Samengevat
De Ryzen 7 5800X3D is AMD's poging om de titel 'snelste gamingprocessor' te claimen. Dat lukt in sommige games wel, maar gemiddeld blijven Intels snelste Alder Lake-processors in onze gameselectie toch wat sneller. AMD's aanpak met het verticaal stapelen van extra cachegeheugen is echter veel innovatiever en eleganter dan het opschroeven van de kloksnelheden zoals we Intel eerder met de 12900KS zagen doen. De 5800X3D is daardoor ongekend efficiënt tijdens het gamen. We belonen de 5800X3D daarvoor met een Innovation-award, maar toch zal hij door de wisselvallige prestaties in andere software en de hoge prijs voor weinig mensen een aantrekkelijke koop zijn.
Een week nadat Intel zijn koppositie verstevigde met de Core i9 12900KS, doet AMD een aanval op de titel 'snelste gamingprocessor'. Toeval bestaat niet, toch? AMD's aanpak lijkt echter een stuk interessanter. Waar Intel simpelweg de kloksnelheden opvoerde, past AMD voor het eerst zijn 3D V-Cache, kortgezegd een verlengstuk van de bestaande L3-cache, toe in een consumentenprocessor. Wij hebben de AMD Ryzen 7 5800X3D uitgebreid getest.
Bijna een jaar geleden stond Lisa Su op het podium met de eerste chip die beschikte over 3D V-Cache, verticaal gestapelde extra L3-cache. Toen hield ze nog een prototype gebaseerd op een Ryzen 9-chip in de lucht, een processor met twee die's dus, maar de processor die nu daadwerkelijk op de markt komt, is gebaseerd op de octacore-5800X. Omdat elke computedie over een gedeelde L3-cache beschikt, wordt er dus ook maar half zoveel cache toegevoegd als bij dat prototype.
Laten we eerst even de specificaties op een rijtje zetten. Zoals de naam al doet vermoeden, lijkt de Ryzen 7 5800X3D sterk op de normale 5800X. Hij heeft bijvoorbeeld evenveel cores en dezelfde tdp van 105W. Opvallend genoeg zijn de kloksnelheden juist lager: de singlecoreboost is 200MHz lager en bij de basesnelheid lever je zelfs 400MHz in. Aan de ene kant is dat nodig om het extra stroomverbruik van de 3D V-Cache binnen dezelfde tdp te laten passen, maar aan de andere kant lijkt ook de innovatieve productiemethode roet in het eten te gooien voor de mate waarin de kloksnelheid schaalt met spanning. Op de volgende pagina gaan we daar dieper op in.
AMD Ryzen 7 5800X | AMD Ryzen 7 5800X3D | |
Cores | 8 | 8 |
Threads | 16 | 16 |
Kloksnelheden | Base: 3,8GHz Singlecoreboost: 4,7GHz |
Base: 3,4GHz Singlecoreboost: 4,5GHz |
L2-cache | 4MB | 4MB |
L3-cache | 32MB | 32+64MB |
Tdp | 105W | 105W |
Prijs | € 161,99 | Adviesprijs: € 499 Actueel: € 709,- |
De Ryzen 7 5800X3D heeft op papier dezelfde adviesprijs als de 5800X toen hij uitkwam, namelijk 449 dollar. In de tussentijd is niet alleen de euro wat weggezakt ten opzichte van de dollar, maar is ook de prijs van de 5800X flink gedaald. In de praktijk is er op het moment van introductie daarom sprake van een meerprijs van ongeveer 150 euro voor het model met 3D V-Cache, en dat is flink.