FTC waarschuwt ASRock, Gigabyte en Zotac voor hinderen reparatie met stickers

De Amerikaanse Federal Trade Commission waarschuwt ASRock, Gigabyte en Zotac voor het mogelijke hinderen van de reparatie van producten met een garantiesticker. De fabrikanten hebben dertig dagen om hun beleid aan te passen, anders volgen er mogelijk boetes.

De FTC schrijft: "De bedrijven zijn gewaarschuwd voor het gebruik van een sticker met de tekst 'garantie vervalt bij verwijdering van de sticker' of vergelijkbare teksten op plekken waardoor de consument gehinderd wordt in het uitvoeren van routineonderhoud of -reparatie van hun product." De computercomponentenfabrikanten zouden deze stickers met andere woorden niet op de juiste plekken plaatsen en daarmee reparatie hinderen. Het is niet duidelijk om welke producten het precies gaat. De drie bedrijven maken in ieder geval allemaal moederborden en videokaarten.

Verder zouden ASRock, Gigabyte en Zotac een garantiebeleid hebben waarbij geïmpliceerd wordt dat het gebruik van bepaalde onderdelen of services de garantie op de producten doet vervallen. Deze praktijk is onder de Magnuson-Moss Warranty Act verboden; garantievoorwaarden mogen in principe niet afhangen van het gebruik van een bepaald product of service, waaronder reparatieservices.

De markttoezichthouder heeft een kopie van het promotiemateriaal en de garantievoorwaarden van de bedrijven gemaakt en verwacht dat dit binnen dertig dagen aangepast wordt. De FTC dreigt met juridische en financiële consequenties als de bedrijven hun beleid niet aanpassen.

Door Yannick Spinner

Redacteur

04-07-2024 • 21:17

88

Reacties (88)

88
88
29
4
0
48
Wijzig sortering
Welk routine onderhoud en reparatie zou de eindgebruiker mogen doen dan?, ik kan me enkel thermal paste vernieuwen inbeelden bij een grafische kaart
Fans vervangen, thermal paste, thermal pads, vermoed ik. Wat moet je er nog meer aan doen dan.
maar zou je dit dan al doen tijdens de eerste 2 jaar ? ik zou gewoon men standaard garantie aanspreken.
Garantie is eigenlijk alleen voor productiedefecten. Standaard ophoping van stof valt niet onder garantie want dit noemt men gewoon "gebruik van product".

Net zoals dat je je spijkerbroek niet na een jaar terug kan brengen als deze kapot gaat door slijtage, want dan wordt het wel heel makkelijk als consument om daar misbruik van te maken. 8)7

[Reactie gewijzigd door MrFax op 22 juli 2024 22:58]

Er is ook zoiets als 'kapot gaan binnen levensduur' en dat kan ook van slijtage komen. Als in redelijkheid aan te nemen is dat het product langer zou moeten werken dan de wettelijke garantietermijn, dan kun je zelfs na de garantie nog reparaties laten doen. Zo had ik een fors dure oven die na 3 jaar ineens idioot begon te doen, en na wat over en weer en met consumentenrecht zwaaien heb ik ze mooi over de vloer gekregen om nieuwe onderdelen laten plaatsen. Dit geldt ook voor (dure) spijkerbroeken, videokaarten em ander spul dat gewoon niet zomaar dood hoort te gaan. Maargoed om ontopic te blijven.. Die stickertjes negeer ik altijd. En als het dan toch stuk is dan stuur ik het alsnog terug, nooit problemen gehad. En als ik het zelf sloop dan stuur ik het niet terug.
Dat is hier in Nederland en de EU, waar we een recht op een wettelijk recht op een deugdelijk product kennen, anders dan in de VS.

Overigens: 'wettelijke garantietermijn' is onzin binnen onze wetscontext. Dat bestaat niet. Even zo goed 'wettelijke garantie,' dat bestaat ook niet.

Wij kennen een wettelijke aansprakelijkheid van de verkoper voor producten die niet conform contract zijn, onder wat ook wel het conformiteitsbeginsel genoemd wordt. Vanuit de EU wordt er een minimale periode van 2 jaar aansprakelijkheid na verkoopdatum vereist. Nederland overtreft die minimale eis doordat de aansprakelijkheidstermijn simpelweg geen einde kent. Deze loopt in principe oneindig door. Waarna bij gevolg bij elke klacht geevalueerd dient te worden of een defect ontstaan is als gevolg van natuurlijke slijtage of andere zaken die een consument redelijkerwijs na X levensduur had mogen verwachten; of dat er daadwerkelijk sprake is van een oneigenlijk defect - en dus non-conformiteit waarvoor de verkoper aansprakelijk is.

Een simpel voorbeeld van hoe dit in de praktijk zou* moeten werken:
Men neme een voorgeladen wasmachine die 3 jaar lang elke week een simpele wit-was en 2 kleur-wassen draait. Dus ca. 470 wasbeurten. Na die 3 jaar begint de voorkant te lekken. Het blijkt dat de afsluitende rubberen manchet gescheurd is. Zo'n manchet heeft nou eenmaal beperkte levensduur, zelfs als de machine niet continue gebruikt wordt. Maar deze is gelukkig niet zo duur om te vervangen. Omdat het slijtage betreft die een consument gezien omstandigheden zou kunnen verwachten, valt dit niet onder non-conformiteit.
Neme men diezelfde wasmachine met een nieuw manchet erop, maar 2 jaar later (dus 5 jaar - 780 wasbeurten totaal). Het apparaat begint hard te piepen en kraken. Het blijkt dat in de machine goedkoope uitgevoerde lagers gebruikt zijn waarbij één van de lagers beschadigd is geraakt; gespleten is; en de hele set lagers naar gort geholpen heeft. Dit zou, ondanks dat de eerdere klacht niet onder 'garantie' (wettelijke aansprakelijkheid verkoper) gerepareerd werd; ondanks dat deze 2 jaar later ontstaan is; wel gratis hersteld moeten worden omdat het non-conformiteit betreft. Een degelijke lager hoort niet na zo'n laag aantal wasbeurten reeds de geest te geven.


In dit alles is de fabrikant geen partij. (Tenzij deze direct optreedt als verkoper; dan zijn zij in de rol van verkoper uiteraard wel aansprakelijk.) Een fabrikant kan wel een zgn. commerciële garantie verstrekken - waarbij onder door de fabrikant vast te stellen contractuele voorwaarden, zij garant zullen staan voor het oplossen van defecten. Deze voorwaarden kunnen heel ruim of heel nauw zijn en zijn in principe niet aan wetgeving onderworpen.

