Europees Parlement stemt in met nieuwe richtlijn rondom recht op reparatie

Het Europees Parlement heeft ingestemd met een nieuwe richtlijn rondom de reparatie van producten. Na formele goedkeuring van de Raad van de Europese Unie en publicatie in het Publicatieblad hebben lidstaten twee jaar om de richtlijn in nationale wetten te verwerken.

Google Pixel iFixit
Afbeelding via iFixit

Onder de aangevulde right to repair-richtlijn moeten fabrikanten na de wettelijke garantieperiode 'tegen een redelijke prijs en binnen een redelijke termijn' een product repareren en toegang bieden tot reserveonderdelen, zo licht het Europees Parlement toe. Ook informatie over reparatiemogelijkheden en gereedschap hiervoor vallen daaronder. Gerepareerde producten moeten vervolgens een jaar extra garantie krijgen. Het EU-orgaan noemt onder meer wasmachines, stofzuigers en smartphones als voorbeelden van producten waarvoor fabrikanten reparatie moeten stimuleren.

In het verlengde daarvan wordt het verboden voor fabrikanten om door middel van 'contractuele clausules, hardware en software' het reparatieproces te hinderen. "Zo mogen ze vooral niet verhinderen dat onafhankelijke reparateurs tweedehandse of 3d-geprinte reserveonderdelen gebruiken." Consumenten moeten altijd toegang hebben tot een eventuele reparatieservice en mogen niet geweigerd worden 'vanwege economische overwegingen of omdat een product eerder al door iemand anders gerepareerd is'.

Het Europees Parlement heeft de richtlijn nagenoeg unaniem aangenomen, namelijk met 584 stemmen voor en 3 tegen. 14 parlementariërs brachten geen stem uit. De regels zijn in samenwerking met de Europese Commissie geformuleerd. Daarom spreekt het parlement over een 'formele goedkeuring' door de commissie voordat de richtlijn officieel is aangenomen. Daaropvolgend moeten lidstaten deze richtlijn in nationale wetten verwerken.

Reparatierechtorganisatie Right to Repair Europe spreekt over een veelbelovende nieuwe reparatierichtlijn, maar vindt dat het Europese initiatief niet ver genoeg gaat. De organisatie wil onder meer dat consumenten direct een claim bij fabrikanten moeten kunnen indienen en bekritiseert de beperkte selectie aan producten die onder de regels valt.

Door Yannick Spinner

Redacteur

23-04-2024 • 20:20

79

Reacties (79)

Sorteer op:

Weergave:

@YannickSpinner er is ook een Nederlandstalige versie beschikbaar van het persbericht: https://www.europarl.euro...kelijker-voor-consumenten
"Na de wettelijke garantieperiode moeten fabrikanten producten repareren tegen een redelijke prijs en binnen een redelijke termijn"
Dan wordt het een uitdaging om te bepalen wat nu die wettelijke garantieperiode is. Want dat is nu al vaak een gedoe zie al de topics op forum: Shopping forum over garantie en vooral de termijn van de garantie.
Ik blijf dat sowieso nog een vaag geheel vinden. Er zijn ook stikveel websites met vrij basale informatie.

Ik wilde onlangs garantie/reparatie claimen voor een product dat ik op Amazon had gekocht. Maar omdat Amazon het product niet verkoopt kon ik alleen mijn geld terug krijgen. Het product kost nieuw 250 euro, terwijl ik er 170 voor had betaald. Repareren deed Amazon niet.
Tja, en dan...
Koop ontbinden is een oplossing die de verkoper vrij staat. Jij hebt je geld terug dus kan een nieuw product kopen. Dat het product inmiddels duurder is geworden is niet het probleem van de verkoper in dit geval.
Dat snap ik... maar dat zou een right to repair toch moeten oplossen?! Nu wordt er dus een product weggeflikkert.
Nee, right to repair houd alleen in dat de fabrikant je moet ondersteunen als je zelf wil repareren of dat door een derde partij wil laten doen. Dat staat los van garantie.
Het gaat ook niet om de garantie maar om de situatie… 8)7
Dan voldoet Amazon niet aan de wet en kan je het aankoopcontract anulleren en dat is wat Amazon aanbiedt: Je geld terug. 170 euries.
De wettelijke garantieperiode - dwz de periode waarbinnen de handelaar aansprakelijk is voor defecten die buiten liggen wat conform contract te verwachten zou zijn ivm bijv. normaal te verwachten slijtage - is binnen Nederlandse wet eigenlijk heel eenvoudig.

