België voert als tweede EU-land herstelbaarheidsindex in voor onder meer laptops

België voert vandaag een herstelbaarheidsindex in voor bepaalde elektrische apparaten. Dat moet consumenten helpen bij het kiezen van een duurzaam toestel. Het gaat om het tweede EU-land dat zo’n score eist; fabrikanten moeten die al enkele jaren communiceren in Frankrijk.

De herstelbaarheidsindex toont via een score van 1 tot 10 aan hoe herstelbaar apparaten zijn, schrijft de Belgische Federale Overheidsdienst voor Volksgezondheid. Die score wordt samen met een pictogram van een steeksleutel afgebeeld. Groen staat voor makkelijk te herstellen, terwijl een moeilijk tot niet te herstellen product rood wordt weergegeven. Het doel is producten zo lang mogelijk te blijven gebruiken om grondstofgebruik en afval tot een minimum te beperken.

Fabrikanten moeten deze score berekenen op basis van verschillende Herstelbaarheidsindex Belgiëcriteria. Enerzijds houdt de score rekening met het gemak van de demontage en het benodigde gereedschap, alsook de beschikbaarheid van de benodigde informatie om herstellingen uit te kunnen voeren. Anderzijds wordt de score bepaald op basis van de prijs, beschikbaarheid en levertijden van reserveonderdelen. Fabrikanten kunnen ook ‘andere specifieke criteria’ gerelateerd aan het product opnemen in de berekening.

De index is initieel van toepassing op vaatwassers, stofzuigers, hogedrukreinigers, grasmaaiers, en laptops zonder aanraakscherm. Volgens VRT NWS zullen ook (elektrische) fietsen, elektrische steps en tablets in een latere fase zo’n score krijgen. Het is niet duidelijk wanneer dat het geval zal zijn. De FOD Volksgezondheid zegt dat klanten de herstelbaarheidsindex ook kunnen tegenkomen op andere producten. Dat komt doordat de verplichting al langer bestaat in Frankrijk en daar van toepassing is op een groter aantal toestellen.

Hoewel Testaankoop blij is met de komst van de herstelbaarheidsindex, vindt de Belgische consumentenorganisatie dat de manier waarop de score berekend wordt voor onrealistische resultaten kan zorgen. Een product met een hoge algemene score kan bijvoorbeeld zwak scoren op demonteerbaarheid, waardoor het nog steeds moeilijk is om herstellingen uit te voeren. De score zegt ook niets over de levensduur van een product; een wasmachine met een lage score kan perfect twintig jaar lang meegaan zonder hersteld te moeten worden, zegt Testaankoop.

Naast de voorgenoemde apparaten moeten fabrikanten vanaf 20 juni een energie- en duurzaamheidslabel toepassen op smartphones en tablets. Dat label moet verschillende gegevens bevatten en eveneens weergeven hoe eenvoudig deze toestellen hersteld kunnen worden, maar dan op een schaal van A tot E.

Door Idriz Velghe

Redacteur

02-05-2025 • 15:26

66

Submitter: Arator

Reacties (66)

66
65
37
3
0
18
Wijzig sortering
Hier in Portugal krijgen we minimaal 2 jaar en meestal 3 jaar garantie en bij sommige technische producten, zoals grasmaaiers, electrisch gereedschap, keukenapperatuur enz de garantie dat er 10 jaar onderdelen beschikbaar blijven.
2 jaar garantie is het minimale wat volgens de EU wordt opgelegd. Landen kunnen er zelf dan voor kiezen dit nog te verhogen.
Dat schrijf ik, minimaal 2 jaar garantie. 3 Jaar is al bij veel grote ketens.
Mijn benzine maaier met Honda motor, van een grote DHZ keten, heeft 5 jaar garantie en 10 garantie op onderdelen beschikbaarheid.
Je schreef inderdaad wel 2 naar maar de manier waarop lijkt het dus dat dit iets speciaals / uniek is van Portugal terwijl het dus gewoon de minimale eisen zijn van de wet.

