SpaceX begint jaarlijkse rideshare-missies voor kleine satellieten - update

SpaceX gaat jaarlijks een rideshare-missie uitvoeren met een Falcon 9-raket. Met een dergelijke missie worden tal van kleine satellieten van verschillende bedrijven gelanceerd. Prijzen beginnen bij 2,25 miljoen dollar voor een payload van 150kg.

Rideshare-missies zijn niet nieuw voor SpaceX; in sommige gevallen worden bij de lancering van grote satellieten nu ook al kleinere satellieten van andere bedrijven meegenomen. Dat werd tot nu toe geregeld door andere bedrijven en het bestaan van zo'n rideshare-vlucht was afhankelijk van een grote afnemer. Nu SpaceX de deellanceringen zelf aanbiedt via zijn Smallsat-programma, is dat niet meer het geval. Ook gaat de prijs omlaag en komt er regelmaat in de lanceringen.

Voorlopig zijn er drie rideshare-lanceringen gepland: één per jaar. De eerste zal in de periode tussen november 2020 en maart 2021 plaatsvinden. Prijzen beginnen bij 2,25 miljoen dollar voor een kleine satelliet van 150kg. Een grotere satelliet tot 300kg mag mee voor 4,5 miljoen dollar. Tegen een meerprijs van 15.000 dollar per kilogram kunnen ook zwaardere satellieten worden meegenomen.

De rideshare-missies worden uitgevoerd vanaf de Vandenberg Air Force Base en het gaat om lanceringen in een zon-synchrone baan. Satellieten worden daarbij tot een hoogte van zo'n 500 à 600km gebracht en boven de dag-nachtgrens gepositioneerd zodat ze altijd zonlicht op hun zonnepanelen ontvangen.

Met het aanbieden van rideshare-missies gaat SpaceX concurreren met bijvoorbeeld het Amerikaanse Rocket Lab. Dat bedrijf heeft een eigen Electron-raket waarmee het rideshare-lanceringen uitvoert. De kosten daarvan bedragen 5 miljoen dollar per satelliet van 150kg.

Een ander bedrijf dat rideshare-missies aanbiedt, is Spaceflight. Dat bedrijf koopt ruimte in bij SpaceX en verdeelt die vervolgens bij eigen klanten. De Nederlandse start-up Hiber lanceerde vorig jaar op die manier zijn Hiber-satelliet met een SpaceX-raket.

Update, 12:31: Ook het Europese ArianeSpace heeft een rideshare-missie aangekondigd. Voorlopig gaat het om één lancering met een Ariane 64-raket die gepland staat voor de eerste helft van 2022. De Europese raket brengt satellieten in een geostationaire baan om de aarde. Er is in totaal capaciteit voor 4500kg aan satellieten.

Reacties (56)

[mbb]

@Xtuv
Niet allleen SpaceX, ook het Europese ArianeSpace heeft vandaag aangekondigd om zelf een Rideshare missie aan te bieden.
GO-1 moet half 2022 op een Ariane 64 naar GEO gaan en kan in totaal 4500 kg meenemen. Bij succes zullen er meer rideshare missies volgen. Omdat hij direct naar GEO ipv het gebruikelijke transfer GTO baan gaat, hoeven de satellieten niet zelf hun baan te verhogen. Ze zijn dus al zo'n 6 uur na de lancering op de juiste hoogte, ipv de gebruikelijke 6 maanden. Al moeten ze waarschijnlijk nog wel wat correcties doen, tenzij er een (dure) Ariane upperstage gebruikt wordt die alle satellieten in hun eigen baan aflevert.
Naast de kortere transfertijd, is een belangrijk voordeel dat er dus veel minder brandstof gebruikt hoeft te worden, wat op kleine satellieten een belangrijk verschil zou kunnen zijn.
https://spacenews.com/ari...cated-rideshare-services/

Overigens heeft ArianeSpace ook al rideshare missie SSMS op hun Vega raket op de agenda staan. De bedoeling was september, maar door het recente mislukken van een lancering zal dat wel vertraging oplopen,

[Reactie gewijzigd door mbb op 23 juli 2024 11:05]

[Lord Anubis]

Wat als het zo vol is en een raket veegt een aantal reeds aanwezige sat’s van de sterrenkaart of hen de ruimte in jaagt.?

