'Markttoezichthouder VS bereidt antitrustklacht voor tegen Amazon'

De FTC, de Amerikaanse markttoezichthouder, bereidt een mogelijke antitrustzaak voor tegen Amazon, aldus The Wall Street Journal en Bloomberg. Meerdere bedrijfsactiviteiten van Amazon zouden mogelijk als concurrentieverstorend gezien worden, al heeft de FTC nog niks besloten.

Het zou onder meer kunnen gaan om de vraag of Amazon diens eigen producten een voorkeurspositie geeft ten opzichte van die van andere verkopers, schrijft The Wall Street Journal op basis van gesprekken met ingewijden. Ook worden de 'bundelpraktijken' van de abonnementendienst Amazon Prime volgens het dagblad onder de loep genomen. Daarbij krijgen gebruikers zowel voordelen op de webshop, zoals snellere verzending, als toegang tot Amazons streamingdienst. De FTC heeft volgens de WSJ nog niet besloten welke praktijken er in een eventuele rechtszaak behandeld zullen worden.

De FTC wil naar verluidt eerst nog in gesprek met Amazon om de argumenten van het bedrijf te horen over de mogelijk concurrentieverstorende praktijken. De WSJ meldt dat het mogelijk is dat de Amerikaanse waakhond uiteindelijk niet tot een rechtszaak overgaat, aangezien het wel vaker is gebeurd dat de FTC na dergelijke voorbereidingen toch besloot om het daarbij te laten.

Ook Bloomberg schrijft op basis van eigen bronnen over een mogelijke antitrustklacht van de FTC tegen Amazon. Het persbureau haalt niet net als de WSJ voorbeelden aan van mogelijk concurrentieverstorende praktijken, maar zegt wel dat overnames zoals die van Roomba-maker iRobot erin meegenomen kunnen worden. Volgens Bloomberg wordt er mogelijk dit voorjaar al een zaak aangespannen.

Vorig jaar heeft Amazon een overeenkomst gesloten met de Europese Commissie, waarbij de techgigant beloofde de gegevens van externe verkopers op de verkoopsite niet langer te misbruiken voor eigen gewin. Ook mocht het bedrijf zijn eigen producten niet langer voortrekken.

Reacties (39)

Ik snap dat als je een monopolist bent dat alle ogen op jou gericht zijn.

Maar er is een reden waarom je een monopolist bent geworden. Want vroeger was Amazon ook een kleintje en keer op keer werden ze beter/groter/bekender.

Ik snap niet waarom je een gezond bedrijf zo de dupe in wilt laten zinken.

Als startup moet je gewoon een goede PoC hebben zodat je weet dat je als concurrent kan concurreren. Nu is het altijd maar de overheid die er zich mee bemoeit etc. Of is het puur geld willen binnenhalen? Want als ze moeten betalen wordt dat heus niet aan de startups gegeven.

Zal vast gedownmod worden, maar ik denk er zo over. Er is altijd een goede reden waarom iets machtig/groot geworden is

[Reactie gewijzigd door theduke1989 op 4 februari 2023 10:46]

Niemand dat een gezond bedrijf wilt laten zinken. In de praktijk doen bedrijven het zelf nog beter nadat ze gesplits worden. Dat klinkt vreemd maar monopolie bedrijven innoveren zelf ook niet meer in hun eigen structuur. Ze focusen op het behouden van hun macht zoveel, dat ze stagneren.

Over je vraag waarom Amazon zo groot geworden is... Tja, als je toegang hebt tot de verkoopinformatie van al je klanten, en die data dan gebruikt om te concurreren met je eigen gebruikers. Tot het punt dat Amazon je wilt overnemen, je zegt nee, en plop, amazon verkoopt dan dezelfde producten tegen een veel lagere prijs (en die toevallig boven je gelist worden).

Waarom iets groot en machtig geworden is, zit hem vaak in historisch contexten zoals de markt was onder ontwikkeld en X bedrijf had geld, en ze innoveerde ( IN DIE TIJD ) de markt. Eenmaal dat ze de troon gepakt hebben en veel geld hebben, stopt de innovatie en word het gewoon een spelletje van andere bedrijven over te kopen, concurrentie verhinderen enz.

