Private SpaceX-lancering op allerlaatste moment afgeblazen

De lancering van het privaat gefinancierde onbemande ruimteschip van SpaceX naar het International Space Station is op het allerlaatste moment afgeblazen. Computers constateerden dat de druk in een van de raketmotoren iets te hoog was opgelopen.

Het aftellen naar de lancering was al afgerond en de motoren waren al tot ontsteking gebracht, maar op het allerlaatste moment voorkwam een computer dat de Falcon 9-raket van SpaceX het luchtruim koos. De computer detecteerde dat de druk in een van de motoren iets te hoog was, waarna de lancering toch nog werd afgebroken. Vanaf dinsdag kan een nieuwe poging ondernomen worden, maar een definitieve nieuwe datum is nog niet vastgesteld.

De lancering van de Falcon 9 met de Dragon-capsule, met aan boord proviand en apparatuur voor de astronauten in het ISS, is al enkele keren uitgesteld. Het uitblijven van de bevoorrading is niet van grote invloed op de experimenten aan boord van het ruimtestation of het welzijn van de astronauten, waaronder de Nederlander André Kuipers. Oorspronkelijk zou de raket van het bedrijf SpaceX maandag arriveren. Het zou dan het eerste ruimtetransport betreffen die niet door een overheid gefinancierd is. Naast de transportversie van Dragon, genaamd DragonLab, is er een bemande variant die de naam DragonRider draagt.

De Amerikaanse overheid heeft zijn eigen SpaceShuttles met pensioen gestuurd en vertrouwt nu op privaat gefinancierde ruimteschepen voor projecten als de bevoorrading van het ISS. Bedrijven als SpaceX en Orbital hebben hiervoor contracten ter waarde van bijna 700 miljoen dollar in de wacht gesleept, volgens BusinessWeek, en er liggen nog eens miljarden in het verschiet voor twintig nieuwe transportmissies, te beginnen in de herfst. Het bemande Cygnus-ruimteschip van Orbital moet dan gelanceerd worden om het ISS te bevoorraden.

Reacties (49)

[Nardon]

Had het gezien op de livebeelden. Jammer dat er geen lancering was. Oorzaak was een te hoge druk in motor 5. Ze hadden ook maar 1 seconde marge om te lanceren, dus het was echt go or no go. Gelukkig was het maar een testvlucht en was de lancering niet iets van kritiek belang maar het blijft zonde natuurlijk.

Voor de geïntereseerde, aankomende woensdag is er weer een lanceerpoging. Weet niet precies hoe laat dat in Nederlandse tijd is.

[Reactie gewijzigd door Nardon op 26 juli 2024 06:54]

[anandus]

Aankomende dinsdag om 9.44

[Firesphere]

Volgens mij is de volgende poging op dinsdag 22 mei, 7:44 UTC, dus 9:44 Nederlandse tijd.
De livebeelden waren wel cool en ook leuke interactie met de kijkers.

[Neut72]

Als uiteindelijk besloten wordt om motor #5 te vervangen kan het nog wel een paar dagen later worden voordat weer een poging wordt gedaan om te lanceren.

[Nomi]

Dit moet je niet per se zien als een mislukking. Bij de Space Shuttle was het niet mogelijk om de lancering op het laatste moment af te breken. Dat SpaceX daar wel toe in staat is laat zien dat ze betere veiligheidsprocedures hebben. Mogelijk zelfs met iets te strenge marges. Dat is nu de vraag: was de druk inderdaad te hoog en had dat geleid tot ongelukken of was de marge op basis waarvan de computer de lancering afbrak te streng en was een probleemloze lancering wel mogelijk geweest. Zie bijvoorbeeld de berichten op spaceflightnow.com:
"Aborts are common in Falcon 9 countdowns when computers recognize a limit out of a predefined range. Sometimes the fix is as simple as adjusting the acceptable range in the computer, but with a one-second launch window this morning, there will no opportunity to resolve the issue today."

[Reactie gewijzigd door Nomi op 26 juli 2024 06:54]

[Blokker_1999]

Bij de shuttle was het niet meer mogelijk eenmaal men de SRBs had ontstoken. Een SRB werkt met vaste brandstof die eenmaal ontstoken is niet meer kan gedoofd worden. Recente ontwikkelingen in SRB technologie zorgen ervoor dat dit wel te controleren valt en men dus minder vermogen kan geven of de SRB zelfs volledig kan doven, maar in de tijd dat het STS project werd opgestart bestond die technologie simpelweg nog niet. Ook NASA kan een abort doen bij al zijn lanceersystemen die met vloeibare ipv vaste brandstof werken.