Ook een verkoper kan ter aanvulling op het recht op een deugdelijk product een commerciële garantie aanbieden. Het meest bekende voorbeeld hiervan zijn 'pixelgarantie' op dode pixels in LCD schermen; burn-in garantie op OLED schermen; en algemene aanvullende jaren garantie op witgoed zoals wasmachines. Het is verkopers echter vanuit de EU verboden om bestaande wettelijke rechten van de consument voor te doen als een onderscheidend kenmerk van een door hen aangeboden product. Dit valt onder misleiding en aggressieve handelspraktijken. Hieronder vallen ook zulke voor meerprijs aan te schaffen commerciële garanties, waardoor veel van deze varianten commerciële garantie in realiteit nog wel eens illegaal zouden kunnen zijn.


*) De werkelijkheid is weerbarstiger en men moet enorm hard op de strepen gaan staan en in veel gevallen het achterste van de tanden laten zien. Groot verschil tussen recht hebben; en recht krijgen - helaas. Dit is dan ook waarom polissen en verzerkingen voor no questions asked 'aanvullende garantie' weelderig tieren. Consumenten denken daarmee het juridische gevecht a priori afgekocht te hebben. Alleen komen ze dan vaak nog bedrogne uit omdat de voorwaarden alsnog allerlei zaken uitsluiten.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 22:58]

Ik heb jarenlang bij een inmiddels failliete elektronica keten gewerkt, waarbij je continue in gesprek kwam met klanten over garantie.

Wat je schrijft klopt, alleen is het in de praktijk inderdaad wat complexer. De verkopende partij is altijd verantwoordelijk en het aanspreekpunt voor klanten. Alleen is het de fabrikant die achter de schermen de dienst uitmaakt over garantie.

Ik zal LG even als voorbeeld nemen. Klant koopt Oled TV welke na een jaar defecten geeft.

Klant komt bij ons, geeft het probleem aan en wij boeken een servicebezoek in bij de reparateur die in opdracht van de fabrikant werkt.

Klacht wordt verholpen, alleen keert na een anderhalf jaar weer terug. Klant komt wederom weer in de winkel, geeft aan dat het weer mis gaat, dus wij boeken het toestel weer in voor reparatie.

Volgens je verhaal hierboven zou dit probleem gewoon weer moeten worden verholpen, aangezien dit een defect was waar de klant geen aandeel in kan hebben gehad.

Dit is de realiteit. Nadat hij is ingeboekt is al duidelijk dat hij meer dan 2 jaar oud is. Dus de reparateur overhandigd na onderzoek gelijk een kosten indicatie aan de klant want ouder dan 2 jaar. De klant is het hier niet mee eens en gaat terug naar ons. Wij zien de bui al hangen en gaan mailen met ons hoofdkantoor, dan wordt al snel duidelijke dat als wij als verkopende partij de klant tegemoet gaan komen, door of de rekening te gaan betalen, of de TV te wisselen, wij aan de andere kant geen cent te zien krijgen van LG, want zij vinden dat het garantietermijn is verstreken.

Dit soort gedrag zie je bij de meeste grote leveranciers. Als een verkopende partij het verhaal zoals je hierboven schetst zou volgen, zijn ze binnen no-time failliet.

Dus ik ben van mening dat juist de fabrikant verantwoordelijk moet zijn voor het naleven van de regels, aangezien de verkopende partij vaak geen zeggenschap heeft over de afhandeling, en dan maar geld moet spenderen om klanten tevreden te houden. Terwijl de fouten toch echt door de fabrikant worden gemaakt.
Failliete electronica-keten?
BCC toevallig?

Ik heb juist met BCC precies zo'n geval gehad. 1.5 tot 2 jaar getouwtrek over een defect aan een Sony toestel, waar BCC inderdaad telkens weer opnieuw tickets richting Sony kon aanmaken wegens mislukte reparatie, niet na komen van herstelbeloftes met tijdige software-updates, etc. En zelfs een reparatie aan huis waar de reparateur bij de demontage/remontage een kras over het scherm achter gelaten had, waar Sony haar reet onder uit probeerde te draaien.

Ik herken heel erg wat je beschrijft: dat de fabrikant een protocol oplegt aan de verkoper, en dat moet gevolgd worden. Maar het is ook wel zo dat de retail sector zich voor het karretje van de fabrikant heeft laten spannen.

Dat hebben de fabrikanten eigenlijk heel slim gedaan. Verkopers krijgen voorwaarden opgelegd, en als ze die niet volgen kunnen ze contractueel defecten niet verhaald krijgen op de fabrikant; of erger: ze krijgen gewoon totaal niet geleverd. Daardoor maakt de fabrikant de-facto de dienst uit. Terwijl volgens de wet in al deze gevallen de verkoper de wettelijke aansprakelijkheid draagt en de fabrikant als deze 'zelf' de reparaties afhandelt, enkel acteert als aangestelde agent van de verkoper.
Dit is de realiteit. Nadat hij is ingeboekt is al duidelijk dat hij meer dan 2 jaar oud is. Dus de reparateur overhandigd na onderzoek gelijk een kosten indicatie aan de klant want ouder dan 2 jaar. De klant is het hier niet mee eens en gaat terug naar ons. Wij zien de bui al hangen en gaan mailen met ons hoofdkantoor, dan wordt al snel duidelijke dat als wij als verkopende partij de klant tegemoet gaan komen, door of de rekening te gaan betalen, of de TV te wisselen, wij aan de andere kant geen cent te zien krijgen van LG, want zij vinden dat het garantietermijn is verstreken.
Hoe het wettelijk hoort te gaan is dat de klant bij de verkoper een klacht indient; de verkoper de reparatie regelt met de fabrikant en de koper hierin ontlast, en voor zover de fabrikant niet al meteen de rekening voor herstel op zich neemt - de verkoper een wettelijk recht van verhaal jegens de fabrikant heeft.
M.a.w. als zo'n grote fabrikant a priori van mening is dat 'de garantietermijn' (die in Nederland dus niet als vaste termijn bestaat) verstreken is, en in die vooringenomen hoedanigheid niet een reparatie wil bekostigen en de verkoper er voor op laat draaien, dan heeft een verkoper de mogelijkheid ze voor het gerecht te dagen en schadevergoeding te eisen.