Eenmaal zat ze te groot worden, heb gij al kleine bedrijf, zelf als je geld achter je zitten hebt, geen kans om te concurreren met amazon. Wil je een international webwinkel zoals Amazon? Sure, kan je ontwikkelen. Maar gij zal kosten moeten vragen voor de transport want je bent niet zo groot als amazon, en kan niet verlies maken in X branch om Y te ondersteunen ( je mag niet vergeten dat Amazon jaren met opzet "verlies" maakt, om zo de rest dood te concurreren ). Amazon klanten krijgen dan extras met Prime, dat gij als concurrent ook niet kan aanbieden. En de klanten blijven dan bij Amazon want de monopolist doet wat het best doet, verhinderen dat anderen kunnen groeien om te kunnen concurreren.

En die extras klinken goed nu voor de klanten maar over tijd, verdwijnen die, of word alles een beetje duurder, en dat vind je niet leuk maar er is geen alternatief, gevolg is dat je vastzit met amazon/whatever monopolie. En in het einde ben GIJ als klant de dupe zonder een gezonde concurrerende markt.

Daarom dat overheden de boel aanpakken en vaak het splitsen van de bedrijven eisen in kleinere bedrijven dat moeten concurreren met elkaar ( en die erbuiten ). Als Amazon ineens geen gratis video/muziek enz kan leveren met hun Prime, want amazon shop, amazon music, amazon video zijn allemaal apart bedrijven dat concurreren want iedere CEO wilt ook zijn eigen grote bonus hebben, ineens word amazon een stuk minder interessant, wat de deur iets meer open doet voor concurrenten. Of Amazon shop moet in het rood gaan om die features te blijven geven wat het moeilijker maakt om constant concurreren op te kopen.

Er is een grondige reden dat bedrijven opgesplitst worden ( en eerlijk gezegd is het vaak te zeldzaam dat het gebeurt wegen hun enorme macht en politieker omkopen spelletjes ).

[Reactie gewijzigd door ArconX op 4 februari 2023 11:26]

'Innoveerde' deels ook met venture capital zodat ze snel kunnen groeien.
Blitzscaling noemen ze dat.
Groter worden, macht uitoefenen. Producten en diversen verkopen onder de marktprijs.
Maakt niet uit dat het verliesmakend is, tot je groot bent en klanten niet meer om je heen kunnen.

Dat is geen innovatie.

Ja zie de verhalen over kalanick en dergelijke en natuurlijk ook het essay van (niet toebvaalig) het huidige hoofd van de FTC Lina Khan uit 2017 (sic!): Amazon’s Antitrust Paradox

De reden dat ze zo groot zijn geworden zijn onder meer precies waarom ze nu vervolgd worden:

In recent years, journalists have exposed the aggressive business tactics Amazon employs. For instance Amazon named one campaign “The Gazelle Project,” a strategy whereby Amazon would approach small publishers “the way a cheetah would a sickly gazelle.”16

en

Despite the company’s history of thin returns, investors have zealously backed it: Amazon’s shares trade at over 900 times diluted earnings, making it the most expensive stock in the Standard & Poor’s 500.10 As one reporter marveled, “The company barely ekes out a profit, spends a fortune on expansion and free shipping and is famously opaque about its business operations. Yet investors . . . pour into the stock.”11 Another commented that Amazon is in “a class of its own when it comes to valuation.”12

en

Part III documents Amazon’s history of aggressive investing and loss leading, its company strategy, and its integration across many lines of business. Part IV identifies two instances in which Amazon has built elements of its business through sustained losses, crippling its rivals, and two instances in which Amazon’s activity across multiple business lines poses anticompetitive threats in ways that the current framework fails to register.

Dus het antwoord op jouw opmerking de reden waarom zijn : De grenzen van de wet opzoeken en er ook gerust over gaan, absolute gewetenloze 'business' practice. En natuurlijk goed lobbyen bij de parlementen en wetgevers.

Tuurlijk, maar door hun positie. Prijzen ze elke concurrent de markt uit, door hun schaalvoordeel of omdat ze verlies op het product veel beter kunnen slikken.

Het gaat niet zozeer om de posititie van Amazon zelf; het is vrijwel onmogelijk om een webwinkel te maken die met Amazon concureert, het gaat veel meer om wat er in die winkel gebeurt.

Amazon bepaalt en stuurt met hun zoekresultaten klanten naar producten. Die algoritmen zijn volslagen onduidelijk; zelfs als je sorteert op laagste prijs zul je zien dat het goedkoopste artikel niet bovenaan staat.

