De bom die door een Nigeriaanse man aan boord van een Airbus A330 werd gesmokkeld, zou waarschijnlijk niet zijn herkend door een 'bodyscanner'. De overheid wil dergelijke scanners na de mislukte aanslag versneld invoeren.
Hoewel de versnelde invoering van de bodyscanners is bedoeld om aanslagen als die van eerste kerstdag te voorkomen, is niet zeker of de scanners de bom van Umar Farouk Abdulmutallab hadden herkend. Dat zei de Britse parlementariër Ben Wallace, die eerder bij een bedrijf aan de scanners werkte, tegen de Britse krant The Independent. Ook premier Gordon Brown van het Verenigd Koninkrijk wil de scanners invoeren op luchthavens. De Britse bodyscanners werken evenals de Nederlandse met ehf-radiogolven.
Dankzij de scanners zouden materialen die door metaaldetectors niet kunnen worden opgepikt, zoals vloeistoffen, chemicaliën en explosieven van kunststof, moeten worden herkend. De scanners 'kijken' door de kleding van een passagier heen om gevaarlijke objecten te herkennen. Het probleem is echter dat ook andere materialen met een lage dichtheid niet worden opgepikt, zegt Wallace. Uit tests van Wallace' voormalige werkgever, defensiebedrijf Qinetiq, bleek dat hoewel de scanners metaal en dikke wax-achtige vloeistoffen opspoorden, stoffen als poeders, vloeistoffen en dun plastic niet werden opgemerkt. De scanner keek door deze stoffen heen, net als door de kleding.
Het is dus onzeker of een bodyscanner de bom die Abdulmutallab aan boord smokkelde, kan hebben herkend; de terreurverdachte gebruikte voor zijn explosief het zeer explosieve poeder petn dat hij in een dunne plastic huls - mogelijk een condoom - had gestopt. Kevin Murphy van Qinetiq bevestigde tegenover de krant dat het niet zeker is of het explosief van de Nigeriaanse terreurverdachte was opgemerkt door de ehf-scanners. Volgens The Independent zijn bovendien twee Britse overheidsinstellingen, het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie voor Transport, tot de conclusie gekomen dat de scanners geen goede beveiliging tegen terrorisme zouden vormen.
Overigens is volgens Wallace ook een ander type bodyscanner, die op basis van röntgenstraling werkt, waarschijnlijk niet in staat om dit soort explosieven te herkennen. Deze röntgenscanners worden momenteel niet ingezet op luchthavens omdat röntgenstralen nadelige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid; zo mogen deze bijvoorbeeld niet worden gebruikt voor het scannen van zwangere vrouwen.
Kort na de mislukte aanslag op eerste kerstdag pleitte een kamermeerderheid van PvdA, CDA en VVD voor het invoeren van de bodyscanners. Vanaf half januari moeten alle passagiers die van Schiphol naar de Verenigde Staten reizen, sowieso al door een dergelijke scanner, op aandringen van de Verenigde Staten. Eerder werden deze scanners, waarvan Schiphol er zeventien heeft, alleen op vrijwillige basis gebruikt. Schiphol stelde eerder dat de scanners er 'waarschijnlijk' voor hadden kunnen zorgen dat de bom werd opgepikt.
CDA-kamerlid Sybrand van Haersma Buma laat aan Tweakers.net weten sowieso voorstander te zijn van het invoeren van bodyscanners. "Het is een winst voor de privacy", zegt hij. De scanner zou minder belastend voor de privacy zijn dan fouilleren. "Je ziet nu al dat mensen die mogen kiezen tussen fouilleren en scannen, kiezen voor de bodyscan." Voor Van Haersma Buma staat invoering van de scanners los van de vraag of deze de bom van de Nigeriaan zouden kunnen herkennen, al zou dat wel onderzocht moeten worden.
Bits of Freedom, de beweging voor digitale burgerrechten, riep de overheid onlangs in een open brief op om de 'naaktscanners' niet in te voeren, juist vanwege privacybezwaren. De stichting roept de overheid op om 'het veiligheidsbeleid niet op angst, maar op rationele analyses te baseren'. Volgens Bits of Freedom zal de inzet van bodyscanners het risico op aanslagen slechts gedeeltelijk beperken, terwijl deze wel een 'stevige inbreuk' op de privacy tot gevolg zouden hebben. Ook de hoge kosten en het feit dat de gezondheidseffecten niet vast zouden staan, waren voor Bits of Freedom reden om tegen de scanners te pleiten. De Britse bodyscanners kosten per stuk circa 100.000 pond, oftewel 113.000 euro.