Samengevat
Hoewel Samsung de 980 voorziet van een dram-loze controller, zijn de prestaties nog steeds indrukwekkend, voornamelijk dankzij een ruim bemeten slc-cache, of TurboWrite-cache. De 1TB-uitvoering is lekker snel en groot genoeg: een aanrader als mainstreamdrive. Nu de prijs wat gezakt is, is een Excellent-award gezien de prima prestaties op zijn plaats.
In september 2020 bracht Samsung eindelijk zijn langverwachte 980 PRO-ssd's uit. Al in januari van dat jaar had het bedrijf de snelle drive met PCIe Gen4-interface getoond tijdens de CES, maar we moesten er nog lang op wachten. Zoals we gewend zijn van Samsung, bracht het niet alleen een PRO-versie uit, maar ook een meer mainstreamvariant, meestal met EVO-achtervoegsel. Voor de mainstreamvariant van de 980 is dat EVO-achtervoegsel echter niet het enige dat vervallen is.
De 'gewone' Samsung 980-serie, die vanaf begin maart verkrijgbaar is, heeft namelijk geen PCIe Gen4-interface, maar valt terug op een PCIe Gen3-interface. Dat betekent aanzienlijk tragere ssd's, aangezien de vier lanes beschikken over precies de helft van de bandbreedte die de PRO kan benutten. In het verleden kon je kiezen tussen de dure PRO-versies en de bijna even snelle, en in ieder geval prijstechnisch interessantere EVO-uitvoeringen, maar dit keer is het verschil op papier wel erg groot.
De 980-serie komt ook in beperkte capaciteiten beschikbaar: van 250GB via 500GB tot een maximum van 1TB. De voorlopers, de 970 EVO en EVO Plus, waren beide in capaciteiten tot 2TB verkrijgbaar, en dat geldt ook voor de 980 PRO. De kleinste variant, van 250GB, heeft een adviesprijs van 60 euro, de 500GB moet 80 euro kosten en de 1TB-versie kreeg een adviesprijs van 150 euro. Zoals we bij de 980 PRO-serie zagen, willen de prijzen overigens nogal eens vlot wat zakken.
:strip_exif()/i/2004205568.jpeg?f=imagenormal)
Voordat we naar de testresultaten kijken, werpen we een blik onder de motorkap en kijken we hoe de nieuwe 980-serie zich verhoudt tot de eerder verschenen 980 PRO-drives en de voorgangers, de 970 EVO en 970 EVO Plus.
We beginnen met de serie waarmee de 980 het meest in naam overeenkomt: de 980 PRO. Beide series zijn er in capaciteiten van 250GB, 500GB en 1TB, maar de PRO-drive heeft daarbovenop nog een 2TB-uitvoering. De 980-drives hebben die vooralsnog niet; 1TB is de maximale capaciteit. De controller in de 980 is uiteraard van Samsungs eigen makelij, net als het nand. Dat laatste is de 'nieuwste generatie', of zesde generatie tlc, wat inhoudt dat het 3d-v-nand met 136 laagjes dat in onder meer de 980 PRO en 870 EVO zit, ook voor de 980-serie is gebruikt.
Hoewel controllers van Silicon Motion en Phison over het algemeen overweg kunnen met ssd-ontwerpen met én zonder dram, lijkt Samsung hiervan af te wijken. In de 980 wordt namelijk niet dezelfde Phoenix-controller als die in de 970-serie gebruikt, en uiteraard zit ook de Elpis-controller met PCIe gen4-support van de 980 PRO niet in de gewone 980. In de 980 zit een controller die de Pablo-controller genoemd wordt, maar details over de opbouw daarvan zijn niet bekend.
Waarin de 980 van de 980 PRO en ook van de 970 EVO (Plus) afwijkt, is de cache. Ten eerste beschikt de 980 niet over dram, waarin onder meer de translationtabel voor de adressering van het nand wordt opgeslagen en dat als databuffer dienstdoet. De 980 maakt gebruik van Host Memory Buffer-techniek, onderdeel van het NVMe-protocol, om die data in het werkgeheugen van de pc op te slaan. Aangezien data steeds via de PCIe-bus geraadpleegd moet worden, levert dat een performance-hit op vergeleken met ssd's die wel over dram-cache beschikken.
