Opsporingsdiensten mogen commerciële DNA-databanken gebruiken voor onderzoek

Nederlandse opsporingsdiensten mogen in de toekomst ook commerciële DNA-databanken gebruiken voor coldcaseonderzoeken. De rechtbank heeft daar toestemming voor gegeven. Bij een proef gaat het om Amerikaanse, commerciële bedrijven voor genealogisch onderzoek.

Het Nederlands Forensisch Instituut begint een proef, samen met het Openbaar Ministerie en de politie. Tijdens die proef kijkt het NFI of het DNA-gegevens bij commerciële bedrijven kan laten vorderen om twee coldcasemoordzaken op te lossen. Het gaat om de Limburgse Heuvelmoord uit 2014 en de moord op een vrouw in 2013 in de Maastrichtse Pietersplas. Bij beide moordzaken is er veel DNA verzameld, maar geen dader gevonden.

Het NFI wil nu gaan kijken of het commerciële DNA-databanken kan gebruiken om te achterhalen wie de mogelijke dader is, of wie daar mogelijk familie van is. Het NFI wil daarvoor aankloppen bij twee bedrijven, die niet bij naam worden genoemd. Die zitten beide in Amerika. "Het overgrote deel van de personen in deze databanken heeft een Noordwest-Europese herkomst, waardoor ze ook goed bruikbaar zijn voor Nederlandse strafzaken", schrijft het NFI.

Twee van de bekendste en meestgebruikte commerciële DNA-analysebedrijven zijn 23AndMe en Ancestry. Die bedrijven maken het mogelijk DNA in te sturen. Daarmee kunnen klanten genealogisch onderzoek doen of kijken of zij mogelijk vatbaar zijn voor erfelijke afwijkingen. Tweakers nam in 2019 een podcast op met een werknemer die zich op die manier had laten testen.

Door de resultaten op te vragen bij die databanken, hoopt het NFI een match te vinden met het DNA van de plaatsen-delict. Het kan dan bijvoorbeeld zijn dat er een familielid wordt gevonden van een mogelijke dader. Als dat gebeurt, moet het Openbaar Ministerie nog een stamboomonderzoek doen waarmee het moet bewijzen dat een DNA-match overeenkomt met een daadwerkelijk familielid.

Het gaat voorlopig om een pilot, stellen de opsporingsdiensten. Voor die specifieke pilot in deze twee zaken heeft de rechtbank in Limburg toestemming gegeven voor het opvragen van de gegevens. "We proberen met deze pilot inzicht te krijgen in de wijze waarop deze opsporingsmethode in de toekomst in Nederland kan worden ingezet en welke zaken hiervoor nog meer in aanmerking kunnen komen. Mogelijk volgen binnen deze pilot nog meer zaken", schrijft het NFI.

Volgens de opsporingsdiensten is er veel aandacht besteed aan de privacyaspecten. "De vergelijkingen vinden uitsluitend plaats met DNA-profielen van mensen die hiervoor expliciet vooraf toestemming hebben gegeven aan de databank", schrijft het NFI, maar daarbij moet worden opgemerkt dat toestemming bij de meeste commerciële DNA-databanken automatisch wordt afgegeven als iemand met de dienst in zee gaat.

Verder zegt het NFI dat de DNA-profielen 'eenmalig vergeleken worden met die van de deelnemers die daarvoor toestemming hebben gegeven'. Daarna worden de gegevens verwijderd, maar ook daar moet een kanttekening bij worden gemaakt. Toen het Openbaar Ministerie in 2012 voor het eerst een DNA-verwantschapsonderzoek opzette, overtrad het direct de controversiële Wet DNA-verwantschapsonderzoek toen het de DNA-monsters niet direct verwijderde. De wet werd in 2012 aangenomen en in dat jaar ook ingezet om de moordzaak rond Marianne Vaatstra op te lossen. Het plan om dergelijk onderzoek via commerciële bedrijven te doen, bestaat overigens al sinds 2020.

Reacties (201)

[thomas_n]

Een belangrijk verschil in de twee zaken uit deze proef: bij de moord uit 2013 op een vrouw gaat het in de eerste plaats om het achterhalen van de identiteit van het slachtoffer. Bij de "heuvelmoord" gaat het om het opsporen van de dader.

[blissard]

Ik zou het fijn vinden om in beide zaken te kunnen bijdragen aan het vinden van de dader / identificeren van het slachtoffer. Ook als dat (in het eerste geval) betekent dat daarmee een familielid verdachte is.

[RoestVrijStaal]

Ook als dat (in het eerste geval) betekent dat daarmee een familielid verdachte is.

Het is maar de vraag of je dezelfde mening hebt als die familielid veroordeeld is waarbij jouw DNA door de rechter(s) als het meest significante bewijs is gebruikt.

[Flavius]

Waarom zou je niet willen dat een dader van moord veroordeeld wordt?

[RoestVrijStaal]

Omdat die familie van je is???

Daarnaast maakt de vraag om wel of niet vrijwillig DNA af te staan voor politieonderzoek, ook het verschil tussen voor je rest van je leven door anderen te worden aangemerkt en herinnert als "is familielid van dat monster" (of zelfs "is bloedverrader", of dat anderen je als normaal, onbekend mens behandelen.

[blissard]

Ik heb niet zoveel op met familie die moord of mij erop aankijkt bijgedragen te hebben tot het aanhouden van een moordenaar. En familie van het monster ben je ook als hij/zij niet wordt aangehouden.

[Reactie gewijzigd door blissard op 22 juli 2024 16:49]

[Mindfree]

Ik ken ook iemand waarvan de broer 2 meisjes heeft verkracht en vermoord. Dat is niet iets wat hij op zijn kerfstok heeft. En ik ben blij dat ze op deze manier sneller mensen kunnen oppakken.

Natuurlijk zit niemand te wachten op een familielid wat zoiets gedaan zou hebben. Maar moord is altijd het ergste wat er is en een schuldig iemand moet altijd opgepakt worden.

Tegenwoordig kunnen ze snel een idee krijgen uit welke richting het komt. Wat mij betreft mogen alle mensen wereldwijd in een databank met DNA opgenomen worden. We geven nu al een vingerafdruk voor een paspoort.

Dus dat kleine beetje extra maakt ook niet meer uit. En als je daarmee veel meer daders kan pakken is dat gewoon mooi.

