Jullie leukste vragen aan componentenredacteur Daan van Monsjou

Eerder deze week konden jullie onder dit artikel vragen stellen aan nieuwsredacteur Daan van Monsjou. Hij schrijft veel over componenten en hardware, interviewt hoge piefen van ASML en maakt uitgebreide verhalen over technische vorderingen bij TSMC. Daan beantwoordde jullie vragen over de Wet van Moore, PCIe 5.0 en Donald Trumps chipbeleid.

Hieronder vind je een greep uit de leukste vragen aan Daan. Wil je de hele Q&A teruglezen, dan kan dat hier.

PCIe 5.0-moederborden

De komende generaties van gpu's van alle merken zullen waarschijnlijk PCIe 5.0 gebruiken als aansluiting voor het moederbord. Hou ik hier best rekening mee als ik ergens het komende jaar mijn bestaande pc zou willen upgraden naar een 9800X3D? De meerprijs momenteel tussen een goed AM5-bord met PCIE 5.0 x16-aansluiting en een goedkoper model met een klassieke 4.0 x16-aansluiting is toch al snel 60-80 EUR, wat de upgrade al snel tien procent duurder maakt. Zal zo'n 5.0 X16-poort wel meerwaarde hebben, zeker gezien het feit dat zelfs een 4090 momenteel geen 4.0 x16-slot volledig benut en de kans klein is dat naast de 5090 andere komende gpu's dat wel zullen doen? - nzall

Daan: "Ik zou er niet van wakker liggen als mijn pc geen PCIe 5.0-slot heeft. Zoals je zelf al opmerkt, zelfs een RTX 4090 benut amper een volledige 4.0 x16-interface. Sterker nog: TPU heeft dat eerder eens getest, en zelfs met een PCIe 2.0 x16-slot haal je nog 92% van de prestaties met een 4090 (gemiddeld, op 4k)"

"Je kunt best een PCIe 5.0-bord nemen als je wil 'futureproofen' en die extra tientjes je niet zoveel uitmaken. Maar als je op de prijs-prestatieverhouding wil letten, dan kun je prima uit de voeten met een PCIe 4.0-bord wat mij betreft. Je zult waarschijnlijk weinig missen qua prestaties "

X86 versus ARM

Wat denk jij dat de levensvatbaarheid is van X86(-64) tegenover ARM gezien zowel in de consumenten- als servermarkt ARM steeds verder opkomt? - jax1285 en Toine1

Daan: "Ik denk niet dat x86 van de markt gaat verdwijnen. De stijgende populariteit van Arm betekent wel dat Intel en AMD aan de bak moeten om x86 als ISA beter te maken (en dat doen ze ook wel)"

"Met een beetje mazzel zorgt de opkomst van Arm wel voor méér concurrentie. Volgens geruchten gaat Nvidia ook Arm-processors voor pc's uitbrengen (en AMD ook trouwens), en de Qualcomm Snapdragon X-chips moeten ook naar andere formfactors dan alleen laptops komen. Dat betekent meer keuze voor ons tweakers en dat kan ik alleen maar toejuichen"

Chipindustrie onder Trump

Hoe denk je dat het toekomstige beleid van Amerika door Trump de chipindustrie gaat beïnvloeden? - DarkWoesel

Daan: "Goeie vraag! In brede zin is Trump natuurlijk erg van het 'build it in America'. Op zich wordt daar al aan de weg getimmerd: de US Chips Act van Biden heeft er al voor gezorgd dat alle grote chipmakers (TSMC, Samsung, Intel) nieuwe chipfabrieken in de VS gaan bouwen. Trump is echter al kritisch geweest over die chipwet, omdat invoerrechten 'beter' zouden zijn dan subsidie voor fabrieken. Misschien wordt er wel een streep gezet door de US Chips Act. We zullen zien of die fabrieken er dan nog steeds komen, of dat bedrijven een streep door die plannen zetten."