| 980-serie vergelijking |
980-serie |
970 EVO Plus |
980 PRO |
| Capaciteiten |
250GB
500GB
1TB |
250GB
500GB
1TB
2TB |
250GB
500GB
1TB
2TB |
| Interface |
PCIe Gen3 x4
NVMe 1.4 |
PCIe Gen3 x4
NVMe 1.3 |
PCIe Gen4 x4
NVMe 1.3c |
| Controller |
Samsung Pablo |
Samsung Phoenix |
Samsung Elpis |
| Nand |
136laags tlc-nand |
92laags tlc-nand |
136laags tlc-nand |
| Dram |
Geen |
512MB / 1GB lpddr4 |
512MB / 1GB / 2GB lpddr4 |
| TBW |
150TB (250GB)
300TB (500GB)
600TB (1TB) |
150TB (250GB)
300TB (500GB)
600TB (1TB) |
150TB (250GB)
300TB (500GB)
600TB (1TB)
1200TB (2TB) |
| Garantie |
5 jaar |
| Prijzen |
adviesprijzen:
60 euro (250GB)
80 euro (500GB)
150 euro (1TB) |
€ 64,- (250GB)
€ 90,- (500GB)
€ 261,06 (1TB)
€ 340,45 (2TB) |
Onbekend (250GB)
Onbekend (500GB)
€ 147,- (1TB)
€ 188,12 (2TB) |
Om de performance-impact te minimaliseren, heeft de 980-serie een grotere TurboWrite 2.0-cache gekregen dan de 970 EVO. Dat is een cache waarbij een deel van de capaciteit van de ssd als sneller slc-nand wordt ingezet, wat de schrijfprestaties moet verbeteren. Die cache is bovendien niet langer variabel, maar heeft een vaste capaciteit gekregen. Voor de 250GB-versie is 45GB nand gereserveerd als TW-cache, bij de 500GB-versie is dat 122GB en voor de 1TB-drive is er 160GB TW-cache beschikbaar. Dat is minimaal drieënhalf keer zoveel als bij de 970 EVO-drives.
| Capaciteit / TurboWrite-cache |
980-serie |
970 EVO Plus |
| 250GB |
45GB |
13GB (4GB + 9GB) |
| 500GB |
122GB |
22GB (4GB + 18GB) |
| 1TB |
160GB |
42GB (6GB + 36GB) |
Naast de cache is ook het energiebeheer aangepast. De 980-serie zou iets zuiniger zijn dan de 970 EVO's en bovendien krijgt de managementsoftware, Samsung Magician, een update in versie 6.3 waarmee alle energiebesparende functies worden uitgeschakeld. De powerstates van de ssd schakelen dan niet, waardoor de drive altijd in paraatheid of Power State 0 is. Dit heeft volgens Samsung geringe impact op het totaalverbruik, maar verlaagt wel de latencies. Die Magician-update is overigens pas voor 15 maart gepland, dus hebben we de ssd met regulier powermanagement getest.
Zoals gebruikelijk starten we onze benchmarkresultaten met synthetische tests: AS SSD en ATTO Disk Benchmark. We zetten eerst de totaalscore van AS SSD in een aparte grafiek, zodat we ook even in beeld hebben welke controller in elke drive zit.
In AS SSD zijn de sequentiële snelheden van de 980 PRO-drives nog altijd heer en meester, maar dankzij de forse writecache is de gewone 980 helemaal zo slecht niet. Dat geldt ook voor de random lees- en schrijfacties, hoewel de kleinste 250GB-drive bij de 64 threads-schrijfacties behoorlijk achterblijft.
- Read - Sequential
- Write - Sequential
- Read - 4K blokken
- Write - 4K blokken
- Read - 4K blokken - 64 Threads
- Write - 4K blokken - 64 Threads
Bij lezen in ATTO zijn de 4kB-acties behoorlijk in orde, maar dat zakt af zodra de transfersizes groeien. De 1TB-drive komt nog wel aardig mee, maar de kleinere capaciteiten hebben moeite de rest van het testveld bij te houden. Datzelfde zien we nog duidelijker bij de schrijfacties, waarbij de 250GB-drive opnieuw onderaan zit, maar de 1TB-variant nog prima presteert.
- Read - QD 4 - 4 kB - Gem. snelheid
- Read - QD 4 - 64 kB - Gem. snelheid
- Read - QD 4 - 1 MB - Gem. snelheid
- Write - QD 4 - 4 kB - Gem. snelheid
- Write - QD 4 - 64 kB - Gem. snelheid
- Write - QD 4 - 1 MB - Gem. snelheid
We gaan verder met onze eigen traces en die van PCMark. In onze eigen traces laten we de opentijd van bestanden weg en kijken we puur naar de (virtuele) doorvoersnelheid op basis van lees- en schrijfacties.
