Exact; maar de bronoorzaak wordt helaas meestal niet vermeld; maar is overal doorgaans hetzelfde:
-Dunne marges van veel chipbedrijven en toeleveranciers,
-Structureel te weinig investering in capaciteits-uitbreiding bij deze bedrijven.
Sinds 2014 is structureel weinig geïnvesteerd in 200mm-wafers; dat zijn de wafers op de wat oudere processen. Op deze oudere processen worden allerlei 'minder geavanceerde chips' gemaakt; bij fabrieken die net niet helemaal voorop lopen qua technologie. Te denken valt aan NXP bij Nijmegen, Renesas in Japan, Towerjazz her en der over de wereld, UMC - de overbuurman van TSMC - en GlobalFoundries.
Het probleem is, dat als zo'n fabrikant draait met een marge van 5%, en ze bouwen extra capaciteit die vervolgens niet benut wordt; dan maken ze verlies. Want al die machines hebben wel afschrijving en moeten wel onderhouden worden, en het personeel moet wel getraind worden / blijven om met de stilstaande machines te werken.
Dus chip-fabrikanten hebben geen enkele stimulans om te investeren. En dat geld dan ook weer voor de apparaatbouwers: Applied Materials, Tokyo Electron, ASMI (Almere tegenwoordig dacht ik), LAM Research, KLA Tencor, ASML: Als er weinig vraag naar 200mm apparatuur is, gaan zij daar geen fabrieken voor bouwen.
Maar juist ook degenen die chips verpakken, zitten in die situatie. Dus wafers in stukken zagen (dies), dies combineren, aan elkaar integreren / solderen, testen, verpakking eromheen en verzenden. Intel doet dat kennelijk zelf; zoals de fabriek waarover hier wordt gesproken. Veel anderen besteden dit uit, waaronder bijv. AMD en NVidia. Die hebben Ajinomoto Buildup Film nodig voor GPU's, maar ook daar is een schreeuwend tekort aan; onder andere vanwege 3 branden.
Dus net voor de Corona ging alles nog net goed - als een koorddanser, en dan - bij ook maar de kleinste piek in vraag - steekt windkracht 6 op en valt de koortdanser.
Wat vervolgens gebeurd, is dat iedereen extra capaciteit wil; met name op 200mm, en voor verpakken.
Maar aan allerlei "low-tech" zaken is in een keer een tekort:
-
Ajinomoto buildup films (GPU-tekort),
-
Leadframes, gestanste koperen plaatjes eigenlijk,
-200mm-wafer fabs op oudere processen en substraten;
ook al een tekort.
De leveranciers hebben dan de keuze: Nu snel in extra capaciteit investeren, of niet.
Nou, daar hebben ze natuurlijk volstrekt geen zin in, want als ze
nu, in 2021 de capaciteit gaan uitbreiden, maar de tijdelijke vraag-piek is in 2022 voorbij, dan maken ze dus in 2022 verlies.
Dat geld voor de Ajinomoto Buildup Films, voor de leadframes, voor de 200mm-apparatuur. Soms halen zaken het nieuws, zoals gesloten auto-fabrieken; maar soms ook niet. Zoals dat China sommige goederen flink heeft lopen hamsteren in 2019, vanwege de handels-beperkingen; en daarmee heeft geprobeerd een onevenredige hoeveelheid van de wereldwijde productie naar zich toe te trekken.
Of wat niet iedereen weet, is dat
smartphones ook last krijgen van het chip-tekort.
En ook al
wil men snel 200mm-fabrieken uitbreiden, dan is vervolgens de apparatuur de bottle-neck. Dus kan men snel Applied, KLA / LAM en ASML opbellen voor wat extra machines; maar die leveranciers hebben ook geen zin om extra fabrieken uit de grond te stampen voor een vraag-piek die in 2022 misschien weer voorbij is.
Dus met minimale inspanning wordt geprobeerd de vraag-piek plat te hameren; en we weten denk ik allemaal wel een beetje wat er dan gebeurd. Overal is het aanklooien, hangen en wurgen, wachten en hopen op stabielere tijden.
Dus uiteindelijk zit het probleem hem in het falen van het kapitalistisch systeem; als vraag en aanbod in de tijd te ver uit elkaar liggen; en het te lang kost om een nieuw aanbod op poten te zetten.
Dat zie je bij beroepskeuze in Nederland: Er is lerarentekort, 10 jaar lang iedereen gestimuleerd om leraar te worden; daarna is er een overschot en wordt het weer onaantrekkelijk, en 10 jaar later is er weer een tekort.
Maar ook hier dus: De hele boel beweegt in golven, en vanaf 2014 is het al niet zo interessant meer om 200mm-fabs te bouwen. Nu even twee jaartjes wel, maar de leveranciers kijken dus vooruit naar de komende 10 jaar, die willen niet nu de tekorten oplossen om van 2023-2028 weer met een overschot te zitten.
Dat is de bron van alle problemen; al het andere wat hier genoemd wordt zijn slechts symptomen.
Wat Intel hier dus doet is wel verstandig: In plaats van bij andere fabrieken de boel te laten assembleren die misschien te weinig onderdelen op voorraad hebben, regelen ze het zelf. Maar ook heeft Intel bijvoorbeeld laatst voor een nieuwe Ajinomoto Buildup Film fabriek betaald; bron ben ik kwijt maar wordt
ook hier besproken.
[Reactie gewijzigd door kidde op 23 juli 2024 06:47]