Drie jaar vooruitgang van ATi Catalyst-drivers geanalyseerd

Net zoals de videokaarten bij elke nieuwe generatie prestatieverbeteringen laten zien, zijn ook de drivers continu aan verandering onderhevig. Met elke nieuwe driver kunnen betere prestaties worden genoteerd, in de vorm van hogere framerates of betere beeldkwaliteit. Kúnnen worden genoteerd: niet elke driverupdate is even succesvol, en pogingen om met de in de driver gebakken optimalisaties de 3dMark03-test te beïnvloeden kwamen ATi op harde kritiek te staan. AnandTech bekeek de invloed van ATi's Catalyst-drivers op de prestaties van één van de succesnummers van de videokaartenbakker: de R300-chip, hart van onder andere de Radeon 9700 Pro. Zo'n kaart werd in een Athlon 64 3400+-systeem gestopt, en vervolgens werden vier games, 3dMark03 en het diagnostische tooltje D3DAFTester, waarmee de Anisotropic Filtering-kwaliteit kan worden beoordeeld, gedraaid - voor elk van twaalf verschillende Catalyst-versies.

Omwille van de Shader Model 2.0-tests werden de eerste generaties van de Catalyst-drivers buiten beschouwing gelaten, omdat die ten tijde van de release van de 9700 Pro nog geen SM2.0 ondersteunden. Vanaf Catalyst 3.0 tot en met Catalyst 5.11 bleek met D3DAFTester geen enkel verschil in beeldkwaliteit waar te nemen. Met het OpenGL-spel Jedi Knight: Jedi Academy bleek er wel een flinke fix in Catalyst 3.09 te zitten: ten opzichte van 3.06 was een bug verwijderd zodat, zonder prestatieverlies, aanzienlijke mooiere dynamic glow-effecten verkregen werden. De framerates stegen in de loop der jaren aardig: waar Catalyst 3.0 op 1600 bij 1200 beeldpuntjes en met 4*AA/8*AF nog 41,8fps liet noteren, werd met versie 5.11 van de drivers 47,5fps gehaald. Hoewel OpenGL niet ATi's sterke punt was - pas onlangs slaagde de fabrikant er in om de X1800 met een nieuwe driver nVidia's topmodel in OpenGL-games in te halen - was de 14% winst die na elf updates geboekt was, toch een hele welkome verrassing. Opmerkelijk genoeg daalde de framerate zonder AA/AF juist van 76,2fps in versie 3.04 naar 74fps voor de 5.11-drivers - hoewel met Catalyst 3.0 nog 69,7fps werd opgetekend, zodat de winst toch nog 10% bedroeg.

Unreal Tournament 2004 liet, zonder AA/AF, een minieme achteruitgang zien: met de nieuwste drivers werd op 50,5fps een verval van anderhalve frame per seconde genoteerd. Met AA/AF was het verschil echter veel groter, en bovendien positief: de framerates stegen met ongeveer 20% naar 41,7fps. Voor Warcraft 3: The Frozen Throne daarentegen werd gedurende de drie jaar dat de drivers doorontwikkeld werden vrijwel geen verbetering bereikt. Bij Halo werden weer wel forse winsten geboekt: met de 3.0-drivers draaide het spel niet, maar vanaf de volgende editie werd vrijwel steeds iets aan snelheid gewonnen. De uiteindelijke winst na twaalf generaties drivers bedroeg niet minder dan 25%. De IQ kreeg onderweg een beurt: andermaal zonder dat de prestaties daar onder leden, werd de verlichting vloeiender gerenderd. Ook bij 3dMark03 was de progressie goed zichtbaar, al werd bij het testen de beruchte hack omzeild die ATi oorspronkelijk gebruikte om de scores op te krikken. Zonder AA/AF steeg de score van 4870 naar 5307, mét klommen de prestaties van de 9700 Pro van 1969 naar liefst 2640, alweer een winst van meer dan 25%.

