Processor Best Buy Guide
Wat is op dit moment de beste processor voor gaming? Op basis van de specificaties kun je dat niet altijd zeggen; lang niet alle games kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van veel cores. Bij Tweakers testen we iedere courante processor in onze standaardset games, zodat we kunnen bepalen welke cpu de beste is voor gaming, of je nou een groot of een klein budget hebt.
Elke processor testen we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment, een Nvidia GeForce RTX 4090, zodat we de cpu's maximaal op de proef stellen. Zelfs als je nu niet zo'n snelle videokaart koopt, weet je daarmee zeker dat je ook bij een toekomstige gpu-upgrade nog goed zit met je processor. Meer details over de testmethode vind je op de pagina Alle processorbenchmarks.
Updates
8-4-2025 We hebben de prijs-prestatiegrafieken geüpdatet en dit advies gecheckt. Dit zijn nog steeds onze aanraders.
13-3-2025 We hebben we vermeldingen van de nieuwe 9900X3D en 9950X3D toegevoegd. Die processors vind je nog niet terug in de grafieken, omdat ze met een nieuwere testmethode zijn gebenchmarkt. We gaan de overige cpu's zo snel mogelijk ook volgens de nieuwste testmethode benchmarken en zullen de BBG daarna updaten.
21-12-2024 We hebben de testresultaten van de AMD Ryzen 5 7600X3D toegevoegd.
22-11-2024 We hebben de Processor Best Buy Guide bijgewerkt met de Intel Core Ultra 200-processors, de AMD Ryzen 7 9800X3D en verse testresultaten van alle overige cpu's.
Best Buy
:fill(white):strip_exif()/i/2006949824.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007065110.webp?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2007109284.jpeg?f=thumblarge)
De AMD Ryzen 5 7600X3D is sinds kort verkrijgbaar in de Benelux en biedt vrijwel net zulke uitstekende gamingprestaties als de 7800X3D en 9800X3D, maar dan op een veel vriendelijker prijspunt. Hij heeft zes in plaats van acht cores, maar er zijn amper games waarin je daar iets van merkt. De kleine prestatieverschillen tussen de 7600X3D en 7800X3D komen eerder door de iets lagere kloksnelheden van dit model.
De gamingprestaties zijn bijna net zo goed, maar in andere software merk je de impact van de twee missende cores natuurlijk wel. Maar als het je puur om gaming gaat, is de 7600X3D wel de goedkoopste manier om aan zulke uitstekende gamingprestaties te komen.
Goedkoper alternatief
:strip_exif()/i/2004983538.png?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2006394606.jpeg?f=thumblarge)
Voor rond de 200 euro haal je al de AMD Ryzen 7 5700X3D in huis: een iets lager geklokte, maar bovenal veel goedkopere versie van de niet langer verkrijgbare 5800X3D. Dankzij de 3D V-Cache, oftewel extra toegevoegde L3-cache, biedt hij uitstekende prestaties in games. Alleen de Ryzen X3D-chips van de 7000- en 9000-series zijn nog sneller, maar daarvoor betaal je dan ook veel meer.
Het primaire nadeel van de 5700X3D is dat hij nog gebruikmaakt van het oudere socket AM4-platform. Bij aanschaf van een nieuw systeem investeer je dan in verouderde techniek, waarvoor nieuwe processorgeneraties niet meer beschikbaar komen. Heb je echter al een AM4-systeem of weet je toch al dat je geen tussentijdse cpu-upgrade wilt gaan doen, dan is de 5700X3D echt een killer deal. Met alleen het vervangen van de cpu haal je dan de maximale gamingprestaties die op dat platform mogelijk zijn.
Op het moment van schrijven is de Tray-versie van de 5700X3D wat goedkoper dan de standaard Boxed-versie. Vind je het niet erg dat je er geen mooi doosje bij krijgt, dan kun je daarmee dus mooi wat besparen.
