Astronomen: er zijn sterke aanwijzingen voor exoplaneet op 6 lichtjaar van aarde

Astronomen hebben sterke aanwijzingen gevonden voor de aanwezigheid van een exoplaneet die zich relatief dicht bij de aarde zou bevinden. Het gaat om een planeet die vermoedelijk om de Ster van Barnard draait. Deze ster staat op bijna zes lichtjaar van de aarde.

Ignasi Ribas, de hoofdwetenschapper van het Europese onderzoeksteam, meldt dat het 99 procent zeker is dat de planeet daadwerkelijk bestaat. Hij houdt nog wel een kleine slag om de arm; het team blijft de Ster van Barnard nauwkeurig onderzoeken om uit te sluiten dat de waargenomen dip in de helderheid van de ster toch is toe te schrijven aan natuurlijke variaties. Een dergelijke dip in de helderheid van een ster is de kern van de toegepaste transitmethode. Daarbij wordt gekeken naar dalingen in de helderheid, die kunnen wijzen op onontdekte exoplaneten die voor een ster langs schuiven.

Er is al vaker gezocht naar een planeet die om de Ster van Barnard draait, maar tot nu toe leverde dat niets op. De recente vondst van het onderzoeksteam was mogelijk door het combineren van data van allerlei zeer gevoelige instrumenten, afkomstig van verschillende aardse telescopen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de High Accuracy Radial velocity Planet Searcher, een spectrograaf die onderdeel is van de La Silla-telescoop in Chili. Een andere hoogwaardige spectrograaf waarvan de data is gebruikt, is de Ultraviolet and Visual Echelle Spectrograph.

De ontdekte exoplaneet krijgt de naam Barnard's Star b en is voor zover bekend de op een na dichtstbijzijnde exoplaneet. Alleen Proxima b, een in 2016 ontdekte exoplaneet die om de ster Proxima Centauri draait, staat nog dichter bij de aarde. Met de lichtsnelheid zou een ruimtevaartuig er iets meer dan vier jaar over doen om Proxima b te bereiken.

Ook al staat de planeet relatief dicht bij zijn moederster, een afstand van ongeveer veertig procent van de afstand van de aarde tot de zon, het is allesbehalve een hete planeet. De Ster van Barnard is een koele, relatief lichte rode dwergster; de exoplaneet ontvangt slechts twee procent van de energie die de aarde van de zon ontvangt. Men denkt dat het wel -170 graden Celsius kan worden, waardoor bijvoorbeeld eventueel aanwezig water bevroren zal zijn. Barnard's Star b kan waarschijnlijk als superaarde worden geclassificeerd, aangezien wordt gedacht dat de planeet een massa heeft die 3,2 keer zo groot is als die van de aarde. De planeet draait in 233 dagen om de ster heen.

De Ster van Barnard is vernoemd naar de Amerikaanse astronoom E.E. Barnard. Hij ontdekte in 1916 dat de ster een relatief hoge 'bewegingssnelheid' heeft. De totale snelheid van de ster ten opzichte van de zon bedraagt ongeveer 500.000km/u. Gezien vanaf de aarde is de Ster van Barnard de snelst bewegende ster aan de nachtelijke hemel; elke 180 jaar 'reist' de ster ongeveer een afstand die vergelijkbaar is met de diameter van de maan.

De onderzoekers hebben ook nog aanwijzingen gevonden voor een andere exoplaneet in dit systeem. Deze zou een veel ruimere baan om de Ster van Barnard hebben, met een omlooptijd van 6600 aardse dagen. Het signaal van deze eventuele planeet is echter te zwak om het al serieus te nemen als een potentiële planeetkandidaat. Johanna Teske, een medeonderzoeker van de studie, zegt tegen de website Space.com dat er op dit moment te weinig data is over deze eventuele exoplaneet.

Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature, onder de titel A candidate super-Earth planet orbiting near the snow line of Barnard’s star.