Vooral de winst die tussen de 3.00- en de 3.04-versie van de Catalyst-drivers werd geboekt, was niet alleen indrukwekkend, maar ook zichtbaar in vrijwel elke test. Ook versie 5.08, die de framerates in Halo met 6,8fps naar 37,2fps liet stijgen, viel op - maar die winst werd dus maar in één spel geboekt. Erg prettig vinden de reviewers het feit dat de meeste winst in AA/AF-modes wordt geboekt, wat volgens hen aangeeft hoe belangrijk de beeldkwaliteit ondertussen is geworden. Het belang van drivers moet niet overschat worden, tempert de site de verwachtingen, maar de prestaties van videokaarten zullen dankzij softwarematige verbeteringen stukje bij beetje kunnen blijven toenemen.

Reacties (55)

[oli4100]

al werd bij het testen de beruchte hack omzeild die ATi oorspronkelijk gebruikte om de scores op te krikken.

Ik kan me van zulk een optimalisatie niets herinneren? Het was toch juist nVidia dat cheatte bij 3dMark?

edit:
Na wat (oppervlakkig ) zoekwerk in de nieuwsgeschiedenis kan ik niks vinden waarin ATi benadeeld wordt.... Het enige wat er gezegd wordt is dat ATi dat ooit heeft gedaan, en dat nVidia bij 3dMark 2003 hetzelfde zou doen, nl. door niet de hele scène te renderen (oid). Maar ATi was daar al vanaf gestapt vóór 3dMark 2003. Toch? (ATi had toen als zijn lesje geleerd)

[aval0ne]

Laat ik je geheugen maar eens opfrissen dan:
Cheats in 3Dmark 2001:
http://www.elitebastards....opic.php?t=1343&view=next
quote: After ploughing through a slew of benchmarks, it's a case of 'as you were'; with ATi's drivers. The 3DMark2001 optimisations still appear to be present in the Catalyst 3.5s and ATi are still yet to make any statement (official or otherwise) regarding these, so whether they will be removed in the same way as the 3DMark 2003 optimisations, or their validity explained, remains to be seen. ;
Cheats in 3Dmark03
ATI Technologies Admits Cheating the Drivers To Achieve Higher 3DMark03 Score:
http://www.xbitlabs.com/n...splay/20030526040035.html
http://www.infoworld.com/article/03/05/27/HNnvidia_1.html

Om MJT van antwoord te dienen:
Quote: According to ATI, the only application-specific optimization ATi did for 3DMark 2003 was to re-order a shader for the Mother Nature test. Still according to ATI it still produced the same output (differing in about four pixels out of a 1024*768 screen), only difference was it ran better on their hardware. But let’s compare .... This link leads to the high-resulution picture showing the difference between the real (cheats disabled) and the "optimized" (cheats enabled) picture produced by ATI cards for Nature test
http://www.ixbt.com/video...etect/r300-difference.rar
Sorry to rain on the ATI fans delusions, but this is a lot more than "four pixels". And this link leads to the same type of picture produced by nVidia card
http://www.ixbt.com/video...etect/nv25-difference.rar

[mjtdevries]

3DMark2001 zijn wel hele oude koeien.

Overigens is het ook wel moeilijk om als bedrijf geen cheats te gaan gebruiken, wanneer je weet dat je concurrent dat wel al tijden doet, en niemand dat in de gaten heeft, of er iets aan wil doen. (3DFX en ATI hadden Nvidia al veel langer in de smiezen, maar meer dan hints geven aan review sites wilden ze niet doen, omdat het anders lijkt op moddergooien)

Zelfs na het NV30 schandaal zijn de meeste review sites al weer heel snel vergeten hoe fabrikanten zijn.

