Gameplay: geen verbetering
Samengevat
FIFA 18 is op bijna elk gebied een verbetering ten opzichte van zijn voorganger, maar laat op het belangrijkste gebied steken vallen, namelijk in de gameplay. Die lijkt te veel op de gameplay van vorig jaar, met als kanttekening dat het geheel nog iets trager is geworden en doelverdedigers van een bedenkelijker niveau zijn. Dan nog is de gameplay heel aardig, want dat was hij in FIFA 17 immers ook, maar EA zal er de 'oorlog' niet mee winnen. Het tweede seizoen van The Journey is enorm leuk om te spelen en de diverse uitbreidingen en nieuwe features maken van Ultimate Team ook een nog sterkere modus, terwijl er audiovisueel ook weer een stapje vooruit wordt gezet. Dat alles maakt FIFA 18 de moeite heus wel waard, zelfs al had de gameplay beter gekund en gemoeten.
Eindoordeel
Met FIFA 18 meldt ook de tweede deelnemer zich op het strijdtoneel waar beslist wordt welk spel zich komend jaar de beste voetbalgame mag noemen. Wellicht heb je onze review van PES 2018 al gelezen. In dat geval weet je dat die game het uitstekend doet op het gebied van gameplay, maar verder eigenlijk niet al te veel laat zien. Daarmee doet Konami precies wat PES-fans verwachten, want het is opnieuw een verhaal van bekende zwakke punten die gecompenseerd worden door uitstekende gameplay. Hoe verhoudt FIFA zich tot dat spel? Simpel: over de gameplay kun je discussiëren, maar duidelijk is wel dat FIFA 18 opnieuw de modernere en completere game van de twee is.
El Classico in FIFA 18.
Getest op: PlayStation 4
Verschijnt ook voor: Xbox One, Windows
Afwijkende versies: Nintendo Switch, Xbox 360, PlayStation 3
Voor een groot deel leunt EA Sports op een basis die bij FIFA 17 werd gelegd. Dat blijkt al uit het feit dat het lijstje met vernieuwingen in de gameplay dit jaar betrekkelijk kort is. Waar we normaal doodgegooid worden met nieuwe, mooi klinkende gameplayfeatures, beperkt het zich dit jaar vooral tot meer herkenbaarheid in speelstijlen, zowel voor individuele spelers als voor teams. Zo zouden spelers en teams dus meer als 'zichzelf' moeten opereren in het veld. Dat is niet bepaald nieuw, want hierin zien we al jaren een stijgende lijn. FIFA 18 belooft dus vooral die stijgende lijn door te trekken, zonder verder al te veel aan de basisgameplay te veranderen.
De veranderingen die er wel zijn, moeten dus vooral buiten de gameplay liggen. Daarmee zijn de onderlinge verhoudingen eigenlijk meteen duidelijk: waar Konami PES 2018 buiten de gameplay om een tikje verwaarloost, kiest EA dus juist voor alles om het voetbal heen en laat het dat voetbal, dat in de ogen van de makers al goed werkte, grotendeels ongemoeid. Dat betekent overigens niet dat er helemaal geen verschil is. De game voelt wel degelijk anders aan, en helaas niet op een positieve manier. Er lijkt in de gameplay nog wat meer aandacht te zijn voor fysieke duels, wat de snelheid niet ten goede komt. Sterker nog, we hadden al spelend het gevoel dat enige snelheid in het voetbal alleen te behouden was door de bal continu snel door te passen. Daardoor ontstaat het snelle 'ping-pong-passing' dat een aantal jaren geleden nog werd afgezworen door EA.
