Elektriciteitsnet Liander bereikt capaciteitslimiet in delen van Noord-Holland

Het elektriciteitsnet heeft zijn maximale capaciteit bereikt in een deel van Noord-Holland. Hierdoor kan netbeheerder Liander de komende jaren geen nieuwe capaciteit bieden aan grootgebruikers, zoals supermarkten en grote bedrijven.

Liander schrijft dat het elektriciteitsverdeelstation Oterleek bij Alkmaar zijn maximale capaciteit heeft bereikt. Dat station levert elektriciteit aan in twaalf gemeenten, waaronder Alkmaar, Heerhugowaard, Schagen, Bergen en Castricum.

Ook bij de elektriciteitsstations Westzaanstraat en Noord Papaverweg bij Amsterdam is de maximale capaciteit bereikt. Noord Papaverweg voorziet Amsterdam-Noord en delen van de gemeenten Oostzaan, Landsmeer en Waterland van elektriciteit. Station Westzaanstraat levert op zijn beurt elektriciteit aan Amsterdam West, een deel van Amsterdam Centrum en een deel van het westelijk havengebied.

Volgens de netbeheerder wordt dit veroorzaakt door de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het bouwen van nieuwe woningen en het verduurzamen van de energievoorziening. Door die ontwikkelingen zou de vraag naar elektriciteit fors zijn toegenomen, meldt de netbeheerder.

Doordat de maximale capaciteit van het net in deze gemeentes is bereikt, kan Liander de komende jaren geen nieuwe capaciteit bieden aan grootverbruikers. Daarbij verduidelijkt de netbeheerder dat partijen met een aansluiting van 3x80 ampère of meer als grootverbruikers worden gezien.

Liander noemt onder andere grote bedrijven, kantoorpanden en fabrieken als grootgebruikers als voorbeelden. Vermoedelijk zal dit ook invloed hebben op de bouw van nieuwe datacenters in deze delen van Noord-Holland. Ook kunnen bestaande grootgebruikers hun elektriciteitsafname niet uitbreiden. Liander benadrukt dat dit geen invloed heeft op consumenten en ondernemers. Voor geplande woningbouw in de betrokken gebieden heeft de beheerder al capaciteit gereserveerd.

Liander wil het probleem oplossen door het elektriciteitsstation Oterleek te 'verzwaren'. Dat zal naar verwachting in 2025 gerealiseerd zijn. In de tussentijd verlegt de beheerder kabels op het net, om zo te proberen extra capaciteit beschikbaar te maken in de betrokken gebieden. Om de twee knelpunten in Amsterdam op te lossen moeten nieuwe elektriciteitsstations gebouwd worden. Dat duurt naar verwachting vier tot zes jaar.

Reacties (298)

[Xbeek]

Als we ECHT willen verduurzamen, moeten we reëel kijken naar de cijfers en is de enige kortetermijn oplossing: minder energie verbruiken, wat gekoppeld is aan minder consumeren, maar dat willen "we" niet horen:
Nederland gebruikte in 2019 3059 PJ (petajoule) aan energie.
Bron: https://www.energieinnede...n-cijfers/uitgebreid/2019

In Nederland wonnen we in 2019 268 PJ hernieuwbare energie, maar daarvan is 190 PJ biomassa... beetje dubieus, of dat echt schoon is.

Van de 78 PJ die overblijft is dus maar 2,5% echt duurzaam...
Elektriciteit uit wind en zon verdubbelen: 2% erbij...

Als we echt significant minder willen uitstoten in 2030 (of welk jaar dan ook in nabije toekomst), dan moeten we gewoon minder consumeren.

[mrb85]

Minder consumeren hoeft niet. Minder kinderen maken wel. Dan zijn alle problemen vanzelf opgelost: Files, parkeerplaatsen, dure woningen, vervuiling …

We zijn jaar na jaar met meer mensen. We leven langer. We verbruiken een veelvoud van onze voorouders. De oppervlakte van ons land wordt echter niet groter.

Kijk eens goed om je heen wat er aan het gebeuren is met alle prijzen. Over enkele jaren kan enkel de ‘happy few’ het nog betalen. Maar geboortebeperking is nog steeds een groot taboe helaas. Gezinsplanning zou gerust een vak mogen worden op school.

[The Wizard]

Euhm, de bevolkingsgroei in NL is voornamelijk door migratie, in 2020 was zelfs een negatieve geboortegroei tov overlijdens. Dus dan zal je de "import" van nieuwe Nederlanders moeten stoppen wil je dit een halt toe roepen. Maar wie gaat jou trouwens verzorgen als je 70/80+ bent? in 2060 werken 1 op 3 mensen in de zorg, zonder aanwas ga je een serieus probleem hebben.

[Zynth]

Dus wat je zegt is; er is oneindige groei nodig qua mensen om elkaar te kunnen blijven verzorgen?
Ik denk dat dat niet het geval is.
En dat met een slimme organisatie, prima als land elk jaar met een klein percentage mensen kunnen krimpen. Net zolang totdat milieu/levensstijl/verbruik etc in balans is.

[Reactie gewijzigd door Zynth op 23 juli 2024 08:32]

[unreal0]

Inderdaad, het heeft weinig met kinderen maken te maken (lees geboorte binnen NL) , des te meer met de massa immigratie. Groei is nodig inderdaad maar het is lastig waar de grens ligt, je kunt niet oneindig groeien qua bevolking.

[Reactie gewijzigd door unreal0 op 23 juli 2024 08:32]

[vincent_1971]

Waarom is groei nodig?

[DeanXeL]

"Groei" is niet nodig, maar stabiliteit wel. Anders heb je een grote oude bevolking die "onderhouden" moet worden door een kleine jonge bevolking.

[satya]

Omdat de economie gebaseerd is op schulden en de daarbij behorende rente.

[12345j]

Wat een onzin. We zijn met te veel. Op de hele planeet. Leuk die zelf bedachte grenzen, maar natuurlijk helpt het wanneer we de bevolkingsgroei proberen te remmen. Zowel in Nederland als over de grens.

Ja, natuurlijk heeft het met kinderen te maken. Immigratie komt ook niet uit het niets. en het is ook niet iets dat je even kunt 'stoppen'.

[Reactie gewijzigd door 12345j op 23 juli 2024 08:32]

[kipppertje]

Bron? Tot nu toe lees ik in onderzoeken vooral dat resources verkeerd gemanaged worden. Minder mensen lost dit probleem niet op, het versterkt het hoogstens.

[laptopleon]

Dit lees je elke keer als het over bevolkingscijfers of migranten gaat, maar gaan immigranten echt dit probleem oplossen? Er immigreren nou eenmaal niet alleen maar jonge, fitte mensen. Sommigen zijn zwaar getraumatiseerd of lichamelijk tot weinig in staat. Een deel zal dit werk niet liggen. Een deel is al zo oud dat ze zelf langer hulp nodig hebben dan ze hulp kunnen bieden. Een deel leert nooit genoeg Nederlands om vlotjes met ouderen te kunnen praten, die op hun beurt vaak geen Engels spreken. Sommige culturen hebben als norm een strikte scheiding van mannen en vrouwen, zeker als het om zeer persoonlijke hulp gaat, wat het niet eenvoudiger maakt als je in een ziekenhuis of bejaardentehuis werkt en iemand moet wassen of verkleden. Kortom, ik hoop dat dit waar is maar ik ben wat sceptisch.

[McBacon]

Migranten die zo ziek zijn dat ze niks kunnen, hebben hier niks te zoeken. Lekker makkelijk, uit een tweede/derdewereldland verhuizen naar de eerste wereld en dan uitkeringen etc trekken en nul bijdragen aan de maatschappij.

Nederlands ben je gewoon verplicht om te leren, inburgeren heet dat. Wil of kan je dat niet om wat voor reden dan ook? Heb je hier ook niks te zoeken. Cultuur van andere landen moet jij je als migrant gewoon aan aanpassen. Wordt van Nederlanders die weggaan ook verwacht, dus andersom mag het ook eens gehandhaafd worden.

Maar nee, de regering vindt dat ze het allemaal zo moeilijk hebben dus alle verplichtingen laten we lekker zitten. De regering wil dat Nederland iedereens beste vriend is, maar de inheemse Nederlanders zélf kunnen gewoon de tering krijgen. De migratieprocedures moeten echt heel veel verbeterd worden om een veel te grote instroom tegen te gaan. Geen wachtlijsten van 5 jaar meer, bijvoorbeeld.

[mr.loepie]

helemaal mee eens!

[PGTART]

Daar zijn geen huizen voor toch ?, waar kan je ze nog plaatsen ?.

[jpsch]

Alsof die immigranten niet oud en hulpbehoevend worden. Exponentiële groei is niet vol te houden.

[Svrooij86]

Hoeveel denk je dat zo’n nieuw datacenter verbruikt? Gezien het ruimte & huizen gebrek zou ik zeggen dat ze beter huizen kunnen bouwen en geen vergunning voor nieuwe datacenters afgeven.

Alle groene energie lijkt wel naar de hardeschijf van Europa te gaan. Had lubach halfjaar geleden een leuk item over.

[MaxxxT]

Precies dit, dit is de oplossing, maar daar hoor je 'professionals' die het beleid bepalen nooit over..

[chinchan9]

Denk dat z'n data center een deel van de energie maar zelf op moet gaan wekken doormiddel van zonnepanelen en warmte wisselaars en misschien kunnen we data center gaan combineren met week kassen die warmte van de servers kan daarvoor weer gebruikt worden.

[tormentor1985]

Leuk idee maar de datacenters in de Wieringermeer polder staan naast windmolens waar bewoners in omliggende gebieden soms een negatieve stroomprijs "betalen".

Kortom er is zoveel stroom op piek momenten dat ze liever boeren geld geven om stroom te verbruiken dan dat ze de windmolens uit de wind moeten zetten.

Gevolg is dat de boeren de lampen in de kassen op zonnige zomerdagen inschakelen omdat dit economisch voordelig is. Compleet van de pot gerukt...

Zonnepanelen naast het datacenter plaatsen verergert alleen dit probleem. De overheid moet gewoon wat beter nadenken over onze strategie met betrekking tot energie. Wat we nu aan het doen zijn is een ramp voor de planeet. Prima dat we kolencentrales willen sluiten maar begin dan alvast met een gascentrale te bouwen naast de plek waar nu een kolencentrale staat. Als dit een probleem is voor Groningen dan moeten we (groen) gas uit Duitsland importeren.

[BeosBeing]

Prima dat we kolencentrales willen sluiten maar begin dan alvast met een gascentrale te bouwen naast de plek waar nu een kolencentrale staat. Als dit een probleem is voor Groningen dan moeten we (groen) gas uit Duitsland importeren.

Duitsland importeerde hun gas jarenlang uit Nederland. Inmiddels stappen ze over op Russisch gas (pijplijnen Nordstream, Nordstream 2) maar de USA heeft liever dat ze Amerikaans gas gebruiken dat per stookolie-schip hierheen gebracht moet worden, net zoals de pellets biomassa in de omgebouwde kolencentrales per stookolie-schip vanuit Canada hierheen komen.

Wat je bedoeld met (groen) gas uit Duitsland weet ik dus niet. Bedoel je Russisch gas dat groen is omdat het beter is dan die kolen en biomassa, dan heb je gelijk, al is het slechts een korte-termijnoplossing. Bij de winning van dit aardgas in Amerika ontsnapt er namelijk ook veel gas (dat is in de USA niet beter, op sommige andere plaatsen wel, maar ook daar ontsnapt er methaan). Dat methaan is een broeikasgas, sterker nog dan CO2, al wordt het wel sneller in de atmosfeer afgebroken.

Groen gas is in mijn optiek veel eerder gas (methaan zoals aardgas, maar ook ethaan, propaan, butaan, ...) dat met zonne- en windelektriciteit wordt gemaakt uit CO2 en water. Dat is namelijk CO2-neutraal. Uiteraard is dat een relatief dure operatie omdat er daarbij verliezen zijn, maar methaan, ethaan, propaan, butaan, heptaan, (hexaan is giftig, cyclohexaan dan weer niet) septaan en octaan zijn echter prima en veilig op te slaan (laatste twee zijn vloeistoffen), dit in tegenstelling tot waterstofgas dat altijd en continue ontsnapt (dwars door tankwanden heen, normaliter 1% per dag), eveneens een broeikasgas is (indirect) en waarvan de opslag energie kost (hoge druk 6%, cryo-opslag nog meer). Voor mobiel gebruik (auto's, vliegtuigen) is het omwille daarvan dus niet erg geschikt.

Met een overschot aan zonnestroom en wind kunnen we dus 's zomers en in het najaar kunstmatig aardgas maken waarmee we 's winters en 's nachts huizen verwarmen en elektriciteit opwekken totdat we iets anders hebben bedacht, misschien een thoriumreactor of kernfusie of iets wat we nu nog niet kunnen bedenken.

[tormentor1985]

Ik had uiteraard bewust groen tussen aanhalingstekens gezet. Wij hebben inderdaad decennia lang ons gas verkocht aan Duitsland (voor een appel en een ei overigens) en nu moeten we dat duur terug kopen. Zo maakt onze overheid wel meer onhandige keuzes maar laten we dat niet ter discussie brengen

Je idee om overigens gas te maken uit zon en windenergie is mooi, maar zon en wind gaat nooit voldoende produceren om in onze energiebehoeften te voorzien. Daarnaast moeten we een manier hebben om de schommelingen in vraag en aanbod bij te struren.

De ideale energiemix is gewoon nucleair voor de baseload. Dit valt immers erg lastig op en af te schalen. Het afval is een korte termijn probleem omdat zoals jij al zegt dit afval over 50 jaar prima in een thorium reactor gebruikt kan worden. Om de pieken op te vangen moeten we gewoon gas gebruiken, dat is het schoonste wat er is en valt zoals we allemaal weten (door te koken op gas) heel goed en snel te reguleren op basis van de vraag naar energie.

Wat we nu doen, schepen op stookolie omgehakte bomen vervoeren om ze hier in de oven te gooien is natuurlijk verre van ideaal. We zouden als CO2 zo'n groot probleem is wat bomen moeten planten in plaats van ze omver te harken. In bos als brandstof van nova valt prima te zien dat het niet om resthout gaat maar om Amerikaanse bedrijven die 100% van het gekapte hout exporteren in palletvorm naar Europa. Hoe naïef om te denken dat we enkel resthout aangeleverd krijgen.

Ik zou zeggen, ga in de politiek. Jou ideeën zouden mijn stem krijgen. Zet niet teveel in op wind en zon maar een fabriek die gas maakt op de noordzee met de windenergie die daar nu toch is, dat is een prima idee (kunnen boten ook meteen aanmeren en tanken).

[BeosBeing]

Ik ben ooit door een toenmalige vriend lid gemaakt van D66 (verassing). Ik ben toen de locale vergaderingen gaan bijwonen. Daarna maakte men me plaatselijk secretaris.
Echter toen ik bij een bezoek aan Den Haag, toenmalig coryfee Boris Diettrich sprak en aanhaalde welke de problemen* waren die in onze regio spelen bagatelliseerde hij die gelijk.
*(vervoer, reisafstanden, vervuiling - men praat altijd over de Rijn, maar de meest vervuilde rivier van Europa is al ruim 50 jaar de Schelde, vele malen erger vervuild).
En toen de gemeentelijke herindeling, en daarmee verkiezingen 2004 kwamen (2004), voegden zich opeens diverse mensen toe, waaronder iemand die in het EU-parlement had gezeten. De lokale vergaderingen werden verschoven naar de weken dat ik er vanwege avonddiensten niet bij kon zijn. En zo werden er achter de rug allerlei dingen geregeld en aangepast.
Ik ben nog verkiesbaar geweest, maar stond onderaan de lijst.
Dan heb ik één keer een D66-congres bijgewoond, en hoewel alles op papier democratisch ging, was het duidelijk dat er achter de schermen alles al was voorgekauwd en en zowat alles voorbepaald.

Kort daarna steunde D66 de aanschaf van de kreupele JSF (kan nl behalve vliegen niets als het niet wordt aangestuurd door de Amerikanen) en heb ik besloten er uit te stappen.
Daarna zijn ze helemaal ontspoord.

Nee, met politiek wil ik niets meer te maken hebben, tenzij hooguit met een mandaat als dictator (zoals bij de Romeinse republiek)

[valvy]

Er zit geen enkele corrolatie tussen het krijgen van kinderen en de uitstoot van broeikasgassen.

Het klinkt logisch minder kinderen krijgen maar wanneer die eens groot zijn en massaal energie gaan gebruiken ben je ook weer eens 10 jaar verder. Daarnaast zitten we al op een uitstoot dat gewoonweg te hoog zit en omlaag moet met deze orde van grote bevolking.

Daarnaast loopt het in China ook niet heel goed met de een (en nu twee) kind beleid. Vergrijzing loopt daar gigantisch uit de hand.

[Xbeek]

Men moet minder kinderen krijgen is wel erg abstract en lijkt op onder eigen verantwoordelijkheid uitkomen.

De moderne mens wil altijd meer: comfort, bezit, altijd nieuwe en betere dingen voor de laagste prijs.
Naast dat dit in de praktijk over de ruggen van arme mensen gaat, kost dit ook mega veel voor onze aarde.

Ik koop liever een biefstuk voor €16/kg dan voor €26/kg bij de slager met Nederlands vlees en in Nederland geproduceerd voer. Dat daarom in het Amazone gebied gekapt wordt voor goedkope soja eiwitten die met schepen met miljoenen liters stookolie nasr NL komen, wil ik niet horen.

En o wat is het toch makkelijk kleren uit Bangladesh voor €10 bij de Primarkt te kopen die je na een mud run in de prullenbak te gooien, scheelt een hoop gedoe thuis…

Nee gelukkig is ons consumptiegedrag geen probleem…

[tormentor1985]

Onthoud wel dat die drang om altijd maar meer te willen heel menselijk is en ons als mens in staat stelt continue te willen investeren in onszelf.

Het kan niet zo zijn dat we onze welvaart moeten inruilen om de wereld een beter leven te geven. Waarom zou ik dan nog investeren om het beste uit mijzelf te halen?

Tot op zekere hoogte begrijp ik de build back better ideologie van Claus Schwab die het liefst de consumptie maatschappij die ons is opgedrongen ziet verdwijnen. Zo is het bijvoorbeeld heel gek dat heel veel huishoudens een decoupeerzaag in huis hebben die zelden gebruikt wordt. Het is beter om die te lenen en terug te sturen zodra je klaar bent. Echter helemaal geen bezit hebben neemt alle motivatie weg om te presteren.

Ik heb heel lang nagedacht wat een alternatief zou zijn op hetgeen ons nu zo beperkt. Immers ons economie is de reden waarom we verkeerde keuzes maken. We kiezen voor de goedkoopste en niet de meest efficiënte oplossing. Ik kan echter geen beter alternatief bedenken waarin hardwerkende mensen beter beloond worden dan mensen die thuis op de bank zitten.

Het is echter een dilemma, we automatiseren meer en meer en dat neemt dusdanige vormen aan dat ik mij bijna schuldig voel mee te werken aan het creëren van die infrastructuur. Als we over een aantal jaar alle transport en winkels geautomatiseerd hebben dan komen we (of misschien zitten we al) op het punt dat er geen werk is voor iedereen. Niet iedereen heeft de hersencapaciteit om technisch ingewikkelde werkzaamheden uit te voeren. Ik vind dat werken moet lonen maar er zijn grenzen. We kunnen moeilijk al die mensen op straat zetten die wel willen maar niet kunnen door een gebrek aan aanbod. Wie hier een oplossing voor weet is goud maar ik zie hem niet.

[carbidsjitter]

Mooi geschreven, het is allemaal niet zo zwart-wit.

[BasZer]

Dit klopt van geen kant, kijk eerst de geboortecijfers eens na voordat je zoiets schreeuwt.

[mrb85]

Zoek eens op: World Overshoot Day. Misschien begrijp je dan wat er aan het gebeuren is.

We zijn met teveel mensen. Ook al worden er nu wat minder gekweekt, het zijn er nog steeds teveel. Er is geen enkele reden om met meer dan 1 miljard mensen op de planeet te zijn. Geen enkele. Zelfs 100 miljoen is meer dan genoeg.

Elk kind dat gemaakt wordt zet potentieel opnieuw kinderen op de planeet en dus een oneindige keten van verbruik en dus vervuiling in gang.