Voor een nieuw systeem kun je met het oog op de toekomst de voorkeur geven aan een nieuwer Ryzen 7000- of 9000-model, dat gebruikmaakt van het courante AM5-platform. Kies dan bijvoorbeeld voor de Ryzen 5 9600X, een van de goedkopere socket AM5-processors. Hij maakt net als zijn veel duurdere soortgenoten uit de Ryzen 9000-serie gebruik van de Zen 5-architectuur, wat in veel games belangrijker is dan bijvoorbeeld het aantal cores. Wel mist hij de 3D V-Cache van processors als de 9800X3D.
Duurder alternatief
:strip_exif()/i/2007025992.png?f=thumblarge)
Voor gaming is de AMD Ryzen 7 9800X3D de snelste processor die je kunt kopen, terwijl hij niet eens de meeste cores of hoogste kloksnelheden heeft. Dat komt door de extra L3-cache waarmee AMD deze processor heeft uitgerust, waarvan specifiek games flink profiteren. Deze cpu verslaat in games elke andere processor, zelfs veel duurdere Ryzen 9's, Core i9's en de nieuwe Core Ultra 9.
De 9800X3D is nog niet zo lang uit en daardoor is de verkrijgbaarheid nog niet geweldig. Als een winkel voorraad heeft, vraagt die daarom soms meer geld dan de adviesprijs van 539 euro. Een mogelijk alternatief is nog de 7800X3D van de vorige generatie. Die werd lange tijd voor rond de 350 euro verkocht, dus de huidige prijs van 500 euro voelt misschien niet als een goede deal, maar in vergelijking met andere cpu's die je nu kunt kopen blijft het voor gaming een prima keuze. De 7800X3D is bovendien wat energiezuiniger dan de 9800X3D, al presteert hij wel duidelijk minder goed in andere taken dan games. Dat is juist een punt dat AMD bij zijn opvolger heeft aangepakt.
Wil je juist niet alléén in games, maar ook in andere zware taken goede prestaties? Kijk dan naar de 16-core AMD Ryzen 9 9950X3D, die net zo goed presteert in games als de 9800X3D, maar in taken als 3d-rendering, videobewerking en software compileren veel vlotter is. Niet voor niets is dit model de topscorer in onze gecombineerde CPU Prestatiescore.
Prestaties
De Tweakers CPU Prestatiescore is een gewogen gemiddelde van de meer dan honderd tests waaraan we elke processor onderwerpen in ons testlab. De Gaming Prestatiescore volgt hetzelfde recept, maar dan alleen voor de gamingtests. Voor deze categorie is die score natuurlijk het relevantst.
Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D
In deze grafieken ontbreken op dit moment nog de nieuwe 12- en 16-core modellen in de Ryzen 9000X3D-serie. Omdat die zijn getest met een nieuwere versie van onze benchmarksuite, en met nieuwere drivers, zou dat geen eerlijke vergelijking zijn. We gaan zo snel mogelijk ook alle andere processors weer testen volgens de nieuwste methode, en zullen deze BBG dan updaten.
In de bovenstaande kaarten over Best Buys en alternatieven is wél al rekening gehouden met de uitkomsten van onze Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D Review.
In de CPU Gaming Prestatiescore komt de nieuwe AMD Ryzen 7 9800X3D als winnaar bovendrijven. Gemiddeld is hij in de gamebenchmarks 8 procent sneller dan de Ryzen 7000X3D-cpu's. Veel games profiteren van de extra L3-cache waarover deze processors beschikken. Zelfs processors met veel meer cores of hogere kloksnelheden zijn daardoor niet sneller dan AMD's X3D-processors.
Verderop in de grafiek zie je duidelijk 'groepsvorming' aan de hand van de generatie waaruit een processor komt. Zo is er een groepje met de Ryzen 9000-cpu's en een groepje met de Ryzen 7000-cpu's, waarbij hooguit het model met het minste aantal cores iets achterblijft. Meer cores dan acht stuks blijven amper iets toevoegen voor dit gebruiksdoeleinde.