Het mag gezegd worden: Samsung heeft met zijn grote WriteCache, of slc-cache, met weinig middelen toch een snelle drive geproduceerd. Hoewel een dram-loos ontwerp uiteraard meestal in het lagere segment wordt aangetroffen, weet de 980 prima resultaten neer te zetten, die de 970-serie het vuur na aan de schenen leggen. De 980 PRO is dankzij zijn snellere interface uiteraard rapper, maar die zit ook in een ander (prijs)segment.
Ook in de test van PCMark weet de 980 goed mee te komen. Kijken we naar de deeltests, dan voldoet de 980 in vrijwel alle gevallen net zo goed, zo niet beter dan het gros van de concurrentie. Alleen de gen4 980 PRO is gemiddeld gezien wat sneller, maar met slechts een bescheiden marge.
- Light desktop workload - Doorvoer ex opentijd
- Gaming workload - Doorvoer ex opentijd
- Photoshop & Lightroom heavy workload - Doorvoer ex opentijd
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Bandbreedte
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Toegangstijd
PCMark 10 deelresultaten: starten en gebruik software
- PCMark 10 - Starten Adobe Acrobat
- Starten Adobe Photoshop
- Starten Adobe Lightroom
- Starten Adobe Premiere_Pro
- Starten Adobe Illustrator
- Starten Adobe After Effects
- PCMark 10 - Starten Windows 10
- Gebruiken PowerPoint
- Gebruiken Excel
- Gebruiken Photoshop Heavy
- Gebruiken InDesign
- Gebruiken Illustrator
- Gebruiken After Effects
Gaming
- PCMark 10 - Starten Overwatch
- Starten Call of Duty: Black Ops 4
- Starten Battlefield V
Bestandsmanipulatie
- PCMark 10 - 2.37GB_(399_JPEGs)_leestest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_kopieertest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_schrijftest
- 20GB_(4_ISOs)_leestest
- 20GB_(4_ISOs)_kopieertest
- 20GB_(4_ISOs)_schrijftest
Tijdens de Consistency-test van PCMark wordt de drive zwaar belast. Ten minste 23TB wordt naar de ssd geschreven, met in totaal zestien stadia, waarbij alle PCMark 10 Storage-traces tijdens elke fase gedraaid worden. We noteren de gemiddelde bandbreedte en latencies van de steady-statefase. Deze volgt na de degrade-fase, waarbij de ssd acht keer zwaar belast wordt en de traces gedraaid worden. In de steady-statefase worden de traces voorafgegaan door acht minuten random writes en wordt het gemiddelde van drie van dergelijke runs weergegeven.
De 980-drives zijn voor deze test een maatje te klein; de writecache, of slc-buffer, kan het niet meer bolwerken en kan de prestaties niet meer compenseren. De doorvoersnelheid komt dan ook op het niveau van een gemiddelde SATA-drive. Daarmee is de 980 duidelijk niet geschikt voor echt zware workloads, wel voor al het andere gebruik.
- PCMark 10 Consistency - Steady state bandwidth
- Steady state read latency
- Steady state write latency
Ten slotte kijken we naar het opgenomen vermogen. We gebruiken een riser-kaartje en Tinkerforge-cubes om het vermogen tijdens idle en load van sequentieel en random schrijven te meten.
Idle is de 980 met een opgenomen vermogen van 5mW extreem zuinig. Onder random belasting scoort de 980 iets beter dan de vorige generatie mainstreamdrives; de 970-serie is iets minder zuinig. Dat zal voor een groot deel te verklaren zijn door het ontbreken van een dram-chip. Bij sequentiële belasting is het opgenomen vermogen vooral afhankelijk van het aantal chips dat geactiveerd is. De 250GB-versie wint doordat er weinig nand-dies op zitten.
- Opgenomen vermogen, idle
- Sequentieel schrijven
- Random schrijven
We hebben de prestaties van de ssd's in twee indices verwerkt: een index voor licht of normaal gebruik en een index voor zwaar gebruik. Bij die eerste tellen we onze eigen traces, de standaard PCMark-test en de synthetische tests mee, terwijl daar bij de zware index de Consistency-score bijkomt.
De 980-drives scoren in zowel de lichte als de zware test prima en komen boven de meeste concurrenten uit, behalve uiteraard de 980 PRO-serie.
