ESA maakt miljard-pixelcamera voor Melkweg-foto's

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft een camera ontwikkeld die foto's neemt met een resolutie van een miljard pixels, of 1000 megapixels. Hiervoor is een structuur gebouwd met 106 ccd-beeldsensors, naast een groot aantal spiegels.

De ruimtecamera moet licht kunnen opvangen dat een miljoen keer zwakker is dan het menselijk oog kan registreren. De camera moet een miljard sterren op de foto gaan zetten in het kader van de ruimtemissie Gaia, die delen van het universum in kaart moet brengen. Het gaat vooral om sterren in de Melkweg, maar ook in naburige sterrenstelsels. Ondanks het grote aantal sterren dat op de foto moet, zal de camera slechts één procent van alle sterren in de Melkweg kunnen vastleggen. De missie begint in 2013 en gaat vijf jaar duren. Volgens de ESA is het de grootste camera ooit gebouwd voor gebruik in de ruimtevaart.

Naast een structuur met 106 ccd's krijgt de ruimtecamera een aantal grote spiegels ingebouwd. Het licht valt binnen via twee telescopen en belandt door weerkaatsing uiteindelijk op de ccd's. De ccd-structuur beslaat een oppervlakte van 0,5 bij 1 meter, waarbij de individuele ccd's 4,7cm bij 6cm meten en dunner zijn dan een mensenhaar. Tussen de ccd's zit minder dan een millimeter ruimte. 102 ccd's worden gebruikt voor beeldregistratie, terwijl de overgebleven vier bedoeld zijn voor stabilisatie en het handhaven van de beeldkwaliteit. Het geheel werkt in de ruimte op een temperatuur van -110 graden Celcius.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Reacties (97)

[Daileass]

dat is 9.43 megapixel per ccd
dat lijkt mij er weinig gezien de technologische stand van zaken van ccd's gebruikt in bv compactcamera's. en gezien de grootte van de ccd's laat de dichtheid van de pixels ook te wensen over...
loopt de ESA zo hard achter?

[Umbrah]

Ja, en toen: POEF. Ionen van de zon, gammastraling, vrije elektronen, en al die andere dingen die "onze" veilige dampkring normaal lekker voor ons opvangt.

Ik sta dichtbij een ander ESA project-kandidaat, EUCLID (http://en.wikipedia.org/wiki/Euclid_(spacecraft)), en de levensjaar van 5 jaar vind ik persoonlijk nogal ruim. De reden dat er "low density" chips worden gebruikt, zeg maar, in tegenstelling tot de nano-chips die er in een consumentencamera zitten, is inderdaad de vrije straling en elektronen die de chips behoorlijk stevig ESD-en (wrijf maar eens met een lekker statisch zakje tegen je RAM modules aan, je zult zien dat sommige cellen niet meer van 1 naar 0 willen gaan). Dooie pixels gaan gebeuren, en daar wil je "reserve" voor hebben, immers, je kan maar zoveel "eruit" photoshoppen. Daarnaast zit er natuurlijk apparatuur in om te meten WELKE delen het zijn die stuk zijn, minder gevoelig, of wat dan ook.

Geloof me, dit soort projecten zitten vanaf het begin af aan volgeboekt, en er zijn een hoop "stokpaardjes". EUCLID heeft zoals misschien gelezen is in feite twee chips, omdat het een fusieproject is om te bezuinigen zodat het er waarschijnlijker doorheen komt, en beide "teams" er achter willen dat de sonde zo vroeg, en zo lang mogelijk op HUN stukje lucht gericht staat. Echt heel erg lang zijn die CCD's sowieso niet rendabel: ze worden met de dag slechter vanwege de straling en ionen-bombardementen (de aarde als zonnebril helpt al een beetje maar ook niet altijd), en daarnaast zijn ze afhankelijk van brandstof in zekere mate, koeling is altijd een beetje nodig. EUCLID staat geraamd op 5 jaar "effectief", en 7 jaar "gerekt".

[MaximusTG]

Nee, ze lopen niet achter. Het is over het algemeen zo dat ruimtevaartorganisaties niet de allernieuwste technologie op het gebied van computers/electronica gebruiken (of wat voor technologie ook eigenlijk). De reden is dat elektronica zeer robuust moet zijn tegen de invloed van de harde straling die ze ondervindt in de ruimte.
Als je consumentenhardware zou gebruiken zou je binnen de kortste keren waarschijnlijk last hebben van dode pixels op je sensor.

