KPN en SURFnet bouwen testnetwerk 4g in Utrecht

KPN en onderwijs-isp SURFnet zijn begonnen met de bouw van een 4g-netwerk op het Utrecht Science Park, het terrein van Universteit Utrecht en UMC. Het netwerk op basis van lte dient als test om te kijken of 4g het wifi-netwerk kan ontlasten.

Het lte-netwerk wordt volgend jaar in gebruik genomen, zegt SURFnet. Dat gebeurt met een of meer partners die nu nog niet bekend zijn. KPN wil met de proef ervaring opdoen met 4g in combinatie met bestaande wifi-netwerken. De proef in Utrecht komt voort uit een samenwerking tussen KPN en SURFnet, die in oktober wereldkundig werd gemaakt.

De 4g-masten moeten samenwerken met bestaande wifi-netwerken en daarbij meer dekking bieden. Daardoor kunnen studenten ook verder werken buiten de gebouwen. Ook moet 4g de taak van wifi deels overnemen. Daarbij moeten gebruikers zo veel mogelijk naadloos kunnen schakelen tussen wifi en 4g. Het is nog onduidelijk hoe dat technisch wordt uitgevoerd. Het lte-netwerk wordt gebouwd op basis van de 2,6GHz-frequentie. KPN verkreeg een licentie daarvoor bij de frequentieveiling van het afgelopen voorjaar.

Lte is een mobiele netwerktechnologie die veel hogere snelheden biedt dan nu gebruikelijk, maar hoewel de techniek in bijvoorbeeld de Verenigde Staten al in de praktijk wordt gebruikt, is in Nederland nog geen lte-netwerk van de grond gekomen. Wel zijn er tests uitgevoerd.

KPN en SURFnet bouwen lte-netwerk in Utrecht

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

22-12-2011 • 11:32

57

Reacties (57)

57
56
44
4
0
10
Wijzig sortering
Met die absurde prijzen die KPN vraagt €45 voor 5 Luttele gigabytes, is het de vraag of KPN nog wel voldoende klanten krijgt voor zijn 4G netwerk?

Wat voor zin heeft een nog sneller netwerk dan nog? Dit zorgt alleen maar voor een nog snellere overschrijding van het datalimiet. Gevolg daarvan is een afgeknepen internet verbinding die niet vooruit te kruipen is, veelal 128kbs wat je nauwelijks nog internet kunt noemen.

Bovendien is het nog maar de vraag of KPN de nieuwe frequenties voor zijn nieuwe 4G netwerk krijgt? Dit gezien de inval van de NMa jongstleden die KPN,T-Mobile en Vodafone verdenkt van onderlinge prijsafspraken.

Er zijn al Kamervragen gesteld of KPN,T-Mobile en Vodafone wel mee mogen doen aan de veiling van nieuwe frequenties.

Gelukkig ook goed nieuws er komen twee nieuwe aanbieders bij die mobiele telefonie en datadiensten aan gaan bieden op de Nederlandse markt.

Zou er dan toch een einde komen aan de monopolie van KPN,T-Mobile en Vodafone?
Ik hoop het wel.

Eindelijk een nieuwe frisse wind door het mobiele telecomland, frisse concurrentie. Weer echte onbeperkte internet, pakketten zonder strenge FUP dwingeland regels voor de consument desnoods tegen een iets hogere prijs.

De consument moet weer iets te kiezen hebben en daar ontbreekt het nu duidelijk aan.

Lex.
Zit er helaas niet in, misschien bij de 5G veiling, maar tot die tijd wordt het lastig: Minister wil de grote telco's niet uitsluiten bij frequentieveiling

Het probleem op het moment is dat het onderzoek ongeveer 2 jaar gaat duren en ze kunnen met de veiling niet wachten tot ze klaar zijn met dat onderzoek. Het wordt waarschijnlijk een boete voor de telco's die dan weer wordt doorberekend naar de klanten waardoor het gigantisch duur wordt en klanten weg blijven. dit gaat ze veel geld kosten en het zorgt ervoor dat partijen als Ziggo/UPC een kans krijgen.