Cruijff-turn
Natuurlijk zijn er ook veranderingen in de gameplay die ons wel bevallen. De nieuwe manier waarop je een fake-shot kunt doen leidt effectief tot de introductie van de 'Cruijff-turn' in FIFA, en dat is heerlijk. Niets lekkerder dan een tegenstander de verkeerde kant op te sturen met een goed getimede Cruijff-turn. Het blijft echter een detail, in een groter plaatje dat verder te weinig verschil met FIFA 17 biedt. We hebben het de voorgaande jaren weleens zo opgeschreven, en we doen het nogmaals: de patronen blijven hetzelfde. We weten al vanaf welke plekken we meestal eenvoudig kunnen scoren, want die manieren verschillen niet van voorgaande jaren. Natuurlijk valt er nog weleens een originele goal, maar voor 99 procent van de goals geldt dat helaas niet.
Daar komt nog bij dat scoren in FIFA 18 vooralsnog makkelijker lijkt dan in FIFA 17. Dat heeft twee oorzaken. In de eerste plaats is verdedigen nog wat moeilijker geworden. EA wil dribbelaars meer kans geven, dus zul je nog secuurder moeten timen met je staande of sliding tackle, wil je de bal succesvol veroveren. Dat is op zich niet zo erg, het is vooral een kwestie van wennen en oefenen. De keepers helpen echter ook niet mee. Te vaak zien we matig ingeschoten ballen toch gewoon tegen de touwen vliegen. Zelfs schoten recht door het midden treffen regelmatig doel. Niet dat de keepers in PES 2018 perfect zijn, maar ze zijn zeker beter dan die in FIFA 18.
Oude basis blijft op zich goed
Dat levert al met al een vrij negatief verhaal op, als het gaat om de basisgameplay. Dat is op basis van de veranderingen terecht, maar tegelijkertijd moet wel vermeld worden dat de basis van FIFA 17 al behoorlijk goed was. FIFA 18 lijkt daar in onze ogen wel te veel op, maar dat neemt niet weg dat het in grote lijnen allemaal nog steeds goed werkt. Nog steeds is de 'driven pass' heel fijn en werken de trucjes om spelers te passeren heerlijk intuïtief.
The Journey: veel beter in tweede seizoen
Het moge duidelijk zijn dat FIFA 18 een achterstandje moet goedmaken op zijn concurrent. Smaken verschillen, dus zullen er gamers zijn die de gameplay van FIFA fijner vinden dan die van PES, maar het gebrek aan vernieuwing en de lagere snelheid in FIFA 18 zorgen er bij ons voor dat we op dit vlak vrij simpel voor PES 2018 kiezen. Als de strijd op gameplaygebied zo duidelijk wordt beslist, kun je jezelf afvragen of het überhaupt mogelijk is die achterstond nog wel helemaal goed te maken. Maar goed, zoals bekend houdt het aanbod in PES 2018 buiten de gameplay om niet over, dus er liggen zeker kansen.
De terugkeer van Alex Hunter
Die kansen worden optimaal benut door FIFA 18, zoveel is duidelijk. De game kent een flink aantal spelmodi en in elk van die spelmodi telt een flink aantal features. In veel gevallen zijn de mogelijkheden daarbij groter dan in FIFA 17 het geval was. Laten we beginnen met de spelmodus die wat ons betreft de blikvanger zou mogen zijn. Nee, we hebben het niet over FIFA's Ultimate Team - inmiddels stiekem wel gewoon de échte blikvanger - maar over The Journey. Vorig jaar introduceerde EA een verhaalmodus in FIFA en maakte de wereld kennis met Alex Hunter, een jonge Engelse voetballer die droomde van een profcarrière. Met hem doorliep je het eerste seizoen van The Journey. Dat beviel prima. Natuurlijk kon er veel beter, maar het idee was gaaf en de uitwerking goed genoeg voor een eerste poging.