Overigens werken die links naar ixbt niet, en dat is jammer, want hun beschuldiging bleek indertijd niet te kloppen. Maar dat is nu even wat minder makkelijk na te zoeken. Het is al weer lang geleden maar volgens mij was het iets dat die shader door afronding niet altijd dezelfde uitkomst geeft. (bv verschillen door 16, 24 of 32bits. Ook blijkt de referentie software renderen andere waardes te geven, en kun je dat soort vergelijkingen dus alleen gebruiken om te bepalen of een resultaat erg afwijkt. Als de verschillen klein zijn, dan mag er op die basis geen conclusie getrokken worden)

[ChAoS Overlord]

ATi heeft een paar van die dingen ook gedaan, waarbij ik me het Quack-debacle nog het best voor de geest kan halen. Voor wat info hierover: http://www.firingsquad.com/hardware/radeonquack/default.asp

[Countess]

laten we wel wezen dat was meer als 4 jaar geleden(ancient history dus in ICT termen) en VOOR de 9700PRO er was.
ik denk eigenlijk dat het de meeste mensen weinig kan schelen wat ATI voor de 9700PRO deedt omdat we toen allemaal een voodoo of geforce hadden.
vanaf de 9700PRO is ATI niet veel negatief in het nieuws geweest, zeker niet als het gaat om beeld qualiteid.

[sjekneck]

qualiteid

kwaliteit!. Ga je eens diep schamen met zulke spelling.

[Countess]

ik ga mij nergens niet voor schamen.
ik ben dislecties en overdag te veel met engels bezig
dan krijg je dit.
en aangezien je weet wat ik bedoelde zal het me verder een worst wezen of het goed gespeld is of niet.

[mjtdevries]

De reden dat je je daarvan niks kan herinneren is heel simpel. ATI had een optimalisatie gedaan die iedereen als acceptabel beschouwde. Behalve natuurlijk de nvidia aanhang die op dat moment elk excuus nodig had om de aandacht van de schandalige Nvidia cheats af te leiden. Maar de meeste mensen prikten daar wel doorheen.

Die ATI optimalisatie was er eentje die dezelfde beeldkwaliteit gaf, rekenkundig gezien precies dezelfde handelingen verrichtte en niet afhankelijk was van voorkennis van het pad dat door een level genomen werd.
Wat ze deden was bepaalde berekeningen in andere volgorde uitrekenen, zodat het gunstiger was voor de kaart, maar rekenkundig gezien dezelfde berekening bleef.
Stel je het als volgt voor. Je moet 1+1+1-2+1-2+1+1 uitrekenen en je wint snelheid door het als 1+1+1+1+1+1-2-2 te schrijven en uit te rekenen. Is dat dan een cheat?

Doordat lang niet iedereen begreep wat voor optimalisatie ze hadden toegepast, en ze alle schijn van onacceptabele cheats wilden vermijden, hebben ze besloten om ook deze optimalisatie te verwijderen.
Maar in principe had het niet gehoeven, want met een dergelijke optimalisatie is niets mis.

Het enige nadeel is dat het alleen voor dat ene programma/spel/shader werkt. Een generieke optimalisatie die voor alle spellen werkt is natuurlijk plezieriger, maar de memory optimalisaties voor OpenGL waar iedereen nu zo enthousiast over is zijn ook per spel verschillend.

[sneakyd3ad]

Ati was net zo hoor..

[webfreakz.nl]

De kunst van de juiste driver kiezen!

Btw, zijn ze daar bij ATi 3 jaar lang, hard aan het werk geweest voor 6 fps méér!

[mr_a]

Ik heb ooit eens 3 jaar drivers voor mijn originele Radeon 64 MB DDR getest, daar zat meer winst in dan dit.

Zeker de stap naar Catalyst drivers ging met prestatiewinsten gepaard in het OpenGL gedeelte!

[SpaceAce]

Het gaat vaak niet alleen om de frames maar ook om de stabiliteit. Je ziet bij de driver release vaak ook een hele lijst van spellen waar problemen opgelost zijn.