[Reactie gewijzigd door MaximusTG op 23 juli 2024 14:11]

[jeroen94704]

Precies, zoek maar eens op wat voor processoren er in probes zitten die naar andere planeten gaan. Als dat een 486- of Pentium equivalent is klappen ze in hun handjes hoor. Het duurt heel lang, en is heel duur, om een processor-ontwerp geschikt te maken voor een omgeving met grote hoeveelheden straling.

[BoozeWooz]

Jup, ik dacht ergens gelezen te hebben dat NASA zo opzoek was naar 8086 cpu's dat ze oude medische apparatuur uitelkaar lieten halen. Ik heb hier nog wat 8086 en 8088's, bel maar als je ze nodig hebt .

Het is niet zo makkelijk als een systeem 'upgrade', er zal echt veel aangepast moeten worden wil alles aangestuurd kunnen worden door een nieuwe CPU. De instructieset is danwel hetzelfde, en CPUs kunnen tegenwoordig nog in Real mode draaien, maar er zijn enkele technische bezwaren:

1. Hoger nm procede is vaak robuuster, worden daarom vaak in pinautomaten gebruikt (zie recente explosie intel fabriek, waar nog pentiums worden geproduceerd)
2. Vacuum koelt niet. Bijna vacuum nauwelijks (denk aan thermosfles). Oude CPU's hebben geen actieve koeling nodig (vaak zelfs geen passieve).
3. Jaren '70-80 tech, slechte cpu's zijn waarschijnlijk niet het grootste probleem.
4. Met code optimalisatie kom je een heel eind. Het is niet zo dat ze daar Vista Aero gaan draaien; alleen de brood nodige dingen. 5-10 MHz is, vind ik, nogsteeds ongeloofelijk snel. Enkele miljarden cycles per SECONDE? Je zou verbaasd zijn hoeveel je hiermee kunt.

[Reactie gewijzigd door BoozeWooz op 23 juli 2024 14:11]

[El_ByteMaster]

Ruimtevaartorganisaties lopen wel achter; wat MaximusTG zegt is uiteraard ook waar. Het probleem is dat missies lange planningstrajecten kennen en dat alleen gebruik gemaakt kan worden van wat, op het moment van het maken van het plan, beschikbaar is als bewezen (hardened) technologie - vanwege de enorme kosten kunnen er geen risico's genomen worden. Soms kan het ook zijn dat bepaalde "bewezen" technologie gewoon voldoet aan wat het moet doen (een 8-bit CPU bijvoorbeeld) en voor 100% bekend is hoe het precies werkt. Dit laatste is van belang als er iets misgaat en uitgezocht moet worden (1) wat er misging en (2) wat er op afstand aan gedaan kan worden. Hoe meer data je hebt, hoe meer kans om dit te doen.

Vergeet ook niet dat veel technologie geschikt voor gebruik in de ruimte in het kader van militaire/spionage doelen worden ontwikkeld en dus niet direct beschikbaar is voor civiele missies.

[grimlock]

Waarschijnlijk dat ze meer voor degelijkheid gaan als voor de nieuwste hardware waar nog kinderziektes in zitten. Ik geloof dat de shuttles ook nog op een 486 liepen.

[Clubbtraxx]

Lopen want de laatste gaat morgen de lucht in als het weer mee zit.
Enne ze maken daar nog volop gebruik van 386 zelfs.

Voldoet prima, weinig warmte ontwikkeling en snel genoeg voor wat het moet doen.

En ja, de meest aannemelijke verklaring voor de wat minder hires CCD lijkt mij ook de betrouwbaarheid.

[dmantione]

De spaceshuttles maken niet gebruik van x86. Ja, de astronauten hebben moderne laptops om hun werk op te doen, maar de shuttle zelf beschikt over 6 computers gebaseerd op een oude architectuur van IBM.

Toen de shuttle ontwikkeld werd waren microchips nog te experimenteel, de processoren bestonden uit losse componenten. In plaats van DRAM gebruikte men ferrietkerngeheugen. In de loop der tijd werd het ondoenbaar om daar mee te blijven werken; bepaalde producenten moesten speciaal produktielijnen openhouden voor reserveonderdelen waar geheel geen markt meer voor was.

