Wie heeft de grootste cpu-socket?

Intels X299 is groot, AMD's X399 is groter

AMD heeft de grootste

Computex leek bijna een wedstrijd te zijn tussen AMD en Intel wie de grootste socket, en daarmee natuurlijk de grootste processor, kon produceren. Jaren geleden, toen Intel de lga1366-socket introduceerde, was die al bijna eenderde groter dan de 775-sockets die tot dusver gangbaar waren en wat pin-aantal betreft, was er bij de sockets bijna sprake van een verdubbeling. Met de lga2011-sockets kwam daar weer een flinke stap bij, maar tot dusver spant de nieuwste socket voor X299-moederborden de kroon bij Intel. Die heeft logischerwijs iets meer pinnen, maar lijkt ook weer iets groter dan de 2011-socket.

AMD spant echter onbetwist de kroon. Enkele maanden geleden introduceerde het bedrijf zijn AM4-socket, waarop wat oude processors, maar natuurlijk ook de inmiddels bekende Ryzen-chips zetelen. Die socket is vrij bescheiden, met 'slechts' 1331 gaatjes voor de pinnen die nog altijd op de processor zitten, zoals AMD al jaren doet. Tijdens Computex toonden diverse moederbordfabrikanten echter de nieuwe socket voor AMD's Threadripper-cpu's. Die op Zen-cores gebaseerde processors zijn AMD's variant op Intels HEDT-platform, hoewel we in benchmarks al zagen dat de Ryzen 7-processors Broadwell E al aardig tegenstand boden.

De bijbehorende socket voor de Threadripper-processors is een aangepaste serversocket SP3 en wordt SP3r2 genoemd. Die socket telt een duizelingwekkende 4094 pinnen en is daarom niet groot of enorm, maar gigantisch, of zoals Kill Bills Elle Driver zou zeggen, gargantuan. De Naples-processors krijgen de vergelijkbare SP3-socket, maar voor consumentenmoederborden is dit een absoluut record. Exacte afmetingen zijn niet bekend, maar we hebben enkele borden gezien en bij een van de borden de deurkaart van het hotel ernaast gehouden. Dat kaartje heeft een standaard creditcardformaat en is dus ongeveer 86mm bij 54mm groot. De socket lijkt niet veel kleiner dan dat en zou goed wat breder kunnen zijn, maar de hoogte lijkt aardig te kloppen.

Dat is ook niet heel vreemd als je bedenkt dat Threadripper een enorme processor wordt met twee Ryzen 7-dies bij elkaar geplakt en verbonden met AMD's Infinity Fabric. Dat vergt nogal wat pinnetjes, niet in de laatste plaats om de grote hoeveelheid i/o aan te kunnen spreken. De processors krijgen immers maar liefst 64 pcie-lanes en ondersteuning voor quadchannel-geheugen. Natuurlijk moeten ook de cores, alle zestien stuks, benaderd kunnen worden en van stroom worden voorzien.

Los van de nogal dominante socket hebben de X399-borden die we zagen een layout die we van Intels high-end desktopplatform kennen. Aan weerszijden zien we vier geheugenslots voor acht modules in totaal, een flinke hoeveelheid sata-poorten en m2-slots en de nodige usb-poorten. Om goed gebruik te maken van de pcie-lanes zijn er natuurlijk ook tenminste twee volledig bedrade x16-slots om sli en crossfire te kunnen draaien en de nodige andere headers, poorten en aansluitingen beschikbaar.

• Volgende pagina 2. X299 en raid bij Asus