Er hangen in iets meer dan duizend kamers in Vlaamse woonzorgcentra systemen die met behulp van AI alarm slaan wanneer een bewoner valt. Op die manier krijgen verpleegkundigen meteen te horen wanneer ze een bewoner moeten gaan helpen.
Bij zo’n AI-systeem hangen er sensoren in de kamer, bijvoorbeeld in een lamp of in de hoek van het plafond. Op basis van die data kan AI vaststellen wanneer iemand valt of te lang uit de kamer wegblijft en mogelijk is gevallen. In dat geval krijgen verpleegkundigen een melding op hun smartphone en kunnen ze direct ingrijpen.
Het woonzorgcentrum Damiaan in Tremelo gebruikt het systeem van het Belgische bedrijf Kaspard, dat beelden anonimiseert. Het is wel mogelijk om ze achteraf te bekijken, om van een val te leren wat er is misgegaan. Op die manier kan de kamer van een oudere bijvoorbeeld anders ingericht worden om ongelukken te vermijden.
Nobi, het Belgische bedrijf dat zijn sensoren in lampen heeft zitten, laat de beelden lokaal verwerken in de lamp zelf. Als het systeem geen val vaststelt, verwijdert het onmiddellijk de beelden. Dat zegt Nobi-ceo Roeland Pelgrims aan VRT NWS. Wanneer er wel een val is, krijgt het zorgteam een melding in de vorm van een anonieme animatie met een stokfiguur te zien. Ook hier kan het woonzorgcentrum de beelden tijdelijk bewaren voor analyse, mits de bewoners en familie daarmee akkoord gaan.
Uit een rondvraag van VRT NWS blijkt dat er in ruim duizend kamers een AI-systeem is geïnstalleerd om vallen te detecteren. Dat is 1,25 procent van de 80.000 kamers in woonzorgcentra in Vlaanderen. Kaspard-ceo Philippe Kaplan ziet dit aandeel graag toenemen: 30 tot 70 procent van de 65-plussers in Belgische woonzorgcentra valt minstens één keer per jaar. Zo’n val resulteert in 6,7 procent van de gevallen in een ziekenhuisopname.
Die groei zal vermoedelijk wel nog even op zich laten wachten. Woonzorgcentra kunnen door gebrek aan geld of personeel vaak geen nieuwe technologie installeren of personeel opleiden. Bovendien is er in België in tegenstelling tot in Frankrijk geen financiële steun van regionale gezondheidsdiensten om te investeren in valpreventie.