Uiteraard is de rest wel netjes geregeld van de bedrijven.
Quote zonder een edit in mijn eerste reactie :
Hier in Portugal krijgen we minimaal 2 jaar en meestal 3 jaar garantie
Het heeft hier in Frankrijk zeker een gunstige impact sinds de invoering.
En deze regelgeving wordt ook constant uitgebreid over meer types apparatuur.
Niet dat er minder "weggooi maatschappij" rommel aangeboden wordt, maar het publiek is hier zeker meer bewust geworden dat het niet normaal is om goedkope onrepareerbare dingen te kopen om telkens maar weer te vervangen met een grote berg afval als gevolg.
En dat heeft een langzaam maar zekere educatie van de maatschappij als gevolg.
Ik merk het ook in mijn zaak dat klanten steeds vaker vragen naar de repareerbaarheid van de artikelen.
En die informatie nemen ze mee als een (steeds belangrijker wordend) criterium bij de keuze.
Het is zeker (nog) geen "hoofd criterium" maar het geeft wel de doorslag bij de keuze uit voor de rest gelijkwaardige artikelen.
En langzaam aan wordt er dus steeds vaker "betere" apparatuur aangeschaft.

Vroegah opende je een radio of televisie om in de behuizing het complete electrische schema te vinden zodat de reparateur ermee aan de slag kon.
Dat was toen wel veel makkelijker want geen IC, geen SMD, etc.
Maar bij intelligent ontwerp kunnen vele moderne apparaten zeker wel te repareren zijn.
Bijvoorbeeld door storingsgevoelige delen op een aparte PCB te plaatsen in plaats van een groot PCB met alle onderdelen erop.
En geen lijm gebruiken.

Helaas is het financiële aspect ook van belang, betere kwaliteit (van fabricage maar ook van ontwerp), het op voorraad moeten hebben van allerlei onderdelen, technische documentatie en opleiding; dat kost geld.
Dat heeft dan weer een impact op de verkoopprijs.
En in een tijd van economische krimp en inflatie heeft dat helaas veel invloed.
Moet herstelbaarheid zwaarder wegen dan levensduur bij duurzame keuzes? Stel, je hebt een smartphone die makkelijk te repareren is, maar elk jaar een defect krijgt, of een toestel dat 10 jaar meegaat zonder problemen maar moeilijk te herstellen is.
welke is eigenlijk duurzamer?
Apple probeerde een soortgelijk argument te maken bij, volgens mij, Marques Brownlee, toen het over (gebrek aan) repareerbaarheid ging en dat ze inzetten op telefoons die zogenaamd lang mee gaan, maar ik zie niet op welke manier repareerbaarheid en duurzaamheid elkaar moeten uitsluiten.

Duurzaamheid is iets wat je pas achteraf kan meten, en zelfs al kon je het vooraf meten, dan moet je hem niet alsnog zelf laten stuiteren want dan betekend die duurzaamheid niks meer, anders dan dure reparatie.

Als je belabberde producten op de markt zet die om de haverklap stuk gaan houden mensen vanzelf op met het kopen van je hardware.
Ik denk dus niet dat dat (zwaarder) moet meewegen.

[Reactie gewijzigd door Polderviking op 2 mei 2025 17:05]

Een EU-energielabel voor smartphones gaat binnenkort de valbestendigheid en de levensduur van de accu aangeven. Je hebt dan een indicatie van energiegebruik, batterijduur, aantal cycli om nog 80% van de batterijcapaciteit te houden, repareerbaarheid, en IP-rating.
Is dit een juridisch houdbare IP rating waar je iets mee kan want de adverterende rating is alleen nieuw in doos en daarna waardeloos bij nagenoeg alle fabrikanten
Hij staat op het label. Ik denk niet dat er handhaving op is, behalve dat fabrikanten tegen elkaar gaan procederen als ze valsspelen.
Overigens zullen de ratings wel gemaakt worden door een "notified body" - een onafhankelijke testorganisatie.
Repareerbaarheid laat het langer meegaan.
Er van uitgaande dat twee apparaten beide kwaliteitsonderdelen gebruiken, maar een is modulair opgebouwd en de andere niet. Dan ligt het voor de hand dat het modulaire apparaat langer meegaat en niet weg hoeft te worden gegooid bij een defect.

Het is niet bepaald een nieuw idee.
Ik vind het helemaal niet zo voor de hand liggend; modulair betekend dat er een connectie moet worden gemaakt tussen verschillende onderdelen, dat is meer complexiteit. Daarnaast moeten onderdelen beschikbaar blijven, en goedkoop genoeg zijn om de reparatie te kunnen verantwoorden.
Die connectie is er altijd. Dit staat los van of het apparaat repareerbaar is. Waar het om gaat is of het hele apparaat weggegooid moet worden bij een defect. Dit hoeft niet complexer te zijn.