We moeten dus heel dringend wereldwijd minder kinderen maken. Het is de enige oplossing voor alle wereldproblemen. Jij zit duidelijk nog in de ontkenningsfase (misschien heb je kinderen of een kinderwens?). Het is je goed recht om een kind (liefst niet teveel) op de wereld te zetten, maar leg alvast 100k aan de kant om dat kind te helpen een huisje te kopen en door het leven te geraken. De wereld begint op te geraken. En als er binnenkort 100 miljoen klimaatvluchtelingen naar hier komen dan zal iets minder vlees eten of een elektrische auto geen oplossing bieden, sommigen hier denken dat. Het is de huidige generatie die nu drastische beslissingen moet maken. De planeet is op. Ter info: Nee ik stem niet op groene partijen. Ik rijd met een stevige benzineslurper en eet vlees. Maar ik besef wel dat de planeet en alle bronnen eindig zijn en dat we op dit moment in de ‘reservestand’ aan het komen zijn.

[BasZer]

hij heeft het over Nederland, dan moet je met de juiste feiten komen.

"Het gemiddeld kindertal per vrouw was 1,57 in 2019. Dat is onder het niveau waarop de bevolking zichzelf op den duur kan vervangen (ca. 2,1 kinderen per vrouw)"

bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/...ngsgroei/geboren-kinderen

[mrb85]

Dat is het hem juist. Nogmaals: we moeten het huidige aantal mensen niet in stand houden want dat is veel te veel. Een tiende van de huidige populatie (of zelfs een honderdste) is meer dan genoeg.

Dit geen landelijk maar een wereldwijd probleem. Immers de vluchtelingen zijn kinderen die elders ‘gemaakt’ zijn maar wel degelijk naar hier komen.

Aan het tempo dat we nu bezig zijn hebben we nog maximum een 30-50 jaar te gaan en het is echt allemaal permanent om zeep.

[BeosBeing]

Dat is het hem juist. Nogmaals: we moeten het huidige aantal mensen niet in stand houden want dat is veel te veel. Een tiende van de huidige populatie (of zelfs een honderdste) is meer dan genoeg.

Hierboven had je het over "1 miljard mensen op de planeet" en "Zelfs 100 miljoen is meer dan genoeg". Ik weet niet waar die cijfers vandaan komen. Wel weet ik dat we, als iedereen op aarde dezelfde levenstijl en welvaart zou hebben als het westen*, we 7 aardes nodig zouden hebben.
Daarbij zitten o.a. de USA, Australië en Canada boven ons, maar de vorige keer dat ik op dit onderwerp keek zaten enkele eilandstaatjes daar nog fors boven. Ik weet niet meer welk lijstje dat was, maar:
als je Dit sorteert op hoogste emissie pp in 2018 dan staan bovenaan Palau, Curaçau, Qatar, Nieuw Caledonia, Trinidat en Tobago, Koeweit, UAE, Bahrein, Gibraltar, Estland, SaudiArabië, Oman, Luxemburg, Australië, Kazachstan, Canada, USA, Brunei, Turkmenistan en Falkland IJlanden, Zuid Korea en St Pierre & Miqelon, IJsland, Rusland, Taiwan, Barbados, Tjechië, Seychellen, ...
Van sommige landen kun je dat begrijpen omdat ze olieproducerende landen zijn, maar bij andere is dat niet het geval.

Afijn, als je de huidige 7 miljard deelt door die 7 aardes, dan zou je ongeveer op 1 miljard uitkomen, maar waarom dan 100 miljoen, zie ik nog even niet.

Dit geen landelijk maar een wereldwijd probleem. Immers de vluchtelingen zijn kinderen die elders ‘gemaakt’ zijn maar wel degelijk naar hier komen.

Klopt. Wat we gezien hebben is ook dat hier het bevolkingsoverschot is gaan afnemen nadat we welvarender werden en vooral, sociale voorzieningen bedachten waardoor mensen niet meer afhankelijk waren van een groot aantal kinderen om in hun oude dag te voorzien.

[quote[Aan het tempo dat we nu bezig zijn hebben we nog maximum een 30-50 jaar te gaan en het is echt allemaal permanent om zeep.[/quote]
Als je ervan uit gaat dat je zo min mogelijk mensen wilt hebben, maar wel steeds de oudere generatie wilt kunnen blijven verzorgen* dan moet je dus ervoor zorgen dat de bevolking niet te snel krimpt. Hoe snel, ja dat weet ik ook niet precies. Dan zou je best wel eens meer dan 30 of 50 jaar nodig kunnen hebben.

(hierboven wordt al genoemd dat in 2060 een derde van de bevolking in de zorg zou werken, veel meer kan eigenlijk niet als je ook de voedselvoorziening en onderwijs in stand wilt houden)

Moet het toch sneller, dan is er maar één oplossing: ontketen een atoomoorlog waarin je dus minstens 6 miljard mensen ombrengt. Dat wordt een flinke uitdaging, want in WO 2 kwamen "slechts" 50-80 miljoen mensen om, en de Islam heeft in 400 jaar ook slechts 260 miljoen bereikt. Maar één troost, die oorlog is - als men zo doorgaat - op een gegeven moment onvermijdelijk.

[mrb85]

Met 1 miljard is het inderdaad net in evenwicht (opbrengst - verbruik). Maar juist daarom moeten we onder die 1 miljard geraken, om nog wat overschot te hebben. Dat begrijp je toch wel.

Nu ben ik wel een realist. We gaan dit nooit halen. We hebben nog 10-20 jaar om de grote ommekeer te maken maar dit zal niet lukken. We gaan niet minder verbruiken. We gaan niet minder eten. We gaan niet minder km rijden of stoppen met reizen. Vandaar, laten we nog 1 generatie volle bak doorgaan en verbruiken en er het beste van maken. De planeet overleeft het wel, de mens waarschijnlijk niet. 😉

[parend]

Minder kinderen maken doen we wel als "tweaker" lol. Ik ken niet veel mensen om me heen die eraan zijn begonnen. Zelf wel een dochter voortgebracht waar ik blij mee ben.
Het zijn de mensen die we via de grensen binnen brengen die denken 1 2 3 is niet genoeg. Het linkse moraal help de planeet maakt ook europa kapot. Misschien hebben we die chinese inzichten en beperkingen toch nodig in verschillende fases van ons voortbestaan. Een p**mel in een sok is ook geen oplossing dan zijn we binnen 1 generatie kapot als mens.

[mrb85]

De planeet kan perfect verder draaien zonder mensen. Ik denk zelfs dat ze heel blij zou zijn

Het klopt dat de ene groep wat meer kinderen maakt dan de andere, maar netto komen er overal mensen bij. De planeet wordt helaas alleen maar kleiner (qua bruikbaar oppervlak) en dus zien we nu al de prijzen in de lucht schieten. Vraag en aanbod. Spaar goed voor je dochter, ze zal het nodig hebben (voor haar kinderen )

[A.W.E.S.O.M.-0]

Je hebt helemaal gelijk, dat is inderdaad een boodschap die niemand wil horen en politiek onmogelijk te verkopen is, oftewel, 'we' wachten weer op een magische technische oplossing die ons in staat stelt alles te doen wat nu doen, én meer, maar dan wel duurzaam én goedkoper zonder dat we ons gedrag aan hoeven te passen. Dat gaat niet gebeuren en dat weet iedereen die in of aan de energietransitie werkt, maar het grote publiek en de politiek willen daar gewoon niet aan.

Ik kaap ook even je post om het een en ander toe te lichten over de situatie van de netwerkbedrijven (DSO, TSO) die hier in de comments er flink van langs krijgen dat ze hebben zitten slapen etc. Het energiesysteem is verschrikkelijk complex en haast onmogelijk om uit te leggen aan mensen die er niet direct bij betrokken zijn.

De netwerkbedrijven, Liander/Enexis/etc, zijn aan handen en voeten gebonden als het gaat om netverzwaringen en uitbreidingen. Ze werken op een first-come-first-serve basis op basis van aanvragen. Ze zijn simpelweg wettelijk verplicht om huishoudens/wijken/bedrijven aan te sluiten als ze daarom gevraagd worden, op de locatie waarop de aansluiting gevraagd wordt. Dat dit vaak maatschappelijk onwenseiljk is en technisch verschrikkelijk inefficient is, is een direct gevolg van de wet- en regelgeving. Alle kosten hiervoor worden gesocialiceerd via de belastingen.

Kern van het probleem is dat de locatie en tijd van opwekking van energie, niet gelijk meer is aan de locatie en moment van vraag. Zonneparken, windparken, etc, worden gebouwd op locaties waar (mét subsidie) de business case het aantrekkelijkst is.ln de praktijk is dat dus waar de grond het goedkoopst is en de procedures het kortst. Oftewel, op afgelegen, dunbevolkte gebieden, waar de vraag naar energie laag is. Het is aan de netwerkbedrijven om dat maar te faciliteren en die energie naar de gebruikers te krijgen.

Politiek Den Haag is erg scheutig met allerlei subsidies, moties, doelstellingen etc etc, maar aan het einde van de rit zijn de netwerkbedrijven gewoon gebonden aan de wet. O.a. de gaswet en de elektriciteitswet, die maar niet worden aangepast om dezelfde moties en de gevolgen van de subsidies (EV's, zonnepanelen etc) te faciliteren.

Voor het verzwaren van het energienet, (lokaal, regionaal en landelijk) gaan letterlijk jaren aan procedures vooraf, al dan niet via de rechter, maar dan ben je er nog niet, dan moet je de zeer gespecialiseerde kabels en de onderdelen nog bestellen, waar wereldwijd zware concurrentie (dus hoge kosten, lange levertijd) voor is. Dan heb je het nog niet eens over het personeel wat simpelweg niet voor handen is, of je het nu hebt over planners, installateurs, juristen, technici, die mensen zijn gewoon NIET voldoende voor handen.

Bij significant opschalen en netverzwaringen, heb je het al snel over 10+ jaar zo niet langer binnen de huidige wet- en regelgeving en staat van de markt. Voor de liefhebbers; zoek eens op het Pottendijk arrest (https://uitspraken.rechts...d=ECLI:NL:RBOBR:2019:5255) en je krijgt een mooie inkijk in de problematiek waar we als maatschappij mee te maken hebben, dat heeft met techniek weinig te maken. Het erge is dat ik in deze nu al lange post nog geen fractie heb benoemd van alle praktische hindernissen om ons energiesysteem tijdig aan te passen op de vraag en ontwikkelingen.

TLDR: maatschappelijke veranderingen en politieke besluiten gaan vele malen harder dan de wet- en regelgeving, plus de wereldwijde markt, de netwerkbedrijven de mogelijkheden geeft om pro-actief te reageren op de ontwikkelingen.

[unreal0]

Magische oplossing is er hoor, kernenergie. Minder consumeren is praktisch onmogelijk, huishoudens vormen zeer klein deel van het energie verbruik. Er zal alleen maar meer worden verbruikt met elektrische auto's, fabrieken ed. Ben het verder volledig met je eens.

[Reactie gewijzigd door unreal0 op 23 juli 2024 08:32]

[A.W.E.S.O.M.-0]

Dit komt ook vaak voorbij, ik zal nog een keer de moeite doen om daar inhoudelijk op te reageren, dat bedoel ik niet lullig, maar eerlijk gezegd is kernsplitsing een non-discussie voor iedereen in de energiebranche. Dat wordt niet serieus overwogen om zo verschrikkelijk veel redenen. Om een aantal te geven (en dan laat ik maatschappelijke en politieke weerstand nog buiten beschouwing):

-Er zijn te weinig bedrijven ter wereld die kerncentrales kunnen bouwen en al zouden ze willen opschalen, dan kunnen ze niet op tijd de benodigde mensen recruteren, laat staan opleiden.

-Er is geen verzekeraar ter wereld die nu nog de bouw of operatie van nieuwe kerncentrales verzekert, oftewel overheden moeten voor die risico's en kosten opdraaien, dat is een miljardenpost waar geen politieke steun voor te vinden is.

-De kosten per kWh zijn simpelweg niet concurrerend met alternatieven, daar gaat geen enkele partij in investeren. Zonneënergie plus opslag met batterijen is goedkoper dan kernenergie. Dat is al het geval met de huidige prijzen, als je ook nog de productie en afschrijving over een termijn van 50 jaar mee neemt, dan is kernenergie economisch gezien onmogelijk om rendabel te krijgen.

-Kernenergie is fantastisch voor baseload energie, maar het probleem en de kosten zitten juist in de peak load. We zitten nu al in de situatie dat de baseload van kolen en kerncentrales (traditioneel zo'n 20% van de energieproductie) op veel momenten in het jaar al te veel is en niet snel genoeg op of af kunnen schakelen.

Kernfusie wellicht, maar dat is al ruim 50 jaar 'nog 50 jaar'. Dat is weer een typische 'technology will save us' waar netwerkbedrijven en overheden niet op kunnen plannen.

[andru123]

Wat is de oplossing dan? Simpelweg, ik zie de enige manier:
- meer en dikkere kabels
- investieren in het onderzoek van “opslag van elekticiteit” (niet de accu’ liever, die zijn echt vervuilend)

[DeeD2k2]

De enige oplossing die op relatief korte termijn kan, is minder gebruiken.

Dus bij alles wat stroom gebruikt zorgen dat dat minder wordt. Letterlijk minder aan zetten waarvan kan (moet je TV als radio dienen? Moet je die rit met je EV doen of kan je fietsen? Moet je backup in drie datacenters staan? Heb je twee vriezers nodig? Gebruik je de Hue hub echt?) en dingen die niet uit kunnen zuiniger maken.

[Triblade_8472]

Wat wel lastig word gezien het milieu beleid alleen maar meer electrisch wil.

Gas af, warmtepomp (of airco)
Iedereen aan de EV. (Incl fietsen)
Kleinere computers om de rest in het datacenter te doen.
Enz.

[DeeD2k2]

Dit gaat nog steeds uit van hetzelfde doen als je nu doet maar dan elektrisch.

Ik zoek de oplossing meer in je gedrag gaan veranderen i.p.v. de energiebron. Dus: trek een trui aan i.p.v. de verwarming (en dus warmtepomp), ga op de fiets i.p.v. met de auto, gebruik hardware die al aan staat i.p.v. weer iets nieuw te starten.

En dat is dan nog hetzelfde doen, met een ander middel. Je kunt ook je verwarming lager zetten en trainen op een koudere leef omgeving. Zo staat onze verwarming ca 3 maanden per jaar aan op 18 graden in de woonkamer, andere vertrekken verwarmen we eigenlijk niet. Douchen doe ik dichter bij 30 graden dan 36 door de thermostaat langzaam steeds lager te draaien.

We hebben afgelopen 2 jaar gezien dat een hoop contact ook via video-bellen kan in plaats van samen op kantoor. Teams kost minder energie dan de auto ritten, het verwarmen en verlichten van dat kantoor etc.

Als ik kijk naar de gemiddelde meterkast, dan hangt deze vol met allemaal hubs, routers, repeaters etc. Idem voor de TV die volgeprikt is met streamers, spelcomputers en mediaboxen. Probeer die dingen eens samen te voegen? Hoe kan je hetzelfde bereiken met minder apparaten? Maar, moet je wel hetzelfde bereiken? Is die mediabox ect zoveel beter dan de app op je TV of kan je hem weglaten en minder energie gebruiken (tijdens de film zie je de interface toch niet)?
Ook om die reden ben ik m'n versterker, DACs en streamer aan het vervangen door 1 geïntegreerd apparaat. Maar niet voordat ik alles verkocht heb en weet dat het gebruikt blijft worden.

[gmj2]

Zal ik dan maar de moeite doen om inhoudelijk te reageren op jouw stelling. Ik bedoel het ook niet lullig maar eerlijk gezegd kan ik je betoog niet volgen en is kernsplitsing m.i. de enige echte oplossing. Helemaal als we nu eindelijk eens geld stoppen in het ontwikkelen van centrales op basis van Thorium en MSR. (hadden we 20 jaar geleden al moeten doen overigens)

Even wat feiten:
- Thorium is ruim vooradig in normale landen (Noorwegen, Canada, groenland etc. etc.) Voorlopig voor komende 2000 jaar energie. Niet afh. van "rare" en "foute" landen (Midden-oosten, Rusland etc.)
- Geen kritische massa, dus extreem veilig. Mede door type MSR reactor te gebruiken
- Geen CO2 uitstoot

- Mogelijkheid om oude kern-afval op te branden (meteen probleem opgelost van al die plutonium en uranium rotzooi waar we anders de wereld mee opschepen de komende 100.000 jaar, van de oude reactors)

- een MSR (Molten Salt Reactor) is qua design inherent veilg, en veel beter vraag-volgend (dus ontkracht je argument van alleen te gebruiken voor base-load.

- Kosten: is zeer concurerend, zeker als je kijkt naar de paar honderd miljard die we de afgelopen 20-30 jaar hebben weggepist in subsidies voor windmolens, zonnepanelen (o.a. salderings regeling) en andere mislukte "groene" projecten voor slechts die lullige 2,5% van onze huidige energiebehoefte, en ook aan biomassa centrales (die alles behalve groen zijn) . Als je de zelfde hoeveelheid subsidie bij kernernergie stopt zijn de kosten vele malen lager per kWh dan wat dan ook.

- Al in de jaren 60 van vorige eeuw zijn er zeer succesvolle proeven gedaan met MSR reactors (zoek maar naar "oakridge reactor"). Helaas nooit verder doorontwikkeld ivm ongeschiktheid van Thorium voor kernwapens, omgeslagen publieke opinie en het al verder ontwikkelde principe op basis van U-235 en Pu-239, waardoor we nu opgescheept zitten met dat slechte alternatief.

- Altijd beschikbaar, ook als de zon niet schijnt, of de wind niet waait. (b.v. dit jaar heeft Duitsland >20% minder wind gehad, en aandeel kolenstook is nu weer >50% om dit op te vangen). Wind en zon zijn maar voor ca. 20% van de tijd inzetbaar en zeer onvoorspelbaar. Het is er niet als je het nodig hebt. Ik bedoel, waar ik woon is het snachts gewoon donker. En in de herfst/wintermaanden doen zonnepanelen niet veel (ca. 10-20% van wat ze kunnen), dus dat gaat het ook niet worden.

- De ruimte (die we in NL al niet hebben) die je nodig hebt is een fractie van wat nu wordt vernietigd en een veelvoud vernietigd zal gaan worden aan zonneweides plus molenparken op land en in zee, met alle schade van dien aan de natuur en mens (je zal maar naast zo'n 200m hoge ronddraaiende kolos wonen..).

- Komende 30 jaar gaan we ontzaggelijk veel meer stroom nodig hebben als we met z'n allen electrisch gaan rijden, huizen verwarmen, en de grootste verbruikers, de industie, over gaan naar stroom (of waterstof, maar om dat te maken is nog meer stroom nodig....)

Kortom, het wordt hoog tijd dat Nederland nou eens het voortouw neemt om kern-ernergie in te gaan zetten en te ontwikkelen. Te meer omdat hier in NL al veel kennis is op dit gebied. (Onderzoek centrale te Petten, URENCO voor ultra-centrufuges, div. Universiteiren op dit vakgebied). Kernenergie buiten beschouwing laten is een kaptiale fout, willen we voor 2050 af van fosiel voor de nodige CO2 reductie, en daarnaast aan onze energie behoefte voldoen. Zonder gaan we het niet redden!

[Reactie gewijzigd door gmj2 op 23 juli 2024 08:32]

[Onno !]

Netwerkbeheerder en energieproducenten zijn gescheiden in NL sinds 2008, geregeld via de Splitsingswet.
Meer on topic: in NH, met name Amsterdam, Schiphol, Middenmeer wordt een groot deel van de netwerkcapaciteit opgeslokt door datacenters. Ze gebruiken erg veel energie, maar op papier contracteren ze nog bizar veel meer vermogen. Hierdoor moeten 'op papier' (lees volgens de energiewet) de achterliggende voedingskabels naar het onderstation waar zo'n datacenter aan hangt eerst worden vervangen/uitgebreid voor dat er plek is voor nieuwe klanten.

[A.W.E.S.O.M.-0]

100% gelijk, nog een van de tientallen punten die spelen, je koopt in en plant op bestelde al dan niet theoretische piekvermogens, niet op gemiddeld verbruik.

[rstyled]

Zoals ik het begrijp is het probleem vooral de infrastructuur. Zo ook het stroomnet dat overbelast dreigt te raken door teruglevering van zonne-energie.

[Scrublord-sama]

Als je dan weer terug komt op de inhoud van het artikel is dit nog niet de oplossing.

Stel we gaan volledig kernenergie, dan moet alsnog het hele netwerk aangepakt worden. Omdat iedereen dan elektrisch moet kunnen koken, huizen d.m.v. warmtepompen te verwarmen kunnen zijn en de elektrische auto op te kunnen laden.

Als je dan toch het net aanpakt, richt het dan meteen in op grootschalige distributie en verspreiding van zonne en windenergie. Daar heb je veel meer aan in te toekomst.