Dat is namelijk: altijd.
Nederland kent geen limitatie op de periode waarbinnen een handelaar aansprakelijk is. De EU eist een minimum van 2 jaren voor die periode wettelijk mag eindigen. Nederland laat die periode gewoon nooit eindigen.

Er bestaat wel een verjaringstermijn, maar die is enkel bestemd om de periode af te bakenen waarbinnen je als consument een beroep in rechte kunt uitoefenen als een handelaar na eerste melden van een klacht niets wil gaan ondernemen. Die termijn heeft niets te zeggen over de aansprakelijkheid van de handelaar voor verdere nieuwe klachten. Die aansprakelijkheid loopt gewoon door, namelijk.
Het ligt wel wat genuanceerder, met levensduur et Cetera waar ook moet worden gekeken.
De periode waarbinnen de handelaar aansprakelijk blijft voor defecten geschaard onder non-conformiteit van een product, blijft daarbij echter wel oneindig.

De vraag is telkens opnieuw of een specifieke klacht het gevolg is van een non-conform product, of dat het een geval is van bijv. de te verwachten natuurlijke slijtage. en waar één klacht inzake non-conformiteit afgewezen wordt omdat dat gewoon te verwachten slijtage betreft, betekent dat geenszins dat daarmee de aansprakelijkheid van de handelaar eindigt voor andere klachten.

Levensduur dicteert niet de aansprakelijkheidstermijn.
Enkel of er sprake is van een gegronde klacht binnen de aansprakelijkheidstermijn.
En nogmaals: de aansprakelijkheidstermijn zelf is heel simpel: altijd.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 15:59]

We hebben inderdaad geen vastgestelde wettelijke gerantie periode. Maar ook zeker niet "altijd".
Onze wet eist dat je een deugdelijk product moet krijgen en dat dit dus naar verwachting presteert. Het moeilijke hieraan is natuurlijk je gelijk krijgen als de fabrikant niet meewerkt(byv als je wasmachine na 4 jaar kapot is) want dan wordt de vraag wat een normale garantie periode is .

Zoals de overheid op hun eigen site zegt:
De motor van uw wasmachine of koelkast gaat bijvoorbeeld al na 2 jaar kapot. Dan heeft u recht op gratis reparatie of een nieuw apparaat. U moet het apparaat dan wel op een normale manier hebben gebruikt. Maar gaat het lampje van uw koelkast na een paar jaar kapot, dan moet u dit zelf vervangen.
Het gaat erom wat er kapot gaat en hoelang je er van hoort te verwachten dat het blijft werken.

meer info:
https://www.rijksoverheid...ies-heb-ik-op-een-product
https://www.consuwijzer.n...pot/wat-zijn-mijn-rechten
https://wetten.overheid.n..._Afdeling2_Artikel17_Lid2
Nog iets genuanceerder dan dat: het gaat er om welk onderdeel er aan een product kapot gaat, en specifiek waarom of waardoor.

Als de motor van je wasmachine er na 2 jaar mee kapt omdat een lager kapot loopt, dan moet dat gewoon kosteloos vervangen worden onder non-conformiteit omdat het gewoon niet voldoet aan wat je normaal zou mogen verwachten en dus niet deugdelijk is. Ook als je die wasmachine intensief 2 jaar lang gebruikt hebt met 4+ wassen in de week.

Gaat echter om diezelfde reden de rubber sluit-manchet van die zelfde wasmachine na 2 jaar kapot of sluit deze niet meer goed, dan kan een handelaar als tegenargument opvoeren dat dat gewoon slijtage van het rubber is. De mogelijkheid zit er nou eenmaal in dat dat materiaal uitlebbert of inscheurt.

Dit doet echter niets af aan de aansprakelijkheidstermijn zelf, want die is dus echt gewoon oneindig. De handelaar is altijd aansprakelijk. Het is enkel de vraag of de klacht - elke individuele klacht - gegeven de aard van een product, en zaken zoals gemiddeld te verwachten levensduur van het product en de onderdelen van het product, daarbij ook gegrond is en er gehoor aan gegeven dient te worden.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 15:59]

Dat is enkel wel aankoopsgerantie, het gaat hier om fabrieksgarantie. En die is doorgaans wel 2 jaar, ook in Nederland.
Fabrieksgarantie is een vorm van commerciële garantie.
Wettelijke garantie is de aansprakelijkheidstermijn van de handelaar.
Thanks, ik voeg dat linkje aan het artikel toe!
Goed. Dit is de enige reden dat ik ook geen Macbooks koop, nu nog hopen dat mijn Framework 16 al niet te lang zal duren. :D
Systemen die je niet kunt upgraden dus uitnodigen om bij voorbaat (te) diep in je buidel te tasten, om MacOS te mogen gebruiken.... dat is mijn reden om uit dat trap-house ecosysteem te blijven. Sterke stockholm syndrome vibes krijg ik er van.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 15:59]

Tja, het is MacOS of Windows, tegenwoordig kies ik dan toch liever voor MacOS, al moet ik stuk meer betalen, ik het er voor over. Als Microsoft niet eens om haar besturingssysteem geeft (advertenties, datamining, Bing AI/ads), waarom zou ik als klant Windows willen gebruiken?

(Ja ja er is Linux, was leuk dat configureren en uitzoeken toen ik nog een tiener was, maar nu heb ik er gewoon geen tijd meer voor.)
Ik vind het toch echt vermoeiend hoor dat mensen met dat oude beeld van Linux in hun hoofd blijven zitten. Het is al lang niet meer alleen maar command line en constant configureren. Neem een Ubuntu of een Fedora en je hebt er echt niks aan te configureren, dat werkt gewoon out of the box net zoals bij Windows of macOS.
Tenzij je ook wilt gamen op Linux OS. En ja, ik weet dat er speciale distributies zijn die er voor ingericht zijn maar ook daar werkt lang niet alles mee. Daarnaast werken veel anti-cheat software niet met linux, en lever je met een Nvidia kaart ook wel wat performance in. Zeker niet de schuld van Linux maar van Nvidia maar dit is wel iets waar je last van hebt.
Tenzij je ook wilt gamen op Linux OS. En ja, ik weet dat er speciale distributies zijn die er voor ingericht zijn maar ook daar werkt lang niet alles mee.
Persoonlijk heb ik veel distrubuties uitgeprobeerd (bijvoorbeeld: arch (+based distros), gentoo en verschillende ubuntu distros) en gelukkig nooit echt grote problemen tegengekomen. Het downloaden van bepaalde packages die cruciaal zijn (en vaak als dependency al worden meegegeven) en het opzetten van NVIDIA drivers is een relatief simpel proces. Dit is ook vaak te vinden in de nauwkeurige documentatie van de distrubuties zelf, waar je stap voor stap wordt meegenomen in het klaarmaken van je systeem.
Daarnaast werken veel anti-cheat software niet met linux
Er zijn al heel veel oplossingen bedacht om anti-cheat toch werkend te krijgen (zie bijvoorbeeld proton easyanticheat). Alleen zien game developers linux helaas als een extra taak waar ze niet altijd manuren in willen stoppen. Dit is tevens te begrijpen met een 4.05% market share. https://gs.statcounter.co...-share/desktop/worldwide/

Tevens raad ik mensen aan om de website https://www.protondb.com/ te bekijken. Van de top 1000 games zijn er maar 4% borked.
Anti-cheat is inderdaad een probleem. Het helpt om niet de nieuwste multiplayer games te spelen, werkt voor mij aardig goed, maar ik snap dat dat natuurlijk niet echt een geldige workaround is haha. Hoe dan ook kan ik alles in mijn game bibliotheek gewoon zonder problemen spelen, of ze nou wel of niet een native Linux versie hebben.

NVIDIA werkt gewoon met 100% performance hoor, tenminste als je NVIDIA's proprietary drivers gebruikt. Voor de major distributies is dat gewoon een simpele klik install, niks moeilijks aan.
Ben het eens met 'qws' Macos of Googleflex en libreelec zijn mijn main systemen
-als ik win11 moet opstarten voor gaming..doe ik dit met een negatieve vibe
--win11 is echt bagger geworden (zoek/ads/nags/adb being terminated een firewall die niets blokkeert /update is steeds een ´hope and pray´ moment enz)

Ik hoop dat LTSC of win12 (of wordt het win2024?) beterschap brengt..
Maar het lijkt dat microsoft heeft geen hart meer voor zijn klanten..
windows wordt een medium om ads of AI te brengen naar klanten of ze het willen of niet.
Nou ik moet zeggen dat updates voor mij al zeker 10 jaar geen 'hope and pray' meer is. Updates gaan altijd helemaal goed en snel.

Maar, wat wel 'hope en pray' is, is of er niet meer weer reclamerotzooi is toegevoegd na die update of afval teruggezet dat ik eerder had verwijderd, zoals Edge. Dat is wel zo ja.
Updates op windows 10 kunnen ook problemen geven hoor.
Zit hier al bijna een half jaar met een update die niet werkt.
Elke keer komt die er opnieuw op. Elke keer proberen en elke keer terug error.
Verwijderd @Qws23 april 2024 21:49
Windows gaat al een tijd bergafwaards. Borked updates, standaard programma's voor bestandstypes die resetten, niet respecteren van de standaard browser en andere shenanigans. Toch fijn om het met zo'n beetje elke x86 cpu, gpu, mobo en ram te kunnen gebruiken. Upgraden, vervangen/fixen, naar financiële mogelijkheid en smaak, no problemo, lekker.

Freemium vibes, met al die ads en 'recommendations', lol, op Windows 11, dat wel.
Moet er niet aan denken dat ik er ooit weer een licentie á 200€+ voor moet aanschaffen.

Linux, met name Ubuntu oid., werkt anders toch ook heel prettig maar inderdaad, je bent te vaak dingen aan het fixen die op geen van beiden bovenstaand breken.

Windows 10 voor een workstation/desktop, ubuntu of debian voor "servertjes", VM's, voor 'the tried and proven'.
Mac voegt voor mij juist helemaal niets toe.
"het werkt gewoon goed" hoor ik meestal als argument, maar dat argument geldt voor elk eigenlijk, met uitzondering van sommige linux distro's voor de gemiddelde avontuurlijke desktop gebruiker/gamer die er niet in thuis is lol.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 15:59]

En waar ze ook nog eens echt absurde meerprijzen voor rekenen. 8GB extra voor 230 euro.. Tja.

Nou vroegen ze ook al absurde prijzen toen je er nog wel zelf SODIMM's in kon drukken en toen deed ik dat natuurlijk ook. En er is ook wel voordeel aan het gesoldeerde geheugen omdat het onder de CPU zit, hierdoor is de latency veel lager en daarom zijn Apple silicon systemen zo populair voor AI (met name LLM) toepassingen.

Maar, 10x de normale marktprijs rekenen voor een geheugenprijs is gewoon ziek. Misschien gaat de EU daar ook eens wat aan doen.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:59]

Tja, 'wat de gek ervoor geeft' zegt men weleens.
Klopt maar daar mogen we ook wel eens van afstappen vind ik, en normale winstmarges af gaan dwingen.
Zolang mensen geld hebben, gaat dat nooit gebeuren.
Ik wil ook wel minder betalen. Maar als de keuze macOS, Linux of Windows is, ga ik altijd voo rmacOS. De rest vind ik echt onwerkbaar.
Dat vinden de aandeelhouders niet leuk.
Er zijn heel veel merken en types die je niet kan uitbreiden. Ik begrijp niet zo goed waarom er altijd maar een genoemd word.
Tijdje terug was er hier nog een laptop test waar er toevallig, uit mijn hoofd, een lenovo tussen zat die een uitzondering op de regel was.
Omdat Apple verreweg hierin het slechtste is ( in het geval van laptops ). Andere merken volgen er gewoon achteraan met vastgesoldeerde ram en opslag.

Apple daarintegen maakt het hun topmissie om hun producten simpelweg zo moeilijk mogelijk repareerbaar te maken door middel van parts pairing, constructie ( in andere woorden dat je zelfs voor de simpelste dingen de halve laptop uit elkaar moet halen ), lobbying tegen right to repair wetten, dingen vast lijmen en hele fragiele connectors gebruiken in de hoop dat je het kapot maakt als je het probeert te repareren en meer.

[Reactie gewijzigd door Vhxrsion op 22 juli 2024 15:59]

Mee eens apple is een e-waste maker (microsoft wordt nr1 na okt/2025 )
Ik werk bij een kringloop..tablet/iphones/macs,
Worden vaak binnengebracht..gelockt aan een account dus e-waste
VS een android telefoon/tablet die kan je meestal nog een factory reset doen
-met uitzondering van de oude intel macs..deze zijn tenminste nog bruikbaar met ander OS )

Tevens ook heel veel accu-steelstofzuigers/accu heggenschaar/senseo/espresso app
en mensen zijn massaal hp inkt printers aan het dumpen
Worden vaak binnengebracht..gelockt aan een account dus e-waste
Ja bij ons op het werk hebben we ook lades vol van mensen die hun telefoon teruggegeven hebben met hun prive account er op. Kunnen we niet meer inzetten of verkopen.

Hebben ze twee oplossingen voor: Of iedereen een werk-apple-account geven maar dat is zo dom in elkaar gezet (UPN moet gelijk zijn aan email) dat het voor ons niet mogelijk is, of je moet een heel duur apple enterprise support abo nemen en dan nog moet je een uitgebreide papiertrail hebben.

Veel bedrijven smijten ze daarom toch gewoon weg. Heel zonde.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:59]

Bij het innemen checken en anders kosten in rekening brengen bij medewerker. Nogal slecht dat je als bedrijf bedrijfsmiddelen inneemt die onbruikbaar gemaakt zijn en dan denkt "jammer joh".
Ik ben echt geen Apple fanboy, maar als het om smartphones en tablets gaat eindigt Apple in de middenmoot v.w.b. repareerbaarheid.
Ja, maar dat is NA een hele hoop negatieve aandacht en verbetering van hun kant, zoals het op slot gooien van de biometrische functionaliteit na het vervangen van een vingerafdrukscanner.

Als er niet gedreigd was met wetswijzigingen in de VS was dat niet verbeterd.

Het hele self-repair circus is ook gemaakt om het zo moeilijk mogelijk te maken: YouTube: Apple makes parts and manuals available to all. Dat heet ook wel "malicious compliance", net zoals wat ze met het open gooien van de app store en andere beslissingen hebben gedaan.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:59]

Dat was eerder ook al. Jaren geleden was er al een ranking waarbij Apple in de middenmoot eindigde. Dat wil niet zeggen dat ze goed te repareren waren maar dat andere merken het nog bonter maken.
Omdat zij er mee begonnen zijn onder het eufemisme gebruikerservaring, wat bij apple 2 dingen inhoudt, controle en grof geld verdienen en het 1 sluit het ander niet uit.

[Reactie gewijzigd door Hatseflats op 22 juli 2024 15:59]

Kan er mee te maken hebben dat ze 1 van de grootste zijn.
Ik ben benieuwd welke 3 landen hebben tegengestemt en wat de reden zou zijn daarvan?
Ik kan mij herinneren dat er in voorgaande berichtgeving hierover, ook veel tweakers waren die hierop tegen waren. Volgens mij waren de argumenten; dat producten duurder zouden worden, dat waterdichtheid niet gegarandeerd kon worden, en de rest weet ik niet meer. Vooral vanuit Tweakers vond ik die reacties nogal vreemd. Ik probeer thuis zo goed als alles te repareren, maak er een soort van sport van en geeft veel voldoening.
Ik zou blij zijn als mijn apparaten makkelijker te repareren zijn, maar als ik de keuze zou moeten maken tussen repareren of een telefoon die waterdicht is, ga ik toch echt voor een waterdichte telefoon. Als mijn telefoon niet waterdicht is sta ik hem ongeveer elke week te repareren. De tijd dat ik mijn batterij kon wisselen als die kapot was was top, maar dat was wel dezelfde tijd dat ik om de zo veel tijd een nieuwe telefoon kon halen omdat ik de mijne weer in het water had laten pleuren...
Het punt is, als het right to repair verplicht wordt, komen fabrikanten ook daar met oplossingen voor (repareerbaar én waterdicht). Helaas is daar wel vaak eerst regel/wetgeving voor nodig.
Niet landen maar parlementariërs
Reden kan natuurlijk van alles zijn, van een detail in de uitwerking waar ze het niet mee eens zijn tot een compleet ander beeld van een vrije markt waarbij alles moet worden overgelaten aan concurrentie.
Zo mogen ze vooral niet verhinderen dat onafhankelijke reparateurs tweedehandse of 3d-geprinte reserveonderdelen gebruiken.
Voorbeeld: Bestway is dan wel van de UK, ik vond het bijvoorbeeld toch wel erg handig dat de bijna defect-by-design impellers voor het motortje van de pomp van hun opblaasbare Spa's door derden werden verbeterd en goedkoop aangeboden werden.

