De PlayStation is 25 jaar oud. De originele spelcomputer maakte op 3 december 1994 zijn debuut in Japan. Inmiddels zijn we tweeënhalve decennia, drie iteraties en honderden miljoenen verkochte consoles verder. Sony viert deze mijlpaal de komende week uitvoerig.
Het 25-jarige jubileum van Sony's eerste console wordt in eerste instantie gevierd op de website van Sony, waar de ceo van Sony Interactive Entertainment een blogpost publiceert. Deze week zal het bedrijf naar verwachting uitgebreid aandacht besteden aan deze mijlpaal. De spelcomputer kent namelijk een behoorlijk bewogen geschiedenis. De PlayStation is ontstaan na een mislukte samenwerking met Nintendo. Sony zou een cd-rom-accessoire voor de Super Famicom, de Japanse versie van de SNES, produceren. Het bedrijf kondigde een Super Famicom met ingebouwde cd-speler aan; cd's waren immers de toekomst, aangezien ze meer opslagcapaciteit bieden dan klassieke cartridges. Sony deed de aankondiging van deze SNES-CD tijdens CES in 1991.
De dag na deze aankondiging, meldde Nintendo echter dat de samenwerking afgebroken zou worden. In plaats daarvan ging de Japanse gameproducent in zee met het Nederlandse Philips, aangezien dat bedrijf gunstigere licentievoorwaarden bood. Volgens het oorspronkelijke contract kon Sony namelijk cd-rom-games verkopen zonder Nintendo als tussenpersoon, meldt een vriend van Hiroshi Yamauchi, voormalig president van Nintendo, via Wired.
De originele PlayStation
Sony was hier allerminst gelukkig mee, maar besloot om desondanks de gamingmarkt te betreden. In eerste instantie overwoog het bedrijf een samenwerking met Sega, maar uiteindelijk besloot Sony om een geheel eigen console te ontwikkelen. In 1993 werd de gaming-bedrijfstak van Sony opgericht. Sony Computer Entertainment was daarmee een feit. Iets meer dan een jaar later werd de PlayStation uitgebracht op de Japanse markt, een paar weken na de release van de Sega Saturn, die ook gebruikmaakte van cd's.
Na de release gingen er op de eerste dag ruim 100.000 apparaten over de toonbank. Dat was niet geheel verrassend. Mede doordat de spelcomputer gebruikmaakte van cd-rom's, werd de console goed ontvangen door ontwikkelaars. Op cd's konden ontwikkelaars destijds immers meer data kwijt dan op cartridges, waardoor ontwikkelaars voor het eerst prachtige 3d-graphics en cgi-cutscenes in hun games konden verwerken. Dergelijke functies waren op de SNES niet mogelijk. De Sega Saturn was op zijn beurt minder populair, mede door een rommelige release in de VS.
Pas twee jaar later, in 1996, kwam Nintendo met een antwoord, in de vorm van de Nintendo 64. Deze console was iets krachtiger dan Sony's console, maar gebruikte nog steeds cartridges met minder opslagcapaciteit. Enkele grote games als Final Fantasy VII verschenen dan ook alsnog exclusief op de PlayStation. De PlayStation eindigde als de meest verkochte console van de vijfde generatie van gameconsoles, met ruim 100 miljoen verkochte spelcomputers.
De PlayStation 2
Sony introduceerde in 2000 een opvolger, die geheel toepasselijk de PlayStation 2 heette. De console kwam anderhalf jaar na de Sega Dreamcast uit, maar verscheen nog voor de originele Xbox en Nintendo Gamecube op de markt. De console maakte gebruik van dvd's met nóg meer opslagruimte, en was bovendien relatief goed geprijsd. Destijds waren dvd-spelers nog erg aan de dure kant, waardoor veel huishoudens een PlayStation aanschaften; gebruikers kregen immers een dvd-speler en een gameconsole in één voor relatief weinig geld. De PlayStation 2 is tot op heden de meest succesvolle console aller tijden, met ruim 150 miljoen verkochte exemplaren rond 2015, schrijft The Guardian.
De PlayStation 3 werd officieel aangekondigd tijdens E3 2005. De console had een vernieuwde, draadloze controller in de vorm van een boomerang. Een werkend prototype was niet aanwezig bij de onthulling. Pas een jaar later zou Sony de PlayStation 3 volledig uit de doeken doen tijdens een legendarisch slechte presentatie tijdens E3 2006. Datzelfde jaar kwam de PS3 uit in Japan en de VS. Het apparaat kende een vrij moeilijke start.
De originele PlayStation 3
De spelcomputer kwam een jaar na de Xbox 360 uit, waardoor het direct begon met een achterstand. Bovendien was de console bij release erg duur met een adviesprijs van 499 euro en maakte het apparaat gebruik van een zeer complexe Cell-processor-architectuur, waardoor studio's moeite hadden om games voor het platform te maken. Wel had de console een ingebouwde blu-ray-speler. Door de jaren heen zou de adoptie van de PS3 geleidelijk aan positiever worden. Vooral de release van een slim-model in 2009 met een lagere prijs werd goed ontvangen. Ook werden ontwikkelaars de processor-architectuur meester, waardoor late PS3-games er nog altijd vrij goed uitzien. De console werd in 2016 officieel van de markt gehaald, drie jaar na de release van een opvolger, schrijft Eteknix. Uiteindelijk zijn er 86,9 miljoen PS3-consoles over de toonbank gegaan.
De PlayStation 4 is de huidige console van Sony en deze werd in 2013 onthuld. De console was honderd euro goedkoper dan zijn concurrent, de Xbox One van Microsoft, en was bovendien iets krachtiger. Ditmaal maakt de PS4 gebruik van een vrij standaard x86-ontwerp, waardoor games ontwikkelen voor de PS4 relatief simpel is. Eind 2013 kwam de console uit op de westerse markt. Een Japanse release volgde begin 2014. De PS4 werd, mede door de lagere adviesprijs, positief ontvangen. Die prijs werd in 2015 nog eens met vijftig euro verlaagd. In 2016 kondigde Sony aan dat het werkte aan een krachtigere versie van de PS4 met de codenaam Neo. Dit werd later de PS4 Pro, die onder andere een krachtigere gpu bevat en 4k-resoluties ondersteunt, al dan niet met checkerboard-rendering.
In mei 2018 meldde Sony dat het levenscyclus van de PS4 zijn laatste fase heeft bereikt, en dat het bedrijf zich richt op het uitbrengen van een opvolger, schrijft Polygon. Wel zei Sony toentertijd dat een opvolger nog enkele jaren op zich zou laten wachten. Inmiddels weten we meer. De PlayStation 5 komt eind 2020 uit, en zal onder andere custom hardware van AMD bevatten. Ook krijgt de console ondersteuning voor nieuwe technologie, waaronder raytracing. Vermoedelijk zal de consolefabrikant zijn volgende spelcomputer begin volgend jaar aankondigen.
Het huidige console-platform van Sony; de PlayStation 4