Slimme verlichting in de woning: led wint terrein op domoticamarkt

Nu in de moderne woonkamer continu tal van draadloze verbindingen worden gelegd - denk bijvoorbeeld aan een wifi-router, een dect-telefoon en apparaten die via bluetooth communiceren - is het een logische stap om verlichting ook op deze wijze te laten communiceren.

Een van de eenvoudigste, maar populairste methoden is het systeem van KlikAanKlikUit. Het bedrijf levert onder andere wandschakelaars, stekkerdoosontvangers, fittingschakelaars en dimmers. Voor de draadloze communicatie wordt de 433MHz-frequentie gebruikt.

Om communicatie met KlikAanKlikUit-apparatuur mogelijk te maken moest de apparatuur tot voor kort eerst gebruiksklaar worden gemaakt door het instellen via codewieltjes: de oude methode. De 'nieuwe methode' omvat een digitaal signaal waarbij alle zenders, bijvoorbeeld een afstandsbediening, en ontvangers eerst met elkaar gekoppeld moeten worden om de unieke codes van het ontvangende apparaat uit te lezen.

Het voordeel van KlikAanKlikUit-producten is de lage kostprijs; vanaf pakweg dertig euro kan in veel bouwmarkten al een starterskit aangeschaft worden. Daarbij is het veelzijdig; behalve voor het in- en uitschakelen van verlichting of het dimmen van lampen kan KlikAanKlikUit worden ingezet om bijvoorbeeld de zonwering te laten zakken of voor een draadloze deurbel.

Toch kleven er flinke nadelen aan. Standaard is er geen bidirectionele communicatie mogelijk, waardoor feedback onmogelijk is. Bovendien is het draadloze signaal onversleuteld, waardoor de kans bestaat dat de buren onbedoeld apparaten in- en uitschakelen.

Philips Hue

Specifiek voor verlichting zijn er inmiddels modernere en veiligere systemen op de markt. Een van de eerste bedrijven die met een gebruiksvriendelijk product op de markt kwamen, is Philips, met zijn Hue-systeem. Deze led-lampen werden in 2012 gepresenteerd.

Met Hue had Philips een hit in handen, ondanks de pittige prijsstelling. De Hue-lampen behoren tot de eerste led-lampen die via een mobiele app ingesteld kunnen worden. De lampen geven volgens de meeste gebruikers kwalitatief goed licht en zijn in alle kleuren van de regenboog in te stellen. Doordat lampen in groepen zijn in te delen, kan er vrij gemakkelijk gericht geschakeld worden.

Voor Hue is nog veel te winnen, vooral op het gebied van gebruiksvriendelijkheid

Een andere belangrijke innovatie is dat Philips naast zijn eigen software al vrij snel een api vrijgaf, waardoor derden het verlichtingssysteem kunnen aansturen. Er kwamen dan ook diverse innovatieve apps op de markt. Zo ontwikkelde een hobbyist een add-on voor XBMC om Hue-lampen als Ambilight te laten functioneren, terwijl een huiskamer via een app eenvoudig tot disco omgetoverd kan worden. Het bedrijf Luna belooft zelfs een koppeling tussen zijn nog uit te komen 'slimme matras' en Philips Hue-lampen.

De open api maakt tal van nuttige gebruiksscenario's mogelijk, zeker sinds de eenvoudig in te stellen internetdienst IFTTT met Hue te koppelen is. Zo kan de gebruiker instellen dat de verlichting automatisch uitgaat als hij met zijn mobieltje op zak het huis verlaat of als het bedtijd is. Met diverse hardwareproducten van derden zijn inmiddels koppelingen gemaakt, zoals met de Toon- en Nest-thermostaten die we in het vorige deel van deze serie al bespraken.

Lightstrips Hue

Aanvankelijk had de Hue-productserie uitsluitend led-lampen met een E27-schroefdraadfitting, maar Philips heeft in de afgelopen jaren het productgamma uitgebreid. Zo zijn er spotjes met een GU10-fitting, led-lampen in de Lux-serie die uitsluitend wit licht afgeven, en aanvullende producten als lichtstrips en hang- en plafondlampen.

Philips liet tijdens de CES zien dat het een brede visie heeft voor Hue. Het bedrijf presenteerde drie sensors die gekoppeld kunnen worden aan de Hue Bridge, waarover meer op pagina 5. Zo is er een sensor die kan vaststellen of een deur of raam geopend wordt, er is een bewegingsmeter aangekondigd en er is een thermometer met een geïntegreerde vochtmeter aanwezig.

George Yianni, hoofd van de divisie Technology for Connected Lighting bij Philips, laat aan Tweakers desgevraagd weten dat de genoemde Hue-sensors als prototypes gezien moeten worden. "We bekijken nog of we deze sensors zelf op de markt willen brengen of dat we met een third party in zee gaan", aldus Yianni. Wel geeft hij aan dat er voor Hue nog veel te winnen is, vooral op het gebied van gebruiksvriendelijkheid. "Door middel van sensors kan Hue voor iedereen geschikt worden gemaakt. Zo kan de verlichting automatisch ingeschakeld worden aan de hand van het omgevingslicht of het licht buiten."

Het besluit van Philips om een publieke api uit te brengen noemt Yianni ten slotte 'het beste besluit dat we ooit hebben genomen'. Volgens Yianni leidde de api tot tal van innovatieve producten en apps waarover zijn ontwikkelteam nog niet eens had nagedacht.