De abort hier is gegeven op 0,5s voor de lancering nadat de computer een te grote afwijking in nummer 5 vaststelde tov de data van de testfiring enkele weken terug. Het zou al zeker niet om een sensor fout gaan. Ofwel is er echt een probleem met de motor ofwel moet men de marge groter nemen.

[Verwijderd]

nieuwe informatie:

"Today's launch was aborted when the flight computer detected slightly high pressure in the engine 5 combustion chamber," SpaceX said in a statement. "We have discovered root cause and repairs are underway."

"During rigorous inspections of the engine, SpaceX engineers discovered a faulty check valve on the Merlin engine. We are now in the process of replacing the failed valve. Those repairs should be complete tonight. We will continue to review data on Sunday. If things look good, we will be ready to attempt to launch on Tuesday, May 22, at 3:44 a.m. Eastern."

en ook

"SpaceX has traced this morning's pressure spike in Engine No. 5 to a turbopump valve, according to a tweet by company founder and CEO Elon Musk.

"Engine pressure anomaly traced to turbopump valve," Musk wrote. "Replacing on engine 5 and verifying no common mode."

The next launch attempt is expected Tuesday at 3:44 a.m. EDT (0744 GMT) after this morning's countdown was aborted a half-second before liftoff."

bron: spaceflightnow

[coelho]

Waar werden de live beelden uitgezonden? "Gewoon" via Nasa.tv of op een site van deze private club? Dan zet ik 'm vast in de favo's voor a.s. dinsdag.

[Blokker_1999]

ik heb op de live stream van nasa tv gekeken, maar ik geloof dat deze op de spacex website ook wel te volgen zal zijn (vermoedelijk dezelfde stream). http://www.spacex.com/webcast/

[Virtlink]

't Was een andere stream op de SpaceX website. Die van SpaceX werd van commentaar voorzien door een drietal SpaceX medewerkers in Californië, terwijl die van NASA andere beelden toonde en van commentaar werd voorzien door iemand van NASA. Die van SpaceX was uitgebreider en had meestal betere beeldhoeken.

[Verwijderd]

Er zijn een aantal adressen om dit live te volgen
-nasa tv - http://www.nasa.gov/
-spacex - http://www.spacex.com
-spaceflightnow - spaceflightnow.com/

Op nasa tv en spacex is er ook een aflevering met host die extra informatie geeft.
De stream van spacex is uiteraard de beste, want dan krijg je inside beelden en informatie tezien.

Jammer van de mislukte lancering; er moet echter wel gezegd worden dat spacex nog NOOIT een lancering in 1 keer heeft kunnen doen; ze hebben altijd een nieuwe countdown moeten doen waarna ze de parameters lichtjes aanpassen; dit omdat de computers veel strenger en gevoeliger zijn dan gebruikelijk in de sector. Deze keer kon geen 2de poging worden ondernomen omdat ze zo'n 2kg extra fuel nodig hebben per seconde dat ze later lanceren dan het ideale tijdstip. Omdat nu zowel de tweede als de derde testvlucht worden gecombineerd is elke kg fuel nodig en hebben ze maar een zeer kleine 'launch window'.

Meer informatie vindt je in de perskit op space.com en die is zeer uitgebreid en interessant.

[Firesphere]

Op verschillende plekken, UStream, Nasa.tv, SpaceX zelf. Had zelf de SpaceX stream open, maar op mobiel zal waarschijnlijk een uStream iets handiger zijn, de SpaceX stream wilde niet in Landscape-mode op m'n iPhone.
En gewoon hun twitter en/of facebook volgen, krijg je alle informatie die je wilt voorgeschoteld.

[Verwijderd]

Er is ook:

http://www.livestream.com/spaceflightnow

Die heeft nog steeds een live stream lopen op dit moment, ook al is de lancering al uren geleden afgelast.

[Verwijderd]

ja dat is die van spaceflightnow waar ik al naar verwees

[Verwijderd]

Zou dit komen door een slechte testprocedure?
Ik zie al die teleurgestelde gezichten al voor me
Wel jammer!

