Opstelten wil informatiesystemen politie en justitie samenvoegen

Minister Ivo Opstelten van Justitie wil een eind maken aan de aparte informatiesystemen bij bijvoorbeeld justitie en politie voor het opslaan van gegevens. Ook mag wat Opstelten betreft de bewaartermijn van die informatie in sommige gevallen worden verkort.

In een brief schrijft Opstelten maandag aan de Tweede Kamer dat onder meer de systemen van justitie, politie, de rechtbank en de reclassering niet goed op elkaar aansluiten. Zo zijn dezelfde persoonsgegevens mogelijk bij alle systemen apart opgeslagen, wat ervoor zorgt dat het verwerken van de gegevens lastiger is. "Zeker in het digitale tijdperk, waarin gegevens niet meer aan een plaats gebonden zijn, is dat niet langer te rechtvaardigen", zegt de minister.

Opstelten wil voorkomen dat instellingen informatie 'rondpompen' en wil dat de gegevens eenmalig worden vastgelegd en worden beheerd, waarna de overheid ze vaker kan gebruiken. Hij wil dat de overheid hierbij garant staat voor de ingevoerde informatie, het beheer en de beveiliging ervan en de verwerking van die gegevens. Zo wil de minister niet alleen redundantie tegengaan, maar ook het oneigenlijk gebruik van informatie beperken. Door middel van logs zou in kaart moeten worden gebracht wie welke informatie wijzigt. "De wet - en dus niet de eigenaar - bepaalt wie kennis mag nemen van het gegeven of document."

Ambtenaren van het ministerie van Justitie doen bovendien onderzoek naar een zogeheten gegevensautoriteit. Dat is een functionaris binnen een organisatie die standaarden voor het opslaan van informatie opstelt en daarnaast toezicht houdt op de naleving ervan. Ook moet die functionaris letten op de verwerking van de gegevens, zegt Opstelten. Hij verwacht dit jaar meer te kunnen melden over de invulling van een dergelijke gegevensautoriteit. Onder meer de politie zou er een krijgen.

Daarnaast wil de minister de regelgeving omtrent de bewaartermijnen onder de loep nemen, schrijft hij verder. Die regels hebben voornamelijk betrekking op de bewaartermijn in het algemeen, terwijl ze niet over het doel gaan. Daardoor mogen de gegevens de gehele termijn worden gebruikt voor een breed scala aan doelen, zoals opsporing, strafoplegging en screening. Opstelten vindt dit vanuit privacyoverwegingen 'moeilijk te rechtvaardigen'. "Voor een zwaarwegend doel, zoals het oplossen van cold cases bij ernstige misdrijven, moeten gegevens lange tijd kunnen worden gebruikt. Voor minder zwaarwegende doelen, bijvoorbeeld de beoordeling van een vog-aanvraag, kan en moet die termijn veel korter zijn."

Tot slot hamert Opstelten erop dat de gegevens na het gebruik door bijvoorbeeld justitie en politie voor een strafrechtelijke zaak, moeten worden verwijderd. Dit is in het verleden niet altijd gebeurd, hoewel dat wel nodig was, zo zegt hij. Onder meer de marechaussee heeft het vernietigen van persoonlijke gegevens in het verleden verzaakt, maar moet dit alsnog doen. Opstelten zegt dat eind dit jaar een externe audit plaatsvindt die het vernietigen van gevoelige informatie door de politie, de Koninklijke marechaussee en de vier bijzondere opsporingsdiensten in kaart moet brengen.

Reacties (101)

[Sgreehder]

Maak eerst maar eens een landelijk informatiesysteem voor de politie, daarna kijken we wel verder.

[kaopadkai]

Inderdaad ja.
Ik zou graag optimistisch willen reageren, maar dat lukt me effe niet.

Het ene mega-project is net de stekker uitgetrokken met 200 miljoen (!) in de prullenbak en Opstelten wil gelijk lekker doorpakken met een nieuw mega-project?!