Sommige van die producten worden door Amazon zelf aangeboden, anderen door handelaren op hun platform; welke denk je dat Amazon bovenaan zet in de zoekresultaten?

Op platformen als Bol en Amazon koop ik eigenlijk enkel maar als het van henzelf is. Die derde verkopers heb je altijd ellende mee. Persoonlijk vind ik het dus niet zo erg, ook als er Amazon's choice staat weet ik dat het wel goed zit met levering, retour etc.

Inderdaad. Ik mis een selectie vakje met Alleen Bol.com of Alleen Amazon.

Haha idd ik doe altijd ctrl-f en dan zoeken op door bol.c

Met derde verkopers hoef je niet direct ellende mee. Zo zijn er gewoon webshops die als extra ook bij Bol.com zitten. Zo zit dataio.nl ook op bol.com waar je prima kan koper. Net zoals bij Amazon en AliExpress moet je kijken waar je koopt ja het kan mis gaan maar het is niet alleen ellende

Eén van de grote problemen is dat ze hetgeen waar ze goed in zijn, gebruiken om andere zaken te pushen om op die manier ook een monopolie te krijgen op andere gebieden.

Voorbeeld: Jij hebt een startup. Je maakt een nieuwe e-reader, die geweldige features heeft. Echt veel beter dan de rest. En Amazon zorgt ervoor als veruit de grootste winkel van e-boeken, met veruit het grootste aanbod, dat hun boeken niet op jouw e-readers mogen komen. Hoe concurreer je daar tegen? Hoe zorg je nog voor vernieuwing op de e-reader markt?

Dus ja, er is een goede reden dat Amazon zo groot is geworden op een aantal gebieden, door machtsmisbruik.

Leuk voorbeeld die e-reader.... want Amazon heeft haar eigen e-reader, en verkoopt alleen boeken voor die e-reader, en toch zijn er diverse concurrerende bedrijven de e-readers maken, en er vinden ook nog steeds vernieuwingen plaats in die markt.

En dat is allemaal ondanks de gigantische marktverstorende werking van Amazon, niet dankzij. En natuurlijk de vraag hoe de markt was geweest als je wel een veel vrijere keuze had van e-reader. Natuurlijk, lees je gewoon in het Nederlands dan zijn er alternatieven, omdat epub wel vrij is (en bol.com op een hele hoop boeken geen reguliere DRM heeft). Maar in het Engels is het aanbod op Amazon gewoon gigantisch veel groter, en dan mag je geen andere e-reader dan een Kindle gebruiken.

En dat is allemaal ondanks de gigantische marktverstorende werking van Amazon,

Jup, je kunt je dus afvragen hoe marktverstorend die werking dus is...

omdat epub wel vrij is (en bol.com op een hele hoop boeken geen reguliere DRM heeft)

Nu haal je twee dingen door elkaar, DRM en monopolie, die zijn niet direct gerelateerd.

en dan mag je geen andere e-reader dan een Kindle gebruiken.

Er zijn diverse e-readers op de markt waarmee je Kindle boeken kunt lezen, via een Kindle app.

Er zijn er inderdaad een enkele waar Android direct op draait, met alle bijbehorende nadelen, en dus ok wat voordelen ja. En dan kan je de Amazon app erop zetten.

En die DRM en monopolie zijn wel degelijk direct aan elkaar gerelateerd, immers gebruikt Amazon de DRM specifiek om te voorkomen dat je op niet-Kindle ereaders (oké en ook degene met Android kunnen ze lezen) een boek wat jij volledig legaal hebt gekocht op Amazon kan lezen op jouw eigen e-reader. Terwijl zelfs als je die DRM nodig hebt (wat erg twijfelachtig is, gezien je simpelweg niet kan voorkomen dat een boek gekopieerd wordt), er ook gewoon andere standaarden voor zijn.

Stel je voor dat Amazon Netflix overneemt, en daarna mag je die alleen nog kijken op Amazon Fire TVs. Oké momenteel zou dat vooral betekeken dat het flopt, maar als die een redelijk marktaandeel hebben, en zoals ook met boeken heb je gewoon geen keuze voor heel veel series als je die wil zien, dan moet je dus een Amazon TV ook kopen. Dat is simpelweg misbruik van je dominante marktpositie.

