Gerucht: Tesla's HW 4.0 voor autonoom rijden is enorme chip gemaakt op 7nm

Tesla zou samen met Broadcom werken aan zijn HW 4.0-chip. Er zouden slechts 25 chips op een 300mm-wafer van TSMC passen. Daaruit is op te maken dat de chip véél groter en krachtiger is dan huidige hardware. De productie zou eind dit jaar starten.

Volgens China Times wordt Tesla's Hardware 4.0 voor de FSD-computer gemaakt op TSMC's 7nm-procedé. De Chinese krant schrijft dat er slechts 25 chips op een 300mm-wafer passen. Dat zou betekenen dat de HW 4.0-chips vele malen groter zijn dan de HW 3.0-chips; die hebben afmetingen van 20x13mm en daarvan passen er ongeveer 217 op een wafer. Bovendien worden die chips nog op 14nm gemaakt.

Door de overstap naar het 7nm-procedé en een veel groter chipformaat, passen er veel meer transistors op de chip, wat de nieuwe hardware veel krachtiger maakt. De nieuwe hardware zou Tesla-auto's volledig zelfrijdend moeten kunnen maken.

Broadcom en TSMC zouden de eerste batches van de chip aan het eind van dit jaar willen maken. Er zouden dan 2000 wafers geproduceerd worden, goed voor 50.000 chips. In de loop van volgend jaar wordt die productie opgeschaald. In het laatste kwartaal van 2021 zou het bedrijf aan de massaproductie van de chips kunnen beginnen.

Tesla begon in 2016 met het ontwerpen van eigen chips voor zijn auto's. De Hardware 3.0-chip kwam in april vorig jaar uit en werd door Samsung geproduceerd. Autorijders met het Full Self-Driving-pakket kunnen hun HW2+-chip gratis upgraden naar die nieuwe.

Tesla FSD-computer met HW 3.0-chips.

Reacties (178)

[styno]

Ik vraag me af wat de precieze redenen zijn waarom na HW3.0 een véél krachtigere HW4.0 nodig zou zijn en niet bijv. een veel efficiëntere HW3.5? Immers, HW3.0 zou al FSD mogelijk moeten maken.

Musk schrijft op Twitter dat hij de nieuwste alpha versie van de FSD software rijdt en op zijn woon-werk trip vrijwel geen ingrijpen nodig meer heeft. Voor deze alpha heeft het software team van Tesla
1) de architectuur van het neurale netwerk volledig op de schop genomen waarbij o.a. voorheen losse netwerken geïntegreerd zijn (geen idee wat daarvan het voordeel is behalve efficiëntie).
2) het neurale netwerk zou voorheen 2.5D werken en na de rewrite in 4D wat een beter systeem zou opleveren (stereobeeld voor 3D plus objecten/acties gelinkt in tijd).

Full Self Driving = auto rijdt grotendeels autonoom met een bestuurder die meekijkt en eventueel ingrijpt (L2/3) = HW3.0?
Autonoom rijden/robotaxi = auto rijdt volledig autonoom zonder menselijk ingrijpen (L5) = HW4.0?

Zoiets?

Edit:
Van Tesla.com:

Autopilot and Full Self-Driving Capability are intended for use with a fully attentive driver, who has their hands on the wheel and is prepared to take over at any moment. While these features are designed to become more capable over time, the currently enabled features do not make the vehicle autonomous.

FSD is dus niet per definitie (in Tesla terminologie) volledig autonoom.

[Reactie gewijzigd door styno op 24 juli 2024 03:15]

[enzozus]

Iedereen doet een beetje schamper over dat ze nu weer met een upgrade komen terwijl ze eerder al gezegd hebben dat bestaande hardware zou voldoen, en op zich terecht. Maar de concurrentie zit ook niet stil. Nvidia bijvoorbeeld is vrij aggressief snellere hardware aan het pushen voor gebruik in zelfrijdende auto's.

Als Tesla niet blijft doorontwikkelen aan hun hardware bestaat de kans dat ze straks worden ingehaald door fabrikanten die de boel veel minder hoeven te optimaliseren.

Daarnaast hebben ze ook behoefte aan vrij veel processing power om de neurale netwerken te ontwikkelen en trainen in hun hoofdkantoor, dus zelfs voordat ze de keuze maken om auto's in het vervolg uit te rusten met het nieuwe model chip, kunnen ze deze al op grote schaal inzetten en daarmee zorgen dat ze minder processing kracht bij bijv nvidia hoeven in te kopen.

[styno]

vidia bijvoorbeeld is vrij aggressief snellere hardware aan het pushen voor gebruik in zelfrijdende auto's.

Nvidia's huidige product: Drive AGX (Xavier) zit op 30 TOPS NPU performance bij 30 W SOC verbruik (1 W/TOPS). Tesla HW3.0 zit op 74 TOPS NPU performance bij 36W SOC verbruik (0.48W/TOPS). Tesla heeft hier een ruim 2x TOPS voorsprong op SOC niveau en verbruikt daarbij ~50% minder per TOPS.

De nieuwe Nvidia (Orin) krijgt 200 TOPS bij 60-70W (0.3W/TOPS) en zou voor 2022 automodellen beschikbaar moeten zijn. Tegen die tijd rolt Tesla ook HW4 uit maar diens specs zijn nog niet bekend.

Tesla heeft als voordeel dat het kan optimaliseren voor zijn eigen wensen. Nvidia moet generaliseren om de wensen van al hun klanten te kunnen afdekken. Met HW4 neemt Tesla's voorsprong (zeker in TOPS) weer fors toe.

[styno]

Nu ik er nog wat langer over heb nagedacht zou een flink deel van de chip wel een SRAM kunnen zijn dat dicht op de NPU zit. Immers, Tesla is bezig om hun neuraal netwerk 4D te maken, dus inclusief een tijdsdimensie. Om informatie over een tijdperiode vast te houden en te hergebruiken het je geheugen nodig.

Wat me tot nu toe wel opviel in de vision screen captures is dat het neuraal netwerk (NN) een bepaald object het ene moment (frame) wel klassificeert en het volgende moment de klassificatie lijkt te zijn vergeten en direct daarop het weer herkent. Dat soort korte termijn vergeetachtigheid zou met 4D opgelost kunnen worden en een veel rustiger en betrouwbaarder beeld op kunnen leveren. Immers, als het NN meerdere opeenvolgende frames telkens tot dezelfde klassificatie komt kan er een betere weging aan gegeven worden (of een weging die meer zegt of meer waarheid in zich heeft, hoe je het ook maar wilt uitdrukken).

[checkpointx]

Ik heb er eentje met HW2.0, daarvan werd ook al gezegd dat ie Full Self Driving aan zou moeten kunnen. Even los van of het technisch kan, ik vind het wel een beetje kopers bedrog dat ze al jaren voor 5 a 6 duizend euro upgrades voor Full Self Driving verkopen en het enige wat ie nu kan is een beetje van rijbaan wisselen op de snelweg, das toch 6 duizend euro weggegooid geld.

[styno]

1) HW2.0 kan een gratis update krijgen naar HW3.0 als je FSD gekocht hebt. Voor standaard autopilot functionaliteit zou HW2.0 goed genoeg moeten zijn en dus geen reden tot upgrade onder garantie. Ik zie niet in wat hier het koperbedrog is.

2) Dat je betaalt voor een toekomstige FSD lijkt me an-sich ook geen koperbedrog. Immers, als je dat besteld weet je dat het nog niet werkt Maar Musk/Tesla heeft wel verwachtingen uitgesproken over de ontwikkeltijdlijn en die waren (veel) te optimistisch. Is dat kopersbedrog (bewust misleidend) of gewoon dat: te optimistisch. Daar heeft nog geen rechtbank uitspraak over gedaan. Wat ik tot nu toe van Musk gezien heb is dat hij waarschijnlijk gewoon weer veel te optimistisch was.

3) Ik zie mensen die nu FSD afnemen vooral als speculanten, immers het is er nu niet maar mogelijk wel in de toekomst. Als het Tesla lukt om binnen afzienbare tijd FSD werkend te krijgen heb je het goedkoper dan diegenen die wachten met bestellen tot het werkt (immers, Tesla verhoogt elk jaar de FSD prijs fors). Speculerende mensen hebben niet snel recht op klagen over kopersbedrog is mijn opinie. En je bent zelf ook wel wat naief als je niet bewust bent van het risico dat FSD (autonoom) functionaliteit misschien pas over vele jaren wordt bereikt. Complexe hard- en software problemen worden soms laat of niet opgelost, dat mag je -zeker als Tweaker- wel weten.

4) Tesla kan er niks aan doen dat Europese wetgeving de Autopilot en FSD functionaliteit in Tesla's beperkt. Tesla's in Amerika kunnen veel meer dan alleen maar 'een beetje van rijbaan wisselen'. Ook dat noem ik geen kopersbedrog, tenzij Tesla Nederland jou verkeerd voorgelicht heeft. Maar als ik de EU Tesla autopilot pagina lees dan staat er duidelijk dat geavanceerde FSD functionaliteiten afhankelijk zijn van regelgevende goedkeuring.

[Reactie gewijzigd door styno op 24 juli 2024 03:15]

[Malarky]

Het is wel kopers bedrog. Ik heb net als tienduizenden anderen in zomer 2019 dus €6400 betaald voor FSD met de loeigrote belofte op de Nederlandse Tesla site tot notabene 31 december 23:30 dat ik daarvoor in 2019 nog volledig reageren op verkeerslichten en AP in bebouwde kom voor zou krijgen.

Over de belofte is zeer veel gesproken in 2019 ook door Tesla verkopers. Onzin dat dat aan EU ligt, in andere landen werkt de beloofde functionaliteit ook niet. En dat de EU toezichthouder lastig is weet Elon al jaren.

We gaan richting 2021, mijn M3 uit 2019 herkent nog niet eens verkeerslichten (want HW3 upgrade is niet voor M3s) en van alle andere beloften is ook niets maar dan ook niets terecht gekomen.

