Amerikaanse waakhond wijst protest Blue Origin tegen NASA-contract met SpaceX af

De Amerikaanse overheidswaakhond GAO heeft het protest van Blue Origin tegen de aanstelling van SpaceX door NASA voor de bouw van een nieuwe maanlander, nietig verklaard. Volgens de waakhond heeft NASA de applicaties billijk geëvalueerd en geen enkele wet overtreden.

Ruimtevaartbedrijf Blue Origin en Amerikaans defensiebedrijf Dynetics waren eind april ontevreden over het feit dat er slechts één aannemer was aangesteld voor het bouwen van een nieuwe maanlander voor het Artemis-ruimtevaartprogramma dat in 2024 opnieuw mensen op de maan moet zetten. Dat ondanks het feit dat de oorspronkelijke aanbesteding ruimte liet voor twee partijen.

Volgens de Amerikaanse waakhond Government Accountability Office is de keuze van NASA om voor één partij te kiezen echter niet onwettig. "NASA kon kiezen om slechts één partij aan te stellen, twee partijen of geen enkele", klinkt het. "De regels voor deze opdrachten zijn anders dan de standaard federale overheidsopdrachten die uitgeschreven worden". Volgens de GAO heeft NASA ook voor de voordeligste optie gekozen met SpaceX en kon het geen twee aanbestedingen doen. De ruimtevaartorganisatie zal ongeveer 3 miljard dollar betalen aan SpaceX.

Een woordvoerder van Blue Origin zei tegen TechCrunch dat het bedrijf er nog steeds van overtuigd is dat er 'fundamentele problemen' zijn met de aanstelling van SpaceX door NASA. "De GAO kon deze problemen niet aankaarten omdat ze geen bevoegdheid heeft over deze materie. We geloven dat de keuze voor twee partijen nog steeds de juiste oplossing is en zijn optimistisch over NASA's recente intentieverklaring om competitie opnieuw mogelijk te maken", klinkt het.

Reacties (92)

[Naj_Geetsrev]

Hoewel ik denk dat SpaceX inderdaad het beste bod heeft gedaan (qua kosten soweiso) was het voor de markt wellicht wel beter geweest als een andere partij dit contract had gewonnen.

Het is niet zo dat ze hun oplossing aan een andere partij (cq land) kunnen (of überhaupt mogen) verkopen.

[RobWu]

SpaceX heeft ondertussen wel bewezen iets te kunnen. Het bedrijf lanceert met grote regelmaat allerlei satellieten de ruimte in, en heeft ondertussen al meerdere malen met hun capsule mensen en cargo van en naar het ISS gebracht.

De andere partijen zitten of nog in de testfase zoals Boeing, of hebben nog niets laten zien wat realistisch is. Behalve een snel ritje naar de karma line.

Je hoeft echt geen fan te zijn van Musk en z'n team om te zien dat de keuze van NASA echt zo gek niet is.

[Naj_Geetsrev]

Ik snap de keuze zeker wel. En had zelf geen andere keuze gemaakt.

Maar ooit zat SpaceX ook in die fase waar ze zich nog moesten bewijzen. En juist zo'n contract had de mogelijkheid kunnen bieden voor meer concurrentie op het gebied van private ruimtevaart en de ontwikkelingen op dat gebied weer een impuls gegeven.

Maar wie weet verkoopt Jeff over tien jaar kaartjes naar de maan. Geld heeft hij wel genoeg. 😅

[Niosus]

Ja, andere bedrijven horen ook kansen te krijgen. Maar dit is wel een missie naar de maan. Blue Origin heeft nog niet eens een raket die in een baan rond de aarde kan geraken. Dat is iets dat SpaceX al sinds 2008 kan, en pas sindsdien zijn de NASA contracten echt beginnen rollen. Vergeet ook niet dat Blue Origin al meer dan een half miljard aan funding heeft gekregen voor de development van het hun voorstel. En verder heb je dan nog Boeing die er ook aan zou mee werken... Maar die hebben net de laatste jaren echt serieus wat steken laten vallen met hun Starliner capsule, die nog altijd niet tot aan het ISS is geraakt. Veel vertrouwen geeft dat toch niet...

Ja Elon Musk is een rare kerel en ja die Starship is helemaal overkill en lijkt zo weggelopen uit een SciFi film. Maar als je kijkt naar wat SpaceX al heeft gedaan. Ze doen het toch maar gewoon. Ze hebben absoluut het beste track record, Starship wordt sowieso ontwikkeld (dus is minder gevoelig voor budget schommelingen) en ze waren nota bene de goedkoopste terwijl ze de meeste capaciteit hebben. De keuze was een absolute no-brainer.

Voor Bezos was het eigenlijk heel simpel: hij had goedkoper moeten bieden dan SpaceX. Maar het bod van Blue Origin en co was letterlijk dubbel zo hoog als dat van SpaceX. Ja, dat is gewoon niet competitief. Bezos had gewoon net zoals Musk zelf een smak geld moeten er in steken om een agressief bod te doen. Uiteindelijk heeft hij dat dan ook gedaan, maar slechts een paar dagen geleden. Vijgen na pasen dus.

Ik hoop dat Blue Origin alsnog agressief verder doet om hun doelen te bereiken, maar ik ga echt geen medelijden hebben met de rijkste man op de planeet. Als hij zo graag naar de maan wilt, dan kan hij dat gewoon zelf financieren. At the end of the day, is dat ook hoe Musk het gedaan heeft. Die is gewoon beginnen bouwen aan de maan/Mars raket, lang voor er sprake was van een NASA contract...

[Sjaak098]

Ik zie Starship als een hele mooie innovatie. Maar misschien ben ik teveel fan. Waarom is het overkill? Met zo'n Starship kan je toch hele mooie dingen verzinnen?

[svenk91]

Voor deze missie bied de starship meer dan nodig is. Eigenlijk bied de Starship meer dan nodig is voor bijna al onze huidige ruimte missies. Hij is meer ontworpen vanuit een visie dan vanuit een missie, terwijl tot nu toe het meestal andersom ging in deze sector.

Ik juich de ontwikkeling van Starship zeker toe, maar er is ook een reële kans dat voor veel missies een meer traditionelere raket toch de betere oplossing gaat zijn de komende paar decennia. De Starship is eigenlijk nog een beetje opzoek naar nut. SpaceX maakt een kip, en nu is het wachten op de eieren. De maanmissie is mogelijk een eerste ei

[Trinitronic]

Het is een grote drogreden dat Starship zoekt naar nut..

Spacex nieuwe Starship wordt wel degelijk met gerichte doelen gemaakt. Het moet een multifunctioneel ruimteschip worden voor transport van satellieten, reisjes naar de maan en mars (permanente basis), vrachtschip en brandstoftanker, gaat Starlink verder uitbreiden, etc etc.

[svenk91]

Dat zijn dingen die het kan doen, maar er zijn nog weinig missies gepland die hier gebruik van maken. Dat komt vast vanzelf, maar het moet nog komen. Nu wordt bijna alles nog ontwikkeld met het idee dat het met een falcon (heavy) Ariane of Soyuz de lucht in kan.