- Prestatie-index licht gebruik
- Prestatie-index zwaar gebruik
Met de 980-serie breekt Samsung enigszins met de traditie. We zijn gewend een PRO-drive uit een serie te zien die in de regel snel en innovatief is, en daarna volgt dan een EVO-uitvoering die iets minder presteert, maar aardig in de buurt komt en tegen een veel lagere prijs. Met de 980 heeft Samsung geen EVO-alternatief voor de 980 PRO, en de gewone 980 wordt ook een stuk lager gepositioneerd dan die 980 PRO.
Dat zie je aan het dram-loze ontwerp en de keus om de ssd's niet van de nieuwste PCIe gen4-interface, maar van een gen3-interface te voorzien. Daarmee is de 980-serie veel meer een opvolger, of uitbreiding, van de 970 EVO (Plus)-serie dan een lager gepositioneerde 980-drive. Dat zie je ook aan de prijs; de 980 PRO-drives kosten vanaf pakweg 20 cent per gigabyte, terwijl de 970 EVO-varianten vanaf 12 tot 14 cent per gigabyte kosten. Dat is meer in lijn met de adviesprijs van de 980, waarvan de 1TB-versie ongeveer 15 cent per gigabyte als adviesprijs heeft. In de praktijk zal dat wel wat zakken, zeker gezien de positionering.
De prestaties verraden echter niet direct een budgetdrive. Sterker nog, we zijn aangenaam verrast door de prestaties van de 980-serie, die zelfs beter zijn dan die van de 970 EVO Plus-varianten, en die zijn wél voorzien van dram voor caching. Uiteraard helpt behoorlijk bemeten slc-cache, of TurboWrite zoals Samsung het noemt, om die prestaties flink op te krikken. Die cache is drie tot vier keer zo groot als bij de 970-drives en zul je met de meeste workloads niet vol krijgen. Gebeurt dat wel, dan zakken de prestaties behoorlijk ver in, zoals in de Consistency-test te zien is. Voor mainstreamgebruik voldoen de drives echter prima.
Uiteraard is de 1TB-variant zowel wat capaciteit als wat prijs per gigabyte betreft, het interessantst. De 250GB-drive is relatief extreem duur, bovendien snel vol en ook nog eens aan de trage kant, net als vrijwel alle kleine ssd's. De 500GB-variant kan aardig zijn als budget belangrijker is dan ruimte, maar voor een allround drive waar je ook nog een paar spelletjes op kunt installeren, is de 1TB onze aanrader. Voor een award mag de prijs van de 1TB-variant wat ons betreft eerst richting de 120 euro zakken; de op het moment van schrijven geldende adviesprijs is daarvoor net te hoog. Of dat op korte termijn gaat gebeuren, valt te bezien. De gevolgen van het stilvallen van de fabriek van Samsung in Texas zouden langere tijd merkbaar kunnen zijn.
- Prijzen 980 1TB
- Prijzen 980 500GB
- Prijzen 980 250GB
Laagste prijzen voor:
Samsung 980 250GB
-
Proshop.nl
3.5 van 5 sterren (156 shopreviews)
|€ 6,99
€ 48,81
Bekijk
-
Reichelt
2.5 van 5 sterren (16 shopreviews)
|€ 6,95
€ 49,77
Bekijk
-
Megekko
4.5 van 5 sterren (2.071 shopreviews)
|€ 5,95
€ 49,90
Bekijk
-
Informatique
4.5 van 5 sterren (105 shopreviews)
|€ 2,95
€ 49,95
Bekijk
-
Update.nl
4.5 van 5 sterren (26 shopreviews)
|€ 3,95
€ 52,09
Bekijk
:fill(white):strip_exif()/i/2004206050.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2004205568.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004205570.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004205572.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004206054.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004510146.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004260712.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004111330.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003880572.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/1940200/crop6599a4926e487_cropped.png?f=community)
:strip_exif()/i/2005502124.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003825288.jpeg?f=fpa)
/u/247151/moppersmurf-60px.png?f=community){kind=small}
) interessant hoe eenduidig de communicatie is... kan natuurlijk ook dat ze geen fixed bom hebben, en gewoon gebruiken wat voorhanden is 
:strip_icc():strip_exif()/u/571891/crop67ecf2e64544c_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/10785/crop578f51da1fbfc_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/624301/crop5b9b65f318802_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/205997/crop59f99586a75c5.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/25528/crop6262b474a9363_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/6764/cergorach.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/48297/diamond-2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/270970/close-button.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/850753/crop58494ffc89d00.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/181668/goudvis2.jpg?f=community){kind=small}
/u/591847/crop5fb965d9e3c24_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/635291/crop65b14977e5ca7_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/62384/crop61891f444d6e9.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/560517/avatar60x60.jpg?f=community){kind=avatar}