NPO wil tot 2030 radio uitzenden via fm-netwerk

De Nederlandse Publieke Omroep wil tot 2030 uitzenden via het fm-netwerk. Dat blijkt uit een aanbesteding die de NPO is begonnen voor de verzorging van zijn vier radiozenders. Het gaat om een contract van 2020 tot 2030.

De NPO heeft een Europese aanbesteding uitgeschreven van 24 miljoen euro, schrijft Radio.nl. Momenteel worden de radiozenders van de publieke omroep verzorgd door Broadcast Partners, maar dat contract loopt af. Partijen kunnen zich tot 30 augustus aanmelden.

Uit de aanbesteding blijkt dat de NPO voornemens is om tot 2030 via het fm-netwerk te blijven uitzenden. Vanuit de politiek is er de wens om over te schakelen naar de digitale dab+-standaard, om frequentieruimte vrij te maken.

Radio.nl merkt op dat het contract niet betekent dat het gegarandeerd is dat de NPO tot 2030 blijft uitzenden via fm. Onderzoek dat door Dialogic is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, onderschrijft echter dat afschaffing van fm pas vanaf 2030 aan de orde is.

In Noorwegen is fm-radio al in 2017 volledig afgeschaft. In Nederland zijn er nog geen concrete plannen voor het afschaffen van fm-radio. De Vlaamse minister van media zei in 2016 van plan te zijn om in vijf jaar tijd volledig over te gaan naar digitale radio. Vorige maand is de fm-frequentieruimte in Wallonië opnieuw verdeeld voor een periode van negen jaar.

Begin dit jaar werd de verplichting om nieuwe auto's uit te rusten met een ontvanger voor digitale radio positief ontvangen door de politiek en omroepen. Dergelijke ontwikkelingen moeten de uitfasering van fm-radio vergemakkelijken.

Reacties (393)

Dit is een opmerkelijke ontwikkeling aangezien de huidige DAB+FM vergunningen voor commerciële zenders in 2023 aflopen en veel mensen in het wereldje er al op rekenden dat de FM component van de vergunning daarna niet verlengd zou worden. Dan zouden alleen nog lokale stations een DAB+FM vergunning kunnen krijgen voor een beperkt uitzendgebied, de rest zou alleen DAB+ worden (en natuurlijk internet etc. maar daar heb je geen ethervergunning voor nodig).

Je kunt er donder op zeggen dat de commerciëlen aan de bel zouden trekken als deze vier stations nog wel landelijk op FM zouden mogen uitzenden terwijl zij dat niet mogen. Landelijke FM vergunningen zijn schreeuwend duur en de commerciëlen lijken er niet veel bezwaar tegen hebben als die op termijn niet meer nodig zijn, mits dat ook voor alle concurrenten geldt.

Het is natuurlijk ook mogelijk dat de NPO dit contract voor de zekerheid uitschrijft voor deze periode en er een clausule in staat die het contract vervroegd laat beëindigen als er na 2023 geen nieuwe landelijke vergunningen voor de FM band worden uitgegeven.

Dit is een opmerkelijke ontwikkeling aangezien de huidige DAB+FM vergunningen voor commerciële zenders in 2023 aflopen en veel mensen in het wereldje er al op rekenden dat de FM component van de vergunning daarna niet verlengd zou worden. Dan zouden alleen nog lokale stations een DAB+FM vergunning kunnen krijgen voor een beperkt uitzendgebied, de rest zou alleen DAB+ worden (en natuurlijk internet etc. maar daar heb je geen ethervergunning voor nodig).

Je kunt er donder op zeggen dat de commerciëlen aan de bel zouden trekken als deze vier stations nog wel landelijk op FM zouden mogen uitzenden terwijl zij dat niet mogen. Landelijke FM vergunningen zijn schreeuwend duur en de commerciëlen lijken er niet veel bezwaar tegen hebben als die op termijn niet meer nodig zijn, mits dat ook voor alle concurrenten geldt.

Het is natuurlijk ook mogelijk dat de NPO dit contract voor de zekerheid uitschrijft voor deze periode en er een clausule in staat die het contract vervroegd laat beëindigen als er na 2023 geen nieuwe landelijke vergunningen voor de FM band worden uitgegeven.

DAB+ is voor velen één grote teleurstelling. De ontvangst juist vanuit de auto is niet optimaal. Witte vlekken en plaatsen zoals tunnels, waarin wel FM zenders/repeaters hangen, maar waar DAB+ nog altijd een afwezige is. En dan nog te zwijgen over de hardware die traag schakelt tussen DAB+ en FM en omgekeerd.

Maar nog belangrijker: Nederland wil zoveel extra zenders op DAB+ kwijt dat behoorlijk is geknepen in de bandbreedte. Ik heb een High-end FM tuner tot aan een zakradiootje van de Action. Op alle apparaten klinkt FM beter dan op DAB+. Voor mij is DAT een veel groter probleem. In andere landen kan DAB+ echt veel beter klinken. In Nederland niet. Echt geen CD kwaliteit. Geen enkel voordeel van het digitale in de Nederlandse situatie. En dan concurreer je met apps en internet radio. Tussen FM, DAB+ en internet radio wordt DAB+ zo wel de verliezer.

Bij FM ontvang ik ruisende FM, maar ik ontvang. Door de digitale techniek geeft DAB+ al relatief snel niets meer door.

Dus is er huiswerk te doen en zou ik ook lekker op de FM willen blijven uitzenden!

[Reactie gewijzigd door ucsdcom op 6 augustus 2019 13:15]

Ik heb een High-end FM tuner tot aan een zakradiootje van de Action. Op alle apparaten klinkt FM beter dan op DAB+

Dat ligt niet aan DAB+ an sich, maar de hoeveelheid bandbreedte die de zender (of in ieder geval de zenders waar jij naar luistert) beschikbaar heeft (gekregen).
Als een station op DAB+ 'gewoon' 128kbps kan gebruiken is de kwaliteit echt wel beter dan met FM.
Met 96 kbps is het vergelijkbaar.
In de praktijk krijgen veel Nederlandse stations 256 kbps toegewezen waarop ze vier kanalen uitzenden.

M.a.w.: we gaan voor kwantiteit in plaats van kwaliteit; dat ligt dus niet aan de techniek, maar is een keuze.
Wat mij betreft een jammerlijke.

Sorry, maar FM, in ieder geval de kwaliteit die ik in NL gewend ben, is zeker niet te vergelijken met een digitaal signaal. Dat heeft vooral te maken met de manier van werken.

Als een FM signaal gewoon goed is, dan kan ze (objectief) zeker vergeleken worden met 128 en/of 256 kbps. Maar dat is het probleem niet. Het probleem is als het signaal minder dan optimaal is.

Als het FM signaal slechter wordt, dan blijft het verstaanbaar en bruikbaar. Op een zeker moment zal het terug vallen op mono en pas als het signaal verzuipt in de ruis is het niet meer te horen. Ondertussen heb je zelf een heel goed idee dat het mis is.

Met elk digitaal signaal (internet en dab en zo) is het signaal beschikbaar tot het niet meer werkt. En daarna is het ook echt uit. Dat is voor de meeste luisteraars een veel slechtere ervaring. Het signaal is er wel of niet, het is nooit slecht. Dat is niet op te lossen met een hogere bandbreedte. Het is ook niet op te lossen met een andere manier van digitaliseren. Bedenk: Bij digitaliseren heb je 2 standen: 1 of 0. Aan of uit.

Ik heb geen idee hoe het zit met de kwaliteit van DAB(nooit zelf geluisterd). Maar een digitaal signaal is juist ruis bestendig. Het signaal blijft dus zuiver, zelfs met een redelijke hoeveelheid ruis. Hoe een analoog signaal zou klinken met deze hoeveelheid ruis weet ik dus niet. Waarschijnlijk behoorlijk slecht, zeker omdat je met een digitaal signaal ook je signaal nog weer kunt af filteren(zonder je signaal te beïnvloeden) waardoor je nog beter af bent.

Verder: Bij digitaliseren heb je 2 standen. Misschien dat je dit al wel wist. En misschien dat dit bij DAB het geval is. Maar bij digitaliseren heb je ook vaak veel meer standen. Dit is een voorbeeldje: https://nl.wikipedia.org/...ncy_division_multiplexing

Merk op dat FM in beginsel net zo ruisbestendig is, dat kun je illustreren met een plaatje als dit:

https://www.mathworks.com...ralAnalysisExample_01.png

In het plaatje zijn 4 signalen te zien bovenop ruis. Bij FM varieert de frequentie van het signaal. Zolang het signaal duidelijk sterker is dan de ruis, heb je geen enkele moeite de frequentie van de draaggolf vast te stellen: De ruis heeft geen enkele invloed op de frequentie van de draaggolf. Pas op het moment dat de draaggolf niet meer duidelijk sterker is dan de ruis, wordt het lastig om vast te stellen wat nu de draaggolf is, kiest de radio om de haverklap de verkeerde, en begint het geluid dat je waarneemt te ruisen.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 7 augustus 2019 00:36]

En dat bedoel ik dus: FM signaal begint te ruisen: Het signaal is dus nog herkenbaar. Vooral bij mobiel luisteren kan je even verderop het singaal weer oppakken. Ondertussen heb je even wat ruis door het signaal gehad. Bij digitaal zit je op de grens met uit-aan. Het signaal is er opeens niet en later weer wel. En dat is veel hinderlijker dan even wat ruis.

Ik heb geen idee hoe het zit met de kwaliteit van DAB(nooit zelf geluisterd). Maar een digitaal signaal is juist ruis bestendig. Het signaal blijft dus zuiver, zelfs met een redelijke hoeveelheid ruis.

Ja en nee. Een digitaal signaal kan bij beperkte ruis nog steeds perfect gedecodeerd worden, en zonder kwaliteitsverlies weergegeven worden. De (perfecte) kwaliteit van de uitzending heeft niet te lijden van enige ruis. In die zin is het ruisbestendig. Echter, als de ruis toeneemt, dan is op een gegeven moment de perfecte digitale kwaliteit niet meer te handhaven, en dan gaat de ontvangst ineens van perfect naar nul, terwijl het analoge signaal dan nog steeds, zij het in lagere kwaliteit, prima te beluisteren valt. In die zin is het analoge signaal dus beter bestand tegen ruis.

Het zou natuurlijk (waarschijnlijk) mogelijk zijn om het DAB signaal zodanig te coderen en te versturen dat bij toenemende ruis naar een lagere kwaliteit kan worden overgeschakeld. En wellicht in meer dan een stap. Ik vermoed echter (uit wat mensen erover zeggen) dat dat niet zo is. Gemiste kans helaas...

Vervelende van digitaal is dat als er teveel 'ruis' op de lijn komt het signaal geheel wegvalt... Bij FM hoor je dan nog een lage kwaliteit (vaak met ruisgeluid er doorheen). Wat mij betreft ook het grote nadeel van DAB+ en waarom het zeker in de auto momenteel absoluut nog ongeschikt is... Wordt er op momenten knettergek van dat het signaal de hele tijd wegvalt (en dan automatisch naar FM overschakelt met een vertraging - indien het een zender betreft die ook via FM uitzendt). In Nederland is het slecht, in het buitenland is het zelfs nóg slechter... Daar zet ik DAB gewoonweg uit. Anders is er in de auto niet fatsoenlijk radio meer te luisteren (Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk in ieder geval).

Sorry, maar FM, in ieder geval de kwaliteit die ik in NL gewend ben, is zeker niet te vergelijken met een digitaal signaal. Dat heeft vooral te maken met de manier van werken.

Als een FM signaal gewoon goed is, dan kan ze (objectief) zeker vergeleken worden met 128 en/of 256 kbps. Maar dat is het probleem niet. Het probleem is als het signaal minder dan optimaal is.

Als het FM signaal slechter wordt, dan blijft het verstaanbaar en bruikbaar. Op een zeker moment zal het terug vallen op mono en pas als het signaal verzuipt in de ruis is het niet meer te horen. Ondertussen heb je zelf een heel goed idee dat het mis is.

Met elk digitaal signaal (internet en dab en zo) is het signaal beschikbaar tot het niet meer werkt. En daarna is het ook echt uit. Dat is voor de meeste luisteraars een veel slechtere ervaring. Het signaal is er wel of niet, het is nooit slecht. Dat is niet op te lossen met een hogere bandbreedte. Het is ook niet op te lossen met een andere manier van digitaliseren. Bedenk: Bij digitaliseren heb je 2 standen: 1 of 0. Aan of uit.

precies je kan niet meer zelf horen wat er mis is of zien wat er mis is.
dit is precies waarom digitaal niet altijd beter is.
analoof is sterker en minder breekbaar voor als de pluris uit breekt.
dat geld voor meer zaken , zoals stemcomputers lucht alarm systemen en electriciteits netten,
Digitaal is niet altijd beter , omdat het kwetsbaarder is!
dus minder betrouwbaar.
zie https://www.hln.be/wetens...3A%2F%2Fwww.google.com%2F

[Reactie gewijzigd door bluegoaindian op 6 augustus 2019 23:45]

Behalve dat 64kbit gewoon echt te weinig is, heb ik ook al wel (vaak lokale en regionale) stations op DAB+ gehoord die wel meer bandbreedte te verstouwen hadden, maar waar de kwaliteit erbarmelijk was. Reden: slechte encoders (of erg slechte instellingen) en/of geen rekening gehouden met de processing dat deze nog door een encoder gehaald moest worden.

Laat ze dan ook aan de dekking werken. Ik woon in een dorp in Twente, dicht tegen de grens, ik kan thuis buiten in de auto geen DAB+ ontvangen, gewoon nauwelijks zenders te vinden en geen ontvangst. Rijd ik 10 km richting Enschede of Hengelo, zit ik ineens vol in de ontvangst. Als in 2023 de FM stopt, moeten ze er wel voor zorgen dat de mensen in het grensgebied (of andere oninteressante, onrendabele gebieden) wel radioontvangst houden. Ik ben er bang voor...

En waar je misschien nog kunt leven met wat ruis op je signaal, omdat je even tussen bomen door rijdt en ik ook wel snap dat ze geen zendmast aan de grens plaatsen, is een wegvallend digitaal signaal gewoon onbruikbaar.

[Reactie gewijzigd door Grrrrrene op 7 augustus 2019 08:03]

Ook in het midden van het land is de dekking niet optimaal. Op zolder staat een DAB+ radio waarop je met moeite 1 zender kunt vinden. Antenne gemaakt (volgens dit systeem, zonder effect.
Radio staat onder een houten dak, bedekt met pannen. Vanuit het zolderraam kijk je over het hele dorp heen, geen hoge gebouwen in de buurt.
In de auto is de ontvangst meestal goed, totdat ik de straat in rijd. Dan is meestal "No signal".

Prevcies wat Beerse zegt: 'Bij FM ontvang ik ruisende FM, maar ik ontvang. Door de digitale techniek geeft DAB+ al relatief snel niets meer door.'

Dat maakt dat DAB+ momenteel nog absoluut niet geschikt is om FM te vervangen... Zeker in de auto is het op momenten niet te doen zo slecht! Signaal valt voortdurend weg... Met enige regelmaat zet ik toch FM maar weer aan omdat ik dan wel fatsoenlijk radio kan luisteren (in veel andere landen is het enkel nog erger trouwens).

