AMD Ryzen 7 9800X3D Review vs. 7800X3D, 285K & 14900K - Testmethode

Voor deze review hebben we alle processors die je in de grafieken terugvindt, getest op Windows 11 24H2 met de nieuwste patches en de nieuwste biosupdates en microcode voor alle moederborden en processors. Ook gebruiken we de nieuwste versies van alle gebruikte software en drivers.

Platform	Socket AM5	Socket AM4	LGA1700	LGA1851	LGA1200
Moederbord	ASUS ROG Crosshair X670E Hero Biosversie 2505 Agesa 1.2.0.2a	ASUS ROG Strix B550-E Gaming	Gigabyte Z790 Aorus Master X Biosversie F8 Microcode 0x12B	Gigabyte Z890 Aorus Master Biosversie F9b	ASUS ROG Maximus XIII Hero Biosversie 2203
Geheugen	G.Skill Trident Z5 Neo 32GB	G.Skill Trident Z Neo 32GB	G.Skill Trident Z5 32GB	Patriot Viper 32GB	G.Skill Trident Z Royal 32GB
Geheugen	Ryzen 7000: DDR5-5200 CL36 Ryzen 9000: DDR5-5600 CL36	DDR4-3200 CL16	DDR5-5600 CL36	DDR5-6400 CL32-40-40	DDR4-2933 CL16
Videokaart voor gamebenchmarks	Nvidia GeForce RTX 4090 Driver: Nvidia GeForce Game Ready Driver 565.90
Videokaart bij ontbreken igp	Nvidia GeForce GTX 1650
Koeling	Alphacool Ocean T38 360mm
Ssd	Transcend 250H 2TB
Voeding	Corsair RM850
Besturingssysteem	Windows 11 Pro

Instellingen en vermogenslimieten

Ons uitgangspunt is dat we ons zoveel mogelijk houden aan de door de cpu-fabrikant aanbevolen instellingen voor zaken als kloksnelheden, vermogenslimieten en powerstates. Specifiek in het geval van Intel-processors stellen we de Intel Default Settings in zoals die door de fabrikant zijn gecommuniceerd. Bij de Core Ultra 200-processors betekent dit het gebruik van het Performance-profiel, dat moederbordfabrikanten ook als standaard moeten gebruiken. In dit profiel wordt een powerlimit van 159W aangehouden voor de Core Ultra 5 245K, en 250W voor de Core Ultra 7 265K en Core Ultra 9 285K. Er is voor al deze processors geen onderscheid tussen PL1 en PL2; het genoemde vermogen mag continu worden gebruikt.

Als je benieuwd bent naar de impact van de Default Settings op de 13th- en 14th Gen Intel Core-processors, kun je ons artikel daarover lezen.

Werkgeheugen

We geven de geteste processors 16GB per geheugenkanaal, wat in totaal op 32GB uitkomt per getest exemplaar. Voor de snelheid van het werkgeheugen houden we de officiële, maximaal ondersteunde snelheid aan die de processorfabrikant zelf opgeeft. Bij de Core Ultra 200-cpu's is dat DDR5-6400.

Videokaart

Bij processors met een geïntegreerde gpu draaien we het gros van onze benchmarks zonder extra videokaart; cpu's zonder (geactiveerde) igpu combineren we met een Nvidia GeForce GTX 1650. Alle gamebenchmarks en de DaVinci Resolve-test draaien we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment: een Nvidia GeForce RTX 4090.

Opslag, koeling en voeding

We voorzien onze testsystemen van een Transcend 250H 2TB-ssd. Met 2TB snelle opslag kunnen we alle benchmarks en games, die steeds meer ruimte vergen, tegelijk geïnstalleerd houden. Om tegemoet te komen aan de steeds hogere eisen die high-end processors aan de koeling stellen, gebruiken we Alphacool Ocean T38-waterkoelers. De gebruikte voeding is een Corsair RM850.

Gametests

We benchmarken games in twee resoluties: 1920x1080 pixels (full hd) en 2560x1440 pixels (wqhd), met Medium- en Ultra-settings. Doorgaans zie je de grootste verschillen op de laagste resolutie, omdat de cpu in dat scenario het snelst een bottleneck vormt. Toch zijn die eventuele verschillen ook relevant als je op een hogere resolutie speelt, bijvoorbeeld als er in de toekomst snellere videokaarten verschijnen die het knelpunt naar de processor laten verschuiven.

De geteste games zijn:

Game	Verschijningsdatum	Api	Engine
Assetto Corsa Competizione	September 2018	DX12	Unreal Engine 4
Baldur's Gate 3	Augustus 2023	DX11	Divinity Engine 4.0
Cyberpunk 2077	December 2020	DX12	REDengine 4
F1 24	Mei 2024	DX12	EGO Engine 4.0
Starfield	September 2023	DX12	Creation Engine 2
Total War: Pharaoh	September 2023	DX12	TW Engine 3

Met PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e percentiel berekenen. Die laatste rekenen we om naar fps en staan in de samengestelde balkjes genoteerd als minimumframerate, met daarachter de gemiddelde framerate per seconde. De resultaten van deze grafieken worden gesorteerd op de gemiddelde framerate van hoog naar laag.

De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game, ondanks een goed gemiddelde, niet vloeiend aanvoelt. De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e percentiel frametime.

