Twee keer twee schermen

Dualscreenlaptops van Lenovo op CES

Lenovo Yoga Book 9i en ThinkBook Plus Twist

Op de CES kondigden zowel Intel als AMD en Nvidia nieuwe hardware aan. Intel kwam met een complete line-up aan dertiendegeneratie laptop-cpu's, AMD liet krachtige processors zien voor zwaardere apparaten en vier verschillende RDNA3-laptop-gpu's, terwijl Nvidia een nieuwe RTX 4000-line-up presenteerde.

De nieuwe hardware leidde tot een hausse aan laptopaankondigingen, met van Acer- tot Razer-laptops die meteen helemaal bij zijn op hardwaregebied. Kijk je dan naar de buitenkant van die apparaten, dan is er vaak toch minder vernieuwd. Sommige fabrikanten nemen de gelegenheid te baat om de vormgeving van het chassis wat te stroomlijnen of een betere webcam toe te voegen, maar best veel 2023-laptops zien er niet anders uit dan vorig jaar.

Lenovo vormt een prettige uitzondering. Het bedrijf presenteerde deze CES twee convertibles die haast conceptdevices zouden kunnen zijn. De Lenovo Yoga Book 9i is een soort 'boekje' van twee oledschermen, waarbij het tweede scherm in plaats komt van het toetsenbord en touchpad. De Thinkbook Plus Twist heeft aan de andere kant van het normale oledscherm een kleuren-E Ink-scherm, waarop je eventueel de volledige Windows-omgeving kunt gebruiken. Wat deze devices leuk maakt, is dat het gaat om échte apparaten, die later dit jaar in de winkels komen te liggen. We konden met beide apparaten alvast kennismaken op de beurs en hieronder lees je onze eerste bevindingen.

Lenovo Yoga Book 9i

Tijdens IFA 2022 kondigde Lenovo zijn tweedegeneratie Thinkpad X1 Fold aan: een laptop met een vouwbaar oledscherm dat doorloopt over beide gedeelten van het apparaat. Door het losse toetsenbordje op het onderste gedeelte te leggen, kun je hem gebruiken als laptop, maar je kunt het grote scherm ook op de meegeleverde kickstand op je bureau zetten.

De Yoga Book 9i biedt veel van de mogelijkheden van de Thinkpad X1 Fold, maar dan in een apparaat met twee losse oledschermen in plaats van één groot vouwbaar scherm. Het belangrijkste nadeel daaraan is uiteraard de brede rand in het midden, waardoor je het scherm niet als een geheel kunt gebruiken. Een voordeel is dat je op de Yoga Book 9i meer schermruimte tot je beschikking hebt; het vouwbare scherm van de Thinkpad X1 Fold meet 16 inch van hoek tot hoek, terwijl ieder scherm van de Yoga Book 9i een 13,3"-diagonaal heeft. Beide schermen hebben dezelfde 2,8k-resolutie en 16:10-beeldverhouding, worden bedekt door een laag stevig glas, in plaats van de zachtere toplaag bij de Thinkpad X1 Fold, en zijn touchscreens met peninvoer.

Net als bij de Thinkpad X1 Fold, krijg je bij de Yoga Book 9i een kickstand, al lijkt dit exemplaar meer op een tablethoes. Daarmee kun je het apparaat rechtop op je bureau zetten, of op zijn kant, zodat je de twee schermen in portretstand kunt gebruiken.

Lenovo heeft diverse extra's toegevoegd aan de software om de dualscreenlaptop gemakkelijker te kunnen gebruiken. Door met vijf vingers op een applicatie te tikken, wordt hij over beide schermen uitgespreid, zodat het toch een beetje lijkt alsof je één groot scherm voor je neus hebt. Wanneer je een venster versleept, verschijnt in de buurt een icoontje om het scherm direct naar het andere scherm te verplaatsen.

Met acht vingers tikken op het onderste scherm opent direct Lenovo's virtuele toetsenbord. Dat ziet er standaard uit zoals een normaal laptoptoetsenbord, met vooraan een virtueel touchpad en achteraan de toetsen. Aan de rechterkant zit een knopje om snel notities te kunnen maken met de meegeleverde pen. Door opnieuw met acht vingers naar onderen te swipen, verplaatsen de virtuele toetsen zich naar voren en verschijnt achteraan een balk met widgets, waarbij je bijvoorbeeld een weerbericht of statusinformatie over het systeem kunt tonen.

Het virtuele toetsenbord heeft knoppen die op dezelfde plaats zitten als een echt toetsenbord en er is auditieve feedback die eventueel kan worden uitgeschakeld, maar zo lekker als op een echt toetsenbord tikt het uiteraard niet. Ook bij de Yoga Book 9i krijg je dus een meegeleverd bluetoothtoetsenbordje dat op het onderste schermdeel kan worden gelegd. Er zitten magneetjes in de behuizing om het toetsenbordje op beide posities, voor of achter, op zijn plek te houden, waarbij de rest van het scherm dan de virtuele touchpad of de widgetbalk toont. Het plastic toetsenbordje voelt licht aan en biedt een fijne feedback met best veel travel. Het tikken klinkt niet zo mooi gedempt als op een echt laptoptoetsenbord.

