Privacystichting noyb van Max Schrems heeft bij de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens een klacht ingediend tegen X. Het socialemediaplatform zou namens de Europese Commissie de politieke en religieuze opvattingen van gebruikers hebben gebruikt voor microtargeting.
Volgens noyb promootte de Europese Commissie afgelopen september de voorgestelde 'chatcontrol'-wetgeving, ofwel plannen vanuit Europese en nationale overheden om meer inzage te krijgen in chatberichten. De EC zou aan X gevraagd hebben om de advertenties specifiek op Nederlandse gebruikers te richten die geen interesse hebben in 'terminologie die betrekking heeft op euroscepticisme en/of nationalistische politieke opvattingen', zoals de trefwoorden brexit en #EUCorruption. Ook werden er trefwoorden die te maken hadden met politieke partijen en politici uitgesloten, zoals Nigel Farrage en Giorgia Meloni, evenals zes die refereren naar religieuze overtuigingen, waaronder Femyso en Christian.
Hiermee is de Algemene Verordening Gegevensbescherming geschonden, stelt noyb. Politieke en religieuze overtuigingen zijn expliciet onder deze wetgeving beschermd als 'bijzondere categorieën persoonsgegevens' en mogen daarom enkel onder bepaalde uitzonderingen worden verstrekt. Zo is dat wel toegestaan indien de gebruiker uitdrukkelijk toestemming geeft dat diens bijzondere persoonsgegevens voor dit specifieke doeleinde worden gebruikt, maar dat is volgens noyb hierbij niet het geval. Ook de andere uitzonderingen zouden niet van toepassing zijn, al gaat de privacystichting daar niet verder op in.
Daarnaast wordt in de Digital Services Act gesteld dat onlineplatformen als X geen advertenties mogen tonen 'op basis van profilering, met gebruikmaking van bijzondere categorieën persoonsgegevens'. Aangezien dat volgens noyb hierbij dus wel aan de hand is, zou ook deze wetgeving door het socialemediaplatform zijn geschonden.
X laat op zijn site weten dat het doet aan keyword targeting, hetgeen naar eigen zeggen inhoudt dat er 'advertenties getoond worden aan gebruikers die gepost hebben over of interactie aangegaan zijn met specifieke trefwoorden of onderwerpen op X'. Hierbij stelt het bedrijf wel dat het adverteerders niet toestaat om zich op trefwoorden te richten die zich in 'gevoelige categorieën' bevinden. Daaronder vallen volgens X politieke en religieuze persoonsgegevenscategorieën. Noyb stelt dat het sociale netwerk deze uitzondering 'in werkelijkheid op geen enkele manier handhaaft, waardoor deze vrijwel betekenisloos is'.
De advertenties zijn meer dan 600.000 keer getoond, schrijft de privacystichting. Noyb heeft reeds een klacht ingediend tegen de Europese Commissie. Op basis daarvan zou de EC al hebben toegezegd om niet langer te adverteren op X. De non-profitorganisatie stelt echter dat om 'hier in algemene zin een eind aan te maken', het belangrijk is dat X voortaan de regels naleeft. De stichting stelt voor dat de Autoriteit Persoonsgegevens een boete aan de site oplegt.