[willieverhoef]

Iedere dag laat jij je vinger print of dna op honderden plaatsen achter. De kans dat dit op een toekomstig plaats delict is, of een voorwerp, is niet groot, maar wel zeker aanwezig. Iedere keer zullen mensen dus moeten aangeven dat zij er niet daar waren op dat tijdstip. Omdat er 'toevalig' wat is gevonden. Op dit moment moet er een verdenking zijn op dna of vingeprint af te staan. Dus is er meer bewijs dan alleen iets wat iedereen achter gelaten kan hebben.

[swhnld]

Van de andere kant bekeken, de nabestaanden van het slachtoffer hebben ook rechten en gevoelens.
Daarbij zie je jezelf elke dag in de spiegel dat je medeplichtig bent als je niet meehelpt de dader te pakken.
Bedenk dan eens als er nog een slachtoffer zou vallen.
En vraag je af of wel gepakt worden voor de dader ook niet het beste is om met zijn of haar geweten in het reine te komen.
Maar het blijft moeilijk als je die keuze moet maken bij een naaste.

[dasiro]

Als je vader 30 jaar geleden op de verkeerde plaats een bloedneus heeft gehad en hij als dader wordt aangeduid ipv de echte dader. Heronderzoek van bewijsmateriaal in coldcases is een heikel punt, want weinig andere bronnen blijven zo lang intact (getuignissen, camerabeelden die je een alibi kunnen geven, ...), waardoor het risico ontstaat dat ze het énige bewijs zijn en dan is een foute veroordeling even snel gemaakt als toen ze inderdaad nog geen DNA-match hadden. Het onschuldigheidsprincipe houdt in dat de énige mogelijke verklaring schuld is.

[Mindfree]

Bij verkrachtingen waar sperma en bloed worden gevonden van de dader komt dat er echt niet per ongeluk in of op hoor.

Ik ben wel eens dat het altijd 100% bewezen moet worden. Maar als het bewijs overduidelijk is dan moet je wel straffen.

[willieverhoef]

Klopt maar aan de andere kant kun je ook best eenvoudig aan dit bewijs, komen en dus een vals spoor uitzetten. Er blijven altijd andere dingen mogelijk. Helaas.

[Flavius]

Je kunt niet veroordeeld worden op DNA alleen. Daar moet overtuigend steunbewijs bij. Je verhaal gaat derhalve niet op.

[dasiro]

je snapt het denk ik niet: als DNA als aanvullend bewijs wordt gebruikt om schuld te bewijzen terwijl er geen aanvullend bewijs meer kan worden verzameld om onschuld te bewijzen, dan zit je met een probleem.

[willieverhoef]

Of aanvullende bewijs is je telefoon was hier. Ja natuurlijk ik was op het station, deed de prullenbak open. Ieder bewijs versterkt. Maar kan meer waarheden hebben.

[F5544]

Dat valt binnen het Nederlandse rechtssysteem echt wel mee. Hier wordt goed onderzoek gedaan. Tegenwoordig met al die technologie, cameras mobiel tracking etc goed gedaan. Natuurlijk zeggen de meeste verdachten ik ben onschuldig. Dat oude vrouwtje deed zomaar de deur open om haar bezittingen weg te geven. Ik kon geen nee zeggen.

[bytemaster460]

Punt is dat je enerzijds inderdaad daders sneller te pakken krijgt maar dat je aan de andere kant ook de deur naar dwalingen verder open zet. In de Schiedammer park was er juist geen bewijs voor daderschap van Cees B maar heeft men op basis van beveiligingscamera's en aanwezigheid bij de plaats delict uiteindelijk geconcludeerd dat hij de dader moest zijn. Dat bleek dus toch niet te kloppen.
Een misdrijf los je op vanuit het misdrijf en niet via een beste match in databanken en camerabeelden.

[F5544]

Klopt het moet ook een aanvulling van de verdere aanwijzingen zijn. In het geval van verkrachting en moord.

[bytemaster460]

Probleem is juist dat die verdere aanwijzingen er via tunnelvisie aan toe gevoegd worden. Daar zijn al diverse voorbeelden van.

[willieverhoef]

Dat iets meevalt, kun je moeilijk zeggen. Maar iedere situatie is er een te veel. We hebben alleen situaties nu in Nederland waar laterveen ander heeft bekend. Maar heel veer veroordeelde zeggen dat ze onschuldig zijn.

[mac5er]

Ja door deze vraag op deze manier te stellen, kun je natuurlijk elke wet doorvoeren.

[Kevinp]

Omdat emoties meestal niet zo zwart wit zijn als het daadwerkelijk zo ver is.

[Memori]

Of uberhaupt DNA uit jou familie: dan wordt je ineens lastig gevallen om DNA af te staan dat je uiteraard kan weigeren. Je staat dan in ieder geval in de kijkers bij de opsporingsdiensten ook al ben je onschuldig.

[feuniks]

Voor mij zijn dit soort berichten juist een reden om mijn DNA op zoveel mogelijk plaatsen weg te houden. Ja, alleen op basis van DNA kun je niet worden veroordeeld, maar toch. Ik heb geen idee hoe zorgvuldig men met mijn genetisch materiaal omspringt, maar aangezien het zelfs in ziekenhuizen al gebeurt is dat men baby's omwisselde en verkeerde benen heeft afgezet, betekent dat voor mij dat er bij een commerciële partij, waar geld een grote rol speelt, de kans op fouten daar groter is. In andere woorden: de kans dat twee DNA profielen zijn omgewisseld. Je zal dan maar een match zijn. Ja, men kan je daar niet op veroordelen en als men DNA van je afneemt, dan komt dat wel aan het licht, maar voordat het zover is, is er wel een tijd overheen gegaan en is men wel al behoorlijk in je privéleven gaan spitten. En voor de buitenwacht blijft er altijd een geurtje aan je zitten...

[Ortep]

En de argumenten zijn natuurlijk:
Maar de kinderen!
Terrorisme!

En dan mag alles

[SPee]

Of: Die personen hebben dat vrijwillig gegeven!

Ondertussen:
1. Die personen hebben alleen het DNA doorgegeven vanwege DNA onderzoek of "voor de leuk" (b.v. waar kom ik vandaan)
2. Er was (is?) geen enkele indicatie dat het mogelijk wordt gebruikt voor strafonderzoek
3. De bedrijven waaraan ze hun DNA hebben gegeven maken niet erg duidelijk wat ze daarmee doen nadat de resultaten binnen zijn
4. Als jij je DNA doorgeeft, heeft dat impact op je hele familie, niet alleen jezelf. Die familie heeft niet die toestemming gegeven!