[Azzmodan]

Volgens die site is 45% van dat gebruik industrie. 22% is mobiliteit waarvan ik verwacht dat ook maar een klein deel de consument is. Van de gebouwde omgeving gaat ook weer 60% naar aardgas, waarbij het verduurzamen van verwarming juist focust op dingen als warmtepompen welke ook weer "direct energie" nodig hebben.

Ik ben het er mee eens dat we moeten verduurzamen, maar we moeten er wel op passen dat we niet allemaal de focus leggen op de consument terwijl het meeste op andere plekken gebeurt en daar veel makkelijker winst te behalen is.

[realmadridsi]

Een fabrikant produceert niks wat consumenten niet afnemen. Het is te makkelijk om het op bedrijven te schuiven en vervolgens elke 2 jaar een nieuwe iPhone te kopen.

[Splorky]

Weinig consumenten die de hele nacht de verlichting in de woonkamer laten branden er niemand in die ruimte is. Bij menig bedrijf schijnt er behoorlijk veel licht in ruimtes waar dat niet nodig is. Die zelfde bedrijven die ook de wegwerp cultuur in stand houden door planned obsolescence toe te passen (Apple is daar misschien weer iets minder erg in)

[NielsFL]

Toch wijst de praktijk herhaaldelijk uit dat de consument informeren maar beperkt werkt. Uiteindelijk is het toch weer de overheid die gebouwen rookvrij heeft moeten verklaren. Jammer dat het zo moet, maar dat blijkt wel effectief.

De overheid is helaas wat traag van begrip. Dat was bij het roken zo, en dat is nu weer zo. Lobbyisten smeren de overheid liever een dozijn biomassa centrales aan dan dat ze met plannen komen om energieverbruik te verminderen.

[Powrskin]

Zo is het. Al zal vervoer van particulieren elektrisch nog wel een aardige stijging geven.

[noway]

gewoon met ze allen in een cave wonen?
Probleem is...we zijn een klein landje en we hebben en krijgen teveel inwoners.
in de jaren 70/80 12/13 mil en nu lopen we naar de 18 mil aan.

p.s het is geen geboortegolf

[Reactie gewijzigd door noway op 23 juli 2024 08:32]

[BobJung]

Klopt helemaal wat je zegt, minder consumeren doe je ook door efficienter met de energie om te gaan.
Vervangen van energie slurpende luxe. Per saldo doe je hetzelfde met minder verbruik.
Ik heb zelf om die reden een game laptop i.p.v. een desktop. Dat scheelt echt een factor 3..4 in stroom verbruik. Je kan ook "minder" maar het spel genot is voor mij afdoende.
Warmtepomp met zonnepanelen en zo verder. Daar is nog veel te halen.

[teek2]

Of kernenergie.

[lutser]

Kern energie gaat ook via een kabel. Het net zal nog steeds verzwaard moeten worden.

[SunnieNL]

Minder consumeren gaat echt niet gebeuren. De regering wil ons van het gas af etc. Het wordt steeds warmer in Nederland. De regering wil ons meer elektrisch laten rijden. Meer huizen worden gebouwd. Dus de druk op het elektriciteitsnet gaat alleen maar groeien de komende jaren.

Wat wij echter als consumenten gebruiken valt in het niets wat het bedrijfsleven verbruikt. Het is echter wel zaak dat de regering eens gaat nadenken hoe dat elektriciteitsnet dit gaat opvangen. Het is nou niet dat ze dit niet hadden kunnen zien aankomen. Waarom heeft de netbeheerder jaren geleden al niet de vernieuwing begonnen en is daar geen geld in gepompt door de overheid?

[Johnny D]

Dat is een mooi onzin verhaal
Van bv het vlees wat we hier produceren gaat 80% naar het buitenland
En als de netwerk beheerder zegt dat hun netwerk het bijna niet meer aan kan , lopen ze in mijn ogen zelf achter de feiten aan
Dat ze hier in Noord-Brabant bij een zonnige dag sommige huizen dicht zetten voor terug gave van hun opgewekte stroom via zonnepanelen is toch niet de fout van de consument
Die fouten zitten bij netbeheerders en Den Haag die zeggen neem zonnepanelen dan bespaar je een hoop alleen jammer dat ze het zelf niet kunnen verwerken

[Xbeek]

Bron:
https://www.aereshogescho...%20van%20buiten%20Europa2.

en 80% export is ook mooi duurzaam!

Natuurlijk wil je dat je zonnepanelen terug leveren aan het net, maar ALLE zonneenergie in Nederland bij elkaar is minder dan 1% van de energie behoefte....

Ik bedoel: als iedereen elektrische auto's koopt, zonnen cellen aanschaft en alles elektrisch gaat doen dan blazen we niet allen de kabels uit de grond, maar dan stoppen we de komende decennia de fosiele brandstoffen niet in een auto tank, maar in een centrale...

Helaas zetten zonnecellen op ons dak geen zoden aan de dijk...

Ps.
mensen zeggen dat energie niet naar consumenten maar naar bedrijven gaat: uit eindelijk zit achter elk bedrijf een consunmenten vraag

[Johnny D]

Nee ik wil niet terug leveren aan het net , want daar gaan we dadelijk gewoon over betalen
Dus als men zonnepanelen neemt met minder capaciteit dan dat je zelf nodig hebt is dat gewoon een goede besparing en niemand val ik er mee lastig
En die consumenten vraag bij alle data center in NL gaat niet op want die zit er geen 1 in NL
Nee hier krijgen ze een hoop subsidie en daarom alleen zitten die bedrijven hier (niet voor de logica alleen voor de meeste winst)

[noway]

Gewoon weer kerncentrales neer zetten....probleem opgelost.
En kom niet met is te vervuilend want dat klopt ook niks van.

Wat er nu gebeurt is vervuilend { kolen,bossen kappen voor bio enz }
Oja wist je dat GAS heel natuurvriendelijk is?
Duitsland zit vol aan de gas...maar wij van het gas af?
Ze kunnen beter heel Groningen verhuizen en gas blijven gebruiken.
En wie zegt...maar als er iets gebeurd met de kerncentrale? UHU tussen belgie en duitsland staan er 10 op of close aan de grens met Nederland.
Echt wat het domste de regering ooit heeft gedaan is.......juist weg halen van kern energie.
En wie gaat echt gaat geloven in zon en wind energie is nog dommer als ik dacht.
Net als die Frans Timmermans 2030 voor groen gaan UHU maar hun pakken vliegtuigen en rijden elke dag naar Onzin Brussel en hebben dikke huizen.
Maar wij burgers betalen de HOOFDPRIJS.

[Reactie gewijzigd door noway op 23 juli 2024 08:32]

[Wouterie]

Nou ja, je kunt ook energie opwekken daar waar het wordt gebruikt zodat je minder transport hebt. Je hebt het over 'we' dus neem ik aan dat je het bedrijfsleven buiten beschouwing laat want daar hebben 'we' immers weinig over te vinden of willen.
Niet iedereen zit te wachten op een windmolen om de hoek, maar als je een industrieterrein zou kunnen uitrusten met een windmolen dan scheelt het weer. Wat mij opvalt namelijk is dat huizen en woonwijken hard aan het verduurzamen zijn, maar dat het industrieterrein iets verderop volkomen verstoken is van enige vorm van duurzaamheid. Geen zonnepaneeltje te zien! Als ik er 's avonds overheen rij (naar de goedkope benzinepomp) dan branden overal de lampen alsof iedereen druk aan het werk is.
Het motiveert mij niet om de lampen minder vaak aan te hebben en mijn huis te verbouwen om energieneutraal te worden.
Stel, je hebt een boot en die is op de rotsen geslagen. Welke gaten prop je al eerste dicht? Die paar hele grote of die vele kleintjes? Nu steken 'we' energie in het verduurzamen van kleine vervuilers en we zijn o zo trots op onszelf. De grote gaten staan nog wagenwijd open dus ons bootje zinkt nog net zo hard.

[tormentor1985]

Precies dit is waar SNR's (small nucleair reactors) enorm geschikt voor zijn. Prefab kerncentrales die op een vrachtwagen in een soort container vervoerd kunnen worden en 20 jaar kunnen draaien zonder refill. Daarna haal je hem op en zet je een andere neer zodat er elders bijgetankt kan worden.

Het is de oplossing. Ze zijn relatief goedkoop, schaalbaar en relatief veilig. Ik zie het gewoon als een nucleair aggregaat.

[sebastienbo]

Dat kan je op je buik schrijven. Als iedereen elektrische wagens heeft kan je een verdubbeling verwachten van elektriciteit. Ook verwarming van huizen word elektrisch denk aan warmtepompen.

In ruil verdwijnt alle fossiele brandstoffen bij particulieren. Gas/benzine/etc

Verminderen is dus totaal onmogelijk, het gaat ongetwijfeld omgekeerd gaan.

[scorpion_1911]

Het meer consumeren komt natuurlijk ook door de vele laadpalen die er continue bij komen voor de electrische en plugin hybride auto’s.

[Naafkap]

Ik lees regelmatig onder EV-berichten van de voorstanders van EV’s dat het stroomnetwerk het allemaal makkelijk aan moet kunnen en dat dat allemaal geen enkel probleem is. Ik had daar altijd al mijn bedenkingen bij, vooral als je nadenkt over de grote hoeveelheid fossiele energie die nu gebruikt wordt voor ons vervoer en verwarming. Als dat straks allemaal elektrisch wordt, dan kan het net dit nooit aan. Blijkt nu al bij het begin van de transitie.

Begrijp me niet verkeerd, ik ben groot voorstander van vergroening en elektrificatie, maar we moeten niet wegkijken voor de problemen en uitdagingen die ons te wachten staan.

[Jeroenneman]

Of Alliander moet z'n taak gaan uitvoeren, in plaats van persberichten de deur uit te doen.

4 jaar doen over een verzwaring van een elektriciteitsstation? En dit hadden ze niet kunnen voorspellen?

Volgens de netbeheerder wordt dit veroorzaakt door de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het bouwen van nieuwe woningen en het verduurzamen van de energievoorziening. Door die ontwikkelingen zou de vraag naar elektriciteit fors zijn toegenomen, meldt de netbeheerder.

Poeh, scheelt dat niemand dat aan zag komen inderdaad.

[Naafkap]

Volgens mij heb je geen enkel benul van de problematiek die er speelt. Ons elektriciteitsnetwerk is zo’n honderd jaar geleden gebouwd op basis van een aantal kolencentrales als vertrekpunt en vanaf daar met dikke kabels het land in, vervolgens landinwaarts steeds dunnere kabels tot aan de dunste kabels bij de eindgebruikers.

De energietransitie zorgt ervoor dat dit concept volledig verandert. We wekken niet meer op een centraal punt alle energie op. Dit doen we door heel het netwerk heen. Daarnaast is de energievraag en aanbod niet meer zo eenvoudig als destijds. Duurzame energie van zon en wind zijn enorm grillig, zeker als je dat vergelijkt met een fossiele centrale die constant hetzelfde vermogen kan leveren, dag en nacht.

In essentie betekent dat dus dat nagenoeg 70% van ons netwerk verzwaard moet worden met nieuwe dikkere kabels. Dit is een enorme operatie, bijna ondoenlijk met alle wetten en regelgeving. Die kabels verdwijnen niet vanzelf in de grond. En hoge elektriciteitsmasten wil ook niemand in zijn achtertuin. Je denkwijze is erg kortzichtig.

[FalconerHG]

Joh, ik snap dat ons netwerk verkeerd is ingericht, maar in 2014 schreef ING al in een rapport "Stroomnet onder hoogspanning" dat het allemaal niet zou gaan passen als we niet heel snel gingen investeren.

En dit is niet de eerste keer dat de boel onder druk staat. In 2007 gooide Liander het netwerk ook dicht.

Ja, de groei is groot. Ja het landschap is nogal veranderd. Maar ik zie nou ook niet bepaald overal Liander wagens naast werkzaamheden in de grond geparkeerd staan ofzo. Ze hebben gewoon al die tijd zitten slapen.

[Lekker Ventje]

Maar ik zie nou ook niet bepaald overal Liander wagens naast werkzaamheden in de grond geparkeerd staan ofzo. Ze hebben gewoon al die tijd zitten slapen.

Je kunt ze helpen door ze technici te leveren. Daar is namelijk een (heel) groot tekort aan. En het vergunningsysteem helpt ook niet mee in Nederland.

[TrekVogel]

En zelfs dat is niet zo eenvoudig als het lijkt jammer genoeg. Ik ben me op dit moment aan het omscholen om elektrotechnicus te worden. Deze week heb ik een gesprek gehad bij een prachtig bedrijf. Zij wilden mij heel graag en ik wilde daar graag werken máár omdat ze niet voldoende technici hebben die leerlingen kunnen begeleiden kan ik daar niet terecht.

[SunnieNL]

Tja, maar komt dat ook niet omdat ze het jaren hebben laten liggen? Die vergunning was er na 7 tot 14 jaar vast wel geweest. En als je toen had geïnvesteerd op scholing hadden ze nu ook de juiste mensen gehad.
Had je toen wat harder gepushte naar de regering, waren die vergunningen mogelijk nu ook wel een stuk makkelijker verkregen.

[styno]

De 1000 ha Agriport sinds 2005 zal ook niet geholpen hebben.

Ik kom berichten tegen uit 2009 waarin al over toekomstige capaciteitsproblemen op station Oterleek gesproken wordt. Er is sprake van aanleg van een 3e circuit en dat was 5 jaar later nog steeds zo.

In 2011 werd er gestudeerd op een nieuw 150kV-aansluitpunt in Schermer met de verwachting dat die in 2016 een deel van de capaciteit van Oterleek zou overnemen. In 2017 lagen die plannen er nog steeds. Geen idee of die plannen uiteindelijk uitgevoerd zijn of niet.

Inmiddels is wel station De Weel opgeleverd. In 2020 zijn er plannen om station Schagen over te zetten op De Weel, waarmee de capaciteitsproblemen in Oterleek opgelost zijn in 2024, we zullen zien. Later gaat volgens de plannen Heerhugowaard ook over.

[glennoo]

En in die 100 jaar tijd heeft niemand bij Liander gedacht "goh misschien moeten we dit elektriciteitsnetwerk eens verzwaren"? of in ieder geval de afgelopen 10 jaar? Nee, dat idee wordt pas op tafel gegooid op het moment dat het misgaat en men aan de maximum zit.

[kodak]

Om een elektriciteitsnet te kunnen uitbreiden moet er bijvoorbeeld ruimte beschikbaar zijn en het ook daar kunnen. Ondertussen zit niet iedereen te wachten op ruimte opofferen en om iets te mogen zullen bijvoorbeeld veel bestemmingsplannen aangepast moeten worden, omdat onze gekozen bestuurders daar geen rekening mee hebben gehouden. Dus net doen alsof dit vooral door liander komt klinkt nogal kortzichtig. Maar er zal vast een reden zijn dat je lievet over liander klaagt dan over je eigen verantwoordelijkheid en die van anderen als je er last van hebt?

[skai21]

Dat is het hele probleem, je krijgt niet zo maar een vergunning om een nieuw verdeelstation ergens neer te gooien. Als je ook maar een straat open wil trekken, gaan er al 20 mensen in bezwaar. Voor je het weet ben je 2 jaar verder voor er ook maar een schop in de grond gaat. Vervolgens kom je ergens vervuilde grond tegen, en je bent zo weer 2 jaar verder.. hier ervaring met het in de grond krijgen van glasvezel

[swhnld]

Glasvezel is geen nutsvoorziening, elektriciteit wel. Hier ligt de hele gemeente open dat ze het net gaan verzwaren, zelfs in de nieuwbouw wijken die nog in aanbouw zijn en waar de straat net dicht is is die weer open voor verzwaring van het elektriciteitsnetwerk.

[Guru Evi]

EVs zijn maar de laatste 5 jaren en nog steeds enorm, dus EVs zijn echt geen overlast. De laatste 10 jaar was het vooral “groene” energie die belasting op het net zet.

Een beetje aanbesteding duurt al 5 jaar voor de vergunningen. Daarnaast heb je ook de investering nodig, groene energie wilt een dikke kabel overal, maar gebruikt ze maar grofweg 12% van de tijd tot capaciteit. Dus moet je 8x zoveel kabels aanleggen naar verschillende wind en zee en zonnecentrales tov een CO2-vrije nucleaire centrale.

Het is allemaal mooi en milieuvriendelijk totdat de ingenieurs erbij moeten komen en het blijkt dat je 70% van het land moet openbreken en koper is er ook niet goedkoper aan het worden.

[styno]

De knelpunten van decentrale duurzame energie opwek zitten hem meestal niet in de kabels maar in de onderbemeting van het LV verdeelstation, de trafo die middenspanning omzet in de 3-fasen 380V.

[TheekAzzaBreek]

En in die 100 jaar tijd heeft niemand bij Liander gedacht "goh misschien moeten we dit elektriciteitsnetwerk eens verzwaren"? of in ieder geval de afgelopen 10 jaar? Nee, dat idee wordt pas op tafel gegooid op het moment dat het misgaat en men aan de maximum zit.

Natuurlijk is dat wel gedaan. Er wordt voortdurend aan het net gebouwd, maar er spelen twee dingen.

Allereerst zijn dit langdurige processen. Als je vandaag besluit een deel van je net te gaan uitbreiden gaat niet morgen de schop in de grond. Provincies en gemeenten moeten vergunningen verlenen, er moeten bestemmingsplannen gewijzigd, vaak moet er onteigend worden en overal kan bezwaar tegen gemaakt en geprocedeerd worden. Je hebt het al gauw over een jaar of tien, maar dat kan nog flink tegenvallen.

Ten tweede zijn de netbeheerders commerciële bedrijven die winst moeten maken. Die zullen geen onrendabele investeren willen doen. Die maken dus prognoses: over 10 jaar hebben we x% meer capaciteit nodig met een onzekerheidsmarge van y%. Die maken dus plannen om over tien jaar x+y% (plus en beetje reserve) meer capaciteit te kunnen leveren. Als er ondertussen ontwikkelingen zijn die de vraag veel harder doen stijgen dan die x+y% stuur je niet zomaar even bij.

Dat de netbeheerders hebben zitten te tukken is kletskoek. Helaas, want de problemen zijn fundamenteler, we lopen er een volgende keer gewoon weer tegenaan, hoe wakker de netbeheerders ook zijn. In de kern:
- netbeheerders zijn bedrijven en kunnen zich dus geen onrendabele investeringen veroorloven;
- onze ruimtelijke ordening is niet ingericht op sneller veranderingen.

[Halo_Master]

Inmasseren van een forse prijsstijging op elektriciteit voor de consumenten en bedrijven, daar gaat het in dit geval om.
Elektriciteitsnet uitbreiden kost geld en als we investeringen op voorhand doen, terwijl er nog genoeg is, is het lastig om alvast een prijsstijging door te voeren om die investeringen te bekostigen.

[Yariva]

Als je denkt dat Alliander daar al niet constant mee bezig is zit je toch wel echt in een bubbel. Het is gewoon een combinatie aan factoren die niet lineair gaan maar exponentieel zijn gestegen. Er is een ongelovelijke behoefte voor verduurzaming, vergroening en steeds meer met electriciteit. Voordat je een nieuw OS heb gebouwd ben je al 4 jaar verder. Hoe kan je daar dan, met de huidige regelgeving, snel op schakelen?

En dit is ook precies het signaal dat Alliander al jaren afgeeft. Geef het bedrijf meer ruimte voor salaris, regelgeving voor het plaatsen en vervangen van onderdelen. Moet je eens kijken hoe snel het opeens gaat.

[Reactie gewijzigd door Yariva op 23 juli 2024 08:32]

[Transferno]

Zet wat slaven aan het werk, tijdelijke opschorting van elke regelgeving, en bouwen maar. Tja, dan zal het hier ook wel sneller gaan.
1 week is dan wel weer overdreven kort.

Ik weet niet wat voor werk je doet, maar hoe groter bedrijven worden, hoe stroperig alle besluitvorming loopt. Wellicht geeft dat een goede opex/capex verhouding, maar snelheid en kwaliteit gaan daar niet evenreding mee omhoog. Ongeacht de tak van bedrijf, zie je dat overal.

[vgroenewold]

Dat is idd stukken makkelijker, maar Nederland is wel koning in het hebben van regels voor werkelijk iedere scheet zeg maar. Ik reis veel, heb een tijd in Nieuw Zeeland gewoond en wat een verademing was dat, ik snapte eerst niet waarom, maar het waren idd gewoon het gebrek aan regels voor alles. Dit is wat ons, volgens mij, gewoon tegenhoudt in ook de transitie naar electrificatie.

