Een tweede lamp
Samengevat
IKEA heeft een tweede versie van zijn 'Symfonisk Tafellamp met wifi-speaker' op de markt gebracht. Die klinkt beter dan de eerste versie. Het is ook prettig dat kap en voet los van elkaar verkrijgbaar zijn en IKEA twee verschillende varianten van de kap aanbiedt. Verder heeft deze versie een grotere fitting, waardoor je uit veel meer verschillende peertjes kunt kiezen. Het geluid van de nieuwe tafellamp haalt het echter nog niet bij dat van de Sonos One, die wel nog steeds iets duurder is.
In de zomer van 2019 verschenen de eerste twee producten uit de Symfonisk-lijn van IKEA op de markt. Je kon toen bij het Zweedse woonwarenhuis terecht voor een boekenplankspeaker en voor een wifispeaker verborgen in een tafellamp. Alsof dat niet genoeg was, bracht IKEA in de afgelopen zomer ook nog een schilderijlijst op de markt waarin luidsprekers verscholen zijn. Kennelijk was IKEA tevreden met de boekenplankspeaker en de schilderijlijst, maar niet met de tafellamp, want daarvan is sinds kort een nieuwe versie op de markt, die opnieuw 'Symfonisk Tafellamp met wifi-speaker' gedoopt is.
Uiteraard is ook de nieuwe tafellamp weer samen met Sonos ontwikkeld en daarmee is het net zo vanzelfsprekend dat je de lamp kunt opnemen in je Sonos-configuratie. Dat is geen vereiste; je kunt de tafellamp ook gebruiken zonder dat je andere Sonos-producten in huis hebt. De nieuwe tafellamp is in wit en zwart verkrijgbaar. Dat niet alleen, bij de voorganger bestond de lamp uit een geheel; de nieuwe bestaat uit een losse voet en kap. De voet is er in één model, waarbij je kunt kiezen uit zwart en wit, van de kap zijn twee verschillende modellen leverbaar. Er is een glazen model, dat in zwart en wit leverbaar is, en een kap die van stof is gemaakt. Ook daar zijn twee varianten van. Een met een witte kern en een zwart omhulsel en een tweede variant die geheel wit is.
:strip_exif()/i/2004847598.jpeg?f=imagenormal)
Losse kap
In de winkel koop je voet en kap los, online kun je ze ook als een geheel bestellen. De voet kost 129 euro, de stoffen kap 20 euro en de glazen kap 30 euro. Een set met stoffen kap kost dus 149 euro en een set met glazen kap 159 euro. De nieuwe tafellamp is daarmee ongeveer even duur als zijn voorganger. Die werd voor 179 euro geïntroduceerd, maar later afgeprijsd naar 155 euro. De lamp is goedkoper dan de schilderijlijst, die 179 euro kost. IKEA heeft ook de wifiboekenplankspeaker nog in het assortiment; die kost 100 euro. De speakers van IKEA zijn daarmee nog steeds iets goedkoper dan de One, het instapmodel van Sonos zelf, die een straatprijs van 200 euro heeft.
Dat IKEA twee verschillende modellen van de kap levert, is uiteraard slim. Zo biedt de keten meer variatie. Sinds de komst van de schilderijlijst lijkt dat het thema bij de Symfonisk-producten. Bij beide varianten moet je de kap dus op de voet monteren. Bij de stoffen kap draai je daarvoor een ring los die rond de fitting is geschroefd. Je draait de kap vervolgens vast door de ring weer om de fitting te schroeven. Dat zit lekker stevig.
:strip_exif()/i/2004847616.jpeg?f=imagenormal)
Bij de glazen kap werkt het iets anders. Daar kun je de ring rond de fitting laten zitten. In plaats daarvan klik je de onderkant van de glazen kap vast in een uitsparing in de voet. Helaas is die verbinding veel minder stevig. Het deel van de kap dat je vastklikt, is namelijk van een vrij dun kunststof en doordat zowel de voet als het glazen deel van de kap best zwaar is, voelt het kunststof verbindingsstuk wat fragiel aan. Het geheel optillen aan de kap lijkt geen goed idee. Gelukkig is een dergelijke lamp ook geen meubelstuk dat je vaak zult verplaatsen.
Nu wel E27
Het is wel heel prettig dat IKEA de nieuwe tafellamp van een grotere fitting heeft voorzien. De eerste editie had een kleine E14-fitting, de nieuwe heeft de grote E27-fitting, wat maakt dat je meer keuze hebt uit lampen die je in de fitting kunt schroeven. IKEA heeft overigens voor de verlichting nog steeds geen slimme functionaliteit ingebouwd. Je kunt uiteraard wel zelf een slimme lamp in de fitting schroeven en wat ons betreft is dat prima. Zo heb je de keuze.