[Fermion]

Het verschil met Bezos is, is dat Musk met of zonder NASA de ontwikkelingen van Spaceship doorzet. Dat zie ik bij Bezos niet gebeuren.

[Blokker_1999]

Ik wel, al is het dan BO op zijn eentje zonder de andere bedrijven die onderdeel uitmaken van het zogenaamde National Team. Het deel dat BO zou bijdragen aan de HSL oplossing van dat team was reeds in ontwikkeling voordat NASA de oproep gelanceerd had voor voorstellen en ik verwacht dan ook dat zij er gewoon aan gaan verderwerken voor toekomstige commerciele toepassingen.

Al was dat net een kritiekpunt van NASA op het voorstel dat ze hebben ingediend. Die hele stack was zo specifiek ontworpen dat NASA er buiten de eigen missies om geen enkele meerwaarde in zag voor verdere commerciele uitbating. En ook dat is iets wat ze mogelijk willen maken met deze investering.

[Jeanpaul145]

Des te meer reden om niet met Blue Origin te gaan dan, althans vanuit NASAs perspectief.

[uiltje]

"vijgen na pasen" ah, da's mij te religieus, wij doen aan "mosterd na de maaltijd". Maar leuk om weer een extra gezegde te kennen.

[Deralte]

Ik heb geen ervaring met het tenderen van ruimtevaartuigen echter wel met overheids contracten. Deze rammelen altijd van de fouten, worden gekenmerkt door amateurs van hun kant en wanneer je vragen stelt krijg je zelden iets zinnigs terug. Het is dan ook niet verwonderlijk dat aanbestedingen altijd mislopen.

Ik verwacht wel wat anders bij Nasa, dit “overheidscontract” is niet opgesteld door een ambtenaar met nul kennis ter zake. Jouw ervaringen zijn niet van toepassing op contracten als deze (net als de mijne trouwens - je hebt zeker gelijk wat normale overheidsaanbestedingen betreft)

Dat SpaceX deze tender heeft gewonnen is een feit, het is echter nog maar de vraag of de uitkomst daadwerkelijk een succes wordt op ieder vlak, zij het financieel, het landen van, duurzaamheid enz.

SpaceX heeft nochtans al heel wat bewezen, ook in eerdere opdrachten. Een ruimtemissie is sowieso niet duurzaam denk ik

Het is dan ook niet verwonderlijk dat partijen klagen, en voor ons is het onmogelijk on hier een juist compleet beeld te vormen. Optisch heeft SpaceX gewonnen, maar dit is nog maar de vraag of dit daadwerkelijk zo is.

Wanneer het andere bod dubbel zo duur is, vind ik het een normale keuze. SpaceX heeft al veel bewezen en is het goedkoopst.

[n4m3l355]

Echter iedere aanbesteding van NASA gaat ook gigantisch over budget. We mogen ervan uitgaan dat ze niet onbekwaam Ijn, neemt niet weg dat dergelijke complexe tenders het heel moeilijk is om echt te weten wie een winnaar is. Pas wanneer de lander op de maan staat zien we dit horen. Het zou dan ook gezien de geschiedenis niet onverwacht zijn als dit ook faliekant foutgaat qua budget. Dit wetende wederom is het moeilijk om überhaupt een gedegen beslissing te maken.

Als voorbeeld bij een tender kan de een alle risico's uitsluiten en de ander kan alles opnemen, maar dan wel veel duurder zijn initieel. Zoals ik al aangaf dit zegt gewoon heel weinig. En het is dan ook niet verrassend dat andere partijen hier niet ik zijn. Disputes bij een tender zijn heel normaal en een uitspraak wat misschien niet terecht is net zo min.

[Chris_147]

Maar zijn de SpaceX projecten voor NASA ook over budget gegaan?
Veel projecten van 'old space' met ULA (Boeing en Lockheed) zijn zwaar over budget gegaan, maar bij mijn weten van SpaceX niet.
Lijkt het je dan logisch om niet te kiezen voor de partij die wel dingen klaar krijgt, op tijd en binnen budget (SpaceX) om dan te kiezen voor een partij die al langer bestaat en nog niets in een baan om de aarde heeft gekregen (BO)?

[Deralte]

Ik ben het niet met je eens. SpaceX heeft, zoals in andere posts ook aangegeven, een erg goeie track record en lanceert om de haverklap missies naar de ruimte, hun vermogen om een correcte inschatting te maken naar het benodigde budget lijkt me dus heel groot.

Het zou dan ook gezien de geschiedenis niet onverwacht zijn als dit ook faliekant foutgaat qua budget.

Is dat in het verleden ook zo geweest met SpaceX (dan heb ik dat alvast gemist).

Als voorbeeld bij een tender kan de een alle risico's uitsluiten en de ander kan alles opnemen, maar dan wel veel duurder zijn initieel.

Bij dit soort missies lijkt me dat ook weer niet van toepassing...

[Niemand_Anders]

Juist omdat NASA tegenwoordig erg veel uitbesteed gaan ze niet meer over hun budgetten heen. Het contact met SpaceX heeft een vaste prijs. Dat is wat NASA (en daarmee de Amerikaanse overheid) aan SpaceX betaald. Als SpaceX niet kan leveren voor die prijs, zijn de extra kosten toch voor SpaceX..

[GekkePrutser]

SpaceX heeft nochtans al heel wat bewezen, ook in eerdere opdrachten. Een ruimtemissie is sowieso niet duurzaam denk ik

SpaceX heeft anders hele grote stappen gemaakt op dat gebied. Zij hebben toegang tot de ruimte echt betaalbaar en herbruikbaar gemaakt (anders dan de shuttle die wel herbruikbaar was maar in de praktijk meer 'herbouwbaar' tegen extreme kosten).

Ik vind het trouwens heel logisch dat zij het contract krijgen. Zij hebben alles al bewezen. Blue Origin heeft nog niet eens een baan om de aarde behaald.

Ik ben geen fan van Musk als persoon. Maar SpaceX is wel een succes.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 22:11]

[uiltje]

Ik heb ook prima contracten gezien van de overheid. Dus te zeggen dat ze altijd rammelen is onzin. Ja, volgens de verliezende partij wel natuurlijk.

Het is ruimtevaart, of iets een succes wordt is altijd de vraag, ongeacht wat er in het contract staat. Optisch heeft SpaceX gewonnen? Nou klaarblijkelijk niet alleen optisch als ik de aanbesteding en uitspraak zie.

[batjes]

U bent er van op de hoogte dat Blue Origin ouder is dan SpaceX? Die phase hadden ze dus al voorbij kunnen zijn.

[Jeanpaul145]

Maar ooit zat SpaceX ook in die fase waar ze zich nog moesten bewijzen.

Dat is waar. Het is ook waar dat ze toen geen opdrachten kregen waar grote organisaties zoals NASA en de DOD mee gemoeid waren. Gelijke monniken gelijke kappen zou ik zeggen.

[Reactie gewijzigd door Jeanpaul145 op 22 juli 2024 22:11]

[Ramon]

Je beschrijft iets wat ik denk ik nog het beste kan omschrijven als meelijconcurrentie, en dat is natuurlijk niet hoe concurrentie in het echte leven werkt. BO moet maar met een beter product komen en niet vanuit een underdog positie gaan miepen dat ze geen puntje van de taart krijgen.