[Ortep]

Die personen wel, maar de track record van de overheid is beroerd. Ze houden zich zelden aan hun eigen wetten. Van privacy tot stikstof

[EnigmaNL]

Het gaat hier om data uit commerciële DNA-databanken waarbij de personen ook nog eens toestemming hebben gegeven. Totaal andere situatie dus.

[la cucaracha]

Bij mijn weten heb ik nooit DNA afgestaan, laat staan dat ik toestemming heb gegeven voor opslag/delen van de resultaten.
Dit wil ik graag zo houden.

[mac5er]

Je neef of tante misschien wel.

[EnigmaNL]

Dus? Wat is je punt? Als je geen DNA hebt afgestaan raakt jouw privacy hier niet in het geding.

[la cucaracha]

Dat klopt uiteraard....
Maar als je in den beginne akkoord gaat met de AVG/Cookies/voorwaarden of noem de valkuilen maar....
Als zodra je ergens een bericht krijgt dat de voorwaarden eenzijdig gewijzigd worden en je neemt geen actie... dan ben je aan de wolven overgeleverd.
Er zullen maar weinig mensen die überhaupt de initiële voorwaarden goed lezen, laat staat dat ze de mail met wijzigingen doorlezen.

[EnigmaNL]

Dat is niet van toepassing op afgestaan DNA-materiaal.

[BiLLY_daKid]

Tenzij jou broer, zus, achterneef dat wel heeft gedaan

[Z80]

Zolang jou dna plus jou ID niet beschikbaar is voor vergelijking is er niets aan de hand.
Zit je dna op een dodelijk slachtoffer, EN hebben je verwanten een dna profiel in de database staan, EN hebben ze toestemming gegeven voor plitie onderzoek. Dan heb je wel een uitdaging. Aangezien er dan bekend is in welke hoek er gezocht moet worden. Maar dan moet er nog steeds een dusdanige verdenking in jou richting wijzen om dna te mogen afnemen.

[bytemaster460]

Zelden? De overheid houdt zich in verreweg de meeste gevallen prima aan de eigen wetten. in bepaalde gevallen gaat het mis en die krijgen we via de media te zien.

[PeterDons]

Onder het mom je hebt toch niets te verbergen worden gegevens over iedereen verzameld al dan niet vrijwillig. Ik laat standaard mijn medische dossier (deels) verwijderen als een behandeling afgerond is. De data honger van overheden en bedrijven en wat ze met die data doen. Ik heb er geen vertrouwen in. Kan iedereen dan ook aanraden om al je data die ergens staat te laten verwijderen als die niet meer nodig is.

[WeeDzi]

een ziekenhuis is geen commerciële databank, dus wat je doet kan maar heeft toch geen invloed.

het gaat hier om data banken die DNa gebruiken om bijvoorbeeld je voorouders te checken/vinden.

[rakkels]

Ik heb ooit DNA gebruikt om zeker te weten of een kindje van mij was (spoiler alert: dat was ze niet

[mac5er]

Gefeliciteerd, denk ik

[dwizzy]

Ligt denk ik aan hoe gehecht hij was aan het ongeboren kind en een monogame relatie

[n4m3l355]

Ik vraag me eigenlijk af hoe zo'n verzoek gaat, sturen ze naar www.dnaonderzoek.com een email met daarbij gegevens van een partij, of verkoopt www.dnaonderzoek.com hun hele database zonder vragen (misschien zelfs met regelmatige updates) aan derde?

[SPee]

Of ze kopen zo'n DNA kit en gebruiken daar de gevonden DNA voor. En dan wachten op matches.

Geen idee, dat vraag ik mij ook af.

[euchromatic]

Ik gok erop dat ze uit erfelijk materiaal een fingerprint maken; dat is een lijst met de aan- of afwezigheid van enkele tientallen tot duizenden variaties van verschillende genen en andere DNA sequenties. Met voldoende variaties is zo'n DNA-vingerafdruk uniek voor een individu (muv ééneiige tweelingen).

Die fingerprint kan worden vergeleken met de fingerprints in de database, waarna matches via een % score worden ingezien.

[bytemaster460]

In de voorwaarden van die bedrijven staat gewoon dat de DNA-profielen in het geval van opsporing door justitie gebruikt kunnen worden. Ze verkopen niet de database. De checken de profielen van justitie met hun eigen database,

[Anoniem: 340120]

Als Amerikaanse opsporingsdiensten van een Amerikaanse rechter de toestemming krijgen om hetzelfde te doen bij een hypothetisch Nederlands DNA-bedrijf met dus een "commerciele" DNA database, mag dat bedrijf die data dan zomaar overhandigen?

[CivLord]

Wanneer in de voorwaarden van het Nederlandse bedrijf staat en/ of er expliciet mee akkoord gegaan is dat het DNA-profiel voor dat soort doeleinden gebruikt kan worden, dan kan dat.
Wanneer het niet in de voorwaarden staat en er niet mee akkoord gegaan is, zal er minimaal een Nederlandse rechter aan te pas moeten komen, die het verzoek waarschijnlijk op grond van de AVG zal weigeren.

[EnigmaNL]

Nee, even de artikelen lezen waarnaar gelinkt wordt.

[Ortep]

Ik heb het over de gevolgen. Ze hebben zich zelfs bij de eerste test niet aan de regels gehouden.
Denk je dat ze dat nu wel gaan doen dan?

[DrWaltman]

Volgens je eigen gegeven link is een maand later wel alle dna informatie vernietigd. Ik praat absoluut niet alles goed wat onze regering doet, maar het is niet te vergelijken met China of stasi Duitsland.

[EnigmaNL]

Waar heb je het over?

[Ortep]

Heb je het laatste deel van het artikel wel gelezen?

Daarin staat letterlijk dat ze bij de eerste keer dat ze zoiets probeerde ze zich niet aan de regels hielden en de belofte braken om het dna direct te verwijderen.

[EnigmaNL]

Dat was een totaal andere situatie. Iets met appels en peren... Dat ging om een verwantschapsonderzoek waarbij de overheid zelf DNA-materiaal verzamelde en het vervolgens niet op tijd vernietigde. Dat is hier dus niet van toepassing omdat het een commerciële DNA-databank betreft.