Als de retail sector dit ook daadwerkelijk zou doen - dwz consequent zou doen, en één blok daarin zou vormen - dan hebben fabrikanten weinig keus meer. Wat willen ze dan daar tegenover zetten? Dreigen contracten stop te zetten en niet meer te gaan leveren? Aan geen enkele verkoper in het hele land? Dag omzet...

De macht hierin ligt meer bij de retail dan de fabrikant.
Alleen heeft de retail zich welwillend als deurmat laten gebruiken, en zijn de winstmarges, operatieve liquiditeit, en financiële reserves ondertussen zo uitgehold en flienterdun dat ze effectief ook niet meer de ruggegraat en slagkracht zullen hebben om de koers daarin nu nog te wijzigen.

In die zin ben ik met je eens dat de EU ook eens moet kijken naar sterkere wettelijke bescherming van retailers tegen de uitwassen van fabrikanten. Tijd voor een Physical Markets Act?

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 22:58]

...
M.a.w. als zo'n grote fabrikant a priori van mening is dat 'de garantietermijn' (die in Nederland dus niet als vaste termijn bestaat) verstreken is, en in die vooringenomen hoedanigheid niet een reparatie wil bekostigen en de verkoper er voor op laat draaien, dan heeft een verkoper de mogelijkheid ze voor het gerecht te dagen en schadevergoeding te eisen.
Anders dan de consument heeft de detaillist in deze geen rechtsbescherming. Dit is puur een kwestie van welke verkoopsvoorwaarden de groothandel, importeur of fabrikant jegens zijn detaillisten hanteert, en die heeft gewoon zijn machtspositie. Wil jij je als detaillist niet conformeren, dan verkoopt hij niet meer aan jou en verlies jij je klanten, hij verkoopt wel via andere detaillisten, en vallen die allemaal weg, dan verkoopt hij via een eigen webshop.
Als de retail sector dit ook daadwerkelijk zou doen - dwz consequent zou doen, en één blok daarin zou vormen - dan hebben fabrikanten weinig keus meer. Wat willen ze dan daar tegenover zetten? Dreigen contracten stop te zetten en niet meer te gaan leveren? Aan geen enkele verkoper in het hele land? Dag omzet...
Dan zet die importeur of fabrikant gewoon zijn eigen webshop op. Daarmee wordt hij dan wel zelf verantwoordelijk voor de conformiteit, maar heel veel hebben dat al gedaan, Apple bijvoorbeeld.
De macht hierin ligt meer bij de retail dan de fabrikant.
Fabrikant, importeur en groothandel zijn vrijwel altijd oligopolist en soms zelfs monopolist. Die heeft dus meer macht omdat hij veel minder met concurrentie te maken heeft.
In die zin ben ik met je eens dat de EU ook eens moet kijken naar sterkere wettelijke bescherming van retailers tegen de uitwassen van fabrikanten. Tijd voor een Physical Markets Act?
Dat zou in principe goed kunnen zijn, maar dat word heel complex qua regels. Verhoudingsgewijs heeft de EU heel weinig ambtenaren en veel wetsvoorstellen, zelfs de wetsteksten, komen uit de koker van lobbygroepen, waaronder diezelfde fabrikanten waar je het net over had. Het enige aspect waar die fabrikanten niet meer in staat zijn die te sturen is klimaat, ze hebben het in Brussel en Straatsburg (terecht of niet) inmiddels wel gehad met de jarenlang dwars liggende autoindustrie (vooral de Duitse) en voert de laatste jaren echt beleid om die industrie te dwingen om te innoveren door grenzen te stellen aan uitstoot die amper haalbaar waren/zijn, en de sjoemeldieselaffaire is mede daarvan het gevolg.
De fabrikant heeft niks met de klant te maken en dat moeten we zo blijven houden ook.
Wat wel aangepast kan worden zou de wet/samenwerking tussen winkel en fabrikant zodat niet alleen de winkel voor eventuele kosten hoeft op te draaien als het probleem onder de Nederlandse garantie wet valt.
Als winkel zou ik producten van dat merk dan niet meer verkopen, of ervoor zorgen dat je tegen dit soort garantieafwikkelingen verzekerd bent.

Als consument krijg je volgens mij altijd (een beperkte) garantie op de reparatie en mag je bovendien uit gaan van een redelijke levensduur van het gekochte apparaat (zie ook https://www.consumentenbo...ie-buiten-garantietermijn)

Een winkel bouwt hier volgens mij normaal gesproken marges voor in bij het bepalen van de verkoopprijs, maar vanwege de hoge prijsconcurrentie zal die marge er wel vanaf geschaafd zijn. De garantie op de reparatie en afhandeling daarvan is dan weer tussen winkel en reparateur vast te leggen voordat hij dat aan de consument belooft.
Dit soort gedrag zie je bij de meeste grote leveranciers. Als een verkopende partij het verhaal zoals je hierboven schetst zou volgen, zijn ze binnen no-time failliet.

Dus ik ben van mening dat juist de fabrikant verantwoordelijk moet zijn voor het naleven van de regels, aangezien de verkopende partij vaak geen zeggenschap heeft over de afhandeling, en dan maar geld moet spenderen om klanten tevreden te houden. Terwijl de fouten toch echt door de fabrikant worden gemaakt.
B2B geldt ook gewoon marktwerking: als de garantieafhandeling van de fabrikant voor de verkoper (teveel) verlies betekent dan moet verkoper andere afspraken maken of gewoon niet meer afnemen van de die fabrikant.
Dus ik ben van mening dat juist de fabrikant verantwoordelijk moet zijn voor het naleven van de regels, aangezien de verkopende partij vaak geen zeggenschap heeft over de afhandeling, en dan maar geld moet spenderen om klanten tevreden te houden. Terwijl de fouten toch echt door de fabrikant worden gemaakt.
Ik snap je probleem maar ben het er niet mee eens. De verkopende partij heeft daar zelf voor gekozen en kan afspraken maken met de fabrikant of een verzekering af te sluiten. Als het niet mogelijk is omdat winstgevend te doen dan heeft de winkel geen bestaansrecht. Nu is het natuurlijk onhoudbaar als alle winkels zouden sluiten en niemand meer (bijvoorbeeld) een nieuwe TV kan kopen, maar dan hebben de fabrikanten ook een groot probleem. Ze zullen de winkels dan wel tegemoet moeten komen. Ze zouden ook de TV's rechtstreeks via internet kunnen verkopen zonder tussenhandelaren, maar dan uiteraard wel met alle wettelijke plichten die daar bij horen. Voor consumenten die toch wel via internet bestellen zonder ooit een fysieke winkel te bezoeken zou dat zelfs goedkoper kunnen zijn en het voorkomt kastje-muur situaties.

