Intel komt in tweede helft van dit jaar met consumenten-ssd's met qlc-geheugen

Intel gaat in de tweede helft van dit jaar ssd's voor consumenten uitbrengen die gebaseerd zijn op qlc-nand. Wellicht gaat het om de Intel 660p-serie in de m2-formfactor, met varianten van 512GB tot 2TB.

Intel meldt de komst van consumenten-ssd's met qlc-nand in een presentatie waar AnandTech bij aanwezig was. De fabrikant geeft zelf nog geen details over concrete producten, maar vermoedelijk gaat het om de 660p-ssd's, waarvan begin dit jaar listings verschenen bij retailers. Daarmee worden het de opvolgers van de huidige 600p-modellen, die voorzien zijn van tlc-nand.

Bij qlc-nand bestaat elke geheugencel uit vier bits. Momenteel wordt in veel consumenten-ssd's tlc-nand gebruikt, met drie bits per cel. Het qlc-geheugen heeft een hogere dichtheid en dat maakt lagere prijzen en ssd's met hogere capaciteiten mogelijk. Daar staan wel een lagere snelheid en een kortere levensduur tegenover. Fabrikanten kunnen die nadelen deels opvangen in de firmware en de controller, en door het gebruik van extra geheugenchips voor overprovisioning.

Intel en Micron introduceerden onlangs al zakelijke 2,5"-ssd's van 2 tot 8TB die gebruikmaken van qlc-nand. Het gaat om chips die bestaan uit 64 lagen met een capaciteit van 1Tbit per die. Bij de nieuwe presentatie heeft een partner van Intel volgens AnandTech ook losgelaten dat er gewerkt wordt aan 2,5"-ssd's met een capaciteit tot 20TB. Vermoedelijk gaat het om een u2-nvme-ssd met een dikte van 15mm. Intel stuurt momenteel samples van qlc-ssd's naar sommige van zijn klanten, in de tweede helft van dit jaar moeten ze algemeen beschikbaar zijn.

Optane-dimms van 128GB tot 512GB voor servers

Intel bracht het nieuws over de ssd's op basis van qlc-nand tijdens een presentatie over zijn nieuwe Optane-dimms met 3D XPoint-geheugen. Die werden al eerder aangekondigd, maar nu zijn meer details bekendgemaakt. Intel noemt de dimms Optane DC Persistent Memory en er komen varianten van 128, 256 en 512GB. De modules passen in ddr4-sleuven en werken over de ddr4-geheugenbus.

Het Optane-geheugen moet een goedkoper alternatief vormen voor ddr4 en is bedoeld voor servers waarin zeer grote hoeveelheden geheugen nodig zijn. Om gebruik te maken van de dimms zijn nieuwe cpu's nodig. De volgende generatie Xeon-processors ondersteunt de reepjes.

De eerste samples van Optane DC Persistent Memory worden nu naar klanten gestuurd en later dit jaar kunnen 'geselecteerde klanten' ze kopen. In 2019 moeten de Optane-dimms breed beschikbaar komen. Om ontwikkelaars te laten wennen aan het gebruik van de techniek, kunnen ze op afstand toegang krijgen tot systemen met de dimms, om ze te testen en software te ontwikkelen.

Intel Optane DC Persistent Memory-module

Reacties (23)

Wat is dan daadwerkelijk het verschil tussen , slc mlc, tlc en nu qlc. Dit in realischische consumenten levensduur.

Mijn eerste ssd, (mlc) gebruik ik nog steeds. Na 5+ jaren nog steeds geen teken van grove slijtage bij normaal gebruik. (94% health left) al bestaat een SSD uit zoveel meer dan alleen geheugen. Mijn 2e SSD (tlc) doet het ook nog prima na 4 jaar (92%) en dat terwijl die qua opslag 50% kleiner is

Weet iemand een artikel te vinden met realistische langdure tests?