/i/2001668057.jpeg?f=imagearticlefull)
The Journey: Season 2 doet alles beter. Het helpt dat Alex Hunter nu een gearriveerde prof is en je dus nauwelijks meer op de bank hoeft te zitten. Toekijken vanaf de bank, of het hele elftal besturen terwijl Hunter er niet tussen stond, maakte het eerste deel van The Journey niet bepaald beter. Deel twee doet dat veel beter. Je speelt alleen de delen waarin je zelf meedoet en dat is dus, zoals gezegd, bijna altijd het geval. The Journey: Season 2 begint met het staartje van de vakantie van Hunter en zijn goede vriend Danny Williams, in Brazilië. Daarna worden de ogen snel weer op de Premier League gericht, waar Hunter een ster is. Hij is zelfs zo populair dat de internationale topclubs voor hem in de rij staan, inclusief het illustere Real Madrid. Hoe dat allemaal verder gaat, moet je vooral zelf uitvinden. Tipje van de sluier? Een voetbalcarrière kent soms onverwachte wendingen.
Rio Ferdinand en Thierry Henry
Het verloop van het verhaal is op zichzelf al een sterk punt aan The Journey: Season 2, maar er is veel meer. Zo zijn er aardig geslaagde gastrollen die spelers helpen zich te verliezen in de wereld van Hunter. De jonge Engelsman komt bijvoorbeeld al snel Rio Ferdinand en Thierry Henry tegen: toch niet de minsten. Ook Cristiano Ronaldo zegt een aantal woorden in The Journey: Season 2, al waren we van zijn acteerprestaties wat minder onder de indruk. Dat doen de professionele acteurs natuurlijk een stuk beter. Wat dat betreft haalt The Journey het net niet bij Longshot. Dat is min of meer dezelfde spelmodus, maar dan in Madden NFL 18. Daar heeft een aantal bekende acteurs aan meegewerkt en ligt het niveau op het gebied van sfeer nog net iets hoger. Dat doet verder niets af aan The Journey: Season 2, dat op dit vlak ook prima scoort.
/i/2001668085.jpeg?f=imagearticlefull)
Ook aan de kant van de gampelay doet The Journey: Season 2 een aantal dingen anders. In de eerste plaats kan Hunter nu meer zelf keuzes maken, bijvoorbeeld op het gebied van het verloop van zijn carrière. Ook bevat The Journey: Season 2 een aantal aardige verrassingen, die we hier uiteraard niet gaan verklappen. Wel delen we graag een pluim uit aan de diverse manieren waarop Hunter soms beoordeeld wordt. Dat hangt natuurlijk samen met voor de hand liggende statistieken, zoals assists en goals, maar soms loont het ook om je haarstijl te veranderen of om alle trainingen zelf af te werken en dus niet te simuleren. Ook word je op een bepaald moment beoordeeld op hoe goed je samenwerkt met een specifieke teamgenoot. Al met al genoeg nieuws onder de zon, en genoeg redenen om snel The Journey: Season 2 door te spelen.
Nieuw transfersysteem in Carrièremodus
Buiten The Journey om biedt FIFA 18 natuurlijk nog andere singleplayercontent, met de carrièremodus als meest opvallende spelmodus. Hier heeft EA dit jaar zowaar een flinke wijziging in doorgevoerd. Er ligt een geheel nieuw transfersysteem klaar, compleet met kleine tussenscènes waarin te zien is hoe je met clubs en spelers over transfers onderhandelt. Het leuke van deze nieuwe manier van onderhandelen is dat alles real-time gaat. Je kunt direct je bod of de bijkomende voorwaarden aanpassen en verder gaan met de onderhandelingen, zonder dat je steeds dagen hoeft te wachten op antwoord. Dat zorgt ervoor dat spelers kopen en verkopen een stuk sneller gaat. Wel hoefden we na een paar keer de bijbehorende filmpjes eigenlijk niet meer te zien, maar dan nog verkiezen we dit nieuwe systeem boven het oude. Tegelijkertijd hebben we ook een kritiekpuntje. Sommige spelers beschikken in FIFA 18 ineens over een vastgestelde afkoopsom, terwijl daar in het echt helemaal geen sprake van is. Zo verloren wij in onze carrière met Ajax ineens groeibriljant Kasper Dolberg aan West Ham United, voor een schamele 26 miljoen. Dat is in het huidige klimaat natuurlijk niet meer dan wat wisselgeld ...