Het is al een hele opgave om de XP-machines tijdig te upgraden...
Nee dan moet er een exclusief contract worden afgesloten om support te borgen.

Ik begrijp dat dit soort ambities er zijn, maar de overheid is gewoon niet in staat om dit op een goede manier te realiseren; dat is keer op keer gebleken. Maar we steken gewoon weer de kop in zand en gaan elkaar lekker voor de gek houden.

Helaas speelt prestige in dit soort projecten altijd een veel te grote rol; Geen realistische schattingen en de stekker wordt veel te laat uit een project getrokken.

"Zeker in het digitale tijdperk, waarin gegevens niet meer aan een plaats gebonden zijn, is dat niet langer te rechtvaardigen"

Op deze manier met ons belastinggeld omgaan; dat is in dit tijdperk niet langer meer te rechtvaardigen!

[Poestie]

Ik ben zelf werkzaam in de politionele wereld, maar dan in België. Dergelijke visies over gegevensopslag en gegevensgebruik, dat mankeren we hier echt. Hier is men nog op zoek naar manieren om informatie binnen de politie al op een degelijke manier te beheren en exploiteren, laat staan dat justitie hier nog maar ergens in voorkomt. Wat mij betreft mag die meneer Opstelten hier ook eens zijn idee komen verkondigen!

Losstaand van bovenstaande blijft het een bijzonder moeilijke materie. Jopiek haalt privacy al aan, doch moet men goed beseffen dat dergelijke informatiehuishouding van cruciaal belang is voor het welzijn van de maatschappij. Leg een slachtoffer maar eens uit dat een bepaald stuk in de rechtbank tegenstrijdig met een ander stuk, terwijl ze exact dezelfde informatie moeten bevatten, en hierdoor de verdachte vrijuit gaat. Of erger nog, dat het stuk gewoonweg is, en niemand weet waar het zich bevind of bij wie het allemaal al voorbijgegaan is.

Als die informatiesystemen met de nodige doordachtheid ontwikkelt worden en de doorstroming en exploitatie ervan goed geregeld is en gecontroleerd wordt, moet zelf een privacy-goeroe hier geen schrik van hebben.

[Risce]

Of een stuk tegenstrijdig is, staat los van de manier hoe het opgeslagen is, als je het gewoon goed doet. Je gaat een verdachte niet vrijlaten omdat er een nieuwe versie is van een document.

Bovendien vind ik het argument over slachtoffers of "wat als het je zelf overkomt" meestal vals gebruikt, omdat het gaat om principes van privacy, of in dit geval: scheiding der machten.

[garagaholic]

Of stukken tegenstrijdig zijn, staat echter niet los van de wijze waarop dezelfde stukken gedeeld worden binnen de instanties onderling. Wanneer één keer informatie is afgegeven, en deze informatie komt op twee verschillende wijzen in twee systemen te staan vanwege één of andere domme communicatiefout... Dan heb je in de rechtszaal dus een probleem.

[MBV]

Die visie is er misschien wel, maar de uitvoering ontbreekt het geheel aan. Er is geen groter drama dan de automatisering van de politie (elk corps had z'n eigen systeem, zonder uitwisseling van gegevens).

Ik moet zeggen dat het me verbaasd dat een digibeet als Opstelten met zo'n idee komt, maar door het gebrek aan IT-kennis binnen de top van Justitie zou het mij verbazen als hier iets goeds uit komt.

[MacD]

Dat is bij de Nederlandse politie ook al een probleem, hoor. De informatie systemen zuigen (hoor ik van meerdere agenten/politiefunctionarissen op meerdere niveau's).

[Moogles]

Losstaand van bovenstaande blijft het een bijzonder moeilijke materie. Jopiek haalt privacy al aan, doch moet men goed beseffen dat dergelijke informatiehuishouding van cruciaal belang is voor het welzijn van de maatschappij. Leg een slachtoffer maar eens uit dat een bepaald stuk in de rechtbank tegenstrijdig met een ander stuk, terwijl ze exact dezelfde informatie moeten bevatten, en hierdoor de verdachte vrijuit gaat. Of erger nog, dat het stuk gewoonweg is, en niemand weet waar het zich bevind of bij wie het allemaal al voorbijgegaan is.