En wat betreft dat eerste punt van je, in Amerika heeft Kindle een 84% market share, Kobo 13%, en de rest is gerommel in de marge (https://www.forbes.com/si...nse-fight-against-amazon/). Dus ja, tot zover de concurrentie die er nog is...

Dus ja, tot zover de concurrentie die er nog is...

Concurrentie betekent niet dat je direct recht hebt op een groot marktaandeel....
Intel heeft ook een marktaandeel van 75%.. is AMD dus geen concurrent?

En jij verwacht dat dat 85% (!!!) marktaandeel op een markt waar veel meer concurenten zijn (geweest) dan de CPU markt niks te maken ermee heeft dat ze veruit de grootste winkel met grootste aanbod voor e-boeken hebben, en dat je hun e-boeken zo goed als alleen op hun e-readers kan lezen? Met deze logica mogen de giganten letterlijk alles doen, want je kan overal wel een excuus voor verzinnen.

En dat hun e-reader het makkelijkste werkt met hun winkel, zoals automatisch syncen, prima. Maar dat ze gewoon zorgen dat het onmogelijk te gebruiken is op bijna elke andere e-reader is gewoon duidelijk alleen mogelijk door hun machtspositie.

Ik verwacht dat een groot deel van het succes van de Kindle te maken heeft met het feit dat het gewoon een goed product is, met goede integratie met de store.

Voor Netflix ben ik toch ook verplicht om te kijken via de Netflix app. Ik zie het verschil niet.

De Netflix app die beschikbaar is voor elk mobiel device, elke PC, elke Chromebook, en heel veel TVs van verschillende merken native, en anders met relatief goedkoop stukje hardware erbij. Als ik klein dingetje in de USB poort van mijn e-reader moet prikken zou ik ook niet klagen.

Maar als jij echt serieus het verschil niet zit tussen dat, en zorgen dat de boeken van je boekenwinkel alleen op je eigen e-readers kunnen worden gelezen niet ziet, dan tja.

(Om het nog niet te hebben dat ene streaming is, en andere gewoon een bestand is).

[Reactie gewijzigd door Sissors op 5 februari 2023 12:03]

Ik kan de app toch ook op een tablet installeren.

En probeer hem nu op een niet-Amazon e-reader te installeren... \

(Ja er zijn een hele enkele e-reader met Android waarop het kan, maar er is een reden dat veruit de meeste e-readers geen android hebben. Met ernaast dat je Kindle boeken niet streamed ofzo, het zijn gewoon documenten die zo omgezet kunnen worden in elk ander formaat, als Amazon niet zoveel geld besteedde om dat te voorkomen. Ook laatste keer dat ik checkte kon je Netflix op andere apparaten dan Netflix-TVs gebruiken. Omdat Netflix TVs niet bestaan...)

Big tech is alleen veel te machtig geworden en dat staat vaak gezonde marktwerking in de weg. Amazon overleeft het wel. Het doel is om gezonde concurrentie weer enigsinds mogelijk te maken.

Maar er is een reden waarom je een monopolist bent geworden.
Je doet het voor alsof die reden een moreel goede reden moet zijn maar dat is vaak niet zo. Politiek gelobby (lees corruptie), exclusiviteit afdwingen en mensen zo misbruiken dat ze in een fles moeten pissen omdat ze anders hun quota niet halen zijn voorbeelden waar Amazon bekend mee is.

Nu is het altijd maar de overheid die er zich mee bemoeit

Gelukkig maar. Die overheid is er om ieder een gelijke kans te geven.

Een gigant als Amazon ge- en misbruikt zijn macht op verschillende manieren:

• tarieven worden opgedrongen aan koerier- en toeleverbedrijven
• als handelaar op Amazon moet je maar afwachten waar jouw producten in de zoekresultaten terechtkomen.
• goederen waarin jij handelt worden opeens door Amazon zelf verhandelt

Hetzelfde geldt voor sommige andere portals; in de hotelbranche kan je niet om Booking.com heen die hun macht ook rijkelijk misbruiken.

Amazon (ook om zijn data serverparken) is de VS versie van Aliexpress, het is een geo strategisch bedrijf met een grote geo politieke betekenis - net als facebook (schuilnaam meta) en Google.