IBM heeft de shuttlecomputers daarom begin jaren '90 opnieuw ontwikkeld op basis van moderne componenten. De computers zijn functioneel echter identiek aan de oude computers; ze draaien precies dezelfde software, gebruiken dezelfde verbindingen met de rest van de shuttle, zijn even krachtig e.d.

[Verwijderd]

Waarschijnlijk is deze "oude" hardware ook grondig getest op de extreme omstandigheden daarboven. Het lijkt me niet mogelijk om altijd de nieuwste tech te gebruiken in de ruimtevaart, als je eenmaal klaar bent met testen is de technologie alweer een stuk verder gevorderd.

[e_balk]

Ik denk eigenlijk, dat deze apparatuur toch wel behoorlijk High Tech is, zoals Caseman al zegt, zijn de CCD pixels veel groter, om meer scherpte bij lage belichting te genereren.

Daarnaast is de techniek gericht op betrouwbaarheid en robuustheid. Ik vermoed dat deze producten gewoon door specialistische bedrijven ontwikkeld is en dat het state of the art is op het gebied waar het voor bedoeld is.

[Verwijderd]

De ruimtecamera moet licht kunnen opvangen dat een miljoen keer zwakker is dan het menselijk oog kan registreren.

Dat is niet iets wat normale compactcamera's kunnen.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 14:11]

[Crim]

Wel met een sluitertijd van 277 dagen

[Korben]

Ja, maar dat schiet niet echt op, na 277 dagen zie je niet echt dezelfde sterren als wanneer je de sluiter indrukte. Krijg je wel een heel psychedelische foto, maar dat is niet wat je wilt.

[K_VL]

Dit valt best mee als je in de ruimte steeds op hetzelfde punt gericht bent

[Verwijderd]

Dat is waar Hubble en consorten goed in zijn, en waarom het uiterst belangrijk was dat de gyroscopen vervangen werden bij Hubble.

[lezzmeister]

Niet waar. Hubble werd eens op een zwart punt in de ruimte gericht voor een tijdje.
En er kwamen gewoon weer sterrenstelsels tevoorschijn, geen paddo foto.

Hubble deep field: www.youtube.com/watch?v=DM5f036pq4U

[Gepetto]

Sterren die zomaar tevoorschijn komen bestaan niet. Een ster is zichtbaar zodra het licht ervan de aarde heeft bereikt. Bij de sterren die we nu zien is dat al het geval, maar voor andere kan dat nog rustig een miljoen jaar duren. Uiteindelijk (maar dat gaan wij allemaal niet meer meemaken) zijn er 's-nachts zoveel sterren zichtbaar, dat het op aarde net zo licht zal zijn als overdag.

Wat deze camera doet is het licht opvangen van sterren die zover weg staan en waarvan het licht zover is 'versnipperd' dat het met het menselijk oog niet meer zichtbaar is. Dat jij in de ruimte een zwart gat waarneemt, wil dus niet zeggen dat er ook voor 100% geen licht is.

[Caseman]

grote pixels zijn gevoeliger en geven minder ruis. Is wel handig als je sterren wil fotograferen.

[mjtdevries]

Dat is allebei niet waar.

[Sunbeam-tech]

Nou ik ben dan wel benieuwd naar je verklaring dan...

[mjtdevries]

Ik ben benieuwd naar een onderbouwing voor jouw en Casemans stelling dat het meer ruis geeft.

De meeste mensen hebben totaal geen besef hoe vreselijk gevoelig een sensor in een standaard consumenten dSLR al is. Die dingen kunnen een enkele foton al registeren.
In veel alledaagse situaties bestaat de ruis voor het grootste gedeelte uit foton ruis.
Je "ziet" dat licht uit fotonen bestaat.

En dan hebben we het over sensors bij kamer temperatuur. Dat is wat betreft ruis veel ongunstiger dan -110 graden.

kleine pixels geven meer detail. Dat is pas ècht handig als je sterren wilt fotograferen.

[Bonez0r]

Kleine correctie: meer pixels geven meer detail. Daarom werken ze ook met 106 ccd's. Maar dat verklaart nog niet waarom ze geen ccd's met een hogere pixeldichtheid gebruiken. Volgens mij heeft Caseman wel degelijk een punt. Grotere pixels op een ccd vangen meer licht op en hebben daardoor juist minder last van ruis. Daarom geeft een dslr met een grote ccd ook minder ruis dan een compact cameraatje met een kleine ccd bij hetzelfde aantal pixels.