Reacties (50)

[720538]

Een planetenstelsel rondom Barnard's star was al voorspeld door de Nederlandse astronoom Peter van de Kamp in de jaren 60. In die tijd werd je al snel voor gek versleten als je überhaupt het bestaan van andere planeten opperde.

Hij overleed in 1995 op 93 jarige leeftijd, vijf maanden voordat de eerste exoplaneet die om een andere ster heen draait werd bevestigd. https://nl.wikipedia.org/wiki/Peter_van_de_Kamp

Omdat nooit iemand zijn observaties onafhankelijk heeft kunnen bevestigen heeft men altijd aangenomen dat zijn conclusies voortkwamen uit onnauwkeurigheden in de meetapparatuur van zijn tijd.

Edit: Als er meerdere planeten worden gevonden wat aannemelijk is, dan is het m.i. niet uitgesloten dat bepaalde baanresonanties tussen die planeten wel degelijk waargenomen konden worden door Van de Kamp. Spannend dus. Ere wie ere toekomt.

[Reactie gewijzigd door 720538 op 22 juli 2024 21:05]

[TheekAzzaBreek]

Kennelijk (laatste paragraaf) voldoen noch deze planeet noch de vermoede tweede aan van de Kamps voorspelling. Onnauwkeurigheid in de meet apparatuur is nog steeds de meest waarschijnlijke verklaring voor zijn resultaten.

@onder: Volgens Wiki heeft hij wel degelijk een baan en een massa van één specifieke (zware) planeet genoemd. Later veranderde hij dat in twee iets minder zware.

[Reactie gewijzigd door TheekAzzaBreek op 22 juli 2024 21:05]

[720538]

Wat ik begrepen heb, is dat de kans dat zijn conclusies berusten op onnauwkeurigheden kleiner wordt met het toenemen van het aantal planeten in dat stelsel. Kamp heeft zover ik weet ook niet het bestaan van een bepaalde planeet gesuggereerd, maar van een planetenstelsel.

Anyway, ik vond dit het vermelden waard.

[8mile13]

Klinkt fantastisch. Wat ik altijd mis bij '' had al voorspeld" is voorspellingen van die specifieke persoon wat missers bleken te zijn.

[Anoniem: 998261]

Zoals bij die macroeconoom die iedere ochtend op BNR hel en verdoemenis voorspelt qua economische ontwikkelingen. En vervolgens zeggen dat hij de crisis had voorspeld.

[Alienus]

Edit: ah, het is inderdaad laat, de onderstaande zinsnede had duidelijker gekund, maar klopt op zich wel.

180 jaar 'reist' de ster ongeveer een afstand die vergelijkbaar is met de diameter van de maan.

Ik denk dat daar iets niet klopt, De diameter van de maan is 3,474 km en volgens het artikel legt de ster 500,000 kilometer per uur af.

Met wat onderzoeken denk ik dat men bedoelt: de ster, ten opzichte van 'bijna stilstaande' sterren, verplaatst zich in 180 jaar ongeveer even ver door de hemel als de volle maan voor ons groot is.

Volgens wikipedia doet de ster dit:

The proper motion of Barnard's Star corresponds to a relative lateral speed of 90 km/s. The 10.3 seconds of arc it travels annually amount to a quarter of a degree in a human lifetime, roughly half the angular diameter of the full Moon.[17]

Wat is proper motion?

Proper motion, in astronomy, the apparent motion of a star across the celestial sphere at right angles to the observer's line of sight; any radial motion (toward or away from the Sun) is not included. It is observed with respect to a framework of very distant background stars or galaxies.

Conclusie: als ik het wel heb (het is al laat) dan left de ster, zoals wij hem waarnemen op aarde, dus de helft van de doorsnede van de maan af in de gemiddelde leeftijd van een mens. Dat komt dus ongeveer met wat er bedoeld wordt, maar het is niet correct geformuleerd.