Kleine prijs voor privacy.

[jbhc]

Ik voorzie een systeem dat er uiteindelijk ongeveer als volgt uit gaat zien:

[code]

BSN[Naam] ---+-------Patientendossier----+---Huisarts
| +---Ziekenhuis
| +---Psychiater
|
+------Belastingdienst------+Inkomen
| +Bezittingen
| +Openstaande schulden
|
+-----Opleidingen----------+Basisschool
| +Middelbare School
|
+-----Justitie-----------------+Openstaande Boetes
| +Veroodelingen
| +Lopende onderzoeken
|
enz.
[/code]

En dat is iets waar ik persoonlijk dus echt niet op zit te wachten

[Reactie gewijzigd door jbhc op 23 juli 2024 06:24]

[Martinspire]

Want? Jij hebt het liever in 30 inefficente, verouderde, slecht beveiligde systemen met vrijwel geen controle en weinig mogelijkheid tot uitbreiding of verbetering?

Sorry hoor, maar ik vind het eigenlijk vrij logisch dat een overheid van diens inwoners verschillende gebieden met informatie samenvoegd.

[RobinHood]

Tot een bepaalde hoogte is dat idd handig/nuttig/nodig. Echter, waarom zou de politie inzicht moeten hebben in mijn patiëntendossier? Of DUO in mijn bezittingen?

Eigenlijk zie ik helemaal het nut van veel van die samenvoegingen niet, veel dingen zijn gewoon niet nodig om gekoppeld te worden, tenzij je aan profiling wilt gaan doen. Veel schulden + bekend met agressie problemen + recente aankoop van middelen waarmee je explosieven kan maken = alarmbelletjes?

[Martinspire]

Die hebben ze ook niet nodig, maar ik heb op tweakers ook niet alle fora nodig. Toch kan het bv voor het opsporen van criminelen best handig zijn lijkt me?

Grote bedrijven hebben al een deel van dat profiel overigens, is een kwestie van tijd voordat ook de rest gevult lijkt

[Reactie gewijzigd door Martinspire op 23 juli 2024 06:24]

[endemion]

Waar is dat recht om vergeten te worden in deze?

[RobinHood]

Ik denk dat je bij het opsporen dan al snel op profiling uitkomt, iets wat niet echt wenselijk is, gezien je ook als 100% onschuldige opeens erg verdacht kan zijn vanwege je profiel, en dan kun je opeens gebiedsverboden krijgen op bepaalde dagen, omdat je misschien wel gekke dingen gaat doen.

Wat mijn opleidingsniveau is maakt toch weinig uit voor de politie? Of wie mijn huisarts is en welke ziekte ik 5 jaar geleden had is ook niet echt interessant.

Natuurlijk hebben grote bedrijven al een behoorlijk profiel van veel mensen, maar dat is nog vrij eenvoudig tegen te houden. Geen social media gebruiken, Google zoveel mogelijk mijden, een anonieme/valse naam kortingskaart gebruiken en meer van dat soort dingen verstoren je profiel al heel erg, zonder dat je echt moeite moet doen.

[VOODOO_WILLIE]

Inderdaad. Je vergeet alleen nog de zorgverzekeraars en je supermarktbonuskaart.

Die codetags werken trouwens niet met "inline" tekst heb ik ook al gemerkt.
Volgens mij moet dat hele zwikje naar een extern bestand wijzen om te werken (alhoewel ik dat nog niet getest heb).

[Reactie gewijzigd door VOODOO_WILLIE op 23 juli 2024 06:24]

[tvdijen]

BSN mag niet in systemen gebruikt worden in databases
http://dirkzwagerieit.nl/...ases-mag-worden-gebruikt/

[aZuL2001]

Zou een mooi klusje voor een Lotus Notes omgeving zijn.