Hoe zit het dan met de miljoenen auto,s die rond rijden met standaard uit fabriek ingebouwde fm radio’s??
De midden console waar de radio zit is met boardcomputer etc geintegreerd is maar een paar cm diep.
Betekent dat dat miljoenen mensen dan geen radio meer in de auto kunnen gebruiken als alles overgaat naar DAB+??

Dat klopt. Daarom is DAB+ momenteel verplicht in nieuwe atuo's - zodat er tzt relatief weinig auto's meer rondrijden die het digitale signaal niet kunnen ontvangen.

Als ik zo de verhalen hoor kan je een betere kwaliteit via 4g krijgen als je digitaal wil.

Wat betreft de nieuwe suto’s, dat zie ik voor een deel niet veel sneller gaan en vooral bij elektrische auto’s. Ze zijn te duur, geen bereik en duurt te lang met laden als je een laadpunt kunt vinden. Ik denk dat er in de komende jaren steeds meer oudere auto’s komen waar ook geen mogelijkheid van dab+ inzit.

Er komen (mede door lease) snel veel nieuwe auto's op de weg. Dus het verloop qua auto's is best groot. Veel van de oude auto's gaan direct richting het oostblok oid. Dus ik zie het niet snel gebeuren dat er meer oudere auto's op de weg komen. De meeste auto's die verkocht worden zijn gewoon nog brandstof auto's, dus je opmerking m.b.t. elektrische auto's kan ik niet helemaal plaatsen.

Juist. Dasrom is er nu een periode gaande waarin beide technieken parallel operationeel zijn.

Er zijn wel van die carkits met DAB+ ingebouwd of losse DAB+ ontvangers, maar echt mooi geïntegreerd is dat allemaal niet natuurlijk.

Als voorbeeld in een volvo c30 of v70 heb je een midden console van een paar cm diep met een loze ruimte daar achter. De huidige radio zit in die midden console gebouwd samen met aansturing voor ventilatie etc.
Een ander radio inbouwen is dus niet mogelijk dus ook geen dab+ radio
Hoe wil je dan dab+ radio inbouwen?

Iedere beetje moderne autoradio heeft externe ingangen (aux), daar kun je bijvoorbeeld een apparaat als deze op aansluiten en van DAB+ radio gebruikmaken.

Maar als je dan toch extern via lelijk zichtbare snoertjes gaat werken, waarom dan niet je smartphone via bluetooth of wifi koppelen. Geen snoertjes en ook digitaal.

Je zei dat je DAB+ wilde en vroeg om een oplossing. Ik zeg niet dat hij draadloos of mooi is, ik zeg alleen dat het werkt. Je smartphone ontvangt geen DAB+ neem ik aan, dus je zult 4G-ontvangst moeten hebben en je databundel gebruiken. Prima oplossing hoor, maar je vroeg om DAB+

[Reactie gewijzigd door Grrrrrene op 25 augustus 2019 12:58]

Ik heb wel eens een auto mee met DAB+ en ik vind het een verademing! Ik vind de kwaliteit echt veel beter dan FM. Echt veel zuiverder en het klinkt ook harder qua volume naar mijn idee dan fm. Heb eigenlijk met lange ritten overal bereik!. Ook veel meer keuze qua zenders.FM regelmatig ruis enzo. Als ik een andere auto zou nemen zou ik DAB+ willen.

Ik vind het waardeloos, het viel steeds weg bij mij. M'n nieuwe auto heeft niet eens een DAB+ radio.

Ik gebruik nu gewoon Spotify en Tunein radio via bluetooth over 4G, dat werkt stukken beter.

Ik ben voor de komende 5 jaar nog niet in de markt voor een nieuwere auto (minder dan 10 jaar oud).

Heel veel auto's van halverwege tot eind 2000 hebben een ingebouwde radio welke niet (makkelijk en goedkoop) vervangen kan worden met een andere type. Heel veel van deze auto's hebben ook alleen maar een FM ontvanger en geen ondersteuning om er een DAB+ ontvanger aan te koppelen.

Dat vind ik een beetje het erge. DAB+ is vrij nieuw, zelfs een hoop auto's die nu van de productielijn rollen hebben het nog niet.

Dan is het op een dag plotseling afgelopen en heb je geen radio.


Ik weet nog niet hoe lang ik in mijn huidige auto blijf rijden, maar die is inmiddels ook 14 jaar oud en heeft geeneens een AUX poort. Het resultaat zal dus zijn dat ik helemaal geen radio meer in deze auto zou kunnen ontvangen.


Als ik al een nieuwe auto koop, dan zal het alsnog een auto van 10 jaar oud zijn. Grote kans dat die ook geen DAB+ ontvanger heeft, geen mogelijkheid om er eentje te installeren _en_ een ingebouwde radio heeft.

Mijn auto is dan wel oud, maar het is een fijne luxe wagen met alles erop en eraan en hij staat er nog heel erg goed bij. Kans is dat ik nog steeds met deze auto rij zodra FM ermee stopt. Dan heb ik een klein probleem.

Als je wagen nu al 14 jaar oud is dan zal het stoppen van FM wellicht niet je grootste uitdaging worden, maar eerder de milieuzones die steeds strenger worden? Ze willen oudere auto’s steeds meer weren uit het straatbeeld.

Valt wel mee.

Het is een benzineauto, die zijn ze nog niet zo hard aan het weigeren. Hij is Euro 4 dus ik hoop dat ze m nog even toelaten.

Ik woon ook ongeveer zo ver als mogelijk weg van enige milieuzone, dus dat zit nog wel ok.

Als ze ook de wat oudere benzineauto's gaan weren dan ga ik denk ik ergens protesteren, ik kan simpelweg geen nieuwere auto betalen, en zo zijn er nog een hele hoop mensen die dat ook niet kunnen. Ik denk dat benzineauto's nog wel even veilig zijn.

[Reactie gewijzigd door deWAardt op 7 augustus 2019 13:31]

Dat geldt alleen voor diesels met hun fijnstof, roet en andere ellende. Auto's op benzine en gas worden nergens geweerd. Ik heb gewoon een groene milieusticker en mag met mijn 20 jaar oude Saab iedere Duitse stad gewoon binnenrijden.

En mochten ze over 10 jaar zulke auto's gaan weren, dan zien we dan wel verder. Ik vervang hem eerder omdat ik gewoon wat nieuwers wil, dan dat hij op is of niet meer mag, vermoed ik

En DAB+ is prima in te bouwen in oudere en nieuwere auto's, je moet alleen accepteren dat het er niet zo mooi uit ziet als toen hij uit de fabriek kwam. Verder kun je, zoals hierboven al aangegeven werd, ook radio ontvangen via internet op je mobiel.

Is dat niet bizar van de auto fabrikant, om nu nog nieuwe auto’s te maken met FM zonder DAB? Dat is van die fabrikanten toch een oerdomme keuze

In mijn ervaring is de correcte plaatsing van de antenne heel erg belangrijk. Ik had zo'n antenne sticker, en dacht die wel even achter de spiegel horizontaal te verbergen. Zo goed als geen ontvangst. Verplaatst naast de A stijl "verticaal" (tussen aanhalingstekens omdat m'n voorraam vrij schuin naar de motorkap staat) en het ontvangst is nagenoeg perfect.

Je moet toch ook verbinding maken met het metaal van je auto? Anders is je ontvangst alsnog ruk. Ik vond de A-stijl rechts bovenin een prima plek: ik zie hem nauwelijks zitten en de ontvangst is prima daar waar DAB+ ontvangst is. Bij ons thuis dus gewoon niet, maar ik woon dan ook in een dorp en niet in een grote stad.

Ja, dat had ik ook gedaan. Maakt niet uit. Horizontaal nagenoeg geen ontvangst, verticaal nagenoeg altijd ontvangst (heel af en toe dat het weg valt, meestal op dezelfde plekken)

Harder qua volume geeft naar mijn mening juist een slechtere kwaliteit. Ik ben nu in Duitsland en het is een verademing om hier radiostations te horen zonder al die heftige compressie van de Nederlandse radiozenders. Ook het signaal van de Vlaamse Radio 1 klinkt veel rustiger, daar kan je langer naar luisteren, het klinkt allemaal niet zo opgepompt.

Het gemiddelde volume ligt hoger in NL. Audiocompressie brengt de muziekdynamiek terug tot 3-4 dB, terwijl het originele muziekstuk zonder audiocompressie 20 dB heeft. Hierdoor ontstaat een waterval aan audio, heel belastend inderdaad om naar te luisteren. Radiostations doen dit overigens zelf; hiermee konden ze zich o.a. onderscheiden van andere stations doordat ze luider klonken en ook omdat het hiermee minder snel opviel dat het zendersignaal zwak begon te worden (een klein beetje aanwezige ruis viel door het luide audiosignaal minder op). Volledig doorgeslagen tegenwoordig, in omringende landen klinkt het geluid enorm opvallend rustiger.

Oh dat is wel fors ja. De reden voor deze radio loudness war ken ik inderdaad. Ik heb een poos bij een lokale omroep gewerkt die daar bewust niet aan meedeed. Daarnaast hadden ze ook een eigenzinnige (en ook goede) muziekmix. Heerlijk om naar te luisteren, en mooi om te merken hoe goed FM radio kan klinken.

Nee joh lekker hard de muziek aan haha. Ik heb geen idee hoe de radio in een ander land klinkt eigenlijk

Alleen zo jammer dat er nog geen goed bereik overal is en dat het bij iets slechtere ontvangst gewoon niets te horen is.

Als de ontvangst goed is dan heb je een top radiobeleving inderdaad.

Het is juist onzuiverder door de grote hoeveelheid digitale compressie valt de helft van dynamiek en tonen weg. Jij moet een hele slechte FM radio hebben maat. Want ook juist FM wordt harder gemoduleerd dan DAB+

Heb een simpele auto uit 2005. Daar zal het daar aan liggen gok ik. Ik ga in ieder geval wel de antenne vervangen, dat was ik al van plan.
Als ik een auto mee heb met dab+ dan gaat die gelijk aan in ieder geval.

Vaak helpt het al om de antenne eraf te schroeven en even het zichtbare metaal wat op te ruwen met een metaalborsteltje, dat metaal oxideert na verloop van tijd en dat levert signaalverlies op.

Ik ga dat eens proberen! dankje!

Voor de grap moet je dan eens je radio verbinden met je telefoon en de internetstream openen. Dat is echt vele malen beter dan DAB+.

En dan concurreer je met apps en internet radio. Tussen FM, DAB+ en internet radio wordt DAB+ zo wel de verliezer.

Dit is het grote punt. Net als televisie (wat steeds minder mensen kijken), concurreert DAB met spotify, Nederland.FM, podcasts, audioboeken en alle andere streaming platformen.

Ik zeg niet dat radio geheel verdwijnt maar het zal heel veel minder worden, advertentie inkomens dalen en het platform zal naar mijn mening toch een niche worden. Iedere keer als ik de radio aanzet hou ik het 10 minuten uit (god, wat een reclame) en schakel ik al weer over op Spotify of een podcast. Waze en Google maps, wat tegenwoordig bijna iedereen standaard start in een auto, heeft naadloze intergratie met diverse diensten en andere mensen pakken direct carplay van Apple of Google...

Punt is DAB loopt nu al sterk achter op functioneel, technisch en praktisch gebied. En daar komt nog eens bij dat de meeste mensen het niet eens kunnen ontvangen terwijl ze een mobiel in hun hand hebben voor alle andere diensten. Naar mijn mening dus een verloren zaak voor DAB..

Omroep is een van 1 (zender) naar veel (luisteraars) verbinding. Stel je eens voor hoeveel bandbreedte er nodig is als alle omroepluisteraars mobiel beginen te streamen.. Daarom is omroep voorlopig nog wel handig.

Dab+ een grote teleurstelling? Heb het een aantal jaar in mn auto gehad en het was een verademing.
Bijna overal goede ontvangst, en als er geschakeld moest worden naar fm ging dat naadloos. Het enige verschil wat ik merkte was de geluidskwaliteit.
Helaas heeft de huidige auto het niet, en ik moet zeggen dat ik het erg mis.

Grootste pluspunt is dat de zenders die normaal niet te ontvangen zijn in de regio waar ik woon op fm via dab+ ineens landelijk te horen zijn.

Ja klopt. Ik heb dan ook veel meer zenders en dat is wel prettig

als er geschakeld moest worden naar fm ging dat naadloos

Bij mij ging dit helaas niet naadloos en zat er ofwel een seconde stilte tussen, of hoorde je een bepaalde stuk dubbel, en dit gebeurde meerdere keren per uur. Maar het echte probleem is: Als er geen fm meer is kan je auto straks niet meer overschakelen maar valt het geluid gewoon weg. Dat schakelen naar fm al nodig is baart mij dus zorgen.

Ik heb een High-end FM tuner tot aan een zakradiootje van de Action. Op alle apparaten klinkt FM beter dan op DAB+. Voor mij is DAT een veel groter probleem. In andere landen kan DAB+ echt veel beter klinken. In Nederland niet. Echt geen CD kwaliteit.

Geen CD kwaliteit inderdaad maar uit metingen is al gebleken dat DAB+ 32 kHz een vergelijkbaar frequentiebereik heeft als FM. Aangezien de meeste stations een hogere bitrate gebruiken is DAB+ in de praktijk dus echt wel een vooruitgang t.o.v. FM.

Eigenlijk wel sneu voor oudere auto's en zelfs auto's die nu geleverd worden hebben geen standaard DAB+ terwijl die auto's over 15-20 jaar nog steeds gewoon rondrijden, dat is dus bijna 2040.

Het is niet zoals thuis even een andere radio kopen, je moet er volgens mij ook een andere antenne e.d. aan aansluiten en wegwerken. En je originele radio is dus weg, erg zonde.

Want zeg nou zelf, waar luister je nog radio behalve in de auto.

Jij spreekt vooral vanuit je eigen beleving en omgeving vermoed... maar in mijn omgeving, zeker als ik naar de oudere familieleden kijk, dan staat de radio heel veel aan... moeder, oma, tantes en ooms heel veel SkyRadio en ClassicFM; tijdens het koken, klussen in de schuur etc. en vrijwel allemaal van die kleine portable FM radiootjes. Met andere woorden, er wordt volgens mij nog veel meer gebruik van gemaakt dan jij denkt.

Ook die kleine radio'tjes zijn er in DAB+ uitvoering voor nog geen 50 piek. Geen enkele reden om het niet uit te faseren.
Hoe dichterbij dat komt, hoe goedkoper die radio's ook gaan worden.

[Reactie gewijzigd door Zynth op 6 augustus 2019 15:09]

Op zich heb je daar gelijk in maar waarschijnlijk is het marktaandeel van DAB+ nog steeds maar beperkt
(meest recente wat ik kon vinden was 13% in 2017) lijkt me dat je in ieder geval een bredere integratie wil hebben voor je de oude techniek eruit gooit.

de verkoop van AM/FM radios uitfaseren is daarin wel een goede, maar tot dat gebeurd en radiobezit voldoende verschuift naar met DAB+ ondersteuning lijkt me uitfaseren te vroeg.