[mbb]

Dan krijg je last van het zogenaamde Kessler syndroom, waarbij er een kettingreactie van botsend ruimtepuin de baan om de aarde vervuild. Uit LEO banen zou dat 5 tot 10 jaar kunnen duren voordat het dan neerkomt, maar uit GEO banen zal dat aanzienlijk langerduren totdat alles uiteindelijk laag genoeg is om in de dampkring te verbranden.
Met zulke grote en volle rideshares neemt inderdaad de kans toe dat de gelanceerde ladingen met elkaar botsen, al wordt (door SpaceX IRRC) aangenomen dat de onderlinge snelheidsverschillen te klein zijn om schade te veroorzaken.
Ook zullen er statistisch een aantal satellietjes tussen zitten die na lancering niet goed reageren. Dit vanwege het aantal en de relatief goedkope productieproces, maar vooral ook omdat cubesats voor studie-en test doeleinden gebruikt worden en dus veel 'experimenteler' dan GEO comsats van honderden miljoenen euro. (Na een recente rideshare door de Indiers waren er een aantal klanten die hun satelliet niet konden 'terugvinden'tussen de gelanceerde vloot ).
Maar naar mate de techniek verbeterd neemt dit risico hopelijk af, en verbeterd ook het lanceerproces. SpaceX gebruikt voor hun eigen Starlink netwerk een springveer om hun satellieten meteen te verspreiden tijdens een roll maneuvre.
Ook kun de launcher starten en stoppen, en daardoor de lading is losse groepen loslaten in plaats van alles in een.

ook wordt er gewerkt aan actieve en passieve de-orbit methodes, en bijbehorende regelgeving

[fo0]

Het probleem is echter dat de prijzen, hoogstwaarschijnlijk hoger zullen liggen dan de F9 en dat de Ariane 6(4) nog niet eens klaar is. Dat is pas in 2021, en zoals je al aangeeft dat is als alles goed gaat.

Bovendien ben ik van mening dat ESA hier niet aan moet gaan beginnen, ESA moet lekker satellieten maken en niet de concurrentie aangaan met commerciële partijen.

[Reactie gewijzigd door fo0 op 23 juli 2024 11:05]

[mbb]

Arianespace is (op papier) een commercieel bedrijf, eigendom van o.a. Arianegroup (Airbus en Safran)
http://www.arianespace.com/service-and-solutions-old/
Bovendien moeten ze 7 vluchten (per jaar?) vol zien te krijgen om break-even te draaien, anders was bij Ariane5 blijven goedkoper geweest. En de commerciële GEOsat markt is vrij zwak op dit moment, dus dat is een probleem.
Een voordeel voor ESA, Europese landen en Europese klanten is dat ze zo toegang hebben tot een eigen rideshare zonder met exportrestricties rekening te hoeven houden.
Ben wel met je eens dat zolang ArianeSpace zoveel subsidie ontvangt, ESA ladigen voorrang op het manifest moeten krijgen, en evt korting. Dat zou Arianespace misschien motiveren zelf wat meer te investeren en het tempo van ontwikkeling te versnellen.

[jqv]

De ESA heeft in principe niets te maken met de plannen van het Franse Ariane Space.

Het staat ook los van de activiteiten van de ESA.

En ik vraag me af waarom ze zich er niet aan moeten wagen. Als dit uiteindelijk geld zou opleveren, waarom niet?

[Xtuv]

Dat had ik gemist, voeg ik nog toe

[GenomDalar1983]

Vraag me af wat de prijzen zijn van de "concurrentie", of is SpaceX de eerste die dit concept in werking brengt.
Daarnaast ben ik benieuwd of de prijs met "lanceer-verzekering" is...of dat je dit nog los moet aanschaffen.

Edit: Sorry, ik had beter moeten lezen...

[Reactie gewijzigd door GenomDalar1983 op 23 juli 2024 11:05]

[Keypunchie]

Bij Ars hebben ze een specialist die sceptisch is. De markt voor 'small satellites' is al vrij concurrerend.

https://arstechnica.com/s...cts-with-a-low-low-price/

Hij verwacht dat ze weinig zullen gaan verdienen, maar dat het wel voor consolidatie zal zorgen en faillisementen aan de onderkant van de markt voor kleine satellieten.

Ze refereren daarnaast aan een interview:
https://arstechnica.com/s...will-many-others-survive/

De eigenaar van een ruimtebedrijf verwacht daar al dat het een vechtmarkt wordt en dat er maar een paar bedrijven zullen overblijven.

