Nederlandse Tweede Kamerleden hebben van de week een videovergadering gehad via Zoom met de stafchef van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny, maar later bleek dat het ging om een deepfake. Dat meldt de Volkskrant.
Het gesprek werd op woensdag gevoerd door de Nederlandse vaste Kamercommissie voor buitenlandse zaken. Wat deze deepfake de Kamercommissie heeft verteld, is niet bekend. Op vrijdagavond kwam de bevestiging dat er met een 'iemand die zich voordeed als Volkov' gesproken is, nadat de Volkskrant eerder die dag de kwestie naar buiten bracht. Wie erachter zit, is niet bekend. De Kamercommissie biedt aan om alsnog een gesprek te voeren met de echte stafchef van Navalny.
De Volkskrant schrijft verder dat Nederland niet als enige slachtoffer is geworden van deze deepfake van stafchef Leonid Volkov. Ook de overheden van Letland, Oekraïne, Estland, Litouwen en het Verenigd Koninkrijk zouden gesprekken hebben gehad op deze manier.
De deepfake vond live plaats. Dat wil zeggen, een persoon die zich voordeed als Volkov zat voor de webcam en in real time werd met behulp van kunstmatige intelligentie het gezicht van de persoon vervangen door het gezicht van de stafchef van Navalny. Met de steeds beter wordende technologie wordt het risico op dit soort decepties steeds groter. Het YouTube-kanaal Ctrl Shift Face heeft veel voorbeelden van deepfakes, maar dan alleen ter vermaak.
Update, Zondag 11:08: De Volkskrant heeft na publicatie van hierboven de gelinkte stukken nog een follow-up gepubliceerd. De strekking daarvan is dat er niet met zekerheid gezegd kan worden of het om een deepfake gaat of een dubbelganger zonder bewegende beelden te zien. De Kamercommissie gebruikt dan ook niet het woord deepfake en doet ook geen zinspeling daartoe. Echter is het wel zo dat Leonid Volkov zelf, de Kamercommissie van de Baltische Staten en de Letse tv-zender LTV tot de conclusie 'deepfake' komen, voegt de krant toe. In ieder geval die laatste twee partijen hebben gesproken met de imitatie-Volkov. De titel van het stuk is hierop aangepast.