Achtergronden GPL versie 3 belicht

In 1985 werd versie 1 van de GNU General Public License (GPL) vrijgegeven door Richard Stallman, die in datzelfde jaar de Free Software Foundation (FSF) had opgericht. Enkele jaren later, in 1991, werd de tweede versie van de GPL uitgebracht. Deze versie van de licentie was tot stand gekomen na overleg met ontwikkelaars van open-sourcesoftware en Amerikaanse juristen. Sindsdien zijn steeds meer ontwikkelaars gebruik gaan maken van deze GPL-versie om software vrij te geven en het veranderen van deze veelgebruikte licentie is derhalve geen eenvoudige zaak, zo stellen Richard Stallman en Eben Moglen in een artikel. Deze verandering werd eind november vorig jaar door de FSF aangekondigd.

Het eerste waar opgelet moet worden tijdens het opstellen van de GPL versie 3, is het feit dat de GPL wereldwijd geldig is. Veel ontwikkelaars van closed-sourcesoftware kiezen voor licenties die geldig zijn in specifieke landen of groepen landen. De FSF heeft ervoor gekozen om de GPL wereldwijd geldig te laten zijn en de licentie zal daarom voldoende ruimte moeten bieden aan allerlei verschillende juridische wegen om rechten over te dragen. Deze internationalisering was in versie 2 van de GPL al aangepakt, door ervoor te zorgen dat de licentie voldeed aan principes uit de Berner Conventie. In de derde versie van de GPL zal het nog gemakkelijker gemaakt worden om internationaal software uit te wisselen.

Het tweede aandachtspunt voor de ontwikkelaars van GPLv3 is dat, naast juridische regels, in de licentie ook zaken zijn vastgelegd over de verspreiding van vrije software. Zo is in Sectie 3 vastgelegd dat broncode beschikbaar moet zijn, iets wat invloed heeft op de manier waarop distributeurs software aanbieden. Verder bevat Sectie 7 informatie over hoe omgegaan moet worden met de effecten en problemen van het in licentie geven van code. Hierdoor zijn allerlei 'industry behavior patterns' ontwikkeld, die bij wijziging van de GPL ook beïnvloed zullen worden. Het opstellen van de nieuwe licentie moet dus in nauw overleg met de betrokken partijen plaatsvinden om voldoende draagvlak te creëren voor het gebruik van GPLv3.

De GPL heeft niet alleen technische en economische doelen, aldus de FSF, maar ook sociologische en politieke objectieven. Daar hangt het derde aandachtspunt dan ook mee samen. De FSF ziet vrije software als essentieel in de vrije toegang tot kennis, communicatie en een open cultuur. Deze doelen worden echter niet gedeeld door alle gebruikers van de GPL. Daarom moet in de ontwikkeling van een nieuwe versie van de GPL rekening gehouden worden met de doelen van de FSF. Tegelijk moet voorkomen worden dat ontwikkelaars die het niet volledig eens zijn met de visie van de FSF door aanpassingen aan de GPL geen gebruik meer kunnen maken van deze licentie.

Het vierde en laatste aandachtspunt bij de ontwikkeling van GPLv3 heeft te maken met de persoon van Richard Stallman. In de GPL is nadrukkelijk zijn visie op vrije software vastgelegd en de FSF zal er daarom voor zorgen dat deze standpunten ook in nieuwe versies van de GPL zijn terug te vinden. Als conclusie van het artikel wordt dan ook gesteld dat de GPL meerdere doelen heeft en dat het een moeilijke taak is om die verschillende doelen en inzichten te verenigen in één licentie. De FSF is zich daarvan bewust en zal er dan ook alles aan doen om te komen tot een goede en opbouwende discussie als de eerste voorstellen voor GPLv3 zullen worden vrijgegeven. Wanneer dat zal zijn, is nog onbekend.