Je lijkt te vergeten dat deze geplande veroudering een businessmodel is voor veel fabrikanten. Laten we maar de batterij vastplakken want dat is het onderdeel dat het snelste achteruit gaat. Dan kan de klant straks een nieuwe telefoon kopen ipv de batterij gewoon te vervangen.
Klopt, maar als het niet uit elkaar hoeft te kunnen kun je bijvoorbeeld dingen aan elkaar lijmen of solderen, in plaats van dat je dat met een clip of een ZIF socket moet gaan doen, die los kan raken.
Soldeersel is altijd repareerbaar, een metalen clip kan tientallen jaren meegaan en gewoon vervangen worden en een ZIF (of wat voor andere) socket kan schoongemaakt en/of vervangen worden.
Het is nogal ironisch dat je juist heel erg makkelijk en goedkoop te repareren verbindingen noemt.

Behalve lijm of gesmolten kunstof verbingingen. Met genoeg lijm kun je een apparaat helemaal verpesten waardoor je het niet meer kunt repareren.

Je zit zelf nu redenen te noemen om juist voor repareerbaar te gaan.

[Reactie gewijzigd door tweaker29789 op 2 mei 2025 17:34]

Maar dat is alleen te repareren door specialisten. Die vragen meestal een behoorlijk uurloon.
Een gemiddelde consument kan niets met de huidige elektronica want alles is SMD, en als ze het al proberen met hun Action soldeerbout is de kans behoorlijk groot dat ze het probleem groter maken.
Dus een consument is goedkoper uit met een elektrisch product dat langer meegaat, dan met een product dat alleen te repareren is.

Daarnaast zal reparatie altijd worden tegengewerkt door fabrikanten, omdat het hen minder geld oplevert bij verkoop én omdat ze niet verantwoordelijk willen zijn voor gevolgschade (o.a. een groot probleem bij grotere Li-ion batterijen die in brand kunnen vliegen na een onjuiste reparatie). Grote producenten zullen er dus alles aan doen om reparatie onaantrekkelijk te houden, zelfs als het verplicht is.
In ieder geval tot de IPhone 12 (later weet ik niet) kan ik uit eigen ervaring melden dat deze prima zelf te repareren waren als het scherm of de batterij defect was.
Grootste probleem was het verkrijgen van de onderdelen, want originele onderdelen zijn niet verkrijgbaar of zwaar overpriced. De namaak die je dan moet gebruiken is wisselend van kwaliteit en de iphone herkent dat het niet origineel is waardoor bepaalde functies worden uitgeschakeld.
Dat maakt het dus moeilijk repareerbaar.
Ik denk niet dat een iPhone robuuster is omdat de serienummers van alle onderdelen aan elkaar gekoppeld zijn. Dat is een manier om raparatie tegen te gaan.
Ja, het is ook een manier om te voorkomen dat toestellen gestolen worden vanwege onderdelen. Maar dat hoeft het zelf repareren met nieuwe onderdelen niet te blokkeren.
Dat is jaren de standaard geweest, design keuzes hebben er voor gezorgd dat het steeds minder werd en dat nu een half apparaat de afvalbak in moet omdat er een onderdeel wat niets kost stuk gaat.

Ja bedrijven laten je graag geloven dat het allemaal lastig is en slecht voor de consument, maar het is vooral slecht voor de aandeelhouders als producten langer mee gaan en makkelijk voor weinig geld te herstellen zijn.

Ze verkopen je veel liever een nieuw product, anders heeft het negatieve impact op de cijfers.
Dan ga je er wel vanuit dat de modules beschikbaar zijn en tegen een aanvaardbaar tarief. Anders kun je net zo goed nieuw kopen.
Dat lijkt me er ook bij horen. Overigens kan dat best zonder voorraad, er zouden ook tweedehands onderdelen aangeboden kunnen worden.
Zonder voorraad? Dan gaat onderdeel x stuk en dan moet je maar net het geluk hebben dat er ergens anders een tweedehandsonderdeeltje x is van een laptop die bijna helemaal verloren is? Elk apparaat heeft een zwakste onderdeel, dat het meest stuk gaat en dus tweedehands ook slecht beschikbaar is.
Goede vraag en geen makkelijk antwoord. Dat hangt af van zoveel factoren; wat kosten die materialen, wat is de milieu belasting per deel, per apparaat, etc.