:strip_exif()/i/2004847604.jpeg?f=imagenormal)
De twee varianten van het nieuwe model in het zwart met het oude model in het wit
Bediening
Net als bij zijn directe voorganger is de voet van de nieuwe tafellamp weer cilindrisch van vorm. Toch is er een opvallend verschil. Bij de originele tafellamp stond de cilinder op een ronde plaat waarin de drie knoppen waren verwerkt waarmee je de muziek kunt pauzeren en het volume kunt regelen. Die ronde plaat is verdwenen. De voet bestaat nu uit een stevige en ook behoorlijk zware voet die grotendeels met stof bekleed is. Alleen onderaan is een strook zichtbaar die van kunststof is. Op de scheiding tussen die twee bevindt zich aan de voorkant van de tafellamp een kleine schakelaar waarmee je de verlichting in- of uitschakelt. Dat is een hele verbetering ten opzichte van het eerste model, dat een wat merkwaardige draaischakelaar aan de zijkant had.
We zijn dan weer minder te spreken over de plaatsing van de audioknoppen. Die zijn nu achter op de voet te vinden. De ronde plaat die bij het eerste model onder de voet was geplaatst, was niet heel mooi, maar zo waren wel de audioknoppen makkelijk bereikbaar. Dat is nu, met een plek op de achterkant, niet meer het geval. Je kunt je afvragen hoe vaak je de knoppen zult gebruiken; een dergelijk audiosysteem bedien je immers hoofdzakelijk met je telefoon. Toch hadden we de knoppen graag aan de voorkant gezien, voor het geval dat de lamp dichterbij is dan je telefoon of als iemand zonder toegang tot het systeem toch even het volume wil regelen.
Iets dergelijks speelt bij rgb-led die in de audioknoppen is verwerkt. Ook die zit dus aan de achterkant en zul je niet zien als je de tafellamp gebruikt. Gelukkig is de kleur van de led vooral van belang tijdens het installeren. Als dat klusje eenmaal geklaard is, zul je de led verder weinig nodig hebben. Hij geeft dan op subtiele wijze aan dat de speaker actief is. Ook die indicatie hadden we echter liever voorop gezien.
Afwerking
Los daarvan is de voet onberispelijk. Hij is mooi stevig en de bekleding is strak afgewerkt. Dat laatste is een verbetering ten opzichte van het voorgaande model. De bovenkant is slim geconstrueerd, waarbij de twee kappen dus ieder op een andere manier bevestigd kunnen worden, zonder dat je daar iets van ziet als een van beide gemonteerd is. IKEA heeft onder aan de voet rubberen voetjes geplaatst, zodat hij niet alleen stevig staat, maar ook niet van zijn plek zal glijden. De voetjes bieden bovendien enige isolatie als je het volume van de tafellamp opschroeft.
Onder in de voet is de C7-lichtnetaansluiting verwerkt. IKEA levert een mooie, met stof omklede kabel mee. Onderin vind je ook de RJ45-aansluiting die standaard aanwezig is op de Symfonisk-producten. Daarmee kun je de tafellamp op bedraad internet aansluiten. Als het goed is, zal dat enkel nodig zijn om mogelijke problemen bij installatie van de lamp op te lossen. Net als bij de overige Symfonisk-producten werkt de tafellamp in principe draadloos via wifi. Al met al heeft IKEA een mooi uiterlijk aan de tafellamp meegegeven. Ons spreekt de glazen variant het meest aan, maar het is erg prettig dat er keuze is. Enig minpunt is dus de wat zwakke koppeling tussen de voet en de glazen kap.
Sonos-app
Wat functionaliteit betreft is de tafellamp hetzelfde als de schilderijlijst en de boekenplankspeaker. Dat wil zeggen dat hij in het ecosysteem van Sonos past. Sterker, zoals in de Symfonisk-lijn gebruikelijk is, heb je de Sonos-app nodig om de speaker te kunnen bedienen. Die app is beschikbaar voor Android en iOS. Je hebt dus ook een mobiel apparaat nodig om de speaker aan te sturen. Hij maakt gebruik van je wifinetwerk, een fysieke audio-ingang is er niet bij en je kunt ook geen muziek streamen via bluetooth. De tafellamp heeft een ethernetaansluiting, maar die gebruik je voornamelijk bij het installeren.