Als consument ga ik naar een winkelier toe omdat ik vertrouw op de professionaliteit van die winkelier. Ik verwacht dat de winkelier staat voor z'n product en er voor zorgt dat er geen troep verkocht wordt in de winkel. Daar hoort ook bij dat ik er op vertrouw dat de winkelier producten verkooopt die voorzien zijn van goede garantie. De goedkoopste deal van internet plukken kan ik zelf ook wel.
Tot op zeker hoogte hoort het zoeken van de beste deal wel bij handel, uiteraard wil niemand meer betalen dan nodig (klant en winkelier).

Ik snap wel dat er in praktijk een flink probleem is met mensen die zowel de laagste prijs willen als de beste service verwachten, of die wel gebruik maken van advies en hulp van een winkel maar hun apparaat dan toch bij de goedkoepste internethandelaar kopen.

De schoenenwinkel waar ik laatst was vroeg €25 euro servicekosten om mij te laten helpen door een verkoper (die ik weer terugkreeg bij aanschaf van een paar schoenen). Het is niet helemaal het klant-is-koning gevoel maar van de andere kant voelde ik zo ook geen plicht om dan bij die winkel te kopen als ze niet de juiste schoenen zouden hebben gehad. En ik werd prima geholpen door een verkoper die rustig de tijd voor mij alleen nam.

Op zich is er ook wel wat voor te zeggen dat je advies los wil inkopen zodat je adviseur niet al op voorhand gebonden is aan een bepaald merk. Als je in een Nike-winkel vraagt welke schoenen je nodig hebt is het antwoord uiteraard Nike. Maar ja, hoe weet je of je goed advies krijgt van die onafhankelijke adviseur? De beste manier is misschien om die adviseur verantwoordelijk te maken voor de gevolgen van slecht advies. Dan zijn we weer terug bij garantie.
Als je deze logica zou volgen dan heeft de winkel geen meerwaarde voor de consument. Dan zal iedereen een LG televisie direct van LG kopen.

Service is wat Coolblue in de lucht houdt.
...
Dus ik ben van mening dat juist de fabrikant verantwoordelijk moet zijn voor het naleven van de regels, aangezien de verkopende partij vaak geen zeggenschap heeft over de afhandeling, en dan maar geld moet spenderen om klanten tevreden te houden. Terwijl de fouten toch echt door de fabrikant worden gemaakt.
Eens, helaas zit de wet zo niet in elkaar en is de (kleine) detaillist hier dus de sigaar.
Afgezien van het consumentenrecht is ons wettelijk stelsel er eigenlijk volledig op gericht de grote partijen, waarvan de overheid er zelf ook één is, wettelijk te beschermen. Dit gaat al terug tot de middeleeuwen.
Dank voor deze uitgebreide aanvulling.
De werkelijkheid is weerbarstiger en men moet enorm hard op de strepen gaan staan en in veel gevallen het achterste van de tanden laten zien.
Toevallig dit van de week nog moeten overwegen toen de laptop van mijn vrouw ineens niets meer deed. Bijna exact 4 jaar na aankoop en precies een maand na de verlengde garantietermijn, tsja.. Ga ik hiervoor met Mediamarkt vechten (waarbij ze gaan vallen over een beschadiging die 3 jaar geleden is gebeurd) of zoek ik een nieuw moederbord/laptop. Ik snap dat fabrikanten niet voor alle defecten kunnen plannen, maar het zou toch prettig zijn als we wat langer met onze spullen konden doen, en als ze dan een keertje stuk gaan, dit na een redelijke periode is, op een redelijke manier.
Maar dan is planned obsolescence in feite ook verboden? Zo heb ik wel eens verhalen gehoord hoe wasmachine fabrikanten de trommel van een RVS achtige metaal maken maar het spindel/attachment deel van zink waardoor er veel sneller structurele slijtage ontstaat.

[Reactie gewijzigd door Mosterd op 22 juli 2024 22:58]

Ondernemingsvereniging UNETO-VNI die zichzelf nu de generieke nietszeggende naam Techniek Nederland heeft gegeven, heeft al jaren een lijst (pdf) met een "redelijke te verwachten levensduur" voor diverse consumentenproducten. Inmiddels is ook de garantieafhandeling hierop gebaseerd. Heb je een product waarin een onderdeel na 4 jaar kapot gaat en de verwachte levensduur van dat apparaat is 8 jaar, dan moet je dus de helft van de prijs van het onderdeel betalen.

Zelf ben ik het niet helemaal eens met die lijst. Mijn Sony TV kostte minder dan de 1000 euro waarvoor ze een levensduur aangeven van 6 jaar, maar hij is van 2008. Voor camera's hanteren ze 4 jaar, nu ik gebruik een mirrorless uit 2014 en een d-slr uit 2009 en ik heb en gebruik camera's voor film die ouder zijn en prima werken. Er is daarvoor een levendige reparatiemarkt - behalve in Nederland. Voor randapparatuur van televisies (soundbar, Blue-Ray of DVD-speler, AV-surround receiver) hanteren ze dus maximaal 3 jaar, voor high-end audio maximaal 5. Mijn AV-receiver is een stuk ouder. Mijn platenspeler is uit 1985 of zo.
Een simpel voorbeeld van hoe dit in de praktijk zou* moeten werken:
Men neme een voorgeladen wasmachine die 3 jaar lang elke week een simpele wit-was en 2 kleur-wassen draait. Dus ca. 470 wasbeurten. Na die 3 jaar begint de voorkant te lekken. Het blijkt dat de afsluitende rubberen manchet gescheurd is. Zo'n manchet heeft nou eenmaal beperkte levensduur, zelfs als de machine niet continue gebruikt wordt. Maar deze is gelukkig niet zo duur om te vervangen.
"Niet zo duur" voor reparaties is relatief. Tegenwoordig wordt het repareren van producten vaak uit verhouding duur omdat het uurloon vrij hoog ligt, en de reserve-onderdelen maar in kleine hoeveelheden worden verkocht, waardoor de prijzen van reservedelen ook nog eens vrij hoog uitvallen.

