In beweging
15 september is het zover: de datum waarop Sony 'in beweging' komt met de Move, de bewegingsgevoelige controller waarmee het bedrijf de concurrentie aangaat met de Wii van Nintendo en Kinect van Microsoft. Waar Microsoft tot nu toe opvallend veel details over Kinect heeft vrijgegeven, is Sony minder loslippig. De Japanners gaan de race tegen Microsoft echter wel winnen waar het om de releasedatum gaat, want Kinect komt pas op 4 november op de markt.
Move bestaat uit drie losse onderdelen, waarvan er twee noodzakelijk zijn en er een optioneel is. De basis van het systeem wordt gevormd door de PlayStation Eye Camera, die Sony al in 2007 op de markt bracht, en de nieuwe PlayStation Move Motion Controller, die in september voor 40 euro zal worden aangeboden. Naast de Motion Controller levert Sony ook nog de Navigation Controller, zeg maar 'de Nunchuck van Move', die 30 euro gaat kosten. De Navigation Controller wordt in weinig games gebruikt en hij kan bovendien worden vervangen door de standaard DualShock-controller van de PS3, al is dat bij staand spelen niet ideaal. Het kan echter wel, want alleen de linkerhelft van de DualShock is nodig om de Navigation Controller te vervangen. Bij de introductie van Move verschijnt ook een Starter Pack, met daarin een Eye Camera, een Move Controller en een schijf met demo's. Dat pakket gaat 60 euro kosten. Wie de Eye Camera los wil kopen, betaalt er 30 euro voor.
/i/1279616342.jpeg?f=imagenormal)
Casual en hardcore
Naast hardware is er ook software nodig voor het systeem en als we Sony moeten geloven zal daar geen gebrek aan zijn. Voor het einde van het jaar komen er minstens veertig games op de markt die met Move overweg kunnen. Van casual games als EyePet Move Edition en Sports Champions tot hardcore-games als Heavy Rain en Resident Evil 5. Blijft de vraag hoe het systeem nu precies werkt, en of het een beetje prettig speelt met Move.
Onderzoek
Om de werking van het systeem uit te leggen liet Sony Richard Marks overkomen, hoofd van de Amerikaanse onderzoeksafdeling die Move ontwikkelt. Wij kregen de gelegenheid een demonstratie van de onderzoeker bij te wonen en hem wat vragen te stellen. Marks werkt al tien jaar voor Sony en hij was al betrokken bij de ontwikkeling van de EyeToy, de voorloper van de Eye Camera die in 2003 op de markt kwam. Volgens de onderzoeker zijn in de Motion Controller drie verschillende meetinstrumenten ingebouwd. Het opvallendste onderdeel van Move is wellicht de magnetometer, die het magnetisch veld van de Aarde waarneemt. De meter dient ter ondersteuning van de andere instrumenten, bij het bepalen van de hoek waarin de controller wordt gehouden ten opzichte de Eye Camera.
Draaiing
Daarnaast zit er in de Motion Controller een gyroscoop die de draaiing van de controller vastlegt, net als de hoek waaronder de controller ten opzichte van de camera wordt gehouden. De gyroscoop werkt langs drie assen en kan dus ook waarnemen dat je de staafvormige Motion Controller om zijn lengte-as draait. Tot slot heeft de Motion Controller een accelerometer aan boord, die waarneemt met welke snelheid het apparaat wordt bewogen. Alle informatie wordt vervolgens via Bluetooth 2.0 aan de PlayStation 3 doorgegeven.
Camera
Centraal in het geheel staan echter de camera en de lichtgevende bol op de Motion Controller. De camera neemt de bol waar en die registratie vormt het uitgangspunt bij de bewegingen die je op het scherm ziet. Aan de door de camera waargenomen positie wordt de informatie van de drie sensors in de Motion Controller gekoppeld, net als informatie over de houding van de controller en de snelheid van de beweging - eventueel aangevuld met een correctie op basis van de magnetische informatie. Al deze gegevens worden zestig keer per seconde bijgewerkt, precies de framerate van de camera. De drie sensors in de controller werken volgens Marks zelfs nog op een hogere frequentie.
/i/1279616343.jpeg?f=imagenormal)
Bolletje
Essentieel is daarbij het witte rubberen bolletje aan het einde van de Motion Controller. Hoe overbodig het bolletje ook lijkt, het is nodig om te bepalen op welke afstand de speler zich van het beeldscherm bevindt. De rubberen bol is zacht en kan aan alle kanten worden ingedrukt, hoewel dat de werking van Move kan verstoren. Onderin de rubberen bol zit een rgb-led die 256 kleurschakeringen weer kan geven. De led verlicht de bol, waardoor de camera de omvang van de bol waar kan nemen. Omdat de software de afmeting van de bol weet, kan het systeem op basis van de waargenomen grootte van de bol bepalen op welke afstand de speler zich van het scherm bevindt.