[TijsZonderH]

Niet helemaal. Het gaat erom wat de diensten doen als blijkt dat er geen match is. Onder de DNA-verwantschapswet moet dat dan meteen verwijderd worden. Deze verzameling gaat weliswaar niet via die wet, maar desondanks is er precedent dat de opsporingsdiensten onzorgvuldig met DNA-gegevens om zijn gegaan.

[Z80]

De data was niet meteen verwijderd, klopt. Pas een maand later. Niet correct. Maar er is ook geen misbruik van gemaakt.
De data stond wel in een afgeschermde omgeving. Waar ook enkel en alleen vergeleken werd met het dna profiel van de onbekende verdachte in die betreffende zaak.

[TijsZonderH]

Dat zal allemaal. Maar als de overheid/OM zijn allereerste belofte al breekt bij zo'n controversieel vraagstuk, hoe serieus nemen ze privacy dan en wat zegt dat over de toekomst?

[EnigmaNL]

De data staat in een commerciële DNA-databank, lijkt me niet dat de overheid daar data uit kan verwijderen. Ze kunnen hooguit hun eigen kopie van de data verwijderen.

[Ortep]

Ze zouden, geheel per ongeluk natuurlijk, op deze manier een steeds grotere database van Nederlands dna kunnen krijgen.
De 'schuld' ligt dan natuurlijk bij de stagair die de gegevens niet gewist heeft.

[EnigmaNL]

Die database komt er sowieso wel aangezien mensen deze tests en masse geheel vrijwillig afnemen. Daarnaast moet je daarbij zelf ook nog aangeven dat die gegevens mogen worden doorgegeven aan de politie. Als je de overheid al niet vertrouwd zou je zo'n bedrijf al helemaal niet moeten vertrouwen en dus nooit zo'n test moeten afnemen.

Mocht je zo'n onderzoek toch al hebben laten doen is nu je kans om de data te laten verwijderen zoals je recht is volgens de AVG.

[mac5er]

Je zou zeggen dat het andersom zou moeten volgens de AVG en je toestemming zou moeten verlenen.
Nu moet je zelf actie ondernemen, als je er überhaupt al vanaf weet.

[EnigmaNL]

Het is ook andersom. Als jij geen toestemming hebt gegeven om jouw DNA-gegevens met de politie te delen gebeurt het ook niet.

[mac5er]

Oke ik las het later ook hier boven, verkeerd gelezen.

[CivLord]

Wanneer er geen match is, dan zijn er ook geen gegevens die al dan niet verwijderd kunnen/ moeten worden, behalve het oorspronkelijke DNA-spoor dat verzameld is op of bij het slachtoffer.

Het gaat er om wat er gebeurt wanneer er wel een match is. Dan wordt er een stamboom opgesteld en van de gevonden personen met de juiste graad van verwantschap wordt gekeken of ze op de één of andere manier aan het slachtoffer zijn te linken. Wat doen ze wanneer er geen mogelijke verdachte uit het onderzoek komt? Worden dan alle gegevens verwijderd, of blijven de gevonden personen met de juiste verwantschap in het dossier vermeld staan als interessante personen?

[TijsZonderH]

Nee de argumenten zijn letterlijk 'coldcasemoordzaak'. Terrorisme en kinderbescherming komen in dit geval helemaal niet aan bod.

[Ortep]

Ik noemde de argumenten die er gebruikt gaan worden als de diensten steeds meer dna onderzoek gaan doen. En daarbij natuurlijk helemaal per ongeluk allerlei regels overtreden.

[DrWaltman]

Nee, jij bent degene die juist deze excessen erbij haalt die niet van enige toepassing zijn in deze zaak. Je doet nu speculatieve aannames om schreeuwerige punten te maken als een populist zonder enige kern van waarheid of betrokkenheid op dit nieuwsbericht. Bah.

[Martinspire]

Ik zal in de minderheid zijn bij Tweakers, maar ik vind het gebruik van DNA en DNA-databanken niet verkeerd om daders op te sporen of de hoeveelheid verdachten te verminderen om op die manier zaken die vastzitten open te breken. Het moet natuurlijk niet meteen gebeuren als men ergens DNA vindt, er zijn zat manieren om een onderzoek op andere manier verder te zetten. Maar ik snap best dat sommige onderzoeken dermate lastig zijn, dat DNA wel degelijk kan helpen. Het mag van mij vooral gebruikt worden om uit te komen bij een dader. Maar vervolgens moet voor de rechtszaak wel wat meer bewijs verzameld worden om iemand te veroordelen. Stel je komt wel bij de dader uit, dan moet je deze alsnog ondervragen, motief uitzoeken en hoe hij bij het moordwapen is gekomen. Zeker als het DNA verwant is, maar niet degene die ze zochten, is het logisch dat ze meer nodig hebben.

Dat DNA-databanken samenwerken lijkt me prima, er zit gewoon een risico met het insturen van DNA. Daarnaast vind ik niet dat je je kunt schuilen achter "ja maar ik heb het niet opgestuurd". Als ze toevallig een haar van je vinden, ben je in ieder geval op plaats delict geweest, maar is dat niet het hele verhaal. Je hebt wat uit te leggen en hoe dat verder gaat is niet anders dan dat ze een foto van je kenteken vinden of een emailtje op de computer van het slachtoffer. DNA wordt de komende jaren gewoon heel belangrijk, zeker nu camerabeelden en foto's steeds makkelijker gemanipuleerd kunnen worden.

Maar goed, ik zeg al, ik ben niet tegen vernieuwingen in opsporingsmethodes. Ik heb er ook geen probleem mee als mijn kenteken wordt geregistreerd, zolang deze alleen voor het oplossen van misdrijven worden gebruikt. De pakkans voor veel misdrijven is momenteel veel te laag en je ziet al hoe de samenleving momenteel verandert, mede vanwege onrechtheid.

[Kevinp]

Dus als ze toevallig een haar gevonden van jou hebben in een cold case zaak.

Mogelijk omdat deze persoon bv recent naast je heeft gezeten in een restaurant. Of dezelfde garderobe heeft gebruikt

Je hebt dit opgestuurd en komen nu bij je langs.

Wat moet er dan gebeuren als je geen uitleg hebt?
1. Opsluiten
2. niks

Het klinkt altijd alsof iedereen voor 1 gaat. Want ja meer bewijs is er niet dit is het beste wat we hebben.