[Redlion]

Of de NASA voor SpaceX koos of niet, SpaceX zal eerder een Starship op de Maan en Mars laten landen dan welke andere partij dan ook. En dan kun je ze wel eigenwijs negeren maar dat is gewoon niet verkoopbaar. Om geen gezichtsverlies te lijden hadden ze dan ook maar een keuze.

Maar de slimme mensen binnen NASA zien ook wel in dat in de veel te dure SLS geen toekomst zit, daar ga je geen 100 missies naar de Maan of naar Mars mee maken, gewoon onbetaalbaar. Nu mogen ze tenminste mee ontwikkelen en input geven aan Starship. En ik denk dat dit de belangrijkste reden is dat SpaceX het contract heeft gekregen. Deze zal eerst worden gebruikt om mensen naar de Maan en terug naar de ruimte te brengen. Maar een volgende versie van Starship zal rechtstreeks naar de Maan vliegen en in de toekomst zelfs naar Mars.

Of te wel SLS zal voor de show een paar jaar worden gebruikt waarna die snel zal worden af geserveerd. Maar binnen NASA durft niemand dat op dit moment nog hardop te zeggen.

[IThom]

Of te wel SLS zal voor de show een paar jaar worden gebruikt waarna die snel zal worden af geserveerd. Maar binnen NASA durft niemand dat op dit moment nog hardop te zeggen.

Afgeserveerd verwacht ik niet, daarvoor is er veel te veel geld in gestoken, gewoon af en toe een launch en elk jaar eentje minder.

[Trinitronic]

Ze kunnen er 4 lanceren geloof ik, dan zijn de oude spaceshuttle motoren die nog in voorraad liggen verbruikt. Ja ze worden niet hergebruikt na 1 trip met SLS.

[digifiel]

Er schijnt al een contract met Rocketdyne te zijn voor nieuwe RS-25 motoren.

[Chris_147]

Ah, de oude 'sunk cost' fallacy. Er zit al zoveel geld in, laten we er per lancering nog eens minstens 2 miljard tegenaan gooien naast de miljarden die nog nodig zijn voor verdere ontwikkeling. In vergelijking, voor Starship spreekt men over de grootte orde van miljoenen.

[TechSupreme]

Daar gaat het nu even niet om.

Het was tot nu toe SOP om minimaal 1 alternatieve toeleverancier te hebben. Dat was tot nu toe zo met al hun projecten, vanaf het begin met het Mecury programma tot het CCP.

Dat heeft ermee te maken dat als er een verstoring is bij een leverancier, je altijd nog terug kan vallen op de andere. Weet jij veel, misschien is het bod van Space-X veelte laag en kunnen ze niet waarmaken wat ze hebben beloofd.

Voor het CLPS programma, wat onderdeel is van het Artemis programma, hebben ze zelfs 4 toeleveranciers geselecteerd.

Nu, ondanks dat er is gezegd dat er ruimte zou zijn voor 2 toeleveranciers en ondanks alle goede projectmanagement praktijken, wordt spontaan zonder opgaaf van reden gekozen voor 1 toeleverancier. De geruchten gaan rond dat NASA een gevaarlijk spelletje aan het spelen is. Ondanks dat experts zeggen dat het hele programma 250 miljard dollar gaat kosten, hebben ze maar een totaalbudget van 35 miljard. Het lijkt erop dat NASA het gaat gooien op sunken costs en nationale trots om toch maar iets voor elkaar te kunnen krijgen. Zelfs het space shuttle programma was veelte duur zowel in ontwikkeling als in gebruik, maar omdat het een kwestie was van nationale trots zijn ze ermee weggekomen. Het lijkt erop dat ze datzelfde trucje nu weer willen toepassen over de rug van Blue Origin.

Dat ze wel of niet kiezen voor Space-X doet er helemaal niet aan toe.

Buiten dit alles om, het gaat hier om het HLS deel van het project. Dat is van een heel ander kaliber van wat er tot nu toe allemaal is gedaan. Dat Space-X zichzelf heeft bewezen met hun boosters en hun crew modules daar is niks op tegen, moet wel gezegd worden dat ze niet de enige zijn met een booster en een crew module. Ze zijn wel de enige die er zoveel bombarie over maken, ze zijn zeker niet de enige die het kunnen.

Als we eerlijk zijn, Lockheed Martin en Northrop Grumman hebben juist veel meer ervaring met een HLS. Laat het nou zijn dat dat nou juist de twee partners van Blue Origin zijn. Lockheed Martin had begin deze eeuw al de Orion module klaar tot Obama het Constellation programma annuleerde. Diezelfde Orion module is nu onderdeel van het Artemis programma. Dus volgens jou logica zou Blue Origin eigenlijk het contract moeten krijgen.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 22 juli 2024 22:11]

[RobWu]

BO heeft nog niets bewezen, behalve een dinky raket bouwen voor ruimte toerisme.
Het hele Glenn booster programma van BO is tot nu toe een paper launch. Er is alweer een nieuwe variant die op papier hetzelfde moet gaan doen als de reusable boosters van SpaceX. Er is nog geen booster 100% af, laat staan getest.

De andere partijen hebben idd veel ervaring, naar hebben ook laten zien dat er intern niet veel veranderd is sinds Obama. Veel politiek touwtje trekken om het werk maar in de staat xyz te houden, en zo de kosten enorm hoog te houden.
De lanceerkosten van de HLS zijn enorm, laat staan de ontwikkel kosten. En qua denkpatroon allemaal erg old school als we naar andere ideeën kijken. Zelfs de ESA is hard aan het denken over herbruikbare boosters.

SpaceX laat zien dat het allemaal anders kan, en dat heeft een enorme impact op het old boy circuit wat normaliter de touwtjes in handen heeft.

[TechSupreme]

Ja leuk verhaal, maar Space-X heeft op dit moment ook geen HLS, dus je verhaal gaat helemaal niet op. Het booster programma loopt parallel aan de andere delen en is een heel ander verhaal. Als het gaat om de booster heeft ook Space-X nog niks bewezen, want een booster die naar de maan kan is van een heel ander kaliber als een booster die in LEO of HEO kan komen. Het verhaal dat Blue Origin op papier iets, heeft. Ja Space-X heeft op dit moment ook op papier een booster die naar de maan kan.

Boeing, North American Aviation, Douglas Aircraft Company, en IBM zijn de enige Amerikaanse bedrijven die geschikt zijn voor dit project omdat zij de enige bedrijven zijn die succesvol een booster tot de maan en terug hebben gekregen. En Grumman is de enige die geschikt is om de HLS te bouwen omdat zij de LEM hebben gebouwd. Volgens jou verhaal dan.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 22 juli 2024 22:11]

[RobWu]

We agree to disagree..

[Blokker_1999]

Zonder opgaaf van reden? Misschien je eens wat beter inlezen zou ik zeggen.

Er zijn 3 projecten tot aan de eindselectie geraakt. En het project van BO heeft zichzelf gewoon gediskwalificeerd door voorwaarden in hun voorstel op te nemen die expliciet benoemt werden door NASA als niet toegestaan. Schieten er nog 2 over waarvan 1 gewoon technisch zo slecht was opgesteld dat het een faal was. Wat moet je dan doen?