Aangezien je geen grens stelt aan wat eerlijk handelen is, maak je het jezelf wel erg makkelijk om te beweren dat er altijd wel een goede reden is dat een bedrijf groot/machtig is. Maar het punt is juist dat bedrijven net zo goed niet zomaar eerlijk handelen. Zolang die niet te groot of machtig zijn heeft dat minder invloed op de markt, maar we hebben het hier over bedrijven die zo groot zijn dat et beperkte vrijheid is om niet zo eerlijk te handelen. De markt hoort zich aan de wettelijke grenzen te houden, niet alleen grenzen in eigen voordeel toe te passen en zeker als ze te machtig lijken te zijn.

Maar er is een reden waarom je een monopolist bent geworden.

In de VS is het 11 van de 10 keer durfkapitaal. Een bedrijf als Amazon heeft nagenoeg geen natuurlijke groei.

Er gaat dus niets van waarde verloren bij het opbreken van Amazon. Behalve wat marges van investeringsfondsen.

Ik heb niet zo probleem met monopolisten als ze het beste en goedkoopste de consument dienen en zelf ook lekker draaien. Ben geen fan van als ze concurrentie uitmoorden dan prijzen gaan opdrijven. Zolang dat niet is zie ik zelf het probleem niet. Als ik eigen bedrijf zou starten zou ik het ook leuk vinden zo goed mogelijk product te leveren waar ik dikke boterham mee heb. Hopelijk ook voor mooi tarief iets aanbieden aan consument. Concurrentie uitmoorden is wel leuk. Ik hoef geen winst maximalisatie.
Ik heb al een ondernemings plan voor komende tijd hoop dat het gaat lukken zie dat concurrentie erg veel vraagt dus kan ik aardig onder gaan zitten verwacht ik toch zat marge over.
Ik zie wel hoe het gaat lopen.
Soms lijkt iets makkelijker dan het is.
Wel kies ik Expres iets waar niet teveel bij komt kijken weinig onderneem risico is.

tja dat kan je verwachten. Zal wel aan mij liggen maar valt me nog mee dat ze dit nog niet eerder aan hun broek hebben gehad. Je hebt in sommige landen gewoon geen keuze meer om verkoop of koop buiten hun om nog te regelen.

Het gaat hier wel om een nationale zaak, geen betrekking op wereldwijde activiteiten toch? Het zou eigenlijk aan mn bips roesten wat ze in een overgewaardeerd derde wereld land als de VS (niet Amerika) willen doen zolang de uitspraak geen betrekking heeft op activiteiten in de EU (niet Europa.)

Wall Street Journal; aka Jeff Bezos Journal ook wel eigenaar van Amazon.
Denk dat een minder gekleurde hoofd bron misschien beter was in dut geval.

Volkomen terecht onderzoek.

Er is absoluut niets eerlijks of transparant meer aan de zoek/sorteerfunctie van Amazon. Probeer maar eens iets te zoeken en dan te kiezen voor sorteren op prijs laag-hoog. Resultaten blijven in een door Amazon bepaalde volgorde komen. Artikelen met de laagste prijs staan regelmatig pas op de 2e of 3e pagina van de zoekresultaten.

Bol.com begint trouwens ook die kant op te gaan.

Mensen moeten ook niet altijd voor de laagste prijs gaan. Goedkoop is duurkoop. En prijzenoorlog is ongezond voor shops met een ook een fysieke locatie.

Ik ben blij dat gemak en waardering bovenaan staan ipv dat ene eurootje besparen op de laagste prijs.

Even voorop gesteld dat ik geen voorstander ben van grote bedrijven als Amazon en er geen moeite mee heb dat die grote bedrijven strenger aangepakt worden. Maar toch vind ik het wel ietwat vreemd vinden dat Amazon's eigen producten geen voorkeurspositie mogen innemen. Buiten dat Amazon zelf geeneens produceert en het heel vaak gewoon rebranded producten zijn. Ergens vind ik het toch wel vrij logisch dat je als bedrijf zijnde het 1ste je eigen producten gaat aanprijzen en daarna pas producten van anderen.

Je weet uiteindelijk dat als je producten via Amazon te koop aan bied dat hoe dan ook Amazon er ook mee van profiteert. Eigenlijk heb je dan als kleiner bedrijf zijnde weinig keuze en je dan via Amazon denkelijk meer kans van slagen hebt. Dat is dan ook weer de keerzijde van het verhaal dat Amazon daardoor wel weer macht kan uitoefenen op kleinere bedrijven. Dus in die zin vind ik het niet verkeerd dat Amazon zo af en toe eens goed op de vingers getikt word.