Goed om over na te denken en dit zouden ze bij meer apparaten moeten invoeren
Maar hoe meet je duurzaamheid? Zelfs een product van een fabrikant welke bovengemiddeld lang mee kan gaan heeft al eens exemplaren die zeer snel defecten zullen vertonen. Je hebt altijd te maken met gemiddelden. De gemiddelde levensduur is dan ook dat: een gemiddelde, meestal berekend op een minder goede manier dan je zou denken en heel moeilijk om daar een objectief cijfer op te plaatsen.

Maar herstelbaarheid verhoogt wel de duurzaamheid want als er een defect is, is het eenvoudiger te herstellen.
Herstelbaarheid kun je van te voren meten, levensduur is maar zien.

Persoonlijk vind ik dat reparatie mogelijkheden gewoon afgedwongen moeten worden want vaak is de keuze om dat niet makkelijk te maken vooral gemaakt vanuit het perspectief geplande levensduur van de fabrikant.

En extra winst op reparaties.
Ik denk dat het een schijntegenstelling is, allebei kan. De kwaliteit van de constructie zal van doorslaggevend belang zijn (en vaak, maar niet altijd, afhankelijk van de prijs).
Heb je een realistisch voorbeeld? Meestal moet hier een oplaadpoort, scherm, speaker, camera of behuizing vervangen worden denk ik doordat iemand z'n telefoon heeft mishandeld.

Daarnaast kan je moeilijk vooraf bepalen hoe snel iets kapot gaat. Dit soort availability berekeningen zijn vrij onnauwkeurig.

Nog een voorbeeld; men zegt wel eens dat Mieles extreem lang meegaan. Maar volgens de statistiek valt dat wel mee. Toen onze laatste wasmachine kapot ging na een jaar of 6 hebben we dus voor 1/3 van de prijs van een Miele machine een Siemens toestel gekocht.

Voor een duurzame keuze zou je eigenlijk een total analyse willen doen, waarbij je rekening houdt met vanalles zoals:
-productie,
-gebruik,
-repareerbaarheid,
-energie en grondstofverbruik en
-recyclebaarheid.

Dit is complex en het zal nog wel even duren tot dit gereed is. Dit is gewoon een goede tussenstap van de Belgen.
Als jij een oerdegelijk toestel koopt wat bewezen degelijk is maar die door oneigenlijk gebruik kapot gaat is het wel fijn als hij makkelijk te repareren is.

Goed gebouwd en gemakkelijk te repareren hoeft niet exclusief van elkaar te zijn.
De vraag is of herstelbaarheid inderdaad zorgt voor eerdere defecten. Bij kleine apparaten (zoals een oortelefoontje) kan ik me voorstellen dat het antwoord Ja is, omdat het schroefje dat er in zit per definitie makkelijker los kan komen dan een vastgelijmd model.

Bij grotere apparaten (laptops, vaatwassers, grasmaaiers, etc) moet het wel mogelijk zijn om met schroeven tot een ontwerp te komen dat degelijk in elkaar zit (en blijft zitten). En zo niet; dan kan de consument dat dus zelf simpel (laten) repareren.
Dat losgeraakt schroefje draai je weer vast en staat lost van de duurzaamheid. Er hoeft nl. niets vervangen te worden. Je hoeft het ook niet weg te gooien.
De vraag zal echter ook zijn of de consument dat ook gaat doen. Als dat schroefje ergens binnenin het apparaat zit, waardoor je er eerst tien andere schroefjes uit moet gaan draaien voor je erbij kan, dan zullen veel consumenten het ding gewoon afdanken. Zo lui zijn mensen wel. In die situatie was de gelijmde versie waarschijnlijk niet kapot gegaan en was dus ook niet afgedankt.
Je zit nu wel heel erg ver te zoeken met je losgeraakt schroefje achter 10 andere schroefjes.
In een oordopje nota bene.
Goed punt! Het lijkt mij wel erg lastig, zo'n soort etiket is dan bijna een onbegonnen werk in ons huidige maatschappij. Je zou dan heel de keten moeten doorlichten op allerlei soorten belastingen. Want houden we het dan alleen bij duurzaam voor het milieu? Of gaan we dan ook wegen op sociaal-economisch duurzaam? Een jaarlijks defect aan een plastic behuizing van je smartphone zou zwaarder moeten wegen dan een jaarlijks defect aan je batterij. Maar hoe krijg je zoiets ooit duidelijk, eenvoudig afgebeeld voor iedereen om af te kunnen lezen van een etiket?
Dat is wat Fairphone probeert te doen. Ook de keten meenemen in z'n duurzaamheid, zowel sociaal-economisch als duurzaam en milieuvriendelijkheid.
Lastig, want wat is duurzaam?
Ik ben dan geneigd om te zeggen dat een apparaat waarvan de grondstoffen volledig hergebruikt kunnen worden, duurzamer is dan een apparaat wat na gebruik alleen als landfill gebruikt kan worden.
Het apparaat wat nooit gerepareerd hoeft te worden maar waarbij de grondstoffen na gebruik volledig verloren gaan is denk ik minder duurzaam dan het apparaat wat een hogere mate van repareerbaarheid heeft en na gebruik de grondstoffen opnieuw ingebracht kunnen worden voor het maken van nieuwe producten.

