Nog kleiner, maar een stuk krachtiger

Nieuwe Mac mini M4 Pro Review

Buitenkant

Herinner je je de Beelink SER9 nog, die Tomas een paar weken terug reviewde? Die heeft uiterlijk nogal wat weg van de nieuwe Mac mini, met hier en daar wat verschillen. Van binnen zijn ze natuurlijk nauwelijks te vergelijken: daarom hebben we voornamelijk Apple-apparaten in de grafieken gezet.

Het ontwerp

De nieuwe Mac mini is, net als de mini's ervoor sinds 2010, opgetrokken rond een aluminium unibody-ontwerp. Zoals je al kon lezen is die body behoorlijk geminiaturiseerd. Hij is wel wat dikker geworden, of eigenlijk hoger, want de 2024-mini is 51mm hoog, waar de voorgaande modellen 36mm hoog waren. De footprint is wel fors kleiner geworden: van 197mm bij 197mm naar slechts 127mm bij 127mm. Dat is dus 161cm² in plaats van 388cm².

In die aluminium behuizing zit bovenop in zwart plastic het Apple-logo ingefreesd. De voorkant heeft drie poorten: twee USB3-poorten en een audiopoort. Naast die mini-jackpoort zit een powerled. Het gros van de poorten zit echter aan de achterkant. Daar vind je drie Thunderbolt 5-poorten bij de M4 Pro-variant; bij de M4-Mac mini zijn het TB4-poorten. Daarnaast zit een fullsize HDMI-poort. De laatste poort voordat je bij de ingebouwde voedingsstekker komt, is de RJ45-netwerkpoort, die naar keuze 1Gbit- of 10Gbit-snelheden kan ondersteunen.

Aan de onderkant zit de ronde voet annex koeling: de ingebouwde ventilator kan via sleuven rondom die voet de warmte afvoeren en de verhoging maakt airflow mogelijk. Aan de onderkant zit ook de powerbutton, verstopt linksachter. Wellicht overbodig om te benoemen, maar je kunt dus niets boven op je Mac mini zetten, want je moet hem een beetje optillen om bij de powerknop te kunnen. Met een gewicht van nog geen driekwart kilogram hoef je daarvoor overigens niet zo sterk te zijn.

De M4-soc

Sinds 2020, toen de M1 Mac mini uitkwam, maakt Apple gebruik van zijn eigen chips in de mini. De Arm-chips hebben snelle en zuinige cpu-cores, een gpu en een npu aan boord. Het werkgeheugen zit niet in de soc, maar wel in dezelfde package en wordt gedeeld door alle componenten in de soc. Dat is ook de reden waarom je het geheugen niet zelf kunt upgraden: het is immers geen losse of zelfs op een pcb gesoldeerde component. Apple heeft de M4 in diverse configuraties ontwikkeld; voor de Mac mini worden de M4 en M4 Pro ingezet. De M4 in de Mac mini heeft in totaal 10 cpu-cores, waarvan 4 P-cores, of performancecores, en 6 zuinige E-cores. In de M4 Pro kun je kiezen tussen 8 of 10 P-cores gecombineerd met 4 E-cores, voor een totaalaantal van 12 of 14 cores. De P-cores werken op maximaal 4,52GHz en zijn door TSMC op 3nm geproduceerd.

Ook de gpu in de M4 en M4 Pro verschilt: in de Mac mini-M4 zitten 10 gpu-cores en in de M4 Pro zijn dat er 16. De gpu is Apples GPU Family 9 met ondersteuning voor hardwarematige raytracing en Metal 3. Je kunt overigens bij aanschaf ook de gpu een upgrade geven van een 16-core gpu naar een 20-core gpu, maar die moet je dan wel combineren met de 14-core M4 Pro. De npu, of Neural Engine, is bij beide varianten gelijk en heeft 16 cores, die een rekenkracht van 38Tops halen. Ter vergelijking: in Intels desktopchip Arrow Lake zit een npu van 13Tops, hoewel in de laptopchip Lunar Lake een npu van maximaal 48Tops zit. In AMD's nieuwste desktopprocessors (uitgezonderd een paar iets oudere Zen4-apu's) zit vooralsnog geen npu, maar in de laptopprocessors wel: de Ryzen AI-chips hebben een npu van maximaal 55Tops.

USB, Thunderbolt en displays

De USB3-poorten aan de voorkant zijn hetzelfde bij beide Mac mini-varianten, de M4 en M4 Pro dus, maar dat geldt niet voor de Thunderbolt-poorten achterop. Bij de M4 Mac mini zijn dat drie Thunderbolt 4-poorten met USB-C-connector, die maximale snelheden van 40Gbit/s halen. De Thunderbolt 5-poorten van de Mac mini M4 Pro kunnen snelheden van 120Gbit/s halen. Dat heeft ook gevolgen voor de resoluties en refreshrates van beeldschermen die je kunt aansluiten. Op de HDMI-poort kun je bij beide modellen een 8k-scherm met maximaal 60Hz aansturen, of een 4k-scherm op 240Hz. De TB4-poort van de M4-versie kan echter 'slechts' een 5k-scherm met 60Hz aansturen, terwijl de TB5-poorten van de M4 Pro een 6k-scherm op 60Hz kunnen aansturen. De Mac mini kan daarbij maximaal drie schermen aansturen; dat moet dan via de Thunderbolt-poorten gebeuren. Voor twee schermen kun je twee TB-poorten gebruiken of een TB- en HDMI-poort combineren, en voor één scherm kun je uiteraard gewoon kiezen.

Wat krijg je niet?

(In) de doos

Apple probeert klimaatneutraal te ondernemen en claimt de Mac mini CO₂-neutraal te produceren. De verpakking van de Mac mini bestaat uit papier en karton; er wordt geen plastic meer gebruikt.

Als we de Mac mini even vergelijken met de zojuist al genoemde Beelink, valt op dat er geen powerbrick of adapter in de doos zit. De Mac mini heeft een ingebouwde voeding, dus een kabeltje direct naar je wandcontactdoos is voldoende. Om de poort een beetje compact te houden, maakt Apple gebruik van een C7-stekker, ook wel bekend als een 'achtje'. Fijn, want dat houdt het zowel op als onder je bureau netjes opgeruimd. Wat je ook niet meer krijgt, zijn USB-A-poorten, terwijl je die bij het vorige model nog wel kreeg. Dat is voor sommigen wat minder handig. Ook al gebruik je die niet voor je Magic Mouse of Magic Keyboard, als je een ander invoerapparaat of een USB-drive wilt aansluiten, zul je met verloopjes of een hub moeten werken. Het is daarentegen wel Apple-eigen om 'legacypoorten' te weren.

Een pijnpuntje is zoals altijd de mogelijkheid om te upgraden: die is er vanzelfsprekend niet. De behuizing is niet of nauwelijks te openen en als je meer geheugen of een grotere ssd wilt, zul je direct bij aanschaf daarvoor moeten kiezen en betalen. Dat laatste gaat gepaard met de bekende Apple-prijzen: voor de M4 Pro kost een geheugenupgrade van 24GB naar 48GB al 460 euro (de kleinere verdere upgrade naar 64GB 'slechts' 230 euro), van de standaard 512GB-ssd naar 1TB kost 230 euro en naar 2TB een extra 460 euro. Dezelfde stappen gelden voor de upgrades van het M4-model.

• Volgende pagina 3. Benchmarks: cpu en gpu