De software op de testsample van de Yoga Book 9i die ik kon proberen, voelde duidelijk nog niet af. Zo werkten de vingergebaren om apps te verplaatsen niet altijd even goed. Bij het plaatsen van het virtuele toetsenbordje op het onderste schermdeel, verscheen de notitiesapp ineens linksboven op het bovenste scherm. Bij gebruik van het virtuele toetsenbord had ik soms last van falende palm rejection, waarbij de muispijl ineens alle kanten op schoot bij het laten rusten van de handpalmen op het onderste schermdeel in de ruimte beneden de schermknoppen. De mooie widgetbalk bovenaan het onderste scherm, verscheen tijdens het testen vaker niet dan wel bij het plaatsen van het toetsenbord.

Het zou kunnen dat de buggy software net iets was van de sample die ik heb bekeken, want toen hoofdredacteur Wout een dag later aan de slag ging met een andere unit voor de video, werkte het systeem zonder veel problemen. Ook in andere previews zijn de ervaringen wisselend. Het is in elk geval te hopen dat het uiteindelijke product stabiel werkt, want het concept staat of valt met de software die erop draait.

De bouwkwaliteit van de Yoga Book 9i voelt in elk geval uitstekend aan. Beide delen laten zich niet makkelijk verbuigen. De glimmende afgeronde metalen rand rondom beide delen van het apparaat is een designkenmerk van Lenovo's high-end Yoga 9-serie. Door die rondingen ligt het apparaat erg fijn in de hand als je hem als tablet of boekje vasthoudt. Nog zoiets waarover goed is nagedacht en wat eerdere high-end Lenovo-laptops ook al hadden, is het scharnier met geïntegreerde luidsprekers. Daarmee is er geen stand waarop je de speakers makkelijk kunt blokkeren, en straalt het geluid in laptopmodus rechtstreeks op je af.

Het onderste gedeelte bevat de hardware en is iets dikker dan de bovenkant. Daar zitten ook de poorten, met alleen driemaal Thunderbolt 4 en geen 3,5mm-koptelefoonpoort. Het gewicht bedraagt 1,38kg. Lenovo voorziet de Yoga Book 9i van een relatief grote 80Wh-accu. Dat zal vermoedelijk ook wel nodig zijn, omdat het schermoppervlak twee keer zo groot is als dat van een traditionele laptop. De processor is een zuinig 15W-exemplaar uit Intels 13e generatie. Topprestaties zijn er dus niet van te verwachten, al lijkt hij tenminste actief te worden gekoeld, te oordelen aan de netjes weggewerkte ventilatieopeningen bij het scharnier. De kant waar de hardware niet zit, heeft een kleine uitstulping aan de bovenkant voor de camera, een 5-megapixelexemplaar met gezichtsherkenning.

Lenovo ThinkBook Plus Twist

De Thinkbook Plus Twist is alweer de derde iteratie van het concept van een tweede E Ink-scherm aan de andere kant van de schermklep, dat Lenovo bij de Thinkbook Plus uit 2020 introduceerde. Dat apparaat en zijn opvolger uit 2021 waren laptops die je dichtklapte om het E Ink-scherm te kunnen gebruiken. Daarop werd een simpele interface getoond voor het lezen van e-books, het maken van notities of het openen van documenten, maar je had geen toegang tot het toetsenbord.

Met de Thinkbook Plus Twist heeft Lenovo het concept opgefrist en een stuk krachtiger gemaakt, door er een convertible van te maken. Net als veel klassieke tablet-pc's uit het Windows XP-tijdperk zit in het midden van de behuizing een draaipunt, waarop het scherm kan worden geroteerd en omhoog en omlaag kan worden gescharnierd. Dat is weer even wennen, en je kunt het scherm ook maar een kant op draaien. Door deze constructie kun je de Thinkbook Plus Twist als laptop en als tablet gebruiken, en kun je dat voor beide standen doen met een van beide schermen.

Naast een beter scharnier heeft Lenovo ook een beter E Ink-scherm ingebouwd. In tegenstelling tot bij de voorganger is het een kleurenscherm, en bovendien voorzien van een lampje zodat je het ook in het donker kunt gebruiken. De diagonaal bedraagt nog steeds 12 inch, groter dan de meeste e-readers. Ik kan me voorstellen dat dat het lezen van een tijdschrift of stripboek dat niet kan worden aangepast op het formaat van het scherm een stuk comfortabeler maakt. Welke resolutie dit scherm heeft, maakt Lenovo niet bekend, maar het ziet er niet veel minder scherp uit dan het oledscherm aan de andere kant, zo op het oog. Ook dit scherm is een touchscreen en het is ook geschikt voor peninvoer, iets dat helaas een klein beetje zichtbaar is in het beeld door het patroon van subtiele lijntjes dat je ziet op een witte achtergrond. Door de matte coating heeft het scherm minder last van reflecties dan het oledscherm aan de andere kant en die laat het schrijven op het scherm ook meer aanvoelen als papier.

