T-Mobile heeft jarenlang gebruikersgegevens gedeeld met het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het gaat om niet-anonieme, herleidbare gegevens. Onder andere de locatiegegevens werden gebruikt om een algoritme te bouwen waarmee mensenstromen in kaart werden gebracht.
Het CBS sloot al in 2017 een contract af met T-Mobile voor het delen van de gegevens, schrijft NRC op basis van documenten die het opvroeg via de Wet openbaarheid van bestuur. In dat contract staat dat T-Mobile geanonimiseerde locatiegegevens van gebruikers zou mogen doorgeven aan het CBS. Dat wilde daarmee een algoritme maken om te kijken hoe Nederlanders zich verplaatsen in grote groepen. Later werd het plan uitgebreid om ook andere gegevens te verzamelen, waaronder betaaldata, maar het is niet duidelijk of die gegevens ook daadwerkelijk zijn gebruikt. Het CBS wilde met het algoritme ook geld verdienen. Dat is nodig, omdat het instituut weliswaar aan de overheid is gelieerd maar tegelijkertijd ook zelfstandig deels voor zijn eigen budget moet zorgen.
Volgens het contract zou ook T-Mobile gebruik mogen maken van het algoritme. De provider zou daarmee onder andere bezoekersstromen in zijn eigen winkels in kaart willen brengen.
Aanvankelijk zou het alleen gaan om geanonimiseerde data. Maar op een later moment binnen het pilotproject zou de samenwerking zijn overgegaan naar data die wél herleidbaar was tot de persoon. Vanaf januari 2018 mochten CBS-medewerkers met laptops fysiek in het gebouw van T-Mobile werken met de data. Daarbij zou 'volledige toegang' mogelijk zijn, blijkt uit de documenten die NRC las. Er zou zelfs zoveel data beschikbaar zijn dat de werknemers klaagden dat het moeilijk was die allemaal te kunnen verwerken.
Tegen NRC zeggen het CBS en T-Mobile dat het gaat om gepseudonimiseerde gegevens. Daarbij werden imei-nummers vervangen door een andere identifier. Wel zouden er een tijd lang imsi-gegevens te zien zijn die niet gepseudonimiseerd of geanonimiseerd waren.
Het werk met de locatiegegevens gingen door tot zeker het begin van de coronacrisis. Toen kwamen verschillende overheden met het plan om locatiegegevens van telecomproviders te gebruiken om mensenmassa's te volgen. De Autoriteit Persoonsgegevens zei toen dat dat niet zomaar mocht. Daarop besloten het CBS en T-Mobile de samenwerking op 1 april 2020 stop te zetten.
Gebruikers werden niet op de hoogte gehouden van de plannen. Wel werd de samenwerking besproken met de toezichthouders, maar daarbij werd niet verteld dat er toegang was tot niet-anonieme gegevens. Het Agentschap Telecom gaat volgens NRC nu onderzoek doen naar het datadelen. De Autoriteit Persoonsgegevens helpt daarbij.