Blijkbaar wil SpaceX een van die bedrijven zijn.

[edit]
Had de inhoud van de artikelen eerst niet goed weergegeven, vandaar een behoorlijke edit.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 23 juli 2024 11:05]

[MSalters]

SpaceX hoeft ook weinig te verdienen aan elke lancering, dat is nu juist hun hele model. Omdat ze raketten hergebruiken kunnen ze meerdere keren winst maken per geproduceerde raket. Dan wil je dus naar een model toe waar ze de vaste kosten (personeel e.d.) over zoveel mogelijk lanceringen uitsmeren.

Om het iets gechargeerd te zeggen: ze zijn de EasyJet van de ruitmevaart.

[StefanJanssen]

KLM gebruikt een vliegtuig toch ook meerdere keren?

[dehardstyler]

Joh. Wat denk je dat een vliegticket gekost had, als ze elke keer de Dreamliner hadden weggegooid?

[fo0]

Dat bedoeld hij niet, @MSalters vergelijkt SpaceX met EasyJet van de ruimtevaart. Dat is onjuist. SpaceX is gewoon een A maatschappij zoals KLM.

Ja SpaceX is veel goedkoper maar dat komt niet omdat ze bezuinigen op 'het eten' en 'de vliegervaring'.

[Reactie gewijzigd door fo0 op 23 juli 2024 11:05]

[dehardstyler]

En waar baseer je dat dan op? Want volgens mij maakt MSalters die vergelijking alleen maar om aan te geven dat het een prijsvechter is en dat is SpaceX natuurlijk absoluut. Daar draait heel SpaceX omheen op dit moment: de kosten per lancering / per satelliet verlagen.

[Geim]

Door compleet nieuwe technologie te gebruiken en niet zoals bij Ryanair door gelijke technologie te gebruiken als de concurrent en te bezuinigen op de kosten.
Ik vind de vergelijking een beetje mank gaan.

[dehardstyler]

Oke, jij wint.

[svenk91]

Volgens mij wil SpaceX vooral de prijs in die markt omlaag brengen zodat er in totaal meer lanceringen komen?

Nu romen die small satellite launch providers wat winst af, en die marge die hun daarvoor nodig heeft verlaagt de demand (en dus supply van SpaceX). Als SpaceX die winst marge op die markt geminimaliseerd krijgt, dan gaat de demand omhoog en kunnen ze dus ook meer raketten omhoog schieten -> meer schaalvoordeel en winst voor SpaceX.

[CivLord]

Wanneer SpaceX de winstmarge genoeg geminimaliseerd heeft om concurrenten uit de markt te drukken en een groot genoeg deel van de markt in handen heeft, zal ook SpaceX de prijzen weer laten stijgen om de winst te optimaliseren.

[mbb]

Met 'ze' bedoelen ze de small-launch sector, waarvoor tientallen nieuwe raketten zijn aangekondigd. Dat terwijl de vraag zoals in je artikel vermeld beperkt zal blijven, en een (groot) deel via rideshare van vluchten zal worden voorzien. Door dit soort dedicated vluchten, dan wel overige capaciteit bij grote satellieten die wordt opgevuld.
Echter dachten ze door vaker en en preciezer te kunnen lanceren een gat in de markt te kunnen vullen. (Zelfs de 150 kg *totale capaciteit* van Rocket Lab's electron wordt nu vaak al via rideshare verdeeld. (Al neemt de prijsdruk wel iets toe, vooral militaire instanties zullen soms eigen lanceringen willen hebben).

Voor SpaceX is dit waarschijnlijk zeer winstgevend; een snelle berekening:
Falcon (herbruikbaar) capaciteit naar Polar Orbit volgens Wikipedia: 9,600 kg.
9600/150*2.25 = $144 miljoen. dat ten opzichte van hun normale prijs van $62M laat flink wat ruimte voor *extra* winstmarge tov hun normale winst. Zelfs met de extra kosten van administratie en payload adapters.

