Je geeft inderdaad precies aan dat de economie deflationair is: in al je voorbeelden krijg je méér en/of beter voor dezelfde of lagere prijs.
Nee. Je gooit twee dingen op één hoop. Waarde (geld) en productiekosten / materiaal. Inkoop en verkoop. Als je dezelfde prijs betaalt is er dus geen sprake van inflatie of deflatie. Ik zeg dat je voor hetzelfde bedrag minder materiaal krijgt. Wel slimmer gefabriceerd, complexer materiaal. Een moderne CPU is een piepklein schijfje silicium in een plastic case met een paar metalen pootjes er aan. Een ouderwets telraam bevat meer materiaal. Toch vinden we het minder waard omdat het minder kan. De productiekosten van een telraam zijn hoger, terwijl de waarde voor de consument lager is.
Maar tóch blijven de prijzen stijgen wegens inflatie. Dat klinkt toch niet logisch?
Dat klinkt alleen niet logisch als je niet weet dat banken die inflatie bewust veroorzaken. Inflatie en deflatie gaat niet over de waarde van goederen of het materiaal waar ze van gemaakt zijn of het productieproces er van. Het gaat over de hoeveelheid geld die er is in relatie tot de productie.
Laten we het anders bekijken. Stel de geldhoeveelheid blijft gelijk, maar de productie stijgt. Logischerwijs dalen dan de prijzen van goederen en diensten want er zijn veel meer goederen en diensten maar niet meer geld dus zal de prijs omlaag moeten. Andersom, als de productie gelijk blijft, maar de geldhoeveelheid daalt, zullen de prijzen van de goederen en diensten ook omlaag moeten.
Ik ken het verhaal over geld. Over centrale banken. Over inflatie / deflatie. Over fiat geld en de goudstandaard en Bretton Woods. En ik vind dat hele deflationaire verhaal onzin. Als geld meer waard wordt door gewoon te wachten dan hoef je alleen maar een piepklein beetje te sparen elke maand om langzaam aan stinkend rijk te worden. Want de volgende maand is alles goedkoper en is het dus makkelijker om nog meer te sparen. En datgene dat je al gespaard had daar kun je nu nog veel meer coor kopen want alles is goedkoper. Maar je kwam al uit en alles is al goedkoper dus je spaart nog meer. En de maand daarop nog weer meer. En zo wordt je multi miljonair door alleen maar elke maand een paar euro te sparen. En niet alleen jij want dat alles geldt dan ook voor mij en voor alle andere mensen dus we worden allemaal multi miljonair en hoeven allemaal niet meer te werken...
En hoe zien de jaarlijkse salarisonderhandelingen er dan uit? De werkgever biedt 2 procent slarais *verlaging* aan en als werknemer eis je dat het gelijk blijft? Want bij een gelijkblijvend salaris en almaar goedkoper wordende goederen hoef je niet eens te sparen maar komt er vanzelf een dag dat je met 1 maandsalaris steenrijk bent.
Alles gaat kapot. Slijt. Bederft. Vervaagt. Raakt corrupt. Verloren. Wordt gestolen. Moet dus gekoeld worden of juist verwarmd. Lichtdicht bewaard of juist geventileerd. In kluizen of opslagruimten. Met mensen die de kwalieit en veiligheid monitoren en weet ik wat. Alles wordt dus vanzelf steeds minder waard. Waarom zou het logisch zijn dat geld, het ultieme abstracte middel dat kan leven als een getal in een database ergens, dan juist steeds meer waard zou worden? Waarom zou je nog maar iets willen bezitten? Ik wil die smartphone niet. Of die auto. Ik wil alleen maar geld. Want in tegenstelling tot telefoons en autos wordt mijn geld vanzelf steeds meer waard. En waarom zou je investeren? Ik bedoel mijn geld wordt vanzelf meer waard. Gaat niet werken.
Geld moet minder waard worden anders werkt het niet. Eenvoudig om te zien lijkt me.
Wat ik wel vind dat echt moet veranderen is dat we veel meer banken zouden moeten hebben en dat leningen veel meer decentraal aangegaan zouden moeten worden. De overheid bijvoorbeeld leent miljarden en beïnvloed daarmee de inflatie. Ik zou liever zien dat een groter deel van de leningen zou worden aangegaan door particulieren en (kleine) bedrijven. Zodat de waarde van het geld besloten kan liggen in het bloed, zweet en tranen van die mensen en bedrijven. Ik bedoel die mensen commiteren zich er aan om dat geld terug te betalen met arbeid. En die bedrijven in de vorm van winstgevende productie.
Maar hoe gaat een overheid leveren voor haar schuld? Want als een overheid biljoenen leent (zoals de USA) dan kan er wel eens een moment komen dat het inklapt. Maar dat komt dan naar mijn mening niet door inflatie. Het komt doordat we hebben toegestaan dat een abstracte entiteit zoals een overheid een schuld aangaat die het niet kan betalen. Mensen en bedrijven kunnen dan failliet gaan, maar wat gebeurt er met een overheid? Die is 'too big to fail'. Ik vind dat organisaties die te groot zijn om te falen geen leningen aan zouden mogen gaan.
Uiteindelijk wordt geld geregeerd door marktkrachten als vraag en aanbod. Waar het misgaat is als we niet de ruimte laten voor andere markt mechanismen zoals faillisement of vrije concurrentie. Geld is nu maar voor de helft een markt. We hebben centrale macht in de centrale bank en we hebben organisaties die niet failliet kunnen. Daar zit hem het probleem.