Processor Best Buy Guide
Een goede processor hoeft niet duur te zijn, dat bewijzen deze goedkope processors. Goed, als je professioneel aan de slag wilt met rendersoftware of wilt gaan gamen op de hoogste refreshrates, kun je misschien beter wat meer uitgeven. Maar voor doorsneetaken en gamen met een midrangevideokaart voldoet een budgetprocessor vaak al prima.
Belangrijk om op te letten bij het uitzoeken van een goedkope processor is of hij voorzien is van een geïntegreerde gpu. Zonder geïntegreerde gpu heb je per se een losse videokaart nodig om beeld te krijgen. Bij een game-pc was je natuurlijk toch al van plan om een dedicated videokaart te plaatsen, maar voor de niet-gamers kan een processor met igpu elders in de configuratie flink geld besparen.
Updates
10-10-2024 We hebben het advies bijgewerkt. Dit zijn nog steeds onze aanraders.
5-9-2024 Tijdens het afronden van deze BBG bracht Microsoft een Windows-patch (KB5041587) uit die de gameprestaties van Ryzen-processors verbetert. Het prestatieverschil hebben we aan de hand van hertests met de AMD Ryzen 9 9900X, 7900X, 5900X, Ryzen 7 7800X3D en Intel Core i9-14900K besproken in dit artikel. Voor deze Processor BBG hanteren we echter voor alle processors de resultaten die we voorafgaand aan deze patch al hadden verzameld.
We kiezen hiervoor omdat de resultaten van de patch op dit moment niets veranderen aan de door ons aangeraden processors uit deze BBG en ze de keuze voor deze modellen alleen maar verder onderstrepen. Het volledig opnieuw testen van alle processors kost enkele weken. We wilden niet dat dit een obstakel zou zijn om jullie al een update van het processorlandschap te geven nu de Ryzen 9000-processors zijn uitgekomen.
We nemen de resultaten uit het hierboven genoemde artikel bewust niet mee in de BBG zolang we niet voor alle processors de testresultaten met de Windows-patch compleet hebben. In een volgende Processor Best Buy Guide kun je dus resultaten van volledig herteste processors met deze Windows-patch verwachten.
Best Buy
:fill(white):strip_exif()/i/2005582814.jpeg?f=thumblarge)
De AMD Ryzen 7 7700 biedt met zijn acht Zen 4-cores goede prestaties voor allround gebruik, maar doet dat op een erg vriendelijk prijspunt. Door de relatief moderne architectuur doet hij het bovendien vrij goed in games. Zowel wat prestaties als wat prijs betreft is deze cpu mooi in balans. Ga je niet gamen, dan hoef je bij deze processor dankzij de geïntegreerde gpu geen losse videokaart te kopen.
Op dit moment is de 7700 buitengewoon interessant door de lage prijs van de zogenaamde Tray-versie. Voor maar vier tientjes meer dan de 7600 krijg je twee cores extra. Die Tray-versie kun je als consument gewoon kopen; houd er alleen rekening mee dat er geen standaardkoeler wordt meegeleverd.
Vanuit prijs/prestatie-oogpunt is ook de Core i5 14600K het overwegen waard. Het veel lagere stroomverbruik blijft echter een duidelijk voordeel van de 7700. Bij een goede aanbieding kan ook de wat oudere Core i5 13600K nog het overwegen waard zijn; die chip is technisch vrijwel identiek aan de 14600K, maar dankzij de lagere klokfrequenties een stukje zuiniger.
Dankzij prijsdalingen is ook de 12-core Ryzen 9 5900X van een generatie terug op dit moment een interessante optie, maar de keuze voor het bijbehorende AM4-platform betekent wel dat je niet naar nieuwere en toekomstige Ryzen-cpu's kunt upgraden. Bovendien is het prestatiebeeld van deze cpu minder mooi in balans; in multithreaded workloads doet hij het uitstekend, in games duidelijk minder dan de nieuwere modellen.