Nog steeds kun je op het E Ink-scherm een afbeelding weergeven die blijft staan om de Thinkbook Plus Twist te personaliseren (een E Ink-scherm heeft alleen elektriciteit nodig om van beeld te wisselen). Als je de convertible opstart in E Ink-modus, verschijnt in eerste instantie een eenvoudige interface met een e-readerapp en notitiesapp. Je kunt ook Windows-apps toevoegen aan het overzicht, die dan vanuit deze weergave direct worden gestart.

In tegenstelling tot voorgaande Thinkbooks met E Ink-scherm, heeft de Thinkbook Plus Twist ook de mogelijkheid om de volledige Windows-desktopomgeving op het scherm te laten zien, zodat je hem als E Ink-laptop kunt gebruiken. Dat zou de accuwerktijd in theorie een stuk langer moeten maken, helemaal als je het lampje uitschakelt. Het scherm is vooral geschikt voor het lezen van documenten of statische content, maar niet voor video. Daarvoor is de refreshrate nog altijd te laag, zeker in de kwaliteitsmodus die het mooiste beeld geeft. Daarin blijven nabeelden bovendien duidelijk zichtbaar, zodat het slepen van de muispijl een spoor van pijltjes achterlaat, en het beeld bij scrollen over een website er onduidelijk uit kan gaan zien.

In de snellere modus ververst het scherm zich naar verluidt op 12Hz, en daarin ziet beweging op het scherm er al een stuk beter uit, ietwat schokkerig maar zonder duidelijke nabeelden achter ieder bewegend object. Daarin is het beeld wel een stuk slechter, met minder verzadigde kleuren en duidelijke dithering in kleurverlopen. Mocht je een toepassing tegenkomen die niet goed werkt op het E Ink-scherm, dan kun je gelukkig snel overschakelen naar het andere scherm. Als je het schermdeel omdraait, ga je op het oledscherm gelijk verder waar je mee bezig was.

De eerste afbeelding toont de snelle modus, de tweede de kwaliteitsmodus

Behalve de bijzondere scharnierconstructie en het tweede scherm op de andere kant van de klep, ziet de Thinkbook Plus Twist er niet zo bijzonder uit als de Yoga Book 9i. Dit is een zakelijke laptop, geen consumentenmodel, zonder glimmende accenten en met de standaard donkergrijze ThinkBook-behuizing, gemaakt van aluminium. Het 1,35kg wegende apparaat voelt voldoende stevig aan en het toetsenbord geeft zoals gewoonlijk prima feedback. Het donkergrijze materiaal van de behuizing heeft een glad aanvoelende afwerking die niet te veel vingerafdrukken laat zien. Het fraaie, contrastrijke oledscherm is net zoals bij de Yoga Book 9i een 13,3"-touchscreen met 16:10-verhouding en 2,8k-resolutie. Boven het scherm zit een full-hd-webcam.

Net als de Yoga Book 9i is de Thinkbook Plus Twist gebaseerd op een 13e-generatie Intel Core-processor met een tdp van 15W. Aan de zijkant zitten slechts twee USB-C-poorten met Thunderbolt 4, een 3,5mm-poort en de vingerafdruklezer. In tegenstelling tot dat model lijkt de Thinkbook Plus Twist niet te beschikken over een geïntegreerde styluspen, hoewel beide schermen wel geschikt zijn voor peninvoer.

Voorlopige conclusie

Met de Lenovo Yoga Book 9i en Thinkbook Plus Twist brengt Lenovo binnenkort twee apparaten uit die iets anders bieden dan de gemiddelde laptop. De vraag is natuurlijk wel of ze in de praktijk ook nuttig zijn om te gebruiken, iets dat tijdens een langere reviewperiode zal moeten blijken. Met hun prijs zullen ze in elk geval niet voor iedereen weggelegd zijn. De Yoga Book 9i moet in april uitkomen voor een prijs van rond de 2000 dollar, terwijl de ThinkBook Plus Twist vanaf juni in Nederland wordt verkocht voor minimaal 1699 euro. De energiezuinige 15W-processor maakt ze niet geschikt voor wie op zoek is naar een laptop met een maximale rekenkracht, terwijl beide apparaten ook niet veel aansluitingen hebben.

De Yoga Book 9i heeft vooral concurrentie van de Thinkpad X1 Fold, die nog iets meer mogelijkheden biedt doordat hij geen bezel in het midden heeft. Het consumentenmodel is wel goedkoper dan de foldable, die een adviesprijs vanaf 2499 euro heeft. Het schermoppervlak is bovendien groter. We zijn benieuwd in hoeverre de accuduur van dit apparaat zal mee- of tegenvallen.