Reacties (34)

[Verwijderd]

Doel nummer 4 (RMS) verpest het een beetje wat mij betreft. Het gedachtengoed van RMS is naar mijn mening een beetje té ver doorgeschoten en ik erger me dan ook regelmatig aan de uitspraken die hij doet. Ik hoop niet dat iets dergelijks nadrukkelijk voorkomt in GPL 3, aangezien het de samenwerking met andere licenties zal bemoeilijken. Uiteraard slechts een persoonlijke mening, maar ik ben lang niet de enige open source ontwikkelaar die het niet zo op heeft met z'n ideëen.

[Wasted702]

Natuurlijk mag je het oneens zijn met Stallman maar het is wel zo dat die hele gpl wel uit zijn hoofd komt. De basisfilosofie die erachter ligt, is de grond van alle vrijheden die erin opgesomd worden.
De reden waarom deze licentie er in de eerste plaats is gekomen is niet het snel en vrij uitwisselen van software om gewoon rap je doel te kunnen bereiken, dat is een belangrijk onderdeel, maar niet het doel.
Het idee is is dat software een cultuur-uiting is en dat daarin iedereen mee zou moeten kunnen delen.
Veel ontwikkelaars zeggen idd dat zij dit aspect niet zo belangrijk vinden, ze verzwijgen het. Zo ontkennen ze eigenlijk de hele bestaanreden van de gpl.
Er is dus inderdaad wat wrevel over, zoals je aanhaalt.

Mij lijkt het belangrijker ons te focussen op de overeenkomsten (het overgrote / praktische deel van de licentie), en niet de verschillen.

[Verwijderd]

De overeenkomsten kennen we al, dat is namelijk alles waar geen verschil is

Ik ontken niet dat RMS veel betekend heeft voor de GPL, ik bedoel alleen dat zijn gedachtengoed wat radicaler is dan het grootste deel van de OSS ontwikkelaars. Zo blijkt ook uit de LGPL, de "Lesser" GPL die de FSF onder druk van de gemeenschap heeft vervaardigd en het de vrij subjectieve benaming "Lesser" meegeef en hiermee afbreuk doet aan de beweegredenen van deze complete gemeenschap; het compatible kunnen maken van ALLE programma's, inclusief niet "Free software" programmatuur. In de ogen van RMS heeft non-Free software geen bestaansrecht, in de ogen van zowat alle andere mensen (o.a. Linus Torvalds, geen onbekende GPL-grootgebruiker) wél.

[Verwijderd]

ik ben het hier 100% mee eens. hij is een beetje een open source radicaal puntje 4 is inderdaad een beetje een domper op de licentie. de vraag is echter in hoeverre dit echt een negatieve invloed op gpl 3 gaat hebben.. kwestie van afwachten natuurlijk.

YAPP: helemaal waar, daarom noem ik hem radicaal hij wil geen commerciele software accepteren.

[YaPP]

hij is een beetje een open source radicaal

zeg dat nooit in zijn bijzijn.. Voor RMS is er geen groot verschil tussen "Free Software" en "Open Source". E-mails naar RMS waar "Open Source" in staat worden prompt beantwoord met "ik spreek alleen in de naam van Free Software".

Free Software is ideologisch; de FSF hoopt dat de hele wereld hun vrije-software gebruikt, en weigeren software te gebruiken die een non-free licentie hebben.

Open Source is pragmatisch, op de praktijk gericht, en staan ook open voor commerciële software. Open Source mensen zien hun software als een toevoeging, niet als een vervanging.

abraxas: waar ik op doel is de woordkeus "open source radicaal". RMS weigert dienst als je die twee woorden noemt

[Verwijderd]

Kort door bocht komt het hier op neer:

Open Source Software ⊂ Free Software
Het is dus OSS met nog wat meer "eisen".

Note: het is "free" als in "free speech"

[YaPP]

Interessant om te melden: in de Linux kernel source wordt de aanvulling

either version 2 of the License, or (at your option) any later version.

wegelaten.