Lockheed en Northrop zoals we het vandaag kennen hebben evenveel ervaring met een HLS als SpaceX. De ervaring uit de jaren 60 is al decennia met pensioen en de technologie is zo hard veranderd dat je er niets mee zou zijn. De Apollo capsulen en LM zouden vandaag niet eens meer mogen vliegen. Zo onveilig zijn ze naar hedendaagse normen.

En heb je ook nagekeken waarom Constellation geschrapt is?

[TechSupreme]

Beetje raar want ik kan dat alles niet terugvinden in het eindverslag van NASA.

https://www.nasa.gov/site...ction-statement-final.pdf

NASA zegt dat SpaceX en Blue Origin's beide technisch acceptabel zijn en op gebied van management goed zijn. Ze gaan zelfs zover om te zeggen dat Blue Origin technischaantrekkelijker is. Ik denk dat je in de war bent my Dynetics waar een paar vraagtekens worden gezet bij de haalbaarheid.

Buiten dit alles om, heeft NASA SpaceX de kans gegeven om hun bod bij te stellen zonder dat eerst te overleggen met BO of Dynetics.

De reden waarom Constellation geschrapt is, was vanwege de crisis. Obama was aan het besparen en het project was al over budget, maar dat zijn tot nu alle NASA project zo geweest.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 22 juli 2024 22:11]

[Coolstart]

Idd. In totaal is er 35miljard budget voor het Artemis project. De eerste 3miljard is enkel voor stap1: 2mensen 1 ween op de maan zetten en weer terugbrengen.

In de next steps gaat men ook een vaste maanbasis bouwen. Je hebt dan meer nodig dan enkel wat raketten maar je moet ook een basis bouwen, rovers voorzien etc. Dus er is nog wat ruimte voor andere bedrijven om payload te ontwikkelen.

De gehele Appllo programma heeft ongeveer 158 (2019 inflatie) miljard dollar gekost van de jaren 1961 tot 1972. Ook tevens de laatste bemande maanlanding.

Ter vergelijking, Amerika hoest elk jaar 700miljard dollar voor hub defensie! En dat stijgt elk jaar met 5-15 miljard. Nasa’s jaarbudget zakt elk jaar en moet het doen met 20miljard dollar.

In feite zou Belgie en Nederland en de rest van Europa zijn F35’s programma moeten stopzetten en vol gaan voor eigen rakettechnologie, drones en ruimtevaart. Die F35 is nu al verouderd omdat er simpelweg nog een piloot inzit. Een drone is zuiniger, goedkoper kan mee G’s aan en gaat dus sneller. Als militair Europa de herbruikbare rakettechnologie ontwikkeld hebben we mss een kans om mee te kunnen in we nieuwe space race en tegelijk hebben we onze defensie nog op orde. De huidige Ariane raketten zijn hopeloos verouderd. SpaceX is zo goedkoop dat je elk contract misloopt.

[Vampyre]

Euhm. Waarom zou SpaceX mij niet naar de maan willen of mogen verhuizen als ik hun een paar miljard zou geven?
Ze verkopen transport. Niet raketten.

Edit.
En als je Bezos bedoelt met wat iemand aan een andere partij mag en kan verkopen, ook hij verkoopt transport. Ook hij mag mij naar de maan schieten.
Daarnaast staat het Bezos helemaal vrij om bij de ESA of zo aan te kloppen. Je hoeft niet meteen te gaan handelen met Noord Korea als NASA je niet wil.

[Reactie gewijzigd door Vampyre op 22 juli 2024 22:11]

[hiostu]

NASA heeft geen oneindig budget. Dus die kijken wie het doel kan bereiken met de gunstigste risico/kosten verhouding. Dan ga je niet het contract gunnen aan een veel duurdere partij die nog helemaal geen credentials heeft in de praktijk.

[Arjan P]

NASA heeft geen oneindig budget. Dus die kijken wie het doel kan bereiken met de gunstigste risico/kosten verhouding. Dan ga je niet het contract gunnen aan een veel duurdere partij die nog helemaal geen credentials heeft in de praktijk.

Dat is waar, maar opmerkelijk vind ik dat NASA als overheidsorganisatie blijkbaar niet de plicht heeft om hier een openbare aanbesteding (althans de Amerikaanse variant daarvan) van te maken. Misschien zegt Bezos wel, ik gooi er privé 3 miljard tegenaan en reken NASA een beter tarief.

[Croga]

Dat is waar, maar opmerkelijk vind ik dat NASA als overheidsorganisatie blijkbaar niet de plicht heeft om hier een openbare aanbesteding (althans de Amerikaanse variant daarvan) van te maken. Misschien zegt Bezos wel, ik gooi er privé 3 miljard tegenaan en reken NASA een beter tarief.

Er is een aanbesteding geweest. SpaceX was niet alleen de goedkoopste maar had ook de beste papieren. Dat laatste is van veel groter belang dan een miljard meer of minder uit geven.

Als je kunt kiezen tussen een miljard meer uitgeven maar een hoge waarschijnlijkheid dat het gaat lukken of een miljard minder met een partij die nog helemaal niets getoond heeft wat lijkt op dat het zou kunnen lukken dan is de beslissing ook eenvoudig.

Prijs is maar één onderdeel van de gunning en zeker niet het belangrijkste.

[Geim]

Prijs is maar één onderdeel van de gunning en zeker niet het belangrijkste.

Behalve als we in Nederland een HSL aanschaffen, dan nemen we een veredelde tram uit Italie, in plasts ven beproefde concepten uit Duitsland of Frankrijk.

[SPee]

Nee, daar was snelheid ook een belangrijk onderdeel.
Alleen de theoretische snelheid even zwaar mee laten tellen als daadwerkelijke behaalde snelheid, dat is dom. Plus de gunning verliep niet helemaal eerlijk.

[Geim]

Nee, daar was snelheid ook een belangrijk onderdeel.
Alleen de theoretische snelheid even zwaar mee laten tellen als daadwerkelijke behaalde snelheid, dat is dom.

Dat zeg ik, veredelde tram
Maar wie bij de NS zou vriendjes in Italië hebben? Want dat kan haast niet anders gezien het rapport.

[Blokker_1999]

Dat hebben ze in essentie wel gedaan. Er is een vorm van lastenboek opgesteld, voorwaarden waaraan voldaan moeten worden en iedereen kon daarop een voorstel indienen waarna NASA een selectie zou maken van die projecten waar zij de meeste kans in zien om het project tot een goed einde te brengen en daarmee zou men dan verder gaan en subsidie toekennen. Net zoals men gedaan heeft voor de Commercial Resuply Services naar het ISS alsook de Commcercial Crew Services. Bij die projecten zijn er wel telkens meerdere projecten gekozen al heeft die laatste aangetoond dat dat ook niet altijd helemaal goed gaat.