De convertible uitvoering maakt de Thinkbook Plus Twist een stuk interessanter dan Lenovo's eerdere laptops met een E Ink-scherm. Doordat het een kleurenscherm is met relatief hoge resolutie, kun je eventueel ook de Windows-desktop op je E Ink-scherm weergeven, maar de refreshrate is nog altijd te laag voor veel toepassingen. Als e-reader kan de Thinkbook Plus Twist geschikt zijn voor wie vooral tijdschriften of stripboeken leest. Voor gewone boeken zul je misschien toch liever naar een losse e-reader grijpen, vanwege het veel lagere gewicht.

Reacties (63)

[crobo]

Wat ik mij dan vaak afvraag… hoe is dit rendabel voor een bedrijf. Dit lijken mij zulke niche producten (dus lage verkoop aantallen) terwijl se R&D me behoorlijk fors lijkt.

Ook heb ik het idee dat ze bij Lenovo hele goeie techneuten/engineers hebben, maar minder goede user experience/product managers (of in ieder geval de mensen die de beslissingen maken).

Het is altijd goed om nieuwe ideeën uit te proberen, stilstaan is achteruitgaan als het ware, maar deze producten daadwerkelijk helemaal uitwerken en op de markt gooien… lijkt me niet de verstandigste business move. Een Apple of Microsoft bijvoorbeeld experimenteren waarschijnlijk ook met zulke producten maar zetten ze niet daadwerkelijk op de markt omdat het zo een super niche product is dat het “bijna geen zin heeft”.

Maargoed, aan de andere kan kan je wel zeggen dat dit precies Lenovo is. Zij zijn de fabrikant die hier om bekend staan. Blijkbaar (nog) niet een fabrikant voor waar ik opzoek naar ben.

[ochhanz]

Wat ik mij dan vaak afvraag… hoe is dit rendabel voor een bedrijf. Dit lijken mij zulke niche producten (dus lage verkoop aantallen) terwijl se R&D me behoorlijk fors lijkt.

, nu nog niche ja, maar ik denk dat ze er vroeg bij willen zijn bij een potentiële nieuwe markt. Dus je probeert wat ideeën en wacht tot iets aanslaat, en dan je ga je het per generatie verder finetunen (net zoals de Fold van Samsung). Als alles dan goed gaat heb je een voorsprong op concurrenten en alvast een loyale fanbase.

[WillySis]

De Samsung Fold paste wel in een trend waarbij smartphone schermen steeds groter werden. Bij laptops werden de schermen steeds kleiner. De 17 inch laptop is nagenoeg verdwenen. 15.6 inch schermen zijn er nog steeds veel, maar de 12 en 13 inch schermen beginnen steeds meer de mainstream te worden.
Door het kleiner worden de scherm zijn laptops lichter en draagbaarder geworden en is ook de accuduur toegenomen.
Lenovo heeft al jaren laptops die ook als tablet gebruikt kunnen worden, maar die zijn nooit een succes geworden en zeker niet vaak ook als tablet gebruikt. De vraag naar dual-screen laptops lijkt mij niet te bestaan. Een potentiële markt lijkt dus niet te bestaan.

[DieMitchell]

maar er zijn nu toch ook 18" laptops aangekondigd? van o.a. razer en voor zover ik kan zien lijkt 16" ook steeds populairder te worden.

[WillySis]

16 tot 18 inch modellen zijn er nog steeds, maar het aanbod (en gebruik) van 12 tot 13 inch toestellen neemt toe. Dat is in de praktijk vaak de maat waarmee nog prettig gewerkt kan worden (er past een full-size toetsenbord onder) en die gemakkelijk is mee te nemen.
In het wild zie ik eigenlijk nog zelden een laptop die groter is dan 15,6 (of 16) inch. Een grotere laptop is nauwelijks onderweg te gebruiken, daar heb je echt een (tijdelijke) werkplek voor nodig.

[Zoop]

Ik zie het tegenovergestelde anders ook gebeuren hoor. Ja, de hoofd modellen gaan allemaal richting die 12 inch. Daarentegen zie je ook steeds juist vaker grotere modellen tussen 16 en 18 inch. Om nou te zeggen dat 17 inch nagenoeg is verdwenen, je zal ze niet snel in de ultrabook categorie vinden, nee, maar er zijn er toch echt wel genoeg.
Apple is behoorlijk mainstream en die verkoopt toch ook een 16 inch.

De rest ben ik het wel mee eens, ze lijken een gat dat niet bestaat te dichten. Maar aan de andere kant, de meest succesvolle producten deden dat ook. Een oplossing voor een probleem dat nog niet bestaat. De truuk is je klanten te overtuigen dat dit is iets is wat ze willen, daarna gaat het vanzelf.

Maar dualscreen laptops ... zal toch altijd vrij clunky en onhandig zijn. Om je laptop uit te stallen, inclusief draadloze keyboard (want tikken op een touchscreen is ruk) en dan ook maar een muis ernaast, schermen uitklappen ... Dat doe je niet ff in de trein zegmaar. De doelgroep hiervan zal redelijk specifiek zijn. Voor de mensen die thuis of kantoor zo'n opstelling willen zijn vrij snel beter af een een extern (en groter) scherm en een docking station (wat tegenwoordig meestal gewoon een enkele usb-c stekker is), wat 10x praktischer is.