Niet mee eens.
Er zijn nu al wetten om de verkoop van auto's met verbrandingsmotoren te stoppen per 20xx.
Juist om de acceptatie en marktpenetratie te sturen.
Met DAB+ kan je precies hetzelfde doen.

Je moet gewoon net als met die auto's een paal in de grond slaan, en vanaf 2025 de FM eruit gooien.
We hebben hetzelfde gedaan met de analoge TV zenders; op wat klachten na uiteindelijk geen groot probleem.
Het in den treure ondersteunen van oude techniek is een kostbare en onnodige zaak. Willen we vooruit, dan moeten we leren/durven overstappen.

[Reactie gewijzigd door Zynth op 6 augustus 2019 16:43]

Voor analoge zenders was er maar een beperkte groep gebruikers over, bijna iedereen had al een digitale TV.

In het geval van DAB+ heeft pas een klein percentage een geschikte radio. FM er nu uitgooien zou enorm snijden in de luistercijfers van radiozenders. en daarmee de advertentiewaarde wat ze draaiend houd.

vooruitgang is goed maar om de toekomst te bouwen is een goede planning wel belangenrijk.

2e hands elektrische auto's zijn voor mij nog niet betaalbaar. Maar jij wil wel alvast alle tankstations sluiten?

Het verschil is dat je de verkoop van FM-ontvangers niet kunt verbieden.

Dat is dus ook niet nodig.
Gewoon nu communiceren dat per 2025 of 2023 FM stopt. Je zal dan zien hoe hard het ineens gaat. En op de dag zelf, nauwelijks problemen.

Een gemiddelde FM radio/tuner gaat veel langer mee dan een gemiddelde TV. Reden: er zijn (technische) verbeteringen die voor veel mensen interessant genoeg zijn om een niet-defect toestel te vervangen.

DAB+ is voor het gros aan mensen niet die verbetering. Ze luisteren naar een standaard station, en zijn niet op zoek naar 538 Hits of Q Foute Uur als station.

Hier heb ik een 4-tal tuners staan, allemaal 20 jaar of ouder en nog in prima staat, met dezelfde (of betere) geluidskwaliteit dan wat je nu koopt. Ik moet er niet aan denken om nog naar een 20 jaar oude CRT TV te kijken.

Behalve dat de geluidskwaliteit en ontvangst extreem te wensen overlaat. De meeste mensen kunnen binnenshuis DAB+ nauwelijks ontvangen. Als dat niet heel snel veranderd is het systeem bij voorbaat al mislukt.!

Heb zon dingetje en wacht nog steeds op de dag dat zenders niet constant wegvallen. Hier in de keuken staat de radio op FM omdat een beetje ruis niet half zo irritant is als constant wegvallend geluid.
DAB+ is in Nederland nog lang niet waar het zijn moet.

Dat zeg ik niet... ik reageer op iemand die zegt dat er vrijwel alleen nog maar in de auto geluisterd zou worden... en dat ben ik niet eens

Ik heb een luxere uitvoering van een DAB+ radio, en de ontvangst is gewoon waardeloos. Alleen in een bepaalde hoek op de bovenverdieping, met de antenne in mijn mond en mijn grote teen tegen de verwarmingsbuis, kan ik 7 van de 59 zenders ontvangen.

Overigens was dit ter vervanging van mijn DAB+ radio die ik vijf jaar geleden inderdaad voor nog geen 50 piek 85 euro kocht om het wegens enthousiasme "nog een kans te geven". Inmiddels ben ik niet meer zo enthousiast. FM werkt zelfs in de kelder.

[Reactie gewijzigd door Redsandro op 9 augustus 2019 15:58]

Ok nouja ik heb opa en oma meer en mn ouders luisteren radio via de TV (Ziggo op zender zoveel en je hebt radio), maar als ik bij mensen in de auto zit is het nog altijd FM, hoor wel over Spotify, maar heb nog nooit meegemaakt dat men dat ook echt gebruikt in de auto.

Maar eigenlijk ben je het met me eens dus, het wordt nog heeeel veel gebruikt. En in mijn omgeving dus in de auto en het punt wat ik daar mee wilde maken is dat die vervangen iets meer werk is dan een nieuwe radio voor op de kast.

Ik luister thuis erg veel radio, ik kom binnen en loop er langs heen en druk op de power button en hij staat aan op mijn favoriete zender, simpeler kan niet.

Ik kom binnen zeg: "Okay Google, luister naar KINK" en de radio staat op mijn favoriete zender, simpeler kan niet.

Ik zeg "Hey google, play radio" en de radio staat op m'n favorite zender... simpeler kan niet!

Ik druk op mijn play button en Spotify speelt mijn favourite playlist. Simpeler kan het niet.

Ik begrijp dat mensen het gemakkelijk vinden om via FM radio te luisteren. Maar dat is zo 20e eeuws. Zelfs dab+ kent z'n beperkingen. Maar in Nederland heb je overal prima bereik voor internet radio, dus waarom niet gewoon streamen?

Omdat niet iedereen een abonnement met onbeperkt dataverkeer heeft. * AxzZzeL heeft nog gewoon prepaid

Dat "overal" valt flink tegen hoor. Kom hier in de omgeving maar eens een rondje rijden. Is niet bij de grens, maar er zijn wel degelijk vlekken waarop geen of enkel 3G/GPRS ontvangst is.

Omdat, zie m'n eerdere post, radio met 1 zender een haast onbeperkt aantal luisteraars kan dienen. Als datzelfde aantal luisteraars via mobiel Internet zou gaan luisteren is dat een aanslag op de beperkt beschikbare mobiele breedbandcapaciteit.

Omdat bij ernstige calamiteiten jouw internet verbinding gewoon niet betrouwbaar genoeg is.

Overigens is er wat mij betreft ook nog een probleem met DAB+: het is te centraal. Er is voor een uitzendgebied een enkele (waarschijnlijk redundantie) zender. Gecontroleerd door één organisatie.

FM is heel democratisch. Met een 5-watt FM zender en een goede antenne is een straal van 10km al goed te halen.

Voor mijn mobile telefoon is radio nog een vereiste. Vaak luister ik daar 'smorgens op de fiets naar. Omdat er voor zover ik weet helemaal geen mobieltjes zijn met een ingebouwde dab radio is dat dus FM. En laat die nu technisch altijd al aanwezig zijn in gsm-telefoons. Nu nog een hardware fabrikant die ze beschikbaar stelt en radio software.

Of heb ik het mis en is er al een mobieltje met dab?

Nee, het luisteren naar internet-radio is geen optie. Ik wil niet dat de radio de hele tijd uit en aan gaat. Als de ontvangst slecht is dan mag ze terug vallen op mono.
Ook wil ik niet dat er al te veel energie wordt besteed aan het luisteren naar de radio. De meeste radio apps die ik ken laten een (oude) tablet meer energie gebruiken dan de bijgeleverde voeding kan leveren.

En je zit met je data, daar zit ik ook niet op te wachten. Wil radio gewoon uit de lucht pikken.

En als de opmerking komt, nee ik wil ook geen duurdere bundel (dan betaal ik alsnog voor iets wat gewoon gratis in de lucht zit).

[Reactie gewijzigd door JDx op 6 augustus 2019 16:17]

Ik kan me 1 LG herinneren, jaren geleden, die DAB had. Was tijdens de 2e of 3e "golf" van DAB+ promotie dat ik ernaar gekeken heb.

Je kan voor een paar tientjes een dan ontvanger die op FM uitzendt. Niks anders meer nodig!

Dat is ook het eerste wat ik dacht. Nu hebben die auto's meestal wel bluetooth dus tegen die tijd kun je vast via je telefoon wel radiozenders streamen of van een DAB+ ontvanger in je telefoon gebruik maken.

Dat deed ik al ruim voordat ik een DAB autoradio had. Dus dat "tegen die tijd' valt best wel mee

Wat betreft FM radio zit ik er een beetje dubbel in. Mijn telefoon heeft een FM Radio, ben nu op zoek naar een nieuwe telefoon en een eis van me is: FM Radio. Er zijn nog bijna geen telefoons met DAB+, en voor het gebied waar ik regelmatig in fiets is luisteren via internet geen optie. Daarnaast heb ik ook nog best veel mensen in de omgeving die prima FM tuners hebben, en (terecht) voor geen goud naar een DAB+ radio willen i.v.m. geluidskwaliteit.

Maar ooit zullen we van de FM frequenties afscheid moeten nemen, simpelweg omdat het bandbreedtegebruik voor 1 station te duur is, en frequenties steeds schaarser worden en meer geld waard zijn...

Hier op kantoor staan de radio's aan vanaf het moment dat de eerste binnenkomt totdat de laatste weggaat.

Old skool boomboxen. 2 in totaal zodat er aan elke kan van de ruimte 1 staat. Laatst is er 1 overleden (jaren 80 model) en die is vervangen door een jongere (jaren 90 model met CD speler!!).

Oh ja en op kantoor en de bouwplaats natuurlijk, bij m'n ma op het werk staat nog zoiets:

http://cassetterecorder-museum.com/poze/d8210.jpg

[Reactie gewijzigd door JDx op 6 augustus 2019 16:19]

Dat lijkt mij echt afschuwelijk. De Nederlandse radio wil je toch noway langer dan 10 minuten per jaar horen? En dan dat op kantoor

Enkel van die tikkende toetsenborden of mensen die allemaal met oordopjes in hun oren zitten vinden wij weer afschuwelijk.

Dit werkt voor ons prima.

Bij nieuw mensen wordt het op voorhand ook aangegeven. De radio staat aan en altijd op dezelfde zender.
Take it of leave it.

Hele dagen op de bouw. Tot het pand wind- en waterdicht is dan, want daarna geeft de DAB+ radio geen signaal meer door.

> Want zeg nou zelf, waar luister je nog radio behalve in de auto.
Ook in de auto niet hoor, maak je geen zorgen.

Op de fiets

Eens, echter in het belang van de burger zie ik hier wel een reden voor om de NPO zenders langer op de FM te houden. Deze zenders worden niet alleen gebruikt voor entertainment, aangezien volgens dit rapport pas rond 2030 het merendeel van de auto's DAB aan boord heeft snap ik die keuze.

Die commerciëlen moeten een toontje lager zingen, zo denderend is t ook niet wat die commercie gebracht heeft..

In Noorwegen kan het maar in NL en Belgie kan het niet.

Why?

Ik heb hier onderzoek naar gedaan in opdracht van het ministerie van Economische Zaken - zie dit rapport

Interessant, nog even toegevoegd

heb je alleen op de link geklikt waar alleen de korte inleidingstekst staat, of heb je ook de PDF van 125 pagina's gedownload...?

Even via mijn mobiel gekeken, want zo behulpzaam ben ik dan ook wel weer :-) Letterlijk een kwestie van naar beneden scrollen voorbij de samenvatting en dan zie je een overduidelijk groene kop met "Downloads" en daarin een knop "download het rapport".
Wellicht moet je voortaan eerst even verder kijken dan je neus lang is voordat je een goed onderbouwde mening geeft ;-)

Tja, in een full blown browser staat de knop prominent naast het artikel bovenaan rechts, direct in beeld.
Op een zakformaat dingetje dus niet...
Ik ga nu lezen en kom dan met de eindconclusie

Oeps, kom nu al dit tegen bij het lezen van de definitie van de deelvragen:
Mogelijke toekomstscenario’s zijn een lineaire daling (voortzetting in het huidige tempo) en een versnellende daling
hoezo gekleurd??

Ook dit stuk uit de management samenvatting wil ik zeer graag op haar merites in het document beargumenteerd zien:
Vindt de afschakeling op een relatief laat momentplaats, dan zijn er mogelijk positieve maatschappelijke effecten: besparing op transmissie, promotie van efficiëntere ontvangst-apparatuur,meer doelmatig spectrumgebruik, schaalvoordelenvoor DAB+-apparatuuren leren vanbeleid in andere landen

FF vertaald naar normaal Nederlands:
- de afzetmarkt Nederland zal kunnen zorgen voor een negatieve prijsontwikkeling van DAB+ ontvangstapparatuur wereldwijd (want hier wordt niets gemaakt?? (serieus?)
- meer doelmatig spectrumgebruik vertaal ik naar: als U nu investeerd in een DAB+ radio ontvanger garanderen we dat we nog voor of tijdens de afschakeling van analoge transmissie met DAB++ komen...

Samenvattend plaatje:
waar is in de samenvatting gesproken over/wat zijn de voordelen van:
- pluriformiteit??? Zeker in 2030 zal de functie van media transport compleet losgekoppeld moeten kunnen worden gezien van de functie media creatie. Leg AUB uit
- klein bereik bij calamiteiten: is totaal niet besproken in bovenstaand stuk/management samenvatting, net zoals:
- slechte indoor bereikbaarheid.

Wederom erg gekleurd om deze toch wel heel negatieve aspecten niet mee te nemen in de management summary..

We gaan door...

...Omdat ook de positieve impact sterk daalt...
beargumenteer AUB

Momenteel zijn geen breed gedragen internationale standaarden beschikbaar voor alternatief gebruik in deze frequentieband.
En dan vraag ik me steeds meer af: WAAROM??? moet er omgeschakeld worden? Waarom moet de luisteraar opgezadeld wordenmet nieuwe investeringen als zelfs nu (2019) het aanbod van kwalitatief goede geluidsinstalaties met DAB voor thuis uiterst beperkt is? Volgens het rapport is er op dit moment geen mogelijkheid om de band 2 (FM) anders in te zetten en is er ook in de afzienbare toekomst geen verandering (interationaal draagvlak benodigd) te verwachten. Hiermee valt een van de premisses van het onderzoek (vrijmaken van de FM band voor 'Alternatieve toepassingen' kompleet in het water.
Ook het argument van de kosten (wattage uitgezonden vermogen FM vs. DAB) valt vies tegen als je de linkjes naar o.m. https://radio-tv-nederland.nl/876-999mhz.html volgt, waarmee ok weer een argument verdwijnt.
Blijft over dat er met DAB meer aanbod in beperktere frequentieruimte gepropt kan worden, maar we hadden al een kentering in het aantal luisteraars, dus....

Zal ik het lijstje van de zorgvuldig gekozen geïnterviewden met allen geen belang in uitrollen nieuwe uitzendstandaard (want allen geen vertegenwoordigers van, zeg eens, distributeurs van consumenten elektronica), ook hier toevoegen of kunnen we er nu een punt achter zetten?
Mijn samenvatting:
De Minister heeft ergens in 2004 een modewoord gehoord en zich onder het mom van AM kost veel stroom, is niet groen en de FM band kunnen we misschien hergebruiken en de aanbieders kunnen misschien gepersonaliseerde reclame gaan meesturen laten verleiden tot iets onnodigs en totaal overbodigs?

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 511810 op 6 augustus 2019 21:27]

Momenteel zijn geen breed gedragen internationale standaarden beschikbaar voor alternatief gebruik in deze frequentieband.