Goedkoper alternatief
:fill(white):strip_exif()/i/2003937724.jpeg?f=thumblarge)
De AMD Ryzen 7 5800X biedt met zijn huidige prijsniveau, dat veel lager ligt dan bij zijn introductie, een bijna onverslaanbare prijs-prestatieverhouding. Met zijn acht Zen 3-cores biedt hij goede prestaties in vrijwel alle taken, voor een vriendelijke prijs. Bovendien maakt de 5800X gebruik van het relatief goedkope AM4-platform. Dat zouden we bij duurdere cpu's niet gauw meer aanraden, omdat je daarmee toekomstige upgrades blokkeert, maar in het budgetsegment is het juist fijn dat je bijvoorbeeld nog voor goedkoper DDR4-geheugen kunt gaan.
Vooral voor gamers met een beperkt budget is de Ryzen 7 5800X interessant, want hij heeft geen geïntegreerde gpu. Daar merk je niets van als je toch al een losse videokaart installeert, maar als je geen gamer bent en dat dus niet van plan was, jaagt het je op extra kosten.
Voor nog minder geld haal je ook de Ryzen 5 5600 in huis, de 6-core versie van de 5800X. Ook dat is een optie met een uitstekende prijs-prestatieverhouding, maar dan wel met een absoluut gezien nog wat lager prestatieniveau.
Goedkoper alternatief met snelle igpu
:strip_exif()/i/2006448136.webp?f=thumblarge)
Zoals gezegd hebben de Ryzen 5000-processors geen geïntegreerde videochip. Als je niet gamet en dus puur om beeld te krijgen een losse videokaart moet kopen, gaat de prijs-prestatieverhouding natuurlijk gelijk uit het raam.
In dat geval kun je het best gaan voor de Ryzen 5 8600G, een AM5-processor die inmiddels voldoende in prijs is gedaald, zodat we hem voor dit gebruiksscenario kunnen aanraden. De zes cpu-cores van deze processor maken gebruik van de nieuwere Zen 4-architectuur, terwijl de igpu zelfs aanzienlijk sneller is dan die in de reguliere Ryzen 7000- en 9000-cpu's. Mits je geen hoge eisen stelt aan de grafische kwaliteit, kun je er daardoor zelfs simpele games op spelen.
Een nog goedkoper alternatief voor het oudere AM4-platform is de Ryzen 5 5600G, die je al voor rond de 120 euro kunt krijgen. Die is wat cpu-prestaties net wat minder dan de 5600X, maar heeft wel een igpu aan boord waardoor je geen losse gpu hoeft te kopen als je je pc niet gebruikt voor gaming.
Prestaties
De Tweakers CPU Prestatiescore is een gewogen gemiddelde van de vele tientallen tests waaraan we elke processor onderwerpen in ons testlab. De Gaming en Productiviteit Prestatiescores volgen hetzelfde recept, maar dan alleen voor respectievelijk de gamingtests en juist de non-gamingtests. Voor de grafieken in deze categorie hebben we de bovengrens op 400 euro gezet, maar onze aanraders zijn doorgaans nog een stuk goedkoper.
In de algemene CPU Prestatiescore doet de oudere Core i7 13700K het goed, maar die past in tegenstelling tot zijn opvolger dan ook maar net binnen de gestelde prijsgrens. De primaire sterkte van deze chip en ook van de i5's is dat ze het in zowel productieve apps als games goed doen. Bij AMD is dat wat meer gesplitst; de X3D's doen het goed in games, de normale modellen juist in multithreaded programma's.
Verder maakt de generatie waartoe een processor behoort, veel uit. Vooral het verschil tussen de Ryzen 7000-serie met Zen 4 en de 5000-serie met Zen 3 is fors. De Ryzen 7 7700X scoort bijvoorbeeld meer punten dan de Ryzen 9 5900X van de generatie ervoor, hoewel de 7700X vier cores minder heeft. Staar je dus niet blind op zaken als het aantal cores en de kloksnelheden; alleen bij cpu's van dezelfde generatie kun je die zinnig vergelijken.