Het gaat in ieder geval nog wel een jaar of 5 duren wanneer we hier iets van terug gaan zien in de verdeling van telco's.
Met die absurde prijzen die KPN vraagt €45 voor 5 Luttele gigabytes, is het de vraag of KPN nog wel voldoende klanten krijgt voor zijn 4G netwerk?
Zoals ze dat altijd doen (en niet alleen KPN):
Eerst doe je een proef met studenten die je gedeeltelijk door Surfnet laat betalen. Als de proef af is gelopen bied je al die studenten een mooi contract zodat ze hun huidige toestel kunnen blijven gebruiken. Een jaar later hebben een hoop van die studenten een goede baan en zijn ze helemaal gewend aan het snelle netwerk. Dat is het moment om de prijzen te verhogen en anderen te gaan lokken met aanbiedingen.
Je moet eens nagaan wanneer de huidige UMTS licenties door de internationale operatoren verworven werden en tegen welke prijzen... Midden 2000 en de jaren daarna.
(http://tweakers.net/nieuw...terugeisen-van-staat.html)
Eigenlijk is het pas sinds vorig jaar dat een voldoende groot aantal consumenten over een geschikt telefoontoestel begon te beschikken, nu spreken we spontaan al over een smartphone wanneer we net dat ietsje meer dan een gewone 'gsm' bedoelen.
Kortom, wie kan het de (grote) operatoren kwalijk nemen dat men de milardeninvestering van 10 jaar geleden eindelijk gaat terugverdienen?
Heeft niets te maken met lokken of erin luizen, er wordt 'behoefte' gecreëerd, wie het niet kan of wil betalen heeft nog altijd een goedkoper alternatief. Tenslotte wordt de technische vooruitgang = 4G, LTE enz immers niet met lucht betaald!
Anoniem: 434945 @BartX22 december 2011 14:27
Conclusie: we betalen belasting via onze telefoonrekening en niet alleen via btw..

Als ze nou die frequenties gewoon weggaven en eissen stelde over de minimale investeringshoeveelheid zou er veel meer concurrentie zijn..
Ga alstublieft geen medelijden hebben met deze grote jongens. Ze verdienen miljarden per jaar echt.

Die veiling kosten die hebben ze ook allang terug verdiend. Neem een voorbeeld een data abonnement van KPN €45,-


Werkelijke kosten uitgaande van €45,- volgens bekende rekenmodel

Investeringen onderhoud netwerk 30%
stroom verbruik 5%
Administratie facturen en verzenden 5%
overige kosten. 10%
Totaal 50%

Alles wat niet vermeld is valt onder overige kosten.
Die tarieven zijn gericht op het 3G-netwerk, niet op het 4G-netwerk. Verder vind ik het nog steeds dom dat mensen denken dat huidige mobiele netwerken de nieuwe licenties ontzegd zullen worden. Dat gaat echt niet gebeuren en zou absurd zijn.

Niet de providers maar de bestuurders moeten worden aangepakt op prijsafspraken; die laten het wel als ze het in hun portemonnee voelen (wettelijk gezien is het mogelijk dat bestuurders worden aangepakt). De klokkenluiders gaven ook aan dat maar een paar man wisten van de afspraken.
LTE en 4G is hetzelfde...

zelfde beesje ander naampie ;)
Niet helemaal. 4G is een verzamelnaam voor verschillende draadloos netwerk technieken. Dit kan LTE of WiMax zijn, maar bijna overal wordt gekozen voor het betere LTE. Ook HSPA+ is een 4G techniek (niet te verwarren met HSDPA of HSUPA die in 3G wordt gebruikt)

Eigenlijk zou LTE geen 4G mogen heten, maar zou dit 3,5G moeten zijn. Later is besloten dat LTE al zo'n stap vooruit is, dat dit de naam 4G krijgt, want officieel zou LTE advanced pas 4G mogen heten. Voor meer info over 4G: wiki

Het probleem met de 2,6 GHz band is dat deze eigenlijk niet ver genoeg reikt en hierdoor meer masten moeten worden geplaatst. Ze hadden eigenlijk de 800 MHz band moeten gebruiken, maar deze wordt voor Digitenne gebruikt. Nu maar hopen dat dit later verandert, want de bandbreedte van LTE advanced zou goed genoeg moeten zijn om Digitenne hier overheen te laten lopen.