[Transferno]

Klopt, daarom kun je dit soort dingen ook moeilijk vergelijken. Ons land werkt als een groot bedrijf, veel mahagementlagen, politiek en bureaucratie.
Een klein familiebedrijf kan vaak veel sneller en goedkoper eenzelfde project voltooien, doordat enkel de eigenaar even goedkeurd. In bepaalde landen zal het ook zo werken, dat een beperkte groep, alle bestuurslagen overruled waardoor het sneller kan.
Gebrek aan vakbonden, mileu-regels, sociale bescherming, etc "helpt" dan ook.

[vgroenewold]

Klopt ja, nu is het een groot goed dat we die bescherming in NL hebben, maar ik doel er meer op dat de regelgeving is doorgeschoten in NL. In de jaren 70-80 hadden we ook die zorg, maar duidelijk minder regels. Dat ging ook niet altijd goed, maar de hoeveelheid aan controle en micro-management (het vak van manager is in die jaren ook "uitgevonden") gaat veel te ver naar mijn mening. En dat lijkt iets van de afgelopen 20 jaar te zijn.

[Yankovic]

Ah mooi dus volgende week bouwen we een nieuw verdeelstation in jouw achtertuin? Kunnen we het probleem lekker snel oplossen

[Mynx]

Goh, het zou me niet storen volgens mij. Wel als ze er 5 jaar voor nodig hebben om het te bouwen want dat is best vervelend. Het station mogen ze voor mijn part achter mijn tuin zetten, i couldn't care less.

Ik woon wel in Belgie dus in Nederland gaan ze daar niet zo heel met zijn.

[Yariva]

In China kan je ook een bezwaarschrift indienen, waarna je vervolgens naar Noord Korea toe mag om daar lekker steentjes te hakken Niet echt een nittuge toevoeging maar ik heb er wel om moeten lachen

[Reactie gewijzigd door Yariva op 23 juli 2024 08:32]

[Yariva]

Het is een staatsbedrijf, geen commercieel bedrijf. Dan is er niet een ander bedrijf die het zomaar even "kan overnemen". En dat is ook het probleem, gezien het in handen is van de staat hebben ze ook te doen met de regelgeving welke zo hard tegenwerkt.

[J_van_Ekris]

Het is een bedrijf. Die ruimte creeren zelf. Dit heet mismanagement. Het is hun kerntaak om dit te regelen. En als ze daar niet toe in staat zijn, dan mag een competent bedrijf die dienst gaan overnemen.

Het is semi-overheid en hun tarieven worden door de ACM bepaald omdat ze een overheidsmonopolie hebben (zie https://www.acm.nl/nl/pub...iander-elektriciteit-2021). Maar in Nederland mag je geen serieus gat graven of mast plaatsen zonder dat tientallen partijen er naar gekeken hebben en er vergunning op hebben afgegeven, met eventuele inspraakprocedures.

Dus "even een lijntje extra trekken" of "even een grotere 50kV trafo plaatsen" is niet aan de orde.

[metalmania_666]

Erg kortzichtig gedacht van je.

Zoals al eerder opgemerkt in de commentaren, zijn er veel vergunningen nodig die in ons land heel veel tijd kosten.
Maar jij wist natuurlijk 6 jaar geleden ook al dat AMD nu top off the bill is met zijn server processoren om een dwarsstraat te noemen

[Gé Brander]

Ik denk dat Liander al tien jaar heeft zien aankomen dat dit problemen op gaat leveren. Ze hebben alleen op hun luie gat gezeten en niets gepland en gewijzigd aan hun plannen/vernieuwing van het net. Nu zeuren dat het net het allemaal niet aan kan is pas echt kortzichtig.

[onecht]

10 jaar is niet veel in zo een branche

[Gé Brander]

Ik begrijp dat ook wel. Maar nu pas, na meer dan tien jaar duidelijkheid dat er dingen gaan veranderen, zeggen dat er actie moet ondernomen worden is tien jaar te laat. De actiestand (beginnen met dingen regelen) had tien jaar geleden al gestart moeten worden. Plannen maken, onderzoeken doen wat er nodig is. Dat is allemaal afgelopen tien jaar niet gebeurd. Ze zijn gewoon flink tekort geschoten.

[Yariva]

Alliander geeft al jaren door dat de capaciteit verminderd. Best wel gek dat dat 5 jaar word genegeerd door de politiek maar er opeens brand is zodra de boel dicht klapt.

Dus nee, Alliander is niet tekort geschoten. Regelgeving is tekort geschoten.

[Reactie gewijzigd door Yariva op 23 juli 2024 08:32]

[Gé Brander]

Misschien begrijp ik de situatie dan verkeerd. Zoals ik het zie:

* Liander is verantwoordelijk voor het elektriciteitsnet
* Liander ontvangt geld voor het onderhoud
* Liander moet al minstens tien jaar op de hoogte zijn van komende veranderingen en groei
* Liander heeft in mijn ogen niet genoeg gedaan als verantwoordelijke om hier op te anticiperen

Zoals het op mij overkomt:
Alleen maar zeggen dat ze dit al vijf jaar roepen geeft mij aan dat ze niets doen, en het maar laten klappen. Ze willen de verantwoordelijkheid niet nemen om de uitbreidingen die nodig zijn te plannen en te regelen.

Ja ik snap dat er kabels in de grond liggen die onderhoud nodig hebben (dat zou moeten vallen onder normaal onderhoud)
Ja ik snap dat er over meerdere schijven dingen geregeld moeten worden (bij ons in de buurt ligt een hogedrukwaterleiding in de grond, over grond van particulieren en bedrijven heen, waarbij de verplichting is dat ze het waterleidingbedrijf altijd toegang moeten verlenen, is dat niet zo met elektriciteitsleidingen?)

Wellicht zie ik het niet goed maar dan hoor ik graag van jou waar het bij mij verkeerd gaat.

[FreezeXJ]

Liander geeft al jaren aan dat dit een probleem gaat vormen, en vraagt daarvoor geld om dat op te lossen.
Politiek geeft dat geld niet, want geen prioriteit (en ongeveer elke service vraagt meer geld voor van alles en nog wat).

Liander heeft mandaat om hun dienst te leveren zoals het nu gevraagd wordt, en mag niet nu alvast prijzen verhogen voor investeringen die in de toekomst nodig zijn, tenzij met goedkeuring van politiek.

Ze _kunnen_ die verantwoordelijkheid niet nemen, geven dat aan, en vervolgens gebeurt er niks.
Dit is meer dan 'onderhoud', dit is uitbreiding.

[vgroenewold]

Precies, de crux is zoals zo vaak gewoon de overheid in deze.

[styno]

Liander weet inderdaad dat het op bepaalde stations problemen gaat krijgen. En veranderingen (versnelling) van beleid uit Den Haag helpt dan niet. En wet- en regelgeving maakt het ook niet makkelijker maar ja, we willen dan ook heel veel in dit kleine landje dus dat moet allemaal goed afgewogen worden.

Maar het heeft niks van doen met geld uit Den Haag. Liander is een commercieel bedrijf dat zelf investeert in uitbreidingen van de capaciteit, wetende dat het die in de toekomst terug gaat verdienen met extra transport.

Zo wist Liander 12 jaar geleden al dat Oterlee capaciteitsproblemen ging krijgen.

Alleen politiek de schuld geven is veel te kort door de bocht en dat Liander vooraf geld moet krijgen van de overheid om infrastructuur te bouwen slaat de plank helemaal mis. Zo zou ik ook wel een bedrijf willen runnen.

[Yariva]

Vergeet niet dat er de afgelopen 5 jaar gewoon keurig onderhoud is vericht op bestaande installaties Het is niet alsof het iedere dag koffie drinken is geweest.

Een bedrijf kan maar zo hard schakalen als dat er werknemers zijn. Dit is probleem 1, hier is een schrijnend tekort aan.

Door dit gegeven is je werkpakket als bedrijf zijnde gelimiteerd. Dit strookt natuurlijk met jou punt, namelijk dat een bedrijf een verplichting heeft om een degelijk energie netwerk te plaatsen. Op het moment is de capaciteit zo klein dat onderhoud mogelijk is en uitbreiding maar voor, laten we zeggen, 50%. Dit laatste nummer weet ik niet zeker maar doet er ook niet toe, het gaat om de situatie waarin een bedrijf zich bevind.

Dus wat doet een bedrijf? Meer mensen aannemen. Maar ook hier zijn problemen: netbeheerders zoals Enexis vallen onder een CAO. Dit betekend, even kort door de bocht, dat een monteur gewoon een shit salaris krijgt om in de kou wat kabels op te graven.

Nog een probleem wanneer je al die monteurs in dienst heb: wetgeving zorgt ervoor dat, wanneer je als netbeheerder wilt uitbreiden, hier nogal wat ogen en haken aan zitten. Ook een leuk feitje: kennelijk vinden veel Nederlanders het geen goed idee dat een onderstation in hun tuin wordt gebouwd. De netbeheerder kan hier dan ook genoeg bezwaarschriften voor ontvangen, wat de bouw en groei van een netwerk tegenhoud.

Dus wat is de oplossing om het netwerk sneller te laten groeien, meer mensen aan te nemen, en bestaande instalaties sneller te verbreden? Regelgeving. Iets waar Alliander al jaren om vraagt.

[J_van_Ekris]

* Liander moet al minstens tien jaar op de hoogte zijn van komende veranderingen en groei

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar EV's en massaal aan de zonnepanelen is iets van de laatste jaren. In een omgeving waar elke milimeter verandering vergunningsplichtig is en omgeven met inspraakprocedures en uitvoering van ombouw in maanden wordt gemeten, is 10 jaar enorm kort.

[Gé Brander]

Zonnepanelen is al iets van de afgelopen tien jaar. Er is al minstens tien jaar een discussie over het net en de teruglevering van energie en of dat houdbaar is. Dus ja, dat is al lang bekend.

EV wil ik je meegeven maar dat was ook 2012 dat het mainstream begon te worden en Liander allang achter hun oren aan het krabben moeten zouden zijn wat dat voor hun zou betekenen.

[Jeroenneman]

Ik had kunnen weten dat iemand het weer voor bedrijven opnam.

Ja, er zijn regels.
Ja, het is lastig.
Ja, er zal veel moeten veranderen.

Niks is "ondoenlijk". Als de pijn groot genoeg wordt (of Liander leert lobbyen) dan gaat men echt wel overstag om te laten graven, desnoods onder dwang.

Wat kortzichtig is, is dat er nog niemand uit de top van Liander is ontslagen voor deze blunder.

[FreezeXJ]

Tja, de schuld ligt bij de politiek, en raad eens wie daar verantwoordelijk voor is... Juist, jij. En ik, en de rest van ons. We zijn brak geinformeerd, sure, maar hebben ons ook niet geinformeerd, laat staan onze buren geinformeerd, want dat betekent dat het geld gaat kosten, en dan luister ik wel even niet. Het werkt toch?

[Spykie]

en wat schiet iemand daar mee op?

[J_van_Ekris]

Volgens mij heb je geen enkel benul van de problematiek die er speelt. Ons elektriciteitsnetwerk is zo’n honderd jaar geleden gebouwd op basis van een aantal kolencentrales als vertrekpunt en vanaf daar met dikke kabels het land in, vervolgens landinwaarts steeds dunnere kabels tot aan de dunste kabels bij de eindgebruikers.

Was dat maar zo. In praktijk is Alliander een mengelmoes van kleine lokale regionetwerkjes die zo goed en zo kwaad als het kon (onder het bewind van toen nog Nuon Transport) aan elkaar zijn geknoopt zijn en zijn verbonden met kolencentrales die op plekken stonden waar niemand woonde die bezwaar kon maken. Die kolencentrales zijn intussen allemaal gesloten en er is niets voor op die plek teruggekomen. Dus stromen lopen zelfs op het 380kV koppelnet anders dan ooit voorzien. Maar veranderen lukt niet want niemand wil een mast of onderstation in zijn keukenraam zien.

En nu gooien we de hoek van Amsterdam/Alkmaar vol met stroomvretende datacenters. Ook iets wat we 15 jaar geleden niet voorzagen.

[sebastienbo]

Hoe lang kan je dat excuus aanhouden?
Al 10 jaar spreken ze over elektrificatie. En de 10 volgende jaar is alles gepland om enkel elektrische voertuigen te hebben.

Vreemd genoeg is er nog altijd geen grootschalig plan om het net een upgrade te geven

Dat is falling van het beleid.

[MarcieMars]

Netwerk is natuurlijk ook op het piekvermogen gebaseerd. 99% van de tijd zit het ver daaronder. Je ziet dus ook wel oplossingen waarbij ze opslag dicht bij de gebruiker neer zetten, en die dan opladen met de netwerkcapaciteit die beschikbaar is. Doen ze in New York bijvoorbeeld al; dat is goedkoper dan dikkere kabels trekken. Load-shifting kan natuurlijk ook; als je elektrische auto in de ochtend maar ongeveer vol is, is het vaak prima, je hoeft meestal niet meteen om 18:00 bij thuiskomst op maximale capaciteit te laden. Idem voor elektrisch verwarmd water. Dit begint al op huis-niveau: de Tesla van mijn achterbuurman laadt wat minder snel op als hij de wasmachine draait. Dit soort intelligentie moet ook op wijk- en hoger niveau komen.

Verzwaring+load-shifting+opslag zijn alledrie nodig.

[CAPSLOCK2000]

Of Alliander moet z'n taak gaan uitvoeren, in plaats van persberichten de deur uit te doen.
<knip>
Poeh, scheelt dat niemand dat aan zag komen inderdaad.

Als je iets verder leest dan ontdek je dat ze al jaren waarschuwen en klagen dat ze klem zitten tussen de regels waardoor ze eigenlijk niks mogen doen. Een van de problemen is dat de kabels niet op eigen grond liggen maar dwars door het land gaan over de grond van talloze gemeentes en zakelijke en particuliere eignaren. Niemand heeft er zin in om z'n terrein open te laten graven. Normaal gesproken kun je dan altijd wel wat bereiken door er veel geld tegenaan te gooien maar dat mogen ze niet van de wet. En zelfs als alles wel geregeld is dan is er geen monteur te krijgen want die salarissen worden ook wettelijk bepaald waardoor niemand er wil werken.
Ik heb verder geen inzicht in wat Liander wel of niet doet maar waarschuwingen over een overbelast netwerk en onmogelijke situaties zijn er al jaren.

[denkster]

Salarissen zijn niet wettelijk bepaald maar de minima staan in CAO's, die tot stand komen in onderhandeling tussen werkgever en vakbonden. Word lid van het vakbond en maak je sterk voor betere CAO's!
De CAO is geen boven- maar een ondergrens. Meer betalen en betere voorwaarden mogen! Betere beloning kan je afdwingen door samen op te treden tegen je werkgever. Liander kan beter personeel aantrekken door duidelijk betere voorwaarden aan te bieden. Laat technisch werk goed belonen en waarderen, dan willen meer mensen zich daarin laten opleiden. Het duurt dan even goed nog een paar jaar voordat je ze beschikbaar hebt. Dus beter belonen hoe eerder hoe beter!

[Reactie gewijzigd door denkster op 23 juli 2024 08:32]

[CAPSLOCK2000]

Salarissen zijn niet wettelijk bepaald maar de minima staan in CAO's, die tot stand komen in onderhandeling tussen werkgever en vakbonden. Word lid van het vakbond en maak je sterk voor betere CAO's!

Ik ben geen expert dus, maar zoals ik het begrijp werkt dat dus niet zo voor deze sector omdat het elektriciteitsnetwerk niet echt een vrije markt is maar half nationaal bezit. De overheid zit vast aan regels om te voorkomen dat de overheid concurreert met de normal markt. Daarom bepaald de overheid de prijzen die ze kunnen vragen en dus ook hoeveel geld er beschikbaar is voor salarissen. Wellicht verdient de directeur onevenredig veel en valt dat beter te verdelen maar het bedrijf kan niet veel doen om meer te verdienen aan het netwerk.
Ik ben het overigens helemaal eens met je pleidooi voor vakbonden. Daar moeten we in Nederland meer aandacht (en geld ) aan geven.

[denkster]

De overheid heeft geen rol in de CAO onderhandelingen. In geen enkele sector.

Laat je wat dat betreft niets wijsmaken. Als jouw baas dat probeert is hij een grote leugenaar en oplichter.

Concurrentie voorkomen is tegen de wet, dus het is omgekeerd, Liander mag, nee moet zelfs concurreren om het beste personeel. Als het management er niet in slaagt genoeg te laten betalen voor de diensten van het bedrijf om hun werk te doen moeten ze oprotten voor beter management.

[Reactie gewijzigd door denkster op 23 juli 2024 08:32]

[bazzi]

ze kunnen toch boren? Zijn ze in Beverwijk ook aan het doen voor de aansluiting van windmolenpark naar Beverwijk...

[EmielZ]

Boren als het niet nodig is kost enorm veel geld, en zoals CAPSLOCK2000 terecht aangeeft is dat nog niet zo makkelijk er doorheen te krijgen. Graven is sneller en goedkoper dus is dat wenselijk als het even kan. Maar voordat je dan zover bent moet iedereen (gemeente, rijkswaterstaat, grondeigenaren) er even iets van vinden

[luappul]

Voor het gemak ga je hier even voorbij aan nogal wat belangrijke punten waardoor dit probleem ontstaan is, want de diverse netbeheerders hebben dit natuurlijk aan zien komen en zijn hier al zeker 10 jaar mee bezig. Zomaar wat punten waar ze tegenaan lopen:

• Procedures die doorlopen moeten worden (vergunningenaanvragen, afspraken met grondeigenaren, grond aankopen voor stationsuitbreidingen, bezwaarprocedures)
• Diverse technische werkzaamheden die nodig zijn voor uitbreiding netwerk (netstudies, haalbaarheidsstudies, veld- en bodemonderzoeken voor kabeltracés, ontwerp kabelverbindingen, ontwerp stationsuitbreidingen)
• Beperkte capaciteit marktpartijen om de werkzaamheden uit te voeren (zowel engineering als realisatie)
• ACM die over veel dingen nog een mening heeft (want 10 jaar geleden alvast overal extra (dikke) kabels in de grond stoppen zonder dat nut en noodzakelijk nog duidelijk waren, dat vond de ACM ongetwijfeld geen goede investering van gemeenschapsgeld)

Beetje simplistisch / dom dus om de netbeheerders even als een stelletje idioten af te schilderen. 10 jaar geleden was inderdaad de energietransitie nog niet zo goed te voorspellen (net als dat we ook nog niet zeker weten waar we over 10 jaar staan, bijvoorbeeld met lokale energieopslag), en er zijn hele duidelijk aanwijsbare redenen waarom een uitbreiding van de elektriciteitsinfrastructuur veel tijd kost. Om daarin te versnellen is een goede samenwerking van heel veel partijen noodzakelijk, die bovendien vaak nog wordt geremd door wet- en regelgeving (en ongetwijfeld ook nog wat nimby want zo'n stationsuitbreiding is best leuk als het maar niet bij jou in de buurt komt, en als jouw straat maar niet ineens een paar dagen/weken opengebroken hoeft te worden toch?).

[J_van_Ekris]

7 jaar geleden waren EV's nog niet echt een ding, nu plugt iedereen om 18:00 tegelijk zo'n ding in de snellader en krijg je schommelingen die je in het 10kV en 20kV net terugziet.

En vergunningsaanvragen en bezwaarprocedures hebben een absurd lange doorlooptijd. En als je daarmee klaar bent dan moet je het werk nog daadwerkelijk gaan doen: een sleuf van tientallen kilometers gaan graven om een extra veld aan te leggen.

Als je pech hebt moet je de trafo vervangen en moet het halve onderstation omgebouwd worden, ben je zo een half jaar tot jaar aan engineering, planning en voorbereiding kwijt (want eindgebruikers zet je tijdens zo'n ombouw niet zonder stroom). Beetje pech ontdek je tijdens de ombouw asbest, en ben je eerst nog twee maanden asbest aan het saneren. Tijd vliegt echt tijdens dat soort trajecten.

[Menesis]

helemaal mee eens. Lekker lopen verdienen aan iedereen die stroom afneemt, maar plannen ho maar. Het is toch al lang geen verassing meer dat de samenleving van van fossiele energiebronnen naar stroom verschuift?
Er worden toch vast wel eisen aan zo'n bedrijf gesteld? Nu kun je gewoon geen bedrijf meer beginnen in Noord Holland als ik het goed begrijp?

[EmielZ]

Ze hebben geen winstoogmerk he. De ACM stelt het wettelijke tarief vast. https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Alliander

[YopY]

Cynisch, maar zouden ze - net als Tata Steel - het erop aan laten komen en dan bij de regering aankloppen voor subsidies?

Ik bedoel dat is prima, maar doe dat in de vorm van de verkoop van aandelen ofzo, maak er een staatsbedrijf van als je daarbij aan moet kloppen.

Zelfde met windparken; de regering en de EU geeft daar grote subsidies voor, maar al die energie wordt vervolgens opgekocht door o.a. datacenters, dus in de praktijk kunnen de fossiele energiecentrales nog lang niet uit.

iig, ze kunnen ook energieverbruik ontmoedigen door hogere kosten te berekenen aan de grootverbruikers.

[rain2reign]

Naast het klagen hebben ze wel voor jaren bij de overheid aangeklopt en alle problemen aangekaart, maar de overheid heeft voor diezelfde jaren doodleuk nee gezegd met een notitie van "Je staat er alleen voor, wet is wet. Zoek maar uit hoe je het doet, zolang je het doet."

Geld erin investeren mogen ze niet, subsidies krijgen ze niet, wettelijk gezien kunnen/mogen ze geen werkzaamheden verrichten in veel delen van het netwerk en daarboven op heb je het nog niet eens over het wettelijk vastgestelde (lage) salaris door de overheid.

Windparken zijn wel mooi en aardig, maar al die stroom gaat grotendeels naar de datacentra en niet naar de huizen zoals belooft werd door alle partijen die erbij betrokken waren. En laat het nou zo zijn dat grote bedrijven een afspraak hebben met Den Haag, dus die kosten zijn in jaren niet verhoogd op vrees dat die bedrijven juist vertrekken.

De wetgeving is gewoon tekortgeschoten samen met vrij naief overheidstoezicht.

[denkster]

Salarissen zijn niet wettelijk vastgelegd. Zie mijn andere reactie.

[MrSnowflake]

Dat probleem van het groeien van de economie heeft Liander al mooi opgelost iig.

[sPENKMAN]

Het zou mooi zijn als de overheid het "slimme net" harder zou pushen. Ik heb een EV met een ruime range dat ik niet iedere dag hoef te laden, zonnepanelen (4000Wp) op het dak, een laadpaal, DSMR om mijn slimme meter uit te lezen en HomeAssistent om het kapot te automatiseren.

De app van de auto maakt geen gebruik van een open API maar gelukkig zijn er veel dingen reversed engineered waardoor ik wat zaken kan automatiseren. De auto kan wel volgens een schema laden (wat enorm buggy is, thnx Skoda ) maar er zit 0 slimmigheid in. Ik kan via HA het laden van de auto starten en stoppen (als de API werkt, thnx again Skoda ) maar ik heb enkel de keuze tussen 5.5 of 11kW. Een plugin EV van skoda heeft de mogelijkheid om per ampere de laadsnelheid te bepalen, dat zou ik erg graag ook hebben. Voor het bepalen van de laadsnelheid op de paal (2.3 - 11kW) moet ik de leverancier contacteren.

Liander; stel aub data beschikbaar van de netwerk belasting zodat men hier op kan acteren
Laadpaalboeren; zorg dat die laadpaal open staat voor de gebruiker zonder beperkingen of paywalls
Auto fabrikanten: stel die API's van de auto's open en neem een stukje verantwoordelijkheid in de stabiliteit van het netwerk door technisch mooie dingen mogelijk te maken zodat ik desnoods met 1A mijn auto kan laden.
Alle 3; als jullie samen nou iets opzetten waardoor mijn auto automatisch laad op een, voor het net een, prettige snelheid kunnen we elkaar mooi helpen!

Tot die tijd laad ik maar voornamelijk als de zon lekker schijnt om zoveel mogelijk zonne energie van het net te tappen, dat zal in de winter wel wat lastiger worden maargoed...

[Keypunchie]

In Utrecht draait een proef met laadpalen voor EVs die twee-weg kunnen ‘laden’. Oftewel. wanneer de nood hoog is, kan de EV juist stroom leveren en zo onderdeel van de oplossing in plaats van het probleem zijn.

Gaat hier om deelauto’s, maar kan me voorstellen dat dit breder ‘smart’ wordt gemaakt. Een deel van de batterijcapaciteit ter beschikking stellen van het net in ruil voor gunstig tarief zal elektrisch rijden ook aantrekkelijker maken.

[sPENKMAN]

Van de huidige auto's op de markt kunnen er nog niet heel gek veel terugleveren jammer genoeg maar vanaf 2022 zullen auto's op basis van het volkswagen MEB-platform terug kunnen gaan leveren (vehicle-2-grid).

Naast auto's kunnen thuis accu's natuurlijk een vergelijkbare rol gaan spelen naar mate deze interessanter worden qua prijs.

[Keypunchie]

De consument zit daar een beetje in een lastig parket met thuisaccu's. Die heb je uiteraard vooral in combinatie met eigen opwekking.

Zolang de salderingsregel bestaat heeft een thuisbatterij nauwelijks enige zin. Maar zelfs als de regel wordt afgeschaft, zijn de kosten voor een installatie met batterij zo duur dat het nauwelijks rendeert*.

Zeker als, zoals gepland, men elektriciteit goedkoper en gas duurder wil maken in het kader van de gastransitie.

*Mijn bierviltje berekening is voor een Tesla Powerwall van 7500 euro (netto). Ik heb sinds dit jaar 6 gezellige paneeltjes op het dak liggen voor zo'n 2500 euro netto. Dus met batterij is plots mijn installatie 4x zo duur.

Aan het einde van de zomer heb ik nu net iets meer teruggeleverd dan ik heb verbruikt. Laten we voor het gemak stellen dat ik met deze installatie quitte speel, zo is ooit ook geoffreerd en het is dichtbij genoeg. Mijn verbruik is ongeveer 1800 kWh per jaar, maar laten we het voor het rekengemak op 2000 kWh zetten.

En laten we zeggen dat ik de helft van mijn stroomverbruik saldeer. Dat is vrij natte vingerwerk, maar klopt niet onaardig met mijn statistieken.

We zetten de stroomprijs op een kwartje (lekker makkelijk) en dan bepaar: 0,25*2000=500 euro met salderen en de helft: 250 euro zonder salderen. (nu krijg je wel iets voor je geleverde stroom, maar het rekent makkelijker)
Met salderen: 2500E / 500 E/jaar = 5 jaar terugverdientijd. (Iets preciezere cijfers/offerte kwam ik op zo'n 5,5 jaar uit. Goed genoeg als benadering)
Zonder salderen: 2500E / 250 E/jaar = 10 jaar terugverdientijd. Ho hum. Nou ja, het is ook voor het goede doel en de volgende generatie, zullen we zeggen.
Zonder salderen, met thuisbatterij: 10000E /500 E/jaar = 20 jaar terugverdientijd. En dat is met nog redelijk gunstige cijfers... hier doe ik het echt alleen maar voor het goede doel. Fiscaal gezien kan ik het geld beter in aandelen Shell stoppen en de wereld naar de kloten laten gaan!

Het is een bierviltje berekening, dus er zal hier en daar wel wat te schaven zijn: Zo kom je nooit van zijn leven op deze breedtegraad de winter door op 1 Powerwall. Maar hoe dan ook wordt ik financieel gezien niet echt enthousiast van een thuisaccu, hoewel ik het als concept aantrekkelijk vind.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 23 juli 2024 08:32]

[ljo13]

Goed dat je het eens berekent, dit is echt handig voor iedereen.

Alleen denk ik dat je met de Tesla Powerwall wel één van de duurste batterijen op de markt neemt, er zijn massa's alternatieven die heel wat goedkoper zijn van pakweg BYD of LG.

+ de batterijen zakken ook wel steeds in prijs. Tegen dat salderen echt onmogelijk wordt, zijn die een heel stuk betaalbaarder geworden en dan gaat je terugverdientijd significant omlaag. Zoals met alle evoluties, lijkt het erop dat de markt in de gaten houden en instappen op het juiste moment de beste strategie is.

[Keypunchie]

Ja, ik denk dat als ik naar het bierviltje kijk, dat wanneer de prijs van de batterij op de 2500 ligt, dat voor mij in mijn berekeningen ongeveer het omslagpunt is bereikt.

Of beter gezegd: tien of minder jaar terugverdientijd.

Overigens is ook nog een punt van die batterijen: dat moet wel een veelvoud van je dagverbruik aankunnen om echt zinnig te zijn. Zelfs in de zomer zijn er wel eens 3 dagen op rij bewolkte dagen.

[sPENKMAN]

Een powerwall is inderdaad niet interessant door de hoge kostprijs per kwh. Nou komen er LFP (life4po zo even uit mijn hoofd) die aanzienlijk voordeliger zijn. De bruto prijs van 11kwh zat op zo’n 1500 euro. Daar zit dan nog geen oplossing omheen als battery management).

Ik verwacht dan ook dat de prijzen in deze markt snel zullen dalen. Neemt nog niet weg dat je natuurlijk je batterij niet wil laten slijten voor de waterkoker van de buurman…

De verzekering zal het vast ook niet leuk vinden als ik mijn eigen accupakket in elkaar ga knutselen (als ik dat al langs de vrouw zou krijgen, haha)

[J_van_Ekris]

Het zou mooi zijn als de overheid het "slimme net" harder zou pushen. Ik heb een EV met een ruime range dat ik niet iedere dag hoef te laden, zonnepanelen (4000Wp) op het dak, een laadpaal, DSMR om mijn slimme meter uit te lezen en HomeAssistent om het kapot te automatiseren.

Je kunt het privacyveiendelijk oplossen, maar het is een pittige discussie omdat de grote stroomvreters (buiten EV's) tijdigheid vaak belangrijk is. Electrisch koken is zo'n ding, dat wil je niet een uur uitstellen omdat het Alliander zo goed uitkomt. Bij koelkasten en verwarming heb je zelfde discussies: je zou eigenlijk de warmtecapaciteit als buffer willen gebruiken en dan verwarmen/koelen als het net het toelaat. Hierdoor schommelt de temperatuur wel meer, en dat willen fabrikanten weer niet (diet afbreuk aan hun kwaliteit).

[Pinkys Brain]

Op zich is warmte erg goedkoop op te slaan als je er de ruimte voor hebt.

Een warmtepomp zou een paar 1000 liter buffervat kunnen hebben in plaats van 100 en alleen de buffer verwarmen wanneer het het electriciteitsnet uit komt (en de boiler idem ditto). Het geisoleerde vat kost niet veel in massa productie, maar wie heeft daar de ruimte voor?

[TrekVogel]

Het koken is wel erg jammer. Op het moment dat ik ga koken leveren de zonnepanelen weinig tot niet meer. We houden er wel rekening mee wanneer de vaatwasser en wasmachine draaien maar veel meer kun je niet doen.

Een koelkast is geen probleem. Ik heb net een B klasse aangeschaft en die zou zo'n 120kwh moeten verbruiken per jaar. Zelfs als het 2x zoveel zou zijn stelt dat niets voor.

[denkster]

Auto fabrikanten: stel die API's van de auto's open en neem een stukje verantwoordelijkheid in de stabiliteit van het netwerk door technisch mooie dingen mogelijk te maken

Super belangrijk!
De EU kan dit afdwingen. Zoals ze ook uniformering van telefoon opladers, afschaffing roamingkosten, maximum vermogen van stofzuigers konden afdwingen.

[Reactie gewijzigd door denkster op 23 juli 2024 08:32]

[styno]

Ik lees regelmatig onder EV-berichten van de voorstanders van EV’s dat het stroomnetwerk het allemaal makkelijk aan moet kunnen en dat dat allemaal geen enkel probleem is. Ik had daar altijd al mijn bedenkingen bij, vooral als je nadenkt over de grote hoeveelheid fossiele energie die nu gebruikt wordt voor ons vervoer en verwarming. Als dat straks allemaal elektrisch wordt, dan kan het net dit nooit aan. Blijkt nu al bij het begin van de transitie.

Maar niet alle fossiele energie hoeft vervangen te worden. Zo verbruikt een elektrische auto slechts 20% van de energie die een ICE nodig heeft per afgelegde afstand.

Liander schrijft dat het elektriciteitsverdeelstation Oterleek bij Alkmaar zijn maximale capaciteit heeft bereikt. Dat station levert elektriciteit aan in twaalf gemeenten, waaronder Alkmaar, Heerhugowaard, Schagen, Bergen en Castricum.

én Hollandse Kroon. Waar kennen we die ook alweer van? Oh, ja, al die grote datacenters in de Wieringermeer.

En uit een ander bericht:

Hollands Kroon heeft plannen om het aantal van twee grote datacenters van Google en Microsoft die er al zijn uit te breiden met nog eens vijf

Die twee bestaande datacenters gebruiken respectievelijk 270MW en 130MW voor een totaal van 400MW, genoeg om 's nachts continue 55.000 auto's op te laden à 7.2kW.

Misschien willen we inderdaad wel teveel in ons kikkerlandje. En gigantische datacenters die er vooral voor het buitenland staan én een energietransitie én NIMBY én de vaste infrastructuur liberaliseren waardoor investeringen pas gedaan worden als het water aan de lippen staat én versnelde woning nieuwbouw, dat is wel veel.

[Reactie gewijzigd door styno op 23 juli 2024 08:32]

[EliteGhost]

"Maar niet alle fossiele energie hoeft vervangen te worden. Zo verbruikt een elektrische auto slechts 20% van de energie die een ICE nodig heeft per afgelegde afstand."
Ik snap niet helemaal wat je punt daarmee is. Want hoewel het volgens jou maar 20% zou zijn, is dat wel 20% extra die (kortstondig) het net belast. Waar 100% van de fossiele brandstof (gas) niet over dat net gaat maar een eigen leiding heeft.
Dus hoewel het minder is, is het alsnog een factor die meer en meer een rol gaat spelen naarmate meer en meer mensen een EV aanschaffen.

Maar goed, die datacenters zijn wat dat betreft inderdaad een doorn in het oog. Net is het volgende artikel op tweakers geplaatst dat Microsoft op eigen risico door mag gaan met dat 2e datacenter. Ben benieuwd of dat al in de plannen van Liander zat.

[styno]

Je hebt gelijk hoor, die 20% is natuurlijk extra elektriciteitsverbruik. Het ging mij erom dat een Joule fossiel niet hetzelfde is als een elektrische Joule, aangezien daar veel efficienter mee omgegaan wordt (niet alleen met EV's maar ook met warmtepompen) en dat je daarom slechts ~20% van die energie elektrisch hoeft te leveren.

[EliteGhost]

Klopt ook, een ander verschil wordt hieronder ergens genoemd:
Mensen komen allemaal rond de zelfde tijd thuis, hangen hun auto aan de lader en gaan elektrisch koken. Dat is een gigantische piek! Dat kan de netbeheerder niet oplossen met meer capaciteit. Om maar iets te roepen: dan zullen de laadpalen een laad-volgorde moeten kijken om de belasting over een langere tijd continu te houden. Alleen zuur voor de persoon die na een half uur spontaan weg moet terwijl zijn auto nog niet aan beurt was
Heb er best vertrouwen in dat we een paar knappe koppen rond hebben lopen die deze uitdaging eens een schop geven.

[styno]

Ja, als alles tegelijkertijd aan gaat klappen de stoppen eruit. Daarom wordt ook hard gewerkt om Demand Side Management (DSM) zoals dat in de industrie al gewoon is ook richting consumenten te krijgen .We hebben de slimme meter al, autofabrikanten werken aan Virtual Power Plants (VPP) om auto accu's te gebruiken voor gridstabilisatie. Hetzelfde gaan we op termijn doen met de warmtepompen en thuisaccu's. Dit duurt allemaal nog wel even maar de energietransitie is ook nog maar net onderweg.

Onderweg zullen we vast wel her en der groeipijntjes krijgen.

Alleen zuur voor de persoon die na een half uur spontaan weg moet terwijl zijn auto nog niet aan beurt was

Na een half uur zou die auto anders ook nog niet opgeladen zijn. De realiteit is dat maar weinig mensen met een echt lege accu thuis komen. Het gros van het woon werk verkeer gebruikt dagelijks maar -zeg- 20% van de accucapaciteit en hangt hem 's avonds weer aan het net. Dan zit er nog meer dan genoeg in voor een spontaan ritje en voor de VPP.

[phYzar]

Het is natuurlijk flauw om het energieverbruik van straks te nemen en de levercapaciteit van nu. Dat moet hand in hand gaan, en Liander had dit heus wel kunnen zien aankomen. Ik denk dat ze hier gewoon krokodillentranen tonen om op enig moment prijsverhogingen te kunnen goedpraten of de noodzaak voor subsidies veinzen. En dan 3 a 4 jaar nodig hebben voor een fix/pleister, alsof ze dit niet 3 a 4 jaar geleden aan zagen komen, toen gingen de Tesla's, warmtepompen, inductieplaten ook al als warme broodjes, en de hand van de overheid ook al richting de gaskraan.

[Yariva]

Ja erg gemakkelijk gezegd, je kan niet als netbeheerder in 4 jaar zo exponentioneel schakelen. Je zit gewoon met de vervanging van kabels in de grond, trafo's, het bijbouwen van nieuwe onderstations (waar enkel al een vergunningstraject van 3 jaar op zit, exclusief de bezwaarschriften) etc. etc.

Ik ga hier niets goeds praten, ik denk ook dat er zeker eerder actie had kunnen ondernomen worden. Tegelijk is jou tekst echt onterecht en beschrijft de situatie totaal niet.

[wheez50]

Liander heeft dit aan zien komen. Van verre. Je aanname is dus incorrect. Je opmerking over krokodillentranen dus onzinnig.

[EliteGhost]

"Het is natuurlijk flauw om het energieverbruik van straks te nemen en de levercapaciteit van nu."

Maar da's toch precies wat er nu gebeurd? We hebben het verbruik van nu en de levercapaciteit van vroegah (soort van). Zo flauw is het niet.
Nou weet ik ook niet hoe Liander het netwerk enigszins toekomst bestendig maakt hoor, noch wanneer de verdeelstations voor het laatste zijn ge-upgrade of vervangen.

[J_van_Ekris]

Ik lees regelmatig onder EV-berichten van de voorstanders van EV’s dat het stroomnetwerk het allemaal makkelijk aan moet kunnen en dat dat allemaal geen enkel probleem is.

In opdracht van de engelse overheid heb ik daar 7 jaar geleden onderzoek naar gedaan (dus voordat Tesla echt populair was). Het probleem zit met EV's hem in de piekbelastingen: als iedereen op een ander tijdstip thuis zou komen en dan met rustig laden zijn auto oplaad is er niet zo gek veel aan de hand. Maar nu komt iedereen rond 18:00 tegelijk thuis, gooit zijn auto aan de snellader en gaat electrisch koken. Dat had toen al (!) in het VK serieuze bijna-uitval situaties tot gevolg.

[litebyte]

Hier al zo vaak aangegeven en door allerlei hoogleraren en andere deskundigen. In tal van artikelen en uitzendingen naar voren gekomen.

Groen-populisme is vaak het grootste gevaar voor noodzakelijke verandering omdat je hiermee het ziejewel effect creeerd. Als overheid moet je hier een leidende rol in nemen, moet je dan wel kunnen als overheid en durven te stappen over electorale risico's. Anders zijn het de lobbyisten als Edje Nijpels die de 'groene revolutie' vooral om zeep helpen, en het zien als snel verdienmodel ipv een noodzakelijke toekomst.

[reinierdewit]

Dat ben ik niet met je eens. Nadat we hier de gas CV de deur uit hebben gedaan, verlichting aangepast, geisoleerd hebben, EV genomen gebruiken we 92% minder energie dan hiervoor. Zelfs als je alleen elektra bekijkt ligt dat 25% lager dan voor dat we daarmee aan de slag gingen. Het moet dus wel kunnen.

[Pinkys Brain]

Dan reken je neem ik aan ook PV mee? Ik kan me niet voorstellen dat je piekverbruik in de winter niet met een kW of zo is toegenomen.

[MiesvanderLippe]

De oplossing is snelladen. Naast de snelweg is al veel stroom. Daarbij moeten laadpalen (in de wijk) gewoon belasting gestuurd worden.

[flippy]

net netwerk kan het ook wel aan en het is geen probleem -MITS- de netbeheerders niet liggen te slapen en eens wat knaken investeren ipv winstmarges uitbetalen.

[jochemd]

De toename van het electriciteitsgebruik in Nederland als alle gereden kilometers van personenauto's (120 miljard) electrisch zouden zijn is zo'n 20 miljard kWh. Het zal niet makkelijk zijn, maar dat past ongeveer in het verschil tussen de piek van de electriciteitsconsumptie en het dal.
Dat neemt natuurlijk niet weg dat er lokaal best knelpunten zullen zijn. Vooral op plekken waar veel snelgeladen wordt, zoals parkeerplaatsen bij kantoren. Niet eens zozeer in woonwijken, als iedereen tussen middernacht en 6 uur laadt is dat nog steeds niet (veel) meer dan het piekgebruik aan het begin van de avond. Maar dan moet er wel een oplossing komen om goed op straat of wijkniveau te sturen in wanneer voertuigen gaan laden en hoe snel ze dat gaan doen.
(Als je vervolgens het gebruik voor verwarming er bij op gaat tellen dan heb je trouwens ook in woonwijken een probleem, niet alleen vanwege het absolute gebruik, maar ook omdat dat zich moeilijk naar de daluren laat verplaatsen.)