Ook voor het HLS project wilde NASA zeer graag meer dan 1 enkel project selecteren, maar budgetair past het op dit moment gewoonweg niet en ook technisch hadden ze niet veel keuze. Wanneer je naar de voorstellen kijkt die voor dit project zijn ingediend en je ziet dan waarmee het consortium rondom Blue Origin is afgekomen, dan begrijp je al heel snel waarom ze hier niet weerhouden zijn. De totale stack van de lander was in essentie gevaarlijk. Zeer hoog, dus een immense ladder langswaar astronauten naar beneden zouden moeten klimmen, een groot gedeelte blijft achter op de maan waardoor je telkens een nieuwe afdalingstrap naar de maan moet sturen om de capsule opnieuw te kunnen laten landen.

Hoewel de prijs van het BO project niet gekend is, zou het ook substantieel duurder zijn geweest dan wat SpaceX verwacht te moeten besteden aan de ontwikkeling. Ook dat heeft natuurlijk meegespeeld. En daarnaast heeft BO zichzelf volledig buiten spel gezet door in het voorstel op te nemen dat zij grote voorschotten nodig hadden om het project te starten, iets wat in het lastenboek van NASA net stond omschreven als iets dat onder geen beding gevraagd kon worden. Zoiets is geen foutje natuurlijk, kan je er in principe nog uit onderhandellen maar zet je als bedrijf onmiddelijk in een slecht daglicht.

[jorisporis]

Het is precies spacex die er privé geld tegen aan gegooid heeft en de rest die volledig op kosten van de overheid wou werken. Dat proberen ze te doen door de kiescampagnes van senatoren massaal te sponsoren. Een openbare aanbesteding zoals wij het hier kennen had spacex sowieso gewonnen op kostprijs.

[IStealYourGun]

Blue Origin heeft toch ook aangehaald dat ze nog de prijs wouden verlagen, maar dat ze geen kans hebben gekregen om een tegenbod te doen. De hele procedure is op het einde toch vrij snel erdoor gejaagd, vermoedelijk omdat ze de aanstelling van Pamela Melroy voor te zijn, wat toch wel de beslissing weer politiek gemotiveerd maakt (niet dat dit anders zou zijn bij Pamela Melroy)

Daarnaast combineert SpaceX ook contracten van NASA dat ze in het verleden hebben gewonnen, zoals de cryogenic fueling in space. En ondertussen hebben ze ook een contract van defensie voor een demo missie waar ze starship gaan inzetten voor cargo, dus nog extra funding.

Nu goed, ergens wel geniaal om een multi-purpose spaceship te bouwen die je voor meerdere zaken kan gebruiken, i.p.v. de single purpose maanlander van Blue Origin, maar dit verhoogt de risico's, ook omdat een groot deel van het volledige concept nog in een redelijk vroege ontwikkelingsfase bevindt. Maar daarvoor hebben we NASA-audits om daar over te waken, alleen vrees ik dat 2024 niet haalbaar zal zijn voor een functionerende maanlander.

[Niosus]

Vergeet niet dat origineel het plan was om twee providers te hebben, maar dat de funding zo hard dicht geknepen is geweest door de politiek dat er maar één optie mogelijk was. Het probleem is, de politici die met opzet de funding hebben dicht geknepen dachten dat het contract dan naar Blue Origin, Boeing en Lockheed Martin zou gaan. Ze dachten dat NASA "zoals altijd" voor de established grote reuzen gingen kiezen. Maar daar hebben ze zich dus grondig op mispakt, want het SpaceX bod was zo goed dat NASA niet echt een andere optie had. SpaceX was het enige bod binnen budget, en heeft de beste technische papieren. Wat hadden ze nu verwacht dat er ging gebeuren?

En ra ra ra, plots is er sprake onder politici om dan toch een wet erdoor te jagen om meer budget vrij te maken en NASA te verplichten van een tweede supplier te kiezen, die dan toch niet toevallig wel heel veel lobbyisten heeft en campagne donaties doet...

Dit hele proces was dus inderdaad gigantisch politiek gemotiveerd, maar niet op de manier dat je zou denken als je het eindresultaat ziet...

[hiostu]

Ze hebben er juist een openbare aanbesteding van gemaakt. SpaceX was veruit de goedkoopste.

[bottom line]

Koop jij je spullen ook bij een kruidenierszaak, terwijl kwaliteit en prijs slechter zijn dan bij een groothandel, ook al is het voor de markt beter?

Als niemand zo denkt, dan moet NASA ook niet zo handelen. De concurrenten moeten maar slimmer zijn om op de markt te kunnen blijven

[jorisporis]

Het is goed dat de concurrentie eens wordt wakker geschud. Misschien gaan ook zij nu terug innoveren en concureren. Bezos geeft in elk geval nog niet op. https://arstechnica.com/s...-other-advanced-projects/

[arjankoole]

Hoewel ik denk dat SpaceX inderdaad het beste bod heeft gedaan (qua kosten soweiso) was het voor de markt wellicht wel beter geweest als een andere partij dit contract had gewonnen.

Het is niet zo dat ze hun oplossing aan een andere partij (cq land) kunnen (of überhaupt mogen) verkopen.

Hoewel je daarin gelijk hebt, en doorgaans NASA dat ook wil (kijk naar de meerdere platformen voor cargo en bemanning naar ISS): ze kregen van Congress domweg te weinig geld om 2 provider te kunnen hanteren, en ja, dan gaan ze voor de goedkoopste, zeker als die ook al wat bewezen heeft qua beloften waar kunnen maken.

[Arjan P]

Ruimtevaartbedrijf Blue Origin en Amerikaans defensiebedrijf Dynetics waren eind april niet opgezet met het feit dat er slechts één aannemer werd aangesteld

Wat wordt hier bedoeld? 'waren niet opgezet met het feit', huh? 'op de hoogte gesteld van' misschien?

[Slijpschuiver]

Ik vermoed een Vlaamse schrijfwijze van "niet blij zijn met: .

[Miesalex]

Vlaming zijnde wil dit inderdaad zeggen "niet blij zijn met". Is hier een alledaags gebruikt gezegde. Wist niet dat dit in Nederland niet gekend is.

[Slijpschuiver]

Waar in NL gezegd wordt: "niet geweten is". Mooi, die taalverschillen.

[CH4OS]

Niet geweten is, is dan wel weer de "dure" manier. Niet bekend of niet gebruikt zul je eerder horen.

[TheekAzzaBreek]

Ik kende hem ook niet, terwijl ik best een poos in Vlaanderen heb gewerkt, maar het betekent inderdaad iets als 'ontevreden met'.

[Jazco2nd]

Het artikel is een 1 op 1 kopie van Google Translate !!! Ongelooflijk 🤣

In elk geval zin 2 en 3 kloppen echt niet.

[Reactie gewijzigd door Jazco2nd op 22 juli 2024 22:11]

[Jeffrey88]

Blue origin heeft aantoonbaar minder prestaties laten zien, en is nog niet verder gekomen dan 15 test missies tegen 130 missies voor Space X, ook is hun missie tot nu toe totaal anders geweest, Bezos wil tot op heden vooral ruimtetoerisme aanbieden binnen de dampkring waar Musk aan een realistisch bijna voltooid plan werkt voor een retourtje Mars. Dan snap ik wel dat de NSA de keuze maakt.