Foppen
Het systeem is eenvoudig te testen. Als je met je duim en wijsvinger een rondje vormt en dat voor de bol van de Motion Controller houdt, kun je het systeem foppen. Door het rondje tussen je wijsvinger en je duim kleiner te maken, denkt Move dat je de controller van het scherm af beweegt. Op het scherm zie je vervolgens de grafische representatie van de controller - een zwaard, toverstaf, tennisracket, pistool - ook kleiner worden, om zo de beweging naar achter duidelijk te maken. Juist door de camera kan Move dus meer dan de Wii. Move is veel beter in staat om te bepalen waar de controller zich in de driedimensionale ruimte voor de camera bevindt. Bovendien is Move beter in staat om de hoek en de draaiing van de controller waar te nemen.
/i/1279616341.jpeg?f=imagenormal)
Driedimensionaal
Uiteraard werken Marks en zijn team niet alleen aan de hardware, ze maken ook de software van het systeem. Op de meeste PS3's staat die al, want hij maakt onderdeel uit van firmware 3.30 die in april werd vrijgegeven. Marks liet ons een aantal demo's zien die zijn groep ook aan ontwikkelaars geeft om de mogelijkheden van Move toe te lichten. In de eerste demo toonde Marks dat het met Move mogelijk is om achter een voorwerp op het scherm te komen. Hij liet zien hoe met een zaklantaarn achter een standbeeld kan worden geschenen en hoe een lappenpop met een stok kan worden bewogen. Move maakt het mogelijk om de stok achter de pop te bewegen en hem naar voren te duwen, wat ook zonder 3d-weergave al een driedimensionaal gevoel oplevert.
De demo met de lappenpop ging echter verder. Zo gebruikte Marks vervolgens één Motion Controller om de pop op te pakken en ook weer weg te gooien. Met een tweede kon hij op de pop inslaan en er desnoods stukken van afhakken. Met een combinatie van twee controllers is nog veel meer mogelijk. Zo liet de onderzoeker een demo zien waarin hij een vuurbal kon gooien. Door de twee controllers dichter bij elkaar te houden, kon hij de intensiteit van de vuurbal bepalen. De snelheid waarmee hij vervolgens een gooiende beweging maakte, bepaalde de kracht van de worp.
Pak de camera
In andere demo's liet Marks zien hoe de Motion Controller kan worden gebruikt om de camera te besturen. Met bewegingen van je hand bepaal je dan bijvoorbeeld hoe je door een nauwe ruimte navigeert, gezien vanuit eerste persoon. Dat kan worden gecombineerd met een tweede Motion Controller, waarmee bijvoorbeeld voorwerpen kunnen worden vastgepakt. Move kan ook worden gebruikt voor besturing als in Minority Report, waarbij informatie vrijelijk over het scherm kan worden bewogen. De Motion Controller kan worden gebruikt om een deel van het beeld te selecteren en dat vervolgens op te pakken en te verplaatsen. Dat hoeft niet eens met twee controllers. Met een enkele controller kunnen eerst twee hoekpunten worden aangewezen die het vlak definiëren dat wordt verplaatst.
Kinect
Tot slot kunnen de bewegingen die Move waarneemt worden gecombineerd met het beeld dat de camera waarneemt, wat een verbeterde vorm van EyePet oplevert. Het is dan ook niet verrassend dat er een Move Edition van EyePet verschijnt, die tegelijk met de controller uitkomt. Er is overigens meer mogelijk met dezelfde techniek, want Move is ook in staat om op basis van de camerabeelden het lichaam van de speler waar te nemen en daar vormen aan te koppelen. Zo kun je naast een zwaard ook een harnas krijgen dat de bewegingen van je lichaam volgt. Zwaard en harnas kunnen over de beelden die de camera opneemt worden geprojecteerd, zoals in EyePet, maar er kan ook een computergestuurde achtergrond worden weergegeven, waarmee Move dichtbij de mogelijkheden van Kinect komt. De lichaamsbewegingen worden echter niet zo nauwkeurig gevolgd als door het systeem van Microsoft, dat volledig rond die feature is opgetrokken .
/i/1279616907.jpeg?f=imagenormal)
Praktijk
Na alle uitleg van Marks is de grote vraag natuurlijk hoe Move zich in de praktijk houdt. Sony had diverse games opgesteld die met Move konden worden bediend, met Heavy Rain als bekendste. Spannender was echter de demonstratie van Sports Champions. Dat moet voor Move gaan doen wat Wii Sports heeft gedaan voor de Wii. De game bestaat uit zes minigames: volleyball, disc golf, een soort bowling, boogschieten, zwaardvechten en tafeltennis. Boogschieten, bowling en disc golf doen het allemaal prima. Richten met Move werkt namelijk erg goed, waarbij ook de hoek waaronder je controller is gedraaid goed wordt waargenomen.