Het verschil in levensduur, gemeten naar het aantal maal dat een cel opnieuw beschreven kan worden, is ongeveer een factor 10 per bit dat meer in de cel wordt opgeslagen.

SLC, 1 bit.
MLC, 2 bit, 10x minder schrijfacties per cel dan SLC.
TLC, 3 bit, 100x minder schrijfacties per cel dan SLC.
QLC, 4 bit, 1000x minder schrijfacties per cel dan SLC.

Fabrikanten hebben dit gedeeltelijk op kunnen vangen door betere productie technieken, management van de beschikbare capaciteit (wear levelling en dergelijke), extra reserve cellen, en product diversificatie (bijv: consumenten schrijven minder data weg per dag dan bedrijven, waardoor je met minder schrijfacties toe kunt)
De vraag hoe dit voor QLC dan precies uitpakt is moeilijk te beantwoorden, maar je kunt ervan uit gaan dat de levensduur korter wordt, maar dat het voor de meeste consumenten waarschijnlijk geen probleem zal zijn.

Ik zie overigens nog een ander risico. Dat is "unpowered data retention". Hoe lang blijft de data goed als de SSD uit staat? In de cellen worden analoge spanningen opgeslagen, die in de loop der tijd kunnen veranderen door lekkage e.d. Hoe meer verschillende spanningsniveaus in een cel worden opgeslagen, hoe groter de kans dat een waarde veranderd.

SLC, 1 bit, 2 verschillende spanningsniveaus.
MLC, 2 bit, 4 verschillende spanningsniveaus.
TLC, 3 bit, 8 verschillende spanningsniveaus.
QLC, 4 bit, 16 verschillende spanningsniveaus.

Ook dit is sterk afhankelijk van de productiekwaliteit, maar ook van de grootte van de cellen (kleine cellen, minder ladingdragers -> sneller bitrot) en temperatuur (hogere temperatuur -> veel sneller bitrot)
Voor dagelijks gebruik is dit tot nu toe ook geen probleem geweest, hoewel je een SSD niet een jaar moet opslaan bij een hoge temperatuur. Ook hier is de vraag hoe dit bij QLC uitpakt.

Wat we natuurlijk niet willen is dat er datacorruptie optreedt omdat je portable een maandje in de kofferbak van je auto heeft gelegen tijdens je vakantie. Ik ga er maar vanuit dat de fabrikanten ook niet gek zijn en echt wel zinnige en veilige marges aanhouden. Lang op de plank leggen zou ik met QLC echter maar uit mijn hoofd laten.

[Reactie gewijzigd door locke960 op 31 mei 2018 14:06]

Hoe kom je aan die factor 10 per bit?

In een onderzoek van Google welke is gepubliceerd in februari 2016 geven ze op basis van 6 jaar ervaring in hun datacenters aan dat er weinig verschil is in betrouwbaarheid tussen SLC en MLC SSD's. En uit een kleinschalerige test van Anandtech komen zij op een factor 3 tussen MLC en TLC.

Die factor 10 is een grove, ruwe factor, als al het andere gelijk blijft. Maar dat blijft het niet, fabrikanten kunnen gedeeltelijk compenseren. Dat is wat het überhaupt mogelijk maakt meer bits in een cel te proppen.

Geleend van de buren:

https://nl.hardware.info/...rste-ssd-met-qlc-geheugen

https://content.hwigroup....on-qlc-nand-advantage.jpg

Eindelijk een onderbouwing al is het dan ook een plaatje van een fabrikant.
1:3 is toch iets heel anders dan 1:10 wat me ook al onwaarschijnlijk leek

Voor de levensduur hoef je je tegenwoordig geen zorgen meer te maken, dat was toen SSD's pas verkrijgbaar waren een dingetje, maar tegenwoordig is de techniek dusdanig verbeterd, daar hoef je je echt geen zorgen meer om te maken. Zie bijvoorbeeld nieuws: Laatste ssd in Duitse duurtest bereikt 9,1PB aan schrijfacties

Dat was een Samsung 850 Pro, die MLC gebruikt. Bij iedere stap ga je een orde omlaag in levensduur. QLC is dus twee ordes korter, laten we zeggen, een factor 100. Dan zou een dergelijk ding het na 91 TB begeven.