Maar ben erg benieuwd of ze dit wel goed van de grond krijgen.

[Rembert]

Lotus Notes... bestaat het nog? Mixed feelings met die oplossing.

Maar inderdaad, het authorisatie systeem van Lotus Notes lijkt inderdaad prima geschikt voor zo'n toepassing, net als de replicatie faciliteiten. En ik meen me te herinneren dat er ook een behoorlijke logging in zat.

Even graven in de grijze massa: het was toch mogelijk om een notes database lokaal te zetten en dan met een Notes client te openen vooropgesteld dat je al over de juiste rechten beschikt? Hierdoor omzeil je de registratie in access logs. En, dat kon dan weer worden voorkomen met local access protection oid?

Notes zit idd behoorlijk goed en doordacht in elkaar. Voordat de overheid miljoenen gaat stoppen in een eigen systeem misschien inderdaad eens goed kijken naar IBM Notes. Even naar de prijzen gekeken: het lijkt nog behoorlijk betaalbaar ook.

[mashell]

Lotus Notes? Als je een grap maakt is het goed gebruik er een smilie bij te gebruiken. Lotus Notes is dood, niet alleen heet het nu IBM notes (social edition, ja echt) maar vrijwel elke gebruiker is het aan het uitfaseren.

[Nico Klus]

Waarom niet meteen OM en politie samenvoegen?
Dan kan de reachtbank natuurlijk niet achterblijven en hop weg de trias politica.

En dat alles omdat ze geen goede koppelingen kunnen maken tussen de verschillende informatie systemen? Het lijkt me omgekeerde wereld. Omdat we (informatie)technisch aan het klungelen zijn gooien we de basis principes van onze rechtstaat maar op de schop.

[afterburn]

Ik begrijp wat je bedoelt, en ik dacht precies hetzelfde, maar dit is niet de trias politica.

Trias Politica oftewel scheiding der machten spreekt over:
- Wetgevende macht: de Staten Generaal oftewel 1ste en 2de kamer
- Uitvoerende macht: de regering
- Rechterlijke macht: rechters en gerechtshof.

Politie en OM vallen min of meer onder de laatste, als ze al ergens onder vallen.

Desalniettemin zou ik ook graag een goede scheiding willen zien van politie en OM enerzijds en rechters anderzijds. Maar zo zijn er nog wel meer dingen die ik graag zou willen zien, zoals bijv een verplichting van de politie en OM om _al_ het bewijs in een zaak aan de verdediging te overhandigen, en niet alleen dat wat zij (politie & OM) relevant achten.

[Achilles]

Politie en OM zijn in Montesquieu's ogen sowieso de uitvoerende macht. Anders zou de rechter niet onafhankelijk zijn van het OM (c.q dan heeft een hoge pief bij het OM de macht om mensen achter de trailies te zetten, hetgeen door de trais politica voorkomen dient te worden.)
In het artikel wordt dan ook niet gesproken over een samenvoeging met de rechtbank.

Desalniettemin is dit wederom een overheidsproject waarbij het waarschijnlijk is dat er lekken ontstaan. Dit zal voor de nederlandse topcriminelen zeer gunstig zijn. Zij kunnen een team gepescialiseerde hackers bij elkaar harken om hun bewijsmateriaal te vernietigen.

Persoonlijk zie ik niet waarom de overheid zoveel mogelijkheden ziet in het verbinden van dit soort (windows XP) systemen met het internet.
Privacy wordt niet gezien als iets belangrijks. Anders zouden ze wel een stukje bedrijskritisch systeemmanagment toepassen.

In de controlesystemen van fabrieken worden ook nog steeds windows XP gebruikt. Desondanks is de kans dat er gegevens uitlekken, laat staan dat het systeem op afstand bestuurbaar wordt, heel klein. Als men het zo extreem doet, is het natuurlijk knap lastig werken maar als men toch iets beter omging met de gegevens van de burgers. Ik heb echt t idee dat over niet al te lange tijd bij een gemeente ofzo een hele lijst gevoelige gegevens uitlekt.

