De Chinese fabrikant BOE heeft een 55"'-Amqled-scherm getoond. Het gaat hier om een televisie op basis van zelfemitterende quantumdots, zonder dat er een lcd of backlight aan te pas komt. Deze technologie heeft de belofte om beter te presteren dan de huidige oled-tv's.
In een persbericht schrijft BOE dat hun Amqled-scherm, ofwel active-matrix quantumdot light-emitting diode, is te beschouwen als 's werelds eerste 55"-scherm met 4k-resolutie op basis van deze technologie. Het bedrijf spreekt over grote doorbraken in de uniformiteit en stabiliteit bij het productieproces van inkjetprinten van quantumdots voor grotere panelen, wat nu tot dit 55"-scherm heeft geleid dat wordt aangestuurd door een actieve matrix van thinfilmtransistors.
Volgens BOE kan het scherm 119 procent van de NTSC-kleurruimte weergeven en is er sprake van een contrastverhouding van 1.000.000:1. Een dergelijke contrastverhouding komt overeen met het bijna oneindige contrast van huidige oled-tv's, al is het noemen van de NTSC-kleurruimte enigszins opmerkelijk, mede omdat dit een verouderde kleurruimte is.
Deze televisie van BOE valt binnen het veld van EL-QD, ofwel elektroluminescerende quantumdots, waarbij net als bij oleds sprake is van licht dat wordt uitgezonden op het moment dat er stroom doorheen loopt. Kortom, de quantumdots geven zelf licht en er is dus geen backlight nodig. Doordat ze ook uit kunnen, is het contrast net als bij oled-tv's zo goed als oneindig.
Foto's van de bewuste televisie van BOE, afkomstig van de Chinese website PJTime.
Verschillen met oled
Er zijn echter ook de nodige verschillen met oled. Waar de huidige consumenten-oled-tv's zijn gebaseerd op de witte organische leds met kleurenfilters, gaat het bij de televisie van BOE om quantumdots. Dit zijn kleine kristallen van twee tot tien nanometer die kleuren kunnen weergeven op basis van hun grootte. Het zijn kleine halfgeleiderdeeltjes waarvan de afmetingen worden aangepast om licht van verschillende golflengtes uit te kunnen stralen. Doordat bij de quantumdots in de televisie van BOE anorganische materialen zijn gebruikt, zou de levensduur relatief goed moeten zijn.
Omdat er geen backlight meer aanwezig is en kleurenfilters afwezig zijn, hoeven quantumdots geen licht meer om te zetten in een andere kleur. Dat laatste is nu nog het geval bij de lcd-televisies waarbij Samsung de marketingterm QLED hanteert. Daarbij wordt een quantumdotfilm ingezet die het licht van de blauwe backlightleds omzet in rood en groen licht.
Bij de televisie van BOE zetten de quantumdots direct de elektriciteit om in de juiste frequentie en dus de juiste kleur licht. Dat betekent dat kleurenfilters, waarbij licht wordt omgezet in warmte, afwezig kunnen blijven, wat de efficiëntie ten goede komt en daarmee in potentie ook de maximaal haalbare helderheid. Verder is de technologie in staat tot een groot kleurbereik en zeer goede kijkhoeken.
Overigens wijkt de technologie van de Amqled-televisie ook af van de quantumdot-oledpanelen waar Samsung Display mee bezig is. Het gaat hierbij om panelen met blauwe oleds en quantumdots. Daarbij worden rode en groene kleurfilters ingezet om subpixels van die kleuren te kunnen creëren.
Obstakels
Bij quantumdots is er het probleem dat voorheen vooral goede resultaten zijn geboekt door cadmium te gebruiken. Dit is een zwaar metaal dat giftig is. De EU probeert met de RoHS-richtlijn, ofwel Restriction of Hazardous Substances, het gebruik van gevaarlijke stoffen in elektrische apparaten tegen te gaan, waarbij ook specifiek het terugdringen van cadmium een doel is.
Samsung lijkt aardig op weg in het creëren van quantumdots zonder cadmium. De oplossing van Samsung, zoals beschreven in een wetenschappelijke paper van vorig jaar, gaat uit van indiumfosfide. De prestaties op basis van die chemische samenstelling zijn traditioneel minder goed dan als er cadmium wordt gebruikt. Samsung stelt op dit vlak vorderingen te maken, al zijn er nog altijd issues op het vlak van de prestaties van de kleuren groen en blauw en ook de levensduur is nog niet goed genoeg.
Dat laatste is een bekend probleem: voor groen en met name voor blauw is meer energie nodig. Bij deze kleuren is er daardoor eerder sprake van slijtage. Dat probleem heeft LG Display ondervangen met zijn witte oleds, zodat alle kleuren even snel slijten. In hoeverre BOE hier een oplossing voor heeft gevonden, is niet duidelijk. Feit is dat alle schermen die zelf licht uitstralen, te maken krijgen met inbranden. Als de chemische werking dan ook nog niet volledig stabiel is, kan dat nog een stuk sneller gaan. Samsung meldde eerder wel vooruitgang op het vlak de prestaties van blauw quantumdotleds.
De televisie van BOE lijkt vooralsnog niet veel meer dan een prototype. Het bedrijf maakt ook niet duidelijk wat de exacte chemische samenstelling van de quantumdots is, of er cadmium is gebruikt, welke levensduur is te verwachten en wat bijvoorbeeld de maximale helderheid is. Daarbij is het belangrijk om te beseffen dat BOE een paneelfabrikant is en zelf geen tv's maakt of verkoopt. Het zal hier dus hooguit gaan om een prototype om de werking van de door BOE toegepaste technologie aan te tonen; de getoonde televisie zal zeker nog niet klaar zijn voor productie. Waarschijnlijk zal het nog wel enkele jaren duren voordat deze technologie in een consumententelevisie belandt.