Door Paul Hulsebosch

Redacteur

Drie gamingheadsets met headtracking

3d-audio in games, is dat wat?

01-01-2021 • 06:00

77

Singlepage-opmaak

JBL Quantum One

JBL presenteerde in 2020 een hele serie gamingheadsets, die allemaal binnen de nieuwe Quantum-reeks vallen. Er zijn zeven varianten, plus nog een setje in-ears. De Quantum One is de duurste en ook de enige die bewegingen kan detecteren, iets wat JBL QuantumSphere 360 heeft gedoopt. Met een prijs van 249 euro is deze set verreweg de duurste binnen de reeks. Hij kost daarmee ongeveer even veel als de Cloud Orbit S van HyperX. De Quantum One heeft echter iets dat de Mobius en Cloud Orbit S niet hebben: actieve noisecancelling.

Er is nog een groot verschil met de andere twee hoofdtelefoons in deze test: de Mobius en Cloud Orbit S vallen op door hun magnetostatische luidspekers, waar JBL voor traditionele elektrodynamische drivers heeft gekozen. De drivers van de Quantum One zijn met 50mm ruim bemeten, maar dat haalt het niet bij de 100mm-drivers van zijn twee concurrenten. De Quantum One kan geluid weergeven in stereo en 7.1-surround, en hij kan met DTS Headphone:X V2.0 overweg. Stereo en 7.1 kunnen de twee andere hoofdtelefoons ook, maar DTS Headphone:X niet. Het is een techniek die ervoor moet zorgen dat de geluiden uit je game nog beter in de ruimte worden geplaatst.

Het werkt, en niet alleen tijdens gaming. DTS Headphone:X geeft inderdaad een veel ruimtelijker gevoel aan het geluid mee, waarbij redelijk overtuigend de illusie wordt gewekt dat bepaalde geluiden uit een bepaalde richting komen. We formuleren het met opzet voorzichtig, want de illusie haalt het niet bij de werkelijkheid. Maar DTS Headphone:X voegt zeker iets toe. Het zorgt ervoor dat het geluid wat meer gaat leven, ook als je muziek draait. Hoewel het er niet per se voor bedoeld is, hebben we de optie eigenlijk steeds aan laten staan, ook als we muziek luisterden.

Review JBL Quantum One

Geluid

Wat het geluid betreft heeft de Quantum One het lastig naast de Audeze Mobius en HyperX Cloud Orbit S. Het is misschien niet helemaal eerlijk, maar we ontkomen er niet aan om het geluid van de One te vergelijken met dat van zijn twee concurrenten. Daar hebben we onze vaste set testmuziek weer voor gebruikt. De Quantum One heeft niet het sprankelende van de andere twee. De Quantum One klinkt zeker niet slecht, maar het geluid 'leeft' veel minder dan bij de Mobius en Orbit S.

Frequentiekarakteristiek JBL Quantum One

Eigenlijk is de definitie van de One best goed, maar het geluid is wat onevenwichtig. De bas is wat wollig, vooral in het allerdiepste laag. Dat hebben de twee concurrenten ook, maar het effect is hier nog sterker. Bij nummers als Hyper-Balad van Björk en Brocolli van Coil heeft de Quantum One het moeilijk. Het hangt af van de muziek die je luistert. Als het laag iets minder diep gaat, doet de Quantum One het prima. Bij Settle van Disclosure klinkt de bas mooi en bij Bonkers van Dizzee Rascal ook. In dat laatste nummer is echter ook te horen dat de Quantum One iets te veel nadruk legt op het midden, wat ook naar voren komt in een nummer als Fuck You van Lily Allen. Tot slot klinkt het hoog wat dof, wat goed te horen is in een nummer als YYZ van Rush.