De €6400 was volledig weggegooid geld waar ook al honderden euros bijtelling over betaaldis is. En de grap is dat Elon ook wel wist dat hij voor de zoveelste keer een leugen om cashflow bestwil online zette.

Kijk mijn Tesla zie ik nog steeds als de leukste vrouw van het dorp, maar ze bedriegt je wel af en toe.

[Reactie gewijzigd door Malarky op 24 juli 2024 03:15]

[styno]

Het automatisch afremmen en stoppen voor stoplichten is FSD functionaliteit sinds maart 2020, dus ze zijn 4 maanden te laat als gevolg van de code rewrite. Ja, dat is flinke kopersbedrog.

Verkeerslicht detectie werkt sinds 2020.8.1 ook in Europa (via de visuele instellingen). HW 2.5 heeft wat verkeerslichten betreft minder functionaliteit als HW (pionnen worden daarentegen wel weergegeven).

Er heeft -ook op de Nederlandse website- altijd keurig bij gestaan dat de activatie en gebruik van FSD functies afhankelijk is van regelgevende goedkeuring. En Europese restricties op FSD waren al van kracht begin 2019, dus dat had je kunnen/moeten weten.

HW3 retrofits voor Model 3's zijn ook onderweg, je kan proberen hiervoor een service afspraak te maken via de app.

Als je echt van mening bent dat je bedrogen bent door Tesla dan zou ik dat juridisch aankaarten.

[Malarky]

Het automatisch afremmen en stoppen voor stoplichten is FSD functionaliteit sinds maart 2020, dus ze zijn 4 maanden te laat als gevolg van de code rewrite. Ja, dat is flinke kopersbedrog.

Had het al geschreven: ik heb 6400 euro betaald voor HW2.5 en vandaag de dag kan en mag ik die simpelweg niet upgraden naar HW3.0. Dus ik heb wel degelijk geen verkeerslichten herkenning en zoals het er nu uitziet voorlopig niet. Elon wist dat hij HW2.5 verkocht al die maanden dat er vollop op de Tesla website werd geadverteerd.

HW 2.5 heeft wat verkeerslichten betreft minder functionaliteit als HW (pionnen worden daarentegen wel weergegeven).

Minder functionaliteit, je bedoeld: er worden 0.0 verkeerslichten herkent, erkent, nergens niet, noppes nada. Weet niet wat pionnen daarmee van doen hebben. Buiten dat de Tesla ook nu nog alles wat op of langs de weg staat als een pion ziet.

HW3 retrofits voor Model 3's zijn ook onderweg, je kan proberen hiervoor een service afspraak te maken via de app.

Dat kan nog niet, en dat weet je zelf ook. Die afspraken worden direct gecanceld. Onderweg jazeker, maar de HW3 upgrade was in augustus 2019 al onderweg, het is nu augustus 2020.

Er heeft -ook op de Nederlandse website- altijd keurig bij gestaan dat de activatie en gebruik van FSD functies afhankelijk is van regelgevende goedkeuring. En Europese restricties op FSD waren al van kracht begin 2019, dus dat had je kunnen/moeten weten.

En dat weet Tesla al sinds 2012 en toch van die marketing teksten op haar Nederlandstalige website, dus dat is geen argument. Buiten dat, verkeerslichting herkenning zit er simpelweg nog steeds niet in bij HW2.5, laat staan dat reactie erop mogelijk is. Dat staat helemaal los van regelgeving. De combinatie van hardware/software is er niet klaar voor en ik kan/mag geen nieuwere hardware/software dan ik al heb.

Je hoeft het niet mooier te maken dan het is, ik en vele anderen zijn blij met hun Tesla maar hebben gewoon nog helemaal niets voor hun 6400 euro gekregen. En daar is al wel honderden euro's bijtelling over betaald, die ik nooit meer terug zie. Je kan ook gewoon fan zijn van (je) Tesla en tegelijkertijd zeer kritisch op de leugenachtige marketingmachine.

[Reactie gewijzigd door Malarky op 24 juli 2024 03:15]

[checkpointx]

Ik heb destijds ook echt geen FSD erbij genomen toen ik mn Model X haalde, ik kan gelukkig wel een klein beetje nadenken namelijk . Wel gewoon Autopilot want dat werkt wel prima.

De reden waarom het wel degelijk kopersbedrog is, is omdat het voor veel oudere Tesla's is verkocht terwijl het technisch nog bij lange na niet gerealiseerd kon worden, zelfs vandaag de dag kun je echt niet in zon auto stappen en je gewoon helemaal naar je bestemming laten rijden door de software.

Dus waar het op neer komt is dat je iets koopt dat nooit zal gaan werken binnen de economische levensduur van die auto, mogelijk niet eens binnen de technische levensduur. Dat heeft echt helemaal niks met wet en regelgeving te maken, dat komt 100% omdat ze er technisch gewoon niet klaar voor waren en ook niet klaar voor zijn voorlopig.

Bovendien... Als FSD er op een gegeven moment wel is, dan gaat het echt niet lang duren voordat het standaard in alle auto's zit en dus ook bij de prijs is inbegrepen...

[jvo]

Hier ook, staat voor 7.500,- in de lijst en Autopilot is dan uiteraard ook nodig. (3.200,-)

[Gluten Parody]

Misschien kun je straks Tescoins minen als je aan de supercharger staat

[Seal64]

Volgens mij is die website gewoon bedoeld om rechtszaken te voorkomen. Tesla weet verdraaid goed dat zowel de AutoPilot als de FSD functies niet in staat zijn in alle situaties volledig zelfstandig te kunnen rijden, maar ze weten ook verdomd goed dat ze het zo gemarket hebben dat mensen het wél als zodanig gaan gebruiken. De hele naam alleen al suggereert dat dat wél mogelijk is...

Door in alle kleine lettertjes aan te geven dat het niet mogelijk is, kun je ze niet aanklagen als je Tesla op AP of FSD zichzelf te pletter rijdt omdat je intussen Animal Crossing op je Switch zat te spelen en daardoor niet kon ingrijpen.

Uiteindelijk zal hij daar wél naartoe willen, maar ik denk dat hij er in de praktijk pas achter komt dat dat veel ingewikkelder is dan hij in eerste instantie ingeschat had en dat er dus veel krachtiger hardware nodig is.

[styno]

Als je zelfs na het lezen van de website en met de verkoper hebt gepraat (zou je moeten doen als je een auto van 50k+ EUR koopt, me dunkt), bij het elke keer aanzetten van de functie de waarschuwing op het scherm leest voor je het wegklikt (zou je tenminste toch 1x moeten doen, me dunkt) en/of na het lezen van hoe de functies werken in de handleiding nog niet weet dat AutoPilot geen volledig autonome besturing is en dat FSD nog lang niet klaar is (of in Europa gebruikt kan worden), dan weet ik niet of het veranderen van een naampje uberhaupt kan voorkomen dat je hele domme dingen doet met dit soort geavanceerde cruisecontrol systemen.

[Tintel]

Wat? Je bedoelt dat je het marketingdeel van de informatie kant (verkoper / website) bekeken moet hebben voordat je een auto koopt.... grappig... dat je denkt dat dit noodzakelijk is. Ik vermoed toch dat gebruikers-ervaring een beter en eerlijker beeld zullen geven.

[styno]

Over gebruikers ervaring gesproken, nogmaals, je moet elke keer als je de autopilot functie voor het eerst inschakelt een scherm weg klikken waarop duidelijk staat dat je op de weg moet blijven letten, je handen aan het stuur moet houden en op elk moment moet kunnen ingrijpen. Als je als eigenaar dat na tig keer nog niet weet weet en gaat zitten gamen, weet ik niet of verandering van het naampje uberhaupt kan voorkomen dat je hele domme dingen doet met dit soort geavanceerde cruisecontrol systemen.

[Pinkys Brain]

Als ook maar een gebruiker dat consistent doet zou ik heel verbaasd zijn. De hoeveelheid mensen die onverantwoord gedrag vergoelijken hier op tweakers alleen al ...

Mensen kopen Teslas om andere dingen te doen onder het rijden ... "maar even want dan is het nog steeds veiliger als normaal rijden" en meer van dat soort onzin.

PS. inderdaad, het probleem is fundamenteel de mens en niet de misleidende reclame .. automatisch ingrijpen voordat het echt misgaat is prima, de routine automatiseren zonder dat de auto ook echt zelf kan rijden is gekkenwerk.

[Reactie gewijzigd door Pinkys Brain op 24 juli 2024 03:15]

[rene_fb]

Full Self Driving = auto rijdt grotendeels autonoom met een bestuurder die meekijkt en eventueel ingrijpt (L4) = HW3.0?
Autonoom rijden/robotaxi = auto rijdt volledig autonoom zonder menselijk ingrijpen (L5) = HW4.0?

Dan zoek de definitie van de levels er nog maar eens op na...

Een bestuurder die meekijkt en eventueel ingrijpt is level 2.
Bij level 3, mag die andere dingen doen (dus hoeft het verkeer ook niet in de gaten houden), maar moet op aanwijzing van de auto binnen bepaalde het stuur over kunnen nemen.
Bij level 4 doet de auto alles zelf (dus ook geen safety driver) al is dat bv. geofenced of alleen bij bepaalde (weers)omstandigheden.
Bij level 5 kan een auto alles, overal en in elke omstandigheid waar ook een mens kan rijden. Zeg maar in Amsterdam instappen en naar Moskou rijden, zonder stuur voor de mens.
Alles is dan ook echt alles.

[styno]

Je hebt gelijk, ik bedoel voor FSD L2 of L3, autonoom/robotaxi blijft L5 voor zover ik begrijp waar Tesla op mikt.

[robindemey]

Waarom zou robotaxi Level 5 nodig hebben? Level 4 is ruim voldoende, zolang er met de beperkingen rekening gehouden wordt: niet off-road of zware mist bijvoorbeeld...

