Stichting Brein handelde in strijd met de wet door servers zonder gerechtelijk bevel in beslag te nemen, zeggen juridische experts tegen Tweakers.net. Dat Brein de bestanden op de servers heeft bekeken, is schending van de privacy.
Dat is het oordeel van hoogleraar executie- en beslagrecht Ton Jongbloed op de beslaglegging door Stichting Brein op servers waarop een topsite zou staan. Eerder op dinsdag bleek al dat daarvoor geen gerechtelijk bevel was gegeven.
Zonder gerechtelijk bevel had Brein de servers niet mogen meenemen, zegt Jongbloed. "Daar moet de rechter toestemming voor geven, bijvoorbeeld in een vonnis", zegt hij. Inmiddels heeft een deurwaarder van de eigenaar de servers weer in beslag genomen.
Brein had de servers ook mogen opeisen om als bewijs in een rechtszaak te gebruiken, maar dat had eveneens moeten worden goedgekeurd door een rechter. Bij gebrek aan een juridische basis voor het opeisen van de servers had de hostingprovider de servers alleen vrijwillig kunnen meegegeven. Het lijkt erop dat hostingprovider Worldstream, waar de acht servers stonden, dat heeft gedaan. Probleem is echter dat Worldstream niet de eigenaar van de servers is; dat is het Zuid-Amerikaanse Alejandra Transporte S.A, zegt de advocate van dat bedrijf, Milica Antic. Ook Brein lijkt toe te geven dat Worldstream niet de eigenaar van de servers is; directeur Tim Kuik geeft aan dat een man die in Costa Rica zou verblijven de vermoedelijke eigenaar is.
De beslissing van Worldstream om de servers toch mee te geven, is twijfelachtig. Volgens Jongbloed is het meegeven van andermans eigendom zonder toestemming simpelweg een onrechtmatige daad. Ook privaatrechtadvocaat Paul Smits oordeelt ten nadele van Brein: "Als er geen toestemming van de rechter is, had het helemaal niet gemogen." Volgens Smits kan Worldstream worden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan Alejandra Transporte. Dat Brein de servers pas zou willen teruggeven als er een 'regeling' over schending van auteursrechten wordt getroffen, beschouwen beide juristen als 'chantage'.
Tim Kuik van Stichting Brein is het 'niet eens' met de juristen en zegt dat hij de servers heeft gevorderd op basis van de auteurswet. Waarschijnlijk doelt Kuik op artikel 28 van de auteurswet, dat inderdaad ruimte biedt voor het vorderen van inbreukmakende content. Volgens ict-jurist Arnoud Engelfriet is ook hierbij echter goedkeuring van een rechter vereist. "Bovendien is het de vraag of je hele servers kunt vorderen; die servers maken zelf geen inbreuk", aldus Engelfriet.
Volgens advocaat Arnout Gieske van advocatenkantoor Van Diepen kan de actie worden aangemerkt als 'verduistering' als de inbeslagname inderdaad zonder tussenkomst van de rechter gebeurde. Gieske zegt daar echter skeptisch over te zijn, omdat Brein er weinig belang bij zou hebben om de wet te overtreden. Volgens de advocaat van Alejandra heeft Brein de inhoud van de servers bekeken; dat is een privacyschending, zegt hoogleraar Jongbloed.
De Tweede Kamerleden Jeanine Hennis-Plasschaert en Ard van der Steur van de VVD hebben Kamervragen gesteld over de kwestie. Ze willen weten of het klopt dat de servers in beslag zijn genomen zonder gerechtelijk bevel en zo ja, welke maatregelen er worden genomen. De Kamerleden vrezen dat Brein zich schuldig maakt aan eigenrichting en de privacy van anderen schendt.
Topsite Swan was de grootste topsite die Brein ooit offline wist te halen, claimt de stichting zelf. Topsites worden gebruikt door releasegroepen om warez te verspreiden en hebben doorgaans een besloten karakter. De gemiddelde eindgebruiker komt nooit in aanraking met een topsite, maar veel bestanden op torrentsites en usenet zijn ervan afkomstig.