"Trump is natuurlijk ook behoorlijk anti-China, maar ook hier was Biden zelf al vrij streng in. Export van geavanceerde chips en chipproductieapparatuur naar China is al verboden door de regering-Biden. Zie bijvoorbeeld dit achtergrondverhaal over dat beleid (en dit nieuwsbericht over een wetswijziging van vorig jaar). Ik kan me voorstellen dat Trump dat nóg verder escaleert tot een volledige handelsoorlog, met alle gevolgen van dien."

"Wereldwijd proberen landen en regio's sowieso al steeds meer zelfvoorzienend te worden op het gebied van chipproductie. De VS heeft dus een chipwet, maar ook hier in Europa hebben we miljarden uitgetrokken voor de chipsector. Datzelfde geldt voor Japan, Zuid-Korea, Taiwan, etc. Daar schreef ik eerder ook een achtergrondverhaal over. Maar ik zou me goed kunnen voorstellen dat andere landen dit verder doorzetten als de VS een minder betrouwbare bondgenoot blijkt."

Liefde voor opensourcesoftware

Het is algemeen bekend dat jij een liefhebber bent van opensourcesoftware en Linux-distro's. Mijn vraag aan jou is: Kun je uitleggen waarom dat zo is en hoe dat zo is gekomen? Zou je dan ook specifiek willen ingaan op waarom OSS voor jou de voorkeur heeft boven proprietary software? Ben jij de enige binnen Tweakers, of heb je brothers in crime? - delphium

Daan: "Ik heb daar eigenlijk geen praktische reden voor: het is vooral filosofisch. Ik ben gewoon fan van de gedachte dat software 'vrij' en 'democratisch' beschikbaar is. Open source is voor mij ook een stukje transparantie dat ik erg kan waarderen, zelfs al ben ik zelf niet in staat om broncodes te ontcijferen (ik blijf uiteindelijk een journalist, geen ontwikkelaar ). Dat geldt voor algemene software, en inderdaad voor Linux-distro's."

"Ik moet daarbij wel zeggen dat ik in de praktijk ook gewoon gesloten software gebruik. Ik gebruik bijvoorbeeld regelmatig 'gewoon' Windows en heb een 'normale' smartphone. Het liefst gebruik ik alles open source en vrij, maar ik wil daar ook niet ál te veel functionaliteit of 'gemak' voor inleveren."

"Volgens mij ben ik hier binnen Tweakers overigens niet de enige in. Ik weet dat een paar andere collega's ook veel gebruikmaken van Linux (misschien nog wel meer dan ik!) en OSS "

Wet van Moore

Wat vind jij? Is de Wet van Moore dood? - Bark_At_The_Cat

Daan: "Ja en nee. Wetende wat er in de pijplijn zit bij de grote chipmakers, vermoed ik dat we nog wel even door kunnen gaan met het verder verkleinen van transistors. Aan de andere kant denk ik wel dat dat schalen in de toekomst steeds trager zal gaan. Dat zien we eigenlijk nu al wel gebeuren, en ik kan me voorstellen dat die trend in de toekomst gaat doorzetten."

"Tegelijkertijd denk ik wel dat er, ook als het doorschalen trager en complexer wordt, nog genoeg andere trucjes te bedenken zijn om chips in de toekomst te verbeteren. Onderzoeksinstelling imec heeft al eens het een en ander gepubliceerd over 'CMOS 2.0', om eens een voorbeeld te noemen. In het kort: daarmee zouden chips, nog meer dan nu, opgedeeld worden in losse laagjes en chiplets, ieder met een specifiek doel. Voordeel daarvan is dat je ieder onderdeel los kunt optimaliseren, en voor ieder onderdeel het beste (en kostenefficiëntste) productieproces kunt gebruiken."

"Ik vond dat toen ik op bezoek was bij imec in ieder geval erg interessant klinken, en zou daar graag nog eens wat dieper in duiken!"