Wil je men iets nieuws aansmeren waar eerder nog geen vraag naar was zal het vooral makkelijk, simpel en handzaam moeten zijn. Bij dit, als je de setup ziet is het wel cool, maar je zou bij ieder promo filmpje moeten voorstellen hoe en wanneer die setup is uitgestald en dan is het ineens een stuk minder cool. Desondanks altijd wel respect dat Lenovo gewoon probeert.

[Reactie gewijzigd door Zoop op 23 juli 2024 22:28]

[ochhanz]

De Samsung Fold paste wel in een trend waarbij smartphone schermen steeds groter werden. Bij laptops werden de schermen steeds kleiner.

, de trend is dat mensen huidige scherm formaten/oppervlaktes (of het nou mobiel, tablet of pc is) compacter willen hebben. De meeste mensen willen niet nog kleinere schermen dan 12-13 inch voor hun laptops want dun kun je er ook minder mee doen (ik heb een Surface Go 2 en vind het een geweldig ding maar gebruik die niet voor Visual Studio, pas gewoon niet op het scherm). Anders had iets als de Macbook Air wel een kleiner scherm gehad en had de Surface Pro ook geen 13" gekregen.

In dit geval gaat het om vergelijkbaar scherm oppervlak van een grotere laptop (bijv om een 15-16 inch laptop te vervangen) in een 13 inch formaat. Ik kom zelf van een 15" laptop (nu 14") en wil weer meer scherm oppervlak maar wil ook het gewicht en formaat een 13-14" laptop. Dit soort producten vormen daar een oplossing voor.

Lenovo heeft al jaren laptops die ook als tablet gebruikt kunnen worden, maar die zijn nooit een succes geworden en zeker niet vaak ook als tablet gebruikt.

, Yoga lijn is een succes dus snap deze zin niet helemaal, anders zou Lenovo (en andere laptop merken) geen touchscreen laptops meer maken. Hoe dan ook, die eerdere modellen zijn niet te vergelijken met deze laptop, dit is meer een soort van Surface Neo maar dan groter uitgevoerd.

[Carlos0_0]

Ik vind op zich wel leuk dat ze gewoon op de markt brengen, en kijk eens wat er gebeurt door het jaar heen.
Ze kunnen dan altijd nog het product verder finetunen, en anders komen ze volgend jaar weer even met wat minder gekke dingen.

Dan kunnen ze mijn opvolger van de Lenovo T15 tg1 vast wel uitbrengen , die dan wellicht nog super goed zal doen.
Maar ja dan is die 4 jaar oud en vervangen we ze op het werk, dan neem ik wel weer de nieuwe t15 of t16 van dat jaar .

[crobo]

Je hebt zeker een goed punt. Als geen een fabrikant zoiets zou uitbrengen, zou je waarschijnlijk ook nooit weten of het bij de grote massa zou aanslaan. En daarnaast zoals ik al aangaf, is dit misschien wel juist wat Lenovo zo bekend/sterk maakt.

Begrijp me niet verkeerd, ik vind het heel tof dat ze het doen, alleen is het niet iets voor mij, en business wise misschien (voor nu) geen dikke succes maar misschien worden hierdoor wel weer meer andere Lenovo producten verkocht. Ik ben verre van een expert op het gebied van producten op de markt zetten e.d., maar eerste wat in me opkwam na het lezen van het artikel was “hoeveel mensen gaan dit nou daadwerkelijk kopen/gebruiken”.

[Reactie gewijzigd door crobo op 23 juli 2024 22:28]

[TheVivaldi]

Lenovo is de grootste computerfabrikant ter wereld, dus die hebben nogal wat ruimte om te experimenteren. En ze maken elders meer dan genoeg winst om het verlies van een paar experimentele producten op te kunnen vangen.
Zelfde met bijvoorbeeld LG: de Wing zou nooit mainstream zijn geworden, ook niet als LG zich niet had teruggetrokken van de telefoonmarkt, maar ze maakten elders genoeg winst om het verlies op te vangen.

[arjandijk162]

Precies dit, als je over 10 jaar nog wil bestaan moet je nu de zoektocht starten naar wat er tegen die tijd nodig is.

[jpsch]

Dit soort R&D levert natuurlijk wel patenten op.
Vraag me wel af hoe de ondersteuning op lange termijn is. hoe werkt dit bij Windows 12, Linux of een ander OS?

[TheVivaldi]

Op Linux zal dit prima werken. Dubbele schermen werken in mijn ervaring prima op Linux en e-ink werkt ook prima op Linux, zie bijv. Remarkable waarbij je als tweaker zelfs een volledige Linux-distro kan installeren.

[Timoo.vanEsch]

Als je kijkt naar die Twist, dan is dat de 3e iteratie van het product, waarbij deze versie weer een stuk beter is dan de vorige 2. Dus blijkbaar is er een markt voor.