[Reactie gewijzigd door Bonez0r op 23 juli 2024 14:11]

[Jortio]

Nee, voor de cameras die wij gebruiken draait het voornamelijk om sensoroppervlak.
De betere sensor in een compactcamera doet niet of nauwelijks onder voor een groot deel van de sensoren zoals je die in DSLR's vindt, als we naar een gelijke oppervlakte van beide sensoren kijken. Kortom, hier zijn kleinere pixels niet zozeer de oorzaak van meer (totale hoeveelheid) ruis en bieden tegelijkertijd ook voordelen.

Maar in dit specifieke geval hebben we het over astrofotografie i.c.m. waarschijnlijk langere sluitertijden. In dat specifieke geval wordt de uitleesruis, die bij de huidige consumentencameras (zowel compact als DSLR) extreem laag is, een veel belangrijkere factor. En die uitleesruis wordt wél negatief beïnvloedt door miniaturisatie van pixels. Dat zou een reden kunnen zijn voor het relatief lage aantal pixels (lees grotere) per CCD. Daarnaast is het natuurlijk ook zo dat als je uitgaat van een bepaalde sensorgrootte (t.b.v. algehele ruisprestaties), meer pixels ook meer kosten betekent (one off sensoren, veel meer data en dus rekenkracht, temperaturen). En budgetten zijn vast niet oneindig.

[Reactie gewijzigd door Jortio op 23 juli 2024 14:11]

[WhosYaDaddy]

Vergeet ook niet dat er nog zoiets als een diffractielimiet is: Bij het lenzensysteem hoort een minimale pixelgroote. Onder die grootte gaan zitten heeft weinig zin, want dan vallen de sterren toch niet van elkaar te onderscheiden.

[Jortio]

Diffractie is geen harde limiet, meer een glijdende.

[arthur-m]

Je eerste en laatste argument xijn correct, je stelling vwb: 'grotere pixels op een ccd vangen minder ruis op', niet. De reden waarom esa hier toch voor kiest is nog niet boven water, maar je argument klopt niet

[BoozeWooz]

Wellicht om wat robuuster te zijn ivm ruimtepuin, stof, radioactiviteit (zonnevlammen) ed. Kunt je voorstellen dat als alles op 1 mm^2 gepropt word en er iets gebeurt alles gelijk kapot is, en in dit geval dan slechts 1 vd 106 ccds.

[Verwijderd]

De hoeveelheid licht die je opvangt wordt puur en alleen bepaald door de grote van de ingangspupil van de lens. De reden dat een dslr minder ruis geeft dan een compact camera is niet dat de sensor groter is, maar dat de lens opening (pupil) groter is. Gebruikt je dezelfde pupil, dan krijg je dezelfde hoeveelheid ruis.

De grootte van de pixels is derhalve niet zo relevant. Je kunt de vergroting van het objectief gewoon aanpassen aan de grootte van de sensor. Een kleine sensor vangt dan net zo veel licht als een grote sensor, namelijk gewoon de hoeveelheid die de lens binnenkomt.

De enige reden om een grotere sensor te gebruiken, is wanneer de vergrotingsfactor van je objectief een onhandig f-nummer produceert. Lenzen met een groter f-nummer zijn namelijk simpeler te produceren dan met een klein f-nummer.

[Jortio]

"De hoeveelheid licht die je opvangt wordt puur en alleen bepaald door de grote van de ingangspupil van de lens. De reden dat een dslr minder ruis geeft dan een compact camera is niet dat de sensor groter is, maar dat de lens opening (pupil) groter is. Gebruikt je dezelfde pupil, dan krijg je dezelfde hoeveelheid ruis."

Hangt er maar net vanaf hoe je het bekijkt. Bovenstaande klopt als je het gezichtsveld en de ingangspupil gelijk houdt. Maar eenzelfde lens (met gelijke grootte ingangspupil) op een APS-C of fullframe camera, zorgt toch voor minder ruis bij laatstgenoemde. En ook bij gelijke F-stop, brandpuntsafstand en sluitertijd, zal de camera met de grotere sensor (bij vergelijkbare sensortechniek) in het voordeel zijn.