FUT als stralend middelpunt
Geen spelmodus heeft zich de afgelopen jaren zo prominent gemanifesteerd als FIFA's Ultimate Team. Sterker nog, de spelmodus begint langzamerhand een heel eigen game te worden. Dat is geen toeval. EA Sports heeft dat doelbewust zo gestuurd, onder meer door verplicht te stellen dat in e-sportwedstrijden met FIFA altijd Ultimate Teams wordt gespeeld. Dat is de reden waarom spelers in de E-Divisie weliswaar in hun clubkleuren spelen, maar dan wel altijd met een fantasieteam gevuld met de grootste sterren uit heden en verleden. Want ja, ook in FIFA 18 zul je de Cristiano Ronaldo's van deze wereld geflankeerd zien worden door spelers als 'de oude' Ronaldo, Ronaldinho, en ga zo maar door.
Weekend League
Ultimate Team is in FIFA 18 op alle fronten uitgebreid. Succesvolle elementen als de Weekend League en FUT Drafts keren uiteraard terug. Nog steeds is de Weekend League het startpunt voor elke FIFA-speler die ambities heeft op competitief gebied. Hier kun je je opwerken en je status bewijzen, om wellicht tegen de beste FIFA-spelers op aarde te kunnen spelen. Dat is natuurlijk niet voor iedereen weggelegd, maar dan nog zorgt Weekend League voor spannende potjes. Overigens is de spanning van wedstrijden tussen topspelers door iedereen te volgen. Er is een in-game kanaal waarin je beelden van die wedstrijden kunt terugkijken.
/i/2001668041.jpeg?f=imagearticlefull)
Gelukkig heeft Ultimate Team ook voor spelers die niet mee kunnen richting de top genoeg te bieden. In de eerste plaats is er nu een heel nieuwe manier van in je eentje spelen. Via Squad Battles kun je namelijk allerlei beloningen verdienen voor je team. In die Squad Battles speel je tegen teams van andere mensen, alleen worden die teams bestuurd door de computer. Door te winnen van deze teams, werk je je langzaam op en kom je in steeds hogere categorieën terecht. Hoe hoger je komt, hoe beter de beloningen worden. Natuurlijk worden de wedstrijden ook moeilijker naarmate je hoger komt. Squad Battles is een leuke toevoeging die FUT meer de moeite waard maakt als je FIFA liever niet online, maar gewoon tegen de computer speelt.
Nieuwe uitdagingen
Buiten de Squad Battles zijn er nog andere mogelijkheden om jezelf te vermaken met FUT, zonder ooit tegen anderen te hoeven spelen. Centraal in de spelmodus zijn nu bepaalde uitdagingen te vinden. Deze uitdagingen leveren je steeds een kleine bonus op. EA verzorgt daarbij dagelijkse en wekelijkse uitdagingen. Daarnaast zijn er nog de Squad Building Challenges. Hierin is het de bedoeling dat je een team bouwt op basis van bepaalde voorschriften. Dan kan bijvoorbeeld zoiets zijn als: maak een team van drie spelers die samen een Squad Chemistry van meer dan 25 punten hebben. Die opdracht is nog vrij eenvoudig, maar er komen steeds meer eisen bij en dus wordt het puzzelen steeds uitdagender. Lukt het, dan kun je alle spelers die je in die selectie hebt gestopt inwisselen, en in ruil krijg je dan nieuwe pakjes, coins of items. Hoe moeilijker de challenge, hoe beter de beloning. Het is natuurlijk zaak deze selecties samen te stellen met spelers die je niet direct nodig hebt voor je actieve selectie, want je bent ze na het inwisselen wel kwijt.