Dan kom je heel gauw op het punt dat een apparaat economisch is afgeschreven omdat er 1 diode en 1 condensator in de voeding zijn geploft, want de loonkosten van het mannetje wat ze er uit moet solderen en vervangen zijn al duurder dan een nieuw apparaat kopen.
Dan kom je heel gauw op het punt dat een apparaat economisch is afgeschreven omdat er 1 diode en 1 condensator in de voeding zijn geploft, want de loonkosten van het mannetje wat ze er uit moet solderen en vervangen zijn al duurder dan een nieuw apparaat kopen.
Daar voorziet de wetgeving ook in. De verkoper mag bij een geval van non-conformiteit het herstel weigeren omdat dat disproportioneel duur is. Maar dat stelt dan wel de consument in staat om de koop te ontbinden, waarna de verkoper hen het originele aankoopbedrag verschuldigd is.

Het hoeft voor een verkoper dus nooit duurder te worden dan een nieuwe machine.
Garantie is eigenlijk alleen voor productiedefecten. Standaard ophoping van stof valt niet onder garantie want dit noemt men gewoon "gebruik van product".
Als bij normaal gebruik ophoping van stof kan voorkomen, dan verwacht je dat het product zo ontworpen wordt dat stof makkelijk door de gebruiker te verwijderen is. Stickers, lijm en de zoveelste unieke variant van torx-schroefjes frustreren dit opzettelijk.
Ik meen me te herinneren dat een aantal laptopfabrikanten een service bij aankoop aanbieden die je laptop schoonmaken na een jaar. Maar dat zal vast wel alleen zijn als je het dan direct bij de fabrikant zou kopen.

[Reactie gewijzigd door MrFax op 22 juli 2024 22:58]

Ik had succes met schoenen van scapino terugbrengen. Ze vinden zelf binnen twee maanden versleten ook wat kort.
Ik persoonlijk wel. Ik heb een hekel aan het hele garantie traject, heen en weer bellen voor een aanvraag, hele post verhaal en dan ook een periode zonder het apparaat. Alles wat ik zonder al te veel kosten en moeite zelf kan doe ik zelf.
Oké en dan stel jij maakt iets kapot tijdens het vervangen van een ventilator (even een simpel voorbeeld), dan zouden de fabrikanten daarna dus jouw reparatie alsnog moeten uitvoeren + het defect wat jij veroorzaakt hebt?

Het is een beetje lastig te lezen waar het nu precies over gaat, zoals in de eerste post doet de beste tweaker een vermoeden dat het om bijv de mini pc's gaat, als dat zo is dan is dat natuurlijk raar..
Even ram of een SSD bij prikken zou je garantie doen verliezen en dat hoort niet.

Bij een reparatie, die gratis onder garantie valt, lijkt mij dat je dit via het garantieproces moet laten verlopen. Voor het uitbreiden van je systeem door iets bij te prikken, daar hoort niet je garantie weg te gaan.
als ze kunnen aantonen dat er schade is door onoordeelkundige ingrepen of gebruik, dan hebben ze het recht om je garantie te weigeren en uiteraard moeten ze geen garantie geven op onderdelen die jij hebt vervangen. Als er bvb een andere fan op zit dan factory-default die het niet doet of ze zien een manuele solderblob daar waar je een kortsluiting hebt. Als je ram hebt bijgestoken dat niet op de supported memory list staat of je hebt mem/cpu overgeklokt (maw hoger dan JEDEC), dan kunnen ze dat in principe ook inroepen.
Ja, jij kan wel een onboard BGA processor vervangen?
Toegegeven, als een HDD het begeeft is een paar tientjes voor een verse HDD/SSD een overweging waard. Maar als ook blijkt dat de recovery nog op de defecte HDD staat en je moet ook nog investeren voor een verse legale Windows zal garantie claimen nog steeds mijn optie zijn.
Maar als ook blijkt dat de recovery nog op de defecte HDD staat en je moet ook nog investeren voor een verse legale Windows zal garantie claimen nog steeds mijn optie zijn.
Windows license zit gekoppeld aan je moederbord dus daar hoef je niks voor te doen. Recovery kun je gewoon downloaden en op stick zetten.

Ik denk echt dat je met een hdd/SSD defect beter zelf een nieuwe kunt plaatsen op kosten na dan. Qua tijd en proces is het vele malen sneller.
Voor het vervangen met een fatsoenlijke kans op succes van een BGA chip heb je professionele apparatuur nodig die je niet zomaar even in de hobbyshop om de hoek koopt.
Ligt eraan wat je euvel is. Als een ventilatorlagertje piept is dat vaak geen reden tot RMA, maar kan dat wel vervelend zijn. Ik ga dan echt niet mijn videokaart terugsturen om dan na wekenlang gezeur een andere refurb terug te krijgen met misschien andere problemen. Ik fix het dan gewoon zelf.

Zelfde als Thermal Paste vervangen, kan zijn dat de stock die je koopt van een RDNA2 videokaart al heel lang op de plank ligt en dus ondanks dat je hem "pas" een paar maanden hebt, thermal paste heeft die er al 3 jaar op zit.

Kan nog wel wat gevalletjes verzinnen, maar ik denk dat het punt wel duidelijk is.

[Reactie gewijzigd door Majestici op 22 juli 2024 22:58]

Ik denk dat je daar geen garantie meer op krijgt :)

Dan vervangen voor hetzelfde type is wel even wat anders dan een heel andere 'fan assembly' inelkaar zetten en monteren.
Oh jawel hoor, gewoon weer de oude terug erop schroeven. Heatsink is er nooit afgeweest dus volgens mij is zelfs het stickertje nog intact :P
Sommige mensen maken aanpassingen nog voor ze het product inbouwen in hun PC. Bijv. omdat ze waterkoeling gebruiken.
Ff de boel reballen
Waarom zou je dat willen vervangen?
heb zelf bij mijn 7900 XTX na 8 maande kwam een hot spot en heb toen zelf onderhoud geven en thermal grizzly kryosheet gebruikt en hot spot ging van 113c naar 91c en nu paar maande veder en non stop OC is geen probleem meer

als ze goed koop thermal paste gebruiken kan snel probleem worden
Tenzij de fabrikant het zo aanbiedt vind ik overclocken geen normaal gebruik.
Wanneer het niet goed erop zit kan dat gebeuren. Maar bij normaal gebruik zo dit soort "onderhoud" niet nodig hoeven te zijn.
Omdat die dingen slijten/droog worden.
Koelpasta slijt niet en droogt niet uit
Toen ik m'n koeler een keer van van de CPU gelift had omdat deze een half jaar lang steevast 90 graden aantikte bij de minst of geringste belasting zag ik dat die toch echt wel uitgedroogd en zelf vergruist was.