Maar dat is niet wat er bij Liander aan de hand is. (We mochten willen dat we al zo ver waren met de energie transitie dat dit probleem door EVs werd veroorzaakt.) De samenvatting van het nieuwsbericht van Liander die hierboven staat noemt een paar van de gemeentes, maar er ontbreekt een belangrijke: Hollandse Kroon. Onder Hollandse Kroon valt Middenmeer en als je 5 nieuwsberichten naar boven scrollt dan zie je dat Microsoft daar een nieuw datacentrum gaat bouwen. Volgens de scenario's van de gemeente heeft het huidige datacentrum een aansluiting van 211 MW, en komt daar met de uitbreiding nog 90 MW bij voor een totaal van 300 MW. Ter vergelijking: als je een dergelijke aansluiting zou gebruiken voor het laden van EVs zou daarmee zo'n 15 miljard kilometer gereden kunnen worden. Daarmee is dit enkele datacentrum dus het equivalent van 12.5% van alle kilometers van personenauto's in Nederland. Natuurlijk krijg je een probleem in je netwerk.

Je kan het trouwens ook positief bekijken: 8 van dit soort problemen in relatief kleine gebieden en die Liander dus in 4 jaar gaat wegwerken en je hebt voldoende capaciteit om alle personenautos te vervangen door EVs, waar we in de energie transitie meer dan 20 jaar voor uittrekken.

[mduijm]

ik twijfel idd of investering in zonnepanelen nog wel interessant is, over een jaar zeggen ze wellicht, je mag niet meer leveren aan het net oid..

[Keypunchie]

Zie mijn berekening hier: Keypunchie in 'nieuws: Elektriciteitsnet Liander bereikt capaciteitslimiet in...

Heel kort door de bocht:
Salderen: +- 5 jaar terugverdientijd
Niet salderen: +- 10 jaar terugverdientijd
Niet salderen met thuisaccu: +- 20 jaar terugverdientijd.

[Naafkap]

Je moet jezelf de vraag stellen: investeer ik in zonnepanelen voor eigen financieel gewin, of investeer ik in zonnepanelen zodat ik een bijdrage lever aan het oplossen van het enorme klimaatprobleem?

Ik denk dat we af moeten van het idee dat alle duurzame maatregelen terugverdienbaar moeten zijn.

[dr86]

Ik vraag me toch af of je het klimaatprobleem niet gewoon verplaatst van nederland naar het land waar die panelen geproduceerd worden en het transport naar nederland. Is dat al eens uitgezocht.

Je hebt tenslotte grijze brandstof nodig voor het transport en de winning van de grondstoffen van een panneel incl alles wat er nog bij komt kijken.

[YopY]

Dat is wel eens uitgezocht, toendertijd zeiden ze dat de CO2 uitstoot die de productie en het vervoer van zonnepanelen hoger was dan dat ze over hun gehele levensduur opleveren aan energieproductie. Ofzo.

Dat gezegd hebbende, het is wel een beetje een kip / ei verhaal; grijze brandstof voor het transport is bijvoorbeeld iets waar aan gewerkt wordt, met o.a. elektrische vrachtwagens en containerschepen met hulp-zeilen. Winning van grondstoffen kan ook grotendeels elektrisch lijkt me.

[reinierdewit]

Bij de productie van een modern paneel komt een uitstoot van ca. 320 Kg CO2 vrij. Daarnaast komt er natuurlijk het transport bij van de fabriek naar de locatie. Bij het transport per vrachtwagen (fabrieken in Duitsland en N-Frankrijk) heeft men onderzocht dat voor een afstand van 350 Km de uitstoot ongeveer 0,4 Kg CO2 per paneel bedraagt. Helaas weten we niet precies wat het luchttransport aandeel per paneel is, maar gaan we uit van een zeer ruime 30 Kg CO2 uitstoot als het paneel uit China komt. In totaal dus 350 Kg CO2.

De CO2 reductie die plaatsvindt bij de energieopwekking bedraagt 0,46 Kg CO2 per kWh. Een paneel van 320 Wp levert in Nederland gemiddeld ongeveer 272 kWh per jaar op. Daarmee voorkomen we de uitstoot van 0,46 Kg x 272 kWh = ongeveer 114 Kg CO2 per jaar. (bron: Nuon)

Andere bronnen geven een reductie waarde van 140 Kg CO2 per jaar aan. Als we uitgaan van een productie+transport uitstoot van 350Kg CO2, dan is dit in 2.5 tot 3.1 jaar genivelleerd. (Milieu Centraal geeft 2-3 jaar aan) Gedurende de economische levensduur van minimaal 25 jaar is de reductie 7.8 tot 10 maal zo hoog als de productie/transport uitstoot.

[Jerie]

Kunnen die dingen goed tegen hagel? Zouden ze werkelijk 25 jaar meegaan? Ik ben benieuwd. Verder is een bestelbusje (wat we voor postpakketjes gebruiken) behoorlijk milieuvervuilend. Een vrachtwagen is dat ook, maar we vergeten de last mile nog wel eens. Hoe zit het met de afbraak van de zonnepanelen? Wat is hier de impact van op het milieu, weet je dat toevallig?

[wmkuipers]

Ze kunnen uitstekend tegen hagel, en de meeste panelen brengen na 25 jaar nog 80% op, waar je veelal zelfs garantie op krijgt.

[Adion]

Het kost tussen de 6 maanden en 2 jaar voordat zonnepanelen hun productiekost in termen van energie terugbetaald hebben. Daarna zijn ze dus netto co2-negatief. Gezien ze zo'n 20 jaar mee gaan is dat dus een goede deal voor het milieu.

[Bomberman71]

20 jaar meegaan .... Ja op papier.
Je maakt mij niet wijs dat er systemen zijn die zonder extra effort en kosten zolang werken.
Het is meer dan een paneel alleen en alles heeft onderhoud nodig en dus kosten/energie.

[Adion]

Bij mijn ouders liggen de panelen ondertussen al ongeveer 15 jaar op het dak zonder onderhoud.
Ook de omvormer, waar normaal een levensduur van rond de 10 jaar voorzien wordt doet het nog en heeft nog geen vervanging of onderhoud nodig gehad.

20 jaar is typisch de garantieperiode die veel leveranciers geven, oftewel de minimale levensduur die de fabrikant verwacht.

[Reactie gewijzigd door Adion op 23 juli 2024 08:32]

[Bomberman71]

Garantie hebben en daadwerkelijk krijgen zijn 2 verschillende dingen in Nederland.
Soms gaat dat samen met onderhoud en als je dat niet afneemt dan vervald de garantie.
Tevens heb je vrijwel nooit garantie op de arbeid. Laat iemand maar eens het dak op gaan en storing zoeken en dan de boel vervangen.
Ben je weer een paar 100 verder en eer je die weer terug verdiend ben je 3/4 jaar verder.

Maar goed, ik hoop dat jij gelijk hebt !
Heb zelf ook zonnepanelen sinds jan 2020 en hoop dus dat ik decennialan ervan kan genieten.

[WhatsappHack]

Voor eigen financieel gewin. Heel simpel. Ik probeer best wel wat te doen voor het milieu; zuinige apparaten kopen, elektronica minder aanlaten staan, water- en gasverbruik drastisch verminderen, meer en beter recyclen, de auto vaker laten staan, etc. Maar die zonnepanelen zijn echt puur en alleen op het dak geplaatst met de intentie om geld te besparen; enige milieutechnische aspecten zijn misschien mooi meegenomen, maar waren niet het uitgangspunt noch onderdeel van de overweging; het was, zeker met subsidie, simpelweg een erg interessante deal. Ga ik niet hypocriet over doen en ik denk dat een ieder dat ook lekker voor zichzelf moet bepalen.

Het uiteindelijk doel is om zoveel mogelijk mensen op zonnepanelen te krijgen, wat daar hun overwegingen voor zijn is aan hen; en het feit is dat een groot deel van de mensen graag er iets aan wil overhouden voordat ze duizenden euro’s ergens in pompen en dat snap ik heel goed, al helemaal als je het niet al te breed hebt is het een forse smak geld. Die mensen moet je gewoon blijven stimuleren zonder proberen te guilt trippen dat ze het enkel en alleen al voor het milieu moeten doen, terwijl er veelal op andere vlakken ook meer winst te behalen valt dan de marginale verbeteringen op huishoudelijk niveau. Linksom of rechtsom boeit het niet of iemand het doet voor het milieu of voor het geld, zolang ze maar zonnepanelen plaatsen. En dan is een goede stimulering, zoals de salderingsregeling (die helaas verdwijnt) en eea aan subsidies een goed plan.

[Fab1Man]

Ik heb een lening afgesloten voor het plaatsen van mijn zonnepanelen, dus de komende 9 jaar heb ik er 0 financieel profijt van. Ik heb het dus ook echt de keuze gemaakt om ze erop te zetten uit het oogpunt dat mijn dak hoe dan ook er al is en de zon er geregeld op staat te knallen, waarom dan niet iets plaatsen zodat ik iets kan bijdragen hieraan? Na 9/10 jaar leveren ze pas echt netto iets op, maar daar gaat het mij financieel echt niet om.

[m_snel]

Als de prijs gaat stijgen wat al het geval is verdien je ze eerder terug.

[mduijm]

daar heb je zeker een punt de offerte ligt al klaar trouwens.. de rest van de familie nog overhalen

[NielsFL]

Wil daar nog wel een extra argument aan toevoegen: zelf stroom op kunnen wekken.

Nu werkt een standaard installatie alleen als er ook netspanning is, maar dat is eenvoudig aan te passen.

Het is best een prettig idee dat je bij een eventuele langere storing zelf de middelen hebt om (bv) je vriezer koud te houden.

[dehardstyler]

Als je ergens niet bang hoeft te zijn voor een langdurige storing, dan is dat wel in Nederland.
Daar zou ik het in ieder geval echt niet voor aanleggen.

Verder is Alliander het grid ook slimmer aan het maken, zodat eventuele storingen al ontdekt worden voor ze überhaupt ontstaan. Dit kan bijvoorbeeld met Smart Cable Guard, wat Alliander groots aan het uitrollen is in Nederland: https://www.liander.nl/ni...oringvoorspeller%E2%80%99

[TrekVogel]

Je hebt gelijk maar het is al heel moeilijk om mensen te overtuigen om maatregelen te nemen die vrij snel terugverdiend kunnen worden. Hoe gaan we dan mensen overtuigen om voor veel geld iets te doen dat niets voor ze doet?

Isolatie levert veel op en is niet eens heel duur maar bijna niemand doet er serieus iets mee. En dan krijg je er vaak ook nog veel comfort voor terug.

[moonlander]

Is het wel een win situatie voor het milieu? Grondstoffen etc voor die panelen, transport vanuit china etc..

[Keypunchie]

Het typische vind ik dat mensen over het algemeen alleen hier een punt van lijken te maken voor zonnepanelen.

Dat de brandstof voor een energiecentrale zichzelf ook niet aan komt dienen, dat blijft doorgaans buiten beschouwing.

Graag zou ik wel eens de impact van het maken en verschepen van zonnepanelen vergeleken zien met die van de extractieve werkzaamheden van het oppompen van olie, opgraven van kolen of boren naar gas.

Dat paneel doet het dan vervolgens voor minstens 25 jaar, terwijl de fossiele brandstof continu moet worden aangevoerd.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 23 juli 2024 08:32]

[Spykie]

Geneuzel over het redden van de planeet? Ga je heel snel schamen.

[Terrier529]

Wat betreft zonnepanelen, onze fijne overheid heeft sowieso al aangegeven dat de saldering regeling voor het terug leveren van stroom eraf gaat, daarvoor in de plaats komt, als ik mij niet vergis, een subsidie regeling. Vanaf dat moment zal het investeren in zonnepanelen ook een minder aantrekkelijk worden, want ga er maar vanuit dat het financieel een stuk minder interessant wordt.

[ljo13]

Die zonnepanelen worden natuurlijk wel niet duurder. In tegendeel, ze zakken toch echt wel gestaag in prijs en zoveel kosten ze nu ook al niet meer.

Ik heb vorig jaar ook zonnepanelen gelegd (België) en voor wat de installatie maar kost kun je ze toch vlotjes terug verdienen. Ook in België is er niet langer sprake van saldering en zelfs dan komt het nog positief uit. Mensen zijn gewoon teveel verwend geweest en zijn zonnepanelen gaan zien als een investering die geld opbrengt.

Dat is volledig fout: zonnepalen zijn er om geld te besparen, niet om geld mee te verdienen, dat lijkt een klein verschil maar dat is het niet. Als de terugverdientijd 8 jaar is (bij mij toch) en die panelen gaan 20 jaar mee, dan kan ik nog 12 jaar geld besparen. Goeie deal toch?

[Terrier529]

Ha, daar heb je gelijk in, maar wij wonen in Nederland, en hier is onze overheid inmiddels in rap tempo gepromoveerd in het van kaal plukken van de burger, door middel van zoveel mogelijk belastingen te verhogen en subsidies te korten.

Nee ik ben er niet gerust op, natuurlijk zal het interessant blijven maar ik betwijfel of je dan je panelen nog steeds in 8 jaar terugverdiend hebt.

Uiteindelijk zullen ze de energie heffingen op zowel gas als elektra opstuwen, onder het mom van milieu en eco taxen, ook nu doen ze dat al en met name op het gas, terwijl gas maar een schijntje kost van wat wij betalen. De komende tijd zullen de belasting heffingen op gas tot in het absoluut onredelijke verhoogd worden, dit om ons zogenaamd bewust te maken van het feit dat wij van het gas af moeten en over te stappen op andere energie bronnen, iets wat helemaal onbetaalbaar is.

Maar goed we gaan het zien.

Nog even on-topic voor wat betreft de problemen bij Liander, dit zijn geen specifieke problemen voor hun alleen denk ik, alle energie bedrijven kampen met dit soort problemen. het aantal zonnepanelen bij de burger zijn de laatste jaren explosief gestegen, het ene na het andere zonnepark wordt de grond uitgestampt, de hele skyline van menig gebied wordt ontsierd door enorme windmolens, en al die energie komt het net in, en juist dat net is in veel gebieden verouderd en niet toereikend voor al die energie. daar komt de wens nog eens bij om ons wagenpark elektrisch te maken, op termijn zal hierdoor de hele straat vol komen te staan met laadpalen.
Dit bij elkaar opgeteld maakt het een hele uitdaging voor de energie bedrijven om hun netten te onderhouden en klaar te maken voor de toekomst.

[Reactie gewijzigd door Terrier529 op 23 juli 2024 08:32]

[lenwar]

... hier is onze overheid inmiddels in rap tempo gepromoveerd in het van kaal plukken van de burger ...

Precies. De overheid heeft geld nodig om haar takenpakket te kunnen uitvoeren. Zodat onze kinderen tot de 18e gratis onderwijs hebben, zodat de politie rond kan lopen, zodat de wegen en straten veilig zijn om te gebruiken, enz. enz. enz.
Je hoeft het niet eens te zijn met de heffingen die op bepaalde dingen gedaan worden, maar het geld moet ergens vandaan komen en de overheden moeten dus een balans vinden in wat de "in-geldstromen" en wat de "uit-geldstromen" zijn.

De komende tijd zullen de belasting heffingen op gas tot in het absoluut onredelijke verhoogd worden, dit om ons zogenaamd bewust te maken van het feit dat wij van het gas af moeten en over te stappen op andere energie bronnen, iets wat helemaal onbetaalbaar is.

Dit klopt ook helemaal. Het doel is om 'iedereen van het gas af' te halen. (we hoeven het niet eens te zijn over het nut ervan, maar dat is het doel). Over het algemeen is het met vrjiwel niks rendabel om een werkend systeem te vervangen door wat anders. Als je nu op gas kookt en straks elektrisch (in welke vorm dan ook) heb je toch een investering nodig van een flink aantal euro's (inclusief een aanpassing van je meterkast, omdat veel elektrische platen of 2 of 3 fasen nodig hebben). Daarnaast moet je überhaupt iets doen waar je eigenlijk geen zin in hebt. (een kookplaat kopen is voor de meeste mensen nou niet echt 'sexy')

Veel mensen komen pas in actie als passief blijven ze teveel gaat kosten of meer moeite gaat kosten. Kijk maar in een winkelcentrum. Pas toen de winkeliers geld moesten gaan vragen voor de plastic tasjes, zijn mensen zelf met een tas gaan lopen. Subsidiëren of belasten is een goede en effectieve manier om 'het volk' in beweging te krijgen.

[borft]

mwah, met stijgende energieprijzen gaat de terugverdientijd alleen maar omlaag. Voor mijn installatie ligt de terugverdientijd inmiddels ruim onder de 4 jaar.

[The Zep Man]

Ik heb vorig jaar ook zonnepanelen gelegd (België) en voor wat de installatie maar kost kun je ze toch vlotjes terug verdienen.

Ik neem ze alleen af als de aanlegger een garantie geeft/verzekering biedt over de terugverdientijd. Als die niet behaald wordt, dan zal de aanlegger mij het resterende bedrag dat nog niet is terugverdient overmaken. Dit uiteraard vastgelegd bij de notaris en op een aparte rekening die beschermd is tegen zaken zoals faillissement.

Zolang dit niet aangeboden wordt, zie ik zonnepanelen niet als optie. Als degene die het aanlegt niet zulk vertrouwen heeft in zonnepanelen, waarom zou ik dan het verkooppraatje geloven?

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 08:32]

[ljo13]

Serieus? Koop jij dan ook enkel een wagen als ze jou met een contract bij de notaris kunnen garanderen dat die 10 jaar meegaat zonder extra kosten? Of gelijk welk ander product?

Wat maakt het op het einde van de rit nu uit of het over 7 of 8 jaar gaat? Je stroomrekening is lager en elk jaar dat die panelen extra stroom produceren, is goed meegenomen.

Dit zijn al lang geen verkooppraatjes meer. Beter zelfs. "Dankzij" de hoge stroomprijs die momenteel geldt in België zakt mijn terugverdientijd alleen maar want elke kwh stroom die ik zelf produceer en verbruik hoef ik niet meer te betalen.

[The Zep Man]

Serieus? Koop jij dan ook enkel een wagen als ze jou met een contract bij de notaris kunnen garanderen dat die 10 jaar meegaat zonder extra kosten? Of gelijk welk ander product?

Nee. Een auto is een slechte investering, en kost alleen maar geld. Appels en peren.

Wat maakt het op het einde van de rit nu uit of het over 7 of 8 jaar gaat? Je stroomrekening is lager en elk jaar dat die panelen extra stroom produceren, is goed meegenomen.

Alleen initiële aanschafprijs, TCO en terugverdientijd tellen. De rest is niet interessant.

Dit zijn al lang geen verkooppraatjes meer.

Bewijs het. Doe mij een vrijblijvende offerte met de gevraagde garantie/verzekering. Maak je er acht jaar van in plaats van zeven, voor de zekerheid.

Beter zelfs. "Dankzij" de hoge stroomprijs die momenteel geldt in België zakt mijn terugverdientijd alleen maar want elke kwh stroom die ik zelf produceer en verbruik hoef ik niet meer te betalen.

Leuk, maar ik woon niet in België en ik gebruik niet overdag de volle capaciteit.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 08:32]

[lenwar]

Alleen initiële aanschafprijs, TCO en terugverdientijd tellen. De rest is niet interessant.

Dat beleef ik toch anders. Op dit moment heb je niks aan je spaargeld. Dat staat nu alleen een bank in de weg. Je kan nu dus een x-bedrag investeren en je maandelijkse lasten verlagen. Dus wat je maandelijks overhoudt
Als we dan gaan kijken naar de TCO. Ik heb er (persoonlijk) nooit van gehoord dat op de lange termijn de zonnepanelen meer geld hebben gekost en is er dus eigenlijk altijd een negatieve TCO gedurende de levensduur van de panelen en de installatie er omheen.
Het enige (dat ik me kan bedenken) wanneer je een punt hebt als je niet (redelijk) zeker weet dat je nog een langere tijd in hetzelfde huis blijft wonen. Je gaat in de praktijk geen cent extra krijgen voor de zonnepanelen (net zoals een 'beter energielabel').