Dual-screen laptop zal ook wel een markt hebben (ik zou er best één willen hebben, bv). En als deze dit jaar aanslaat, zal er in 2024 of 2025 vast een verbeterde versie van komen.

De initiële investering is de grootste; verbetering van het product kost niet zoveel méér (in verhouding). En ik denk dat, met het idee van "foldables" in het achterhoofd, dat hier zéker een markt voor is.

[nst6ldr]

Zó niche en nieuw is het anders niet hoor, de Thinkpad lijn heeft altijd hier en daar wel een dualscreen optie gehad: [goede oude tijd]

[TheVivaldi]

Grappig dat je Apple en Microsoft aanhaalt. De Surface was destijds ook een totaal ander product dat we gewend waren en het heeft héél lang geduurd voordat ze er winst op begonnen te maken. En het is niet alsof Apple nooit geëxperimenteerd heeft, zoals met bijv. de Newton in een tijd dat tablets nog lang niet mainstream *konden* worden, wat ze zelf ook al wisten. Maar goed, eerlijk is eerlijk: dat is lang geleden. Maar mijn Surface-argument is veel recenter.

[brabbelaar]

Dit is rendabel omdat Lenovo afdelingen heeft die niet alleen maar aan rendabel denken. Maar aan nieuwe en interessante ideeën en daar mogelijke toepassingen bij zoeken. En andersom natuurlijk toepassingen bij use cases. Dan moet je niet steeds denken kan het uit? Gewoon lekker gaan en dan komt er iets en als het ooit wat wordt met e-ink, misschien in hele andere settings, dan heb je ervaring en know how en zelfs al wat software. over allerlei zaken.

Tot die tijd krijg je een bak gratis aandacht en de reputatie van een bedrijf dat graag innoveert. Alleen al goed personeelsbeleid zou ik zeggen.

[Stijnvi]

Ten eerste is Lenovo een enorm groot bedrijf in de laptopmarkt, dus ze zullen genoeg kapitaal hebben om te experimenteren en daardoor mogelijk de eerste te zijn als één van hun nieuwe producten aanslaat.

Ten tweede denk ik dat de R&D kosten best wel meevallen.
De ThinkBook Plus Twist (met het e-ink scherm) is niet veel meer dan een normale laptop met een ander scharnier (wat Lenovo overigens al in 2013 in de ThinkPad Twist had zitten) en een e-ink scherm op de achterkant van het normale scherm.
Asus had in 2013 ook al een laptop op de markt met een scherm op de achterkant, de Taichi 31, maar dat was een normaal scherm, en kon niet draaien. Dus het scherm op de achterkant én het draaiende scharnier zijn beide geen nieuwe concepten.

De Yoga Book 9i is al iets complexer, en zal zeker door het dunne chassis wat meer moeite hebben gekost, maar uiteindelijk is ook die niet veel meer dan een normale laptop waarbij het toetsenbord en de trackpad zijn vervangen door een scherm.
In principe is het eigenlijk gewoon de laptop variant van de Microsoft Surface Duo.
Dus ook niet enorm gek.

Tuurlijk kost het voor beide producten wel wat moeite om het uiteindelijk helemaal mooi en goed te krijgen, maar in de basis zijn het geen duizelingwekkende concepten.

[SoloH]

Nou dat ja. Ze hebben blijkbaar alleen maar techneuten. Hun R en D is het uitbrengen van deze apparaten aan de masse en dan zien ze dat het waardeloos is en droppen ze alle support.
Leuk concept 2 schermen boven elkaar, maar je zet het niet zomaar neer. Niet op je schoot. En op tafel ziet het er ook niet stevig uit. Je duwt hem zo om bij aanraken.

[uiltje]

Ik denk dat de Book i9 heel veel succes kan hebben. Ik heb nu een Yoga met AMD en OLED, maar ik had de "Book" zeker meegenomen bij een beslissing. Ik voelde me zelfs een beetje bedonderd dat ik hem zag.

Ten eerste wil ik graag wat verder van een scherm zitten als ik type. Dat losse toetsenbord vind ik dus handig. Dat je het ook nog eens op het scherm kan kleven vind ik handig, zowel in de "veraf" als dichtbij modus. Maar da's alleen normaal gebruik.

Verder heb ik ook wel eens een presentatie. Hoe handig is het als je powerpoint bedient aan de ene kant en je hebt de presentatie aan de andere kant? De "tent-modus" wordt nog wel eens vergeten. En ik ben een groot voorstander van het gebruik van meerdere schermen. Tenslotte is er nog de "creator" modus waar je het voorste scherm gebruikt als teken tablet.

Het grootste nadeel dat ik zie is dat ik mijn laptop te weinig gebruik om het bedrag te investeren, en het bedrijf waar ik voor werk gebruikt eerlijk gezegd goedkope rommel van Lenovo - de goedkoopste ThinkPads. Verder heeft het ding wel een i9, maar da's een superzuinig model, en iets van CPU is soms wel handig.