Die zijn er wel, namelijk digitale radio in de FM-band. Bijvoorbeeld HD-radio: https://nl.wikipedia.org/wiki/HD_Radio

Ik ben het verder met je eens: Toen FM beschikbaar was, hebben we de AM-zenders niet uitgezet. Dat gebeurde zo'n beetje pas dit decennium, toen niemand meer naar AM luisterde. Er is geen dringende reden om FM uit te zetten, nu niet, ook niet in 2030. Je kunt aan eenzelfde scenario als bij AM denken: Zet het pas uit als niemand het meer gebruikt. Of dat 2030 of 2050 is... boeit niet.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 7 augustus 2019 00:46]

Bedankt voor de toevoeging HD radio. Had er nog nooit van gehoord en het EZ onderzoek stuk blijkbaar ook niet.
Zo te zien bestaat het alleen in de VS, wat me wel verbaasd daar men daar overal Sirius (sat radio) gebruikt, vooral in de auto.

[...]
Die zijn er wel, namelijk digitale radio in de FM-band. Bijvoorbeeld HD-radio: https://nl.wikipedia.org/wiki/HD_Radio

Die hebben we gezien, maar vooralsnog zien we geen interesse hiervoor in de Nederlandse markt (en ook daarbuiten lijkt de interesse beperkt). Bedenk daarnaast dat om dit van de grond te krijgen je ook radio's met ondersteuning geadopteerd moet krijgen (en er is geen reden om aan te nemen dat dat sneller zou gaan dan nu met DAB+).

Er is geen dringende reden om FM uit te zetten, nu niet, ook niet in 2030. Je kunt aan eenzelfde scenario als bij AM denken: Zet het pas uit als niemand het meer gebruikt. Of dat 2030 of 2050 is... boeit niet.

Dat is dan ook wat we in het rapport concluderen. Heel kort samengevat: we voorspellen dat rond 2030 iedereen die 'over' (naar DAB) of 'out' gaat (naar internetstreaming, podcasts, etc.) dat tegen die tijd wel gedaan heeft. De vraag is in 2030 dan hoe groot de restgroep nog is en of het zinvol is FM in de lucht te houden voor die groep (die waarschijnlijk nooit gaat overstappen zonder zetje van buitenaf).

Zoals je het opschrijft klopt het wel redelijk. Er zijn een aantal situaties van gebruik van FM die denk ik nog vrij lang kunnen voortduren.

Enkele voorbeelden die ik kan verzinnen is bijvoorbeeld mij wekkerradio: Er zijn twee redenen om hem te vervangen, als 'ie stuk is, of als de FM uitvalt. Staat FM in 2030 aan, dan zou het zo maar kunnen zijn dat ik over 11 jaar nog steeds dezelfde wekkerradio gebruik.

Ik heb nog een Aristona AR6160 uit de jaren '80 in de woonkamer staan. Dat doe ik bewust, in die tijd mocht een tuner nog wat kosten en een moderne FM-tuner is vooral slechter. Die tuner doet het in 2030 nog gegarandeerd, want als 'ie stuk gaat, ga ik hem repareren. Overigens luister ik in de woonkamer best vaak digitaal, niet via DAB, maar via mijn schotel, want dat is erg veel zenders in overwegend goede kwaliteit. Radio Swiss Pop staat bijvoorbeeld vaak op in 256 kilobps en geen secondje reclame erbij. Nederlandse zenders zenden via satelliet evenwel in rukkwaliteit uit, dus dan toch maar de goede oude FM gebruiken voor de Nederlandse zenders.

Een laatste kwestie die ik zie is lokale zenders: Dat in Noorwegen de lokale omroepen nog via FM uitzenden is geen toeval, DAB is niet zo ideaal voor lokale omroepen: Bij FM kan het signaal zo via een zendmast op het dak van studio de ether in, bij DAB moet dat via glasvezel naar een centraal punt getransporteerd worden en vanwege single-frequency-techniek is zeer lokaal uitzenden bij DAB er gewoon niet bij. Ik heb verhalen gelezen dat men van plan is om in een band onder de huidige FM-band een variant van Digital Radio Mondiale te definiëren om hier aan tegemoet te komen en dat lijkt me technisch heel zinnig, in praktijk verwacht ik dat de kans in 2030 heel groot is dat lokale omroepen nog steeds op de FM uitzenden.

Mochten de gevestigde omroepen toch de FM verlaten dan zullen etherpiraten het rijk opeens alleen hebben in de FM-band, vanwege de eenvoudige middelen voor hun ideaal, en op deze manier radio's toch weer voorzien van signalen.

Vanwege al deze redenen zou het mij geheel niet verbazen als er in 2030 nog best behoorlijk van de FM gebruik gemaakt wordt, ook al zit de massa tegen die tijd op DAB.

Tot slot: Absolute voorwaarde voor migratie is dat de kwaliteit van DAB beter wordt, zowel geluidskwaliteit als bereik moeten absoluut op orde gebracht worden, wil de massa overstappen naar DAB. Anders zet ik mijn toekomstige autoradio "gewoon" op de FM, ook al kan het ding dan wellicht ook DAB. De beleidsmakers slaan op dit punt al zo lang DAB in Nederland bestaat de plank volledig mis.

Er zijn slechts 5,25 mln Noren en die klagen allemaal al steen-en-been dat ze geen goede ontvangst hebben (zoals hier: http://digitalradioinside...orway-close-to-abyss.html)
Er is weinig mis met FM, het is goedkope en betrouwbare techniek en zolang er nog in 2015 auto's met FM zijn uitgerust zou het nog tot 2050 moeten blijven bestaan.
(Andere analoge frequenties als AM, middengolf bestaan toch ook nog?)

Digitalradioinsider is een blog van een anti-DAB campaigner dus die zou ik met een korreltje zout nemen.

De problemen met FM zijn dat het erg duur is, niet voor de consument maar voor een station. Het is een niet erg efficiënt gebruik van het spectrum dus is er veel te weinig ruimte in verhouding tot het aantal stations en dat duwt de prijs van een schaars plekje enorm op. Verder is het technisch vrij duur in onderhoud, stroomverbruik etc.

AM bestaat nog maar sterft heel snel uit. In Nederland zijn er bijvoorbeeld geen echte stations meer op AM. Er wordt gesproken over de AM band open te stellen voor kleinschalige hobbyisten met simpele vergunningen. AM is schreeuwend duur voor een beetje zender omdat het stroomverbruik schrikbarend hoog is. In Nederland kon op een gegeven moment een extra DAB+ uitrol gefinancierd worden door simpelweg NPO Radio 5 twee jaar eerder van de AM af te halen. Met een jaarlijks stroomverbruik van rond de €2 miljoen(!) voor één radiostation leverde dat een flinke besparing op die gebruikt kon worden voor DAB+ tweede fase.

dus is er veel te weinig ruimte in verhouding tot het aantal stations

Nee, er is meer vraag naar frequenties dan aanbod aan de zijde van de radiostations. De consument is evenwel meer dan tevreden met het aantal beschikbare stations. Om aan de wensen van radiostations te voldoen heeft de overheid besloten veel te veel zenders op de DAB-band te zetten, waardoor zenders een armzalige bandbreedte van 128 kilobps per 2 (!!) zenders hebben. Daardoor kiest de luisteraar voor FM en lopen de radiozenders alsnog om de FM-frequenties te vechten.

De enig zinnige maatregel die je zou kunnen nemen is het halveren van het aantal stations op DAB.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 6 augustus 2019 12:13]

Luisteraars zijn niet geïnteresseerd in het aantal radiostations. De meeste mensen luisteren naar twee of drie zenders, of er dan nog twaalf of achttien zijn waar ze nooit naar luisteren zal ze een zorg zijn. Waar mensen wél in geïnteresseerd zijn is of er een radiostation is dat ze bevalt. En dat was altijd een probleem.

Als een schaarse landelijke FM vergunning al gauw een paar miljoen euro per jaar kost dan kun je dus alleen financieel uitkomen met een radiostation dat zich richt op de massa. Daar krijg je een hele reeks grote gemene deler stations van. Ondertussen bestaat er niets voor mensen met een minder populaire smaak. Decennia lang was er voor jazz, country, classic rock, metal, nieuw klassiek etc. niets te vinden in de ether omdat je daarmee nooit de hoge kosten voor een FM vergunning kon terugverdienen. Daar begint, dankzij DAB+, nu verandering in te komen.

Ik vind zelf geluidskwaliteit erg belangrijk maar als je ziet hoeveel mensen dolgelukkig zijn met een slecht afgestelde radio met één speaker zie ik geluidskwaliteit nooit doorslaggevend zijn in het radiolandschap.

Geluidskwaliteit is allemaal leuk maar als ik met de auto onder een brug doorrijd en dan meteen een hapering heb ik het DAB+ signaal bedank ik toch voor de eer. Met FM werkt de radio tenmisnte gewoon.

Dat heeft met de frequenties te maken waarop wordt uitgezonden, niet met de techniek. FM zit op veel lagere dus gunstigere frequenties dan dab

Veel lager? Het verschil tussen 87,5-108 en 174–230 is toch niet zo dramatisch?

Ja, leuk.... maar kijk naar de eindgebruiker..... techniek is voor hen niet belangrijk, het moet gewoon wel goed werken. Als 40 plusser zie ik ook veel nadelen, oke, vooruitgang bla bla, maar gebruiksgemak schiet er wel bij in tegenwoordig. Zolang het geld oplevert prima, maar gebruikerskant komt op 2 of 3e plaats...

Dat iemand een 10 - 30 seconden i neen tunnel geen ontvangst heeft interesseert men niet..... commercie....

De ontvangst in een tunnel heb je ook niet met FM. Dat die ontvangst er wel is, komt doordat men een open coax in de tunnel heeft aangelegd die het FM signaal bewust de tunnel in lekt. Dat kan natuurlijk ook voor DAB.

Er staan zenders in de tunnel.
Ongeveer een jaar geleden, als je door de Zeeburgertunnel reed kreeg je stilte te horen en op de RDS 'TUNNEL INFO" (of iets wat er op leek) te zien.
Er zit dus iets meer infra achter dan een "open lekkende coax".

De frequentie is gewoon een deel van de techniek.

Ik zie meerdere reacties over dat het signaal wegvalt en ik vraag me af of deze mensen werkelijk praktijkervaring hebben of zomaar wat meelullen. In mijn model 3 heb ik dab+ en de radio schakelt vrijwel naadloos over naar de FM variant bij slecht ontvangst. Zo naadloos dat als de radio zacht staat je het überhaupt niet hoort. Geen onderbreking, geen pauze, alleen dat geluidskwaliteit afneemt.

Bestaan er dan ook dab+ autoradio's die geen FM hebben of die slecht overschakelen? Zo nee hoe kan je dit dan beweren zonder goed te kunnen testen?

[Reactie gewijzigd door frankrox op 6 augustus 2019 15:54]

Als mijn auto (Kona) van fm naar dab+ gaat, hoor ik de laatste twee seconden opnieuw.
Maar ik heb er in de praktijk nooit last van.

Mooi voorbeeld voor de kwaliteit. Ga er voor het gemak van uit dat de zender voor FM en DAB van vergelijkbare kwaliteit zijn. Waarom zou ze dan moeten overschakelen van dab naar FM?

Ow, ik hoor in de auto van Mn vriendin altijd de overschakeling. Of die nu van FM naar DAB is of andersom. Storend iets, vooral als het vaker achter elkaar voorkomt.

In een leaseauto die ik heb gehad ging dit bij lange na niet naadloos, zelf niet voor mijn eigen huis. soms viel het een fractie van een seconde stil, soms hoorde ik een bepaald stuk dubbel. Dit gebeurde meerdere keren per uur en werd erger als ik bijvoorbeeld van Rotterdam naar Leiden reed en Funx Rotterdam luisterde. Eenmaal in Leiden kon ik deze alleen nog digitaal ontvangen, wat leidde tot meerdere keren per uur stilte zonder mogelijkheid van omschakeling. Ik ben dus totaal niet tevreden over DAB+, in ieder geval in die auto

_{Funx Den Haag deed het in Leiden niet veel beter kwa ontvangst}

dat gaat dus niet meer werken als ze FM uitzetten: dan is er niets meer om op terug te vallen

Ik vind geluidskwaliteit ook belangrijk.

Maar de bitrates van de DAB+ stations zijn weer zo laag dat het geen verschil meer maakt met FM.

Daarnaast staat bij muziek vaak de Loudness erg hoog, en bij andere programma's hebben ze vaak inbellende personen die via een brakke telefoon verbinding praten.

In de praktijk is daarmee de kwaliteit van wat uitgezonden wordt toch al zo laag, dat het niet uit maakt.

Was het maar een telefoon verbinding! Bellen via Whatsapp en Instagram met een seconde en kutgeluid is de norm bij iig 3FM

NPO Radio maakt gebruik van 96kbs
Uitzondering is Radio 4 die heeft 128kbs
Dat is in mijn beleving geen hoge kwaliteit.

bron: https://nl.wikipedia.org/...udio_Broadcasting#Gebruik

Zeker, ook een hoop mensen waren tevreden met SD-televisies. Toch was de consument bereid de portemonnee te trekken voor HD. In een wat verder verleden was de consument bereid de portemonnee te trekken voor de CD-speler. Dat hele volksstammen niets om kwaliteit geven is niet de kern van de kwestie. Kwaliteit telt wel degelijk in aankoopbeslissingen en die medewerking van de consumenten die wel wat willen heb je gewoon nodig om een nieuwe standaard erdoor te krijgen.

Nee, consumenten trokken de portemonnee voor een platte tv. HD was voor de meesten een bijzaak.

Hier idem
Wel platte TV (HD-ready) plasma. (en gekocht omdat de beeldbuis TV er mee stopte in 2006)
Kijken doen we nog steeds via analoog signaal (gebruiksgemak).

....en ook dat analoge signaal gaat ermee stoppen als je bij ziggo zit.

Dat is dan een goed moment om over te stappen naar satelliet of iets anders.
Als je dan tóch in de digitale ellende terecht komt (qua gebruiksgemak/kosten) dan maar overstappen.
Analoog TV/radio en internet zijn de enige redenen om nog bij Ziggo te blijven.

Mocht je tv geen dvb-c ondersteunen dan belletje naar ziggo, krijg je een eenvoudige ontvanger. Veel tv's uit 2006 hebben niet de juiste dvb-c ondersteuning, vandaar dat gratis kastje. Heb je ook nog s mooier beeld.

https://www.ziggo.nl/klan...digitale-ontvanger-kiezen

[Reactie gewijzigd door Mr. Freeze op 6 augustus 2019 19:48]

Het gaat juist om het bedieningsgemak.
Digitaal 'zappen' gaat (in verhouding met analoog) zo traag als dikke stront door een trechter.
Bovendien kan je ook helemaal zelf de volgorde bepalen van de zenders en krijg je ook niet de melding bij 80 van de 100 kanalen dat het versleuteld is en dat je maar een groter abonnement moet nemen

Wordt denk ik toch s tijd dat je je wat meer verdiept in de moderne technieken want niets van wat je zegt klopt :-)

Dan zijn mijn digitale ontvangers stuk (al vanaf dag 1, dat dan weer wel)

[Reactie gewijzigd door LooneyTunes op 7 augustus 2019 01:25]

Dat gratis ding zal je echt niet tegenvallen. Is een tuner en meer ook niet, kan verders ook weinig.