[Keypunchie]

Beetje raar. Doe je dat voor al je investeringen? Benieuwd waar jij je aandelen koopt, want mijn aanbieders zeggen allemaal “in het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst”

Spaardeposito is wat ik kan bedenken. Fijne rente van 0,5% tegenwoordig, als je het lang vast zet.

Ook vraag ik me af wat er gebeurd als ik dit zou vragen aan de bouwmarkt voor de tochtstrips die ik daar koop…

Gekheid daargelaten:
Een zonnepanelenleverancier kan je een berekening geven. Die is op basis van het aantal gemiddelde zonuren en verwachte stroomprijs.

Het kan een jaar zeer zonnig zijn en een jaar wat minder. De stroomprijs fluctueert. Op beide hebben ze maar weinig invloed, dus ja, het kan afwijken.

Wat jij wilt is niet zonnepanelen kopen, maar je dak verhuren.

Krijg je een vaste vergoeding, en heeft de eigenaar van de geplaatste panelen het risico (en de winst).

Meestal alleen mogelijk voor hele grote daken (denk aan een loods), maar misschien is er ook een aanbieder voor particulieren.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 23 juli 2024 08:32]

[Shal-Ziar]

Zolang je het steady-state verbruik kan opwekken met zonne-energie is het sowieso rendabel. Het wordt inderdaad een probleem als je wil terugleveren en het levert niks meer op. Wellicht zou je nog voor een systeem kunnen gaan wat een elektrische auto gebruikt als batterij. Ik meen me te herinneren dat daar ook aan wordt gewerkt.

[The Zep Man]

Je moet dan een elektrische auto dagelijks gebruiken om er zoveel mogelijk efficiëntie uit te halen. Vaak worden auto's overdag gebruikt, wanneer de zon schijnt en de auto niet thuis is.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 08:32]

[Kaaspeer90]

Ik krijg over twee weken zonnepanelen geinstalleerd.

Bij de aanvraag werd in ieder geval met klem benadrukt dat het niet raadzaam is om zonnepanelen te laten installeren als een manier om winst te behalen. Het is waarschijnlijk dat in niet al te afzienbare tijd de salderingsregeling (je krijgt geld voor elke kwh die je aan het let levert) afgebouwd wordt, en dat je zal moeten betalen voor je overschot.Zonnepanelen nemen voor de hoeveelheid die je gebruikt was het advies. Niet meer.

[Redwood]

Blijft interessant.
De afbouw van de salderingsregeling gaat er af zoals het lijkt (of is al zo) en in dat geval kunnen we tot 2031 blijven salderen.

Vanaf dat moment wordt accuopslag interessant, al kost dat nu ook niet heel erg veel meer.

En om een voorbeeld te noemen, ik heb het uitgerekend in mijn geval op basis van de huidige prijzen.
Als de saldering over die 10 jaar weg is, betaal ik zo'n 1000 euro per jaar aan energiekosten bij. Uitgaande van 0,03 cent terug-lever vergoeding. Maak er maar 1200 van. Dan betaal ik dus € 100,- per maand voor alle energie, één keer per dag laden van de auto, de verwarming en het warme water. Tegen die tijd heb ik niet alleen mijn complete installatie terugverdient, maar ook nog zo'n 15000 bespaard.

In 2031 zijn de zonnepanelen wellicht 1000Wp voor dezelfde prijs als 400 nu. Ik leg er dan voor 5000euro panelen bij om nog steeds op nul uit te komen.

En dan heb ik nog niet eens evt. een accu meegnenomen

[Reactie gewijzigd door Redwood op 23 juli 2024 08:32]

[rboerdijk]

Zolang gesaldeerd wordt oninteressant, maar zodra dat ten einde loopt (of ik 8ct per geleverde kWh krijg om dan zelf 30 cent te betalen voor de netstroom) komt er hier een zo groot mogelijke batterij.

Dat is bij verre na niet genoeg om de winter door te komen, maar van maart tot augustus moet je daarmee behoorlijk zelfvoorzienend kunnen zijn (opgewerkt gedurende de dag, gebruikt in avond en in het ideale geval genoeg om 1-3 dagen door te komen in geval van regen/bewolkt weer).

Of een electrische auto als batterij gebruiken - heb me er nog niet echt in verdiept, maar die zitten tegen de 35kW ofzo. Misschien zelfs interessanter dan alleen een accu in huis installeren - kun je ook nog rijden, met je batterij.

[Reactie gewijzigd door rboerdijk op 23 juli 2024 08:32]

[threebees]

Een beetje de huid niet verkopen voordat de beer geschoten is.
Je ziet nu bepaalde politieke partijen en milieu organisaties maar schreeuwen en stampen als een huilend kind iedereen van het gas af, alle kolencentrales dicht, alle autos electrisch en meer bla bla.
Maar de realiteit is; dat kan gewoon niet, de infrastructuur is er niet dat duurt nog jaren voordat dat er is.
Ondertussen wordt ons stroomnet zo onstabiel dat we gewoon de kans lopen dat we straks wekelijks stoomuitval krijgen.

[Yariva]

Ik vind je reactie wel erg kort door de bocht. Je kan ook gewoon meerdere trajecten tegelijk uitzetten.

- Windmolens bouwen op zee
- Tennet die wat kabels verbind naar zee
- Netbeheerder die de trafo's vergroot en nieuwe dikkere kabels graaft

Daarmee kan je dan gelijk:
- laadpalen in de grond plaatsen
- meer auto's omtoveren naar EV's
- Weer zonnepanelen aansluiten op het net

Alleen als je regelgeving tegen je hebt, je niet overal een onderstation kan uitbreiden en de schop in de grond kan zetten zonder dat er 50 bezwaren binennkomen schiet de boel ook niet op.

Daarnaast helpt klagen en "dat kan gewoon niet" roepen natuurlijk ook niet. We zitten middenin de grootste shit ooit, hoe moeten we het anders aanpakken?

[Reactie gewijzigd door Yariva op 23 juli 2024 08:32]

[SinergyX]

Dezelfde korte bocht pak je nu, laadpalen erbij? Meer EV? Meer instabiele netwerken. Wij hebben al 8 stroomstoringen gehad in de afgelopen 5 jaar, met 1 zelfs tot bijna een week.
(en de humor, wij draaien 'oldschool' gas, dus warm huis, warm water, heeft z'n voordelen).

En dan hebben we nog de leukste uitdaging, geld.

[Yariva]

Nogmaals:

- We moeten in 2050 Co2 neutraal zijn
- Gas raakt simpelweg op

Met de weg naar 2050 moeten we al minder dan 50% uitstoot verminderen. Kortom iedereen laten rijden in een benzine auto is geen optie meer, dat is wettelijk vast gelegd.

Tenzij je alternatieven heb zou ik zo veel mogelijk geld vrijmaken voor de netbeheerders om het stroomnetwerk uit te breiden en stabieler te maken. Het is natuurlijk slecht om te horen dat jij al veel stroomstoringen heb gehad afgelopen 5 jaar, maar ons electriciteitsnetwerk is voor europese standaarden echt een van de beste.

Wat eigenlijk wel ironisch is, gezien je met al die redundante opstellingen jezelf nu eigenlijk op de voet trapt gezien het enorm veel geld kost om een bestaande setup te verzwaren. Niet te vergeten dat we alle kabels onder de grond hebben en hierdoor veel minder storingen hebben i.p.v. op een elektra mast. Maar tja... bij een upgrade moet de schop erin. Keuzes, keuzes.

[Skyaero]

De infrastructuur komt er niet, omdat er nooit vraag naar was. Al 15 jaar geleden was dit scenario bekend, toch hebben we niet extra geïnvesteerd in onze infrastructuur.

Daar ligt deels een blaam bij de overheid als gevolg van een korte termijn visie, of helemaal geen visie. Het ligt ook aan het ACM. De wijze waarop tarieven voor elektriciteitsnetten worden vastgesteld zijn zodanig, dat regionale netbeheerders eigenlijk helemaal geen ruimte hebben om overcapaciteit aan te leggen. Het argument is daarbij "maar wat als we die capaciteit achteraf niet nodig hadden?"

En de blaam ligt ook bij de netbeheerder zelf, die wisten het immers 15 jaar geleden ook al, maar hebben gefaald met het bij het ACM en politici bewust maken van het probleem. In plaats daarvan is men begonnen met allemaal spin-off bedrijven (Allego, Empare, EXE, Hoom, Firan, Enpuls, noem maar op). Daar was kennelijk wel geld voor.

Nu al die duurzame technieken eindelijk eens op zo'n schaal zijn uitgerold dat het elektriciteitsnet in de problemen komt, gaan we nadenken over verzwaring. Dat is niet de schuld van de duurzame technieken of degene die deze bevorderen.

[12345j]

Ze huilen en stampen niet. Ze hebben gewoon afspraken gemaakt (zie energie agenda).

Natuurlijk kan het wel, maar dan had de regering al lang stappen moeten nemen.

[threebees]

Afspraken waarvan ze wisten dat we ze niet waar konden maken.
We hebben de mensen gewoon niet daar voor. Er zijn te weinig mensen die zijn opgeleid om de infrastructuur te verbeteren. Er is gewoon een groot te kort aan bouwers.
Zelfde probleem op de huizen markt 1 miljoen huizen erbij, maar wie gaat ze bouwen dan?
In het buiteland hetzelfde probleem, elk land heeft dit probleem, dus daar gaan we die mensen ook niet vandaan halen.
En de huidige jeugd wil liever influencer of vlogger worden, dus daar kunnen we ze ook niet vandaan halen.

[Yariva]

Een groot probleem is ook dat alliander niet een salaris mag bieden buiten de CAO. Als de regelgeving daar nou eens op word aangepakt kan een monteur flink meer betaald krijgen en kan vertrekkend personeel uit vervuilende sectoren mooi aan de slag bij een netbeheerder.

[glennoo]

Dan moet je juist niet naar de milieu organisaties kijken maar naar de netbeheerders. Je zou toch verwachten dat er gemonitord wordt of er op bepaalde punten al bijna het maximum behaald wordt? Slechte stappen van Liander dat zij hier NU pas iets mee gaan doen en dat het waarschijnlijk pas in 2025 opgelost is.

[kwtemp874]

En nu nog allemaal van het gas af.

[TLLRS]

We zullen toch moeten. Nu of in 5, 10 of 20 jaar.

[23m3]

Een gasfles zul je nog wel wat langer kunnen blijven kopen dus de echte fanaat hoeft niet bang te zijn. Ik denk alleen dat het kooktoestel aangepast moet worden ivm de mogelijk afwijkende calorische waarde.

[wica]

Is maar een kleine aanpassing. Als je hem al laat aanpassen doe het dan direct voor LPG

[SirBlade]

Zijn er niet heel veel regel met betrekking tot de opslag en het gebruik van gasflessen?

[ejay79]

Moeten? Van wie?

Ik hoop dat je beseft dat electriciteit ook ergens vandaan moet komen. Dan heb ik liever gas waarbij iedereen lijkt te vergeten dat gas een relatief schone vorm van energie is én de infra er voor een groot deel van NL al gewoon ligt.

[YopY]

Nouja, de regering is aangeklaagd omdat ze zich niet aan het Parijs-akkoord hielden (oid), dus de regering is legaal verplicht om CO2 uitstoot over het hele land te verlagen - 'ontgassen' is onderdeel van dat proces.

Maar er is volgens mij ook een politiek aspect aan; het gas dat we thuis stoken komt o.a. uit Rusland, en daar willen we niet afhankelijk van zijn. Het gas dat uit Groningen kwam (en naar ik aanneem van onder de Waddenzee) is niet geschikt voor thuisgebruik.

Maar het overgrote deel van de stroom die we genereren komt gewoon uit Nederland. Toegegeven, een deel komt van (aard)gas, en ik geloof niet dat we een uranium-mijn in Nederland hebben, maar we hebben wel enorm veel zonnepanelen en windmolens / windmolenparken.

iig, energie-onafhankelijkheid is een goed argument.

[LooneyTunes]

Maar er is volgens mij ook een politiek aspect aan; het gas dat we thuis stoken komt o.a. uit Rusland, en daar willen we niet afhankelijk van zijn.

Dat is hoog-calorisch gas. Daar draaien juist de centrales op.

Het gas dat uit Groningen kwam (en naar ik aanneem van onder de Waddenzee) is niet geschikt voor thuisgebruik.

Juist het laag-calorisch gas is daar geschikt voor. (en is de 'standaard'voor het gasnetwerk in .nl)
Als we thuis Russisch gas gaan verbranden moet dat 'verdunt' worden om het gelijk te houden aan 'Gronings' gas.

De Gasunie, het bedrijf dat voor het transport van het gas zorgt, werkt met gescheiden leidingnetwerken. Het ene voor laagcalorisch gas, het andere voor hoogcalorisch gas. Het netwerk voor hoogcalorisch gas wordt ook gebruikt voor rechtstreekse levering aan grootverbruikers zoals elektriciteitscentrales, raffinaderijen en hoogovens.

bron

[Reactie gewijzigd door LooneyTunes op 23 juli 2024 08:32]

[Redwood]

Gas is heel schoon....jammer alleen dat onze huizen hier in Grun allemaal gaan scheuren en verzakken en zo.

[Spykie]

van de rechter.

[gunghir]

Nee bedankt ik kook graag

[Remie]

Dit was mijn instelling ook voor zeer lange tijd.
Totdat ik vorig jaar in mijn nieuwbouw huis introk met een inductiekookplaat.
Water koken gaat enorm veel sneller en de controle is ook erg spot on wat betreft bakken.

Het enige nadeel is dat ik al mijn pannen heb moeten vervangen omdat ze door het gas gebruik ietwat krom gegaan zijn en daardoor niet (goed) bruikbaar op inductie.

Wat mij betreft doet gas niet onder aan inductie en andersom.

[Reactie gewijzigd door Remie op 23 juli 2024 08:32]

[gunghir]

Daarom koken ze in de horeca allemaal op inductie

[Groningerkoek]

Steeds meer restaurants schakelen over en de ervaringen zijn overwegend positief. Het is sneller, het is gemakkelijker schoon te maken. Er is alleen onderwarmte en geen zijwarmte, de Keuken is minder een warm zweethok zoals bij gas, en de verzekeringspremie kan wat omlaag. Alleen de Chinees om de hoek heeft net als veel andere restaurants waarschijnlijk het geld niet liggen om over te schakelen. Aansluiting opschalen, kabels leggen, nieuwe apparatuur is al met al een behoorlijk prijskaartje.

[Reactie gewijzigd door Groningerkoek op 23 juli 2024 08:32]

[WhatsappHack]

De Chinees zal ook graag willen wokken en daar is die zijwarmte eigenlijk best wel behoorlijk gewenst. De wok is het enige waar ik niet overtuigd ben van inductie, maar er komen vast betere pannen voor die dat “probleem” oplossen.

[ShellGhost]

Er zijn inductie kooksystemen te koop met een wok-kuil. Daar past een wok mooi in en krijgt de wok ook zijwarmte.

[WhatsappHack]

Ah dat kende ik nog niet, nog nooit gezien ook! Wel fijn, al klinkt het wel enigszins onpraktisch/ruimte inefficiënt omdat je dan één “pit” hebt die uitsluitend door een wok gebruikt kan worden? Maarja, als je heel vaak wokt of idd een Chinees restaurant ofzo hebt dan zal dat niet uitmaken natuurlijk. In de gemiddelde keuken is ‘t misschien een ander verhaal.

[gaskabouter]

Gaggenau heeft ze. Erg duur. Maar zijn ook los verkrijgbaar bij de bol voor 200 bv euro. Van maxita of zo. Ik heb er een in de buitenkeuken staan. Echt standje cremeren....

[WhatsappHack]

Username does not check out. Zie het inderdaad; €220 voor één pit. Dan moet je érg graag wokken

[gaskabouter]

De gaggenau kost echt het veelvoudige. Ik heb deze al jaren en bevalt prima eigenlijk. Wij koken in de zomer niet vaak binnen.

Username is meer occupational van origine. Ik ben niet zo groot en anesthesioloog.....

[lenwar]

Ik zit net naar die dingen te kijken, maar ik zie steeds staan dat ze 'tot 240 gr C' gaan. Wokken gaat toch meestal veel en veel heter. Althans. Wat ik er zo van lees is dat er twee methoden zijn. één tot 240 en één tot 650 gr C (waar de wok dus ook rood begint op te gloeien).

Het is dus een beetje afhankelijk van hoe het restaurant z'n voedsel wil bereiden.

[lolgast]

Er zijn inmiddels 10+ restaurants met 3 Michelin sterren die volledig op inductie koken. Ik denk dat die koks wel enigszins kritisch naar hun apparatuur kijken

[Soldaatje]

If you cant stand the heat, kook met inductie in de keuken.
Minder ventilatie nodig kan ook fijn zijn.

[SkiFan]

Het ontbreken van zure lucht en waterdamp is ook wel prettig.

[Iblies]

Er zijn ook restaurant met michelin-sterren die koken op hout of kolen 🙂

Het is maar wat je met de marketing doet.

[MrMonkE]

Is ook makkelijker schoonmaken en minder verbrande vingers. -door bij schoonmaken een brander te pakken die nog niet zolang uit staat-
Kan wel beter raggen op gasfornuizen.

[Lord Anubis]

Kijk jij in de keuken dan?
Alleen bij sommige wok pannen wordt nog op gas gedaan, maar kan heel goed op inductie. Alleen dan moet je een flinke aansluiting hebben.

[Fairy]

Mensen die tientallen jaren professioneel koken op gas en dan moeten overstappen dat is inderdaad moeilijk, maar inductie doet niet onder voor gas.

Het enige waar je rekening mee moet houden is dat als je de pan oppakt dat meteen de warmtebron weg is. Op een gasstel kun je nog eens lekker heen en weer schudden met de pan, bij inductie moet je hem echt even oppakken anders is je fornuis binnen de kortste keren bekrast.

Wij hebben nu ook inductie en vinden het wél prettig, zelfs de waterkoker is nu weg, want met een inductieplaat van 11kW en een boost van 16 ampère op 1 pit gaat water koken een stuk rapper dan in een waterkoker.

Het brandrisico met inductie is overigens ook kleiner omdat er geen vuur bij is. Spattend vet kan vlam vatten maar bij inductie is die kans veel kleiner.

[Reactie gewijzigd door Fairy op 23 juli 2024 08:32]

[Superbra]

Mijn zoon is chef en kookt veel liever op inductie dan op gas

[wica]

Inductiekookplaat is zeker een goede vervanger voor gas. Maar ik mis gas toch wel, al is het omdat er geen elektronica inzit om de stand te bepalen.

[mvh]

Wat bedoel je met 'geen elektronica om de stand te bepalen'? Bij inductie kun je best fijn de stand regelen, vind ik: vrijwel altijd stand 9 voor water koken, 7/8 voor bakken, en 4 voor koken/stomen nadat het water kookt.

[johan_L]

Het enige nadeel is dat ik al mijn pannen heb moeten vervangen omdat ze door het gas gebruik ietwat krom gegaan zijn en daardoor niet (goed) bruikbaar op inductie.

Een kromme pan is geen beperking voor inductie omdat dit met magneetvelden werkt. Je kunt je pan zelfs een stukje optillen van de inductieplaat en dan doet hij het nog. Enige voorwaarde is dat de bodem van de pan magnetisch is

[mvh]

Jawel, want de pan wordt dan niet goed herkend. Als ik een pan een paar mm boven de plaat houdt, schakelt hij al uit. En afhankelijk van hoe slim je kookplaat is, herkent hij het kleine bolle cirkeltje van je pan helemaal niet, of hij verwarmt maar beperkt (alleen het stukje het dichtst bij de kookplaat).

[Remie]

Klopt, de temperatuur was het probleem ook niet.
Het probleem was dat die krengen erg veel herrie maken omdat ze gingen trillen door de aantrekkingskracht van de magneten.

[Calypso]

Dus? Ik ook. En sterker nog, ik kook persoonlijk een stuk prettiger op mijn huidige, elektrische, toestel als dat ik dat op gas deed. Sneller warm, effectiever en in elk geval bij mij ook nog beter te regelen/doseren. En na afloop ook eenvoudiger schoon te maken.

[Groningerkoek]

Dan is een goede inductieplaat met groot vermogen juist geweldig. Helaas hebben veel mensen nog een elektrische kookplaat met laag vermogen en ouderwetse verwarmingselementen, die dingen zijn een ramp, duurt eeuwen voor iets warm is, en als je de knop terugdraait blijft de warmtelevering nog een tijdje doorgaan.