Zo lijkt het of we het geluid van de Quantum One niet kunnen waarderen, maar zo is het niet. Voor een hoofdtelefoon in deze prijsklasse, uitgerust met elektrodynamische luidsprekers, klinkt de Quantum One prima. De Quantum One heeft echter de pech dat we hem vergelijken met twee gamingheadsets met magnetostatische drivers, en dergelijke luidsprekers klinken echt beter. Gelukkig levert JBL software mee waarin ook een equalizer is ingebouwd. Door wat te spelen met de sliders zijn de meeste oneffenheden recht te breien. Nadeel is wel dat de app alleen beschikbaar is voor Windows en OSX. Je hebt er dus niets aan als je de Quantum One aansluit op een console.

Review JBL Quantum One

Een echte gamingheadset

De Quantum One is veel meer dan zijn twee concurrenten een echte gamingheadset. Dat blijkt al uit de vormgeving die JBL heeft gekozen, met de grote logo's op de oorschelpen en de uitsnedes in het plastic, die het geheel een stoere uitstraling moeten geven. Uiteraard heeft JBL wat rgb-leds in de behuizing verwerkt. Sterker nog, zowel het logo als een ring daaromheen en de hoekpunt het dichtst bij je kin zijn van leds voorzien. Elke schelp heeft dus drie onderdelen die verlicht kunnen worden, elk in een andere kleur en elk ook pulserend in een ander ritme. Er zijn weinig headsets waarbij je zoveel aan de verlichting in kunt stellen en in het huidige speelveld is dat een prestatie op zich. Via de app is alles heerlijk makkelijk in te stellen. Er zijn wat funky presets, maar die kun je heel eenvoudig naar eigen inzicht aanpassen. En mocht je geen liefhebber zijn van een headset die licht geeft, kun je het uiteraard ook uitzetten.

App van de JBL Quantum OneApp van de JBL Quantum OneApp van de JBL Quantum OneApp van de JBL Quantum One

Dat de Quantum One veel meer een echte gamingheadset is, blijkt ook uit de snoeren die JBL meelevert. De belangrijkste is een USB-A-naar-USB-A-snoer waarmee je de headset op een pc aansluit. Met 275 cm is dat snoer lang genoeg. Het heeft bovendien een lekker ruim bemeten volumeknop waarmee je de balans regelt tussen de geluiden van de game en de conversaties die je tegelijkertijd voert. Ook als je niet met anderen aan het babbelen bent is de knop handig, als makkelijk bereikbare volumeknop voor games of muziek. Verder vind je in de doos een USB-C-naar-USB-C-kabel van 155 cm en een 3,5mm-kabel waarmee je de Quantum One aansluit op telefoon of console. Die heeft halverwege een klein wiel om het volume bij te stellen en een knop om de microfoon uit te schakelen. Die luxe hebben de modellen van Audeze en HyperX niet.

De Quantum One is met 400 gram wat zwaarder dan de twee concurrenten, en ook wat zwaarder dan de meeste andere gamingheadsets. Dat voel je, maar niet op een vervelende manier. De Quantum One zit stevig en je schudt hem niet zomaar af, wat bij headsets met een dergelijk gewicht nog weleens voor wil komen. Dat komt omdat hij, net als de modellen van Audeze en HyperX, behoorlijk veel druk uitoefent op je hoofd. De kussens van de oorschelpen zijn echter breder, wat maakt dat het dragen van de Quantum One wat minder snel gaat irriteren.
De Quantom One sluit erg goed af. Nog beter dan de twee concurrenten, die al erg goed afsluiten. Dat levert ook hetzelfde nadeel op: het wordt vrij snel warm in de oorschelpen, wat er zelfs voor kan zorgen dat het zweet je op die plaatsen uitbreekt. Voordeel is wel dat de Quantum One ruim bemeten is en dus ruim over je oren valt. Dat maakt dat hij redelijk comfortabel zit, hoewel we comfortabelere modellen kennen.