[styno]

Het gaat niet perse om wat nodig is, het gaat om wat Tesla wil.

Musk over Tesla's L5 autonomie plan:

I am extremely confident that level or essentially complete autonomy will happen, and I think will happen very quickly. I think at Tesla, I feel like we are very close to level 5 autonomy.

I think that I remain confident that we will have basic functionality for level 5 autonomy this year.

“go all the way from a parking lot in California to a parking lot in New York with no controls touched in the entire journey.”

Tesla wil geen geofenced L4 autonomie, het wil L5 autonomie.

Stuurloze L5 auto:
https://electrek.co/2019/...steering-wheel-elon-musk/

[robindemey]

Maar dan nog wil dat niet zeggen dat de wagen daarmee in staat is om zelfstandig zandwegen te nemen of in Afrika te rijden. Er zullen altijd bepaalde beperkingen zijn, net zoals bij mensen.
Valt dus altijd te argumenteren of je het Level 4 of 5 noemt.

[styno]

Waarom niet? Dit is al meer dan een jaar oud: https://www.youtube.com/watch?v=S7eVqQsnj4U

[Keneo]

‘ Full Self-Driving Capability’
Betekent dat de wagen de mogelijkheid heeft om full self drive-ins te worden. Momenteel is het inderdaad nog niet volledig autonoom want het is nog geen FSD

[akooijman]

"...vrijwel geen ingrijpen nodig meer heeft..."
Dus een auto die bijna zelfstandig kan rijden, maar als bestuurder moet je wel scherp blijven anders loop je tijdens je dagelijkse rit naar huis de kans om in een muur te eindigen. Daar heb ik niet zo veel aan. Alleen als het ding tijdig waarschuwt zodat ik mijn krant kan wegleggen is meer dan de gewone rij-hulp-systemen zinvol.

[Verwijderd]

Puur chipproductie technisch is het wel een interessant gegeven.
De economische limiet is ongeveer 33x26 mm voor een die.
Als je daar overheen gaat ben je eigenlijk verschillende chips naast elkaar op een wafer aan het plaatsen.
Niets verkeerds mee, maar ik vraag me af hoe de onderliggende architectuur eruit ziet dat je niet besluit om de verschillende chips apart te packagen en op de print aan elkaar knoopt.
De verklaring waar ik aan denk zijn de interconnects. Die zijn wellicht zo talrijk en kritisch qua signaal timing dat je haast wel op deze manier moet werken. Maar je maakt dan wel iets heel erg moeilijks.
Voorbeeld: voor 7nm gelden zeer stringente overlay eisen (repro van positionering van het lichtbeeld bij de lithonstappen) hiervoor zijn om de x mm markers op de wafer nodig voor uitlijnen tijdens de verschillende maakprocessen. Die passen (dus) niet meer. Dat maakt het zeer uitdagend om door middel van stitching zo’n chip in elkaar te bakken.
Ben wel benieuwd naar wat meer achtergrond hier, temeer daar de rest van de industrie dit soort issues oplost door dies te stapelen ipv wat hier gesuggereerd wordt.

Kan ook zijn dat men het over spreekwoordelijke wafers heeft, een tesla chip heeft (middels stacken van dies) hetbewuivalent van zoveel silicium aan boord, maar nog steeds maakt mennindividuele chips van Max 33x26 mm

Jammer dat ik het gelinktenartikel niet kan lezen (Chinees)

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 24 juli 2024 03:15]

[Blokmeister]

Dit is inderdaad precies waar ik aan dacht! Het stitchen moet wel echt goed gebeuren. Ik ben benieuwd hoe dat dan gaat, en vooral wat de yields zijn. Ook vraag ik me af hoeveel verschillende patronen er dan herhaald worden. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat ze een bepaald aantal cores per die hebben, en dat deze dan per die worden doorverbonden. De afzonderlijke chips maak je dan door een bepaald aantal dies uit de wafer te snijden. Echter lijkt het me eerder dat er meerdere patronen per chip zijn, waardoor je dus verschillende reticles per chip nodig hebt.

Over de markers die nodig zijn, ik ga ervan uit dat die gewoon zijn verwerkt in het patroon. Dan wordt er maar een stukje van de chip opgeofferd om toch de alignment te kunnen doen.

[Pinkys Brain]

Kan je niet de chips naast elkaar doen met grotere pads dan de minimum feature size en dan met een latere groffe stap ze aan elkaar binden? Zelfs met zeg 100 nm heb je nog steeds meer dan genoeg interconnect. De precisie van de alignment is dan minder van belang.

[Blokmeister]

Hele goede vraag! Zoiets zou zeer goed mogelijk zijn in theorie. Echter zijn alle lithografietools tegenwoordig voorzien van lenzen met een reductiefactor van vier, wat betekent dat het masker/reticle/dia waar het basispatroon op staat vier keer verkleind wordt. Die maskers hebben een vaste grootte, waardoor de grootte van je die, dus je chip ook direct vast ligt.

Gelukkig is het stitchen in principe ook niet zo heel moeilijk. De overlayspecs (dus hoever je huidige laag van je laag eronder afwijkt, wat dus aangeeft hoe goed je lagen over elkaar heen liggen) van een lithografie-apparaat zijn tegenwoordig rond de 1 of 2 nanometer. Dat betekent volgens mij ook gewoon dat als je twee chips naast elkaar legt in twee verschillende lithografiestappen, deze ook maar 1 of 2 nanometer van elkaar af liggen.

[MSalters]

7nm TSMC kan heel goed EUV zijn. Dan heb je een stuk minder stappen nodig dan met 7nm DUV - dat laatste is triple patterning, dus ruwweg 3x meer stappen.

[KRASH]

Niemand? Dat ding is waarschijnlijk niet voor HW4, maar voor Dojo. Hun AI training super computer.

Voor dat soort toepassingen is zo'n grote chip niet ondenkbaar. Voor een toepassing in de auto is het waarschijnlijk zwaar overkill.

[Keneo]

Absoluut,

Als je het Chinese bronartikel leest krijg je

Taiwan Semiconductor Manufacturing Co., the leading wafer foundry company, has again reported a good news. It is reported in the industry that the new high-performance computing (HPC) chip jointly developed by the global IC design leader Broadcom and the electric vehicle manufacturer Tesla (Tesla) will be produced using TSMC’s 7nm advanced process and integrated with TSMC System-on-Wafer (SoW) advanced packaging technology for InFO system is expected to start production in the fourth quarter, with an initial production scale of approximately 2,000 wafers.

HPC chips zijn high performance computing of dus supercomputer chips. Bedoeld voor in Dojo.

https://mobile.twitter.co...tatus/1294371531133317120

https://mobile.twitter.co...tatus/1294790605474689025

[Reactie gewijzigd door Keneo op 24 juli 2024 03:15]

[Verwijderd]

Kan iemand uitleggen waarom Tesla niet naar ASML gaat maar naar samsung of tsmc? Is zo’n machine zelf kopen dan zoveel duurder?

[Sissors]

Het is alsof je een nieuwe brug wil maken, en dus maar een betonmolen koopt. Ja het is een essentieel iets om een brug te kunnen maken, maar het is absoluut niet dat je zo'n machine neerzet, en er komt vanzelf een brug uit zetten.

Ook ASML machines zijn essentieel, maar er komt nog heel veel meer kijken bij chips fabriceren op 7nm dan zo'n machine neerzetten en de stekker in het stopcontact steken.

[wim-vdv]

ASML maakt de machines die het hart zijn van de TSMC productie lijn voor chips.
ASML produceert zelf geen chips.

[TrekVogel]

Omdat een chip ontwerpen relatief eenvoudig is. Een chip produceren is dat absoluut niet. Samsung en TSMC zijn daar heel erg goed in. Zelfs Intel laat sommige chips door hen maken. En dan heb je nog het risico, dat nu bij de Fab ligt en anders bij jou zelf.

[BrunoCavalier]

Omdat ASML een machine maakt de 1 stap is in het produceren van een chip. TSMC heeft een complete fab.

[Reactie gewijzigd door BrunoCavalier op 24 juli 2024 03:15]

[dehardstyler]

Zelfs Apple doet dat bijvoorbeeld niet, en die laten veel meer chips bakken dan Tesla. Tesla kan voor die "paar" chips echt geen eigen lab gaan neerzetten.

Apple heeft wel de grootte (zie aantallen chips) om een eigen lab neer te zetten, maar die hebben waarschijnlijk de financiële afweging gemaakt om het niet te doen.

[Groningerkoek]

Als je een tijdschrift wilt uitbrengen koop je dan een drukpers waarbij je ook de mensen in dienst moet nemen om die te bedienen en onderhouden, en je hele inkoop van rollen papier, vaten inkt etc.. moet opzetten, of ga je naar een uitgever?

Voor die relatief kleine aantallen Chips die Tesla nodig heeft kan het niet uit om honderden miljoenen uit te geven met hoge jaarlijkse kosten om dit in eigen beheer te nemen.

[Niekoesj]

De nieuwe hardware zou Tesla-auto's volledig zelfrijdend moeten kunnen maken.

Dat hebben we vaker gelezen... maar lijkt nog steeds erg ver weg!

[PWM]

Ik heb een HW2.5 Tesla Model S. Die heeft wel alle opties die beschikbaar zijn in Nederland aan staan.

Zeer inconsistent. Inhalen lukt nauwelijks, soms rijdt hij als een dronken chauffeur, soms goed. Hij kan opeens keihard remmen of auto's over het hoofd zien. Of juist auto's zien die er niet zijn. Als hij in de bebouwde kom een fiets ziet, kan hij volledig over de zeik gaan.

Ik heb het nu over rechte wegen. Zaken als kruispunten, stoplichten, bochten zijn al ondenkbaar. Laat staan wegen met uitzondering situaties.

Nee. Gaat nog heeeeel lang niet gebeuren.