Deze index doet mij overigens denken aan mijn vader. Die vroeger voor alles en iedereen huishoudelijke apparaten repareerde. Hij gaf dan ook vaak advies over bepaalde merken die beter te repareren waren.
Recyclage heeft zijn eigen impact, uitstoot en energiekost.

Productie, distributie en verkoop ook.

Bovendien spreek jij over een volledig circulaire economie wat vandaag een sprookje is en heel ver van de werkelijkheid staat. Maar zelfs al zou je dat bereiken, vervang het woord duurzaamheid en ecologisch met het woord effecientie.

1 product maken welke een generatie maken of 10 producten maken en recycleren per generatie, wat is efficiënter?

Economisch gezien is er een contradictie, we zouden rijker moeten zijn als we maar 1 product in plaats van 10 producten moeten produceren. Echter als we maar 1 product in plaats van 10 produceren hebben we 90% minder economie nodig.
Het ene zou het andere niet moeten uitsluiten, kijk bijv naar Fairphone of HMD Skyline (zakelijke versie). Er zullen ongetwijfeld wel enkele fabrikanten zijn die proberen troep kwaliteit proberen te verkopen onder het mom van duurzaamheid / makkelijk te recyclen , maar dat soort fabrikanten kunnen we beter negeren als consumenten.
Moet herstelbaarheid zwaarder wegen dan levensduur bij duurzame keuzes? Stel, je hebt een smartphone die makkelijk te repareren is, maar elk jaar een defect krijgt, of een toestel dat 10 jaar meegaat zonder problemen maar moeilijk te herstellen is.
welke is eigenlijk duurzamer?
Ik kan niets tegen jouw argumentatie inbrengen, maar op dit moment is het helemaal koffiedik kijken; je weet nu helemaal niet waar je aan toe bent. Zo'n index is een eerste stap en ik denk dat zo'n index in de loop van de tijd steeds beter gaat werken.
Ik kan mij zelfs voorstellen dat er in België gekeken is naar hoe het in Frankrijk werkt en daar al verbeteringen hebben aangebracht. Als onze regering verstandig is, dan zullen ze in Nederland ook weer gebruik gaan maken van de ervaringen opgedaan in België of welke andere landen, die dit t.z.t. hebben ingevoerd.
Heel vreemd dat de fod volksgezondheid dit invoert, terwijl consumentenzaken onder de fod economie valt. De zeer beperkte (en soms vreemde) lijst is dan weer veel te beperkt en de score mag door de fabrikant zelf "berekend" worden met dan nog eens zelfgekozen criteria zonder onafhankelijke controle of keuring.

Ik ben er niet tegen, maar de manier waarop dit halfslachtig wordt ingevoerd is een open deur intrappen van een rot tuinhuis, terwijl de voordeur gebarricadeerd blijft.
Ik vind het best logisch. De FOD volksgezondheid is eigenlijk "Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu". Vooral dat laatste, (leef)milieu, zal hier de drijfveer zijn. Een van hun punten is duurzaam consumeren: https://www.belgium.be/nl/leefmilieu/duurzaam_consumeren
Toch blijf ik het jammer vinden dat puur en alleen naar herstelbaarheid gekeken word en veel minder naar de prijzen van vervangende onderdelen. Vind eigenlijk dat dit ook bij die score erbij geteld moet worden wil je een reeel beeld ervan krijgen. Een bepaald onderdeel kan dan misschien wel gemakkelijk te vervangen zijn maar als dat onderdeel dan heel prijzig is, tja, dan loont het vaak niet te gaan vervangen.