[Gamebuster]

Dat is wel waar.

[Magic]

De hoeveelheid ruis die je op je foto krijgt staat in direct verband met de "pixelgrootte". Met grotere pixels vangt men dus meer licht op, waardoor je minder last hebt van ruis.

[Verwijderd]

Dat is een hardnekkig misverstand. De hoeveelheid ruis die je op de foto krijgt staat in direct verband met de grootte van de lens opening. De grootte van de pixel speelt nauwelijks een rol.

De reden dat je mobieltje veel ruis heeft, is simpelweg omdat de lens (opening) zo verschrikkelijk klein is. Zet er een DSRL lens op, en beeld het op dezelfde kleine sensor af, en je krijgt dezelfde ruis als in een DSRL. Is alleen optisch nogal lastig voor elkaar te krijgen. (Heeft dan meer weg van een micrsocoop...)

[rhodium]

Ik denk dat de temperatuur en het licht opvangst een grote rol spelen. Denk niet dat je zit te wachten op blauwe vlekken en andere verstoringen

[Alwinonline]

Ik denk dat het meer te maken heeft in de omgeving waar het allemaal moet werken. De kans is groot dat de laatste ccd's minder lang/niet mee gaan in zulke omstandigheden.

[Korben]

Nee, maar de camera die ESA heeft gebouwd is niet echt bedoeld om bij volle zon vakantiekiekjes mee te schieten, maar:

De ruimtecamera moet licht kunnen opvangen dat een miljoen keer zwakker is dan het menselijk oog kan registreren.

Doe dat maar eens na met je 16 megapixel dSLR. Daarom is de pixeldichtheid dus 'laag'; omdat de individuele pixels relatief groot zijn om zoveel mogelijk fotonen te kunnen opvangen.

[Menesis]

ik denk dat de gemiddelde huis en en keuken CCD niet bij -110 graden celcius werkt...

[Verwijderd]

Dat valt wel mee. Zolang je geen condensatie hebt, blijft het gewoon werken.

[Cheetah_777]

Gaia's measurements will be so accurate that, if it were on Earth, it could measure the thumbnails of a person on the Moon.
Gaia’s transmitter is weak, much less powerful than a standard 100 W light bulb. Even so, this equipment will be able to maintain the transmission of an extremely high data rate (about 5 Mbit/s) across 1.5 million km. ESA’s most powerful ground stations, the 35 m-diameter radio dishes in Cebreros, Spain, and New Norcia, Australia, will intercept the faint signal transmitted by Gaia.

In het main artikel rechterkant, factsheet, staat nog meer leuke info

edit: linkje:
http://www.esa.int/esaSC/SEMZ4E1A6BD_index_0.html

[Reactie gewijzigd door Cheetah_777 op 23 juli 2024 14:11]

[Xthemes.us]

Standaard 100w lampje? Daar is niks standaard aan! 20-50w is standaard. Niettemin uiteraard nog een steeds een indrukwekkende prestatie

[Gamebuster]

een standaard 100W lamp, dus geen bijzondere 100W lamp; de meest gebruikelijke 100W lamp.

[Aham brahmasmi]

Maar 100W is 100W, standaard of bijzonder maakt geen verschil. Een gloeilamp is geen radiozender dus het gaat puur om het vermogen en daarmee heeft Xthemes.us dus eigenlijk gelijk met zijn opmerking.

[Verwijderd]

voor amerikanen is een 100Watt gloeilamp een vrij gangbare maat... blijkbaar...

Grappig dat de taal zo universeel is dat je vergeet dat het van de andere kant vd wereld komt. we begrijpen ze prima, maar toch is daar niet 'alles' net zoals hier.

[Verwijderd]

Het geheel werkt in de ruimte op een temperatuur van -110 graden Celcius.

Dat is een aardig hoge temperatuur!
Ik ben benieuwd of ze de rotatie van het ding moeten aanpassen van tijd tot tijd om de temperatuur op peil te houden.

[BSTNjitRam]

Je hebt het minteken gezien dat er voor staat?

[Verwijderd]

Ja. Maar de omgeving daar is rond de 4 Kelvin, dus rond de -270 graden. Oftewel, ze moeten de warmtestraling van de zon gebruiken (of iets anders) om hem op operationele temperatuur te houden.