Dat is er vanuit gaande dat er 0 verdere optimalisaties door de controller en door overprovisioning zijn doorgevoerd. Daarnaast vind ik 91TB al vrij veel voor een ssd.

Om gebruik te maken van de dimms zijn nieuwe cpu's nodig. De volgende generatie Xeon-processors ondersteunt de reepjes.

Hoe gaan ze dan ooit in consumenten machines werken? Daarin zit immers uiterst zelden een Xeon CPU.

Het Optane-geheugen moet een goedkoper alternatief vormen voor ddr4 en is bedoeld voor servers ...

Of zijn ze uiteindelijk toch niet voor consumenten?

EDIT;
Intussen is een en ander verduidelijkt, thanks @Xtuv!

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 31 mei 2018 10:01]

Optane en dergelijke is ook totaal niet gericht of zinvol voor de consument momenteel. Dit gaat puur om servers.

Voor instant-on machines met low-power usage is het wel degelijk interresant: een SSD is block storage en moet gelezen worden voor gebruik. Als je het in een direct-addressable store zoals geheugen hebt hoeft je nooit te hibernaten oid. Ik zie dit snel in laptops terug komen als het betaalbaar is.

Kwestie van tijd, lijkt me. Dit soort technieken vinden hun weg altijd eerst naar servers en development machines.

Intel bracht het nieuws over de ssd's op basis van qlc-nand tijdens een presentatie over zijn nieuwe Optane-dimms met 3D XPoint-geheugen. Die werden al eerder aangekondigd, maar nu zijn meer details bekendgemaakt.

Gaat volgens mij om twee afzonderlijke producten, over de dimms werd meer informatie gegeven tijdens presentatie van de consumenten SSDs.

//edit
Het was een presentatie met meer informatie over de eerder aangekondigde Optane-dimms voor servers. En daar werd ook bekend gemaakt dat er consumenten SSDs aan zaten te komen op basis van qlc-nand.

[Reactie gewijzigd door Shinji op 31 mei 2018 09:45]

Het gaat om verschillende producten. Er komen consumenten-ssd's met qlc-geheugen. Daarnaast komen er Optane-dimms voor servers. Ik heb voor de duidelijkheid even een tussenkopje toegevoegd

Ah, helder. Thanks!

Volgende keer misschien toch overwegen om twee aparte nieuwberichten te maken want de hoofdtitel suggereert nu slechts 1 nieuw productsoort.

Meer en meer consumenten hosten thuis een kleine server, wanneer deze tech standaard en betaalbaar wordt kan die dus ook door hen gebruikt worden.

Een dergelijke "thuisserver" heeft ook niet echt een sloot aan RAM geheugen nodig en zie ik in de toekomst ook nog niet zo gauw gebeuren.

Het is idd bedoeld voor zware servers waar data niet meer van ssd komt maar van deze dimm en dus nog sneller geladen en verwerkt kan worden.
Als je het over 512gb hebt en het gaat bijv om een database dan praat je al over serieuze hoeveelheden data, niet echt voor thuisgebruik.

Dan hebben we het nog steeds niet over servers waarvoor deze geheugenmodules voor bedoeld zijn. de thuis servers zijn niets meer dan veredelde pc's zonder speciale hardware zoals bij een 'echte' bedrijfsserver wel het geval is.

"Intel en Microsoft" Volgens mij moet dit zijn "Intel en Micron"
-Edit: Is al aangepast zie ik

[Reactie gewijzigd door FordDriver op 31 mei 2018 15:45]