En ja ook als je naar het milieuaspect kijkt, ook vervangende onderdelen zullen geproduceerd moeten worden en de defecte onderdelen weer in het milieu terecht komen. Dus of het nu wel werkelijk zoveel voordelig effect heeft kan je je gaan afvragen. Zou eerder zeggen van push fabrikanten ertoe weer degelijker materiaal te produceren of zoiets aanpakken wat Microsoft doet.

Mede door b.v. Microsoft zijn er genoeg apparaten die dan onbruikbaar zijn geworden doordat ze niet compatibel met Windows 11 zijn, volgens Microsft dan. Daarnaast stoppen ze met ondersteuning voor Windows 10 dus ze zetten mensen dan voor het blok. Waarom niet gezegd van verplicht Microsoft dat Windows 11 wel compatibel is met oudere apparaten.
Anderzijds wordt de score bepaald op basis van de prijs, beschikbaarheid en levertijden van reserveonderdelen.
Er wordt dus daar wel rekening mee gehouden in de score.

[Reactie gewijzigd door Daoka op 3 mei 2025 07:28]

Mooie ontwikkeling. Dit in combinatie met ene score op hoe kwalitatief iets überhaupt is en dan een verbod op alles met een score onder de 6
Ik vind dat bij herstelbaarheid van een laptop ook de software (Microsoft Windows) hoort.
Windows Vista werd indertijd nadrukkelijk gekild, onklaar gemaakt via Windows "update"(= distroy).
Dadelijk krijgt Windows 10 ook geen updates meer, maar wellicht ook een distroy (niet via update) bedacht door Microsoft.
Het probleem bij Windows 10 is vooral dat er kunstmatige barricades opgeworpen worden om te upgraden naar 11. Daardoor valt er veel hardware buiten de boot die eigenlijk nog prima meekan voor een gewone thuisgebruiker.
Update support van W10 was een jaar verlengd dus je krijgt nog wel updates (gelukkig). Maar ben het wel met je eens dat lange software support belangrijk is W10 idealiter nog een extra jaar ondersteuning erbij krijgt. Windows is (vergeleken met telefoons/tablets en ChromeOS etc.) daarin wel beter, meestal is de hardware gebrekkig / kapot voordat de software ondersteuning ophoud.
Enerzijds houdt de score rekening met het gemak van de demontage en het benodigde gereedschap, alsook de beschikbaarheid van de benodigde informatie om herstellingen uit te kunnen voeren. Anderzijds wordt de score bepaald op basis van de prijs, beschikbaarheid en levertijden van reserveonderdelen. Fabrikanten kunnen ook ‘andere specifieke criteria’ gerelateerd aan het product opnemen in de berekening.
Ongetwijfeld valt er veel te bediscussiëren over hoe de score wordt berekend, maar in de basis zijn dit precies de factoren die meegewogen zouden moeten worden. Ik ben heel benieuwd hoe de praktijkervaringen met de herstelbaarheidsindex de komende jaren gaan zijn.
Mij viel de opmerking op dat de fabrikant zelf gaat bepalen welke score er op komt.

Ik zag vanmiddag in het nieuws een score van 7,5 bij een Miele stofzuiger. Dat ding is in se makkelijk herstelbaar, maar de onderdelen zijn zo teringduur bij Miele dat veel mensen daarom al voor nieuw zouden kiezen. 7,5 slaat dus nergens op
Inderdaad, idem voor Bosch, een herstelling van een toestel van 5 jaar oud, zou me meer dan 2/3 van de prijs van een nieuw toestel gekost hebben, en dan is de beslissing om een nieuw toestel te kopen snel genomen.
Idem met Panasonic broodbakmachines, waar een nieuw bakblik (omdat de anti kleeflaag aangetast is) praktisch evenveel kost als een totale nieuwe machine.
Dit is compleet waardeloos aangezien de fabrikant zelf de score mag bepalen.
Ook is er nergens mee genomen wat de prijs van de wisselstukken mag zijn.

Even op flessen trekken:
Een bal is perfect op te pompen, maar enkel met een mondstuk van de fabrikant aan €1.000.

Score: 10.


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn