De eerste stap naar een smarthome

Wegwijs uit de populairste platforms

Domoticz

Domoticz is een opensource-smarthomeplatform waaraan diverse ontwikkelaars sinds 2012 werken. Het is een losstaand pakket, dus je moet zelf zorgen voor een apparaat om Domoticz op te installeren. Dit kan een Raspberry Pi zijn, maar ook een homeserver of nas.

Het pakket is erop gericht zoveel mogelijk hardware te ondersteunen en een motto is: Keep it simple, wat te merken is bij het opzetten en configureren van het platform. Waar je bij Home Assistant nog weleens moet graven in YAML-configuratiebestanden, kan bij Domoticz nagenoeg alles via de web-gui.

Net als Home Assistant is Domoticz geen platform waar iedereen even makkelijk instapt. Het vereist enige technische kennis of de wil om die op te doen om een Raspberry Pi of homeserver op te zetten. Heb je dit voor elkaar, dan is Domoticz te downloaden voor het Arm-32/64bit-platform, bijvoorbeeld de Raspberry Pi, en het x86-platform in Windows- of Linux-smaak. Zoals gezegd moet je zelf voor de hardware zorgen. Veel gebruikers kiezen ervoor om een Raspberry Pi in te zetten met daarbij bijvoorbeeld een RFX-com-antenne, die de communicatie met verschillende radioprotocollen kan verzorgen.

Installatie

Omdat er geen kant-en-klare appliances met Domoticz voorgeïnstalleerd te koop zijn, heb je zelf kennis nodig van het platform waarop Domoticz wordt geïnstalleerd. Kies je voor de Windows-versie, dan is dit over het algemeen geen punt. Kies je voor de Raspberry Pi als hardwareplatform, dan is enige ervaring met Linux een voordeel.

Gelukkig is de Installatie van Domoticz op het Linuxplatform redelijk eenvoudig als je een beetje thuis bent in Linux en de command-prompt. De simpelste methode is via het installatiescript. Na het plakken van het commando in bash gaat het proces eigenlijk vanzelf. Je moet aangeven of je van het versleutelde Https-protocol gebruik wilt maken, wat toch al aan te raden is als je Domoticz extern bereikbaar wilt maken. Hierna geef je aan welke poortnummers je wilt gebruiken en je Domoticz-installatie staat binnen enkele minuten te draaien. Voor offline-installatie of voor gebruikers die liever geen onbekende scripts draaien, is er uiteraard ook los een package beschikbaar om vanaf de website te downloaden.

Standaard heeft Domoticz ondersteuning voor wat algemene domotica-apparatuur. Waar iets niet out-of-the-box ondersteund wordt, is dat vaak in de community opgepikt en zijn er plug-ins voor ontwikkeld. De installatie hiervan verloopt over het algemeen vanuit de command-prompt en je zult thuis moeten zijn, of raken, in het clonen van Git-repository's en handmatig editen van config-bestanden.

Interface

De standaard meegeleverde webinterface van Domoticz voelt inmiddels wat ouderwets aan. Aan het uiterlijk is sinds 2012 niet veel gewijzigd en dat toont zich inmiddels. Gelukkig is hiervoor een alternatief beschikbaar in de vorm van Dashticz. Deze uitbreiding moet wel apart worden geïnstalleerd. Een andere ervaring biedt de Android-app, die wel standaard een strakkere interface toont die meer in lijn ligt met wat je mag verwachten van een domotica-gui anno 2021.

Overigens is de mobiele app niet gratis. Er is een gratis versie beschikbaar die op elke pagina een advertentie toont, waar waarschijnlijk weinig gebruikers voor lange duur naar willen kijken. De premiumversie van de app kost 7,49 euro in de Google Play Store en 5,99 euro in de Apple App Store. Overigens is het automatiseren van zaken en geavanceerde configuratie van Domoticz enkel vanuit de webinterface te regelen; via de app blijven de opties beperkt tot bediening.

Blockly is de gebruiksvriendelijkste manier om je
domoticasysteem te automatiseren in Domoticz.

Automatiseren kan in Domoticz op verschillende manieren. Er is de mogelijkheid om scènes en groepen te definiëren waarmee je snel een groep apparaten in de juiste stand kunt krijgen. Je kunt ook zaken laten triggeren door timers of een van de scriptmethoden gebruiken. De scriptoptie geeft je de vrije hand om acties uit te laten voeren door willekeurige triggers. De makkelijkste scriptoptie is Blockly. Dit is een grafische programmeertaal waarmee je je automatisering creëert door het in elkaar schuiven van puzzelstukjes. Ook is er de optie om scripts in LUA, Python of dZevents te creëren, wat kennis van een van deze talen vereist. Mocht je hierover beschikken, dan is dat ideaal, want dan zijn je eigen skillset en creativiteit de enige begrenzing. Zonder deze kennis ben je ‘veroordeeld’ tot Blockly en de opties die scènes en groepen je bieden.

Voor een beginnende gebruiker is het eigenlijk onontbeerlijk om de documentatie te lezen om te kunnen starten met automatiseringen, want de opties om dit voor elkaar te krijgen zijn her en der verstopt in Domoticz.

De automatiseringstest

Om ons testscenario in Domoticz vorm te geven, zullen we gebruikmaken van de Blockly-optie. Dit beperkt het uitwerken van het scenario enigszins, wat een eigenschap is van Blockly en niet van Domoticz. Blockly-automatiseringen worden namelijk allemaal tegelijk getriggerd door een verandering van staat van een device, tijd, variabele of alarmstatus. Dit bemoeilijkt het koppelen van twee bewegingssensoren die elkaar beïnvloeden.

Als we de bovenstaande Blockly’s bouwen om ons scenario te automatiseren, worden bij het triggeren van de bewegingssensor op de overloop beide Blockly’s tegelijk uitgevoerd. Dan blijkt namelijk dat de statements gemarkeerd bij 1 en 2 beide waar zijn. Dit heeft als effect dat de hallamp kort aangaat en daarna direct weer uit zal gaan.

Een Blockly laten triggeren door de statusverandering van een uniek device is niet mogelijk. Hiervoor ben je verplicht om naar scripts te grijpen. Dit maakt dat Domoticz op zichzelf wel het gewenste scenario kan realiseren, maar dat hiervoor kennis van een van de drie overige scripttalen is vereist, wat de leercurve voor veel mensen steil maakt.

Samenvattend

Domoticz is een platform waarmee veel te bereiken is doordat de basis een open platform is waaraan onder andere vanuit de community ondersteuning voor veel verschillende domotica-apparatuur is toegevoegd. De leercurve is echter steil en de bediening voelt in veel gevallen aan als een doolhof. Voor het installeren van extra’s is kennis van de command-prompt nodig en om los te kunnen gaan met automatiseringen, moet je kennis hebben van een scripttaal of in elk geval de werking van Blockly, met al zijn beperkingen. Ook het feit dat je voor een modernere webinterface veel extra handelingen moet verrichten door Dashticz te installeren en dat de smartphoneapp standaard wemelt van de reclames, werpt extra barrières op die je bij de concurrentie niet tegenkomt. Domoticz was er vroeg bij en heeft misschien daarom ook nog steeds een schare fans, maar het voelt aan alsof het platform een beetje in de tijd heeft stilgestaan.

• Volgende pagina 12. SmartThings