[DrWaltman]

Gelukkig zit in een haar jouw DNA niet, alleen in je haarzakje.
Daarnaast is een dergelijke vondst alleen aanleiding voor verder onderzoek, geen enkele rechter of aanklager doet iets met alleen de aanwezigheid van een enkel haarzakje op een jas. Daarnaast leven we in een rechtssysteem waar schuld bewezen moet worden, niet de onschuld. Als dit de enige link is heb je geen zorgen. Je reactie geeft wel heel duidelijk weer wat jouw vertrouwen is in ons rechtssysteem en de staat. Ben benieuwd waarom.

Daarvan losstaand vind ik het schandalig dat dit zou mogen kunnen. DNA onderzoek op deze manier is als een zeer persoonsgebonden sleepwet. Wellicht mogelijk maken op individueel niveau, maar geen dna string opsturen in de hoop een familielid te vinden. Bah!

[bytemaster460]

Je hebt gelijk, maar er bestaat in het menselijk brein zoiets als tunnelvisie. Als er van jou DNA is aangetroffen op een plaats delict en er verder geen bewijs is en ook geen andere verdachte is het volstrekt menselijk dat er naar een resultaat toegewerkt wordt. Er worden dan mogelijk scenario's geopperd die het jou als onschuldige steeds moeilijker maken. Ook naar de buitenwereld toe (het "waar rook is is vuur" principe).
In de VS zijn enkele zaken bekend waarbij ook DNA ervoor zorgde dat het OM een hele toedracht voorspiegelde waarna iedereen die toedracht voor waar aannam en het DNA als ondersteunend bewijs zag.

[DrWaltman]

Je hebt helemaal gelijk. Ik ben hier ook absoluut geen voorstander van maar ik houd niet van ongefundeerde anti reacties. Maar gelukkig is dit in Nederland (vooralsnog) een verwaarloosbaar probleem. (Controle is natuurlijk wel nodig). Goede opleidingen en werkwijzen die frauduleuze handelingen bemoeilijken zijn in Nederland gelukkig al voorhanden. Het is wel goed dit te blijven controleren en verbeteren.

[bytemaster460]

In Nederland is tunnelvisie ook al diverse keren voorgekomen bij gerechtelijke dwalingen. Wie weet zijn er meer van dat soort gevallen. Schiedammer parkmoord, Puttense moordzaak en de moord bij een tankstation. In alle drie de gevallen was er eigenlijk geen bewijs maar hebben agenten en OM naar een toedracht toegewerkt.

[grizzlywilde]

Inmiddels kan ook uit haarcellen bruikbaar DNA gehaald worden.

"This breakthrough in DNA extraction will be extremely beneficial for solving crimes, both cold cases and current cases"

https://www.genomebc.ca/b...racted-from-rootless-hair

[Reactie gewijzigd door grizzlywilde op 22 juli 2024 16:49]

[DrWaltman]

Dat is voor zover ik heb kunnen vinden alleen mDNA. Dus mitochondriaal, en niet DNA uit de celkern zelf.

https://laboratoryinfo.co...esting-forensic-analysis/

Maar de link die je hebt gegeven is hier niet specifiek over en kan er ook niks recenters over vinden helaas.

[Martinspire]

Precies wat ik bedoel. DNA alleen is nooit voldoende om iemand te veroordelen. Daarom is de enorme aversie tegen DNA delen, zo vreemd.

[CivLord]

Nee. 1 zou moeten zijn: Verder onderzoek.

[Stijnvi]

Zolang DNA geen grond is voor veroordeling, maar alleen voor verdenking vind ik het inderdaad niet verkeerd. Het voldoen aan een signalement is namelijk ook voldoende voor een verdenking.
Maar als DNA, zonder substantieel ander bewijs, zwaarwegend wordt in de veroordeling vind ik het erg lastig worden. Dan wordt het namelijk te makkelijk om iemand te framen voor een misdaad.

[Martinspire]

Eens. Het moet goed in de wet staan hoe DNA toegepast mag worden en hoe DNA databanken gebruikt worden, maar als opsporingsmethode heb ik er inderdaad weinig tegenop. Overigens kun je zonder match ook al zeggen of het een man of vrouw is, wat voor huidskleur hij heeft en meer. Niet alles is exact te zeggen, maar het maakt het al wel een stuk makkelijker om het te vergelijken met de uiteindelijke verdachten.

[Reactie gewijzigd door Martinspire op 22 juli 2024 16:49]

[CivLord]

Het leidt niet eens meteen tot een verdenking, maar tot een spoor dat verder onderzocht moet worden.

De match geeft aan in welke graad de persoon met het gevonden DNA-spoor met jou verwant zijn. Met een eerste graads verwantschap is de kring natuurlijk erg beperkt en kan je misschien meteen een verdachte aanwijzen. Maar bij een 4e graads verwantschap gaat het meestal al om een redelijk grote groep, waarvan vervolgens uitgezocht moet worden wie daarvan aan het slachtoffer te linken valt.

[Arrogant]

Volgende stap: iedereen verplicht z'n DNA laten registreren.

[GameNympho]

Hoe wil je al die emigraties dan in goede banen regelen? Men gaat hier nm onherroepelijk tegenin en wordt dit verplicht, dan zie ik al onze "democratie" omvallen, ik denk er zelf dan ook sterk voor om dit land de groeten te zeggen en ga wandelen naar Timboektoe of zo.
En eerlijk, ik snap niet dat een rechter iets goed keurt hier, wat men in een ander land test, ongeacht welke uitkomst.

[Arrogant]

Eens hoor, maar als het zover is zal het in de gehele EU zijn.

[stresstak]

Eens hoor, maar als het zover is zal het in de gehele EU zijn.

Geeft niet. Timboektoe ligt in Mali (Afrika)

[Martinspire]

Dat zal waarschijnlijk nooit gebeuren. Maar er zal vast iets komen waar je vrijwillig je DNA kunt laten toevoegen. In mijn situatie zou het alleen maar voordeel opleveren. Het zal mij eerder vrijspreken als verdachte, dan leiden tot veroordeling. Wellicht dat mijn nazaten of verre familie er minder blij mee zal zijn, maar ik ben nog zoiemand die het niet erg vindt als familie wordt opgepakt voor iets wat ze gedaan hebben.

Maar dan deel ik het ook alleen voor opsporing, niet voor bedrijven om eraan te verdienen of een verzekering duurder te laten worden, omdat ik toevallig genetische aanleg heb voor iets.