[Cybje]

Ik heb een Model 3 op HW3 en vind het eigenlijk bijzonder goed werken. Vreemde uitzondering is het automatisch inparkeren, dat gaat echt sloom en zeer matig. Maar op de snelweg kan ik hele ritten op autopilot doen waarbij hij zelf de afrit neemt. En binnen de bebouwde kom gaat sinds een maand of 2 ook echt heel goed. Hij stuurt netjes en veilig om objecten heen, trekt vlot op achter mijn voorligger aan als het stoplicht op groen springt en bijna al het andere verkeer herkent hij netjes. Ook stoplichten ziet hij sinds de laatste update goed.

Het zal misschien niet dit jaar lukken, maar ik heb wel het gevoel dat er volgend jaar een zelfrijdende Tesla kan bestaan die veiliger rijdt (als in minder ongelukken per kilometer maakt) dan een menselijke bestuurder, ook binnen de bebouwde kom.

[killercow]

Ik heb de zelfde ervaringen met hw3. snelwegen is allemaal prima. zelfs lastige situaties zoals op de Afsluitdijk waarbij er nogal wat tussen pionnen geslingerd wordt door de weg volgt hij netjes.
Op lokale wegen die optisch smaller gemaakt zijn (dus waarbij de middenstreep weg is gehaald, en de strepen aan de zijkanten op 70cm van de rand van de weg zitten kiest hij helaas nog wel het midden van de weg, om soms dan toch het de streep (of wat er van over is) in het centrum va de weg weer te herkennen en dus weer naar rechts te sturen. Die laatste situatie is eigenlijk ook gewoon ruk aangelegd door de wegbeheerder, want 2 auto's kunnen niet veilig naast elkaar binnen de 2 buitenste strepen elkaar passeren.

[aetios]

Ik meen dat optisch smallere wegen juist expres te smal gemaakt zijn voor 2 auto's naast elkaar.

[akooijman]

Klopt. Fietssuggestiestroken en aanverwante optische trucs om de automobilist eraan te herinneren dat hij op een 60km weg rijdt, samen met fietsers.
In de VS komt dit niet voor voor zover ik weet.

[dukeenvana]

Vergelijkbaar met mijn ervaring, M3 LR.
Afgelopen maandag terug uit Arlon op de E25 zonder verkeer rond mij, keihard op de rem!
Nul aanleiding, blij dat ik altijd een riem draag.

[Fermion]

Some nog steeds wilt hij op de snelweg even voor niets kort hard op de rem trappen... erg vermoeiend allemaal.

[donpierlo]

Om de 1 of andere reden heb ik dit nu zelden voor... komt het door een update? Ik heb het er het raden naar. Ik rij een MS (raven). Maar als het gebeurt blijft het toch altijd verschieten.

[Cybje]

De dingen die je noemt doen menselijke bestuurders ook. Er rijdt regelmatig iemand tegen een stilstaand object, zoals een boom. Maar ik denk wel dat het goed mogelijk is dat een Tesla volgend jaar veiliger rijdt dan een menselijke bestuurder. Zeker met die rewrite die er nu aan zit te komen.

Het is niet zo dat ze continu ergens tegenaan rijden. Ik maak best wat autopilot kilometers en die gebeuren gewoon veilig. En veel andere mensen hebben diezelfde ervaring.

[klakkie.57th]

Natuurlijk als mensen gaan rekenen op deze technologie mag er GEEN fout gemaakt worden of de personen in de wagen verliezen meteen al het vertrouwen.
En al helemaal niet als ze dan toch aansprakelijk gesteld gaan worden, wat tot op de dag van vandaag zo is.
Stel je even voor dat je een dodelijk verkeersongeval veroorzaakt, je gaat de rest van je leven een schuldgevoel hebben en denken dat je dit niet overkomen zou zijn wanneer je zelf stuurde

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 24 juli 2024 03:15]

[Cybje]

Als deze techniek straks 10 procent minder verkeersdoden veroorzaakt is het verre van foutloos. Maar dan zou jij er dus alsnog voor kiezen om iedereen zelf te laten sturen, ondanks dat er 10% minder mensen zouden kunnen overlijden in het verkeer, puur omdat je wil dat het 100% foutloos is? Ik snap je gedachtengang wel, maar ik zou dat zelf erg vreemd vinden.

Ik denk niet dat zelfrijdende auto's ooit foutloos kunnen rijden. Al is het alleen al omdat je spontaan overstekende kinderen hebt en natuurwetten...

[klakkie.57th]

Je zal maar die 10% zijn.
Zit ik in een bus en die rijdt iemand aan is het de schuld van de chauffeur, Taxi idem, ...
Is het je eigen auto .... “hmmm dat had ikzelf toch kunnen voorkomen”, zou ik meteen denken en al helemaal als je nog nooit zelf een ongeval hebt veroorzaakt.

Ik heb het al verschrikkelijk moeilijk om bij iemand anders in de wagen te zitten als passagier, dus inderdaad ik zal moeilijk te overtuigen zijn.

Tuurlijk kunnen autos foutloos rijden, maar dan zullen we de verkeersstromen volledig moeten scheiden en dat kost weer handen vol geld en moeilijk beslissingen, zoals , voertuigen die niet autonoom kunnen rijden volledig bannen uit het verkeer.
Maw die mooie Porsche 911 , kun je enkel nog naar kijken of mee rijden op een afgesloten circuit

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 24 juli 2024 03:15]

[RocketKoen]

Volgens dezelfde logica is het absurd dat we mensen dan nog auto laten rijden.

Zo'n mens achter het stuur. Maakt veel meer ongelukken dan een AI. Hoe leg je dat uit aan de slachtoffers van een ongeval? En dan heb je nog de beginnende bestuurders die er niks van kunnen. En de demente bejaarden of alcoholisten die nog gewoon achter het stuur kruipen.

Nee, auto rijden dat is iets voor op het circuit. Veel te gevaarlijk om dat op de openbare weg te doen.

[multikoe]

Natuurlijk als mensen gaan rekenen op deze technologie mag er GEEN fout gemaakt worden of de personen in de wagen verliezen meteen al het vertrouwen.

Wat is de mens dan toch een vreemd wezen. We stappen zonder problemen bij iedere menselijke chauffeur in de auto, zelfs als we ze niet kennen, en we geven daarmee nogal wat uit handen. Nu is er een techniek beschikbaar die het in zich heeft om de veiligheid flink te verhogen en nu opeens (opeens) moet het veiligheidsniveau naar 100%? Waarom?

[curry684]

Dit komt voort uit het Trolleyprobleem: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Trolley_problem

[klakkie.57th]

Waarom zit er vaak nog een machinist in een metro ? Gewoon omdat mensen het anders niet vertrouwen, niet omdat het niet zonder kan. Als je mijn reactie hierboven leest dan zul je zien dat ik niet op mijn gemak ben met iemand anders aan het stuur en dus helemaal niet met HAL9000.
Een ongeval met een zelfrijdende auto zal altijd uitvergroot worden, en altijd onderhevig zijn aan scepsis.

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 24 juli 2024 03:15]

[mbovenka]

Goede vraag. Verwacht geen rationeel antwoord; dat is er namelijk niet.

[Verwijderd]

Nope gaat om meerdere redenen niet gebeuren volgend jaar. Het is levensgevaarlijk binnen de bebouwde kom.
De software om binnen de bebouwde kom te rijden is ook helemaal nog niet uit. Inderdaad levensgevaarlijk dat jij deze situatie creëert. Besef je wel dat jij daarvoor verwant woordelijk bent als hij een kind aanrijd?

Het gebeurt nog steeds dat er een Tesla tegen een stilstaand object aan knalt.
Onzin, duizenden filmpjes op YouTube laten gewoon zien dat hij helemaal niet tegen stilstaande objecten zal rijden. Voorbeeld: https://youtu.be/C8VX-1togYU

Ook de test met de overstekende pop is gegarandeerd een crash. Andere autofabrikanten ook, maar die kletsen niet dat ze AutoPilot Level 5 bijna kunnen.
Dat komt omdat alle systemen hetzelfde werken, met radar. Radar detecteert heel moeilijk stilstaande objecten. Tesla doet dus nu nog helemaal niets anders dan een ander maar hebben aangegeven dat wanneer ze de camera object herkenning zo ver hebben, dit probleem opgelost moet zijn. Anders dan bij andere fabrikanten.

En tesla zegt ook helemaal niet dat ze L5 autonoom doen. Daar werken ze naar toe..

En het feit dat ze niet normaal kunnen inparkeren of die Summon niet normaal kunnen, dan kunnen ze ook niet zelf rijden.
Dat zijn EU regels waardoor dit niet mag werken. Genoeg bewijs op YouTube hierover te vinden..

Al met al een indrukwekkende lijst uitspraken waar dus helemaal niets van klopt, bravo...

[Il Duce]

Geloof er niks van dat Tesla dit werkend krijgt zonder lidar aan boord. Camera werkt gewoon niet bij slecht contrast, zoals regen, sneeuw, mist, nacht of als je onder een viaduct door rijdt.

[Verwijderd]

Hoe doe jij dat dan als je regen, sneeuw, mist, nacht of als je onder een viaduct door rijdt? Jij hebt immers ook geen lidar.... enkel twee “camera’s”

[styno]

Het vision systeem haalt ook bij nacht, mist of regen nog veel informatie uit de aanwezige fotonen Zie o.a.:
https://www.youtube.com/watch?v=uugZsaGHClY
https://www.youtube.com/watch?v=izWI5pko08Q
https://www.youtube.com/watch?v=f18ki8ytGi0
https://www.youtube.com/watch?v=qgBBTDu1rzk
https://www.youtube.com/watch?v=bImNNpB35eE
Een object hoeft niet perfect helder in beeld te zijn voordat een neuraal netwerk het kan herkennen.