[Verwijderd]

Om een baan rond de aarde is het niet ontzettend koud. Om zulke koude temperaturen te bereiken is dus absoluut een vorm van actieve koeling nodig anders zou de boel gewoon (gemiddeld) 20 graden Celcius (ofzo) worden, en de kant van de satelliet die naar de zon staat is dan ook geisoleerd. Bijvoorbeeld Herschel (ruimtetelescoop) heeft een (vloeibare) heliumvoorraad aan boord die langzaam verdamt wordt om de boel koud (4 Kelvin) te houden. Als straks (over een jaar ofzo) de Heliumvoorraad op is zullen de detectoren opwarmen en stoppen met werken; einde missie. Je zou ook een (actieve) adsorptie koeler kunnen gebruiken (zoals de opvolger van Herschel, SPICA), om een theoretisch oneindige levensduur te krijgen, maar dat geeft andere problemen, zoals de trillingen / EM veld van de koeler zelf die de metingen verstoren.

[WhosYaDaddy]

Common misunderstanding:

- De 'temperatuur' van de achtergrondstraling van de Big Bang (Cosmic Microwave Background radiation) is 2.7 K ongeveer. Dat is een radio-astronomie-term, die slaat op een equivalente black-body radiator. [ Stel dat je een perfect zwarte bol hebt, en je verwarmt die tot een bepaalde temperatuur (bvb 800°C) dan zal die licht gaan uitzenden (bvb dus rood licht). Als je straling meet kan je het omgekeerde doen, en dus berekenen hoe warm iets zou moeten zijn ]

- In de nabije ruimte zelf hangt plasma, met temperaturen van 10 KeV - 50 MeV (zonnewind, Van Allen-belts,...). 1 eV is een temperatuur van 11600 K. Dat kan je moeilijk koud noemen, maar de densiteit van die deeltjes is dan ook weer laag (een paar duizend per kubieke meter, afhankelijk van de hoogte van de baan)

Temperatuur van een ruimtetuig wordt dus gedomineerd door een warmtebalans: warmte in - warmte uit = temperatuur. Dit wil zeggen - de naar de zon gerichte kant vangt zo'n 1400W/m² op, en de andere kant moet dat afleiden door afstraling. Satellieten hebben daarom eigenlijk een door de ontwerpers gedefinieerde temperatuur (meestal zo rond de -20°C - +40°C, afhankelijk van de stand en het soort satelliet).

O/T: 110 K betekent dus dat er gekoeld moet worden, of met een simpel passief zon-werend scherm de instraling beperkt moet worden. Dat kan namelijk net tot iets in die buurt "koelen".

[jeroen94704]

Nou, de electronica ed zullen wel voldoende warmte genereren om koeling ipv verwarming noodzakelijk te maken.

Bovendien is "omgevingstemperatuur" in de ruimte een beetje een glibberig begrip. Want wat is "omgeving" in een vacuum? Er is geen lucht die een bepaalde temperatuur heeft. Het enige wat je kan zeggen is dat er een bepaalde hoeveelheid energie per vierkante meter aan straling binnenkomt. En zelfs dan is het nog afhankelijk van de golflengte van die straling of en in welke mate dit ook daadwerkelijk in warmte wordt omgezet.

In het geval van Gaia wordt een parasol gebruikt om het zaakje op een constante temperatuur te houden. Kijk hier maar eens: http://www.esa.int/esaSC/SEM5171XDYD_index_0.html

Voor zover ik lees is dat het enige wat ze doen, dus blijkbaar wordt bij gebruik van die parasol de gegenereerde warmte even snel afgevoerd als ze geproduceerd wordt bij -100 graden C.

[Reactie gewijzigd door jeroen94704 op 23 juli 2024 14:11]

[Shal-Ziar]

Vergeet niet dat het afvoeren van warmte ook een groot probleem is, in de ruimte is het namelijk niet mogelijk warmte weg te geleiden aangezien de ruimte voor meer dan 99% uit niets bestaat. De straling die van de zon afkomstig is zorg ervoor dat ruimtesonden relatief snel opwarmen, dit is dan ook de reden dat veel sattelieten en dergelijken zijn ingepakt in glimmende folie om zo de inkomende straling zoveel mogelijk weg te kaatsen.