Review JBL Quantum One

Active noisecancelation

Dat de Quantum One zo goed afsluit maakt ook dat er erg weinig geluid doordringt in de oorschelpen. De passieve ruisonderdrukking werkt erg goed. Die is bij de Mobius en Orbit S ook heel behoorlijk, maar de Quantum One houdt nog meer tegen. En dat terwijl de Quantum One als enige van de drie ook nog actieve ruisonderdrukking heeft. De ruisonderdrukking van de Quantum One haalt vooral wat laag uit het omgevingsgeluid en daarmee de achtergrondruis die je hoort van een bus, trein, vliegtuig of snelweg, maar meer ook niet. Als je je af wilt sluiten voor het geluid van een andere gamer of iemand die naast je tv zit te kijken, kom je bedrogen uit. Bovendien ruist de ruisonderdrukking van de Quantum One van zichzelf al iets. Het effect van de anc gaat daarmee een beetje verloren. In de praktijk merkten we dat de dikke, goed afsluitende oorkussens eigenlijk in de meeste gevallen afdoende waren en we de anc niet gebruikten.

Het is overigens wel fijn dat de Quantum One een talkthru-optie heeft waarmee je in vier stappen in kunt stellen hoeveel stemgeluid je door wilt laten. De optie werkt uiteraard alleen als je de microfoon van de Quantum One aangekoppeld hebt. Als je talkthru helemaal openzet, hoor je overigens ook wel andere geluiden, zoals het tikken op een toetsenbord. Toch is het prettig dat je de keuze hebt. De microfoon van de Quantum One is luid en dat is prettig. Doordat de microfoon niet geheel voor je mond wordt geplaatst en niet verder komt dan een mondhoek, heb je weinig last van oversturing bij het uitspreken van de t en s. De microfoon klinkt wat doffer dan het exemplaar van de twee concurrenten, maar zeker door het hogere volume ben je toch goed te verstaan. De Mobius en Orbit S hebben een aparte volumeknop voor de microfoon, op de linkeroorschelp. De Quantum One heeft dat niet, maar in plaats daarvan een ruim bemeten volumeknop in het snoer. Dat geeft opnieuw aan dat de Quantum One meer voor pc-gamers bestemd is dan voor consolegamers.

Review JBL Quantum One

Geen dubbele functies

Net als Audeze en HyperX heeft JBL ervoor gekozen alle knoppen op de linkeroorschelp te plaatsen. Het zijn drie wat klein uitgevallen knopjes en een draaiwiel voor het volume. Dat draaiwiel werkt overigens niet als je de 3,5mm-aansluiting van de hoofdtelefoon gebruikt. Daarvoor dient een vergelijkbaar wieltje dat in het meegeleverde 3,5mm-snoer is verwerkt. Opvallend is dat JBL geen extra functionaliteit aan de knoppen heeft gekoppeld, voor bellen en muziek afspelen. Zo kun je met de knoppen niet een volgend of vorig nummer selecteren en ook geen telefoongesprek opnemen of afbreken. Wederom een aanwijzing dat de Quantum One echt vooral bedoeld is voor pc-gamers.

Dan hebben we één eigenschap van de Quantum One nog niet besproken: headtracking. Ook JBL heeft een gyroscoop in zijn hoofdtelefoon ingebouwd, wat wil zeggen dat de Quantum One de bewegingen van je hoofd kan volgen en het geluid daar op kan aanpassen. Net als bij de Mobius en Cloud Orbit S kun je voor je gaat gamen wat zaken instellen. Zo kun je de breedte van je hoofd instellen en de lengte van je lichaam. Waar dat laatste voor dient, ontgaat ons. Vervolgens dien je het geheel te kalibreren en daarvoor levert JBL een klein microfoontje mee dat je in je oor kunt stoppen. De microfoon verdwijnt dus onder de oorschelp. Je hoort vervolgens snel wat frequentiesweeps achter elkaar. Wat de microfoon daar voor informatie uithaalt, is niet geheel duidelijk. Nadat je op die manier ook je andere oor gescand hebt, kun je van JBL's QuantumSphere 360 gebruikmaken.