Als ik een rijbewijs wil halen kijk ik niet alleen naar de prijs maar vooral naar de kwaliteit, ik kan me wel een rijschool laten aanbevelen die mij voor 30% minder dan de concurrent lessen aanbied, maar als blijkt dat het slagingspercentage 50% lager ligt dan de concurrent dan is dat niet persé de beste keuze.

https://www.inverse.com/i...zos-fell-behind-elon-musk

[Reactie gewijzigd door Jeffrey88 op 22 juli 2024 22:11]

[RJG-223]

Blue origin heeft aantoonbaar minder prestaties laten zien, en is nog niet verder gekomen dan 15 test missies tegen 130 missies voor Space X,

Dit is een beetje kort door de bocht. SpaceX gaat een raket gebruiken die nog slechts kleine stukjes gevlogen heeft, een een booster die nog nooit gevlogen heeft. En ze moeten ook in de ruimte gaan bijtanken. Heel veel nieuwe en onbewezen technologie, met heel veel kans op onverwachte tegenslagen en vertraging.

Aan de andere kant werkt Blue Origin samen met bedrijven die al veel langer ervaring hebben in het maken van allerlei verschillende soorten ruimtevaartuigen dan SpaceX, en ze gebruiken een bestaande raket die zich al bewezen heeft (maar ze kunnen ook voor New Glenn kiezen).

Dus eigenlijk hebben SpaceX en de partners van Blue Origin beiden hun sporen in de ruimtevaart verdiend, alhoewel de ervaring van SpaceX meer eenzijdig is. De partners van BO hebben veel bredere ervaring in de ruimtevaart. En SpaceX gaat een nieuwe en zeer ambitieuze raket gebruiken die nog volop in ontwikkeling is, terwijl veel van de technologie die BO + partners gebruiken al bestaat.

Op basis daarvan kun je heel goed argumenteren dat juist Team-BO een zekerder keus is, met minder risico('s).

[Chris_147]

"Ervaring...bestaande raket", feiten zijn anders:
- New Glenn: nog niet gevlogen
- SLS: nog niet gevlogen, zwaar over budget, zwaar achter op schema, tests die relatief eenvoudig moesten zijn niet succesvol afgerond
- BO's BE-4 motoren moesten in 2019 geleverd worden aan ULA klaar voor vluchten: nog steeds niet gebeurd, men hoopt nu een eerste vlucht in 2022 te maken

En je weet toch dat deze aanbesteding gaat over de maanLANDER, niet over de raket? Artemis gaat volgens de huidige plannen de SLS raket gebruiken (omdat NASA hiertoe verplicht is door het congress). Dus je 1e paragraaf klopt niet.
Afgaande opvoorbije resultaten verwacht echter dat SpaceX op eigen budget eerder een Starship naar de maan krijgt, dan Artemis er geraakt.

[Reactie gewijzigd door Chris_147 op 22 juli 2024 22:11]

[pjottrr]

Het zou me ergens ook niets verbazen dat het zelfs nog een beetje anders loopt,
Want musk had al te kennen gegeven dat hij graag een basis op de maan wilde bouwen.

Daar heeft hij NASA helemaal niet voor nodig, en in het huidige tempo dat de ontwikkelingen gaan denk ik dat SpaceX er eerder klaar voor is dan het jaar 2024 waar NASA op doelt.
Wie weet heeft SpaceX al flink wat mensen op de maan gezet nog voordat SLS/ Artemis geplanned staat.
Wat de lancering van Artemis misschien wel compleet overbodig maakt ....

Normaal gesproken zou je zeggen dat rocket-science lang duurt, maar als je kijkt naar de testfacilities van SpaceX in boca-chica, jeetje wat gaat dat hard: (7 minuten filmpje de rise of starbase, 2019 tot eind mei https://www.youtube.com/watch?v=9ZCJv4Si7AU)

Maar goed, we zullen zien wat er gaat gebeuren.

[RJG-223]

"Ervaring...bestaande raket", feiten zijn anders:
- New Glenn: nog niet gevlogen

Of ze gebruiken de vulcan centaur. Nu dacht ik dat die wel al gevlogen had, maar bij nader inzien ook nog niet. Wat objectief gezien blijft is dat twee alternatieven beter is dan één, en het feit dat ULA een zeer ervaren raketbouwer is. Veel meer ervaring dan SpaceX, en zeker dan BO.

- SLS: nog niet gevlogen, zwaar over budget, zwaar achter op schema, tests die relatief eenvoudig moesten zijn niet succesvol afgerond

Niet relevant in deze discussie die over de maanlander gaat. Het Blue-Origin team gebruikt de SLS niet. SpaceX natuurlijk ook niet.

De SLS wordt sowieso door NASA gebruikt, om de astronauten de ruimte in te schieten, óók als SpaceX de maanlander doet.

- BO's BE-4 motoren moesten in 2019 geleverd worden aan ULA klaar voor vluchten: nog steeds niet gebeurd, men hoopt nu een eerste vlucht in 2022 te maken

OK. Hier heb je een punt. Ik meende dus dat de alternatieve raket vam Team-BO (Vulcan Centaur) al gevlogen had (en de motoren dus ook).

En je weet toch dat deze aanbesteding gaat over de maanLANDER, niet over de raket?

Ja.

Weet jij ook dat de SLS niets met de maanlander te maken heeft, en daar niet voor gebruikt wordt ? Terwijl deze discussie gaat over het maanlander gedeelte van Artemis III

Artemis gaat volgens de huidige plannen de SLS raket gebruiken (omdat NASA hiertoe verplicht is door het congress). Dus je 1e paragraaf klopt niet.

Die klopt wel. De maanlander van SpaceX is Starship. Die heeft een onbewezen Superheavy nodig om het in de ruimte te krijgen, plus nog een paar vluchten van een tanker-starship + superheavy om bij te tanken. Ironisch, dat wel, omdat diezelfde combinatie ook in staat is om het de hele missie in z'n eentje te doen :-) Musk moet dit een geweldige grap vinden. En, aangenomen dat het lukt (waar ik vanuit ga), is het een blamage voor het hele Artemis projekt.

De SLS wordt 'enkel' gebruikt om de astronauten de ruimte in te schieten.

Afgaande opvoorbije resultaten verwacht echter dat SpaceX op eigen budget eerder een Starship naar de maan krijgt, dan Artemis er geraakt.

Dat zou me niets verbazen. Dat zou helemaal een blamage zijn.

Ik heb ook meer vertrouwen in SpaceX. Maar vertrouwen is subjectief. Velen vertrouwen de 'praatjes' van Elon Musk helemaal niet. Daarnaast, SpaceX heeft veel meer media-aandacht. Dus lijkt het al snel of de rest, die niet zo veel aandacht krijgt, niets doet. Wat de status van de raketten van BO en ULA nu echt is weten wij in ieder geval niet. Wel weten we dat Starship+Superheavy ook nog onbewezen is. Die zijn netzomin áf als de New Glenn en de Vulcan Centaur.

Al met al: misschien dat ik mijn conclusie moet herzien, omdat Vulcan Centaur ook nog nooit gevlogen heeft, en dat SpaceX en Team-BO objectief gezien wellicht ongeveer gelijke kaarten hebben (afgezien van de kosten).

