Een werkgroep van de Verenigde Naties heeft bepaald dat WikiLeaks-oprichter Julian Assange onterecht wordt vastgehouden in de ambassade van Ecuador in Londen. Hij zou vrij moeten kunnen rondlopen en een schadevergoeding kunnen eisen.
Dat schrijft de Working Group on Arbitrary Detention, of WGAD, in een vrijdag gepubliceerd rapport. Hij wordt volgens het rapport onterecht 'vastgehouden' door de overheden van Zweden en het Verenigd Koninkrijk.
Zowel de Zweedse als de Britse overheid is het niet eens met de uitspraak van de werkgroep, laten woordvoerders aan persbureau Reuters weten. Zij ontkennen dat ze Assange hebben beroofd van zijn vrijheid omdat hij vrijwillig de ambassade binnenging. De Britse overheid zal Assange direct arresteren als hij de ambassade verlaat.
De werkgroep was het niet unaniem eens met Assange zijn claim dat hij onterecht van zijn vrijheid wordt beroofd. Drie van de vijf leden van de werkgroep waren het daar wel mee eens, een onthield zich van stemmen en kon zich niet vinden in de mening van het WikiLeaks-boegbeeld.
Assange zocht zijn toevlucht tot de ambassade in 2012 om niet opgepakt te worden in verband met een aanklacht in Zweden. Hij is daar verdachte in een aanrandingszaak en is bang door Zweden aan de Verenigde Staten uitgeleverd te worden vanwege de publicatie van de beruchte Collateral Murder-video en de Cablegate-documenten. De Amerikaanse soldaat die de documenten vrijgaf, Chelsea Manning, kreeg hiervoor 35 jaar cel opgelegd.
De zaak rond Assange loopt al sinds half 2010. Op 7 december 2010 werd hij opgepakt en tien dagen in isolatie gehouden. Daarna had hij 550 dagen huisarrest in het Verenigd Koninkrijk. In het VK vroeg hij asiel aan bij de ambassade van Ecuador waar hij sinds augustus 2012 niet meer uit weggeweest is.
De WGAD van de VN werd in 1991 opgericht om te bepalen of gevangenschap wettig is. De groep bestaat uit onafhankelijke mensenrechtenexperts die willekeurige gevangenneming onderzoeken. Zij spreken zich in een niet bindend advies uit over de vraag of het internationaal recht is geschonden. De werkgroep sprak zich onder andere uit tegen de opsluiting van de in Myanmar populaire politica Aung San Suu Kyi.