Een groep Nederlandse film- en televisieproducenten heeft de staat gedagvaard. De producenten stellen de staat aansprakelijk voor opgelopen schade uit illegaal downloaden. De filmmakers eisten begin vorig jaar al 1,2 miljard euro van de staat. Gesprekken met de politiek liepen op niets uit.
De groep wil eerst via de rechter een aansprakelijkstelling afdwingen. Als de producenten gelijk krijgen, volgt daarna een schadeprocedure, zegt Anne Bekema, advocaat van de producenten, tegen NRC. Het plan om de Nederlandse staat aansprakelijk te stellen stamt al uit november 2015. In maart vorig jaar ontkende de staat via de landsadvocaat aansprakelijk te zijn voor misgelopen inkomsten uit illegaal downloaden.
Tot een gerechtelijke procedure kwam het destijds niet. De filmmakers gingen in gesprek met de minister van Veiligheid en Justitie, maar volgens filmproducent Klaas de Jong liep dat op niets uit. Hij zegt tegen NRC dat de politiek illegaal downloaden niet op de agenda wil zetten, omdat het publiek het ziet als 'een verworven recht' en partijen bang zijn om kiezers te verliezen door het onderwerp te bespreken. Advocaat Bekema zegt dat de staat 'na een paar brieven over en weer' niet bereid was om de tafel te gaan zitten.
Christiaan Alberdingk Thijm, een advocaat die gespecialiseerd is in internetzaken, en ict-jurist Arnoud Engelfriet zeggen tegen NRC dat de producenten een goede kans maken om gelijk te krijgen over de aansprakelijkheid. Ze moeten dan wel kunnen aantonen dat ze financiële schade hebben geleden, zegt de advocaat. Volgens Engelfriet is het berekenen van de financiële schade een stuk lastiger. Iemand die een film illegaal heeft bekeken, had die film kunnen kijken op Netflix of in de bioscoop, of kunnen aanschaffen op dvd of blu-ray. De waarde die daarmee samenhangt, loopt flink uiteen.
De film- en televisieproducenten hebben nog niet bekendgemaakt welk bedrag ze willen eisen van de staat als de aansprakelijkstelling succesvol blijkt. Vorig jaar spraken de partijen over een geleden schade van 1,2 miljard euro. Dat bedrag was gebaseerd op een vermeend omzetverlies van 78,4 miljoen euro per jaar en de groep stelde dat de staat tien jaar lang heeft toegelaten dat Nederlanders films downloadden uit illegale bronnen. Als de film- en televisieproducenten een schadevergoeding toegewezen krijgen, willen ze met het geld een nieuw productiefonds oprichten 'ter ondersteuning van de creatieve sector'.
In 2014 werd in Nederland het downloadverbod ingevoerd. De filmmakers en televisieproducenten vinden dat de overheid geen werk maakt van het naleven van dat verbod. Producent Klaas de Jong deed vorig jaar ook al aangifte tegen providers vanwege illegaal downloaden. Hij was van mening dat providers vervolgbaar zijn, omdat zij Nederlandse films doorgeven op torrentsites.
De Nederlandse filmdistributeur Dutch Filmworks zei eind 2015 dat het plan was om in 2016 te beginnen met het sturen van schikkingen naar individuele downloaders. Die zouden dan 150 euro moeten betalen om een rechtszaak te voorkomen. Dergelijke praktijken zijn al gebruikelijk in onder andere Duitsland. Tot dusver is dat in Nederland nog niet gebeurd, omdat providers de gegevens van downloaders niet geven.