[SinergyX]

Wat je ongetwijfeld niet kan draaien op je standaard 3x25A, wordt je vanzelf onderdeel van bovengenoemd probleem

[s0ulmaster]

Op 3x25A? Enig idee hoeveel vermogen je daar op kwijt kan?
Ongeveer 17kW. Daar zou je wokbrander van de lokale chinees nog van opkijken

[LooneyTunes]

Maar één 'brander' van 17kW op inductie is dan weer lastig.
Een beetje wokbrander op gas haalt de 20 kW met gemak.
Zelf haal ik gewoon 5kW met een simpel 15mm koperpijpje

[Groningerkoek]

Leuk die 5kW gasvlam onder je wok, maar die dingen slingeren qua efficiëntie rond de 50%, omdat ze de hele ruimte erbij verwarmen, blijft er dus 2.5kW over. Kun je dankzij de veel hogere efficiëntie dus vervangen door een 3kW inductietoestel, veiliger, schoner en je zweet de keuken niet uit.

Voor thuis heb je aan bijvoorbeeld een 8kW inductieplaat ruim voldoende om bij het koken voor een gezin blij te zijn dat je gastoestel de deur uit is, en dat kan prima op de huidige thuisaansluiting van 3x25A

[DeDooieVent]

Dit is ook mijn overweging wel hoor, ik ben nu 45 en bij mij was een huis zonder gasaansluiting nooit een optie vanwege deze reden, ik eet graag lekker.

Dan maar een houtfornuis? Met van die ringen om het vuur te temperen kom je brood proeven?

[gunghir]

Mooie aga oven hier.. die staat altijd aan.
Verwarmen we ook het huis mee. En je kan je kleding er op drogen.

Voor de duidelijkheid de oven is de verwarming in het huishouden

[Reactie gewijzigd door gunghir op 23 juli 2024 08:32]

[DeDooieVent]

koel... figuurlijk dan he

[Anoniem: 30722]

Ok boomer 😉
Sorry, maar dat is echt wel zo achterhaald, dat kan prima op andere manieren.

[Spykie]

Dat is qua koken gelukkig geen probleem, maar qua warm water gaat dat echt nog wel een ding worden. Hier net een nieuwe CV ketel laten plaatsen (door een gerenommeerd bedrijf), die raadde alles zonder gas eigenlijk af..

Als zelfs de CV monteurs nog niet overtuigd zijn over de opvolger van de gas-CV...

[sypie]

Voor iedereen die hier loopt te verkondigen dat Liander en consorten dit niet aan hadden zien komen... Dat hebben ze vast wel zien gebeuren. Ze hebben ook vast wel willen ageren maar dat lukt niet. Er zijn te weinig vakmensen om dit voor elkaar te maken.

Dus toetsenhelden: school je om en reageer op 1 van de 130 vacatures van Liander, 1 van de 45 vacatures bij Enexis, 1 van de 19 vacatures bij Stedin, 1 van de 3 vanactures bij DNWG, 1 van de vacatures bij Rendo, 1 van de vacatures bij Westland-Infra, of bij één van de bedrijven die klussen aannemen van de netbeheerders.

[Jeroenneman]

Zoals ook in het vorige topic over (Al)Liander en haar falen:

Ze bieden vacatures aan, maar geen/nauwelijks omscholing (<30 plekken voor heel Nederland in 2021), en het salaris is om te huilen. Daar ga je dus inderdaad geen mensen voor vinden.
Ondertussen maakte Alliander wel 224 miljoen euro winst vorig jaar. Hadden ze dat nou maar besteed aan monteurs opleiden/omscholen en betalen.

[Reactie gewijzigd door Jeroenneman op 23 juli 2024 08:32]

[Pizza_Boom]

Probleem is, vind ik, dat het onder overheid valt. Je zit dus vast in allerlei strigente regimes, ook al tijdens het solliciteren zelf. Ze vragen serieus iemand waarvan een deel van zijn curriculum in zijn studie uit elektrotechniek bestaat, waarom hij bij een netbeheerder solliciteert en wat zijn affiniteit met elektra is. Of je daarover even een motivatiebrief wil schrijven.

[Yariva]

Dit lijkt inderdaad een logische oplossing. Echter mag Alliander niet meer bieden voor een engineer conform CAO. En je raad het al, die is veel te laag ingeschaald.

[bzzzt]

Als ik zo naar de ICT salarissen kijk zitten die voor zover gepubliceerd wel een beetje tot een beetje erg onder marktconform. Geen idee wat een monteur verdient, maar als dat ook onder marktconform is kan ik me goed voorstellen dat ze moeite hebben met opvullen van de vacatures.

[Schuim]

In de 10 jaar die ik nu in de engine branch loop hoor ik al het zelfde naar voren komen. De komende 10 jaar gaan er 10.000 personeelsleden te weinig zijn.
En dit zijn de jongens die in de loopgraven zitten. De techneuten met de schep en de jongens met de schroevendraaiers en moersleutels.
Het is een vakgebied waar hard moet worden gewerkt voor een laag loon. En je moet vieze handen willen krijgen.
Twee dingen die bijna niemand meer wil. En er maar eentje makkelijk op te lossen is. Meer loon lokt. Maar de vieze handen schrikken af.
De gene die dit wel willen, spreken onze taal niet of niet goed genoeg. En daar zit een ander punt wat je niet makkelijk op lost.
Er is een bepaald niveau van de Nederlandse taal bij nodig, anders kost het simpelweg gewoon levens.
En dat lijken er veel hier ook te vergeten.

[ljo13]

Ik wil gerust vieze handen als het loon goed is, misschien heb ik daar zelfs meer zin in dan in mijn huidige kantoorbaan. Helaas krijg ik -zoals hier eens eerder gepost is- beter betaald om een overhemd aan te trekken.

[Da_Teach]

Liander weet niets beter dan overal over zeiken. Zonnepanelen kan ook al niet want dat belast ook het netwerk te veel. Misschien moet Liander een beetje meer pro-actief gaan investeren in hun energie netwerk i.p.v. reactief zeiken.

Zoiets als dit kan je toch al mijlen ver aan zien komen?

[FrankoNL]

Misschien is dat wat tekort door de bocht. De opgave die de energieboeren, althans de netwerkboeren, de komende 10 jaar voor zich hebben staan is immens. Pro-actief investeren in het netwerk is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Daar moet wel financiele ruimte voor zijn. De capaciteit van het NL electriciteitsnetwerk moet gigantisch opgeschroefd worden. Ik vind het wat te makkelijk om hiervoor enkel naar de netwerkboeren te wijzen. Wat mij betreft is dit ook een veel te grote opgave om enkel bij de individuele netwerkeigenaren te leggen. Dat zorgt alleen maar voor fragmentatie. Dit is echt een opgave voor de overheid imo.

[Mermer]

Niet om het een of ander, maar daar neem je toch al die knappe koppen voor aan?
Ik snap dat de toekomst voorspellen niet makkelijk is, maar om nu tegen je capaciteitslimiet aan te lopen, klinkt als slechte planning.

[Yariva]

Probleem is een beetje dat je 3000 monteurs niet zomaar naar binnen krijgt. En gezien Liander nu vast zit aan een CAO kan je de salarissen ook niet zomaar omhoog gooien. Zoals altijd is het een regeltjes kwestie, niet zomaar een technische uitdaging.

Daarover gesproken, het helpt niet lekker mee voor netbeheerders dat een nieuwe middenspanning
sruimte of onderstation door een regelgeving traject van 4 jaar moet, inclusief bewoners die allemaal bezwaren indienen.

[Reactie gewijzigd door Yariva op 23 juli 2024 08:32]

[J_van_Ekris]

Probleem is een beetje dat je 3000 monteurs niet zomaar naar binnen krijgt.

Liander is vrij actief aan het werven, en ze trekken al opleidingen naar binnen en betalen het bij mijn weten de omscholing zelfs volledig (zie https://werkenbij.alliand...arder-tot-elektromonteur/) Ze zijn best gedreven om mensen binnen te halen, maar ze krijgen ze gewoon niet.

[D11]

Als je als bedrijf gebonden bent aan een CAO staat dat je niet in de weg om meer dan in de CAO is vastgelegd te betalen.

[wica]

Dit is echt een opgave voor de overheid imo.

Dit was toch altijd al een opgave voor de (lokale) overheid? Tot dat ze zowat al hun aandelen moesten verkopen?

[rik86]

Liander is toch volledig in eigendom van de (lokale) overheid?

[wica]

Je hebt gelijk. Valt weer mee dat, dat in overheid handen is. Ik dacht naast de Eneco's en Nuon's ook het netwerk verkocht was. Dank je voor de correctie.

[Da_Teach]

Als het energienetwerk uitbreiden een "opgave voor de overheid" is dan hebben de netwerkbeheerders geen bestaansrecht. Dan moeten dat gewoon staatsbedrijven zijn/worden.

Het is te makkelijk om reactief te melden "capaciteitslimiet bereikt" en dan wijzen naar "wat er moet gebeuren in de komende 10 jaar" en dan zeggen "overheid".

Sorry, die uitbreiding had 10 jaar geleden al ingang gezet moeten worden, de "van gas af" plannen zijn ook niet echt recentelijk ofzo. Je kan mij niet wijs maken dat dit pas "afgelopen jaar" duidelijk is geworden.

Je hebt een commercieel bedrijf die geld verdient aan het beheren van het energienetwerk, dan moet je zorgen dat je dit ook kunt. En als "financiele ruimte" het enige is dan kan de overheid best wel een lening regelen met als voorwaarde dat er geen bonus naar Liander management mag tot die voor de volle 100% is afgelost.

Maar nee dat willen ze ook niet, ze willen "subsidie" en hopen dat te krijgen door nu zo veel mogelijk te zeiken. Oh en dan wel de winst pakken die deze subsidie genereerd.

Liander had vorig jaar een winst van 206 miljoen. In 2019 was dat 257 miljoen. Waar is die 500 miljoen heen?

[FrankoNL]

Wat er precies met dat bedrag is gebeurd is mij niet bekend, maar een deel daarvan zal heus in het netwerk geïnvesteerd zijn. Overigens is 500 miljoen voor de opgave waar we voor staan echt een druppel op een gloeiende plaat. Laten we even zeggen dat ze elke 2 jaar zo'n 500 miljoen hebben gepakt, dan hebben ze in 10 jaar zo'n 2,5 miljard verdiend. Elke euro daarvan zou dan in het netwerk moeten zijn geïnvesteerd. Dus niet in het wagenpark, niet in de gebouwen, niet in het personeel etc, alles naar het netwerk en alles enkel om de capaciteit te vergroten. Zelfs dan is het bij lange na niet genoeg om aan de toekomstige vraag te voldoen.

[Da_Teach]

Die 500m is netto winst na belastingen. De uitbreiding van het wagenpark, de gebouwen en het personeel zijn daar al vanaf gehaald.

Maar goed, ze hebben via dividend 257m in 2020 (de winst van 2019) en 246m in 2019 uitgekeerd (ik doe een gok de winst van 2018).

Bron:
https://www.liander.nl/si...bericht_2020_20210526.pdf

En ja die 500m in 2 jaar is misschien "een druppel op een gloeiende plaat", maar nu verwacht je de belastingbetaler (die al betaald heeft aan de netbeheerder!!!!) nog een keer zijn portomonee trekt om mee te betalen aan de uitbreiding waar hij dus al deels voor betaald in netbeheerskosten.

Goed noem mij maar gek maar dat klopt in mijn ogen gewoon niet.

[phicoh]

Deste erger dat het nu al vol zit. Hoeveel warmtepompen hebben we nu eigenlijk? En dan her en der wat electrische auto's.

Dit lijkt te gaan om gewone groei van industrie en kantoren die volstrekt onderschat is.

Het wil natuurlijk niet zeggen dat het perse ligt aan de netbeheerders. Het kan ook zijn dat de transporttarieven voor de industrie te laag zijn, en dat er daardoor niet voldoen is geinvesteerd.

[Rolfie]

Aan de andere kant... Zonnepanelen doen het voornamelijk overdag en opladen is voornamelijk in de avonduren.

Om het net uit te breiden is ook erg complex, want niemand zit te wachten op dit soort aanpassingen in hun omgeving. Zwaardere transformatie huisjes wil niemand hebben, hoogspanning masten wil men ook nergens hebben.

En in de laatste 5-10 jaar is er best het nodige veranderd in ons energie verbruik. Maar om de infrastructuur dit aan te passen, duurt al vaak even lang. Vergunningen en alle bezwaar procedures maakt het niet gemakkelijk om snel te anticiperen.

[Reactie gewijzigd door Rolfie op 23 juli 2024 08:32]

[Newbey]

Ook het gigantische papierwerk om vergunningen te krijgen van diverse overheden en alle inspraak procedures om alles tegen te werken vanwege horizonvervuiling nog geluidsoverlast, werken erg vertragend! Dus om nu de schuld bij hun te leggen is krap door de bocht!

[kodak]

Dus een ander moet niet klagen, maar zelf mag je dat wel doen? Klinkt niet heel redelijk als je bedenkt dat vraag en aanbod ook wil zeggen dat je dat samen op tijd gaat afstemmen. Al geef ik je gelijk dat het dus ook duidelijk moet zijn waaruit blijkt dat Liander genoeg heeft gedaan.

[gooos]

Mijlen ver zien aankomen is niet altijd het geval. Dan zou je dus door al je klanten met regelmaat geïnformeerd moeten worden over hun verwachtingen voor de toekomst. En dan zouden hun verwachtingen altijd moeten kloppen om er echt mee te kunnen werken. Capaciteit plannen is niet per se de sterkte kant van veel organisaties, vaak zijn ze te enthousiast of te terughoudend wat betreft de benodigde capaciteit vs wanneer het benodigd is.

Als er opeens ergens een datacenter een upgrade moet krijgen omdat de huurders daarom vragen dan kan dat best uit de blauwe lucht komen donderen.

Wij hebben het zelf mogen meemaken met onze klant. Die wilde opeens 2 clusters (elk met 180 high compute nodes) met daarbij behorende storage in een datacenter hebben omdat ze met spoed een dataset moesten verwerken. Dat kon door omstandigheden niet meer in de oorspronkelijke locatie in de USA. De hardware kon met 2 weken door IBM geleverd en aangesloten zijn, dat was allemaal al geregeld, alleen in het gewenste datacenter van onze twincore in Nederland was er niet voldoende stroom voorhanden waardoor we hebben moeten uitwijken naar het andere datacenter van de twincore welke wel de benodigde stroom beschikbaar had.

Uiteindelijk heeft het ruim 2,5 jaar geduurd voordat de stroomupgrade van "slechts" 2.5MW naar het gewenste datacenter was gerealiseerd. Dit omdat er naast nieuwe kabels ook bestaande kabels omgelegd moesten worden in de grond, dat laatste schijnt nog de meeste tijd te hebben gekost qua planning en uitvoering.

[Reactie gewijzigd door gooos op 23 juli 2024 08:32]

[sypie]

Iets met een gebrek aan kundig personeel die de kabeltjes kan leggen. Ik denk dat Liander en andere netwerkbeheerders écht wel willen, het er uitklappen van een tussenstation worden ze niet vrolijk van. Er zijn alleen veel te weinig poppetjes die dat specialistische werk (willen) doen. Dus ja, daar ga je dan met je goede gedrag.

[Iblies]

Wel dat moeten worden veranderd,
maar niet op dit tempo.


De dagindeling van Nederland is redelijk simpel, vroeg wakker, met zijn allen naar het werk, vervolgens komt een groot deel rond de klok van 5 tot 6 uur thuis en gaan we massaal koken en tegelijk opladen. Daarnaast zijn er talloze mensen die “even” gaan snelladen.


Alleen zijn op er op dit moment verschillende schreeuwers heel ijverig actief bezig met allerlei maatregelen doordrammen dat je alleen je zelf daarmee pakt. Een goed geïsoleerd huis heeft vb maar een paar 100W nodig per uur om warm te blijven,
maar een beetje oven kan in een keer enkele kilowatt vragen, laat staan snelladen met zoveel kW. Het is die piek die zich aandient tussen ruwweg 5 en 7 en dat kan aanhouden indien grote delen van het land hun auto (langzaam) gaat laden.

[Reactie gewijzigd door Iblies op 23 juli 2024 08:32]

[Ernemmer]

kwh prijzen die elk uur/minuut verschillen zouden een mooie uitkomst zijn hiervoor, dan gaan mensen op de piek gewoon minder verbruiken.

[lenwar]

Zoiets als dit kan je toch al mijlen ver aan zien komen?

Klopt. Alleen is je aanloopafstand niet mijlen maar honderden mijlen.

Simpele vergelijking:
Europa had bedacht dat we aan de slimme meters moesten (los van wat we daar van vinden). De netbeheerders moesten die dingen dus uitrollen. So far so good. Maar ze hadden domweg niet de poppetjes in dienst om ze te installeren. Dus ze hebben allerlei mensen overal en nergens vandaan getrokken en een spoedcursus gegeven hoe je veilig een stroommeter moet vervangen (even kort door de bocht natuurlijk.

Het stroomgebruik is de afgelopen 10 jaar in eens heel erg veranderd. We zijn veel en veel meer stroom gaan verbruiken, we hebben ineens massaal zonnepanelen. Vrijwel alle hoofdonderdelen van het stroomnet worden hier door geraakt en moeten dus worden opgeschaald. Daar zijn apparatuur en kabels voor nodig, maar ook poppetjes. Heel veel poppetjes. Dat hoeft op zich niet zo'n probleem te zijn, want Europa heeft ook best een boel poppetjes. Echter. Overal in Europa zijn ze met hetzelfde trucje bezig.

[Cowamundo]

Tijd om de groodverbruikers dus wat meer te gaan belasten en het extra geld in het verbeteren van het netwerk en alle schakels te gaan stoppen.

[ethan..1]

Wat zie jij als grootverbruiker, aan het eind van het verhaal zijn we allemaal de eindgebruiker hiervan

Energie/ water / staal / hout what ever ........!!!!!! Er word gewoon simpel weg meer gebruikt.

Naar mijn idee kun je dit beter centraliseren en monitoren, dan alles decentraliseren en niet monitoren en dan alles maar de bodem of lucht in pompen, en niemand die er oplet.

[Reactie gewijzigd door ethan..1 op 23 juli 2024 08:32]

[Cowamundo]

Dat wij als inwoners redelijk wat meer betalen per KiloWatt? dan dat een bedrijf dat doet die vele malen meer gebruikt per dag.

[ethan..1]

Wat betaald dan b.v. een datacenter aan inkoop per Kilowatt ..........?
Ik ben benieuwd op jouw antwoord hierover, dat ze een belasting voordeel hebben en daarna de kilowatts door berekenen aan de klant voor +15% is een ander verhaal, dat kun je overal op toepassen als onderneming

[Reactie gewijzigd door ethan..1 op 23 juli 2024 08:32]

[Jerie]

Als Pietje 10 snoepjes eet, en Jantje 10000 snoepjes, en er ontstaat daardoor een tekort aan snoepjes dan en je verhoogd de prijs met 10% dan betaald iedereen 10% meer. Jantje wordt hierdoor veel harder geraakt omdat hij meer verbruikt. Pietje wordt gestimuleerd niet (onnodig) meer te verbruiken. Beide betalen ze eerlijk (voor zover je van eerlijk kunt spreken) hun aandeel.

[ethan..1]

Jantje berekent dit gewoon weer door naar de klant/eindgebruiker, pssssst de corerouter van jouw provider staat ook in een een datacenter en nog waarschijnlijk redundant ook, en dat vraagt energie en dat heeft simpel gezegd een prijs, en daar word ook nog eens voor betaald door jouw en mij.

Maar als de prijs omhoog gaat van bijvoorbeeld van stroom, mobiele telefoon of internet abbo gaan "we" toch ff snel kijken waar "we" het goedkoopste contract kunnen vinden.

Tweakers zit ook in een datacenter, en ook niet in een kleintje.

Ik noem iedereen een held die dan zegt ik hoef geen internet meer, als ik daarmee het net kan ontlasten dan heb ik mijn steentje bijgedragen.

[Reactie gewijzigd door ethan..1 op 23 juli 2024 08:32]

[m_snel]

Volgens de Elektriciteitswet bent u grootverbruiker van elektriciteit als uw aansluiting groter is dan 3 x 80 ampère.
De prijs ligt dan op de helft, maar je krijgt geen subsidie die klein verbruikers wel krijgen. Ivm de hogere energie belasting

Zo betaal ik thuis iets van 21 cent en in mijn vakantie woning 10

[sircampalot]

"Volgens de netbeheerder wordt dit veroorzaakt door de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het bouwen van nieuwe woningen en het verduurzamen van de energievoorziening. Door die ontwikkelingen zou de vraag naar elektriciteit fors zijn toegenomen, meldt de netbeheerder."

Wat een ingewikkelde manier om te zeggen dat het stroomverbruik is toegenomen.

[rdfeij]

En dat je dit al jaren terug had kunnen zien aankomen zonder actie te ondernemen
Als het goed is groeit een economie alleen maar....