Dit is dus uitstekende wetgeving. Want hoeveel van die opblaasbare Lay-Z-Spa baden hadden anders niet op het containerpark terecht gekomen? Massa's verspilling.
Dit is echt iets van alle tijden. De pootjes van de knoppen van de Atari 1010 cassetterecorder uit de jaren '80 waren ook expres zo extreem dun ontworpen dat deze net na de garantietermijn afbraken :( Echt hufterig gedrag.

En toen had je nog geen 3D printers om dat gewoon zelf te doen.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:59]

Ik ben toevallig op dit moment bezig met het repareren van mijn vaatwasser, en ik zat vanavond nog te vloeken op het feit dat de fabrikant niet gewoon een simpele monteurshandleiding met onderdeelnummers online heeft staan. Hopelijk brengen deze richtlijnen daar verandering in.
Ja vaak is het excuus "not user serviceable" maar in de praktijk hebben ze gewoon lucratieve deals met reparateurs. Of willen ze gewoon dat je een nieuwe koopt waar ze meer aan verdienen :(
Ga jij hetzelfde merk kopen als je eerst tegen zoiets aanloopt?
In het verlengde daarvan wordt het verboden voor fabrikanten om door middel van 'contractuele clausules, hardware en software' het reparatieproces te hinderen
Ik hoop dat ze apple hiervoor FLINK op de vingers tikken door hun softlocked/paired sensoren.
waarbij je niet eens een hoeksensor van het scherm kan vervangen zonder dat de laptop/macbook alarm slaat.
Het werd een keer tijd dat de fabrikanten verplicht worden om onderdelen en documentatie aan een ieder beschikbaar te stellen i.p.v. reparatie uitsluitend in eigen beheer te willen doen.
Ik probeer vergeefs al meer dan 6 jaar om een Haynes werkplaatsboek voor mijn C4 Cactus te kopen maar helaas pindakaas.
Vanwege EU directieve is in het verleden al eens door een Brit geprobeerd om een service manual van de PSA-groep te krijgen, maar kreeg hij alleen maar een mogelijkheid om tegen betaling van zgn. tokens toegang tot Citroen service. Die tokens gaven, maar voor een zeer beperkte tijdsduur toegang, en het printen of downloaden van informatie was niet eenvoudig en vaak in een erg lage resolutie.
Nu maar hopen dat deze wetgeving ook hier verandering gaat bieden tot het eenvoudig verkrijgen van service-informatie voor voertuigen.
Dit gaan de fabrikanten niet leuk vinden, bedrijven die zich gedragen zoals Apple in het bijzonder.

Die zien nu in ene een hele markt verschijnen waar zij geen controle over hebben.
Eindelijk! Wel jammer dat het een richtlijn is en geen verordening (=directe werking in EU, boven nationale wetten). Dat wordt dus weer 2 jaar wachten op implementatie in onze wet (of erger). Veel witgoedfabrikanten zullen wel gaan balen }>

Deze richtlijn maakt als het goed is een einde aan "printplaat, koop maar een nieuwe" en zal heel veel geld gaan besparen voor wie dat wil en kan. Hopelijk redt het zelfs de aloude reparatieservice waar je met al je apparaten naartoe kon (hier bestaan er nog een paar O+ )

[Reactie gewijzigd door Megasyb op 22 juli 2024 15:59]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.