[Il Duce]

Die filmpjes die je post zijn bij lekker weer geschoten. Hoe gaat dat systeem het doen in een sneeuwstorm in noord Zweden? Ik heb in Australië in een regenbui gereden waar ik met 30 over de snelweg moest omdat ik niks meer kon zien voor de motorkap. Hoe gaat zo'n camera daar mee om?

[curry684]

En wat is de toegevoegde waarde gan Lidar in die situaties. Again: Lidar ziet geen strepen op de weg. Er is geen enkele techniek die een auto veilig kan laten rijden in een sneeuwstorm of idioot dikke mist. Dat is stoppen en wachten tot het voorbij is.

En andersom ziet Lidar alleen DAT er iets is, niet WAT het is. Daar heb je vision voor nodig bovenop de detectie van Lidar. Dus als de vision het object niet snapt heb je niks aan dat Lidar iets gespot heeft anders dan noodstop maken. Wat een Tesla ook al doet als de camera er niet uit komt. Ergo Lidar voegt niks toe.

[Il Duce]

Hmm, het lijkt mij dat de combinatie van verschillende sensoren zoals lidar, ir, radar en camera altijd beter gaat werken dan puur op de camera's vertrouwen.

[curry684]

Combinaties die wat toevoegen - zeker. Het fundamentele probleem met Lidar is dat het geen enkele informatie produceert die zonder verificatie of validatie van Vision betrouwbaar is. En dus alleen bruikbaar is om noodstops mee te maken. Dat kan Autopilot ook prima met de veel goedkopere en simpeler radar en ultrasoon sensoren die op de auto zitten.

Lidar is als een deursensor. Heel nuttig ding, maar niet op een rijdende auto. Meer is eigenlijk vrijwel nooit beter in computersystemen (KISS).

Vergeet sowieso niet dat Elon Musk niet Lidar continu afkraakt om de techniek zelf, zijn andere kindje SpaceX gebruikt Lidar namelijk idioot veel voor hun werk. Die heeft er echt wel wat mensen met verstand over laten nadenken voor wat Tesla ermee zou kunnen. De conclusie was "Lidar for autonomous driving is a crutch".

[styno]

Ook 30 rijden? Of even stoppen? Dat zou wellicht onder zulke extreme (en wereldwijd vrij zeldzame) omstandigheden zowieso verstandig zijn.

[RocketKoen]

Lidar is vele malen gevoeliger voor mist, regen en sneeuw als een camera. Een systeem dat lidar nodig heeft, zou dus niets kunnen. Ook niet met 30km/u

En ook al zou een lidar iets zien dat de camera niet ziet. Bijvoorbeeld in het pikdonker. Hoe weet de auto dan wat hij moet doen? Die ziet het verschil niet tussen een papieren zakje en een hond midden op de weg. Gaat de auto dan voor ieder papieren zakje een noodstop doen? Of negeer je de lidar als de camera niets ziet?
De eerste optie werkt niet. En bij de 2e optie heb je de lidar niet nodig.

[Ubartu]

Je ziet in die filmpjes nachtbeelden, mist, regen en combinaties daarvan.
De camera's kunnen er net zo mee om gaan als jouw ogen.

Hoe de software er mee omgaat is de eigenlijke vraag. Een antwoord kan zijn door bijvoorbeeld 30 te gaan rijden op de snelweg.

[The Gemini]

De auto zal dan afremmen tot de camera's de objecten met genoeg zekerheid kunnen herkennen. Net als jij

[curry684]

Ik heb wel eens 's nachts in een wolkbreuk gezeten. Zag geen steek, laat staan lijnen. Autopilot bleef echter perfect, veilig en stabiel rijden en ik ben heel thuis gekomen.

Lidar is verder nutteloos maar dat staat los van deze discussie gezien Lidar net zo min de strepen op de weg ziet.

Karpathy heeft wel eens een video laten zien van hoe ze jaren geleden al met camera de omgeving konden mappen vrijwel identiek aan Lidar. Techniek ligt op de plank omdat ze er geen nuttige toepassingen mee konden bedenken.

Linkje: https://twitter.com/Tesla/status/1120815737654767616?s=19

[Reactie gewijzigd door curry684 op 24 juli 2024 03:15]

[redslow]

Bij mijn weten hebben Volvo’s systemen zowel radar als IR en camera die gecombineerd werken om zo overstekende personen te herkennen.

Uiteindelijk zijn het hulpmiddelen die de bestuurder ondersteunen en dat vergeten een hoop.

[multikoe]

Het FSD systeem van Tesla is dat stadium al een tijdje voorbij.

[Verwijderd]

Uiteindelijk zijn het hulpmiddelen die de bestuurder ondersteunen en dat vergeten een hoop.
Helemaal correct. Dat is met autopilot ook niet anders maar blijkbaar vergeten mensen dat. De automatische stop systemen staan allemaal nog best in de kinderschoenen. Daar heeft Volvo ook ervaring in https://www.youtube.com/watch?v=aNi17YLnZpg

[redslow]

Klopt, filmpje is wel inmiddels al 10 jaar oud ;-) ook zij staan niet stil.

[Verwijderd]

Zeker niet! Ik ben alleen bang dat Volvo richting Google / Android car gaat in plaats van iets zelf ontwikkelen, net zoals ze doen met Polestar.
Aan de andere kant, het is allemaal spannende techniek. Ik kijk ernaar uit.

[Verwijderd]

Atomac is al jaren Tesla aan het bashen en hij zei toen het aandeel op 180 euro stond dat Tesla failliet zou gaan....nou ja we weten allemaal hoe dat is afgelopen, lol.

[matroosoft]

Nu is het aandeel 10x zoveel waard..

[styno]

1 kritiekpunt is volgens mij wel juist, dat een Tesla op hoge snelheid (snelweg) op dit moment nog geen stilstaande objecten herkent en er voor zal stoppen. Dit heeft inderdaad te maken met dat voor auto emergency braking (nog steeds alleen) de radar wordt gebruikt, net als bij alle andere fabrikanten. De radar wordt continue beinvloed door stationaire objecten langs de weg en heeft niet de resolutie om tussen objecten op en naast de weg te differentieren. Daarom worden stationaire objecten uit de radar data gefilterd, omdat anders de auto continue noodstops zou maken.

De vraag is of en wanneer Tesla vision voor AEB gaat inzetten naast of als vervanging van radar. Vision kan in tegenstelling tot radar namelijk wel statische objecten op of naast de weg differentieren. Dat een Tesla dat nu nog niet kan wil niet zeggen dat ze het volgend jaar nog steeds niet kunnen, ik denk dat je Tesla credits moet geven voor de progressie die ze op dit vlak hebben geboekt en hoe snel ze zijn met het uitrollen van nieuwe functies.

Voor de rest zijn het inderdaad voornamelijk de bekende stropop argumenten die we vaker bij hem zien als het om Tesla gaat. "Perfecte software/hardware bestaat niet, dus Tesla zal nooit L5 autonomie bereiken" - hoe verzin je het...

[Reactie gewijzigd door styno op 24 juli 2024 03:15]

[Verwijderd]

"According to Tesla’s Owners Manual, the AEB system utilizes a series of forward-facing cameras and a radar sensor to recognize and avoid colliding with obstacles. It first determines the object’s distance from the front of the car and then applies the braking system as necessary."

Blijkbaar is het dus vision en radar op dit moment?

Verder inderdaad helemaal met je eens en ook Tesla zou niet zonder kritiek moeten zijn.

[styno]

Ok, de camera's worden dus ook al gebruikt. Maar in dat laatste woordje zit natuurlijk nog heel veel nuance verscholen.

Zoals dit Twitter draadje laat zien is Autopilot en AEB op dit moment nog niet in staat om elk statisch object op de weg correct te herkennen/reageren. Maar ook hier geldt weer: autopilot stelt expliciet dat het (nog) niet gebruikt kan worden in constructiezones. Onecht gebruikt dus in dit geval.

Maar zie ook de reactie van GreenTheOnly eronder (die hackt Tesla's om zodoende mee te kunnen kijken met de 'debug' output van het vision systeem.

AFAIK Tesla AEB does not deal with static objects (not stopped cars, but road structures and such) so comparing to firetruck is strange.

Maargoed, hij kan het ook mis hebben.

[Reactie gewijzigd door styno op 24 juli 2024 03:15]

[Verwijderd]

Bedankt voor de heads-up. Ik zal hem volgende keer negeren.

[Verwijderd]

[The_Woesh]

Natuurlijk gebeurt het dat er ongelukken zijn, maar wat @Cybje zegt is dat het volgend jaar veiliger is dan menselijke bestuurders. Dat is dus het aantal ongelukken per gereden km.
En dat denk ik ook. Het gaat om gemiddelde en menselijke bestuurders rijden nogal vaak tegen stilstaande objecten aan.

Tenzij tesla,s ineens gaan appen of bier drinken.

[johnkeates]

Gewoon als adaptive cruise control gebruiken en verder niet denk ik dan?

[hiostu]

Zelfs daar vind ik het systeem in de Model 3 al niet goed genoeg. Veel te zenuwachtig en te vaak phantom breaking.

[Verwijderd]

Ik ben het eens dat het nog heel lang gaat duren maar dat komt eerder door regelgeving dan techniek.

Zeer inconsistent. Inhalen lukt nauwelijks, soms rijdt hij als een dronken chauffeur, soms goed. Hij kan opeens keihard remmen of auto's over het hoofd zien. Of juist auto's zien die er niet zijn.
Ik denk dat je geen rekening houdt met het feit dat je ook moet leren omgaan met het systeem. Ik herken mijn M3 HW2.5 ook helemaal niet in je verhaal. Als ik gewoon netjes de snelheid rijd kan ik nu al 90 % van mijn ritten autonoom voeren (met richting aanwijzer want dat is weer verplicht).

Ik zou je aanraden om je camera’s eens schoon te maken als hij dingen ziet die er niet zijn. Ghost blacking is helaas een ding wat optreed in sommige updates. Ik heb er sinds de laatste update weer last van maar daarvoor zeker een jaar geen last van gehad. Het is echter niet echt remmen maar accelereert alleen niet wat voelt als remmen.