[Blokker_1999]

Neen, de Falcon 9 heeft al 2 succesvolle lanceringen gehad en ik geloof dat men in de dagen voor de lancering ook al een test firing van de motoren doet. Ook hier gaat in principe om een pre-launch test. De motoren worden enkele seconden voor de lancering ontstoken en men houd de raket dan nog mechanisch op de grond net om dit soort fouten te detecteren.

De computer detecteerde een te grote duk in motor 5 en heeft deze dan onmiddelijk uitgeschakeld gevolgd door een shutdown van de 8 andere motoren. De Falcon 5 kan vliegen met 1 of 2 motoren uitgeschakeld, maar voor een lift off heeft men alle 9 nodig.

[Verwijderd]

ja en toen was er ook zo'n mislukte countdown; net zoals bij de static fire vorige week maandag; toen was er echter wel tijd voor een 2de poging; vanwege de vele milestones die de dragon moet doen tijdens deze missie (want cots 2 en 3 worden in één missie uitgevoerd) is alle fuel nodig en is er dus een zeer kleine tijd op te lanceren. Ze zouden in principe wel kunnen lanceren maar dan hebben ze meer fuel nodig om het iss in te halen....

[Nardon]

Niet alleen de brandstof, ook de positie van het ISS speelt een rol met de lancering. Aangezien het station vrij snel om de aarde heen beweegt (een rondje om de aarde duurt 19 92 minuten) moet het heel precies ingecalculeerd worden.

De shuttles hadden iets betere wendbaarheid dan de Dragon, dus die hadden een grotere marge van 3 minuten. Als er dus een probleempje was dat snel verholpen kon worden kon de lancering nog steeds doorgaan. Met de Dragon was de marge maar 1 seconde.. geen tijd dus om problemen op te lossen, alles moet in 1 keer goed gaan!

[Reactie gewijzigd door Nardon op 26 juli 2024 06:54]

[Josh60]

Volgens mij doet ISS 92 minuten over een rondje.

[Nardon]

Klopt.. ik bedoelde 91 minuten maar dat was ook fout dus..

[Blokker_1999]

van wat ik op de persconferentie begrepen heb is het niet mogelijk om op te stijgen met 8 motoren, eenmaal vertrokken is het wel mogelijk om op 8 te vliegen en de benodigde baan te haal.

[Verwijderd]

had ik dat gezegd dan? is er iets mis met de middelste motor? ik dacht dat het gewoon een geval van een flag was die te gevoelig was ingesteld zoals bij de vorige aborts

[Deido]

Kan de Amerikaanse overheid niet beter dit geld gewoon direct in NASA stoppen?

[Firesphere]

Nee, private organisaties kunnen dit prima afhandelen, zodat NASA hun tijd in space-exploration kan stoppen zoals Mars-missies, misschien nog een keer naar de maan?, Voyager project, et cetera.
Door het pensioneren van de Space Shuttle, maar niet zelf een nieuwe module ontwikkelen spaart NASA vooral op de lange baan heel veel geld uit.

[Blokker_1999]

NASA is gewoon een klant van SpaceX, en het is voor hen gewoon noodzaak na het op pensioen sturen van de space shuttle. NASA heeft met SpaceX een IDIQ contract afgesloten waardoor ze de komende jaren voor 1 miljard dollar aan launches mogen besteden bij SpaceX, ook het amerikaanse leger heeft reeds een IDIQ lopen voor 100 miljoen bij hen. Commerciële ruimtevaart is mogelijk goedkoper dan zelf lanceren. Dit weerhoud de NASA er natuurlijk niet van om zelf verder te werken aan hun eigen projecten zoals nieuwe missies naar de maan en naar mars.

[CivLord]

Helaas niet meer.
NASA is een beetje top-heavy geworden.
Meer managers dan ingenieurs en elke technische beslissing moet goedgekeurd worden door een paar lagen management die daar nauwelijks tot geen verstand van hebben.

Inkopen bij een bij een jong bedrijf met een stel 'jonge honden' en een paar managers werkt sneller, beter en goedkoper. (Totdat zij ook genoeg succes hebben om hun eigen waterhoofd te creëren.)
SpaceX heeft met een budget dat nog niet genoeg was om de Space Shuttle een jaar te laten vliegen een complete raket met bijbehorende infrastructuur en een vrachtcapsule ontwikkeld en gebouwd.