Degenen voor wie ze wel de markt verzieken zijn de zogenaamde 'rideshare aggregators' zoals SpaceFlight, die bovenop hun servicekosten ook de marktprijs van een Falcon of Ariane (of Electron)raket moeten betalen

Overigens is het wachten totdat Rideshare ook naar 'normale' satellieten komt;
AiraneSpace lanceert al een grote en een kleine, en kan straks 2 grote tegelijk mer Ariane6.
Falcon Heavy heeft ook genoeg massa capaciteit om meerdere satellieten tegelijk in een baan te brengen, en o.a. SES heeft al aangegeven interesse te hebben om er zo 3 tegelijk te lanceren.
Met ge grote fairing van New Glenn neemt het aanbod hiervoor toe, en BFR is in een klasse op zichzelf.

Ondertussen worden satellieten zelf kleiner en lichter door o.a. electrische aandrijving (scheelt brandstof gewicht)

[Reactie gewijzigd door mbb op 23 juli 2024 11:05]

[TWyk]

SpaceX Starlink lanceerde 60 kleine satellieten met de F9 dus ik denk dat 60 stuks ook wel hun limiet zal zijn.

[mbb]

Het lijkt erop, de rideshare SSO-A die ze eerder voor SpaceFlight deden bleef ok op 64 van de satellieten staan.
Misschien iets logistieks, dat de flight computer niet meer aparte drops aan kan?

Overigens zijn die Starlink satellieten niet echt klein vergelijken met 150 kg cubesats:
Each satellite weighs about 500 pounds (227 kilograms) and is roughly the size of an office desk.

Aan de andere kant kan dat een beperking van het volume zijn en niet de massa; de fairings die SpaceX gebruikt zijn relatief klein. Ook hebben ze met Falcon Heavy Demo aangetoond 6 uur aaneen actief te kunnen blijven, dus her-starts voor verspreide drop-offs zouden geen probleem moeten zijn.

In vergelijking, de Indische small launcher PSLV-C37 deed er al eens 101 in een vlucht.

[TommyboyNL]

De flight computer kan makkelijk meer dan 60 sats aan. De rideshare SSO-A had gewoon niet meer deelnemers (en zelfs een paar die afhaakten omdat ze zelfs na de talloze vertragingen niet klaar waren of de juiste vergunningen niet hadden). Het is gewoon intens lastig om veel deelnemers voor dezelfde baan tegelijk klaar te hebben staan.
De starlink missie was overigens maar 1 drop; in 1 klap werden alle 60 de satellieten van de tweede trap losgelaten.

[CivLord]

Voor het lanceren van meerdere satellieten is een vrij ingewikkelde constructie op de raket nodig, om de satellieten tijdens de lancering vast te houden en na de lancering één voor één los te laten. Dat voegt gewicht toe waardoor er minder satellieten mee kunnen. Daarnaast kost de constructie zelf ook het nodige (zoiets 'eenvoudigs' als een neuskegel kost al vele miljoenen), waardoor de marge minder wordt. Daarnaast zal ook het integreren van meerdere satellieten in de raket ook ingewikkelder en duurder zijn,

Arianespace was één de eerste die meerdere satellieten op één raket lanceerde en het is vrijwel de enige die dat nog steeds regelmatig succesvol doet. Dat heeft niet alleen met overcapaciteit van de raket te maken, maar vooral met de complexiteit van de extra constructie die er voor nodig is.
Waar het bij satellietlanceringen het vaakst mis gaat is niet een spectaculaire ontploffing van de raket, maar het loslaten van de sateliet, waardoor deze niet in de juiste baan gebracht kan worden, of zelfs met de laatste rakettrap terugvalt naar de Aarde. Daar gaat et dan mis in een 'simpele' constructie die de satelliet bovenop de satelliet vast houdt.
Bij meerdere satellieten zijn de satellieten vaak boven elkaar gemonteerd. De bovenste zit op dezelfde 'simpele' manier vast als wanneer het de enige zou zijn. De satelliet er onder zit in een constructie die de satelliet er boven op zijn plaats houd. Die onderste satelliet kan daardoor niet 'simpelweg' losgelaten worden, maar moet voorzichtig uit de constructie geschoven worden, of de constructie moet voorzichtig verwijderd worden, zonder de satelliet er in te beschadigen. Dat is een heel grote uitdaging, die maar weinigen gelukt is op een manier die én veilig én licht én kosteneffectief is.
SpaceX heeft laten zien dat ze goed zijn in dit soort uitdagingen. Maar goedkoop zal het niet zijn en dit onderdeel kan niet hergebruikt worden.

[snippiestgem]

Vraag me af wat de prijzen zijn van de "concurrentie", of is SpaceX de eerste die dit concept in werking brengt.