Zappen traag,
Dat probleem heb ik al jaren niet meer.

Dan weet ik niet hoe traag jouw analoge TV was, maar de Samsung DCB H380R hier zapt vele malen trager (zo rond de 2 tot 2,5 seconde) dan analoog (enkele tienden van een seconde).

HMB2260V2 glasvezel <1s

Helaas geen glasvezel hier. (te weinig inschrijvingen )

Variatie op de FM band is in de eerste plaats toch een politieke keuze, althans in Vlaanderen. Bij de laatste uitgifte van FM licenties zijn die bijna uitsluitend naar pop zenders gegaan en hebben verschillende oude alternatieve zenders hun licentie verloren. Het ging zo ver dat de nieuwe licentie houders vaak nog niet eens een locatie hadden om uit te zenden. Nu kan je ondertussen in Vlaanderen kiezen tussen pop, pop en pop.

En dat niet alleen, het bereik van de DAB+ zenders is rampzalig. Ik woon in de Noordoostpolder en de ontvangst is echt belabberd. Bovendien heb je maar een beperkte keuze in het aantal zenders vergeleken met FM. Het is eigenlijk gewoon beter om met je smartphone internetradio te streamen naar je autoradio. De geluidskwaliteit is dan vaak ook nog beter en het aanbod oneindig groot.

ik moest even scrollen naar deze reactie, maar ik begrijp werkelijk waar niet waarom uberhaupt DAB+ nog ter sprake komt. Destijds ging ik voor mijn werk regelmatig de A12 af en het radiosignaal is gewoon niet constant of valt weg. Als ik radio wil luisteren, dan luister ik via juke.radio.nl of de diverse apps. DAB is ontworpen in een tijd dat internet nog niet op de mobiel beschikbaar was en met roam-like-home zijn de kosten ook verdwenen.

Meer dan 56% van de Noren vindt de omschakeling een drama terwijl maar 24% het als een verbetering ziet.
https://www.dagbladet.no/...sfornoyd-med-dab/69078453
Digitalradioinsider is weliswaar een anti groep maar draagt wel steekhoudende technische argumenten aan.
Het punt is dat er een langdurige transitie nodig is om van FM naar DAB om te schakelen niet in de laatste plaats omdat er zeer kritisch gepland wordt zodat een marginale ontvanger in grote gebieden gewoon niet werkt, beetje vergelijkbaar met het zero base debacle van 20 jaar geleden. Maar ook omdat het toch nodig blijkt om de netten te finetunen. Daardoor haken mensen af en blijven ze FM luisteren.

Wat AM betreft hangt het er maar vanaf hoeveel coverage (geografie en aantal luisteraars) je voor een enkel programma nodig hebt, in Nederland zou bijvoorbeeld een radio 3 of 538 zeker efficiënt op AM gebruikt kunnen worden, en wanneer je DRM zou gebruiken zou het nog redelijk klinken ook.
Toen arrow bijvoorbeeld op 828 uitzond was de businesscase prima met alle truckers die tot ver in Duitsland en Frankrijk konden luisteren. Goed nieuws radio op 1008 was daarentegen natuurlijk kansloos.

Ik ben benieuw of omroep zonder staatssubsidie uberhaupt nog levensvatbaar is in 2030, ben bang van niet.

[Reactie gewijzigd door caipirinha op 6 augustus 2019 16:10]

Behalve dat er anti-DAB campaigners zijn, zijn er ook pro-DAB campaigners actief, en dus zal de waarheid wel ergens in het midden liggen - en dat wordt bevestigd door mijn eigen ervaring.

AM bestaat nog maar sterft heel snel uit. In Nederland zijn er bijvoorbeeld geen echte stations meer op AM. Er wordt gesproken over de AM band open te stellen voor kleinschalige hobbyisten met simpele vergunningen. AM is schreeuwend duur voor een beetje zender omdat het stroomverbruik schrikbarend hoog is.

Dat (LPAM gebruik) is al een aantal jaar bezig en na een eerste ronde van evaluatie worden er nu weer nieuwe licenties uitgegeven.In mijn ogen een prima mogelijkheid voor lokale marge-radio, en omdat het AM spectrum commercieel niet interessant is wordt het op deze manier gedaan.

Klopt, er is weinig mis mee. behalve de geluidskwaliteit.

Technisch is er niets mis met de geluidskwaliteit van FM: het wordt nu alleen geframed alsof het slecht is, o.a. met allerlei vage radiospelletjes waarin een nep-FM-muzieknummer kunstmatig slecht afgespeeld wordt.

De FM techniek staat best goede geluidskwaliteit toe: het komt er nu niet meer uit omdat (auto)radio's nu slechte FM-modules hebben en er aan de zend-kant geen moeite meer in gestoken wordt. Iedereen die wat ouder is weet dat het heel goed kan klinken en ontvangen: ik heb bijvoorbeeld nog een cassette gedigitaliseerd met een U2 concert in Sarajevo, begin jaren '90: klinkt echt heel goed, ook omdat er geen compressie toegepast werd (een ander ellendig, kwaliteitsslopend iets dat door radiostations toegepast wordt). Edit: en er zijn de afgelopen 10-20 jaar steeds meer FM-zenders bij gepropt, wat de kwaliteit ook niet ten goede komt.

En iedereen die ooit met een Philips MCC autoradio rondgereden heeft weet dat de ontvangst ook perfect kan zijn (en blijven).

DAB(+) kan zeker beter klinken dan FM, maar het hangt wel af van de gekozen bitrate. En natuurlijk wordt er weer gekozen voor een lage bitrate en veel radiostations, i.p.v. een goede kwaliteit met minder radiostations. Kwantiteit boven kwaliteit dus.

[Reactie gewijzigd door Videopac op 6 augustus 2019 16:33]

Tja, op de FM heb je geen kwantiteit.

Dan krijg je van die nare zeikende DJ's, gare reclames (om de licenties te bekostigen), waardeloze content zonder inhoud (omdat dat nu eenmaal makkelijke luistert) en alleen maar top 40 (want dat wil de gemiddelde persoon).

Dan luister ik liever naar muziek/programma's die me wél aanspreken, op iets lagere "kwaliteit".

Over 't algemeen is je keukenradio/auto-audio toch niks bijzonders.

Ik luister alleen de muziek, zodra de "DJ" begint te praten gaat de radio op zacht. De meesten voegen maar weinig toe, en wat ze te vertellen hebben gaat vaak over henzelf. Ga er maar eens op letten hoe vaak ze "ik", "me", "wij" enz zeggen. En ze zijn altijd positief! Hoe kan dat nou..

Het probleem met FM versus DAB is dat DAB niet beter is, maar slechter. Niet dat FM perfect is, maar het is bij de konijnen af dat de nieuwe radiostandaard het verliest van een meer dan 50 jaar oude techniek. Dat helpt het overstappen niet bepaald.

En dan is het de vraag hoe houdbaar de codecs van DAB/DAB+ zijn. FM werkt op de oude jaren '60 radio van wijlen mijn grootmoeder, maar ook op een nieuwe tuner.

Al die mensen die jaren terug een DAB-ontvanger kochten en een paar jaar later verrast werden door DAB+ zijn de sjaak.

In dat opzicht is een smartphone met een radio app een stuk flexibeler. Laat die maar over de bluetooth spelen.

[Reactie gewijzigd door curkey op 7 augustus 2019 08:37]

Jop, heb men Marantz DAB ontvanger (10 jaar oud) onder het stof staan wegens DAB+
Om zoiets te fixen moet je de DAB antenne los solderen en vervangen en hopen dat het misschien werkt.

Dan maar FM of internetradio weer. Want binnen jaren komen ze met DAB++ en dan DAB+++

Inderdaad, dit gegeven doet mij ervan weerhouden om nieuwe spullen te kopen. Geldt niet alleen voor een radio-ontvanger. Duurder maar minder duurzaam.

Edit: ik heb overigens wel DAB sinds een week in m'n nieuwe (tweedehands) auto. Het bevalt overigens goed. Is er geen DAB beschikbaar, dan schakelt hij onmerkbaar over op dezelfde zender op de FM band. Maar komt er over vijf jaar DAB DubbelPlus (ofzo) en worden zowel FM als DAB+ uitgeschakeld dan trek ik niet maar even de portemonee voor een nieuwe autoradio.

[Reactie gewijzigd door Knetterkaars op 7 augustus 2019 10:46]

Ik heb sinds 2 maand een auto met DAB+ en ik wil toch nooit meer terug naar FM.
De kwaliteit is beduidend beter van DAB+ en ik heb nog nooit onderbrekingen gehad ...
Het zal dus erg van je locatie afhangen

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 6 augustus 2019 12:55]

Ik heb nu al een paar jaar een radio met DAB+ en FM, en hij valt regelmatig terug van DAB+ op FM als ik door het land rijd met min auto. Het verschil is vaak niet te horen, of wordt zelfs beter, als de DAB+ aan het wegvallen was.

Mijn ervaringen met DAB+ (in diverse auto's is toch anders). Vaak onverklaarbare drop-outs, bij een Citroen zelfs een keer gehad dat na een onderbreking van het signaal de laatste 30 seconden opnieuw langskwamen. FM is niet perfect, maar liever af en toe een beetje ruis dan digitale problemen. Digitale storingen zijn veel irritanter dan ruis (wat in feite toch een redelijk natuurlijk geluid is).

Slecht of geen ontvangst bij een DAB+ radio is ook niet bevordelijk voor de kwaliteit.

Gewoon overal goede internet dekking, kan iedereen met internet radio / spotify af.

Nee, want dan is een abonnement verplicht, terwijl heet (ook) om rampenzenders en noodzenders gaat.

Dat klopt op zich, maar ik heb een middenklasser die zelf ook constant online is, daarmee is hij ook terug te vinden. Niks eigen sim. Is natuurlijk wat anders dam streaming audio met bijbehorend dataverbruik, maar geef het nog een paar jaar...

1 Radiostation op FM met 1 miljoen luisteraars kost ca. 150 kHz bandbreedte. 1 Radiostation op Internet met 1 miljoen luisteraars kost ca. 96Tb/s? Met de laatste heeft iedereen wel vrije audiokeuze :-)

Uit eigen ervaring kan ik melden dat DAB+ in Noorwegen in de auto een dekking heeft van bijna 100%. En dan gaat om het gebied tot boven de poolcirkel. In 98% van de tunnels in Noorwegen heb je 'gewoon' DAB+ ontvangst. Het gaat met name om de oudere tunnels waarbij je geen ontvangst hebt. Alle andere tunnels, hoe lang deze ook zijn (en die zijn soms écht lang), je hebt volledige DAB+ ontvangst. In allerlei afgelegen gebieden is DAB+ gewoon beschikbaar, wat eigenlijk best knap is voor zo'n groot en uitgestrekt land.

Daarnaast sturen sommige Noorse zenders, zoals NRK mP3 slideshows mee tijdens de muziekuitzendingen zoals te zien op https://images.app.goo.gl/UfcAb6ibFVxQpD5n6

Ook in Zwitserland, Daar heb je met DAB+ een dekking van 100%, Zelfs in de Gotthard-wegtunnel DAB+ bereik. Hier zijn ook gewoon zenders geplaatst.

Hoeveel mensen hebben momenteel een radio die dab+ ondersteund? Voor er kan overgeschakeld worden moet er toch al een redelijke gebruikersgroep zijn.

Het is een kwestie van oorzaak en gevolg.

Zolang er FM is zal een groot deel van de mensen geen druk voelen om een DAB+ radio te kopen. Als we jouw redenering volgen zou het in de praktijk bijna onmogelijk zijn om over te schakelen.

Als FM eenvoudigweg niet meer in de lucht is, dan zien mensen plotseling wél de noodzaak van een DAB+ radio. (Of gaan internetradio gebruiken, maar dat terzijde)

En waarom is het een probleem dat mensen FM blijven gebruiken?

AM radio bestaat sinds circa 1890, en rond 1910-20 werd het meer mainstream gebruikt. FM bestaat sinds circa 1930, maar begon pas echt radio stations aan te trekken rond 1950-60. Er zit een enorme vertraging tussen wanneer de technologie ontwikkeld was en wanneer het ruim gebruikt werd.

En FM heeft AM niet vervangen, beiden bestaan gewoon nog, ook al is AM een stuk minder populair, maar dat is prima. In der loop der tijd zijn er gewoon radio's ontwikkeld die beide kunnen ontvangen, en die zijn tegenwoordig bijna overal te vinden. Een random smartphone kan bijna altijd wel FM radio ontvangen (soms mist er een draadje van een koptelefoon in zit) en zelfs mijn crappy chinese €50 bluetooth koptelefoon heeft een FM radio ontvanger.

Laat het bedrijfsleven gewoon lekker rustig de technologie door ontwikkelen zodat zelfs het meest goedkope radiootje zowel AM, FM als DAB+ kunnen ontvangen en de prijs van die radio's wat daalt, laat radio stations op hun gemak ook op DAB+ uitzenden, en laat de luisteraars dan gewoon zelf kiezen of ze radio luisteren op FM of DAB+. Er is geen enkele reden om er door te drukken dat DAB+ de nieuwe standaard wordt. Als DAB+ echt technisch zoveel beter is, en dat in een goede luister ervaring resulteert, dan zullen mensen vanzelf langzaamaan overstappen.

Die push geven zoals jij stelt is gewoon klant/luisteraar onvriendelijk. Je gaat er alleen maar mensen onnodig mee irriteren. Mijn vader heeft bijvoorbeeld op de logeerkamer nog een +- 15 jaar oude analoge TV staan, mijn oma heeft op haar slaapkamer een +-30 jaar oude analoge TV. Beide werken nog prima, maar beide kunnen niet meer gebruikt worden omdat analoge TV zenders gestopt zijn. Alleen maar irritatie. Nieuwe technologen moeten door de samenleving uit zich zelf geaccepteerd geaccepteerd worden, niet opgedwongen door een stel bedrijven die alleen maar kijken naar hoe ze het meeste geld kunnen verdienen voor de minste kosten.

Digitale TV zier er zonder twijfel beter uit, en zowel mijn vader als oma hebben een TV in de woonkamer die digitaal is, maar dat wil niet zeggen dat dat het niet zijn eigen problemen heeft. Beide hebben 1-2 zenders (Net5 en RTL8 als ik het goed heb) die ontzettend storen zodra iemand internet gebruikt, omdat de digitale zenders over de zelfde coax lopen als de internet aansluiting, en de provider niet genoeg ruimte tussen de frequenties houd. Als ik andere gebruikers hier zo lees, heeft DAB+ nog steeds problemen met dekkingsgraad en kwaliteit. Laat die problemen eerst maar eens verholpen zijn, voordat over volledige afschaffing van FM gepraat word.