Een halve eeuw geleden kon er vanuit vrijwel niets in tien jaar een man op de maan gezet worden. Nu doen we er eindeloos over om een plan te make om in 25 jaar naar Mars te gaan.

[Verwijderd]

dat gebeurt ook; nasa geeft de opdacht aan spacex.
Nasa maakt zelf geen raketten ze steden dit uit aan de private sector; het verschil zit hem in dat spacex zelf verantwoordelijk is voor delays en enkel betaald worden voor wat gerealiseerd wordt dit in tegenstelling tot de spaceshuttle waarbij alle extra kosten voor nasa waren;


SpaceX kan het goedkoper (veel goedkoper) doen omdat ze alles zelf doen en op grote schaal. SpaceX heeft ook vele klanten buiten nasa...

[thoravatahr]

Op space.com merkt iemand op dat de lanceerklok 30 seconden voor lancering al is stil gezet. Is iemand anders dit ook opgevallen. Hij speculeert op een publiciteitsstunt.

Dat begrijp ik niet, het lijkt me pas een publiciteitsstunt als je een succesvolle lancering uitvoert.

Ik vindt het echter wel opvallend dat de voorgestelde oplossing voor het probleem met de overdruk is dat de marges moeten worden vergroot. Dit geeft mij geen vertrouwen. Als je bedenkt wat een acceptabele range is voor de druk, houd je daar dan ook aan!

[Blokker_1999]

countdowns worden wel meer stilgelegd bij een lancering. Enkel in de laatste 15s word het een abort geloof ik.

De marges zijn beperkt en werden bepaald aan de hand van een test met dezelfde motoren enkele weken terug. Ik vermoed dat men zelf niet goed weet waar de echte marges liggen. Men heeft gewoon een verwachtingspatroon en daar werd te ver van afgeweken.

[Virtlink]

Ik heb zowel de countdown op SpaceX' website als die op NASA TV gevolgd (dat zijn verschillende uitzendingen) en die werden beide zeker niet 30 seconden voor de lancering stil gezet. Beide tikten gewoon door. Die van SpaceX ging door tot T+10 seconden toen de lancering was afgebroken, en de vluchtleiding telde ook hoorbaar af tot 0.

[Verwijderd]

ik heb de lancering live gevolgd en dit was zeker niet het geval; dit was wel het geval voor de static fire vorige week en toen was dit vanwege een software matige shutdown (een beetje zoals nu dus). Alleen is dit nu in de laatste 0,5 seconde gebeurt en toen op 30s

[Virtlink]

Op T -0.5 sec detecteerde een computer een te hoge druk in motor 5 vergeleken met de statische tests die eerder waren uitgevoerd. De motoren waren al ontstoken en de raket werd mechanisch nog aan de grond gehouden (oorspronkelijk tot T - 0). Het lanceerwindow was maar heel klein, omdat anders de ISS weer te ver weg zou zijn. Om die reden kunnen ze ook slechts, in principe, elke drie dagen weer opnieuw proberen te lanceren, als de ISS ongeveer langs het juiste punt komt.

De countdown liep gewoon af tot 0, en er werd ook door de vluchtleiding hoorbaar afgeteld. De raket heeft alle negen motoren nodig om op te kunnen stijgen. Als er eentje faalt komt de raket niet van de grond. Later in de vlucht kan de raket verder op acht, of zelfs slechts zeven motoren, maar bij de lancering niet. Daarom was het ook zo cruciaal dat de lancering werd afgebroken. Het heeft niks te maken met een publiciteitsstunt of iets dergelijks. Een vliegtuig met een mankement laat je ook niet opstijgen, en dat kwalificeer je ook niet meteen als een grote mislukking. Het zou pas een mislukking zijn geweest als de raket wel had geprobeerd op te stijgen, en daarbij misschien zou zijn gekanteld en geëxplodeerd.

De eerstvolgende lanceerpoging die ook is bevestigd door de NASA is komende dinsdag 22 mei om 9.44 Nederlandse tijd. De lancering kan gevolgd worden op de SpaceX webcast en op NASA tv (HD). De uitzendingen van SpaceX en NASA zijn verschillend, die van SpaceX biedt meer informatie.

