Dixons, MyCom en iCentre peilen het wifi- en bluetooth-signaal van telefoons van klanten, om te zien hoeveel klanten er in de winkel zijn en hoe vaak ze terugkomen. Dat heeft Tweakers ontdekt. Klanten moeten van het CBP op de hoogte worden gesteld, maar dat gebeurt niet.
Het moederbedrijf van Dixons, MyCom en iCentre, de Bas Group, heeft de afgelopen maanden stilletjes wifi- en bluetooth-tracking uitgerold. De introductie ervan is enkel aangekondigd in een post op zijn intranet, die door een anonieme bron aan Tweakers is verstrekt. Desgevraagd bevestigt de Bas Group dat wifi-tracking is ingevoerd. "Deze week is de uitrol voltooid en zijn alle 160 winkels voorzien van tracking", zegt Lub ten Napel van het management van de Bas Group. Daarbij wordt wifi- en bluetooth-tracking ingezet naast infraroodcamera's. Het systeem moet niet worden verward met iBeacon van Apple; daarvoor moeten gebruikers eerst toestemming geven.
Met het systeem wil de Bas Group meten hoeveel klanten de winkel betreden en hoeveel potentiële klanten langs de winkel lopen zonder er naar binnen te gaan. Ook meet het bedrijf hoeveel bezoekers al eerder in een winkel van de Bas Group zijn geweest. Daarmee wil de winkelketen onder meer beter kunnen bepalen wanneer personeel moet worden ingezet. "We maken nu planningen op basis van omzet", zo luidt de intranet-post. "Tegenvallende omzet betekent minder uren om in te zetten. Dat leidt soms tot nog minder omzet, zeker als er wel drukte is in de winkel."
Het College bescherming persoonsgegevens is echter minder blij met wifi-tracking. De systemen die worden gebruikt, verzamelen namelijk de mac-adressen van klanten, al worden die na dertig dagen verwijderd. "Als je dat soort gegevens gaat gebruiken om ze te volgen, moet je mensen heel goed informeren en ze laten aangeven of ze het op prijs stellen", aldus voorzitter Jacob Kohnstamm van het CBP. Ze moeten daarom een opt-out-mogelijkheid aanbieden, stelt het CBP. De winkels van de Bas Group doen geen van beide. "Dat is ook niet nodig; iedere winkel gebruikt telsystemen", stelt Lub ten Napel van de Bas Group.
Bij wifi-tracking wordt het wifi-signaal van klanten gebruikt om klanten te volgen. Voor het tracken van telefoons via wifi hoeven die telefoons niet met een wifi-netwerk verbonden te zijn. Telefoons die niet met een wifi-netwerk zijn verbonden, wachten immers niet passief tot ze een netwerk vinden waarmee ze verbinding kunnen maken, maar zenden een signaal uit waarin staat naar welke netwerken ze op zoek zijn. Tijdens het zoeken naar een wifi-netwerk zendt de telefoon het mac-adres actief uit. Bij bluetooth-tracking gebeurt hetzelfde, maar daarbij moet een apparaat via bluetooth vindbaar zijn; volgens aanbieders van trackingsystemen is dat daarmee minder nuttig.
Bluetrace, dat de trackingsystemen levert aan de Bas Group, stelt dat de privacy niet in het geding is, omdat mac-adressen niet in plaintext maar gehasht worden opgeslagen. "Als je op internet komt, word je ook op allerlei manieren gevolgd", zegt Feike Liemburg van Bluetrace. Volgens het CBP moeten klanten echter wel degelijk worden geïnformeerd en een opt-out-mogelijkheid krijgen. Als klanten namelijk met hetzelfde wifi-apparaat terugkomen in de winkel, wordt daarbij dezelfde hash opgeslagen; er wordt 'niet onomkeerbaar geanonimiseerd'.
"Mensen moeten onbespied door de stad kunnen gaan", vindt Kohnstamm. "U en ik hebben misschien niets te verbergen, maar wij willen daar in ieder geval wel zélf over gaan", zegt hij. "Bedrijven die dergelijke volgtechnieken inzetten, zijn in staat een totaalbeeld van iemand te creëren en hen vervolgens ook anders te behandelen. Dat gaat veel te ver en zorgt uiteindelijk voor het einde van het vertrouwen dat mensen in bedrijven hebben”.
De afgelopen anderhalf tot twee jaar neemt wifi-tracking toe in populariteit. In Nederland zijn verschillende bedrijven bezig met de uitrol van wifi-tracking, maar welke dat verder zijn is niet bekend. WiFiProfs, een ander bedrijf dat wifi-tracking aanbiedt, stelt 'tien tot twintig' klanten te hebben die bezig zijn met de uitrol van wifi-tracking of dat al hebben gedaan, maar het bedrijf wil niet aangeven welke dat zijn.
Informatie uit wifi-tracking via een systeem van WiFiProfs