[Reactie gewijzigd door TenTimes op 24 juli 2024 09:02]

De 800 MHz-band wordt nu al niet meer gebruikt door Digitenne geloof ik (weet ik niet zeker), maar hoe dan ook wordt dat stukje spectrum volgend jaar eindelijk geveild. Digitenne is naar iets lagere frequenties verhuisd voor zover er nog hoge frequenties werden gebruikt (regio-afhankelijk). Voordeel is dat de dekking in buitengebieden daardoor iets verbetert.

De grootste winst bij Digitenne zou zitten in een overschakeling naar h264-video. Dat is een veel logischere keuze dan het streamen via LTE. Alleen zou het betekenen dat je je oude Digitenne-ontvanger moet weggooien. In het buitenland zijn dergelijke switches echter wel al gemaakt en wordt er gestreamd via h264 wat zorgt dat je bijna 2x zo veel zenders met dezelfde kwaliteit kunt doorgeven.
HSPA+ is een verbetering van UMTS net als HSDPA en HSUPA en dus 3G
4G is een verzamelnaam voor alle 4e generatie draadloze netwerkstandaarden.

LTE-Advanced is een van die standaarden, maar o.a. WiMAX-Advanced (IEEE 802.16) ook.
Waarom moet je dit nog testen dan als het elders al wordt gebruikt?
Dat vroeg ik me ook af. Waarom moet KPN het wiel opnieuw uitvinden als de techniek in de VS al grootschalig gebruikt wordt? :?
Zal wel met geld te maken hebben o.i.d. Vind het wel erg jammer dat Nederland zo achter loopt als het aankomt op mobiele techniek. En dan heb ik het niet alleen over 4G maar ook over NFC bijv. Terwijl dit in andere landen al met succes wordt gebruikt, loopt Nederland achter de feiten aan...
Misschien vind KPN niet het wiel opnieuw uit noch ligt Nederland achter op techniek gebied.
Europa hobbelt meestal achter Japan en Amerika achter Europa. Dankzij de iPhone hebben daar een aantal kabelaars spoedig hun netwerk moeten upgraden in essentiele gebieden, lees de east/westcoast. Dat wilt nog niet zeggen dat ze zoals in Nederland een nationale dekking kennen zelfs in de polder. En ja ons netwerk is niet altijd 100% maar dat maakt ons netwerk nog niet ondergeschikt aan.. wat eigenlijk?
De term achterlopen is een ruim begrip zonder een goede referentie. Idem waarom we geen NFC toepassen omdat dit enkel in Japan goed wordt ondersteund door DoCoMo en de rest van de mobiel producten dit pas net begint te implementeren.

Terugkomend waarom ze dit doen, ik kan me voorstellen dat de bestaande technieken enkel functioneren in een ander spectrum of misschien hebben we hier wel te maken met een hogere dichtheid of misschien een afgeschermd netwerk. Er zijn zoveel factoren te bedenken waarom Nederland anders is dan de VS. Of misschien mag de apparatuur gewoonweg niet geexporteerd worden vanuit de VS naar de EU.
Anoniem: 170251 @LCP22 december 2011 11:41
Misschien omdat 3G pas sinds kort grootschalig wordt gebruikt in Nederland. Nederlanders lopen nou eenmaal niet zo snel warm voor nieuwe technieken. Nu kunnen we blijkbaar ineens niet meer zonder.
Nee, 3G moet eerst terugverdient worden voordat 'we' iets nieuws krijgen.
En de KPN zal zelf wel eerst ervaring op willen doen met 4g, dat het elders gebruikt is, heb je al bedrijf intern helemaal niks aan.
Misschien is het ook handig om te wachten tot er eerst wat 4G apparaten op de markt zijn die niet binnen minder dan enkele uren je batterij leegtrekken, puur en alleen doordat 4G aan staat.