Als de lancering dinsdag weer niet door gaat, is er woensdag 23 mei om 9.22 uur Nederlandse tijd weer een nieuwe poging mogelijk, maar die is nog niet definitief afgesproken op dit moment. Waarom er die woensdag direct na dinsdag alweer een lanceermogelijkheid is, en niet pas drie dagen later, kon de voorzitter van de persconferentie vanmorgen niet beantwoorden. Mocht het woensdag ook niet lukken, dan doen zich er in de komende weken elke drie dagen nog weer lanceermogelijkheden voor.

[Reactie gewijzigd door Virtlink op 26 juli 2024 06:54]

[thoravatahr]

Je moet toch toegeven dat het raar is dat de oplossing voor het probleem bestaat uit het ontkennen van het probleem, i.e. ze suggeren dat ze de marges voor de druk gaan verruimen.

Ik zou toch wel een uitgebreide onderbouwing willen zien waarom ze de marges eerst krap hebben berekend, en nadien verruimen.

[Blokker_1999]

Men ontkent het probleem helemaal niet. Als het goed is zou de raket ondertussen terug in de hanger moeten liggen (een process dat rond 1600 moest afgerond zijn) waarna technici motor 5 volledig zullen inspecteren om te zien waar het fout is gegaan. Indien nodig zal men motor 5 vervangen. Er ligt in diezelfde hanger nog een tweede raket voor de volgende missie, daarvan zou men 5 dan demonteren en op de huidige raket zetten.

Uiteraard bekijkt men op dit moment alle mogelijkheden. Men weet dat het niet aan de sensor ligt, maar het kan wel zijn dat de grenswaarden foutief zijn. Men heeft zich voor die waarden gebasseerd op een test ontsteking van eind April, mogelijk zijn er toch verschillen in de condities. Men zal dus moeten nagaan of de marges vergroot kunnen worden. Maar denk nu niet dat men de marges gaat vergroten met trial en error totdat er een lancering plaatsvind of de raket gewoon ontploft, daarvoor staat er teveel op het spel.

[Reactie gewijzigd door Blokker_1999 op 26 juli 2024 06:54]

[Verwijderd]

de reden waardoor elon op zijn twitter account alludeert naar deze reden is omdat dit bij de static fire poging eenzelfde probleem was opgedoken; en ook bij de vorige lancering van de falcon 9 in 2010. Toen was er genoeg tijd voor een nieuwe poging een half uur later...nu vanwege de te kleine window niet....

edit: "The problem was similar to one that occurred during the maiden flight of the Falcon 9 in 2010, Shotwell said. That mission was also scrubbed, though only temporarily."

http://www.businessweek.c...d-craft-to-iss-is-aborted

hier wordt dit nog eens bevestigd...

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 26 juli 2024 06:54]

[Blokker_1999]

Fout is ondertussen waarschijnlijk gelokaliseerd. Het zou gaan om een defecte klep op motor 5. Deze kan relatief eenvoudig vervangen worden en zou dus een volgende poging op dinsdag niet in de weg zitten.

[MSalters]

Op zich is her helemaal niet raar dat ze overwegen om de marges te verruimen. Die marges zijn namelijk de waarden waarvor ze theoretisch vantevoren hebben uitgerekend dat alles veilig is. Dat wil niet zeggen dat deze druk dus automatisch onveilig is; daarvoor zullen ze de computersimulaties opnieuw moeten runnen.

Het probleem met complexe chaotische processen als de verbranding in raketmotoren is dat je niet analytisch kunt uitrekenen wat precies de veilige grens is. Je kunt een simulatie doen die waarde X=7 en dan tot de conclusie komen dat het veilig is, en met X=8 en de conclusie onveilig. Als je ingenieurs dan denken X onder de 7 te houden, is het inprincipe goed. Maar als in de praktijk X=7.1 blijkt te zijn dan moet je alsnog een simuatie doen om de veilige grens preciezer te bepalen.

[Firesphere]

Inspections found a faulty check valve on engine #5. We are replacing tonight. Next attempt Tuesday, 5/22 at 3:44 AM ET. #DragonLaunch

Oftewel, een defect ventiel. Alles verloopt soort-van naar wens dus.

[Seesar]

hmm, weer snachts dus een lancering, denk dat ik maar even mijn bed uit kruip om de lancering te gaan bekijken vanuit de tuin!

[Blokker_1999]

tijdstip van lancering word bepaald door het vluchtpad van het ISS. En hoewel de lancering 's nachts in de states gebeurd is het hier dan al netjes voormiddag.

[FreshMaker]

Of Seesar zijn bedje staat aan de andere kant van de grote oceaan ....