Nou zat de pasta er wel al zo'n 5 jaar op, maar uitdrogen op zich is mij niet vreemd hoor.
Dan is de montage verkeerde geweest of de pasta niet goed.
Bij goede montage droogt het niet uit.
Nee, goede pasta droogt niet uit. Ik heb hier op werk een Dell en heb zelf de pasta vervangen omdat dit echt waardeloze en uitgedroogde troep was. Maar bij mn pc thuis na een paar jaar de boel een keer open gehaald, en de pasta was nog net zo smeuig als wat er uit de tube komt
Klassieke koelpasta droogt weldegelijk na een aantal jaren uit en wordt hard en broos.
Beetje zoals tandpasta, alleen doet die laatste dat veel sneller.

Maar je hebt tegenwoordig andere thermisch geleidende materialen op basis van bijv. vloeibaar metaal die het stukken beter doen qua vloeibaarheid. Deze worden colloquiaal vaak ook gewoon koelpasta of thermal paste genoemd, maar ze gedragen zich dus echt heel anders - en als je ze hetzelfde opbrengt als een traditionele pasta, dan krijg je ook nare verrassingen.

Ze kunnen namelijk weer andere problemen hebben; juist omdat ze te vloeibaar zijn en tussen de heatsink en het te koelen materiaal uit lopen als deze niet precies genoeg uitgelijnd zijn, afgezekerd zijn en capillair in plaats gehouden worden.

Dat heb je met o.a. een aantal mismaakte oplagen van de PlayStation 5 gehad, waar het spul als je het apparaat verticaal had staan, gewoon er uit droop en zich over het main board uit goot. En ja- vloeibaar metaal, dus geleidend ...

Buiten lekgevaar moet je er ook mee oppassen omdat bepaalde soorten van dat vloeibaar metaal gebaseerd zijn op gallium - wat aluminium aanvreet. En laat het nou net zo zijn dat veel heatsinks dan weer op basis van aluminium zijn...

Eigenlijk hebben al deze materialen zo wel hun ups en downs.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 22:58]

Gebeurt zeker wel. Ook wordt koelpasta van fabriekswege soms veel te dik aangebracht. Dan droogt het nog sneller uit. Ik heb meegemaakt dat het er zo dik als pindakaas op zat.
Bij verkeerd gebruik zal dit vast wel gebeuren. Bij normaal en correct gebruik droogt het niet uit.
Er zaten gewoon barstjes in als in oude schilderijen. Dan weet je dat het uitgedroogd is.
Je leest toch wat zeg.
En ook dat is een probleem want ook op die schroefjes die je daarvoor los moet halen zitten de stickers vaak.
Welk routine onderhoud en reparatie zou de eindgebruiker mogen doen dan?
Dat is de verkeerde vraag. De juiste vraag is waarom een eindgebruiker iets niet zo mogen doen met z'n eigen spullen?

Als ik het zelf stuk maak heb ik natuurljk geen recht op garantie maar dat zal de fabrikant dan moeten aantonen.
Ik ga er hier even van uit dat het om mini pc's gaat als ik de brieven zo doorlees.
Asrock
Manufacturer's warranty will be null and void if products are modified, damaged or otherwise tampered with, for example, the outer case is opened or additional optional parts/components are installed/removed.
Zotac
Warranty claims will be void if the user: … [t]ampers, defaces, or removes any stickers indicating void warranty if broken.
Gigabyte
If the manufacturing sticker inside the product was removed or damaged, it would no longer be covered by the warranty.
Mmmmh zijn ze weer bezig ja.

Zal ook wel over de gpu's gaan waarbij de sticker op een schroefje voor de gpu koeler blok op tespannen is geplakt.
Dit is niet verhinderen maar afschrikken, vrij groot verschil. RMA afwijzingen want stickers zijn al enige tijd niet meer toegestaan in de VS. Vermoedelijk zal het iets gaan worden als "warranty might be void if removed". Wat op zich valide is als de gebruiker aantoonbaar de boel zelf heeft gesloopt.
Hier in EU in veel gevallen zijn ze ook niet afdwingbaar. En zoals je zelf aangeeft met het woordje "aantoonbaar", het is aan de fabrikant om aan te tonen wat en vooral hoe je iets kapot hebt gemaakt door hem open te maken.
In de EU is het eerste jaar aan de fabrikant verkoper om het aan te tonen. Vanaf het tweede jaar ben jij als consument verplicht het aan te tonen dat het niet aan jou lag.

[Reactie gewijzigd door MrFax op 22 juli 2024 22:58]

Dat is niet aan de fabrikant, maar aan de verkoper. Jij hebt als consument helemaal niets met de fabrikant te maken, tenzij jij het artikel direct bij de fabrikant gekocht hebt - en zij dus ook verkoper zijn.
Ik bedoelde de verkoper. Lange dag vandaag :z

Maar dat neemt mijn punt niet weg. Bewijslast ligt bij de consument na 1 jaar gebruik. Soms is het makkelijk aan te tonen dat jij er niks aan doen.

Als de motor van je wasmachine het opeens begeeft, en er geen schade aan de buitenkant is, dan is dat al bewijs genoeg dat het niet je eigen schuld is.

[Reactie gewijzigd door MrFax op 22 juli 2024 22:58]

Ik zie dat dit de afgelopen jaren is veranderd. Het was voorheen namelijk 6 maanden waarin dit een ding was, maar kennelijk is dat op 27 april 2022 naar 1 jaar gegaan.

https://www.consuwijzer.n...20plaats%20van%201%20jaar.
Ja. Deze wetgeving is gebaseerd op de herziene EU richtlijn verkoop van goederen 2019/771.
Deze had vanuit de EU afgedwongen eigenlijk al vanaf 1 Jan 2022 moeten gelden, en had eigenljik al op uiterlijk 1 Jul 2021 omgezet moeten zijn in nationale wetgeving en klaar moeten staan om in te gaan.