Prestatiescores

Om de prestaties van processors in één getal samen te vatten, hebben we op basis van onze benchmarkresultaten een indices samengesteld: de Tweakers CPU Prestatiescores. We hebben een algemene CPU Prestatiescore, een Gaming Prestatiescore en een Productiviteit Prestatiescore. Voor elke prestatiescore maken we gebruik van gewogen gemiddelden om te zorgen dat alle betreffende deeltests even zwaar meetellen.

Hieronder vind je de benchmarks die onderdeel uitmaken van de CPU Gaming Prestatiescore en de benchmarks die onderdeel uitmaken van de CPU Productiviteitscore. De onderdelen van deze twee prestatiescores vormen samen vervolgens de algemene CPU Prestatiescore.

Onderdelen van de Tweakers CPU Gaming Prestatiescore

Assetto Corsa Competizione 2024
- 1080p Medium
- 1080p Epic
- 1440p Medium
- 1440p Epic
Baldur's Gate 3 (DirectX 11)
- 1080p Medium
- 1080p Ultra
- 1440p Medium
- 1440p Ultra
Cyberpunk 2077
- 1080p Medium
- 1080p Ultra
- 1440p Medium
- 1440p Ultra
F1 24
- 1080p Medium
- 1080p Ultra
- 1440p Medium
- 1440p Ultra
Starfield
- 1080p Medium
- 1080p Ultra
- 1440p Medium
- 1440p Ultra
Total War Pharaoh
- 1080p Medium
- 1080p Ultra
- 1440p Medium
- 1440p Ultra

Onderdelen van de Tweakers CPU Productiviteit Prestatiescore

7-Zip
Adobe Photoshop
Adobe Premiere Pro
AIDA64
- Zlib
- AES
- Hash
- SHA3
- Julia
- Mandel
- FP32 RT
- FP64 RT
Blender - Splash
Cinebench 24
- Single
- Multi
DaVinci Resolve 2024
FLAC encoding
Geekbench
- Single
- Multi
Jetstream 2
Keyshot Viewer
MozillaBuild
Procyon AI Computer Vision Score
Staxrip
- x264
- x265

Stroomverbruik

Uiteraard meten we ook het stroomverbruik van de processors. Daarvoor gebruiken we sinds dit najaar een nieuwe meetmethode, op basis van de door ElmorLabs en Open Benchtable ontwikkelde Benchlab. Dit is een dochterbord dat met afstandsbusjes onder het daadwerkelijke moederbord wordt geplaatst, en in- en uitgangen heeft voor alle stroomkabels die naar het moederbord en de processor gaan.

Van de ATX-kabel met 24 pinnen, maximaal twee EPS-kabels met 8 pinnen, maximaal drie PEG-kabels met 8 pinnen en maximaal twee 12Vhpwr-kabels kunnen we zo live de spanning en stroomsterkte monitoren en loggen. De meters zijn aangesloten op een externe pc die de bijgeleverde software draait, zodat het rekenwerk dat hierdoor wordt verricht, geen invloed heeft op het energiegebruik van het geteste systeem.

We hebben de stroommeters van elke poort geijkt met een instelbare belasting en de gemeten afwijkingen over een curve verwerkt in een script dat de van toepassing zijnde afwijking corrigeert. Voor de vergelijkbaarheid van de testresultaten binnen deze review maakt dat niet veel uit, maar vanzelfsprekend willen we het liefst zo nauwkeurig mogelijke resultaten kunnen rapporteren.

Een socket AM5-testopstelling aangesloten op de Benchlab — Een Socket AM5-testopstelling aangesloten op de Benchlab

In deze review tonen we het energiegebruik van de processor in vier verschillende scenario's. Om te beginnen meten we het gebruik in een idlescenario, oftewel wanneer de processor niet wordt belast en alleen continu de Windows-desktop wordt getoond. Als testscenario voor een volledige allcorebelasting gebruiken we Cinebench 2024, dat tijdens het renderen van een 3d-scène een vrijwel oneindig aantal cores maximaal kan gebruiken. Niet alle software schaalt zo perfect en daarvoor is de test in Adobe Premiere Pro een goed voorbeeld. Het renderen van een video in dat programma kan zeker wat cores gebruiken, maar niet onbeperkt. Ten slotte testen we het stroomgebruik van de processor tijdens het spelen van de game Cyberpunk 2077 in combinatie met een losse videokaart.

Standaard tonen we de grafiek Energiegebruik, wat een optelsom is van het gemiddelde energiegebruik via de EPS-connectors en de 12V-pinnen van de grote ATX-stekker. Bij veel moederborden worden enkele secundaire rails gevoed via de ATX-kabel. Sommige andere componenten op het moederbord maken ook gebruik van 12V, maar dit is in ieder geval voor alle cpu's die gebruikmaken van dezelfde socket identiek. Daarnaast vangen we het vermogen dat de videokaart uit het PCIe-slot vraagt af met een riser en wordt dat dus niet meegeteld in de ATX12V-meting.

Wil je de metingen in meer detail bekijken, dan kun je het vermogen per connector (EPS1, EPS2, ATX12V) in losse grafieken inzien. Tot slot rapporteren we de totale hoeveelheid gebruikte energie in Wh. Dat is vooral interessant in tests die korter duren als de processor sneller is, wat het geval is bij Cinebench en Premiere Pro. Daar zegt de totale hoeveelheid gebruikte energie dus iets over de efficiëntie van de processor. De geteste game duurt natuurlijk niet korter met een snellere cpu, maar om ook iets te kunnen zeggen over de efficiëntie in dit scenario, hebben we een aparte 'watt per fps'-berekening gemaakt. Daarin kun je snel zien welke processors relatief het zuinigst werken.