Je kunt met de Sonos-app uiteraard muziek streamen van alle bekende streamingdiensten, maar ook muziek afspelen die op je telefoon staat. Muziek afspelen via een laptop of pc kan ook, al is het Sonos-ecosysteem daar duidelijk niet voor bedoeld. De Sonos-app is er dus ook voor iOS; de speakers van Sonos, en daarmee ook de Symfonisk-speakers, zijn compatibel met Airplay 2.
Je kunt de Symfonisk bovendien toevoegen aan de IKEA-producten die je bedient met de eigen Home Smart-app van de meubelwinkel. Je kunt de speaker dan tegelijk bedienen met andere slimme IKEA-producten, zoals verlichting en rolgordijnen. Zo kun je een heel ochtendprotocol opstellen, waarbij keurig op tijd het licht aangaat, de gordijnen opengaan en de juiste muziek gaat spelen. Dat kan overigens alleen als je de IKEA Trådfri-verbindingshub hebt. De tafellamp heeft, net als de overige Symfonisk-speakers, geen ingebouwde microfoon. Je kunt ze dus geen stemopdrachten geven.
Opnemen in je systeem
Als je de tafellamp aan de app van Sonos hebt weten te koppelen, is de bediening via de app erg eenvoudig. Je kunt simpel de dienst selecteren waar je naar wilt luisteren en binnen het menu van de desbetreffende dienst allerlei playlists selecteren. Sonos biedt diverse diensten aan, maar je kunt gelukkig ook voor externe aanbieders als Spotify kiezen. Je kunt bovendien muziek streamen die op je telefoon staat. Mocht je verschillende met Sonos compatibele speakers in verschillende kamers hebben opgesteld, dan kun je ook makkelijk aangeven in welke ruimte welke muziek gespeeld moet worden. Op dat front is er niets nieuws onder de zon en doet de tafellamp precies wat je van een Sonos-speaker gewend bent.
Dat koppelen van een Symfonisk aan de Sonos-app kan nog wel wat problemen geven. Op zich is het vrij eenvoudig; de app neemt je mee door het installatieproces. Het wordt wat lastiger als tijdens de installatie niet gebeurt wat volgens de app moet gebeuren. Dan is de app niet heel behulpzaam en de uitleg die IKEA voorhanden heeft, evenmin. Zo is er in de bijgeleverde handleiding niets te vinden over de functie van de rgb-led en wat de kleuren en het al dan niet knipperen van de led betekenen, terwijl dat bij het instellen toch een prominente rol speelt. Ook het resetten van de speaker wordt niet besproken, net zo min als het opnemen van verschillende Symfonisk-speakers in hetzelfde systeem, terwijl zeker dat laatste een belangrijke functie is van het geheel.
Geluid
Je kunt twee tafellampen aan elkaar koppelen zodat ze stereo weergeven, wat uiteraard een prettige optie is. Zo kun je met twee onopvallende speakers een kamer van stereo voorzien. De functie is niet uniek voor de tafellamp; het kan ook met de overige Symfonisk-speakers en met de verschillende speakers van Sonos. Je kunt bovendien Symfonisk-speakers opnemen in een opstelling met Sonos-speakers. De tafellampspeakers kunnen zo bijvoorbeeld een mooie en onopvallende rol spelen in een Sonos-homecinemasysteem.
Spreiding
Net zo interessant als het deel dat de ontwerpers van IKEA bedacht hebben, is het deel waarvoor Sonos verantwoordelijk is: de binnenkant van de tafellamp. Ook daar is het een en ander veranderd. De ontwerpers van Sonos hebben de tafellamp flink op de schop genomen en een geheel andere luidsprekeropstelling verzonnen. Gelukkig maar, want dat komt het geluid van deze nieuwe versie van de lamp ten goede. Het doel van Sonos was duidelijk; waar de eerste iteratie van de tafellamp het geluid vooral naar voren projecteerde, probeert Sonos nu een bredere projectie te realiseren en daar zijn de makers goed in geslaagd.
Zo heeft de tafellamp een nieuwe wave guide, die het geluid over 180 graden moet verdelen. Dat is ook direct hoorbaar. De tafellamp klinkt veel ruimtelijker dan zijn voorganger en ook veel ruimtelijker dan de schilderijlijst, die zijn geluid vooral recht naar voren projecteert. Het is iets om in de gaten te houden bij de aanschaf van de tafellamp en schilderijlijst. De tafellamp projecteert breed, de schilderijlijst heel gericht.
Over het geluid van de nieuwe tafellamp kunnen we kort zijn; ten opzichte van zijn voorganger is het een verbetering. Wie de oude en nieuwe tafellamp naast elkaar zet en beluistert, zal opvallen dat de nieuwe rijker klinkt. De nieuwe variant heeft vooral gewonnen aan lage tonen, die nu luider zijn en ook beter klinken, maar ook het hoog is helderder dan bij de eerste versie.