Nederland is zoals wel vaker bij ons gebeurt, daar weer eens grandioos te laat mee geweest.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 22:58]

Nee hoor, de garantie is iets tussen jou en de verkoper, daar heeft de fabrikant niets mee te maken. Warranty void when removed zou hier perfect geldig zijn, voor de fabrieksgarantie, maar niet voor de wettelijke garantie. Als je rechtstreeks van de fabrikant koopt, gaat die volgens het consumententenrecht nog altijd moeten aantonen wat jij mis gedaan hebt, en telt dat stickertje dus niet. Als je bijvoorbeeld een langere fabrieksgarantie hebt dan de wettelijke bescherming, dan kunnen ze dat als voorwaarde daarvoor stellen.
Warranty void when removed zou hier perfect geldig zijn, voor de fabrieksgarantie, maar niet voor de wettelijke garantie.
'Wettelijke garantie' is de foute term. De juiste term is wettelijke aansprakelijkheid van de verkoper voor het leveren van een product conform contract. Maar dat is een beetje een mond vol.

Een fabrieksgarantie, cq. garantie gegeven door fabrikant, is een vorm van wat bij wet een commerciële garantie heet. Dit is gewoon een overeenkomst en is dus ook onderhevig aan alle wetgeving inzake overeenkomsten met consumenten. Hieronder valt ook de zwarte lijst oneerlijke bedingen die de consument niet mogen binden. Op die lijst staan o.a. alle vormen van beding waar de consument zich redelijkerwijs voorafgaand aan de koop niet afdoende begrijpelijk over heeft kunnen informeren of de gevolgen van heeft kunnen overzien. Verdekt opgestelde stickers met waarschuwingen dat als je het zegel verbreekt je garantie vervalt, vallen daar ook onder en dat impliciete beding is vernietigbaar.
RMA afwijzingen want stickers zijn al enige tijd niet meer toegestaan in de VS.
Er is zoveel niet toegestaan, maarja...
Het feit dat zulke stickers niet zijn toegestaan is dus net de reden waarom ze op de vingers getikt worden. Ze zijn niet toegestaan, plaats ze dus ook niet.
Op zich vind ik zo'n sticker niet eens gek - om de gebruiker te waarschuwen dat hij iets moeilijks gaat doen.

Moet het wel moeilijk zijn, natuurlijk.

En als de gebruiker het goed gedaan heeft, mag dat geen reden zijn om geen garantie te geven (op de onaangeraakte dingen)
Hebben ze dat ook bij andere merken gedaan zoals MSI of ASUS?

Van wat ik begreep is dat zo'n garantiesticker op een GPU niet geldig is in de EU bij de wet. Bedrijf moet dan aantonen dat de verwijderde of beschadigde sticker de product kapot heeft gemaakt.
Ik denk dan in eerste instantie vooral aan videokaarten ? Te vaak dat als ik een keer iets nieuws koop dat de koelpasta of koelpads eigenlijk al niks meer doen omdat het artikel al wat ouder is. En ook tijdens gebruik maak ik mijn videokaart maar ook processorkoeler minstens 3 x per jaar schoon of kijk ik na of dat nodig is en als ik dan koelpasta of een ratelende ventilator vervang dan doe ik dat lekker zelf. Die prut stickertjes die er dan opzitten verwijder ik met liefde zodat ik mijn onderdelen zo lang mogelijk en zo stil mogelijk kan blijven gebruiken.
Als je drie keer per jaar je CPU koeler moet schoonmaken, zou ik investeren in een betere case, en zorgen dat je positieve druk opbouwt. Ik hoef nooit mijn PC schoon te maken... kan me ook niet herinneren wanneer de laatste keer was dat ik dit deed. Klop het filter uit, klaar.

Koelpasta vervangen doe ik ook niet meer sinds Kryosheets. Fantastisch spul, dat. 1 keer aanbrengen en klaar, nooit meer vervangen.
Of investeren in een stofzuigrobot en/of regelmatig de tijd nemen je huis (of desnoods alleen die ene kamer) echt schoon te houden. Een raampje open zetten zo nu en dan helpt ook enorm 😂
Inderdaad.

Wat ook helpt is niet roken in de buurt van de pc , anders krijg je wel last van een plaklaag op al je hardware waar in beurt weer stof aan blijfft kleven.

Voor de rest heb je zeker gelijk. Zelfs jouw laatste stukje tekst doe ik eigenlijk niet eens, ik gebruik gewoon MX5 en dat laat ik gerust zitten tot de cpu verkocht wordt. ervaring leert dat het vaak niet meer dan 1-2c scheelt , dus ik vind het wel prima allemaal. if it aint broke, don't fix it.
De reden daarvan is, ik heb een 5800X3D, die is heel spikey qua temperatuur. Kreeg er toch aardig wat pump-out issues mee, vandaar de sheet :)
Goed dat FTC hiertegen optreed. In hoeverre is dit ook relevant voor Europa?

Daarnaast zijn deze stickers eigenlijk vrij zinloos gezien je zelfs de breek stickers probleemloos kan verwijderen en opnieuw kan bevestigen met contactspray (isopropyl alcohol). Dus een waterdicht systeem is dit zeker niet.
Goed dat FTC hiertegen optreed. In hoeverre is dit ook relevant voor Europa?
Puur wettelijk gezien is dit niet relevant, aangezien het niets aan de reeds bestaande situatie binnen de EU verandert.

'Warranty void if seal broken' is hier binnen de EU namelijk per definitie niet relevant waar deze stickers pas na een irreeel grondige inspectie (zoals vaak openmaken van een buitenste behuizing) tevoorschijn komen.

Dat soort stickers betreft namelijk het vermelden van contractuele voorwaarden waar de consument zich niet redelijkerwijs over heeft kunnen informeren alvorens de koop te sluiten, en deze staan van rechtswege binnen de EU op een zwarte lijst van bedingen die de consument niet mogen binden. Dat is geregeld via de richtlijn betr. oneerlijke bedingen (UCTD - Unfair Contract Terms Directive) uit 1993 die alle lidstaten in nationale wetgeving geimplementeerd hebben.