In het bovenstaande artikel staat:

Met het aanbieden van rideshare-missies gaat SpaceX concurreren met bijvoorbeeld het Amerikaanse Rocket Lab. Dat bedrijf heeft een eigen Electron-raket waarmee het rideshare-lanceringen uitvoert. De kosten daarvan bedragen 5 miljoen dollar per satelliet van 150kg.

[Reactie gewijzigd door snippiestgem op 23 juli 2024 11:05]

[Niosus]

Groot verschil tussen deze ride-share op Falcon 9 en een stand-alone lancering op de Electron is dat je bij de Electron kan kiezen in welke baan je gaat, en wanneer je exact wil lanceren. Je betaalt dus ongeveer het dubbele voor een Electron lancering, maar je krijgt er dus wel controle over een hoop parameters voor terug.

[basseytje]

Wat ik me altijd afvraag bij dit soort lanceringen, als deze missies telkens op ongeveer dezelfde plek hun satellieten er uit gooit zal er toch na een aantal jaar zoveel satellieten rond de plek vliegen ? Of sturen de satellieten zichzelf nog bij zodat er een gap komt tussen hen en andere objecten in diezelfde baan.

[snippiestgem]

Je beantwoordt jouw eigen vraag meteen correct. Er is een register met (beschikbare) banen om de aarde die gereserveerd kunnen worden, tijdens en na de lancering wordt de satelliet in de correcte baan gebracht. En aan het einde van het leven van een satelliet hoort deze zichzelf naar de aarde te laten vallen, waardoor deze baan in principe weer vrij wordt gemaakt.

[Reactie gewijzigd door snippiestgem op 23 juli 2024 11:05]

[joelharkes]

Zal wel verschillende banen mogelijk zijn, ik neem dat er nog genoeg brandstof is om in de ruimte de baan iets aan te passen of de hoogte in de atmosfeer. Dan kom je al snel tot heel veel mogelijke banen.

Daarnaast moet de satelliet tegenwoordig zorgen dat het zichzelf opbrand in de atmosfeer of de ruimte inschiet als deze defect raakt zodat er niet nog meer ruimte puin bijkomt.
Bijna alle satellieten hebben een kleine propulsion systeem. Ik neem aan dat 150KG sataliet wel wat voortstuwing heeft?

[TweakTom92]

Ook is deze baan zo laag dat de satellieten binnen enkele tientallen jaren terug naar de aarde vallen wanneer de brandstof op is, door de geringe luchtweerstand.

[RocketKoen]

Op die hoogte valt een satelliet na een jaar of 5 weer naar beneden.Ook heeft alles in dezelfde baan, per definitie dezelfde snelheid. Dus zolang alles dezelfde kant op gaat gebeurt er niet zoveel.
Verder wordt de baan van alle satellieten nauwkeurig bijgehouden. Die informatie is openbaar toegankelijk voor iedereen, zodat je kan voorkomen dat je ergens tegenop knalt als je zelf wat lanceert.

[j0bro]

Het wachten is op de eerste mafklapper die gewoon die 2,25M betaalt om een pizza mee omhoog te sturen bij wijze van publiciteitsstunt 😉

[Tiimmeh]

Daar kwam Elon met z'n roadster lancering toch knap in de buurt Maar mag zoiets zomaar? Word ruimte afval niet gereguleerd op een bepaalde manier? Kan mij voorstellen dat dit soort lanceringen totaal niet wenselijk zijn op lange termijn, er word nu al gewerkt aan diverse opruimings-missies en al die pizzapunten uit de ruimte schieten kan best een klus gaan worden

[MSalters]

Dit gaat om een lage baan, waar er nog duidelijk luchtweerstand is. Met deze lichte satellieten is de levensduur dus erg beperkt.

[esanity]

Bonus: de pizza bakt lekker bij re-entry :-)

[svenk91]

Als je voor een lage baan gaat dan gaat die pizza vanzelf terug de atmosfeer in om daar op te aan op te branden.

Deze lanceringen gaan naar 500-600 kilometer (low earth orbit), daar wordt aangeraden (maar er is geen internationale space law voor ) om een optie in je pizza te bouwen dat je pizza versneld een re-entry in de atmosfeer doet of juist iets heeft om hem in een hogere en mindere volle orbit te plaatsen als je klaar bent met de pizza.