Nu wil bij ATI de nieuwste driver niet automatisch zeggen een betere. Ik kan me herinneren dat ik heel lang met driver versie 3.7 heb gedraaid op mijn 9700 PRO. De drivers die daarna uitkwamen draaide stuk voor stuk niet lekker.

[Anoniem: 141229]

En de shit uit vorige versies halen waardoor je blie scriens kreeg.

[engibenchi]

Maar vergeet niet als je +/- drie uur aan het knallen bent is dat toch al snel 6*3*3600=64800 keer meer mooie plaatjes


edit:
Als niemand het maar gezien heeft

[Nap]

Moet je nagaan hoeveel tijd ze kwijt zijn geweest aan het deïnstalleren en herstarten Straks hoor je over een paar jaar op het nieuws: "gemiddelde nederlandse man wacht een jaar op het herstarten van zijn systeem"

[Anoniem: 135972]

6 fps maal 3uue maal 3600 sec per uur.
zijn berekening klopt wel

[Faust]

Ik heb die kaart!

Hmm, dus drie jaar hopen op snellere GFX, want telkens als er nieuwe drivers waren dan zei een of andere n00b me dat ik meteen moest updaten, want; ik had dan "vet veel prestatiewinst", nou, 10%.. in 3 jaar en 100 verschillende updates ik zou nog niet eens voor 10% mijn drivers updaten.

edit:

okee, in dat opzicht is het wel handig.

De driver vond ik al goed, want ze deden het gewoon!
Maarja, je zal staan te popelen als je pc vasthangt bij spellen om nieuwe drivers te hebben. Zo had ik het nog niet bekeken.

edit@ inn87:
Wat bedoel je 3.0? Ik heb helemaal geen ati-drivers, alleen de standaard windows drivers
scrollen gaat heel schokkerig en zo

[Anoniem: 144697]

Ik wel... Als jou spel bijvoorbeeld black & white 2 op een schamele 9fps op laagste kwaliteit loopt dan is het heerlijk door een beetje over te klokken en nieuwere drivers toch aan de 12fps te komen, dan draait je spel tenminste snel en dus in plaats van de tijd dat jij je ergert eraan, heb jij die drivers gedownload, maarja... als je écht lui bent.... dan hou je het op 3.0

[DeArmeStudent]

misschien ben ik een maar 12 fps vind ik persoonlijk niet zo snel hoor

[Hero of Time]

edit:
Laat maar, verkeert gelezen. Ik dacht winst van 12 fps, niet 12 fps hebben

[Anoniem: 93545]

dan is het heerlijk door een beetje over te klokken en nieuwere drivers toch aan de 12fps te komen, dan draait je spel tenminste snel

Lol..als je B&W 2 op 9fps draait is een paarhonderd euro in nieuwe onderdelen stoppen misschien een beter idee, dan draait het waarschijnlijk echt snel en niet 12fps-snel.

[Ranzy]

Drivers updaten doe je dan ook niet alleen voor de prestatiewinst, maar vooral voor de compatibiliteit met de nieuwste games. Die prestatiewinst is mooi meegenomen. Ook zijn er maar een fractie van de games in de review bekeken, wellicht zijn er games waar er meer prestatiewinst wordt geboekt.

[Silentpuma]

Had leuk geweest als ze ook eens keken naar het prestatie verschil tussen de normale Catalyst drivers en de 'geoptimaliseerde' Omega-drivers..

[mightymuffin]

Gegeven de geringe winst die over de hele periode met de officiële drivers zijn behaald wordt het uiterst onwaarschijnlijk dat er "over all" ook maar enige winst is bij gebruik van geoptimaliseerde drivers ...

Dat gemodde drivers nuttig kunnen zijn in bepaalde omstandigheden (met name: voor specifieke spellen) staat, wat mij betreft, niet ter discussie.