Ook de AM4-chips uit de Ryzen 5000-serie met 3D V-Cache doen het nog altijd zeer goed in games. De relatief nieuwe 5700X3D is weliswaar wat langzamer dan de 5800X3D, maar weet nog altijd net zo goed te scoren als de nieuwste 'reguliere' Ryzen 9000-chips.
Ga je je pc ook voor andere intensieve taken gebruiken, dan kun je ook naar de algemene CPU Prestatiescore kijken. Het aantal cores is dan een stuk relevanter. De Ryzen 9 7950X3D combineert uitstekende gamingprestaties met zeer goede multithreaded prestaties en voert daardoor de lijst aan. De Ryzen 9000-cpu's zonder 3D V-Cache, die het in games wat minder goed doen, scoren relatief beter als je ook andere workloads meeneemt. Ook de Intel Core Ultra 200-cpu's eindigen wat verder naar boven, omdat juist de prestaties in games bij deze processors een zwak punt zijn.
Ben je benieuwd naar de prestaties in een specifieke game? Bekijk dan al onze processorbenchmarks.
Prijs-prestatieverhouding
Naast de ruwe prestaties speelt natuurlijk de prijs een belangrijke rol bij welke processors we aanraden voor gaming. Als we de eerder getoonde CPU Gaming Prestatiescore afzetten tegen de huidige prijzen van processors, zien we een duidelijk afbuigende trendlijn. Dat betekent dat je in het lage segment voor een kleine extra uitgave relatief veel extra prestaties krijgt, maar dat de winsten in het high-end segment juist steeds kleiner worden.
Wat de prijs-prestatieverhouding betreft springen de Ryzen 5 7600X3D, Ryzen 7 7800X3D en 9800X3D eruit. Het zijn de snelste processors in games, maar lang niet de duurste. Heb je nu een systeem met AMD's socket AM4, dan is de Ryzen 7 5700X3D een interessant alternatief, omdat je met die processor je moederbord en geheugen niet hoeft te vervangen. De iets snellere 5800X3D is helaas amper nog verkrijgbaar. Wil je een cpu met ongeveer de gamingprestaties van een 5700X3D, maar dan gebaseerd op het nieuwere AM5-platform, dan kun je naar de Ryzen 5 9600X of Ryzen 5 7600X3D kijken.
Nu nog investeren in een compleet nieuw AM4-systeem zouden we echter alleen nog voor budgetgeoriënteerde pc's aanraden. Kies dan bijvoorbeeld voor een Ryzen 5 5600(X) of Ryzen 7 5800X.
In de onderstaande grafiek doen we nog eens hetzelfde voor de algemene CPU Prestatiescore. Opvallend is dat de lijn hier minder snel afbuigt. Meer uitgeven levert dus relatief meer op. In deze grafiek tellen multithreaded prestaties veel zwaarder en doen vooral de 7600X3D en 7800X3D het minder goed; dat zijn echt processors voor als het je puur en alleen om gaming gaat. Bij de 9800X3D heeft AMD daaraan gewerkt en die zakt daardoor minder ver weg. De 16-core 7950X3D combineert goede gamingprestaties het beste met uitstekende multithreaded prestaties.
Wil je goede prestaties in games én andere apps, dan kun je in het topsegment dus het beste voor de Ryzen 9 7950X3D gaan. De Ryzen 9 9950X en Core Ultra 9 285K zijn alternatieven die wat minder goed presteren in games, maar wel beter in andere soorten programma's.
Voor rond de 450 euro zijn de Intel Core Ultra 7 265K, Ryzen 9 9900X en Ryzen 9 7950X interessante opties. Voor minder geld kun je naar de Ryzen 5 7600X3D, Ryzen 7 9700X, Ryzen 5 9600X en Ryzen 7 7700 kijken. De 7600X3D is van dat stel het snelst in games, maar de 9700X en 7700 hebben met hun twee extra cores juist een streepje voor in veel andere taken. In het budgetsegment blijven de 5700X3D, 5800X en 5600X voor het AM4-platform de beste deals.