/i/2001668043.jpeg?f=imagearticlefull)
Natuurlijk blijft het openen van de pakjes altijd een magisch moment, en nog steeds is het de simpele basis van Ultimate Team. Het blijft natuurlijk gaan om welke spelers je weet te verzamelen en wat voor team je daar vervolgens mee bouwt. De chemisty-regels uit FIFA 17 blijven van toepassing, dus spelers die in dezelfde competitie spelen of uit hetzelfde land komen, kunnen beter samenwerken dan andere spelers uit verschillende landen. Het is er nu nog een tikje vroeg voor, maar binnen de kortste keren zullen allerlei tactieken en tips zijn te vinden over welke spelers goed werken in je FUT-team. Mocht je trouwens een vliegende start willen beleven, dan is het raadzaam om The Journey eerst uit te spelen. Onderweg verdien je dan namelijk een aantal bonuskaarten voor in Ultimate Team, en die zul je zeker in het begin goed kunnen gebruiken.
Ultimate Team staat dus centraal als het gaat om FIFA's online-gedeelte. Nee, het is niet een online-only spelmodus, maar veel gamers zullen met name in FUT hun online games spelen. Toch zijn er nog steeds mensen die het spelen met fantasieteams maar niets vinden. Voor hen is uiteraard het aloude Online Seasons nog aanwezig, waar ook weer een coöperatieve spelmodus in zit. Hier is verder weinig ontwikkeling in terug te vinden, voor zover dat nodig was. Het moge duidelijk zijn dat EA de aandacht met name in Ultimate Team heeft gestopt.
Companion app
Het resultaat daarvan mag er in elk geval wel zijn. Waar we het namelijk nog niet eens over hebben gehad, is dat Ultimate Team de game zelf letterlijk ontstegen is. FIFA beschikt al enige jaren over een (gratis) Companion app voor je tablet of smartphone, en die app is met name gericht op je FUT-team. Je kunt in de app je selectie bekijken en bewerken, spelers aan- of verkopen, de lopende of nieuwe uitdagingen bekijken, en nog veel meer. Zo kun je altijd met Ultimate Team bezig zijn, ook al ben je op dat moment niet echt aan het spelen. De app is niet per se nieuw, maar met een responsive web app en de mogelijkheid om squad building challenges te doen wel verder verbeterd.
Audiovisueel de sterkste
Of je nu aan de slag gaat met The Journey, Ultimate Team of een van de meer traditionele spelmodi, je profiteert hoe dan ook van al het goeds dat de Frostbite-engine FIFA oplevert. De door DICE ontwikkelde engine maakte vorig jaar zijn debuut in FIFA, en dat leverde vooral veel goeds op. De manier waarop fysieke duels werden uitgevochten, verbeterde sterk. Daar plukt FIFA 18 ook nog steeds de vruchten van. Daarnaast was FIFA 17 grafisch superieur aan zijn concurrent. FIFA 18 houdt dat moeiteloos vol.
Eredivisiespelers?
De grafische kwaliteit is in elk aspect van de game terug te zien. De meeste bekende spelers lijken uitstekend op zichzelf, tot hun manier van lopen, dribbelen en schieten aan toe. De animaties zijn goed, de velden en stadions zien er prachtig uit en ga zo maar door. Verbeterpuntjes zijn er echter ook. De sfeer in de stadions kan beter en de gezichten van internationaal gezien minder bekende spelers, zoals die van Ajax, Feyenoord en PSV, lijken nergens op. Ze zijn totaal onherkenbaar. Dat is gewoon jammer. Dat we dit minpunt jaarlijks kunnen herhalen maakt het alleen maar nog triester. Mag het een keer een onsje meer zijn? Wat de sfeer betreft: vorig jaar klonken de stadions beter, vooral na goals. Dit keer is het geluid bepaald niet overweldigend. Ook hangen de netten in de goals er onnodig strak bij, wat het gevoel van blijdschap bij een mooie goal toch wat tempert.