Een punt dat blijft, is dat de oorspronkelijke bewering dat SpaceX betrouwbaarder zou zijn omdat ze al 130 missies hebben gedaan veels te kort door de bocht is, omdat dat met een hele andere raket is. En de bewering dat BO nog niets gepresteerd heeft ook te simplistisch is, omdat ze samenwerken met partners die al veel meer ervaring hebben dan SpaceX.

[Reactie gewijzigd door RJG-223 op 22 juli 2024 22:11]

[Kingpinda]

Ik denk dat Nasa behoorlijk gecharmeerd is van het business model van space-x. niet bang om te innoveren en te experimenteren. ze gaan snoei en snoei hard. ja things gaan boom. en hoe meer boem ze gaan in test fase hoe meer data ze hebben om het tegen te gaan. een totaal ander model dan de established rocket agencies. Space-x staat kop boven de andere spelers op dit moment and dat is moeilijk te ontkennen. Bezos doet het een beetje als hobby. Musk doet het uit passie en dat spat er vanaf. Heb je Jeff wel eens horen praten over zijn missie? bijna precies wat Elon zei een jaar ervoor. alleen weet Elon precies waar hij over praat en jeff gooit gewoon met geld en hoopt goeie ingenieurs te ronselen die wel blij zijn met zo'n luize baantje. dan krijg je een heel andere dynamiek.

[Reactie gewijzigd door Kingpinda op 22 juli 2024 22:11]

[Edgenumber]

Let wel het gaat hier alleen om de aanbesteding van de maanlander.

Musk wil zijn starship als maanlander gebruiken wat een compleet nieuw systeem vereist.

Een concurrent zou ook kunnen kiezen om een maanlander te ontwerpen die op een reeds bestaande of licht gemodificeerde raket past.

Anders gezegd. Bezos had een maanlander project kunnen presenteren die word gelanceerd met een falcon heavy.

Ondanks dat Musk lekker aan de weg timmert maakt het de route die Musk wil bewandelen wel erg risicovol op vertragingen. Er is nu kleine stukjes gevlogen met starship, er moet nog een raket bij die nog helemaal niet heeft gevlogen, plus bijtanken in de ruimte. <- Dat is zoals ik het begrijp het totale plan. Misschien dat bijtanken alleen voor mars nodig is en niet voor de maan.

Maar Nasa heeft in essentie alleen voor een maanlander gevraagd. Het is dat het andere plan veel duurder is en met partijen die notoir achter op schema lopen. Maar zo zwart wit is de keuze voor Musk nog niet.

[Wolfos]

Het was misschien minder risicovol geweest, maar de herbruikbare Starship als maanlander is toch wel een stapje boven wat al gedaan is en heeft veel meer potentie.

[AtariXLfanboy]

Ik denk dat NASA vooral gecharmeerd is van de hype die Musk weet te creëren en dat SpaceX de enige is die echt bereid is beloften te doen die het hele maan programma nog door kan laten gaan. Het is een raar politiek spelletje waar ik denk dat NASA ook nog grote twijfels nog over de StarShip plannen heeft, maar niet meer terug kan omdat simpelweg het hele SLS gebeuren eigenlijk al een fiasco is.
Wat me beter lijkt is wat meer geduld met de plannen zodat SpaceX daadwerkelijk hun verschillende versies van StarShip kan uitontwikkelen en zowaar bewijs gaat leveren in testen dat hun plannen niet te optimistisch zijn.
Hoeveel Raptor engines zijn er bijvoorbeeld al gebruikt? Zelfs minder dan de 29 van de test booster ? Zijn deze daar dus al betrouwbaar genoeg voor zoals de 27 Merlin engines in de Heavy Falcon rocket? Gaan deze revolutionaire rakettechnologie nog onverwachte problemen opleveren zoals bv het Abort system in de DragonX Crew?

[Reactie gewijzigd door AtariXLfanboy op 22 juli 2024 22:11]

[Verwijderd]

Even kijken of ik het volg. Jeff bezos had 6 miljard nodig. Musk 3 miljard.

Vervolgens geeft bezos naderhand in de media aan dat hij 2 miljard voor eigen kosten neemt. Maar dan is hij alsnog een miljard duurder.

Als beide bedrijven werden ingehuurd zou je op 7 miljard uitkomen, 9 miljard ten tijde van de aanbesteding.

Dus eigenlijk is bezos vooral boos dat nasa geen 7 miljard maar 3 miljard uitgeeft, achteraf gezien anders zou het zelfs op 9 miljard uitkomen.

Klinkt nogal kansloos, hoe had hij ooit verwacht dit te winnen? Ik had een beter argument verwacht van iemand die het voor elkaar heeft gekregen om de rijkste mens op aarde te worden.

Ik heb het gevoel dat ik iets mis.

[Chris_147]

Neen hoor, je hebt het goed begrepen.
Zo belachelijk is dit protest.

[snah001]

Je hebt het goed gezien.
Daarnaast nog het eenvoudige feit dat Bezos verder nog niks anders dan een van de grond af gecontroleerde toeristenvlucht naar 100 km hoogte heeft laten zien.
Geen ontwikkeling van een gelijke als Falcon 9, Falcon Heavy, Falcon Super Heavy, Dragon Cargo, Crew Dragon en ga zo maar door.
En datzelfde gaat in nog grotere mate op voor de andere kandidaat Dynetics.
Dat is een achterstand in ontwikkeling en testen die je ook niet inhaalt met een 10x groter budget.

[Alxndr]

.. oops

[Reactie gewijzigd door Alxndr op 22 juli 2024 22:11]

[flippy]

als jeffie bezos zo graag naar de maan wilt moet ie maar zelf een in de naden van zijn bank kijken, daar zit vast nog wel ergens een miljardje ergens in een hoek weggepropt.

wel grappig dat amazon zo over de zeik raakt als iemand anders een "amazonnetje" bij hun flikt.

[Reactie gewijzigd door flippy op 22 juli 2024 22:11]

[jorisporis]

Hij gaat dit nu effectief doen
https://arstechnica.com/s...-a-moon-lander-heres-why/

[flippy]

beetje te laat.

[jorisporis]

Voor dit contract wel. Maar de ruimtevaart is niet uit ontwikkeld. Innovatie door de private markt is altijd beter dan vanuit de overheid. Dan kan je zien bij de SLS raket die 10 keer duurder is dan de falcon heavy.

[flippy]

de sls kosten heeft niks te maken met het innovatie. sls en de meeste defensiecontracten zijn op een voor ons idiote contractconstrutie gemaakt genaamt "cost plus". oftewel, partij A geeft de order aan partij B en zegt toe ALLE onkosten te betalen PLUS een vaste marge voor de winst. dus er is totaal geen motivatie voor partij B om kosten te besparen, integendeel, de meer kosten ze maken de meer winst ze maken.
combineer dat met de senatoren die eisen dat onderdelen voor de projecten in hun specifieke staat gemaakt en/of getest moeten worden (zie rodger wicker) en dat omkopen legaal is in amerika (boeing en vrienden geven tientallen miljoenen aan senatoren elk jaar) maar het gewoon 1 grote rotte bende gemaakt om geld uit de staatskas in de handen van de Grote Spelers te krijgen.

zulke projecten zijn gewoon een verkapte sociale werkplaats en hebben alleen als doel om federaal geld naar een staat te trekken, het heeft 0 te maken met effcientie of het daadwerkleijke resultaat.