Als hij in de bebouwde kom een fiets ziet, kan hij volledig over de zeik gaan.
Dit is een veel groter probleem. Mensen gebruiken een systeem wat duidelijk aangeeft dat het enkel op snelwegen gebruikt mag worden. Daar zijn geen fietsers....

Ik heb het nu over rechte wegen. Zaken als kruispunten, stoplichten, bochten zijn al ondenkbaar. Laat staan wegen met uitzondering situaties.
En weer, autopilot doet ook nog helemaal niets met deze dingen (HW2.5). Als je niet begrijpt wat een systeem kan dan ben je een gevaar op de weg. Mijn advies is dat je eerst nogmaals de handleiding leest en de waarschuwingen wanneer je de optie inschakelt.

[ItIsTheRock]

Dat is vreemd, ik heb een Tesla met HW 1,0 en herken me niet in bovenstaande verhaal?
Nu hebben ze bij HW 2 en hoger wel andere sensoren ingezet en kan dat het probleem zijn. Een vriend van me heeft HW3 en geeft aan zeer tevreden te zijn.

Bochten ondenkbaar is echt zo'n over de top opmerking die absoluut incorrect is. Ik rij al hele wegen met AP aan en dan heb ik het niet alleen over snelweg, maar ook over 100, 80 en 50 km wegen als er maar belijning is. Bij vluchtheuvels is het oppassen. En nadat de EU ambtenaren een verplichte update hebben laten uitvoeren zijn bochten wel beroerder geworden door een irritante melding. Maar ondenkbaar... nee die opmerking is ondenkbaar.

[Verwijderd]

HW 1 is fundamenteel andere hardware dan 2.5 dus je ervaring kan inderdaad heel anders zijn. De hardware 1 was van mobileye (maar daar kregen ze ruzie mee), 2,5 is NVIDIA DRIVE PX 2 en versie 3 is een eigen chip. Je hoorde ook wel mensen klagen over HW2.5 omdat deze niet on-par was met versie 1.
https://en.wikipedia.org/wiki/Mobileye#Chips

[styno]

Je hoorde ook wel mensen klagen over HW2.5 omdat deze niet on-par was met versie 1.

Wat wellicht meer veroorzaakt werd doordat Tesla na de breuk met Mobileye de complete software stack opnieuw moest ontwikkelen en dus, zeker de eerste tijd, een flink aantal features miste. Vziw kan HW2.5 nu meer dan HW1.

[Verwijderd]

Klopt inderdaad. En na de software rewrite (als het goed is komt deze binnen 2 maanden uit in prerelease) zal HW3 ook weer een grote sprong vooruit maken. Ik kijk er naar uit maar denk niet dat mijn auto (HW2.5) voor die tijd zal worden geüpgrade

[styno]

k kijk er naar uit maar denk niet dat mijn auto (HW2.5) voor die tijd zal worden geüpgrade

Ik ken het gevoel. Best uniek eigenlijk dat je zo over je auto kan denken tegenwoordig.

[phex]

Voor mij ook een grote reden om niet een "slimme auto" te kopen. Telefoons, tablets, smartwatch etc worden extreem snel afgeschreven door het gebrek aan software updates. Zelfs een tv die vroeger 10 jaar mee ging verliest tegenwoordig na 2 jaar al support.

Ja dan kun je extern een kastje aan je tv hangen, of je hardware flashen met een inelkaar geplakte firmware van het internet.

Maar dat ga je niet met je auto doen lijkt me.

[styno]

Maar in de praktijk bewijst Tesla dat zelfs auto's uit 2012 nog OTA updates krijgen.

Voor zelfs iets simpels als een kaart-update moet je bij andere fabrikanten naar de dealer toe en dan nog is het de vraag of die je bij een 8 jaar oude auto nog kan helpen.

Het is een kwestie van tijd en dan kun je niet eens meer nieuwe niet-slimme auto's kopen.

[Verwijderd]

Een vloek en een zegen

[wimpie]

Precies dit. Het zal vast wel hard gaan, maar voorlopig maakt hij uit het niets noodstops op de snelweg, dat moet een keer fout gaan.
Verder is rijden op cruise crontrol op een weg zonder middenstreep ook onmogelijk. Bij elke tegenligger een noodstop.
Zou graag for the time being een optie zien waarmee je domme cruise control aanzet, deze tacc werkt niet in Nederland.

[Malarky]

Je auto wat vaker wassen dan. Ik rij al 41.000km met de M3 met HW2.5 en een 2.5kg bandje aan mijn stuur geheel autonoom op de snelweg.

Op de snelweg zelf, behalve de viaducten gedurende 2019 vooral, zelden noodstops tenzij mijn auto/cameras vies waren.

[wimpie]

Auto is brandschoon.

Betreft viaducten en schaduwen, hebben veel last van. De goedkopere M3 lijkt hier geen of minder last van te hebben.

[tonkie_67]

"Zeer inconsistent soms ..." : dus de Tesla rijdt echt net als een menselijke chauffeur inclusief alle tekortkomingen

[n4m3l355]

En dit is Nederland, ik zit in China waar het verkeer chaotisch op z'n netst uitgedrukt is. Fietsers links/rechts van de baan die ook tegen het verkeer ingaan en door rood. Trucks die 's nachts door rood denderen. Belijning op de weg is indicatief op z'n best en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Als een Tesla het niet trekt in een land waar men al lange tijd rijdt en zich veelal aan de regeltjes houdt, hoe denkt men dan wel dat een Tesla in een ontwikkelings land gaat functioneren?

[StefSybo]

Precies, bij HW3.0 werd hetzelfde gezegd, en daarvoor waarschijnlijk ook al. Toch blijkt steeds weer dat het moeilijker is dan gedacht, zowel qua software als qua benodigde rekenkracht.

En als dit waar is vraag ik me ook af wat dit met het power budget gaat doen. HW3.0 moest het met 100W doen, en daar zijn de interfaces tussen de auto en het PCB ook op ontworpen. Gaat zo'n grote chip daar ook genoeg aan hebben?

[robindemey]

Momenteel wordt de HW3.0 chip nog maar half gebruikt. Dus de software is momenteel de bottleneck.
Met de rewrite die bezig is, zou er meer van de computer gebruikt worden.
Benieuwd wat 4.0 zal geven.

[xoniq]

Waarschijnlijk meer power voor toekomstige features. Op een gegeven moment zit je met HW3 aan limitaties, die je dan met HW4 niet hebt. En zo zal t altijd door blijven gaan. Een beetje als een OEM PC met een i7 10th gen, en iGPU. Die zal je nooit optimaal benutten, maar is wel toekomst bestendig.

[bamboe]

Las ik gisteren niet ergens dat er een complete chip uit een wafel gemaakt werd voor computer inteligentie?
Logisch dat ze dan bij tesla ook grotere chips gaan gebruiken als dat beter werkt alleen gaat het kostenplaatje dan ook weer omhoog.

[froggie]

Ja, de Cerebras Wafer Scale Engine, een absoluut monster van een chip. Het systeem wat om deze chip gebouwd is, de CS-1, heeft een piek vermogen van 20kW.

[Lisadr]

Massaproductie begint in het laatste kwartaal van 2021. Een paar maanden daarna zullen er auto's uitkomen met HW4. In het eerste of tweede kwartaal van 2022.

Dat geeft Tesla bijna 2 jaar om de software bottleneck op te lossen voor HW3 en HW3 volledig te benutten. Denk zelf dat HW4 in de volgende Model S gaat zitten.

[Reactie gewijzigd door Lisadr op 24 juli 2024 03:15]

[ItIsTheRock]

Waarom zijn ze regelrechte nachtmerries? Wat heb je meegemaakt?

[drdelta]

Het enige wat me opvalt is dat ik ze vaker onnodig links zie rijden, ivm. de gemiddelde auto.
Ach als dat enige het is..

[akooijman]

Dat geldt voor veel meer leaseauto's.

[killercow]

je hele reactie slaat op kant nog wal. reageer je wel op de juiste persoon?
eigenaars van Tesla's zijn het overigens helemaal niet eens met je nachtmerrie verhaal.

[killercow]

Je geeft geen argumenten, je geeft geen voorbeelden, je voegt *werkelijk* niets toe aan de discussie behalve dom geroep.
Ga alsjeblieft een ander forum vervuilen met je waardeloze zooi.

[Verwijderd]

Wel, ja en nee. Als ik mijn data bekijk dan is van de 23.000 Km die ik de laatste maanden gereden heb, 92% op vol automaat gedaan. Dat betekend dus dat de auto zelf stuurde, zelf snelheid bepaalde, zelf langzamere auto's inhaalde, stopt voor stopborden en stoplichten, zelf afslagen nam en zelf invoegt op de volgende weg.

Nu loop ik wat voor met de Tesla software builds maar ik ben onder de indruk.

[Sissors]

Zoals die hobbyende Amerikaan liet zien, 92% zelf rijden is niet moeilijk (oké alsnog een uitdaging, maar het is te overzien). Het is die laatste 1% die het moeilijkste is. En gezien je niet kan verwachten dat een bestuurder constant oplet of zijn auto niet iets over het hoofd ziet, is het gewoon een enorme stap van assisteren van de bestuurder, naar de bestuurder vervangen te gaan.

[FragFrog]

Dit.

We leerden vroeger al een vergelijkbaar voorbeeld in Kunstmatige Intelligentie over spraakherkenning. De eerste 90% is simpel. Nog een paar procent beter is haalbaar. Maar elke stap, elk procentje hogere accuraatheid kost een exponentieel grotere hoeveelheid onderzoek en rekenkracht.