[iveken]

3-4K is de algemeen aanvaarde temperatuur in de lege ruimte, ver van alle sterren (minimum is 2,7K achtergrondstraling oerknal, dus niet 0).

Heb ooit ergens gelezen dat in ons zonnestelsel net buiten Pluto het 30-40K (-240 gr C) zou zijn.
Een satelliet rond de aarde, dichter bij de zon, zal het wel 'ietsje' warmer hebben, maar is ook onderhevig aan extremere temperatuurverschillen.

Er moet dus -zoals je zelf aangeeft- slim omgegaan worden met isolatie, koeling en verwarming om die constante operationele temperatuur van -110 graden Celcius te halen.

[swel]

lol was een instinkertje. -110 is hoog daar..

[Bonez0r]

Vergeet niet dat het ding energie van de zon nodig heeft om te kunnen werken, dus hij zal wel in de volle zon staan, vandaar de hogere temperatuur. Als hij in de schaduw van de Aarde zou staan zou het inderdaad een flink stuk kouder zijn.

[Reactie gewijzigd door Bonez0r op 23 juli 2024 14:11]

[Daniel_Elessar]

Erg interessant, ben benieuwd wat ze kunnen/gaan ontdekken.
Nu nog duikboten voor de diepste troggen in de wereld en we hebben de aarde ook in kaart.

[Wicket]

Het doel van deze missie is om de afstanden tot sterren zeer nauwkeurig te bepalen. Het is de opvolger van de Hipparcossatteliet die nauwkeurig afstanden wist te bepalen voor 'maar' 100.000 sterren.

Afstandsbepaling blijkt een van de meest lastigste problemen in de sterrenkunde. Een goed wapen is de parallaxmethode (zie http://en.wikipedia.org/wiki/Stellar_parallax). Hiervoor moet je echter zeer nauwkeurig de posities van sterren aan de hemel gebruiken, vandaar deze missie.

Het is niet de afstandsbepaling van sterren zelf waarmee we echt iets kunnen ontdekken. Hopelijk kan deze missie voldoende 'standaardkaarsen' waarnemen, sterren die in een bepaald stadium van het leven zijn en die we gebruiken om afstanden tot sterrenstelsels te gebruiken. We weten echter niet of variabiliteit in de stereigenschappen kan leiden tot een verkeerde afstandsschatting.

[arjankoole]

met een bathyscaaf kan dat al, en ze zijn al op de diepste plek (de mariannentrog, 11km) geweest met zo'n ding.

Echter, het is nogal duur, gevaarlijk (als je een bemande duikboot neemt, en geen rov), en tijdrovend, en het is best lastig daar budget voor te krijgen.

[Bonez0r]

http://tweakers.net/video...n-oceanic-onderzeeer.html

[Dj Neo Ziggy]

Wat moet dat voor een data opleveren? Stel mijn D500 doet al 25 mb voor een raw.

[arjankoole]

nou, reken maar mee: je D500 is 16 megapixels, dus 16/1000 van deze camera, dus 25 mb / 0,016 = 1.562,5 MB.

Dus een goeie anderhalve Gigabyte aan foto. Veel plezier

[Huismus]

Dat wordt nog wel groter, want ze slaan het echt niet op in JPEG. Waarschijnlijk in een soort RAW-achtig systeem dat met enorme bestanden om kan gaan.

[djunicron]

Dat is al in Raw. Of anders omschreven: een 9,43 mpix per sensor foto is bij een optimale iso waarde 12,1MB groot bij 14bit/pixel in CR2 format (Mainstream Canon, niet waarschijnlijk dat dat hier gebruikt wordt, maar toch). En dat kan nog iets groter zijn bij maximale contrasten, maar ik vraag me af of je dat kan krijgen in de ruimte.

Dus ja, een foto van 1200MB zou niet vreemd zijn voor een dergelijke camera. Echter zou het me niet verbazen als dit een grove onderschatting is, en dat ze of een vorm van HDR opname toepassen, of met meer bits per pixel werken. (eigenlijk hetzelfde) In beide gevallen (of dat éne geval dus), zal de plaat snel 3-4x zo groot worden.