[Reactie gewijzigd door uiltje op 23 juli 2024 22:28]

[Hurkihurkibang]

Bij de grote broer “the Verge” zijn ze laaiend enthousiast over dit ding. En ik kom er maar niet aan. Het is toch een gimmick? Eentje waarvan we later zullen zeggen, dat was echt een raar ding. Of misschien ben ik gewoon oud aan het worden

[Emielio]

Ik denk dat deze huidige vorm ook een gimmick is, maar ik zie serieus een toekomst voor iets dat hier van afgeleid is. Ik werk al 5 jaar met een reis-monitor naast mijn laptop, en werk dus met uitzondering van hele kleine plekken (zoals vliegtuig) altijd dualscreen op mijn laptop als ik buiten huis/kantoor ben. Dualscreen is alleen niet ergonomisch met een laptop omdat het toetsenbord teveel naar links zit. Het zit immers vast aan de laptop die je links van de tweede monitor plaatst. Dus ik zie een fantastisch ideale laptop in twee schermen naast elkaar (niet boven elkaar) met bijvoorbeeld een 1:1 of 4:3 verhouding, waarbij je dan een los toetsenbord (liefst compact mechanisch) voor die twee schermen kan plaatsen.

[SirLenncelot]

Helaas nooit uitgebracht, maar Razer was er 5 jaar geleden al mee bezig.

nieuws: Razer toont prototype laptop met drie 4k-schermen

[Lapjespoes]

Nee hoor, dat is gewoon hoe The Verge te werk gaat. Nieuwe dingen ophypen en later afkraken. Had erg veel potentie in de eerste 6 maanden maar is daarna erg hard afgegleden. Ik zou het niet als betrouwbare techsite gebruiken.

[ochhanz]

Bedoel je de Yoga Book 9i of die andere laptop met e-ink scherm? Die eerste lijkt me zeker geen gimmick, een 2de scherm compact bij je hebben is vrijwel altijd handig voor productiviteit onderweg of ergens anders dan je vaste werkplek. Overigens kijkt dit ook ergonomischer dan bij een gewone laptop (die zit niet op ooghoogte).

[jaquesparblue]

De Twist was beter geweest zonder de twist imo. Normaal scherm in laptop stand. E-Ink aan de buitenkant als ie dicht geklapt is. Dan kan je notities maken tijdens een meeting of op school zonder dat dit afleidt (voor jezelf en andere). Daar zie ik de potentie wel van in.
Dan was het een goede zakelijke concurrent geweest voor al die e-ink notitie tablets die je de laatste tijd steeds meer ziet.

[GurbieV]

Dat is nu toch ook? Als extra keuze kun je de schermen draaien en kiezen welke je aan welke kant gebruikt.

[jaquesparblue]

De hinge is een gigantische single point of failure en schijnt bij eerdere versies veel problemen te hebben.

[ochhanz]

Maar slijt die hinge ook zo snel als je hem nooit 'twist'?

[no_way_today]

Hopelijk komen er ook grotere ereaders met dit kleurenscherm. Heb al enige tijd een ink pad pocketbook, 7,8 inch is prima voor Amerikaanse comics, alleen voor bijvoorbeeld de Donald Duck te klein. Daar lees ik een halve pagina per keer.

[brankestein]

Qua westerse apparaten ben je qua grote schermen vooral op onyx books etc aangewezen, die helaas tot op heden volgens mij geen color e-ink hebben met >7.8" scherm.

In China weet ik dat deze er genoeg zijn omdat daar een vrij grote afzetmarkt is voor grotere color e-ink schermen, maar zowel het bemachtigen ervan (voor naar Nederland) als het gebruik (ondersteunen ze andere talen?) kan een uitdaging blijken te zijn.

[litebyte]

https://goodereader.com/blog/product/lenovo-yoga-paper

Deze van Lenovo lijkt me geweldig... Met een iets mindere prijs.

[TheVivaldi]

Eh, maar no_way_today is toch op zoek naar een kleurenscherm? De Yoga Paper heeft geen kleurenscherm…

[litebyte]

Ai, ik dacht dat er ook eentje met kleurenscherm komt. In ieder geval is deze groter dan het merendeel van de ereaders

[Skating_vince]

Wat ik me met dat eerste plaatje afvraag: mijn normale laptopscherm wiebelt al weleens als de tafel beweegt. Hoe zit dat met zo'n dubbel scherm in de hoogte?

[brankestein]

Die kickstand erbij zou daar wel een belangrijk verschil in kunnen maken denk ik.
Als ie op het zwaartepunt niet dat steuntje in de rug heeft bij de verticale opstelling, gok ik dat ie makkelijk omkukelt.

[suske_2]

Zo´n e-ink scherm is vooral heel fijn bij veel omgevingslicht, dus buiten. Kan me voorstellen dat er een niche markt voor is bij mensen die vaak buiten een laptop willen gebruiken. Jammer dat dit in de review niet even aangestipt word.