De licentie van de Linux kernel gebruikt expliciet v2, om te voorkomen dat er misbruik van een nieuwe versie gemaakt kan worden. Misschien geen slecht idee..

ondertussen wacht ik nog met goede moed af wat er gaat komen, maar ik hoop idd ook dat v3 goed omgaat met de huidige gemeenschap.

[Horla]

Nou ze zijn er net te laat mee. Volgende week komt de Europese Commissie met een eigen (Europese) versie van de gpl.

[Zr40]

Volgende week komt de Europese Commissie met een eigen (Europese) versie van de gpl.

Wat is je bron?

[Horla]

Iemand die bij de Europese Commissie werkt...

[Verwijderd]

Hoezo te laat?
Om een of andere reden heb ik meer vertrouwen in FSF dan de EC mbt OSS.
En waarom komt de EC eigenlijk met een eigen GPL versie?

Dat zien we volgende week misschien wel.

[Verwijderd]

Dit zal dan gebaseerd zijn op GPL-2 en is een aanpassing van deze Anglosaksische licentie aan het Latijnse rechtssysteem dat in het merendeel van Europa gebruikt wordt (uitz. b.v. UK/Ierland).
Dit soort (nu nog noodzakelijke) versnippering met als gevolg onduidelijkheid en mazen probeert men met GPL-3 te voorkomen door iets alomvattends te ontwikkelen. Geen geringe taak trouwens, voor zover uberhaupt mogelijk.

<near topic>
In het Linux Magazin (Duits) van juli staat een interview met een ontwikkelaar van nettables/iptables die al enkele malen de GPL succesvol heeft verdedigd tegen inbreuk voor de Duitse rechtbank. De GPL kan dus wel binnen het Duitse (en daarop veelal lijkende Europese) recht. Toch geeft dit geen garantie voor heel Europa. Zo'n Europees GPL is in ieder geval een stap in de goede richting, GPL-3 is nog mooier.
</near topic>

[tombo_inc]

Het is een goede zaak dat de licentie nu over de hele wereld geldig gaat zijn. zo valt de software in ieder geval overal onder dezelfde licentie en is de kans kleiner dat er rare dingen mee gebeuren.

[H!GHGuY]

dan vraag ik met toch 1 ding af:
de wetten in elk land liggen toch altijd anders ? hoe kunnen zij hun licentie wereldwijd laten gelden onder medewerking van ieder land ?
en als ik bvb in china woon en ik overtreed de licentie, waar word ik dan aangeklaagd, en als china geen wetgeving heeft ivm software, waarop kunnen zij zich dan baseren ?
beetje raar imo

[T-MOB]

De GPL leunt bijna volledig op het copyright. Daarover bestaan wél internationale afspraken in de vorm van de in het artikel aangehaalde Berner conventie.

De constructie van de GPL is ongeveer zo: Aan iedereen die aan de voorwaarden die er in staan voldoet wordt het recht gegeven om het werk te verspreiden. Voldoe je niet aan de voorwaarden, maar verspreid je wel (een afgeleid werk van) de software, dan maak je je schuldig aan piraterij/plagiaat.

In principe zou je in Nederland dus de stichting Brein in moeten kunnen zetten om de GPL af te dwingen. Vraag me af of ze daar op ingaan

[Glimi]

Brein is een organistatie die de rechten van _bepaalde_ entertainment organisaties representeert. Als je de copyrights van een niet aangesloten organistatie schendt, dan zal Brein daar geen geld aan willen verspillen. Dan zal de persoon die denkt dat hij/zij benadeeld wordt maar een civiele procedure moeten aanspannen.

[Verwijderd]

Klinkt allemaal heel mooi. Maar China, Korea e.d. zullen er vast een andere visie op na houden....