Een ander voordeel is dat onderzoek op deze manier eerder goedkoper wordt dan duurder. Want als je wel DNA hebt, maar je kunt er niemand mee matchen, dan wordt het meer werk om verdachten te vinden of blijf je groep potentiële verdachten groter dan hij moet zijn. Als het ervoor zorgt dat er meer gerechtigheid ontstaat, dan is dat voor mij persoonlijk geen probleem. Nou zal het qua rechten wel anders liggen en natuurlijk gaat niet iedereen daarin mee, maar ik denk dat er toch nog wel een zaak te maken is voor een vrijwillige database.

[Reactie gewijzigd door Martinspire op 22 juli 2024 16:49]

[Arrogant]

Vrijwillig ja, maar men vindt je dan automatisch verdacht wanneer je er niet aan meedoet.
En dan moet je er nog vanuit gaan dat de database nooit gecompromitteerd raakt en dat de (toekomstige) overheid altijd goede bedoelingen heeft.
Jij liever dan ik.

[Mars4i]

Helemaal met je eens. Ik bedenk me altijd wat ik zou willen als een familielid/vriend/kennis vermoord of verkracht wordt. Dan zou ik er alles voor over hebben om de dader te vinden en als de politie daarvoor DNA databanken kan gebruiken heb ik daar geen probleem mee. Het moet dan wel om ernstige delicten gaan zoals (poging tot) moord en verkrachting. Dit zal de politie ook een stuk effectiever maken zodat ze zaken sneller op kunnen lossen en dus meer zaken kunnen afhandelen.

Meestal zullen ze slecht een ver familielid vinden. Dus er moet alsnog veel extra onderzoek gedaan worden om de juiste dader te vinden. Daardoor is de kans dat er mensen onterecht als verdachte worden aangemerkt klein. En met een DNA test eenvoudig te weerleggen.

[Arrogant]

Waarom alleen moord en verkrachting?
Als je het doet, doe het dan goed. /s

[CivLord]

Je moet juist niet kijken vanuit het oogpunt van het slachtoffer (of naaste familie). Dan ben je door de emotie al snel bereid tot vrij drastische maatregelen of straffen.
Je moet juist kijken vanuit het oogpunt van onschuldige verdachte. Een verdenking kán, maar moet dan wel overtuigend bewezen worden.

[Wouterie]

Zo, er zitten wel een hoop mitsen en maren aan waardoor de kans op fouten wel erg groot is. Ik snap dat ze het willen gebruiken, het lijkt me alleen niet helemaal het doel waarvoor gebruikers hun DNA hebben afgestaan.

[Hedva]

De kans op fouten lijkt me niet groot. Alleen als je een 1 op 1 hit hebt ben je direct zeker. Bij al het andere moet je toch verder onderzoek doen.
Al heb je een paar resultaten die ver weg liggen, dan kan het je een richting op wijzen waarin je verder onderzoek kunt doen en een eventuele dader kunt vinden

[darkpluisje]

De kans op fouten lijkt me niet groot. Alleen als je een 1 op 1 hit hebt ben je direct zeker. Bij al het andere moet je toch verder onderzoek doen.

Er zijn meer dan 1 zaken te vinden met verkeerde veroordelingen ondanks (of juist dankzij) DNA bewijs. Ik ben benieuwd of dit niet erger wordt met een grotere onderzoekpool aan DNA.

[CivLord]

Het DNA dat in de databank is opgenomen is niet onder forensische omstandigheden afgenomen en bewaard. Het kan dus op zichzelf nooit de basis zijn voor een veroordeling. Zelfs een 100% match kan enkel het beginpunt zijn van een onderzoek. Een match kan aangeven waar je de mogelijke dader zou kunnen zoeken.

Wanneer een DNA-spoor gedeeltelijk matcht met het door jou ingestuurde DNA, wordt jij niet meteen door de politie ondervraagd over jouw familie. De politie kijkt wie van jouw familie met de juiste verwantschap iets met het slachtoffer te maken kan hebben gehad. En wanneer ze zo iemand hebben gevonden, kunnen ze die persoon verder onderzoeken.

[cariolive23]

Het is altijd waar dat er verkeerde veroordelingen zijn geweest, en ik verwacht dat dit ook altijd wel het geval zal blijven. Maar het is ook waar dat dankzij DNA onderzoek, vele verkeerde veroordelingen worden herzien.

Zonder het grote plaatje te kennen, kan ik alleen niet oordelen of het nou een voor- of nadeel is. Ook al omdat verdachten die dankzij DNA onderzoek als verdachte al afvallen, niet of nauwelijks in het nieuws komen. Ik verwacht eigenlijk wel dat zaken waarin DNA een rol speelt, voornamelijk moord, doodslag en verkrachting, het aantal veroordelingen per rechtszaak zou moeten toenemen: Beter bewijs.

Gelukkig zijn er in Nederland zo weinig geweldszaken, dat ook dit moeilijk is aan te tonen en vele jaren kan duren voordat er een trend zichtbaar is.

[Wouterie]

Nou, de klanten van de bedrijven moeten toestemming geven dat hun data mag worden gebruikt voor dit soort onderzoek. Een 1 op 1 match lijkt me dan zo goed als onmogelijk want dan heb je met een hele domme dader te maken. Daarom is die foutgevoeligheid zo groot: die toestemming moet er zijn. Bij elke datadump, bij elke uitwisseling, moet glashelder zijn dat die toestemming er is. En dat verhaal van het direct verwijderen van de data is ook nog een dingetje.

[bytemaster460]

Die toestemming hebben ze gegeven. Die staat namelijk in de voorwaarden als je je DNA instuurt.

[Wouterie]

Als ik het goed had begrepen zou dit een extra vraag zijn, niet 'verstopt' in voorwaarden.

[Flavius]

Nee. Dit onderzoek dient om een verdachte in beeld te krijgen. Zodra ze een verdachte hebben zullen daar biologisch materiaal afnemen om DNA uit te extraheren om een DNA-profiel op te maken en die te vergelijken met het DNA-profiel van het plaats delict. Dan dient er nog steunbewijs te komen die maakt dat een rechter overtuigd is van het bewijs voor een veroordeling of vrijspraak. Even simpel gezegd...

[bytemaster460]

Maar tunnelvisie ligt altijd op de loer. Als je geen andere verdachte hebt maar wel enkel een DNA-match is ligt een geconstrueerde toedracht op de loer.