5GB per plaat is niet iets wat Nasa's Pleiades systeem niet aan kan hoor... Ik vraag me alleen eerder af hoe ze de data willen opslaan / overdragen? Zeker als ze "prime" momenten in detail willen vastleggen, zullen ze behoorlijke overdracht nodig hebben, gezien status conversies van sterren in fracties van secondes kunnen optreden. Een tiental foto's per seconde op dit formaat lijkt me dan wel weer redelijk extreem...

[Wolfos]

Lekkere hoeveelheid RAM moet je dan hebben om die te bekijken zonder lag.

[Xthemes.us]

Ach, volgens mij zijn ze daar wel op voorbereid

NASA's Pleiades system contains 182 SGI Altix ICE compute racks, consisting of 111,104 cores of Intel® Xeon® processors. The system now contains 185.3 TB of total shared memory, two SGI® InfiniteStorage 15000 RAID arrays, and 5.1 petabytes of storage.

bron: http://www.sgi.com/compan...s/2011/june/pleiades.html

Ze werken daar op een iets andere schaal dan wij dat thuis doen met compact camera en laptop

[gp500]

Dat is de nasa. Dit is een telescoop gemaakt en beheerd door onze eigen ESA.

Een beter persbericht met duidelijke foto's vind je hier btw.
http://sci.esa.int/scienc...index.cfm?fobjectid=48901

De opzet van de CCD, niet echt een normaal vlak waar het licht even opvalt.
http://sci.esa.int/scienc...-plane_20090720_small.jpg

[Menesis]

had microsoft niet een leuk project lopen om extreem grote foto's efficient te bekijken?

[Durandal]

Verder weg gaan staan...

[dollyking]

uit het stuk zijn een tweetal dingen niet duidelijk, men wil dus een miljard sterren op een foto vastleggen met een miljard pixels. zal dan wel uit meerdere foto's bestaan en dan opgeteld.
daarnaast schrijft men dat er dan 1 procent is gefotografeerd. is het totaal al bekend dan?
alleen "onze " melkweg schijf bevat waarschijnlijk al meer dan 20 triljoen sterren.

[Blord]

Onze Melkweg stelstel bevat ongeveer 200 miljard sterren. Wat jij daar beweert is al een factor 100 meer. En niet alle sterren zijn zichtbaar, sommige sterren zijn zwakke dwergsterren en lichtzwakke reuzen. Praktijk zal het uitmaken hoeveel sterren er te zien is op 1 foto.

[marhalm]

Er wordt geschat dat het hele heelal ongeveer 100 miljard sterrenstelsels heeft. Er zijn sterrenstelsels bij die tientallen, zo niet honderden keren meer sterren bevatten dan onze Melkweg. Pretty big place

[Pim0377]

nou ja, zo'n ding bouw je ook niet in een jaar ofzo he, dus ze hebben waarschijnlijk gepakt wat op het moment van constructie beter dan gangbaar was en het daar omheen gebouwd.

Als je dat steeds gaat veranderen zogauw eer betere camera's zijn, dan komt zo'n ding natuurlijk nooit af.

[Reinstein]

Nu zit er nog een kiertje van <1mm tussen de ccd's:
Buigen ze het licht bij zodat er niks op de kieren komt, of is het een soort raster foto, en bedenken ze die pixels er bij?

[ruurd v.]

Is het dan zo dat deze camera 5 jaar lang foto's maakt met 1GP per foto? Zouden deze foto's dan vervolgens worden samengevoegd tot één foto met een resolutie van een aantal TP? Zal een tijdje duren voor die is ingeladen lijkt me..

[Aham brahmasmi]

Is het dan zo dat deze camera 5 jaar lang foto's maakt met 1GP per foto? Zouden deze foto's dan vervolgens worden samengevoegd tot één foto met een resolutie van een aantal TP? Zal een tijdje duren voor die is ingeladen lijkt me..

Er is natuurlijk geen enkele reden om de foto's aan elkaar te plakken (stitchen) om er één bestand van te maken en dan in één keer in te laden.

[Auredium]

Indrukwekkend.

De specificaties van deze camera zijn bijna duizelinwekkend te noemen. Het doet me deugd om te zien dat de ESA een dergelijk project heeft opgezet. Ongetwijfeld zal het de bedoeling zijn om het licht van sterrenstelsels en zonnen welke zeer ver weg zijn op te vangen. Ik hoop dat d e ESA de kiekjes van dit monster deeld met het publiek zodat we allemaal kunnen zien en genieten wat er allemaal daar achter is.