[Verwijderd]

@Sybesma:

Ik denk dat het in de praktijk nogal mee zal vallen. Beide landen zijn toch aardig bezig om "hogerop" te komen, en dan zullen ze toch een beetje volgens de regels moeten spelen van de grote landen voor zover ze dat nu al niet doen.

Daarbij; zo'n land zou in principe best de GPL kunnen overschreiden als deze niet rechtsgeldig zou zijn in dat land, echter kunnen ze export van dat product naar landen waar de GPL wél rechtsgeldig is (zowat overal)wel vergeten, dus storen ze er ook de rest van de wereld niet mee.

Puur theoritisch voor de GPL-intimi; stel dat in zo'n land waar GPL niet rechtgeldig is, code wordt aangepast onder een andere licentie die bij toeval wél rechtsgeldig is in zowel dat land als andere landen, zou dergelijke code, mocht ze ooit uitlekken, in de andere landen dan automatisch weer terugvallen op de GPL?

[miw]

Landen hebben met elkaar een aantal basis kwesties afgesproken met betrekking to copyright in de zogenaamde Berne Conventie die door een groot aantal landen is ondertekend. Een land kan nog extra zaken wettelijk regelen, maar het minimum wordt door de Berne conventie geleverd. Dit wordt gebruikt om GPL een wereldwijde licentie te maken.
Overigens zijn commerciele software contracten veel moeilijker omdat er veel meer moet worden geregeld dan bij open source software. Hierdoor zijn ze veel vaker opgesteld onder een specifiek wettelijk systeem.

[Wasted702]

Je moet de gpl niet meteen zien als een 'wet' maar eerder als een contract. Dat contract moet dan passen binnen de wetten van alle landen in de wereld.
Zich gewoon overal leker integreren, in plaats van iets op te leggen

[35MHz OC]

De GPL is juist geen contract, maar een licentie. Een contract moet per definitie door twee partijen bekrachtigd worden (in wederzijdse ruil voor objecten of diensten van waarde). Voor GPL-gelicentieerde software hoef jij niets te ondertekenen.

Echter is het alleen de GPL die je eenzijdig en onder voorwaarden permissie geeft om software onder die licentie te verspreiden.

Als je het niet eens bent met de voorwaarden, vervalt je recht om GPL software te verspreiden onder de GPL. Doe je dit wel, heb je auteursrechtelijk beschermd materiaal verspreid zonder toestemming.

De GPL verruimt de beperkingen die standaard door de verschillende copyright wetgevingen zijn opgelegd. De GPL is dus geen wet, maar de "tanden" van de GPL worden gevormd door de copyright wetgeving er achter.

[genosis]

Hmm wacht even, ik raak in de war.. bij het installeren ga je toch akkoort met de licentie en dus is ie dan pas geldig.. ?

[Kahlan]

Dat is de EULA oftewel End User Licence Agreement.

Dat heeft een heel ander doel dan deze GPL.
Deze GPL is bedoeld voor bescherming van de rechten van de auteur, onder voorwaarde dat de auteur de broncode beschikbaar stelt. (okee, ongeveer dan...)

De EULA zijn de gebruiksvoorwaarden. Net als dat je je broodrooster niet moet gaan afwassen in de afwasmachine, of dat je Microsoft Word niet moet gaan proberen te reverse-engineeren.

[Verwijderd]

(beetje uitleg over dingen zoals EULA. Note: IANAL)

Een EULA neemt rechten weg.
De GPL (en de meeste andere OS Licenties) geven meer rechten.

Bijna alle OS licenties geven je toestemming (soms met bepaalde beperkingen) om dingen te doen met het programma/de code die normaal gesproken door de Copyright wetgeving niet toegestaan is.

Over het algemeen neemt een EULA rechten weg. In principe is een EULA niet rechtsgeldig, want beide partijen zouden het document moeten "ondertekenen". Alle items in een EULA die volgens de nationale wetgeving wel toegestaan zijn, zijn daarom niet van toepassing (behalve als beide partijen de overkomst ondertekend hebben).
Bijvoorbeeld reverse-enginering, dit is in Nederland onder bepaalde omstandigheden toegstaan. Dus als in een EULA staat dat je het niet mag reverse-engineren mag je dat gewoon negeren. (Wet staat ver boven een EULA).