Als FM eenvoudigweg niet meer in de lucht is, dan zien mensen plotseling wél de noodzaak van een DAB+ radio. (Of gaan internetradio gebruiken, maar dat terzijde)

Je ziet iets over het hoofd.
Als de officiële zenders verdwijnen zullen de piraten blijven.
De band zal voor een andere toepassing nog jaren onbruikbaar zijn.

DAB was er al in 1985.
Ik heb de Nederlandse proefuitzending nog gezien op de FIRATO (plm1990)
In Nederland kwam het met moeite op gang.
We zijn nu 30 jaar later en de meesten hebben het nog niet.
Gewoon radio via internet ook in je auto, lijkt me meer toekomst hebben.

Dat valt wel mee, denk ik...

Als de officiële zenders verdwijnen zal het gros van de luisteraars wel overstappen naar DAB+. Het bereik van de piraten zal kelderen waardoor ook dat aantal zal verminderen. Hierdoor zullen er nóg minder FM-luisteraars zijn enz.

Daarnaast is het veel handiger/aantrekkelijker om gewoon een stream op te zetten via internet. Ook de piraten zullen simpelweg naar een nieuwe techniek overschakelen.

Steeds meer auto’s krijgen een ingebouwde SIM voor bijvoorbeeld navigatie en de bijgeleverde app om je auto via je telefoon te ‘managen’. Daar kun je in theorie dus ook prima radio mee streamen.

Dat is ook zo'n waardeloos idee he.

Liever sluit ik m'n telefoon aan in de auto om:
- beeld & geluid
- internet
- navigatie
- stroom (opladen)
Te delen met de auto.

Als er dan een update is van maps, zit die direct in m'n auto. En heb ik maar een abonnementje nodig.

Die SIM is een M2M type.
Daar zijn prijsafspraken over gemaakt.
Ga je daar veel data op verbruiken, kom je in een andere prijsklasse.
Veel loopt nu nog over 2g

Het gaat er niet om hoeveel mensen een DAB+ radio hebben. Het gaat er om hoeveel mensen nog FM gebruiken om radio te luisteren. Dankzij DAB+, internet (websites, mobiele apps, smart speakers etc), satelliet en kabel neemt het aandeel FM in radio luisteren al jaren af.

Op een gegeven moment moet je je als NPO en als commercieel radiostation gaan afvragen of het de enorm hoge kosten voor FM uitzenden nog waard is als het nog maar 20% van je luisteraars via FM luisteren. En komt een punt dat het niet meer rendabel is, en dat zal per station verschillen,voor de één is dat bij 40% aandeel, bij de ander pas bij 10%.

We hebben nu al een reeks radiostations die niet via FM uitzenden en 100% digitaal zijn. Voor hen kon uitzenden via FM financieel al niet uit. Dat worden er alleen maar meer.

Grote uitdaging gaat worden dat de fm zender tevens de noodzender is.
Daarbij ook bij slecht ontvangst heb je nog steeds ontvangst. Wel met ruis maar de nieuwsberichten komen nog wel door.
Bij DAB+ heb je in grote delen van Nederland 0 ontvangst. Zowel in normaal gebruik als in nood is dit niet gewenst. Dat er in de randstad perfect ontvangst is wil niet zeggen dat in het grens gebied, bosgebied en heuvels van Limburg ook ontvangst is.

Het gsm netwerk als backup gaat niet werken. Dit is in het verleden meerdere malen aangetoond. Bij uitval van vaste communicatie lijnen of storm gaat dit netwerk plat door overbelasting.

Helemaal mee eens, eerst zorgen dat de dekking (ook binnenshuis) goed is, en dan pas praten over het uitzetten van de analoge zenders.
Ja, ook binnenshuis een goede dekking, het zijn tenslotte ook noodzenders/rampenzenders, dus ze moeten ook werken wanneer het internet plat ligt.
Of moet iedereen weer een antenne op het dak zetten

[Reactie gewijzigd door r0n625 op 6 augustus 2019 20:29]

Je bedoelt net zoals met de luchtalarmen?
Of een backuplijn van dezelfde provider?

Onze overheid heeft daar helemaal geen boodschap aan hoor.

[Reactie gewijzigd door jbhc op 7 augustus 2019 18:58]

En dus schuif je de kosten door naar de gebruikers: die moeten een nieuw apparaat kopen terwijl het oude apparaat nog prima is. De vraag is wat meer kost.

Géén nieuwe radio kopen levert geen BTW op.

Maar laten ze die politici eens een weekje met DAB(+) rondrijden. Willen ze de FM vanzelf houden!

Dit dus... woon in de grensstreek, en de DAB ontvangst is hier ronduit belabberd.

Wat mij betreft mag DAB overigens volledig worden overgeslagen ten faveure van streaming. Ben nieuwsfanaat, maar luister zelf al meer politieke podcasts dan dat ik Radio 1 of BNR luister. Lekker reclame- en liedjesvrij luisteren naar dingen die me wel interesseren.

de enorm hoge kosten voor FM uitzenden

Waarom is dat zo duur?
Het is juist supersimpele analoge tech.

Dat geldt niet alleen voor de zender, maar ook voor de ontvanger. FM heeft krankzinnig eenvoudige electronica nodig, zeker voor hedendaagse termen. Dat maakt het goedkoop, en zo goed als immuun voor fouten.

Waarschijnlijk energiegebruik, onderhoud van zendmasten etc.

Het energieverbruik klopt, omdat voor DAB zwakkere zenders gebruikt worden. Om het DAB-bereik goed te krijgen moet het zendvermogen evenwel omhoog...

We hebben nu al een reeks radiostations die niet via FM uitzenden en 100% digitaal zijn. Voor hen kon uitzenden via FM financieel al niet uit. Dat worden er alleen maar meer.

Dat, en er is ook weinig tot geen frequentie meer beschikbaar

En wat maakt uitzenden via de FM dan zoveel duurder dan uitzenden (over de ether) via DAB+?

Of wil je het uitzenden over de ether helemaal afschaffen (dus stoppen met FM én DAB+) en volledig overgaan naar enkel uitzenden via internet?

Hoeveel mensen hebben momenteel een radio die dab+ ondersteund?

Volgens mij zo ongeveer alvast alle leaserijders, zo langzamerhand? Is DAB+ ondertussen niet standaard in nieuwe autoradio's?

Maar het leasewagenpark is relatief klein (ten opzichte van het totale aantal auto's dus).
Op dit moment zijn er 8.5 miljoen personen auto's op NL kenteken, waarvan er iets minder dan 1 miljoen op een bedrijfsnaam staan (Bron: CBS).
Dus iets meer dan 10% is een leasewagen, maar daarvan zal (uitgaande van een leasetijd van 5 jaar) ongeveer 40% uitgerust zijn met een DAB+ radio, want 3 jaar geleden warden lang niet alle auto's met een DAB+ radio geleverd.
Dus dat is nog minder dan 400.000 auto's (van de 8.5 miljoen dus). Natuurlijk zijn er ook wel wat particuliere auto's verkocht, maar ik denk dat minder dan 15% van de autoradio's in het NL wagenpark op dit moment DAB+ ondersteund.

[Reactie gewijzigd door walteij op 6 augustus 2019 12:39]

Denk dat dat aardig klopt.

Nieuwe auto’s zijn het probleem niet, maar de gemiddelde particuliere auto is 11 jaar oud. Er zijn dus ook volop auto’s van 20 jaar.

Ik kan me voorstellen dat die mensen niet massaal een nieuwe radio kochten toen DAB en weer later DAB+ tot nieuwe standaard werd verheven.

Kortom tegen de tijd dat de gemiddelde auto DAB+ heeft zijn we weer heel wat jaren verder. Het is maar de vraag of DAB+ dan nog wel de standaard is…

Het is dat het op elke radio nu standaard zo’n beetje wel zit maar als ik moest kiezen zou ik vooral zorgen dat er internetradio mee kan worden afgespeeld.

even offtopic: uit andere berichten heb ik altijd begrepen dat slechts de helft van de auto's op bedrijfsnaam geleased worden, de rest wordt gekocht door de bedrijven

Helaas niet.
Mijn auto is pas een paar jaar oud, geen DAB+

Daarnaast zijn er heel veel mensen die niet een nieuwe auto kopen.

Die van mij heeft overigens gelukkig wel zo'n DIN-maat, kun je een andere radio in duwen.

Maar deze is zeker nog lang niet afgeschreven.

Dat is niet in alle gevallen zo.
Dat ding heeft een andere antenne nodig.
Zit die niet in de auto, moet je die ook aanpassen.

Eens, het is echter wel vele malen makkelijker dan een geheel geïntegreerde unit.
(Of is dat onderhuids exact hetzelfde?)

Ik ga nu bijvoorbeeld switchen (van enkele radio met aux) naar een unit die bluetooth heeft en "mirrorlink" in theorie kun je dan je telefoon koppelen en het beeld weergeven op de unit (bijv maps).

Dan hoef je niet een apart sim/abonnement, zijn maps altijd up to date en kan je je muziek via Spotify o.i.d

Moet eerlijk toegeven dat deze unit geen DAB+ heeft, dan was die een veelvoud duurder
Maar dat kan later in theorie.

Uit ervaring kan ik zeggen dat dit wel zo lijkt te zijn, maar DAB+ lijkt ook nog in de kinderschoenen te staan. Ik merk dat mijn radio vaak terugvalt op "Simulcast", oftewel FM. Het bereik daarvan is (ondanks soms wat storing) simpelweg nog veel beter in Nederland. Ook van de NPO zenders.

Het gaat niet alleen om auto radio's. er zijn ook nog andere apparaten zoals wekker radios, radio's in de woonkamer etc..

Stel ze stoppen met FM, dan moet er heel wat elektrische apparaten vervangen worden.. of dat nou zo goed voor het klimaat is... mijn wekkerradio doet het nog prima, en is volgens mij zo'n 27 jaar oud..

Hetzelfde is gebeurd met VHF/UHF en sinds vorig jaar met DVB-T. AM is ook zo goed als dood, die ontvangers hebben we destijds ook allemaal afgevoerd. Techniek staat niet stil en dit is inderdaad een gevolg. Of loop jij nog met een 3G gsm van 7 jaar geleden rond?

Of loop jij nog met een 3G gsm van 7 jaar geleden rond?

Het is dat er geen accu's er voor te krijgen meer is, want anders liep ik nog steeds rond met mijn 3310. Onverwoestbaar vergeleken met de telefoons die je vandaag de dag kan krijgen . . .

Ik heb mijn 3310 met een extra accu erbij gekocht in 2000.
Accu zit nog steeds in de verpakking en de 3310 doet het nog steeds prima met de huidige.
Let wel, deze staat sinds 2000 aan, met een kleine tussenpauze ergens in 2005-2006.

Op amazon.de en ebay kan je nog originele BLC-2 accus krijgen overigens.

Hmm, die accu kun je zodadelijk ook weggooien als die sinds 2000 niet is gebruikt?

Zal volledig ontladen zijn etc.

Dat niet alleen, qua vasthouden is het ook veel fijner gezien de vorm.

Dit is een hardnekkige mythe. Ik heb zelf een Nokia 3310 gehad, er was niets onverwoestbaars aan de telefoon. Elke week stof achter het scherm, knopjes die moeilijk reageerden, accu's die binnen 3 maanden versleten waren. Telefoons vandaag de dag zijn vele malen beter gebouwd.

Gewoon te koop voor pak em beet een 10-tje

AM is dood omdat het niet meer gebruikt wordt in Nederland. FM is nog steeds veel gebruikte frequentie voor de radio's. Zouden ze in 2020 besluiten om daar mee te stoppen dan is dat echt doodzonde aangezien je een hele groep buitensluit.

Ik moet u teleurstellen, mijn gsm is dan wel al een goeie 7 jaar oud maar kan niets met 3G.

(Noot: Ik heb slechts ervaring met België)

Nee, on-topic nu, mijn wekkerradio (beide, zowel die thuis als op mijn kot) ontvangen zowel FM als AM, ik gebruik vooral, maar niet uitsluitend, FM. DAB+ soms, thuis hebben we twee radio's staan die dat kunnen maar die beneden staat in een kast en kan zijn antenne niet helemaal uitsteken, bijgevolg een slecht tot geen ontvangst van DAB+ maar nog steeds perfect FM-ontvangst.

Zeker als ik ergens naar toe gaan, bijvoorbeeld naar de Ardennen op een kamp, dan kunnen we gezellig tijdens het werk naar de draagbare radio luisteren maar op DAB+-bereik moet men niet hopen. Via internet is ook geen optie aangezien dat ten eerste veel kost en er ten tweede op kampplaatsen ook zelden bereik is, we bouwen meestal zelfs een toren die dan naast als vlaggenmast ook dienstdoet als enige plaats waar men een beetje kan bellen want telefoonbereik is er ook schaars, nee geef mij dan maar de immer betrouwbare FM-radio, een beetje Duitse posten ontdekken als je dicht bij den grens bent...

Nu ik ben zeker niet tegen DAB+, het is wel gemakkelijker om juist af te stellen, met vaste hand de frequentie proberen te benaderen is niet altijd gemakkelijk, zeker niet als je in een andere provincie naar een specifieke post wil luisteren, dan kan je soms wel even zoeken naar de juiste frequentie en dan moet je die ook nog zo helder mogelijk krijgen.

[Reactie gewijzigd door (TWIJG) op 6 augustus 2019 17:18]

Ik loop nog met een gsm uit 2004 rond, denk enkel 2G dus.

Hetzelfde is gebeurd met VHF/UHF en sinds vorig jaar met DVB-T. AM is ook zo goed als dood, die ontvangers hebben we destijds ook allemaal afgevoerd.

Dat gaat niet om technieken die een paar jar na introductie van de opvolger werden afgeschaft. Goed voorbeeld is AM, waarvoor zo'n 60 jaar geleden FM als 'alternatief' kwam, maar die nog steeds standaard door vrijwel alle radiotoestellen wordt ontvangen.
DVB-T is dan een uitzondering. Dat bestond nog niet zo lang en de overlappingsperiode met de opvolger was ook redelijk kort.

“mijn wekkerradio doet het nog prima, en is volgens mij zo'n 27 jaar oud..”

de mijne zal niet veel jonger zijn, maar piepen dat ie kan :-)

Geen fm of dab+ voor nodig.

[Reactie gewijzigd door Mr. Freeze op 6 augustus 2019 15:54]

Nee, bij mij niet. Ik heb een auto van 2018 (geen lease, maar dat is niet relevant).

Nou ja. Voor pakkembeet 100 euro heb je DAB+ radiootje die zelf FM uitzendt (heel zwak) eventueel via een AUX aansluiting, dus dan kan je gewoon het DAB+signaal opvangen en op je FM radio luisteren.

https://www.pure.com/nl/car-audio/products/highway-200

Ik zeg niet dat het ideaal is, maar dat zou toch geen showstopper moeten zijn?

Ik henb een adapter voor in de auto en twee draagbare radio's.
Drama. Ontvangst van dab is zo slecht, daar heb je niks aan. Zolang het zo slecht blijft met dab, lekker fm houden.