Voor games doen de speciale processors met 3D V-Cache van AMD het goed. Op enige afstand volgen processors die deel uitmaken van de nieuwste cpu-generaties van AMD en Intel. Zeker voor games is dat vaak belangrijker dan bijvoorbeeld het aantal cores.
Kijken we juist naar productiviteit, dan doet het aantal cores er het meest toe. De 12-corechips van de Ryzen 7000-serie staan bovenaan en zelfs de 16-core uit de Ryzen 5000-serie doet het nog altijd prima.
Ben je benieuwd naar de prestaties in een specifieke test? Bekijk dan al onze processorbenchmarks.
Prijs-prestatieverhouding
Juist voor de prijsbewuste koper is de prijs-prestatieverhouding misschien wel de allerbelangrijkste factor. Processors met een relatief gunstige verhouding tussen prijs en prestaties komen in de onderstaande grafieken boven de trendlijn uit; cpu's onder de trendlijn zijn juist relatief ongunstig.
AMD verkoopt zijn oudere Ryzen 5000-processors tegenwoordig voor scherpe prijzen. Voor rond de 100 euro is de Ryzen 5 5600(X) bijvoorbeeld een haast onverslaanbare processor. Let er wel op dat alle Ryzen 5000-modellen zonder G-achtervoegsel geen geïntegreerde graphics hebben, wat ze vooral interessant maakt voor gamers die toch al een losse videokaart plaatsen.
Duurdere processors hebben altijd een wat slechtere prijs-prestatieverhouding, maar kunnen natuurlijk wel meer rekenkracht leveren. Voor tussen de 180 en 200 euro zijn de Ryzen 5 7600 en 7600X goede keuzes, terwijl de oudere 5700X3D vooral door zijn goede gamingprestaties komt bovendrijven. Die cpu maakt echter gebruik van het uitgerangeerde AM4-platform, waardoor je niet naar nieuwere processors kunt upgraden.
Opvallend is de uitschieter van de Ryzen 7 7700, die op dit moment maar vier tientjes meer kost dan de 7600, maar wel twee extra cores heeft.
Als we puur naar games kijken, zijn de aanraders grotendeels hetzelfde, met als belangrijkste verschil dat de AMD-chips met 3D V-Cache het nog aanzienlijk beter doen. Vooral de 5700X3D is op dit punt een uitstekende deal, vooral voor wie al een AM4-systeem heeft. In de AM5-line-up zijn de 7600, 7600X en 7700 vanuit prijs-prestatieoogpunt allemaal ongeveer even goede keuzes.
Wil je minder dan 150 euro uitgeven aan een gaming-cpu, dan zijn de Ryzen 7 5800X met acht cores en de Ryzen 5 5600(X) met zes cores de beste opties. Die laatste is in de non-X-uitvoering, waarvan we uit eerdere tests weten dat die praktisch even snel is, soms zelfs verkrijgbaar voor minder dan 100 euro.
Kijken we juist alleen naar de prestaties in productieve apps, dan komen vooral de processors met veel cores bovendrijven, zelfs al maken ze gebruik van een veel oudere architectuur. De 5800X, 5900X en 5950X bieden veel waar voor hun geld, maar vereisen dus wel een investering in het verouderde AM4-platform. Hoewel een cpu als de Ryzen 7 7700 een iets minder goede prijs-prestatieverhouding biedt, kan dat voor de toekomstgerichtere koper dus toch een betere optie zijn. Helemaal boven in dit prijssegment is de Ryzen 9 7900X de beste optie, maar dan betaal je wel alweer ruim 300 euro. De processors met 3D V-Cache zakken intussen helemaal weg, want daar heb je in de meeste productieve apps weinig aan, terwijl je er wel voor betaalt.
:fill(white):strip_exif()/i/2005560922.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2003937724.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006448136.webp?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/258361/crop5fbd53b98fcc5_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/109036/crop580efea56f6f9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/37169/opadef.jpg?f=community){kind=small}
Toch eens kijken naar een upgrade misschien?
:strip_exif()/u/2395/tweakers_forum.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/482576/crop564b00514f2f0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}