Gamingmonitoren van 2022 en 2023

Op weg naar een 'compromisloze' monitor

Dood van TN

Een trend die ook al langer gaande is en in 2022 heeft doorgezet, is de neergang van TN-panelen. Er zijn nogal wat lcd-panelen voor monitoren en daarvan zijn er drie 'smaken': in-plane switching (ips), vertical alignment (VA) en twisted nematic (TN). Het onderscheid tussen deze drie paneeltechnieken zit in de wijze waarop de kristallen zich bewegen zodra er stroom gaat lopen en hoe ze standaard zijn georiënteerd. Dus wat is de toestand van de kristallen als er geen stroom loopt en wat doen ze als ze wel onder invloed van elektriciteit komen te staan? Bij TN-panelen zitten er elektroden aan de twee zijden van de vloeistof en laten de cellen licht door als er geen stroom loopt, en als er wel stroom loopt, veranderen ze naar een verticale oriëntatie en wordt het licht geblokkeerd. Bij VA-panelen is dit precies omgekeerd: de kristallen laten in rustpositie geen licht door en dat verandert pas als er stroom op komt.

In de praktijk staat VA bekend om het hogere contrast, terwijl ips vooral goed scoort op de kijkhoeken en kleurweergave, en TN moet het vooral hebben van de snelheid en betaalbaarheid. In bovenstaande grafiek is te zien dat de eigenschappen van TN jaren geleden goed in de smaak vielen. Toen was VA nog niet echt een factor en was het een tweestrijd tussen ips en TN. TN-schermen waren voorheen doorgaans de beste optie voor gaming, gelet op hun hoge refreshrates en zeer snelle responstijden.

Op het vlak van snelheid hebben paneelfabrikanten in de loop van de jaren de VA- en ips-panelen flink verbeterd, wat maakt dat het snelheidsvoordeel van TN in de zin van responstijden voor een belangrijk deel teniet is gedaan. TN kom je steeds minder tegen als gamingmonitor. Een moderne ips-monitor doet wat responstijden betreft weinig meer onder voor TN en biedt wel een beduidend betere beeldkwaliteit in de zin van betere kijkhoeken en kleurweergave. TN is wat ontwikkeling betreft wat meer stil blijven staan en het kostenvoordeel is inmiddels ook niet meer zo'n factor. Dat bijvoorbeeld ips ook op het vlak van beeldkwaliteit wordt doorontwikkeld, blijkt bijvoorbeeld uit IPS Black-schermen, die tot op heden vooral op zakelijke gebruikers zijn gericht. Deze ips-schermen hebben diepere zwartwaarden en dus een hoger contrast.

De Lenovo Legion Y25-25 (links) en Samsung Odyssey G4

Wellicht is het ook veelzeggend dat alle 360Hz-monitoren die in de Pricewatch staan uitsluitend ips-schermen zijn. Nu we het toch over de refreshrate hebben: in 2022 zette de trend door dat de refreshrate van gamingschermen jaarlijks een beetje toeneemt. Inmiddels kijken we niet meer op van 360Hz of 240Hz en belangrijker: ten opzichte van enkele jaren geleden koop je een 240Hz-scherm voor grofweg de helft van de prijs. Zoals de review van de Lenovo Legion Y25-25 en Samsung Odyssey G4 aantoont, is het tegenwoordig mogelijk om voor pakweg 250 tot 270 euro een 25"-scherm met full-hd-paneel van 240Hz aan te schaffen.

• Volgende pagina 6. Slot