Nu leerde ik dat een jaar of tien geleden (/me is een ouwe koe ), en nog steeds zie ik automatische ondertiteling op Youtube vaak fout gaan, slaat zelfs een beperkt-domein toepassing als Alexa / Siri nog regelmatig de plank mis, en als die enorme bedrijven die er al tientallen jaren mee bezig zijn en zoveel rekenkracht ertegenaan kunnen gooien als ze willen nog steeds niet op niveau "mens" zijn, voor een 1-dimensionele toepassing als spraakherkenning, zijn we nog jaren verwijdert van 100% zelfrijdende autos.

Het zal vast met een paar jaar wel richting 95% gaan. Maar 95% betekent nog steeds continue opletten, continue meekijken, en niet op je gemak op de achterbank een dutje doen terwijl je auto je naar huis rijdt. Het zou me zeer verbazen als dat in de nabije toekomst gaat lukken.

[SherlockHolmes]

Precies! Goed punt. Het is ook bij normaal - als mens zonder Autopilot - rijden dat 95% van de tijd je niets hoeft te doen behalve gewoon je dagelijkse ritje rijden. Maar soms dan schiet iemand even je baan in, totaal onverwachts, of moet je zelf even met je lichten iemand erop wijzen dat je hem langs laat gaan, en al dit is precies die laatste x% die zo lastig is.

[tonkie_67]

Wil niets van je opmerkingen onderuit halen: maar ook 'de mens' slaagt niet in 100% vd gevallen. Voordat officiele vertalers ondersteuning hadden van computers etc wisten doe ook regelmatig volledig de plank mis te slaan en nu bijna alle vertalers de 1e slag door de computer en corrigeren dan handmatig die output (zeker ondertitel vertalingen worden zo slecht betaald dat vol handmatig vertalen echt niet loont) zie je de mens ook nog regelmatig de mist in gaan.
Maar op het moment dat autos in bepaalde omgevingen volledig autonoom kunnen rijden (bijv op snelwegen ) zonder enige beperkingen mbt verkeer, weer etc dan zijn we een heel eind. Maar in die afgesproken omstandigheden moet je wel 'een dutje kunnen doen'...
Als je pas wil spreken van 'volledig autonoom' als het ook off-road in een bos feilloos zijn weg vindt dan wordt het uiteraard lastiger

[Reactie gewijzigd door tonkie_67 op 24 juli 2024 03:15]

[OCU-Macs]

Wil niets van je opmerkingen onderuit halen: maar ook 'de mens' slaagt niet in 100% vd gevallen.

Klopt. Met een gemiddelde van 60.000 km per jaar rij ik sinds 1993 al 100% schadevrij. Ik heb in 1987 mijn rijbewijs gehaald, en dus in 1993 mijn laatste schade gereden. In die eerste 6 jaar had ik 3 aanrijdingen, omdat ik -net zoals iedere ai- het nog moest leren.

Ik denk echter wel dat ik een beduidend voordeel heb op een ai: ik ben een mens... ik kan buiten de box denken, improviseren en mezelf in een split second aanpassen aan (snel) veranderende omstandigheden. Ik kan inmiddels ook voor anderen denken en daarop anticiperen. (En daarin ben ik overigens niet uniek, De overgrote meerderheid kan dat). Geen ai die dat de komende 50 jaar gaat redden....

Maar die aanloop probleempjes blijven, of je nu een organisch brein hebt, of een ai bent...

[styno]

Maar ook:
1) jij bent mens dus wel eens moe en daardoor trager.
2) jij bent mens dus wel eens afgeleid en daardoor trager.
3) jij traint in je eentje, de AI traint door input van honderdduizenden automobilisten en talloze uitzonderlijke situaties per dag.

Ik denk dat je de stelling dat jij een betere chauffeur bent dan AI voor de komende 50 jaar al vrij snel zult moeten intrekken. Laten we het hopen.

Gefeliciteerd met al die schadevrije jaren trouwens!

[robindemey]

Verschil is ook dat ELK mens ooit moet beginnen met leren. Dus miljoenen mensen is miljoenen jaren aan learning-curve en potentiële schadegevallen.

AI heeft het voordeel dat het slechts 1x door de learning-curve moet. Dat is Tesla nu aan het doen. Een nog groter voordeel is dat dat virtueel kan: momenteel draait de AI in shadow mode.

Eenmaal de AI het punt van veilige chauffeur bereikt (hoe veilig moeten we misschien nog bepalen), zijn alle toekomstige wagens automatisch getraind.

Jouw kinderen zijn niet automatisch goede chauffeurs, omdat jij het reeds bent! En jij hebt ervaring die je niet kan doorgeven aan je kinderen. AI kan dat wel!

[JurGor]

Eenmaal dermate intelligent, zal de AI zich met enig gevoel voor humor "Skynet" gaan noemen en overgaan tot eliminatie van de menselijke populatie, al dan niet via de Tesla "de makkelijkste weg", of robots die we "Terminator" noemen. De menselijke populatie is dan is immers totaal nutteloos geworden, maar wel nog altijd de grootste bedreiging voor de toekomst van de planeet.

[multikoe]

Ik denk echter wel dat ik een beduidend voordeel heb op een ai: ik ben een mens... ik kan buiten de box denken, improviseren en mezelf in een split second aanpassen aan (snel) veranderende omstandigheden.

Dit zijn allemaal veel gehoorde argumenten die moeten *aantonen* dat een AI nooit de mens zal kunnen vervangen als bestuurder. Maar ik kan daar andere, ook veelgehoorde, argumenten tegenover zetten:
- Het is onzin om te veronderstellen dat je de ontwikkelingen in de techniek kunt voorspellen. Jij noemt zelf een termijn van 50 jaar. 50 jaar geleden was het 1970. Toen ontwierpen we nog ruimteschepen op tekentafels en m.b.v. rekenlinealen. Als je toen had gezegd dat we allemaal rond zouden lopen met een computer waarmee je alles kan behalve koffiezetten, had niemand je gelooft. De grootste fout die sceptici maken is dat ze op basis van de huidige stand van techniek stellig beweren dat iets niet kan.
- De menselijke eigenschappen die jij noemt zijn inderdaad (op dit moment!) nog uitsluitend de grote kracht van het menselijk brein. Maar, zie hierboven, niets weerhoudt onze technici ervan om een AI te bouwen dit dat ook kan.
- Jouw derde eigenschap is nu juist wat een AI heel veel beter kan en daarmee komt het derde argument: een AI is in veel zaken ook heel veel beter dan de mens. Hij kan zich oneindig lang volledig concentreren op een taak, hij kan veel sneller reageren op heel veel meer input. Zijn sensoren zijn beter en hij heeft er meer (een mens heeft maar twee ogen die ook nog eens allebei dezelfde kant op moeten wijzen). Feitelijk kun je tegenover de typisch menselijke eigenschappen ook typisch AI-eigenschappen zetten, waarmee de vraag word: heeft de AI uiteindelijk, alle eigenschappen gewogen, niet een voorsprong op de mens? Nu al? Een indicatie is alvast dat het aantal ongevallen met auto's die uitgerust zijn met de Autopilot van Tesla lager is dan auto's die dat niet hebben.

En dan jouw laatste opmerking: die is onjuist. Elke individuele automobilist moet (kennelijk) leren autorijden. Jij in je eentje had daar drie ongelukken voor nodig. Een AI hoeft niet te leren nadat hij van de montageband rolt. Alle kennis en kunde is dan al ingebouwd. Het leren gebeurd in de fabriek en de opgedane kennis wordt 1-op-1 gedeeld met alle andere auto's. Dat is, realiseer ik me nu, een ongelooflijk voordeel dat een AI-gestuurde auto heeft t.o.v. menselijke chauffeurs.

[tonkie_67]

Helemaal met je eens dat een mens in bepaalde zaken beter "out of the box" kan denken dan een ai systeem. Maar er zijn ook zat autorijders op de weg die het slechter doen dan een tesla.. zelfs in de huidige stand der techniek. Maar das weer een ander onderwerp

[MorgothG]

Ik waardeer je reactie en vind hem +3. Maar ik volg de totale ontwikkeling al erg lang. Zoek even op Dojo van Tesla. Exaflops. Een tweet van vandaag of gisteren. Die laatste paar procent gaan niet exponentieel lang duren omdat het exponentieel moeilijker is. Het leren en optimaliseren van de AI gaat juist exponetieel. In Dojo kan de AI zichzelf testen en verbeteren. En zoals hierboven gezegd werd, het niet de chip..de HW 3.0 kan een dubbele load nog aan. Het bizarre is dat met een oppervlak van 10 keer groter maar ook het 7nm proces. Dat is insane. Dat heeft waarschijnlijk te maken met dat er lokaal ook iets heel slims moet gaan draaien.

Ik zeg ja 2 maanden? Eind dit jaar. Maak er Elon Time van. De race naar en autonome taxi vloot. Decentraal parkeren en niet langer voor de deur is begonnen. Als je auto standaard wegrijdt naar een volgende klant of een parkeerplaats op bedrijventerrein. Dan pas is de disruptie in mobiliteit compleet.

Het enige dat mij zorgen baart. Als Elon de Dojo gebruikt voor het optimaliseren van de autonoomrijden AI, hoe 'makkelijk' lees hoe dichtbij zijn we dan met algemene AI? En was Elon daar niet ook hard mee bezig om het op zijn minst te sturen in vrede lievende rchting?

[styno]

Je hebt het over 'the long tail' van uitzonderingen. Ik denk dat Tesla juist goed gepositioneerd is om die 'long tail' te tackelen en de dans van de 0-en te spelen. Daarmee doel ik op het feit dat elke Tesla computer schaduw rijdt met de chauffeur en informatie inwint over de momenten waarop de bestuurder anders reageert op een situatie dan het neurale netwerk. Deze informatie traint dan weer de volgende versie van het neurale netwerk. Met minimale menselijke interventie.

Die continue feedback loop van honderdduizenden auto's is een heel andere manier van werken dan de ondertitelingen van Youtube waar geen enkele feedback loop in zit. Die vergelijking gaat derhalve niet op.
Bij Alexa en Siri is die feedback loop er wel maar wordt door een paar duizend mensen in dienst van Amazon/Apple gedaan. Echter, Tesla's vloot neemt dit jaar met circa een half miljoen auto's toe en volgend jaar nog meer enz.