[walteij]

Dat is dan (deels) de fout van de klanten van die DNA databanken, niet van de DNA databanken zelf, of de posporingsdiensten. In hun algemene voorwaarden staat namelijk dat zij hun diensten ook weer verder verkopen en dat zij dus ook diensten leveren aan opsporingsinstanties.
Goed lezen voordat je je DNA afstaat is dus veel belangrijk in dit geval.

Zoals het artikel ook al zegt:

Daarmee kunnen klanten genealogisch onderzoek doen of kijken of zij mogelijk vatbaar zijn voor erfelijke afwijkingen.

Er is dus geen directe medische noodzaak voor deze databanken. Het is dus een nice to have en je moet er dus bewust voor kiezen.

[mjtdevries]

Goed lezen voordat je je DNA afstaat is dus veel belangrijk in dit geval

De GDPR verbied expliciet deze wijze van werken. Je mag zoiets niet in algemene voorwaarden weg moffelen. Je moet het heel specifiek en duidelijk aan mensen vertellen.
En gebruik voor medische doeleinden is totaal verschillend van opsporing, dus die dingen moeten ook apart gemeld worden.

[Kenpachi]

Moordzaken oplossen, leuk en aardig. Maar de ontwikkelingen vind ik echt niet leuk meer. Vingerafdrukken hebben ze al. Er hangen overal camera's. Je internetgebruik wordt door allerlei methoden bijgehouden. En nu je DNA gegevens. We hebben totaal geen privacy meer.

[Z80]

Bij het volledig vrijwillig afgeven van je dna een een commercieel bedrijf buiten de EU, en toestemming voor het mogen gebruiken van deze data bij opsporing. Ben je er toch echt zelf verantwoordelijk voor.

[Kevinp]

Mee eens. Maar dat is een voetnoot in dit artikel.

Je moet dus zelf toestemming geven dat dit gebruikt wordt. Als ik het normaal op zou sturen (geen idee wat ik moet invullen) mogen ze het niet gebruiken.

Dit is de digitale variant van bij iedereen dna afnemen voor onderzoek. Wat ook regelmatig gebeurd.

[Z80]

Dit stuur je op voor stamboom onderzoek. Dus geen digitale variant om bij iedereen dna af te nemen.
Je zoekt op deze manier waar je familie vandaan komt. Dit kan verschillende redenen hebben om te doen.
Adoptie of donor kinderen zouden zo de familie lijn kunnen achterhalen, als je geluk hebt.
Bij het indienen staat er ergens ook de vraag of het profiel voor opsporing gebruikt mag worden.
Met andere woorden je moet toestemming geven. opt-out is, voor zover ik weet, niet toe gestaan.
Geef je geen toestemming dan mag jou profiel niet gedeeld worden. Het is dus een bewuste eigen keuze.

[Kevinp]

Maar mag dat wel?

Volgens mij houden deze bedrijven zich niet aan de wet, en dat zal je als je je op de EU markt richt wel moeten doen.

[bytemaster460]

De voorwaarden voor het insturen en analyseren bevatten die toestemming al. Zoals gebruikelijk leest het overgrote deel de voorwaarden niet.

[Kevinp]

Dan vind ik het stukje "je hebt toestemming gegeven" niet terecht. Volgens de AVG wetgeving (gezien het toch prive data is) moet je expliciet toestemming geven voor zoiets en kan het niet standaard aan staan.

Daarmee heb ik toch moeite dat dit aan de kant geschoven wordt en je dus als staat je eigen wetten overtreed.

[bytemaster460]

Weet niet hoe het precies zit en of die bedrijven zich echt richten op Europa. Zoniet dan hoeft men niet aan de avg te voldoen.

[Kevinp]

Ik heb voldoende reclames voorbij zien komen om te zeggen dat ze zich zeker ook op europa richten.

[bytemaster460]

Dat zou kunnen en dan is het niet in de haak. Zijn het wel dezelfde bedrijven? Er zijn er talloze, allemaal Amerikaans. Misschien kiest justitie net die uit die zich niet op de EU richten.

[Da_Plague]

Iedereen met een smartphone op zak heeft in feite geen "volledige" privacy.

[Reactie gewijzigd door Da_Plague op 22 juli 2024 16:49]

[Zyppora]

We hoeven ook geen 'volledige privacy' (nou ja, eigenlijk wel), maar controle over welke gegevens door wie met welk doel gebruikt worden, én de keuze om daar nee tegen te mogen zeggen. Ik heb ook de hele dag een android toestel op zak, maar dat betekent nog niet dat je mij dan ook maar continu mag filmen, zelfs niet onder het mom van terrorismebestrijding.

[M3m3nt0m0r1]

Dat hangt er helemaal vanaf welk OS er op draait en hoe daar mee om gaat.

[Seal64]

Al staat 'ie maar aan, dan weten ze al waar dat toestel zich bevindt. Het ding moet immers verbinding maken met een telefoniemast om zijn werk te kunnen doen. Tenzij je er geen SIM kaart in hebt zitten, maar dat is ook niet echt werkbaar meer, vandaag de dag.

Dan moet je dus al een niet op naam staande SIM kaart hebben (volgens mij kan dat nog wel met prepaid kaartjes) om ervoor te zorgen dat die niet naar jou herleid kan worden, maar het toestel zelf bouwt wel een profiel op.

[Da_Plague]

Klopt, en de plaatsen die je bezoekt zullen uiteindelijk ook vertellen wie je bent. Dus tja. Privacy is al een tijdje weg.

De keuze om je data te delen is niet altijd duidelijk aanwezig. Tenzij je alle kleine lettertjes gaat lezen maar wie doet dat...en dan is er nog de vraag waar je de grens trekt. Helemaal anoniem zal het merendeel van de gebruikers nooit meer zijn. Je moet heel bewust veel stappen zetten om anoniem te zijn.

[bytemaster460]

Dat valt nogal mee. Allerlei gegevens zijn verdeeld over heel veel partijen die onderling niet gelinkt zijn. Vingerafdrukken staan op je paspoort. Niet ergens centraal. DNA hebben ze alleen als jij er toestemming voor geeft.

[haam]

Vraag me af of je kan vragen/eisen om je gegevens te laten verwijderen. Als het om Amerikaanse partijen gaat is maar de vraag of ze daar gehoor aan geven

[TijsZonderH]

Onder de AVG moet dat gewoon kunnen. Ook al is het een Amerikaans bedrijf, het recht op verwijdering geldt gewoon voor Europeanen.