De meest duurzame optie zou echter zijn om hem in een lagere baan te krijgen en bij het ISS laat docken (op 350-420 kilometer hoogte), zodat men hem daar op kan warmen en kan eten. Als je hem laat dokken terwijl de zon schijnt (aka, je zit niet in de koude schaduw van de aarde net) wordt die al warm bezorgd ook nog

[StefanJanssen]

Zijn roadster lancering was een testlancering die plaats moet vinden met een realistisch gewicht, je zal geen sateliet van een paar miljoen aan een raket koppelen die niet getest is.Of een roadster of een groot rotsblok. Het maakt qua ruimtepuin niet uit.

[TweakTom92]

Wat dacht je van de eerste mafklapper die zichzelf na overlijden in een doodskist de ruimte in laat schieten. 'Graveyard orbit' krijgt opeens hele andere betekenis..

[Iblies]

Lijkt me anders best een luxe laatste wens.

[Zer0CooL]

Dit soort dienstverlening bestaat reeds.
Moest je interesse hebben : https://www.celestis.com/

[Triaxlium]

En een pizza weegt geen 150 kilo dus kan je ook nog die hele bezorger meesturen.

[pieterdebie]

Of een halve consument

[rc5proxy]

of willekeurige schoonzus

[Geim]

Wat heb je met je schoonmoeder gedaan? Of was die passagier in een Tesla die rondjes om de zon draait?

[terror538]

Als die persoon nou Russel heet, en een theepot lanceert dan ben ik blij

[lezzmeister]

Russell Greer zou de voorkeur geven aan mevrouw Swift. Met z'n tweetjes in de ruimte is hij niet meer te negeren. Dan laat hij zijn theepot dit keer wel thuis.

[mbb]

Ach ja, KFC heeft al een kip sandwich via hoge lucht-ballon gelanceerd, dus waarom ook niet?
https://spacenews.com/wor...eric-balloon-test-flight/

[TigerDS]

https://weird-facts.org/p...-delivered-a-pizza-to-the

[0vestel0]

Die is er al. Het was dan wel geen Pizza maar een Tesla.

[HBO88]

Hoe zit het met controle van de payloads? Aan de ene kant lijkt me ivm privacy/concurrentie niet wenselijk dat je daar openheid over geeft. Maar wie controleert of men niet zo een wapen de ruimte in stuurt bijvoorbeeld?

[TWyk]

Een ruimtewapen van 150 kilo ?

[CivLord]

SpaceX zal tot in detail willen (en moeten) weten hoe de satellieten in elkaar zitten.
Ten eerste voor het gewicht en de gewichtsdistributie van de satelliet. Bij een gewicht van 150 kg is het voor de bevestiging erg belangrijk te weten waar het zwaartepunt van de satelliet ligt. Of dat redelijk in het midden ligt, of bv. door één klein zwaar onderdeel vrijwel aan de buitenkant.
Ten tweede om de veiligheid van de raket en de andere klanten te waarborgen. Ze moeten weten of de satelliet de krachten van een lancering aan kan en of eventueel explosieve onderdelen (bv een brandstoftankje of persluchtcilinder voor beperkte voortstuwing/ attitude control) stevig genoeg verpakt zijn.
Privacy en concurrentie wordt afgevangen door geheimhoudingsclausules.

[MrMonkE]

Zijn er Tweakers die hutje mutje 2.25 miljoen bij elkaar willen sprokkelen om een nader te bepalen^*1 payload omhoog te schieten?


^{*1: Een badeendje natuurlijk!}

[EliteGhost]

ik vraag me af hoe ver we als Tweakers kunnen komen. Of hoe veel we in moeten leggen om een nader te bepalen lading de ruimte in te krijgen.

[arnold_m]

Ik denk dat er heel veel mogelijkheden zijn om die 2,25 miljoen veel nuttiger te besteden, tenzij die nader te bepalen payload een door Tweakers gemaakte aardobservatiesatelliet of iets dergelijks wordt.

[CivLord]

Er zijn genoeg Tweakers bezig met casemodding, systeemintegratie, webcams, amateurradio en zonnepanelen om iets nuttigs in elkaar te 'knutselen'. En dan heb ik het alleen nog over de hobbyisten, niet over de studenten die professionele zoneauto's bouwen.

[Thamell]

Dit klinkt gaaf en futuristisch. Kan je als "klein" bedrijf later je eigen satelliet voor weinig geld de lucht in laten schieten. SpaceX space logistics.