Ik hoop dat de gegevensautoriteit wordt opgezet door mensen die wel wat van beveiliging afweten (Fox-IT bijv.) en dat justitie niet overgaat op t paperless office ( ), anders zie ik de topcrimineel waar niemand ooit een zaak tegen rond krijgt ontstaan.

[Anoniem: 601689]

Het is mij een raadsel waarom een database van de rechtbank verbonden moet worden aan de database van politie en justitie. Het OM en rechters zijn bewust twee gescheiden organisaties.

Het is de taak van justitie om aan de rechtbank aan te leveren waar zij over moeten oordelen. Rechters hoeven niet te neuzen in politie en justitiedatabanken. Dat zou de rechters alleen maar beïnvloeden.

En het gaat justitie eigenlijk niks aan over welke gegevens de rechtbank beschikt. Als het justitie aangaat dan zijn ze er al bekend mee, want ze zijn zelf partij in alle strafzaken. En uitspraken die gedaan zijn, die zijn al openbaar.

Ik zou het wel fijn vinden als zou worden aangegeven om welke informatie het gaat. Maar ik ben bang dat de overheid dat zelf ook nog niet weet. Wellicht zullen ze stellen dat het om beperkte informatie gaat, zoals persoonsgegevens of iets. Maar ja, dan kun je net zo goed alle databanken koppelen aan de gemeentelijke administraties.

[Poestie]

Hier ben ik niet mee akkoord. Vooreerst: ik ken enkel het Belgisch strafrechtsysteem, maar denk dat dit voor NL grotendeels gelijk loopt.

De politie werkt voor het openbaar ministerie, die op zijn beurt beslist om al dan niet iemand voor de rechter te brengen. De rechtbank gaat het dus uiteindelijk gaan doen met de resultaten van het politiewerk, waarbij het openbaar ministerie een sturende rol speelt (door bepaalde onderzoeksdaden te vragen bijvoorbeeld). Ik laat hier even de bevoegdheden qua arrestaties er uit, maar dat komt eigenlijk ook op hetzelfde neer.

Het grote probleem vandaag is dat gegevens die de politie in zijn databank vat, ook in de pro justitia's vermeld staan voor het openbaar ministerie en dan later ook de rechtbank. Het is echter zo dat er geen enkel feedback of ventilatie van de gevatte gegevens bij de politie terecht komt. Resultaat: iemand wordt verdacht van een diefstal, maar wordt door de rechtbank uiteindelijk vrijgesproken wegens ontegenspreek bewijs van onschuld. Je blijft hierdoor echter in de politionele databanken staan voor iets waarvoor je onschuld bewezen is. Dat is niet correct.

Met een geïntegreerde databank zou de vatting van gegevens veel beter kunnen gecontroleerd en geventileerd worden. Dat een rechter voor zaak A geen rekening mag houden met een lopend onderzoek die misschien uitdraait in een zaak B spreekt voor zich, maar dat kan goed geregeld worden mits een correct toegangsbeleid bij de raadpleging van deze databank. Maar het is toch gek om éénzelfde feit te vatten in twee of meerdere databanken?

[Anoniem: 601689]

Dat iemand onschuldig is voor de wet, betekent niet dat iemand feitelijk onschuldig is. Er kan ook simpelweg bewijs ontbreken. Als iemand verdacht is geweest, dan kan dat voor de politie zeer relevant zijn. Maar voor de rechtbank heeft dat geen enkele betekenis.