[haam]

Thanks, weer wat geleerd.

Niet dat het op mij van toepassing is (of ooit zal zijn). In mijn optiek een van de meer dommere dingen die je kunt doen, DNA afstaan. Zoals al vaker gebeurd is, wordt verzamelde informatie uiteindelijk voor andere doeleinden gebruikt.

[Alxndr]

Goed punt, maar alsnog gaat het dan alleen om jouw DNA.

Het punt juist is om verwanten te vinden, maar jij kan niet het DNA van alle personen die aan jouw te linken zijn laten verwijderen. Dus schiet je er weinig mee op.

[slijkie]

En daarom never nooit je DNA afgeven bij commerciele partijen. Zo zie je maar weer, je betaald ervoor en alsnog kunnen derden, of dit nou opsporingsdiensten/criminelen of andere commerciele partijen zijn erbij.

Dit zou helemaal niet mogen.

[Accretion]

Het is toch raar dat je DNA ook na het onderzoek nog bewaard wordt?

[DrWaltman]

DNA zelf wordt niet bewaard lijkt me, maar de data die erin staat wel. Dat is juist het idee van stamboom onderzoek.

[Accretion]

Dus in een 'Commerciele DNA-databank' staat geen DNA?

[DrWaltman]

Je weet dat DNA een “digitale” code is die uitgelezen kan worden en als data kan worden opgeslagen? Ik bedoel puur dat je biologische sample niet wordt bewaard, alleen wat erin staat.

[Accretion]

Ik ben niet heel bekend met de verwerking van DNA data, maar het is toch niet veel anders dan een vingerafdruk?

Dan bewaren ze ook niet het topje van je vinger, maar een scan er van.

Stel dat ze op basis van je vingerafdruk zouden een rapport kunnen maken met mogelijke erfelijke ziektes.

Dan wil je na het ontvangen van dat rapport toch alle biometrische data en medische data weer (automatisch) verwijderd hebben?

Dat hoef toch niet jaren bewaard te blijven?

Ofja, zelfs al zou je de resultaten beveiligd bewaren, de scan van je vingerafdruk kan na het onderzoek toch weg?

[DrWaltman]

DNA is het daadwerkelijke stuk biologisch materiaal. Als je een database hebt voor genetisch onderzoek moet je het uitgelezen resultaat echt bewaren anders is een vergelijking niet mogelijk.
Vingerafdrukken zijn een afdruk van biologisch materiaal, DNA is het materiaal zelf. En met vingerafdrukken kan je geen verwantschap onderzoek doen. Vingerafdrukken zijn analoog, daarom is een afdruk nodig om te bewaren. DNA is een reeks letters met alfabet ATCG. Dus prima op te slaan zonder een afdruk van het origineel.

[Flavius]

Praktisch alles dat door wie dan ook wordt opgeslagen kan door opsporingsdiensten worden gevorderd. Lijkt me niet meer dan normaal, want anders kunnen opsporingsdiensten hun werk niet meer doen.

[bytemaster460]

het zou niet mogen als je geen toestemming hebt gegeven. Dat hebben de deelnemers echter wel. bij het insturen naar die bedrijven is men akkoord gegaan.

[M3m3nt0m0r1]

Als 2 procent van de Nederlanders DNA afstaat aan een particuliere databank als MyHeritage of 23andMe, kan bijna iedereen in ons land worden geïdentificeerd. "Als een broer of een verre neef zijn DNA instuurt, stuurt hij eigenlijk ook jouw informatie in."

Dus. De heilige graal voor opsporingsdiensten. En gegarandeerd dat die er in mogen gaan graven...
Het definitieve einde van privacy.

[Thomas18GT]

Uit dezelfde bron:

Meulenbroek wil wel benadrukken dat de bewering niet opgaat voor de nationale DNA-databank van het NFI. Deze DNA-profielen, het NFI heeft er zo'n 300.000, zijn met een andere technologie verkregen en kunnen hoogstens iets zeggen over direct verwantschap, zoals een vader of een moeder. "De reikwijdte van DNA-profielen in forensisch onderzoek is dus veel kleiner."

[Flavius]

Dat mag dus niet, want daar is een vordering voor nodig. Dus ben benieuwd wat je garantie is?

[bytemaster460]

Zo simpel is het niet. Wat je uit de gegevens kan afleiden is of er een familieverband bestaat. Dat is iets heel anders dan zeggen dat hij dat ook jouw informatie instuurt.

[Providentia]

Tja, dit zag je van mijlenver aankomen.

Het wordt hoog tijd om maar eens te gaan onderzoeken wat de standpunten van de verschillende politieke partijen zijn omtrent dit punt. Dit schept een gevaarlijk precedent, hopelijk kan nieuwe wetgeving dit verbieden dan wel inperken.

[haam]

"Maar hoe kun je ertegen zijn dat er moordzaken worden opgelost".

Ik snap je standpunt (en er mee eens ook), maar er zullen altijd motivaties in de strijd worden gegooid (moord, misbruik, terrorisme), waardoor een theoretisch standpunt in de praktijk waarschijnlijk niet stand houdt.

[bytemaster460]

Het is al verboden, behalve als je toestemming hebt gegeven en die heb je gegeven als je meedoet aan zo'n databank.

[TutanRamon]

Volledige privacy werkt alleen in een samenleving waar men lief is voor elkaar en niet elkaar de hersens inslaat. En helaas wonen we niet in zo'n wereld. Als het onderzoek naar een moord helemaal vastzit, dan is dit een mooie toevoeging aan het arsenaal om er weer enigszins beweging in te krijgen.

[Tintel]

Ja - als het alleen daarvoor wordt gebruikt.... en als de overheid nu eens gewoon op zoek is naar iemand? Dus geen misdrijf maar gewoon 'persona non grata'.

Er is geen volledige privacy maar dat betekent niet dat we het nog verder moeten afbouwen. Die databanken bevatten voor het grootste gedeelte onschuldige en niet verdachte mensen.

Laat jij ook de politie je huis doorzoeken omdat ze dat vragen? Of wil je liever toch eerst een gerechtelijk bevel zien?

[mac5er]

Als je nou een keuze had, ik snap dat JIJ je volledige privacy wilt opgeven.
Maar dat wil niet iedereen.