[Felicia]

Kan me voorstellen dat er een niche markt voor is bij mensen die vaak buiten een laptop willen gebruiken.

Er is nog een andere niche-markt waar E-ink veel aandacht trekt, voor mensen die gevoelig zijn voor de backlight van gewone LCD schermen, door eye-strain of gewoon overprikkeling (ik hoor bij die laatste). E-ink is gewoon veel minder vermoeiend om naar te kijken, alleen de lag is voor sommigen irritant en hoe hoger de snelheid des te lager de kwaliteit.

E-ink is qua kwaliteit ook niet vergelijkbaar met LCD maar voor gewoon kantoorwerk hoeft dat ook helemaal niet. Ik werk al een paar jaar op een Dasung HD-FT, en sinds kort op een Onyx Boox Mira Pro en dat gaat echt super goed. Ik moet alleen collega's blijven herinneren dat gekleurde highlights voor tekst voor mij niet te onderscheiden zijn

[MfbZ]

Die 2e laptop, Thinkbook plus twist, met het E-ink scherm. Ben wel benieuwd of en wat het voordeel voor de accuduur is?

Het voorbeeld wat wordt genoemd, je zit in het vliegtuig en gebruikt je laptop.... dat is mijn use-case op reis.
Maar mijn batterij haalt het niet de hele vlucht. Sterker nog, niet eens de helft van de vlucht naar de states. Of ik nou een game speel of een book lees, het scherm verbruikt evenveel. Zo'n E-ink scherm zou een energiebesparing kunnen geven en daarmee een langere gebruiksduur.

[BCC]

De meeste vliegtuigen hebben een usb poort om te laden tegenwoordig. Daar kun je laptop niet mee voltanken maar vaak wel het leeglopen een stuk langzamer laten gaan.

[Emielio]

Ik vraag me af of je dan niet beter gewoon in een powerbank kan investeren? Ik vlieg behoorlijk vaak, en mijn vlucht is gemiddeld 9 uur. Ik gebruik hiervoor een Xtorm Titan Powerbank, en kom met volle laptop en smartphone op de bestemming aan. @BCC Helaas is mijn ervaring dat de USB poort in het vliegtuig zo'n laag vermogen geeft, dat het verschil tussen daarmee laden en niet laden nauwelijks merkbaar is. Daarnaast zijn ze ook regelmatig kapot.

[vgroenewold]

Hoe doe je dat precies, want zat er geen limiet aan het vermogen van een aparte powerbank aan boort?

[Emielio]

@BCC en @vgroenewold
Je mag je powerbank in het vliegtuig meenemen als de capaciteit minder is dan 27.000 mAh. Dat is ruim voldoende.

[BCC]

Ah, ik dacht dat je geen power bank mee mocht nemen als je al een laptop mee had.

[MfbZ]

Klopt hoor.
Ik heb dan ook een powerbank waarmee ik mijn laptop kan voeden. Maar dat geeft een uurtje extra gebruikstijd. Dan heb ik 6 uur te pakken.

[Emielio]

@MfbZ Dan heb je een bescheiden powerbank. Mijn laptop (X1 carbon) heeft een accu van 57 Wh. En mijn powerbank Xtorm heeft een capaciteit van 27.000 mAh en dat is: 98 Wh. Dit is ook meteen het maximum dat je in je powerbank mag hebben als je vliegt. Zo'n powerbank kost wel iets meer, maar ik gebruik hem letterlijk dagelijks.

[MfbZ]

Ik heb een omnicharge 20; 20.000 mAh, 71Wh met een 2 jaar oude Lenovo C940 15"; 65Wh accu.
Toen hij nieuw was, kreeg ik zo'n 5-6 uur browsen/tekstverwerken op een volle acculading. Nu is dat gereduceerd tot 2-4 uur.
Mijn powerbank zou me theoretisch iets meer dan 1 volle lading moeten geven, dus 4-8 uur gebruiksduur, maar dat heb ik op reis nooit gehaald.

Maar die powerbank van jou is wel een interessante. Die ga ik op het oog houden voor als ik een vervanging zoek.

[seninha]

DIY Perk had drie jaar geleden al zn eigen versie gemaakt

https://youtu.be/J2aY6cvk-WI

[Silent7]

Leuk. Ik heb het nu anders gedaan sinds enige tijd, 15" notebook op bureau, muis ernaast, dan op notebooktafeltje een 23.5"scherm erboven, vind het echt omhoog veel fijner dan heen en weer kijken, dus dat spreekt me zeker aan.

Eink, in kleur, als je extreem lange accuduur wil en bijv een boek aan het schrijven bent lijkt me dat wel fijn werken,.

[theduke1989]

Ik moet wel toegeven dat LG nu toch wel wat laat zien qua innovatie.
De LG OLED FLEX is ook een stukje leuke technologie.

Qua schermen toch wel heer en meester. De Mini-led tel ik voorlopig niet mee, aangezien het nog in een beginfase is, te duur en niet goed bereikbaar is.