Maar ik snap je punt wel, dat politie niet altijd te horen krijgt hoe een zaak is afgelopen. Dat is ook wel zo.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 601689 op 23 juli 2024 06:24]

[Anoniem: 14038]

Er is inderdaad een reden waarom politie en justitie gescheiden zijn. Omdat justitie zo onpartijdig mogelijk moet zijn. Niet voor niets dat vrouwe Justitia een blinkdoek om heeft.
Als je deze twee gaat koppelen dan geef je politie de mogelijkheid om de informatievoorziening van justitie te beïnvloeden en dus onredig veel mogelijkheden om een strafproces te beïnvloeden in hun voordeel door selectief informatie in te voeren en beter in te spelen wat justitie verwacht. Het is dus een volgende stap naar een politiestaat op een hele subtiele manier.

Ivo Opstelten heeft wel vaker van dit soort gevaarlijke plannen en telkens pakken deze navenant altijd in het nadeel van de burgers uit. Hij is te onbekend met IT vraagstukken en laat zich wat dat betreft slecht voorlichten want dit plan is ongewenst in politieke zin en bovenmatig ambitieus terwijl gebleken is dat de politie nog niet eens in staat was om hun basisvoorzieningen in een fatsoenlijke IT oplossing te realiseren.

[S0epkip]

Het lijkt een goed idee, misschien zelfs een efficientieslag. Maar volgens mij kan dit niet:

1. Trias Politica
2. Overheid en ICT, don't get me started.

nieuws: Justitie vergat implementatiekosten bij stopgezet ict-project
nieuws: 'Belastingdienst spendeerde 203 miljoen euro aan geflopt ict-project'
nieuws: Opstelten en Belastingdienst winnen Big Brother Award - update
nieuws: 'Overheid kan jaarlijks 5 miljard op ict-projecten besparen'
nieuws: 'Een derde van grote ict-projecten overheid faalt zodat systeem wordt geschrapt'
nieuws: Ict-projecten Rotterdam kosten 40 miljoen meer dan begroot
nieuws: Rijksoverheid investeert milljoenen in negen 'slimme' ict-projecten
nieuws: Rekenkamer: ict-projecten nodeloos complex
nieuws: 'Meeste ict-projecten niet succesvol'
nieuws: Mislukt ict-project UWV kost 87 miljoen euro
nieuws: 'Overheid stelt ict-bedrijven zelden aansprakelijk bij mislukken projecten'

(Shit, I started...)

[Reactie gewijzigd door S0epkip op 23 juli 2024 06:24]

[cracking cloud]

Tja, bij de overheid zitten ICT kneuzen (http://www.volkskrant.nl/...-zitten-ict-kneuzen.dhtml)

[Anoniem: 453240]

Dat eerste punt moest ik ook direct aan denken. Dat Opstelten daar blijkbaar aan voorbij gaat geeft wel te denken.

[461943]

Waar is het addertje? Als het van Opstelten komt kan het voor de privacy nooit iets goeds betekenen. Het komt nu over als goed voor de privacy, maar ik geloof er niks van dat dat echt zo is. Nee, wat mij betreft laten ze lekker het huidige systeem in stand. Hoe verdeelder de informatie, hoe beter.

Ja, ook ik wil dat criminelen opgepakt worden. Maar zodra een dergelijke universele database bestaat weet er sowieso wel weer iemand misbruik van te maken- zie het overbekende voorbeeld van joden in de WOII. Cliché, zeker, maar daarom niet minder significant.

[Reactie gewijzigd door 461943 op 23 juli 2024 06:24]

[tweaker2010]

De eerste vraag die me te binnen schiet: wat kost dat? Samenvoegen is meestal immers duurder dan een volledig nieuw systeem.

Hij verwacht dit jaar meer te kunnen melden over de invulling van een dergelijke gegevensautoriteit. Onder meer de politie zou er een krijgen.

Onder meer, dus er komen meerdere gegevensautoriteiten? Wie is er dan precies verantwoordelijk?

[Anoniem: 510415]

In 2028 kunnen we waarschijnlijk lezen dat het helaas weer niet is gelukt. Zelfs niet na er 3x zoveel budget dan begroot naar gesmeten te hebben.