In de LTE versie van de Galaxy Nexus review op Engadget (goede review verder) staat dit:
And then there's the battery life. It's well known that LTE can put a real hurting on phone longevity and that appears to be the case here as well, our Nexus struggling to hold on to a charge in day-to-day use with all antennas firing. We've as of yet had very limited time with the thing, but in our 24 hours of intensive testing we had to reach for the charger multiple times. Using Google Navigation with LTE enabled? The battery drained so fast our in-car charger couldn't keep up, leaving us unsure of which exit to take off the 101.
http://www.engadget.com/2...izon-galaxy-nexus-review/

Zodra dit soort problemen verholpen zijn zou ik pas willen overstappen naar LTE. Zijn we eindelijk op een niveau aanbeland dat smartphones redelijk lang meekunnen, krijg je LTE die dat hele verhaal weer in de kinderschoenen zet.

[Reactie gewijzigd door SidewalkSuper op 24 juli 2024 09:02]

het probleem is altijd het vele schakelen tussen 3.5 g en 2g geweest dat kost heel veel stroom
van 3.75g (lte) naar WiFi en terug zou minder stroom moeten verbruiken
4g (lte advanced) zou nog minder stroom moeten kosten zolang hij maar niet terug naar 3g of nog lager moet schakelen
Probleem met 4G in de VS was dat er continu contact was met 2 netwerken geloof ik; 3G werd gebruikt voor bellen en 4G alleen voor data. Als ik het me goed herinner...

De meeste toestellen zijn momenteel bij goede ontvangst het zuinigst als je ze op 3G-only zet geloof ik trouwens.
"4G" in Amerika is enorme marketing bullshit: HSPA+ wordt in Amerika al gemarketeerd als 4G.

Volgens de ETSI standaarden is 4G pas officieel vanaf 1 GB/s, maar dat schijnt terug gedraaid te zijn. 4G in Nederland wordt vooralsnog opgevat als LTE(+), maar de MNO's hier zijn druk bezig om HSPA+ ook te kunnen marketen als "4G"


IMT-Advanced compliant versions of LTE and WiMAX are under development and called "LTE Advanced" and "WirelessMAN-Advanced" respectively. ITU has decided that LTE Advanced and WirelessMAN-Advanced should be accorded the official designation of IMT-Advanced. On December 6, 2010, ITU recognized that current versions of LTE, WiMax and other evolved 3G technologies that do not fulfill "IMT-Advanced" requirements could nevertheless be considered "4G", provided they represent forerunners to IMT-Advanced and "a substantial level of improvement in performance and capabilities with respect to the initial third generation systems now deployed."

http://en.wikipedia.org/wiki/4G
LTE wordt al degelijk aangeboden via Verizon en AT&T op verschillende delen van de 700 MHz-band. Alleen is de dekking beperkt tot de grote steden.
Vergeet niet dat er in telefoons met LTE nu 2 baseband chips zitten: één voor LTE en één voor 3G + 2G. Qualcomm komt ergens in het 1e kwartaal met een geïntegreerde chip die bijvoorbeeld in de HTC Ville komt te zitten. Dat zou al een gigantische verbeteringen moeten zijn voor de batterijduur van LTE telefoons.
Ik denk niet dat ze het wiel opnieuw uitvinden, maar gewoon een kleine omgeving beginnen met vermoedelijk een hoop veel eisende gebruikers bij elkaar. Op deze manier kunnen ze ervaring opdoen en kijken hoe ze het hele netwerk gaan inrichten. Ik vindt dit een stuk verstandiger klinken dan aan de hand van gegevens uit het buitenland een heel netwerk inrichten en er dan achter komen dat het hier toch net iets anders werkt...
Het gaat er natuurlijk om of het hier werkt, met onze Telecombedrijven. Er staan immers al draadloze netwerken in Nederlandse bodem, die wellicht verlicht moeten worden door lte-techniek. Er moet uiteraard getest worden of dit mogelijk is binnen Nederland.
Omdat de organisatie zelf nog geen ervaring met de techniek heeft?
Om eigen ervaring op te doen?