[Reactie gewijzigd door flippy op 22 juli 2024 22:11]

[Blokker_1999]

Grappig genoeg was Blue Origin al bezig met een maanlander nog voordat NASA met hun nieuwe programma afkwam. Hoewel BO een project heeft ingediend bij NASA in combinatie met 3 andere bedrijven, waarbij BO het voortouw nam, was de bijdrage van BO vooral de eigen lander die ze al in ontwikkeling hebben en dus sowieso van plan waren verder te ontwerpen en uit te bouwen.

Bezos wil dus vooral graag het geld van NASA zodat de overheid voor zijn speeltje moet betalen ipv hijzelf.

[jorisporis]

Inderdaad tenenkrommend. Bezos heeft ook vooral veteranen uit oude ruimtevaartbedrijven weg geplukt. Zij adviseren hem om de dingen te doen zoals ze altijd hebben gedaan. Op kosten van de amerikaanse belastingsbetaler en daar senatoren hun kiescampagnes te sponseren. Dat klinkt Bezos natuurlijk als muziek in de oren.

[Fermion]

Dat krijg je met dinosauriërs.

[DeArmeStudent]

Ik heb die presentatie van Jeff Bezos van zijn blue moon gezien, maar dat was gewoon een mockup, met zijn tenenkrommende speech van een uur eromheen.

Dat doet Noord-Korea nog beter, bij wijze van spreken.

[moonlander]

Ik snap het wel, wij pakken ook massaal de vergelijkingstools en checken de reviews.
Wie de goedkoopste en beste heeft krijgt hem.

[Crystalyzer]

Even de bekende feiten aan de kant gezet: dit is deels het ego van Bezos en deels zijn spontane drang om Musk "in te halen" in deze nieuwe space race. Musk is een ingenieur en heeft in de afgelopen jaren meerdere keren bewezen dat hij serieus is over zijn missie, terwijl Bezos met zijn geld de groeiende industrie wilt kopen (dit is hoe ik het zie als ik het nieuws over hem lees).

Dus als je kijkt naar een instituut als NASA in deze situatie, is het bijna beledigend hoe zo'n multimiljardair denkt even het boegbeeld te worden van ontdekking en ruimtevaart met zo'n stomme publiciteitsstunt als laatst. Natuurlijk gaan ze voor SpaceX, wie zich hebben bewezen de afgelopen jaren. Ik hoop dat ze dat ook blijven doen, dat ze die rijke clowns mooi op Aarde laten.

Ik bedoel maar, alleen de reactie van Bezos op dit alles spreekt boekdelen. Wanhopig al zijn middelen gebruiken om eerste te worden. Hopelijk leert hij nooit dat het NASA niet echt om het geld gaat, maar om de wetenschap en toekomst.

Beetje subjectief allemaal, maar ik wil toch ff m'n ei kwijt.

Edit: lees voor die reactie trouwens de link die jorisporis deelde.

[Reactie gewijzigd door Crystalyzer op 22 juli 2024 22:11]

[denyos]

Het is Amazon ook gelukt om het miljarden contract van defensie met Microsoft te laten ontsporen/afbuigen met behulp van rechtszaken en publieke opinie. Gok dat Bezos hoopt dat het hem nu weer gaat lukken al vermoed ik dat hij met SpaceX een iets lastigere tegenstander gaat hebben. Track record verschil tussen Azure/AWS en SpaceX/Blue origin is stukken groter.

[Willempie27]

Mijn inzien zijn het totaal 2 verschillende partijen.
Musk is vooral bezig met het doel een kolonie op Mars te stichten en Bezos toeristen ritjes te laten maken en vervuilende industrie naar de ruimte te brengen.

Ook op financieel punt verschillen ze erg. Bezos is de rijkste der aarde en wil een paar miljard erin steken om naar de ruimte te kunnen en klaar.
Musk zijn doel is Mars. Musk zoekt een oplossing voor een probleem en dat zijn vooral kosten besparen. De hyperloop is ook een project. De grootste kosten zijn het graven van de tunnels vandaar de boring company die tegen zeer geringe kosten tunnels maakt. Naar mars spullen vervoeren is duur dus hij zoek een oplossing om kosten te sparen en eventueel met een tussenstation verder de ruimte in te kunnen. In de tussentijd komen er allerlei projecten bij zoals snel satelliet internet, ISS bevoorraadden etc. Maar dat is slechts een bijzaak om de boel te financieren.

[Reactie gewijzigd door Willempie27 op 22 juli 2024 22:11]

[multikoe]

Verdiep je eens in de drijfveren en ideeën van Jeff ... Het zal je verbazen en misschien dat je terug gaat komen op deze post.

[Willempie27]

Als ik google op waarom hij het bedrijf begonnen is krijg ik.

Jeff Bezos, the founder of Amazon and one of the wealthiest men in the world with a net worth of more than $200 billion, started Blue Origin in 2000 to turn his dream of commercial spaceflight into reality. Two decades later, he announced plans to board its first passenger flight along with his younger brother, Mark.

Ben benieuwd wat die nog meer voor plannen heeft.

[multikoe]

Niet zo benieuwd dat je wat moeite hebt gedaan:

https://thewire.in/the-sc...f-the-future-blade-runner

https://www.cbc.ca/news/s...h-preview-bezos-1.6102084

Net zoals Musk wil Bezos de mensen van de aarde af halen. "The whole idea is to preserve the earth", "The quest for space habitats is essential, Bezos argues, because we’re destroying the planet".
Het verschil tussen Musk en Bezos is dat Musk dat wil doen door andere planeten te koloniseren, Bezos wil dat doen door enorme structuren in de ruimte te creëeren in de buurt van de aarde. Dit zouden bijvoorbeeld O’Neill cilinders kunnen zijn, enorme cilinders waarin tienduizenden mensen kunnen leven onder een kunstmatige zwaartekracht.
Een ander verschil is misschien dat Bezos daarin ook commerciele aspecten ziet (hotels, pretparken), maar het basis-idee is de aarde te ontdoen van mensen en er een reservaat van te maken om het op die manier te beschermen tegen destructie.

In je post vergelijk je de lange-termijnplannen van Musk met de korte-termijn plannen van Bezos en dat is natuurlijk niet zo handig. Dat is wat ik bedoelde met mijn vraag aan jou om eens te kijken naar de langetermijnplannen van Jeff. Leg die naast die van Musk, dan heb je een normale discussie.

[emagdnim]

Blue Origin is nog nergens met hun technologie, waar halen ze het idee vandaan dat zij in staat zouden kunnen zijn een maanlander te maken?

[Alxndr]

Beetje hetzelfde als mensen die een grote dure auto kopen denken dat ze goed kunnen rijden als je het mij vraagt. Geld doet iets met het brein lijkt het wel.

[multikoe]

En hoeveel kamers heeft SpaceX al gemaakt?