Het is zaterdag precies tien jaar geleden dat het eerste 3g-netwerk toegankelijk werd voor consumenten. De Japanse provider NTT Docomo was de eerste met een umts-netwerk. Inmiddels maken ongeveer zes miljoen Nederlanders gebruik van 3g.
NTT Docomo, nog altijd een grote telecomprovider in Japan, lanceerde het 3g-netwerk onder de naam Foma (Freedom of Mobile Multimedia Access) op 1 oktober 2001. De provider was de netwerktechniek al sinds mei van dat jaar met consumenten aan het uitproberen, maar vanaf 1 oktober konden consumenten abonnementen afsluiten om gebruik te maken van het 3g-netwerk. De maximale snelheid lag op 384Kbps down en 64Kbps up, volgens de voorwaarden. Het goedkoopste abonnement kostte omgerekend 38 euro.
De naam 3g is een verzamelnaam voor diverse netwerktechnieken, die compatibel zijn met de voorgaande 2g-technieken, zoals gsm en cdma. Inmiddels mogen de snelste varianten van 3g, die met hspa+ worden aangeduid, ook 4g worden genoemd. De 3g-netwerken maken snel mobiel internet mogelijk onderweg, onder meer op laptops en telefoons.
Na de introductie van het eerste netwerk in Japan duurde het nog enkele jaren voordat het eerste umts-netwerk live ging in Nederland. Vodafone was de eerste in februari 2004 die diensten aanbood via het 3g-netwerk, dat toen nog steevast umts werd genoemd. De Belgische provider Proximus volgde twee maanden later.
Bij de Nederlandse veiling voor umts-frequenties in 2000 krijgen vijf bedrijven een licentie, maar uiteindelijk kwamen er maar drie netwerken, omdat KPN Telfort koopt en T-Mobile Orange overneemt. Het duurde enkele jaren voordat veel mensen de 3g-netwerken gaan gebruiken.
Als in 2007 en 2008 flatfee-abonnementen beschikbaar komen, waardoor klanten onbeperkt mogen internetten voor bedragen van rond een tientje per maand, neemt het aantal gebruikers van de Nederlandse 3g-netwerken sterk toe, in de rug gesteund door smartphones die meer op consumenten gericht zijn, zoals Nokia's consumentenmodellen met Symbian, Apples iPhone en toestellen met Googles Android. Inmiddels is de druk op de 3g-netwerken zo groot geworden, dat tijdens piekmomenten rond grote steden en op evenementen mobiel internet vaak niet beschikbaar is. Vodafone heeft daarom de 2g-techniek edge opnieuw geactiveerd, terwijl T-Mobile kijkt of met andere technieken het vele internetverkeer gereguleerd kan worden.
De opvolger van 3g zal lte worden: alle Nederlandse providers en bijna alle grote providers wereldwijd zijn bezig met de voorbereidingen voor netwerken gebaseerd op deze techniek. In diverse landen zijn lte-netwerken al live: het grootste netwerk is van Verizon Wireless in de Verenigde Staten. In Nederland laten lte-netwerken vermoedelijk nog enkele jaren op zich wachten.
Inmiddels maken in Nederland volgens recente statistieken tussen 6 en 7 miljoen 3g-gebruikers. Wereldwijd ligt dat aantal op 738 miljoen, op een totaal van 5,3 miljard mobiele aansluitingen. Daarmee heeft 3g na tien jaar nog altijd slechts een globaal marktaandeel van rond 15 procent.