Wat direct opvalt, is dat het systeem even snel en goed werkt als bij de twee concurrerende hoofdtelefoons. Als je geluid van links hoort komen en je draait je hoofd vervolgens naar links, hoor je hetzelfde geluid opeens recht van voren komen. Het werkt en het werkt snel. Maar niet feilloos. Net als bij de Mobius en Orbit S raakt de Quantum One snel het midden kwijt. Ook de Quantum S heeft daarom een knop op de linkeroorschelp waarmee je het geluid weer kunt centreren. Handig, vooral omdat de Quantum S nog net iets vaker dan zijn twee concurrenten zijn centrering kwijt is. Het is daarbij jammer dat je in de app van JBL geen visualisering ziet van de tracking, zoals bij de twee concurrenten. Je ziet nu eenmaal makkelijker of het hoofd - en daarmee het geluid - gecentreerd is dan dat je het hoort. De tracking van alle drie de hoofdtelefoons werkt indrukwekkend snel. Alleen hoorden we bij de Quantum One af en toe een hik, waarbij de tracking even leek uit te vallen. Dat doorbreekt de illusie flink. De concurrenten hadden daar geen last van. Bovendien werkt de headtracking hier enkel als je de Quantum One via de app bedient en dus alleen als je hem op een pc hebt aangesloten. Bij de twee concurrenten maakt het niet wat je als bron gebruikt.

Tot slot: bij de Mobius en Cloud Orbit S klaagden we over het slappe stoffen zakje dat de makers meeleveren met hun toch best prijzige producten. JBL levert met zijn net zo prijzige hoofdtelefoon helemaal geen hoesje mee. Kennelijk wordt van gamers niet verwacht dat ze hun hoofdtelefoon af en toe ergens mee naartoe nemen.

Conclusie

De JBL Quantum One is een goede gamingheadset met wat interessante eigenschappen. Het probleem is echter dat juist die interessante eigenschappen wat tegenvallen. Headtracking werkt, maar laat af en toe wat steken vallen. Je zult regelmatig moeten centreren. Dat kan via een knop op de linkeroorschelp of via de app. De app is op dit vlak echter minder overzichtelijk dan we hadden gehoopt. Bovendien is het centreren nog net wat vaker nodig dan bij de andere twee headtracking-hoofdtelefoons uit deze test. Daarnaast hapert de headtracking af en toe wat, iets waar de concurrenten geen last van hebben.

Verder onderscheidt de Quantum One zich met noisecancelling, wat in gamingheadsets nog steeds geen gemeengoed is. De noisecancelling haalt wel wat lage ruis weg uit het omgevingsgeluid, maar niet het geluid van gesprekken of muziek, de geluiden waar je als gamer meer last van hebt. Bovendien ruist de noisecancelling zelf ook licht, wat het effect enigszins tenietdoet.

Los van deze nadelen bevalt de Quantum One wel, al is hij vooral geschikt om op een pc aan te sluiten. Via de bijgeleverde app kun je het geluid bijstellen en de kleuren regelen. Bovendien heb je een erg fijne volumeknop in het snoer waarmee je de balans tussen het geluid van games en gesprekken in kunt stellen. Dat mis je allemaal als je hem op een console aansluit. Ook de headtracking werkt in dat laatste geval niet.

Los van dat alles is de Quantum Pro een goed klinkende hoofdtelefoon die vooral erg goed afsluit en dus ook zonder noisecancelling al erg veel geluid buitensluit. Hij is wat zwaar, maar zit ook bij langere speelsessies comfortabel, hij heeft een goede microfoon en met het handige volumewiel is het dus een uitstekende hoofdtelefoon voor pc-gamers die veel met andere spelers communiceren. Dat kan echter ook met goedkopere modellen.