Naast de Sonos One
Het wordt interessanter als we de nieuwe tafellamp vergelijken met de schilderijlijst. Dan zijn de verschillen wat kleiner. Dan valt ook de laagweergave op, maar op een andere manier. De laagweergave van de tafellamp heeft meer volume, maar dat is niet altijd een voordeel. Het heeft de neiging iets te vervormen, zeker op hogere volumes. De bas klinkt wat modderiger dan bij de schilderijlijst, waarvan de basweergave juist erg strak is. Verder valt op dat de tafellamp in het midhoog iets tekortschiet, waardoor stemmen soms wat wegzakken in het geluid. De schilderijlijst legt op diezelfde frequenties iets meer nadruk. Ook dat heeft tot gevolg dat de tafellamp iets modderiger klinkt dan de schilderijlijst.
We hebben de tafellamp ook met een Sonos One vergeleken en dan wint de Sonos One; die heeft een voller geluid. Ondanks het kleine formaat heeft de One een dieper doorlopend en daardoor voller laag en een minder schel en dus mooier klinkend hoog, wat resulteert in een prettiger, gebalanceerder geluid. De One is echter ook duurder dan de tafellamp. Voor die laatste geldt dan ook dat hij, afgezet tegen de prijs die IKEA ervoor rekent, adequaat klinkt. Een audiofiel zal zijn neus ervoor ophalen, maar wie minder veeleisend is, kan er een mooie set mee bouwen. Als tweede speaker in slaap- of kinderkamer kan de tafellamp uitstekend dienstdoen en ook in een groter Sonos-systeem misstaat hij niet, zeker niet als daar ook een Sonos-soundbar of -subwoofer in opgenomen is.
Wat missen we?
De app van Sonos is handig en geeft je de mogelijkheid om op eenvoudige wijze een multiroomaudiosysteem op te zetten. De eenvoud daarvan is erg prettig, maar er zijn beperkingen die vooral uit de koker van Sonos komen. De samenwerking met Sonos betekent ook dat de tafellamp, net als de andere Symfonisk-speakers, wat functionaliteit mist, enkel en alleen omdat het niet past in de filosofie van Sonos. Vooral bluetoothfunctionaliteit was wat ons betreft welkom geweest, zodat niet iedere gebruiker de Sonos-app hoeft te installeren en de bijbehorende account hoeft aan te maken. En bij een speaker die permanent met internet verbonden is, was een ingebouwde microfoon ook welkom geweest, zodat je van de Google Assistent of Siri gebruik kunt maken. Anno 2021 was dat toch geen gekke functie geweest.
Conclusie
De nieuwe tafellamp past prima in het streven van IKEA om audio onzichtbaar te maken. De winkelketen verstopt luidsprekers in gebruiksvoorwerpen, die daarmee niet als zodanig opvallen in je interieur. Of de lamp in je interieur past, is uiteraard een kwestie van smaak. Wat ons betreft heeft IKEA er slim aan gedaan om het ontwerp van deze nieuwe versie iets minder uitgesproken te maken. Het is bovendien erg prettig dat je kunt kiezen uit twee verschillende lampenkappen. Onze voorkeur gaat uit naar de glazen, maar die is wel iets duurder. Bovendien is de kunststof koppeling tussen kap en voet wat fragiel: zeker een punt van zorg.
Het geluid is een flinke vooruitgang ten opzichte van het oude ontwerp. De nieuwe lamp klinkt niet alleen beduidend beter, hij heeft ook een veel ruimtelijker geluid. Hij heeft vooral meer laag, al heeft dat wel de neiging om wat modderig te klinken. Hij schiet bovendien wat tekort in het midhoog. De Symfonisk-schilderijlijst heeft een minder stevige, maar strakkere bas en de Sonos One klinkt over het hele spectrum beter. De One is echter ook duurder.
Functioneel gezien doet de tafellamp niets nieuws. Hij past naadloos in het Sonos-ecosysteem. We zien hem dan vooral tot zijn recht komen in slaap- of kinderkamer, waar geluidskwaliteit misschien net iets minder belangrijk is. Ook als onderdeel van een door Sonos gestuurd homecinemasysteem zien we de lamp tot zijn recht komen, mits gekoppeld aan een goede subwoofer. Er zijn dus zeker toepassingen waarin we de tafellamp zien floreren, maar dat zijn er geen waarin goed geluid de hoogste prioriteit heeft.