Je kunt hiervoor dus de fabrikant aanschrijven en stellen dat je dat beding vernietigt.

Als zo'n sticker het normale gebruik van een artikel hindert, zoals bijv. in CrimInalA in 'FTC waarschuwt ASRock, Gigabyte en Zotac voor hinderen reparatie met stickers' en het bevestigen van een standaard VESA mount, dan valt dat onder het oneigenlijk limiteren van de rechten van de consument vis-a-vis de fabrikant inzake ontoereikende functionaliteit (nl. het kunnen bevestigen van een standaard beugel) - wat ook op de zwarte lijst van typen bedingen staat uit diezelfde richtlijn van '93, en daarvoor geldt dus ook dat je dat beding kunt vernietigen.

Nog leuker: technisch is het zo dat contractuele bedingen om geldig te zijn, vermeld moeten worden in een geldende voertaal van de lidstaat waar de consument ingezeten is. Dus zelfs als zo'n sticker wel vooraf zichtbaar zou zijn, maar enkel in het Engels opgesteld is - heb je in landen waar Engels niet een officiële voertaal is, alsnog het recht om die sticker te negeren.


Het grote probleem met dit alles is echter dat de fabrikant zich vaak niet binnen de Unie bevindt, en dus geen enkele reden zal hebben om zich naar deze wetgeving te voegen. Dus geldt, zoals altijd, dat er een groot gat zit tussen je recht hebben; en je recht ook krijgen.
In die zin help wat de FTC hier doet wel - ook voor Europeanen - wanneer wij een product kopen van een Amerikaanse fabrikant.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 22 juli 2024 22:58]

Bij sommige is het zo gek dat wanneer je bij een monitor de standaard afschroeft (om hem aan de vesa mount te bevestigen) dat er een garantieseal breekt .

Kijk maar naar Rossmann videos die heeft het al meermaals over gehad over stickers die ze op de gekste plaatsen bevestigen , en er vervolgens garantieclaims voor weigeren bij verbroken seal .
Kan mij herinneren dat ik geloof MSI ook voor een paar jaar terug op hun laptops stickers plakten waardoor je deze dus ook niet zelf kon schoonmaken zonder de garantie te verliezen. Voor wat ik nog weet zijn daar ook rechtszaken gevoerd en MSI dat uiteindelijk verloren heeft.

Maar een goede zaak in elk geval dat ze op de vingers worden getikt want het strookt ook totaal niet met right-to-repair. Belachelijk ook dit want veel andere fabrikanten, en zelfs Apple, juist ermee bezig zijn dat je zelf nu dingen mag repareren en onderdelen beschikbaar stellen.
Mijn MSI laptop van najaar 2023 heeft die idiote stickers ook nog, met waarschuwing dat garantie vervalt als je de laptop openmaakt (b.v. om de zielige SSD te vervangen).
Dat mag dus niet onafhankelijk dan van bovenstaand artikel want de fabrikant moet de consument de mogelijkheid bieden om zelf b.v. koeling te kunnen schoonmaken of geheugen en opslag zelf te kunnen vervangen. Denk dat MSI zich daar ook wel bewust van is maar de op die manier consumenten willen afschrikken om dingen dan zelf te doen.
Slechte ervaring met Gigabyte moederbord gehad, slechte klantenservice en wouden mijn moederbord niet vervangen binnen garantie, ik had product defect aan de bluetooth en wifi chip waar ik geen internet had en mijn computer opeens uitviel.
Koop geen Gigabyte Mainboard X670 Gaming X AX of van Amazon
Spontane uitval en reboots heb ik jaren geleden ook op een Gigabyte mobo gehad.
Bleek uiteindelijk gewoon slechte kwaliteit onderdelen in de stroomoverdracht gebruikt te zijn die niet up-to-spec waren en het willekeurig begaven waarna: ploep, alles uit.

Was het trouwens niet ook Gigabyte die jaren terug slechte condensatoren gebruiktte?
MSI heeft ook eens een tijd last gehad van een slechte batch, maar ik meen me te herinneren dat het Gigabyte was welke hierin de kroon spande.
Dat was rond 2004. Een Asus moederbord heb ik ook twee keer moeten vervangen. Een Amerikaanse koelkast uit die tijd van een kennis had ook een nieuwe printplaat nodig. Die zou €800 kosten, dus toen maar een hele nieuwe koelkast.
Ja, ik vind het ook slechte kwaliteit.
Het was een Wi-Fi- en Bluetooth-chip van AMD zelf die in mijn moederbord zaten en de problemen veroorzaakten. En toen ik op Google zocht, kwam ik op Reddit threads terecht van mensen die frameworks laptops hadden en Lenovo klaagde over dezelfde problemen als ik.
Om mij god, bestaat dit nog .... :9~
Was in de jaren 90 al zo gedoe , met mijn 3de pc.

Had toen zelf een PC samen gesteld en omdat ik geen volledige pc had besteld wilde ik de dingen die ik van mijn oude pc had overzetten.
Was geen probleem.
Ga die PC ophalen ( nou ja wat ik besteld had) en ja hoor stickers op de achterkant van de kast als verzegeling.
Mond dicht thuis gelijk die kast open GPU , HDD er in een gaan.
paar maanden later weer even naar die gast toe voor een upgrade,
Wilde het niet doen omdat de zegels waren verbroken........
Ja koop een pc , geen PS of zo ..
PC zijn er voor te upgraden en in de jaren 90 ging de hardware 40x zo snel als nu.
Je kocht een nieuwe Voodoo 1 kaart en liep de winkel uit en je kon bij thuiskomst al weer terug voor een Voodoo 2 kaar of een nieuwe Soundblaster.6.1 of de SB live
Kom op zeg met die stickers, die dingen zitten er op om te verbreken anders hadden ze er niet opgezeten. 8-)
Ach die man moest wel lachen , maar het was ook een beetje als afschrik middel en wat hij ook vertelde dat er mensen waren die dus een nieuwe pc daar kochten e binnen 2 dagen terug kwamen omdat het zooitje niet goed liep , ze hadden dan oude spullen er ingezet en wilde zo weer een zooi nieuwe dingen claimen.
Een PC die niet open mag is absurd. Toen ik mijn eerste PC kocht heb ik nog gevraagd of ik zelf dingen mocht toevoegen. Ja, Dat mocht.
Ja dat had ik toen ook , ik vraag het nu nog steeds

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.