Een mooi voorbeeld hoe uiteindelijk het kapitalistisch model ook haar balans kent:

- Eerst waren de grote techs de next best things na onze lieve Heer.
- Grote techs ontwikkelde zich als veelvraten
- Het was politiek niet verstandig om ze aan te pakken (want fanboys etc)
- Nu over-stappen de grote techs zich / de grenzen van tolerantie zijn bereikt
- En dat zorgt dat er tegenwoordig mensen stemmen op politici die zich verzetten tegen de grote tech partijen

En daarmee wordt de markt gecorrigeerd, dit omdat "de kiezers" niet langer de impact accepteert en er politiek gewin is te behalen bij tegengas.

Natuurlijk zijn er veel meer invloeden die gunstige of ongunstige invloeden geven op deze balans (Niet zichtbare lobbies, oorlogen, corruptie etc.)
Maar toch interessant om de tijdsgeest te zien veranderen met corrigerende gevolgen als effect.

Dit is niet kapitalisme, dit is hoe een regering kapitalisme enigszins en veel te laat afremt. En ondertussen gaan we nog wel door met olie verstoken en jaarlijkse groei bewerkstelligen want kapitalisme heeft groei nodig. Ondanks dat dat op de echt lange termijn niet winstgevend is, maar ook daar kijkt kapitalisme als systeem niet naar.

Ik weet niet zo goed hoe ik hier op kan reageren maar hierbij mijn poging:
een balans zal altijd een vertraging kennen in haar reactie.
Daarna geef je aan dat kapitalisme een olie verstokende ongeremde groei geeft, hoezo is dit perse iets kapitalistisch? De grootste uitdaging op de planeet is overbevolking, terwijl met name in de kapitalistische landen de bevolkingsgroei significant afneemt.

Daarnaast is er een behoorlijk markt ontstaan voor biologische of milieu vriendelijkere producten.
Ik vermoed dat andere markt vormen juist een nog negatievere invloed hebben, gegeven het gebrek aan corrigerende factoren. (Socialisme, theocratieën, communisme etc) (Te weinig cancel cultuur ;-))

Andere systemen zijn zeker ook niet perfect, we hebben nog niets ideaals gevonden. Maar als korte-termijn winst (nouja, jaarcijfers) het belangrijkste is dan zullen andere zaken sowieso het onderspit delven. Het nadeel van veel andere systemen is helaas dat het nóg meer corruptie uitlokt.

Dat de grootste uitdaging overbevolking is, is dat inmiddels niet een beetje achterhaald? Bijna overal ter wereld gaat de fertility rate omlaag. Globaal is die nu ongeveer 2.3 (kinderen per vrouw), niet heel veel hoger dan de replacement rate van ~2.1 die nodig is om een bevolking in stand te houden. Landen als China zitten er al flink onder, zelfs India zit momenteel ongeveer op die 2.1. Alleen in Afrika en Zuidoost-Azië zijn nog flink wat landen die erboven zitten. De gangbare theorie dat mensen minder kinderen gaan krijgen als ze het beter hebben is hier dus wel aardig van toepassing. Als we zorgen dat het in Afrika wat beter gaat dan is dat ook daar niet meer een ding, en dus ook in 'ons' belang om daarr te helpen.

Fertility rate loopt wel achter op de daadwerkelijke birth rate, en daarnaast werkt ook die nog vertraagd, i.e. dat het nog wel even duurt voordat de meeste nu levende mensen overlijden, maar alsnog is de voorspelling dat de wereldbevolking z'n plateau bereikt rond 2100. Landen als Japan, Zuid-Korea maar ook in Noord-Europa hebben al echt moeite om nu hun bevolking op peil te houden. In Nederland groeit de bevolking ook alleen nog maar door immigratie.

Los daarvan heeft een gemiddelde Afrikaan flink minder invloed op hoe snel we alle natuurlijke bronnen opbruiken in vergelijking met de gemiddelde Nederlander. Per capita staan ontwikkelde landen echt nog ver bovenaan qua impact op vervuiling, klimaatverandering et cetera. Als iedereen zou leven als een arme Congolees dan waren er nu nog geen problemen qua klimaatverandering, al is het uiteindelijk onvermijdelijk als we fossiele brandstoffen blijven verstoken zonder daar wat mee te doen.