Stel je bent ICT beheerder, je gaat over op een nieuw systeem, dan wil je als beheerder toch zeker weten dat het systeem werkt en dat je het op een juiste manier kan beheren?

Dat is hier dus net zo, in het artikel staat letterlijk;

"KPN wil met de proef ervaring opdoen met 4g in combinatie met bestaande wifi-netwerken"

Dit heeft met blijkbaar nog (onvoldoende) niet, dus gaan ze testen....
Tja, waarom keurt ieder land zijn eigen auto's (typegoedkeuring)? Omdat ieder land andere wetten en regels heeft en omdat ieder land andere frequenties gebruikt en de omstandigheden van radiosignalen in de lucht anders zijn.
Je kan niet zomaar een technologie laten invliegen en deze kant-en-klaar op de markt brengen. Er zal altijd bij dit soort ontwikkelingen moeten worden getest.
Waarom zou je willen dat 4g wifi zou moeten vervangen?

Ok, qua grotere dekking is het handig maar voor de specifieke gebruikersgroep is wifi gratis en zal 4g alleen maar uit een extra databundel gaan. Daar komt meteen de rol van KPN om de hoek die daar natuurlijk commerciële kansen in ziet. En met zulke hoge snelheden vliegen de beperkte databundels er ook zo doorheen waardoor het heus een mooi verdienmodel kan worden.
Een van de redenen dat KPN tests wil doen is omdat we hier in Nederland en Europa nog weinig ervaring hebben met LTE op de Europese frequenties.
KPN wil natuurlijk weten hoe ze een LTE netwerk kunnen bouwen op de 800, 1800 en 2600MHz banden.
Grof weg weet je natuurlijk al dat hoe lager de frequentie hoe beter de dekking, maar ook hoe minder spectrum en dus capaciteit beschikbaar is. EN omgekeerd hoe hoger de frequentie, hoe slechter de (binnenshuis)dekking, maar hoe meer spectrum er beschikbaar is en bus meer capaciteit.

Maar met LTE MIMO is dat toch weer behoorlijk anders dan met GSM en UMTS. Cruciale vraag is met hoeveel sites kan ik een landelijk dekkend netwerk aanbieden en met welke services.

Ook is er nog weinig ervaring hoe men echte QoS van handset via de LTE air interface door het core-netwerk naar het IMS op moet zetten en in stand houden. Dit is erg belangrijk omdat voice een applicatie is op de LTE IP laag, zeg maar een soort Skype. Dit in tegenstelling tot GSM en UMTS waarbij er een stukje 'frequentieband' gereserveerd wordt voor je gesprek, of je nu iets zegt of niet.
Bij LTE worden er dus alen voice IP pakketjes verstuurd als je iets zegt, dat betekend dat als je niets zegt je de bandbreedte kan gebruiken voor andere applicaties of zelfs andere gebruikers.

Hiernaast is het gewoon verstandig om eerst zelf wat kennis en ervaring op te bouwen voordat je een groot project en dito investering opstart als het bouwen van een LTE netwerk. Dit is niet iets dat je even besteld uit een foldertje :+

Genoeg redenen om deze tests te doen lijkt me :)
edit: typo's

[Reactie gewijzigd door Nico Klus op 24 juli 2024 09:02]

Is dit nu een een lte-netwerk of een 4g-netwerk, daar zit toch verschil tussen?
Ben benieuwd naar de kosten van dit netwerk. Of zit hier overheidssubsidie op?
Is dit nu een een lte-netwerk of een 4g-netwerk, daar zit toch verschil tussen?
Technisch gezien is LTE- Advanced 4G en gewoon LTE niet.
Technisch gezien zijn LTE en LTE-Advanced van de zelfde generatie.
Hetzelfde zoals de analoge netwerken 1G zijn, de eerste digitale netwerken 2G (GSM inclusief HSCSD, GPRS, EDGE) en de eerste meer data gerichte netwerken 3G (UMTS inclusief alle enhancements).
LTE is een vierde generatie (4G) netwerk
Leuk dat ze WiFi willen ontlasten met LTE, maar gaan ze dan alle studenten een 4G telefoon of dongle voor laptop geven? Voor zover ik weet zijn er nog geen commerciële 4G ontvangers voor consumenten in NL te koop.