Er is natuurlijk geen onderdeel waar de Frostbite-engine zo goed tot zijn recht komt als in The Journey. Dat zagen we vorig jaar al, en ook dit jaar is The Journey audiovisueel het hoogtepunt van de game. De game schotelt spelers meer locaties en meer personages voor. We gaven op de pagina waar we uitgebreider in gingen op The Journey al aan dat de voice-acting van vooral sommige voetballers best wat beter kon, maar daar draait het natuurlijk niet echt om. Dit aspect van de game verdient dan ook een hoge beoordeling.
/i/2001668039.jpeg?f=imagearticlefull)
Op het gebied van het geluid wordt het iets wisselvalliger. Dat begon dus al met het geluid in de stadions. Of eigenlijk: bij goals, om even heel specifiek te zijn. Wat wél weer leuk is, is dat er in veel stadions de juiste liedjes worden gezongen. We bekritiseren in PES vaak het veel te generieke geluid in stadions, en dat is in FIFA 18 in elk geval een stuk sterker. Dat betekende dat wij in onze Journey het 'Come on you Spurs' van de tribunes hoorden rollen in Wembley Stadium, dat sinds dit seizoen de thuishaven is van Tottenham Hotspur.
Evert & Youri
Natuurlijk is ook het commentaar onderdeel van het geluid. Hier geldt min of meer hetzelfde als elk jaar. Er is weinig verbetering te bespeuren ten opzichte van vorig jaar, maar het niveau is alsnog fiks hoger dan dat van PES. Kies je voor Nederlands commentaar, dan hoor je Evert ten Napel en Youri Mulder grotendeels dezelfde zinnen uitspreken die je al jaren voorbij hoort komen. Zowel voor het Engels als voor het Nederlands geldt dat de meeste aandacht is uitgegaan naar The Journey. Er is dus wel degelijk nieuw materiaal ingesproken, maar het meeste heeft betrekking op Alex Hunter, of op andere randzaken uit de voetbalwereld die terloops worden genoemd voor of tijdens een wedstrijd. De basis blijft gelijk en juist daarin mag weleens een update plaatsvinden. Wordt het niet gewoon tijd voor Sierd de Vos in FIFA?
Een laatste vermelding gaat uit naar de soundtrack, waar door sommige gamers elk jaar erg naar wordt uitgekeken. FIFA is in de loop der jaren uitgegroeid tot een soort 'talentenkweekvijver' voor talentvolle muzikanten. Dat geldt natuurlijk niet voor alle artiesten op de lijst. Namen als Lorde en alt-J zijn ook zonder FIFA 18 al bekend genoeg, maar het lijkt ons sterk dat er veel mensen zijn die het merendeel van de artiesten op de soundtrack kennen. En dus valt er weer genoeg te luisteren en te ontdekken in de muziek van FIFA 18. Geen overmatig belangrijk punt natuurlijk, maar zeker mooi meegenomen.
Conclusie
FIFA 18 lijkt in veel op FIFA 17, en datzelfde geldt voor ons oordeel, al zijn we dit jaar iets strenger over de opnieuw minimaal aangepaste gameplay. Jaarlijks dezelfde manier van spelen met dezelfde goals ... we hebben dat wel een beetje gezien. De toevoeging van de heerlijk werkende Cruijff-turn is leuk, maar lang niet genoeg om de nog wat verder vertraagde gameplay vernieuwend te maken. Zo jammer, want buiten de gameplay om is FIFA 18 weer completer en beter dan FIFA 17 al was. Het tweede seizoen van The Journey is in alles leuker en beter dan zijn voorganger en de diverse toevoegingen maken FIFA Ultimate Team leuker om te spelen, vooral ook voor gamers die zich niet meteen met goede online spelers kunnen meten. De ervaring leert dat gamers vaak kopen wat hun vrienden ook spelen, dus FIFA zal waarschijnlijk veruit de populairste van de twee voetbalgames worden. Dat valt op basis van het totaalpakket te begrijpen, maar of dat FIFA 18 ook de beste voetbalgame van de twee maakt? Wat ons betreft is gameplay koning en belandt de kroon dus ergens anders.
Eindoordeel