Zie voor meer inhoud deze presentatie van Tesla's AI guru Andrej Karpathy:
https://www.youtube.com/watch?v=hx7BXih7zx8

[Reactie gewijzigd door styno op 24 juli 2024 03:15]

[n4m3l355]

Dat is de realiteit met de onderliggende techniek, maar de gebruiker zoals we nu al zien heeft deze notie niet altijd. En het helpt imo ook niet als we constant blijven hameren dat Tesla (of welk merk dan ook) auto pilot heeft wanneer het eigenlijk in het beste geval 99% auto pilot is, maar die 1% is wel uitermate cruciaal. Waar bij speech recognition 1% resulteerd in vreemde tekst, kan dit met een auto veel vervelendere gevolgen hebben.

Uiteraard zijn mensen niet foutloos, maar ongelukken door dom gebruik zal ontwikkeling alleen maar verder vertragen door politieke uitval.

[MSalters]

Vergeet niet dat zowel spraakherkenning als verkeer toepassingen zijn waarin 95% voldoende is. Als ik iemand hoor praten over de "fleugels fan het fliegtuig", dan snap ik wat die bedoelt. Taal is redundant genoeg om herkend te worden. Dat is een gevolg van een evolutionaire ontwikkeling - kritieke fouten leiden tot verwarring/comminicatieproblemen, en op jonge leeftijd leer je die fouten vermijden. Maar domme "fouten" zoals als/dan zijn juist zo gangbaar omdat ze totaal onschadelijk zijn voor de communicatie.

Het verkeer is bewuster ingericht, maar ook daarvoor geldt dat we het inrichten met de beperkte mens in gedachten. Zelfrijdende auto's kunnen diezelfde redundantie aan informatie gebruiken. Het is een veilige aanname dat er geen voetgangers op de snelweg zijn, en als automobilist sta je er niet bewist bij stil. Je kijkt er simpelweg niet actief naar uit. Maar het is een bewuste ontwerpkeuze van de wegbeheerder.

[Mellow Jack]

Ben eigenlijk pas onder de indruk als ik meer informatie heb. Als jij 92% van je tijd op de snelweg hebt gereden vind ik dat veel minder knap dan wanneer je 92% in de binnenstad van onze oudere grote steden hebt gereden

[krflyer]

Positief is dat Tesla de ambitie heeft. Mijn Hyundai Ioniq 2018 moet per rit ingesteld worden om niet vooruit te rollen (auto hold) en Ik heb niet de illusie dat er ooit wat gaat veranderen.

[pagani]

Nu is de vraag hoe lang het wachten is voor Elon Musk een bedrijf opricht wat moet gaan concurreren met AMD en Intel

[Gluten Parody]

Bedoel je hier chips voor andere toepassingen dan autonoom rijden?

[Cergorach]

Zouden er andere AI toepassingen zijn voor zo een chip? Maar anderhalf miljard auto's vervangen door autonome varianten zou al redelijk wat capaciteit nodig hebben.

[MrMonkE]

Autonome voertuigen op Mars.

[litebyte]

Volgens mij heeft Musk zich al verschillende malen uitgesproken over het gebruik van ai en dit hoe dan ook te reguleren. Niet alleen in vervoerstoepassingen.

[Verwijderd]

De hoeveelheid kennis die ze hebben op dit terrein is imposant, maar ze zijn extreem toegepast bezig, hun hardware is echt alleen gemaakt voor auto's (of raketten). Daardoor hebben ze een integratie die erg ver kan gaan.

Voorbeeld. Het systeem weet dat er iemand op de bijrijders stoel zit. Een klant vroeg 7 weken geleden of ze dat niet konden gebruiken om de airco voor die kant uit te schakelen als er niemand op zat en het erg warm was. Dit zat in een update die ik deze week binnenkreeg.

[bdbfz]

Ze reageren erg snel en de OTA updates zijn iets waar andere fabrikanten 's nachts van wakker liggen denk ik. Maar mijn e-Golf van 3 jaar geleden zet de airco ook al uit (i.e. Eco stand) wanneer er niemand op de bijrijdersstoel zit... De sensor in die stoel dient voor de verplichte gordeldracht-waarschuwing, dus die zit inderdaad in elke auto.

[Sissors]

Inderdaad, en je hebt geen speciale chips nodig hiervoor: Als er een airco is die per kant te bedienen is, en er is standaard een sensor die kijkt of iemand in een stoel zit, dan kan natuurlijk elke standaard boordcomputer de airco al dan niet inschakelen voor die kant. Dat genoeg dat niet zullen hebben geprogrammeerd is een tweede, maar je hebt er geen bijzondere chips voor nodig.

[Euronitwit]

Juist. Dezelfde sensor, die men gebruikt samen met de gordel.
Iemand op die stoel en gordel niet vast -> irritante zoemer.

[iRobbery]

Oh dat is op zich wel interessante gedachte.

[GeoBeo]

Deze Tesla technologie concurreert nu al met Nvidia (de chipmaker die je net niet noemt ).

[pagani]

Zeker, daar concurreren ze nu al mee. Maar ik kan me voorstellen dat de stap om dit procédé om te zetten naar andere processing units nog best gunstig kan uitpakken

[Navi]

Eerder met nvidia en zijn AI systemen.

[DeArmeStudent]

Ik geloof er geen barst van. Hoe groter de chip, hoe meer kans op fouten, waardoor de chip onbruikbaar wordt. Maar 25 chips uit een 300mm water is ontzettend groot voor een 7 nm procedé, dus lijkt dat mij vrij onlogisch...

[killercow]

Want het is onmogelijk om fouten in de chip te detecteren met crc checking, 2 out of 3 redundancy, periodieke self-tests van alle subcores, of controle van anwoorden of deze wel binnen bepaalde bandbreedtes liggen?
zie ook: nieuws: Cerebras maakt Wafer Scale-chip met 2,6 biljoen transistors en 850.00...

[Sissors]

Er zullen gigantisch veel relatief simpele cores op zitten, net als bij een GPU. Gewoon degene die kapot zijn uitschakelen en gaan met die banaan . Dan alsnog heb ik ook wel wat vraagtekens bij dit verhaal, want dit zou wel heel groot zijn.

[styno]

Bij HW3.0 werd ongeveer 1/3 van de chip gebruikt voor NPU-cores, 1/5e voor de 3 quad core ARM A72 clusters, iets minder voor de GPU en de rest voor I/O. Ik vermoed dat bij HW4.0 misschien wel driekwart voor rekening van NPU-cores + on-chip SRAM komt, waarvan vooraf al is ingeschat is dat een aantal van uitgeschakeld moeten worden door een fabricagefout, zonder nadelige gevolgen voor het eindproduct.

[tweegroenethee]

En ondertussen wordt het gat met concurrerende autofabrikanten alleen maar groter. Dit zal wel weer een geval worden van inkopen bij externe partijen (Waymo bijv.) omdat ze zelf niet de kennis hebben om het te ontwikkelen. Dit is natuurlijk niet verkeerd, maar qua optimalisatie wil je het liefst alles in huis ontwikkelen (Apple laat dit mooi zien met zijn ARM chips).

[SG]

Nou nee bepaalde onderzoek en technologische vooruitgang verg gewoon grote zakken met geld. Iets dat Elon Musk er gewoon tegen aan gooid. Maar wat Auto groepen liever degelijk uitvoeren in joint venture.
probleem is dat het op puur merk niveau doet je budget te klein is om het volledig of tegenslagen te kunnen overkomen. Gezamenlijk kan voldoende middelen tegen aangooien om tot goed einde te brengen.
Zo worden motoren ook al gedeeld wat maatje extremer is bij diesel tech. Je komt die bekende PSA olie filter voor diesel engine zowat overal tegen.
Elon Musk heeft een voorsprong doordat hij vroeg zwaar inzet op RD en daarmee hoge momentum creëert wat voor laat komer moeilijk is bij te benen. ipv 10 keer het wiel uit te vinden ga met andere vroege vogel in zee die wel wat hulp financieel kan gebruiken.

[Verwijderd]

Met alleen geld kom je er niet. Misschien moet je jezelf eens inlezen wat disruptie is en welk probleem dit presenteert voor de gevestige orde. Geld hebben ze wel, dat is het probleem niet. Toch staan ze meer en meer onder druk.. rara hoe kan dat. De CEO van VW ligt hier wakker van en hij is een van de weinigen die het snapt wat er loos is.

[Verwijderd]

En de scam gaat door, tesla loopt ver achter als het gaat om self driving. Lidar first is een veel betere optie dan met goedkope camera's.

[multikoe]

Tesla loopt ver achter als het gaat om self driving

Ver achter op wie?

[Verwijderd]

Waymo

[multikoe]

Op welke vlakken dan? Gebaseerd op welke cijfers?
Het zou je sieren als je er even voor ging zitten en een intelligent antwoord zou produceren, waar iedereen die dit leest (maar zeker ik) wat aan heeft.

[Verwijderd]

Sorry niet echt tijd voor gehad. Waymo (van google) gebruikt lidar als hoofdtechniek in tegenstelling tot tesla die cameras first is, in fenced areas waardoor ze al exponentieel verder zijn met self driving. Zij zitten al dicht tegen level 4 aan (google 5 levels of autonomous driving) terwijl tesla nog op niveau 1-2 zit.

Zie hier een voorbeeld, deze rijden al dagelijks rond zonder ingrijpen.

https://www.youtube.com/watch?v=__EoOvVkEMo

[multikoe]

Dat is inderdaad indrukwekkend. Thanks.

[Menesis]

Hoe zit het nou met al die mensen die voor FSD hebben betaald maar met oudere hardware zitten? Krijgen die gratis een HW upgrade als deze versie 4 uitkomt?