Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in een uitspraak geoordeeld dat lidstaten geen lager btw-tarief mogen instellen bij de verkoop van e-books en digitale media. Daarmee volgt het hof het onderscheid dat de Europese btw-richtlijn maakt tussen fysieke boeken en de digitale varianten.
Het Hof stelt allereerst vast dat de btw-richtlijn uit 2006 onderscheid maakt in de toepasbare btw-tarieven tussen fysieke en digitale boeken. Dit verschil is volgens het hof gerechtvaardigd. Digitale boeken vallen volgens de Europese regels onder de definitie van een elektronische dienst en vallen daarmee buiten de regeling van het verlaagde tarief voor papieren boeken.
Tot een grondige en heel inhoudelijke toetsing aan de regels komt het hof niet. Het HvjEU kijkt alleen of de Europese wetgever een fout heeft gemaakt en dat is niet het geval, luidt het oordeel. Een inhoudelijke beoordeling blijft achterwege omdat het hof vindt dat de wetgever een ruime beoordelingsbevoegdheid heeft bij het maken van de bewuste belastingregels. Het gaat namelijk om de afweging van uiteenlopende belangen en het maken van politieke, economische en sociale keuzes, luidt de constatering. Er mogen uniforme Europese regels worden opgesteld voor elektronische handel en het Hof bevestigt dat de verkoop van e-books daaronder valt. Dit blijkt uit het persbericht over de zaak.
De rechters stellen vast dat het uitsluiten van digitale kranten en boeken van het verlaagd btw-tarief ook gerechtvaardigd is doordat belastingplichtigen en nationale belastingdiensten hierdoor niet voor elke soort van elektronische diensten hoeven na te gaan of die onder een van de categorieën van een verlaagd btw-tarief valt.
De zaak werd aangespannen door de Poolse ombudsman. Hij wil dat ook e-books en digitale kranten onder het verlaagde btw-tarief kunnen vallen waardoor deze digitale media in die zin gelijk worden gesteld aan de papieren boeken en kranten. In Nederland geldt een verlaagd btw-tarief van 6 procent voor papieren boeken en kranten.
In 2015 oordeelde het Hof van Justitie ook al in twee soortgelijke zaken tegen Luxemburg en Frankrijk dat lidstaten niet op basis van een zelfstandige beslissing mogen afwijken van het regime dat digitale boeken moeten worden gezien als een elektronische dienst en dus niet kunnen vallen onder het verlaagde btw-tarief. In Frankrijk gold voor e-books op dat moment een btw-tarief van 5,5 procent; in Luxemburg was dat 3 procent. Het Europees minimumtarief voor het hoge btw-tarief is 15 procent.
De kans bestaat dat deze situatie binnenkort zal veranderen en dat e-books alsnog onder het verlaagde tarief zullen vallen. De Europese Commissie heeft eind 2016 nieuwe belastingregels voorgesteld waardoor ook op de verkoop van e-books een lager belastingtarief zal gelden. Deze regels zijn nog niet van kracht; eerst moeten het Europees Parlement en de Europese Raad er nog mee instemmen.