[Anoniem: 144697]

Als je nou zelf eens een testje deed met beide drivers

[Anoniem: 13443]

als je mening van Angel er eens op nagelezen zou hebben (de readme.txt) zou je weten dat het hem juist helemaal niet om frames/s gaat maar juist om de beeldkwaliteit.

En als je een 9500/9800SE hebt met sofmod dan zal de Omegaversie wel wat beter scoren he?

[Bigbadkip]

Ik denk dat er in deze test onevenredig veel tijd en moete is gestoken om iets te bewijzen wat we al wisten :

Lanzaam maar zeker worden de drivers beter en word het laatste uit een kaart geperst. Ooka zit er soms een "rotte appel" tussen.

[J-air]

Ja maar nou wat als het er 10x beter uitziet en dat maar 0.5 fps kost?

Foutieve test vind ik met foutieve resultaten.

Maar tog grappig om te zien

[Stewie!]

tog?

edit:
grappig dat dit als flamebait wordt gezien door enkelen. Die moeten misschien nog even naar 'sgool'

[Anoniem: 30420]

zeg taalnazi, moet het in deze context niet enkelen zijn?


(edit, ik ben t met aval0ne eens; mijn reactie ging echter om het foutieve gebruik van het woord 'enkele' door DaMorpheus. Wanneer 'enkele' slaat op (het verzwegen woord) mensen, dan hoort er een n achter te komen, gaat het om dingen of dieren, of komt mensen voor in de formulering, dan vervalt de n.)

[aval0ne]

Geschreven taal is hetgeen ons onderscheidt van de dieren. Ik vind het niet meer dan normaal dat daar extra op gelet moet worden.

[Anoniem: 87832]

@anal0ne: Sommigen van ons onderscheiden zich ook op andere manieren van dieren

[OfNoAvail]

Door namen verkeerd (maar wel grappiger) te herhalen?

[Anoniem: 130136]

Ik had +1 inzichtvol gestemd hoor!

Het is trouwens al vele jaren aan de gang...
En het zal alleen maar erger worden vrees ik...

[Stuiterbal]

De meest ernstige vorm van de hedendaagse taalverloedering slaat de laatste tijd ook op Tweakers.NET toe ja .

[Wesco]

Over taalverloedering gesproken: het is toch nog altijd Tweakers.net ? De meeste tweakers houden zich verre van het Microsoft .NET gebeuren

[Anoniem: 111783]

Vanaf Catalyst 3.0 tot en met Catalyst 5.11 bleek met D3DAFTester geen enkel verschil in beeldkwaliteit waar te nemen.

duidelijk toch?

[masser120]

En hier is de link naar de review:

http://www.anandtech.com/video/showdoc.aspx?i=2640

(Ik zie hem niet in het nieuwsbericht staan)

[Maestro.mosjuh]

hint: probeer eens de bron te bekijken (bovenaan elk bericht staat een link naar de bron).

de link was er dus wel gewooon

[Anoniem: 156750]

dan heeft ie toch een mooie overklok behaald

[Nap]

Wie? Je horloge?

[SPee]

Het belang van drivers moet niet overschat worden, tempert de site de verwachtingen, maar de prestaties van videokaarten zullen dankzij softwarematige verbeteringen stukje bij beetje kunnen blijven toenemen.

In hoeverre geeft Ati support aan Linux drivers. Daar wil je ook wel goed van je grafische kaart gebruik kunnen maken. Helaas zijn er nog niet veel spellen die daar onder draaien, maar er zou toch wel een redelijke werking voor moeten zijn. toch?

[_Pussycat_]

Ik geloof dat de drivers intussen wel enigszins werken, maar niet tegen de Windows-drivers op kunnen. Bij nVidia schijnt dat nog steeds beter te zijn.

Ik heb wel de laatste tijd niets meer hierover gelezen.

[skullsplitter]

Alles leuk en aardig, maar UT4 ken ik nog niet, hoe geil moet die er wel niet uitzien?