Ik heb er zelf geen ervaring mee. Volgens een collega heeft ie alleen problemen in tunnels en garages enzo, maar dat kan natuurlijk domme mazzel zijn

Is heel afhankelijk van het gebied waar je bent. En als het niet goed is is het ook meteen niks. Ik ga morgen naar een zeilwedstrijd, de dab radio blijft thuis. Leve de fm ontvanger

waarom zou je het nu al willen afschaffen ? laat ze dan maar eerst een volledige goede dekking hebben voor DAB+. als iets kan hoeft het nog niet altijd te gebeuren toch ?

Geen enkel scenario heeft het over het nu afschaffen van FM. De meeste scenario's hebben het voor Nederland over vier jaar, in september 2023. Dan lopen de huidige landelijke DAB+FM vergunningen af en er word min of meer van uit gegaan dat er daarna geen landelijke vergunningen voor de FM band worden uitgegeven, alleen nog maar lokale.

Geen landelijke zenders meer is natuurlijk de facto het einde van FM. Ik luister in de auto nooit maar dan ook nooit naar de lokale zenders, dan zou je ook elke 30KM van zender moeten wisselen. De vraag is dus inderdaad of die in 2023 nog een FM zendvergunning kunnen krijgen, zo niet, dan is FM wat mij betreft (on)officieel dood en begraven. Al hoop ik van niet, DAB is niet echt de heilige graal wat geluidskwaliteit betreft.

Ik luister altijd naar RTV Rijnmond en heb tot en met Utrecht stad prima bereik. Dus elke 30km loopt wel los.
Buiten dat gaat het over landelijke frequenties. Je kan dus dezelfde zender hebben op meerdere frequenties. En een moderne radio (jonger dan ongeveer 15 a 20 jaar) kan met behulp van het RDS protocol netjes automatisch schakelen tussen de frequenties.

https://radio-tv-nederland.nl/rds/rds.html

(edit:typo)

[Reactie gewijzigd door lenwar op 6 augustus 2019 20:18]

Het ging over lokale zenders, RTV Rijnmond is een regionale zender.

Ja, RDS ben ik bekend mee, dat zit al minstens 20 jaar standaard in zo'n beetje elke radio. Ik had het dus echt over de lokale zenders, niet de regionale. Het punt was juist dat er mogelijk géén verlenging komt voor de landelijke zenders, terwijl die het meest geluisterd worden (en dan heb je dus wat aan RDS, niet met een lokale zender). Dat zou ik nogal voorbarig vinden, het zou me verbazen als meer dan 10% van het huidige wagenpark DAB+ ondersteunt (heb zo gauw niks kunnen vinden), laat staan wat er in huis aan apparatuur rondzwerft. Het lijkt mij verstandig om éérst DAB+ te verplichten op nieuwe apparatuur/auto's, en dan over een jaar of 15/20 eens te kijken hoe het zit qua marktaandeel. Met een beetje geluk is tegen die tijd het gros DAB+-geschikt en kun je de FM uit gaan zetten.

Ik ben er niet bang voor. Voordat je over uitschakelen begint te denken zul je toch iets van 90% over willen hebben, of als je minder hoge eisen stelt misschien 80%. Voorlopig is de helft nog niet in zicht, dus is het gewoon ondenkbaar dat in 2023 de FM uitgeschakeld wordt. Als dat nu het plan is, wordt dat geheid aangepast en wellicht is deze aanbesteding daar een voorbode van.

Noorwegen bulkt van het geld. Ze zijn de nieuwe oliebaronnen van de wereld. Dus een stuk minder problemen om in nieuwe auto's met de nieuwste radio rond te rijden.

Overigens zit die FM ook niet in de weg. Die 20 Mhz is op die plek in het spectrum verder ook niet echt nuttig voor dingen als dataverkeer: Je hebt veel te grote antennes nodig. En het is maar een kwart van de bandbreedte een modern WiFi-ac kanaal.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 6 augustus 2019 11:45]

Niet zo zeer dat Noorwegen bulkt van het geld door hun olie. Ze gaan veel slimmer om met die olie-inkomsten.

Vergis je er niet in hoeveel olie en gas er in Nederland opgepompt wordt. Het verschil is, onze overheid plakt die inkomsten gewoon bovenop het staatsbudget. Noorwegen investeert dat geld in eenmalige uitgaven en zien het niet als vastenlasten verlichting. Die investeringen zorgen juist voor een lastenverlichting voor het gehele land. Zoals de investering in groene stroom bv.

Nederland is gewoon veel te kortzichtig geweest met onze olie inkomsten.

Niet zo zeer dat Noorwegen bulkt van het geld door hun olie. Ze gaan veel slimmer om met die olie-inkomsten.

Nederland is gewoon veel te kortzichtig geweest met onze olie inkomsten.

Verschil met Noorwegen is dat die de inkomsten in een fonds stoppen voor investeringen en daar zichtbaar inkomsten uit hebben, en in Nederland dat we het geld in het land investeren en dat de inkomsten daaruit onzichtbaar zijn, maar dat betekend niet dat die er niet zijn, een heel eenvoudig voorbeeld is het Deltaplan geweest waarin geïnvesteerd is, levert weinig geld op, maar spaart een hoop schade uit.

Noorwegen pompt 2x zoveel gas en 100x meer olie per jaar uit de grond dan Nederland met 1/3 van de bevolking van Nederland.

Als je kijkt naar de olie barrels per hoofd van de bevolking dan is Noorwegen de #4 producent van de wereld.

Dat noorwegen een fiscaal wonder is is gewoon onzin en als je een beter voorstel hebt voor de gas inkomsten wat voor Nederland meer rendement oplevert dan zullen daar veel mensen benieuwd naar zijn.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 481893 op 6 augustus 2019 14:57]

Het is niet zozeer de olie in Noorwegen zelf, het is meer dat ze olieconcessies kopen en uitbuiten overal elders ter wereld. Ook zijn ze erg goed in het vinden van olie.

Ze hebben ook maar zo rond een derde van de inwoners van Nederland, dat helpt natuurlijk ook.

Hoe dan ook. Noorwegen gaat veel beter om met het hele gebeuren als we hier doen. Mogen we als Nederland wel voorbeeld aan nemen.

Tja, als je zoveel meer inkomsten hebt uit olie en gas dan Nederland met 30% van het inwonersaantal is het prima te doen natuurlijk om het te beleggen. Het is niet dat het hier weggespoeld is bij het doortrekken.

juist wel, in de vorm van (zeker vroeger) riante uitkeringen en aanvullingen op premies (of denk je dat de AOW-premies kostendekkend zijn?)

NB met vroeger bedoel ik lang geleden toen uitkeringen 80% waren

Eerder moet je aan veel te lage gasprijzen denken voor het buitenland in het verleden. In de jaren 70 kochten zelfs de Russen Nederlands gas in omdat zo goedkoop was.

Maar dan wel consequent doorvoeren inclusief de nadelen van wat ze daar hebben 25% BTW bijvoorbeeld (en de "verlaagde" tarieven van 12% en 15%.

Noorwegen heeft alle inkomsten van olie en gas winning in een fonds gepompt, Nederland heeft de helft Afrika in gepompt en zie waar het land nu is....

Noorwegen heeft alle inkomsten van olie en gas winning in een fonds gepompt, Nederland heeft de helft Afrika in gepompt en zie waar het land nu is....

Je bent in de war met het afval van de verwerking van olie. Of misschien met de olielekken en andere misstanden die het (deels) Nederlandse bedrijf Shell in Afrika veroorzaakt.

Nee, dat is hij niet. Ik denk dat jij verward bent met de olievlek Afrika.

omdat google toch wel bekend is bij je, had je deze zelf wel kunnen vinden?

https://www.nbim.no/

De overheid is naar mijn mening veel te laat begonnen met het stimuleren van het gebruik van DAB+. Zoals het artikel meldt bestaat pas sinds begin dit jaar de regel dat nieuwe auto's een DAB+ ontvanger aan boord hebben.

Daarom kan de overheid niet met goed fatsoen alle FM-zenders uit laten zetten per 1 januari 2020.
Waarom de aanbestedingstermijn meteen op 10 jaar is gezet zal waarschijnljk te maken hebben met dat het anders niet interessant genoeg is voor eventuele nieuwe partijen om er iets aan te verbinden.

E.e.a. zal mogelijk ook samenhangen met de veiling van FM-frequenties aan radiozenders.

Worden auto's daadwerkelijk standaard met DAB+ uitgerust in Nederland?. Volgens mij is dit bij alle merken momenteel nog gewoon een (vaak vrij dure, ~€300-400) optie?.

38% van de nieuwe auto's heeft een DAB+ radio (bron: https://digitalradio.nl/2...andaard-voorzien-van-dab/)

En dat is het probleem. Zelfs vandaag slechts 38% van de nieuwe autos....
Gewoon een schande dat autoconstructeurs dat tot op vandaag als een melkkoe zien en proberen er 300€ voor te vragen terwijl het waarschijnlijk nog geen 5€ kost.

Ga naar een wekkerradio kijken met DAB, en je zit direct aan duurdere modellen.

De markt is er niet rijp voor, en voor de consument is er op dit moment geen groot voordeel, dus de boer lust het niet, laat staan dat hij er geld voor gaat uitgeven.

Als de voordelen toch zo groot zijn bij de zendstations, waarom wordt dat voordeel dan niet wat doorgegeven in de vorm van betere kwaliteit, beter netwerk, meer info....

In mijn auto zit DAB en ik ben er wel tevreden over.
Ik kan niet zeggen dat de ontvangst slechter is dan met FM, maar om nu te zeggen dat de geluidskwaliteit zo veel beter is...

DAB+ wordt kunstmatig als "premium" aan geprezen, dan kunnen ze er meer geld voor vragen.
Pas als FM verdwijnt en/of radio's worden goedkoper zal DAB+ een boost krijgen.

(Alle autoradio’s die optioneel zijn, zijn veel te duur. Mijn Vorige Aygo was 600€ voor standaard fm ding met 4speakertjes) Veel beter ga je naar een autoradio shop en daar kies je er zelf 1 uit voor de helft die beter is en voor 50€ mooi ingebouwd voor je)

Tegenwoordig zitten radio’s bijna allemaal geïntegreerd, kan je zelf weinig aan kiezen.

Pfoe, dan betaal je nog 300€ + 50€?
Ik was 38€ en een uurtje hobbyen kwijt

Moet wel zeggen dat ik achteraf het model met bluetooth had moeten nemen

Wij hebben vorig jaar een nieuwe BMW X1 aangeschaft en daar was het inderdaad een optie van 2 a 300 euro. Niet interessant omdat we toch alleen maar muziek via spotify luisteren (en ervaring van andere auto die het wel had dat de dekking zeker bij ons gewoon niet goed is /was. Radio schakelde regelmatig terug naar FM.)

Dat weet ik niet, heb helaas niet recent een nieuwe auto gekocht. Maar in ieder geval is er zoals je in het artikel vermeldt wel een richtlijn, dus ik ga er vanuit dat die nageleefd wordt (wellicht naïef van me...).

Ik heb zelfs overigens al drie jaar een auto met DAB+-ontvanger en ben zeer te spreken over de ontvangst (ik woon weliswaar in de Randstad, dus misschien dat het daardoor komt). Wel jammer dat het zenderpakket al weer wat is teruggeschroefd nu de regel is vervallen voor de grote zenders om ook een tweede zender in de lucht te brengen.

Weet bij BMW 100% zeker dat het nog altijd een optie is (in mijn geval in combinatie met een paar opties die ik wou hebben). Het zijn vooral de (Duitse) "premium" merken die overigens geld voor DAB+ vragen, want technisch gezien kost het geen drol volgens mij?.

Mijn vader heeft al zo'n 4 jaar een auto met DAB+, ontvangst in het oosten van NL is zo goed als probleemloos.

[Reactie gewijzigd door Tortelli op 6 augustus 2019 13:24]

ik heb ook een autoradio met DAB+ maar heb het uitgezet vanwege de slecht dekking
blijft schakelen tussen beide waardoor je steeds 5 seconden mist heel irritant
vorige week toevallig weer aangezet maar was niet niks anders.
klinkt inderdaad beter als het werkt.

De radio in mijn Skoda schakelt naadloos over tussen DAB en FM. De kwaliteit van de radio ontvanger maakt dus ook verschil.

Heb zelf een auto van vorig jaar met DAB+ , luister vaak BNR; heb gemerkt dat vorig jaar het bereik op DAB+ veel beter was dan dit jaar.
Wordt gewoon strontzat ervan hoe vaak er wel niet heen en weer geschakeld wordt naar FM automatisch, omdat wederom er weer geen bereik is op DAB+

gelukkig niet zeg
dat DAB+ is een ramp
misschien dat ze het in de afgelopen jaar wat verbeterd hebben maar 1.5 jaar geleden geprobeerd om het in mijn huis te krijgen
is absoluut niet te doen alleen direct langs ramen heb ik onvangst loop ik 2 meter naar binnen, alles weg
Ze zenden op veel te hoge frequenties uit.
Voor auto's zal dit prima zijn, maar alles wat ergens binnen in gebouwen ook radio wil ontvangen heeft een groot probleem

Daar worden wel andere dingen hard gepusht. Noorwegen schaft zo goed als alle brandstofwagens af, drank is er onbetaalbaar etc. Mij klinkt het voornamelijk als een land dat alles voor de burger bepaalt, ik zou het vooral als betutteling ervaren en ben blij dat ik daar niet woon.

FM zenders hebben geen groot bereik en Noorwegen is wel groot en spaarzaam bewoond; krijg je dus een andere afweging dan bijvoorbeeld in NL.

Toen wij een nieuwe auto kochten en ik zag dat er DAB+ op zat was ik wel blij ik dacht 'Oh leuk nieuwe techniek beter geluid etc..' Nu 3 jaar verder irriteer ik me kapot aan die hele DAB+ radio.

De ontvangst valt soms wel eens weg en ja oke dat gebeurde met FM ook wel eens. Je hoort was ruis en een andere kanaal er door heen en *plop* de radio gaat weer door alsof er niks aan de hand is. DAB+ gaat de boel gewoon op stil. Als je geluk heb voor misschien enkele seconden maar na een tunnel mag je zelf weer op de knop op kanaal zoeken drukken als hij de zender niet zelf weer oppakt.
Er zit ook veel tijd tussen wisselen tussen kanalen duurt soms wel 3 a 4 seconden voor hij hem heeft. Daar had FM totaal geen last van. (Ik spreek over zowel de Kia/Volkswagen tuners allebei het zelfde euvel)

En zeker nu we in het zuiden van Duitsland/Alpen/Noord Italië zijn geweest weet ik zeker dat het hele DAB+ verhaal van mij helemaal niet hoeft. De hele radio lijkt wel van zijn padje af als je in de bergen rijd of gebieden met slechte ontvangst. Je raakt je ontvangst kwijt en de radio vind je zender ook niet meer terug met als gevolg dat je gewoon FM weer aan zet of in mijn geval lekker streamen via 4G/Mobiele Netwerk.

Voor mij geeft het alleen maar irritatie. Het enigste voordeel is misschien dat er meer (thema) kanalen zijn. Maar in de tijd dat alles via je telefoon is te streamen zitten daar volgens mij ook niet veel mensen meer op te wachten. Van mij mag de stekker er uit en houdt het maar lekker bij FM.