[Reactie gewijzigd door Alienus op 22 juli 2024 21:05]

[himlims_]

semi offtopic; klopt het dat zwaartekracht met factor 30+ sneller gaat dan het licht?
//edit; dan vanochtend gelezen, maar krijg niet meer terug gevonden

[Reactie gewijzigd door himlims_ op 22 juli 2024 21:05]

[Anoniem: 852953]

Het is echter wel verondersteld dat de snelheid van entanglement 10k x hoger ligt dan die van het licht https://newatlas.com/quan...10000-faster-light/26587/

[Krokant]

Minstens 10000 keer hoger, misschien zelfs "onmiddellijk" ? Met entanglement kan je echter geen informatie overdracht doen dus vergelijken met de lichtsnelheid (als grens voor informatie/massa overdracht) is misschien niet heel zinvol?

[Anoniem: 852953]

nog niet maar de Chinezen zijn heel hard op zoek naar een loophole, of die er komt weten we nu nog niet. En ik gaf dit gewoon mee omdat in de post werd geinsinueerd naar hoger dan c zaken; dus daarom die comment.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 852953 op 22 juli 2024 21:05]

[himlims_]

het was even zoeken, maar gevonden:
https://tweakers.net/ext/f/f8cYMUMtdpNgWdHlvtnYi32b/full.png

Als ik dat (juist?) interpeteer, doet men een meting nalv 'versturen' van zwaartekracht golf, dat die sneller 'arriveerd' dan een via licht. 64x times the speed of light

[Anoniem: 852953]

Dit is imho een veronderstelling want wij kunnen die golven nog niet aanmaken, zou heel leuk zijn voor ruimtestations dan he : gravity plating

En we weten nog geneens zeker of het graviton uberhaupt bestaat buiten de theoretische veronderstelling.

Zwaartekracht kan ook een manifestatie zijn van de zwakke en/of sterke kracht over grotere afstanden (ergens die veronderstelling gelezen maar vind het niet terug)

[pythagorasABC]

Zwaartekracht gaat met de snelheid van het licht, dat onderzoek is voor zover ik kan zien niet gedaan door een wetenschapper:

https://www.quora.com/Is-...ty-impulse-beam-generator

[Metiz]

Nee. Zwaartekracht gaat even snel als het licht.

[teunw]

Zwaartekracht golven gaan zover ik weet even snel als licht.

[Anoniem: 852953]

Neen; zwaartekrachtsgolven verplaatsen zich net zoals het licht aan de lichtsnelheid : https://spaceplace.nasa.gov/gravitational-waves/en/

[devlaam]

Als je met je vraag doelt op de uitbreiding van de zwaartekracht door het heelal (ruimte-tijd golven), die is voor alle "praktische doeleinden" gelijk aan de lichtsnelheid (afwijking kleiner dan ~ 10^-15).
https://phys.org/news/201...pid-bounding-gravity.html

Overigens: voorlopig gaan de exoplaneten niet detecteren door het waarnemen van zwaartekrachtsgolven, daarvoor is het effect veel te klein.

[Reactie gewijzigd door devlaam op 22 juli 2024 21:05]

[Arboris]

Nee, dat kan [voor zover wij weten] niet.

"lichtsnelheid" is ook niet een goede benaming eigenlijk, het is eigenlijk een gevolg van geen massa hebben. Alles wat geen massa heeft gaat op lichtsnelheid, wat op kosmische schalen best langzaam is

[M1kez]

Het is alleen jammer dat 'relatief dichtbij' met onze technologie zo'n 120.000 jaar kost om af te leggen
Uitgaande van de snelheid van de New Horizons satelliet, ongeveer 58.000 km/h (mach 47)

[Reactie gewijzigd door M1kez op 22 juli 2024 21:05]

[Anoniem: 677216]

Snelheid in Mach zegt iets over de snelheid relatief tot de geluidssnelheid ter plaatse.
In de ruimte is niet echt sprake van een geluidssnelheid

[tjeusalimans]

Daar hebben we Warp1, Warp2 enz.
In Strartrek zaten ze al rond de 12 d8 ik.