/i/1279615240.jpeg?f=imagenormal)
De snelheid van het systeem is echter minder goed. Zeker bij een snelle sport als tafeltennis is er enige vertraging merkbaar. Die is klein, maar wel degelijk waarneembaar. Het lijkt daarbij te gaan om een soort opstartvertraging. Op zich heeft Move namelijk helemaal geen moeite met snelle bewegingen. Als je snel met het virtuele batje heen en weer zwaait, wordt dat keurig in vloeiende bewegingen weergegeven, zonder haperend beeld. Het beeld start echter net iets later dan de beweging van je hand.
Nog niet af
Vertraging is inmiddels een bekend fenomeen. De Wii heeft er last van, net als Kinect bij sommige applicaties. Ook bij Move zijn er duidelijke verschillen tussen de verschillende games. Tijdens de E3 had ik de kans om de Move-versie van Tiger Woods PGA Tour 11 te testen en daar was nog meer vertraging bij zichtbaar dan bij het tafeltennis uit Sports Champions. Overigens geldt zowel voor mijn ervaringen met Kinect als met die met Move dat het om games gaat die nog in ontwikkeling zijn. Ook bij de soft- en hardware van zowel Move als Kinect gaat het nog niet om de definitieve versie.
/i/1279615247.jpeg?f=imagenormal)
Kalibreren
Wat tijdens het spelen van tafeltennis het meest opviel, was dat het kalibreren van de software erg belangrijk is. Elke speler moet vooraf het systeem kalibreren door de controller tegen de schouder, langs het lichaam naar beneden en voor de sluiting van de broekriem te houden, en het maakt erg veel verschil of de speler die kalibratie nauwkeurig uitvoert. Overigens voert Move ook een deel van de kalibratie automatisch uit. Zo wordt de kleur van de rgb-led automatisch aangepast. Als er in de achtergrond eenzelfde kleur voorkomt, zal Move de kleur van de bol aanpassen, zodat hij weer duidelijk waarneembaar is. Dat maakt volgens Marks ook dat het systeem goed kan functioneren in lichte omgevingen. Daarbij kiest Move donkerder kleuren voor de bol van de controller. Alleen met drastische overgangen heeft het systeem moeite, dus situaties waarbij er opeens veel licht in de ruimte valt.
Effectbal
Op een kleine vertraging na werkt Move overigens uitstekend. Bewegingen worden zeer vloeiend weergegeven en ook de houding van de controller wordt nauwkeurig gedetecteerd. Daardoor wordt het bij tafeltennis mogelijk om effect aan de bal te geven. De bat een klein beetje voorover of achterover laten hellen geeft al merkbaar effect. Overigens bood de software van het spel behoorlijk veel hulp. Bijna alle ballen landden met een iets te mooie boog op de helft van de tegenstander, terwijl ze eigenlijk naast de tafel terecht hadden moeten komen. Sports Champions is dan ook een casual game. De bewegingen van de Motion Controller neemt het spel echter goed waar, de hulp komt pas nadat de bal is geslagen.
Belasting
Naast de snelheid van het systeem, is het natuurlijk ook interessant om te weten of Move veel van de PlayStation 3 vraagt. Volgens Marks is dat niet het geval. De software neemt slechts 1 procent van het geheugen van de console in beslag en het vertalen van de data van elke Motion Controller neemt een kwart van de capaciteit van een Cell-core in beslag. De software is overigens de meeste tijd kwijt aan het synchroniseren van de diverse datastromen. Als Move wordt gebruikt, dient de software drie tijdcodes te volgen. Move werkt met een eigen klok, maar de Eye Camera en de PlayStation 3 hebben er zelf ook een.
Voorlopige conclusie
Move lijkt dus goed te functioneren. Er is in sommige snelle games iets van vertraging merkbaar, maar dat geldt eigenlijk ook voor de concurrerende systemen. Bewegingen worden echter erg goed waargenomen, veel nauwkeuriger dan de Wii dat kan. Bovendien heeft Sony de software goed op orde. Waar Microsoft zich de eerste maanden enkel toelegt op casual games, heeft Sony voor elk wat wils. Van Heavy Rain verschijnt nog dit jaar een Move-versie, in 2011 staat Killzone 3 op het programma en ook Dead Space: Extraction en Socom 4 zijn met Move te spelen. Dat zal de rechtgeaarde gamer goed doen.