Edit: De geluids kwaliteit vind ik ook verwaarloosbaar met FM ik moet mijn radio vaak harder zetten op DAB+ kanalen het klinkt verder echt niet veel beter. Maar de auto is sowieso niet de plaats om kwalitatief hoogwaardige audio te luisteren ;-)

[Reactie gewijzigd door Delta21 op 6 augustus 2019 12:21]

Ik heb topch echt een hele andere ervaring in mijn opel van 2019.
Nooit ontvangstproblemen , tenzij ik in een parkeergarage of tunnel rij, maar dan werkte FM meestal ook niet.

https://www.dabplus.be/nl/bereik/

Ook de geluidskwaliteit is vele malen beter.
Ik ben helemaal pro DAB+

Ja. Ik denk dat DAB+ in principe best aardig kan werken.

Maar de implementatie en de gebruikers interfaces van de radios laten veel te wensen over.

Ik moet niet naar een display hoeven kijken en allerlei nummers moeten onthouden om een andere zender op te zoeken.

Interfaces in autos lopen hopeloos achter bij dit soort digitale techniek, zowel van de fabrikanten zelf, als after-market. Dit is niet het soort werk wat ze gewend zijn om te doen.

In Noorwegen kun je nog steeds naar FM zenders luisteren, Alleen de landelijke door de overheid gefinancierde zenders zenden niet meer via FM uit. Gevolg is dat de luistercijfers dalen en dat er meer naar commerciële, regionale en buitenlandse FM zenders wordt geluisterd.

https://digitalradioinsid...orway-close-to-abyss.html

Batterij verkopers zijn wel blij, DAB en DAB+ radio's gebruiken 5-10 maal meer stroom dan analoog een setje batterijen is in een mum van tijd leeg.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 428562 op 6 augustus 2019 13:20]

Dus als ik het goed begrijp willen we een grote hoop elektronisch afval genereren (alle FM radio's die niets meer kunnen ontvangen) en iedereen verplichten nieuwe elektronische rommel aan te schaffen (DAB en DAB+ radio's) die ook nog eens vijf keer zo veel stroom gebruiken? We zijn weer lekker duurzaam bezig in Nederland!

Ik zou het erg vreemd vinden als FM afgeschaft zou worden, het lijkt mij een belangrijke go-to bij een rampen en noodsituaties.
Daarom vind ik het persoonlijk ook belangrijk dat mijn smartphone FM radio ondersteund voor wanneer internet / stroom wegvalt.

In de USA zijn hier gewoon regels voor waardoor onder andere Samsung de FM antenne bij de Snapdragon modellen geactiveerd heeft.

In België is de toekenning van frequentiebanden (deels) gemeenschapsafhankelijk, beide hanteren trouwens totaal verschillende toekenningsmethoden voor de DAB+ band. Voor het Nederlandstalige gedeelte verleent licenties voor een uitzendfrequentie, en laat daarna de verantwoordelijkheid grotendeels over aan de beheerder van de frequentieband. Waar het Franstalige gedeelte effectief bepaald welke radiozenders mogen uitgezonden worden op DAB+. Daardoor zit er toch wel een kronkel in het artikel omdat de claim van een Vlaamse minister geen invloed heeft op een toekenning door de Waalse mediaregulator.

Vergelijk het een beetje op de manier waarop een FM uitbesteding van de NPO geen invloed heeft op de FM band in Curaçao.

Wat is eigenlijk het voordeel van dab+? We hebben in Nederland landelijke mobiel internet dekking. Zou het niet goedkoper zijn om het mobiel internet te laten lopen dan dab+ in de lucht te houden?

Voorlopig niet, het mobiele netwerk zou overbelast raken als de miljoenen auto's die dagelijks op de weg zijn allemaal via mobiel internet zouden luisteren. Misschien met 5G.

Je hebt verder gelijk dat er voor de consument geen echt voordeel aan DAB+ zit, eerder nadelen. Het heeft alleen voornamelijk voordelen voor de radiozenders. Je luistert naar DAB, omdat het je opgedrongen is en niet omdat je enthousiast uit eigen beweging een DAB-radio bent gaan kopen.

Om DAB door te laten breken, zullen er voordelen voor de consument moeten komen.

[Reactie gewijzigd door dmantione op 6 augustus 2019 12:22]

Zou het werkelijk zo veel belasting op leveren? Een stream op zich verbruikt niet zoveel bandbreedte. Zit het trouwen al gewoon vaak al niet ingebouwd tegenwoordig?

Vergeet niet, 200 auto's die in de file naar de zelfde zender luisteren levert 0 extra gebruik van bandbrede voor de lokale mast op. 200 auto's in de file die de zelfde internet radio zender streamen echter...

Mogelijk als al die zenders multicast gebruiken, en de 5g apparatuur daar goede ondersteuning voor heeft, kan dit een kleiner probleem zijn. Maar zolang iedere luisteraar zijn eigen, individuele kopie van de stream opvraagt, gaat dit toch echt te veel zijn.

Uitgaande van een theoretische limiet 1Gbit/s voor 5g voor alle gebruikers van een mast samen, en een internet radio stream met een 128kbit/s bitrate, kan 5g dus maximaal 8000 streams leveren, maar dat laat geen ruimte voor iets anders. Laat staan als er mensen die bedient worden door de zelfde mast youtube filmpjes aan het streamen zijn oid. 720p filmpjes gebruiken al een bitrate van 1.5-6.0 Mbit/s Dan ben je met 150-600 man al klaar.

Stel dat er twee miljoen radio op hetzelfde moment luisteren * 128kbit radio (in de praktijk waarschijnlijk minder) = 256 Gbit/s verdeeld over heel Nederland (=heel veel zendmasten). Dat loopt dus wel los.

Dat er geen voordelen voor de consument zijn, is absoluut niet waar. Ik heb (ja, bewust! ) mijn autoradio vervangen door een DAB+ radio. Sterker nog, ik ben al toe aan m'n derde after market autoradio met DAB+. Thuis ook nog een wekkerradio.

Voordelen:
- Je hoeft niet op frequentie te zoeken, de naam is voldoende
- Je hoeft niet tergend langzaam te scannen als je in een ander gebied bent
- Veel meer radiostations. Ik zag al Q nonstop voorbij komen, als ik met m'n vader in de auto zit staat het (DAB+ only) station Radio 10 60's & 70's op

Vooral dat stuk met veel meer zenders is voor mij interessant: ik luister bijvoorbeeld graag naar Kink, FunX dance en dus 60's & 70's. Heerlijk! Ook af en toe andere zenders aan het proberen, die ik op FM nooit had kunnen ontvangen. De diversiteit is vele malen groter.

Volgens mij heeft dat te maken met het feit dat in geval van calamiteiten, iedereen in staat moet kunnen zijn om met een radio (FM of DAB+) te kunnen ontvangen. Met een mobieltje ben je afhankelijk van een abonnement.

Ik heb het dan ook gebruik maken van het mobiel netwerk. Niet over een mobieltje. Het DAB+ netwerk in de lucht houden kost ook geld. Ik vraag me af hoe de kosten zich verhouden om het over 3/4G te doen in plaats van over DAB+ netwerk. Wie weet kan het dan ook wel gratis (zonder internet toegang enkel radio streams).

Ik vraag me af wat de relevantie van DAB+ is, terwijl 5G connectiviteit waarschijnlijk (ook) universeel wordt op auto's. Het lijkt me dat je beter in kunt zetten op dataverbindingen het ipv het achterhaalde concept van radiozenders.

Voorlopig bestaan er geen mobiele netwerken die die enorme hoeveelheid dataverkeer zouden aan kunnen. Stel je eens voor dat twee miljoen mensen tegelijk 's ochtends tussen 7 en 9 een 64 kbit/s stream zouden aan zetten om naar de radio te luisteren. Dat zou een ongekende piekbelasting geven.

Dat gaat misschien ooit wel eens lukken wanneer broadcast of multicast goed werkt maar voorlopig is mobiele technologie geen alternatief.

Dat moet prima werken met multi cast

Daar komt bij dat nu al heel veel mensen gewoon streamen in de auto, eigenlijk alle jeugd die ik ken doen dat al.
Probleem met 4G is de gaten in het netwerk als je aan het rijden bent (auto of trein) een multi cast stream is "live" dus dat buffer je hooguit een aantal seconden.
Velen luisteren ook wel met streaming maar dan via apps die al veel meer bufferen (of lokaal afspelen) dan valt het minder op.

Dus als je puur ip gaat op 4 of 5G dan moet je wel gewoon zorgen dat je dat altijd kunt doen, net als fm, waar ik ook ben in NL het werkt gewoon.
(dat geld trouwens ook niet voor DAB+ wat een beetje binnenshuis al totaal niet meer werkt)

[Reactie gewijzigd door joco op 6 augustus 2019 12:31]

Multicast technologie in een RF cel heeft absoluut geen zin, kun je net zo goed DAB+ gebruiken. Digitale technologie is niks mis mee zolang je het maar goed implementeert. Als je alles minstens 128 Kbit of liefst 160 Kbit geeft dan kun je ongeveer 10-12 zenders kwijt per mux. Daarna de vermogens sterk omhoog en niet zo schijterig zijn dat ze een paar km over de grens komen, met FM kun je in half belgie NPO radio nog ontvangen. En in alle tunnels de signalen versterken. Dan kom je al een heel eind.

Maar het belangrijkste is dat DAB+ als een verbetering moet klinken voor FM luisteraars. Op dit moment klinkt DAB+ verschrikkelijk, het heeft duidelijk geen prioriteit voor de stations.

[Reactie gewijzigd door Terrestrial op 6 augustus 2019 16:51]

2 million x 64 kbit/s is 16 gigabit per seconde, de LTE infrastructuur heeft minstens het tienvoudige van dat aan capaciteit aangezien het over meerdere masten wordt verspreid.

5G kan dit makkelijk aan. Bereik is misschien een ander verhaal, maar dat probleem hebben we al met DAB+.

Nee DAB+ is eigenlijk een heel dom idee, de kwaliteit is niet beter, het bereik is niet beter, moeten we heel snel mee stoppen en kijken naar alternatieven via 4G/5G en in de tussentijd lekker bij FM blijven.

[Reactie gewijzigd door TVH7 op 6 augustus 2019 12:35]

Heb je bronnen voor deze bewering ? Het lijkt me dat er via 4G al veel gebruikt gemaakt wordt van spotify, Voice over LTE en ook video streaming. Is internet radio via mobiele netwerken echt zo'n uitzonderlijke belasting dan ?
Tevens zal 5G de capaciteit van het netwerk behoorlijk vergroten.

[Reactie gewijzigd door suske_2 op 6 augustus 2019 12:21]

Dat hele DAB+ Is toch een doodgeboren kindje? Iedereen kan met zijn telefoon alles naar zijn eigen radio streamen. 3, 4 G is overal. Sinds het opheffen van het DAB signaal en mijn vorige DAB radio weer op fm moest zetten zou ik nooit meer zo’n ding aanschaffen.

In de Benelux is 3G en 4G quasi overal, maar in heel wat andere landen zoals Frankrijk, Duitsland en Oost-Europese landen ook wellicht is het niet zo vanzelfsprekend.
Tevens zou, wanneer je van 4G naar 3G terugschakelt (regelmatig in Frankrijk meegemaakt langs de Autoroute, ook naar 2G) het netwerk het niet aankunnen om iedereen te laten streamen en bij terugschakelen naar 2G uiteraard helemaal niet.
Edit: typo's.

[Reactie gewijzigd door Mylan Piron op 6 augustus 2019 21:00]

Kan iemand mij het nut uitleggen van DAB+? En vervolgens wat het oplevert om van FM af te gaan?

Met de huidige manier waarop DAB+ geimplementeerd is in NL heeft dit, naar mijn begrip, amper voordeel boven FM. Je hebt er een paar zenders bij van de welbekende NL radiozenders maar verder zie/merk ik er helemaal niets van.

Mijn huidige auto heeft een DAB+ radio en ik maak graag gebruik van de voordelen zoals het kunnen ontvangen van buitenlandse zenders, ware het niet dat deze niet uitgezonden worden hier. Tot die tijd wordt mijn hagelnieuwe DAB+ radio gewoon weer op kanaaltje Bluetooth gezet.

Het nut van DAB+ is efficienter ethergebruik en makkelijkere bediening: Geen gedoe met frequenties zoeken, je krijgt gewoon een lijst van wat er te ontvangen is.

Maar ik snap ook niet waarom ze zo per se van FM af willen. Die band is verder nauwelijks nuttig voor andere dingen (ook omdat deze in het buitenland nog veel gebruikt wordt).

Voordeel moet zijn dat de geluidskwaliteit beter is maar dat is sterk afhankelijk van de ontvangststerkte en dat is nu nog niet echt het sterkste punt van DAB+ in NL. Er zijn nog wel heel veel plekken waarbij ik 'terugval' op FM met alle irritante gevolgen van dien: grote volumeverschillen en 'synchronisatie' problemen zodat je stukken muziek of tekst mist of juist dubbel te horen krijgt. Je kunt geen aquaduct door waarbij er geen verstoring optreedt. Het geluid is vaak echt wel helderder en meer gedetailleerd via DAB+. Ik hoor dat verschil bij goede ontvangst in ieder geval wel in mijn EV'tje.

Ik heb tot nu toe niet gemerkt dat de kwaliteit beter is.

En een FM radio kan ik op de tast bedienen, terwijl mijn ogen op de weg zijn.
Een DAB radio moet ik naar het schermpje kijken.

Dit heeft ook te maken met dat de fabrikanten geen goede interfaces ontwerpen voor dit soort digitale zooi. Dat vergt een heel ander soort denken. Het is voor hen een kostenpost.

Dit heeft ook te maken met dat de fabrikanten geen goede interfaces ontwerpen voor dit soort digitale zooi. Dat vergt een heel ander soort denken. Het is voor hen een kostenpost.

Precies dit. Om een één of andere reden hebben heel fabrikanten het idee dat men zit te wachten op 'futuristische interfaces' op alles en nogwat. (al is het maar zodat ze op de feature lijst een touch screen kunnen zetten)

Onder aan de streep moet ie gewoon één of twee radiozenders kunnen afspelen. (volgens mij zijn er niet zo veel mensen die regelmatig in de auto tussen erg veel verschillende zenders wisselen)

Die gemakkelijkere bediening valt vies tegen.

Vroeger scande je in twee minuten de FM band af en drukte je op een geheugenknopje om de interessante stations op te slaan.

Nu moet je de interessante stations opzoeken in een lijst op internet, en de handleiding erbij nemen om de stations op te slaan.

Schakelen tussen stations gaat met DAB rampzalig langzaam, net als bij de digitale revolutie op de tv.

Het geluid valt compleet uit als de verbinding niet goed is.

Om één of andere reden wordt er al vele jaren gelobbyd om DAB door te drukken, want bijna niemand zit hier op te wachten.

Ineens wordt 100 jaar analoge radio waardeloos omdat.... We anno 2019 plots te weinig geld hebben om analoog uit te zenden???