Nu maar hopen dat dit een beetje opschiet, dan kunnen de prijzen voor mobiel internet ook omlaag. LTE zou genoeg capaciteit hebben in tegenstelling tot 3G, om iedereen lekker te laten internetten zonder je druk te hoeven maken over limieten.
Waarschijnlijk zal het mogelijk zijn om de apparatuur hiervoor te kopen via de universiteit. Het is logisch dat er geen 4G apparatuur wordt verkocht als dit niet gebruikt kan worden.
Verwacht dat het 4g netwerk ook wel vol loopt als we massaal video gaan kijken.. Ik hoop dat data limieten blijven maar wel dat je met normaal gebruik inclusief streaming muziek en video gewoon daar binnen kan blijven. Op die manier pak je alleen de mensen die extreem veel data gebruiken.

Wij hebben thuis (met 4 mensen), zonder torrent verkeer, max 10 gig data dacht ik.. Bundels van 20 gig zouden dan ruim voldoende moeten zijn (en ik spendeer heel wat uurtjes aan YouTube enz).

Als mensen willen downloaden doen ze dat maar op hun thuis netwerk en niet op het mobiele netwerk
wat is de reikwijdte van dit netwerk?
Ik dacht zo 100 meter? en hoe zit het met de snelheid tov de mast?
Daalt de snelheid aanzienlijk naar mate je verder van de mast af bent?
100 meter? Doe maar keer 10 of 20. Ik denk een straal van 1500-2000 meter. Het hele Uithof-gebied zal op zijn minst wel gedekt zijn.

En ja, verder af heb je slechter bereik en dus minder goede ontvangst en lagere snelheden, naar mate je verderaf staat. Een beetje zoals met alle signalen zeg maar.

[Reactie gewijzigd door Plague op 24 juli 2024 09:02]

Mooie met LTE is dat de snelheid niet zo heel enorm veel afneemt als je verder van de mast zit; een stuk minder dan bij UMTS in ieder geval.

Dekking hang af van waar je bent en hoe druk het netwerk is. Goeie kans dat als je in een hoog gebouw in Amsterdam-Zuid zit met direct zicht op de mast in Utrecht (Van Unnikgebouw als ik het goed zie), dat je dan ook op het LTE-netwerk komt mits je toegang hebt :)

Als straks de dekking wordt uitgebreid dan zal dat signaal worden weggeduwd door antennes dichter in de buurt :)
Dat is erg goed nieuws. Ik ben benieuwd wat dat gaat opleveren. Of ze bijvoorbeeld ook samenwerken met de universiteit en het UMC om de locale netwerken draadloos aan te bieden.
Dat is wel de bedoeling volgens mij. Ook met de HU.
Hopelijk gaat het geen jaren duren voordat we een 4G netwerk hebben in NL. Zelf zit ik op het "supersnelle" 8)7 3G-netwerk van Vodafone en ben hier toch niet over te spreken eerlijk gezegd. Vaak geen of een slechte verbinding.
Ben benieuwd, op dit moment met de laptop 300kb/s op de WiFi als het heel erg meezit - soms ook gewoon super onstabiel of ~30kb/s (wat wil je ook met 200 laptops/smartphones/tablets open op een verdieping ^_^)

[Reactie gewijzigd door ufear op 24 juli 2024 09:02]

Goed plan, ik hoor wel wanneer ik mag komen testen ;) Ik woon in Utrecht en zou het eigenlijk best een goed idee vinden als er een functioneel 4G netwerk uitgerold wordt aldaar. Al was het maar om het 3G verkeer in de stad een beetje te ontlasten, want in het centrum heb je op drukke momenten echt een trage verbinding.

Eerst maar eens zien hoe SURF hier mee om gaat, als student moet ik er toch een keer iets mee kunnen doen, right?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.