[Andyk125]

We kunnen het ook aangeven in knopen (kt), gezien dit veel gebruikt wordt in schepen (ruimte-schepen )
Sorry flauw grapje natuurlijk

[Splorky]

kilometers per uur zijn ook zijn ook alleen maar gebaseerd op de omtrek van onze planeet en uren hoelang onze planeet een rondje om z'n as doet.

[Hoicks]

Hier stond een totaal verkeerde berekening

[Reactie gewijzigd door Hoicks op 22 juli 2024 21:05]

[synasthetic]

Snelheid licht is 300 000 km/s, niet km/h. Dus 163118882 uur nodig om 1 lichtjaar af te leggen, of ongeveer 18608 jaar :-)

[Reactie gewijzigd door synasthetic op 22 juli 2024 21:05]

[Triaxlium]

Je gaat hier uit van 300.000 kph maar het is km/s

[tiriaq]

De lichtsnelheid is 299.792 km per seconde. New Horizons verliet de aarde met een snelheid van ongeveer 16 km per seconde.

[Reactie gewijzigd door tiriaq op 22 juli 2024 21:05]

[Cogency]

Nog wel

[Dark Angel 58]

Het is alleen jammer dat 'relatief dichtbij' met onze technologie zo'n 120.000 jaar kost om af te leggen
Uitgaande van de snelheid van de New Horizons satelliet, ongeveer 58.000 km/h (mach 47)

En met blink drive?

[Reactie gewijzigd door Dark Angel 58 op 22 juli 2024 21:05]

[ToolBee]

Best stukkie fietsen nog! Zelfs met E.T. in het mandje voorop! HOME!!!

[720538]

De kans op leven op Proxima Centari b wordt nihil geacht vanwege de extreme zonnevlammen waar die planeet aan onderhavig is.

Hopelijk is dat met deze nieuwe planeet niet het geval. Dan is dit de beste kandidaat voor eventueel leven buiten ons zonnestelsel, ondanks het feit dat deze planeet voorbij de snow-line ligt.

[--jasper--]

ik zou een planeet die slechts twee procent van de energie die de aarde van de zon ontvangt nou niet bepaald levensvatbaar noemen.

[Anoniem: 167912]

Waarom niet?
De zon is niet de enige energiebron. Geothermie en getijdenkrachten kunnen perfect voldoende energie opwekken om leven mogelijk te maken. Dat is trouwens de reden dat men op enkele grote manen rond Jupiter en Saturnus leven mogelijk acht.

[Ceres1985]

De afstand is met onze huidige technische mogelijkheden nog onoverbrugbaar, maar toch is deze ontdekking interessant als het gaat om een toekomstig bezoek. De afstand tussen de zon en Barnard's ster wordt kleiner, met een minimum van 4 lichtjaar over ongeveer 8000-9000 jaar. De mensheid zal tegen die tijd nog wel bestaan en wellicht kunnen we dan wel een 0,2 lichtjaar relatieve snelheid bereiken.
...voor een skivakantie op deze planeet

[The Bula King]

Als we daar dan ook nog eens 3.2 keer zoveel wegen als op aarde, dan moeten de Amerikanen toch eens op dieet gezet worden

[Stievydude]

Een filmpje gemaakt door het ESO toont hoe het oppervlak van Barnard b er vermoedelijk uitziet.

Bron

[SSDtje]

Nice, dat wordt vanavond na werktijd is even lekker wat aanklooien met dit stelsel in universe sandbox 2 als deze er in blijkt te zitten. Ik ben altijd wel benieuwd of ik een planeet kan aardevormen/maken = terraformen namelijk, dus ben benieuwd

[pejoar]

Dus 6 jaar lang met ruim 1 miljard per uur vliegen om een exoplaneet te zien die niet veel te bieden heeft.
Mocht deze snelheid ooit haalbaar zijn dan toch maar iets anders bezoeken.

[Mocro_Pimp®]

Met de lichtsnelheid zou een ruimtevaartuig er iets meer dan vier jaar over doen om Proxima b te bereiken.

Correctie: met lichtsnelheid zou je er precies 0,0 tijd over doen.