[n4m3l355]

wat ik me dan wel afvraag is als GPL erkent wereldwijd te zijn hoe komt dat vaak software makers van closed software doen alsof de wereld zich beperkt tot de grenzen van amerika met de daaraan klevende regels?
met als sterkste voorbeeld nog wel het copieer beleid wat wereldwijd verschild maar met name naar amerikaanse maatstaven wordt behandelt. is een soort van regelement voor closed software dan ook niet noodzakelijk om opgesteld te worden?

[Verwijderd]

Bij gebruikname van de software gaan de licentie in werking, het kan dus zijn dat dit doorontwikkeling (van de software), , verspreiding, gebruik als library of als applicatie betreft.

Dus zodra je er iets mee gaan doen, het kan ook zijn dat een licentie in werking treed voor het downloaden of verkrijgen. Er zijn dan voorwaarden dat bepaalde landen bepaalde software beperkten (om verspreid te worden in bepaalde landen).

[simon]

Om het even duidelijk te maken:
Open source is opzich niet iets bepalends. Als ik zeg 'blah, mijn nieuwe programma is open source', zegt dat niets over hoe ik 't publiceer. Dat zegt alleen wat dat mijn bron code 'publiek' toegankelijk is. Voorwaarden kan ik er zelf aan hangen (alleen voor 90 jarige hermafrodieten bijvoorbeeld).

Nou is dit één van de licenties (naast BSD, cc etc) waarin de voorwaarden voor de open broncode staan. Dus de rechten én plichten. Je kan als ontwikkelaar zeggen 'hiermee identificeer ik me' en deze kiezen, maar ook een andere.

[Soultaker]

Dat is niet alles: onder open source wordt i.h.a. niet alleen verstaan dat de broncode ingezien kan worden, maar ook dat anderen vrij zijn om er op verder te bouwen en de code opnieuw te compileren, zonder ervoor te hoeven betalen. Dat is het verschil met 'shared source' licenties zoals bijvoorbeeld Microsoft en Sun voor sommige producten uitgeven, waabij je de broncode dus niet verder mag verspreiden.

De Open Source Initiative ( http://www.opensource.org/ ) houdt een lijstje bij met algemeen geaccepteerde open source licenties.

[simon]

Dat is niet helemaal waar. Dat is wat er bij open source wordt bijgedacht. Open Source is een container term voor 'publieke broncode', dus daar valt van alles onder. Maar dat is met voorwaarden af te bakennen. Dus het woord open source opzich zegt weinig, de licentie vorm is veel belangrijker.

[Verwijderd]

GPL is de meest gebruikte licentie voor open source software.

LGPL wordt veel voor library's gebruikt, zodat commerciële applicaties die kunnen gebruiken.

Als software onder GPL of LGPL is uitgebracht, ben je er zeker van, dat de software vrij blijft.

Met BSD software, mag je doen wat je wilt, als je maar aan de voorwaarden van de licentie houdt, zoals een erkenning dat de source is gebruikt, in Microsoft Windows, zit er BSD code in de ftp client, ze hebben ook in verleden ook de BSD code voor TCP uit de opensource BSD Unixen gebruikt. Apple heeft OS X gebouwd op basis van een opensource BSD Unix.

Richard Stallman, is een eigenwijs mannetje met een een missie, volgens mag Linus, Richard niet zo erg, maar de software van FSF is onmisbaar in de opensource wereld, op bijna elke Unix en Linux systeem is GCC de o.a C/C++ compiler geinstalleerd, daarnaast nog een heleboel FSF tools, zoals tar, etc. Die zijn er ook op de opensource BSD Unixen, OpenBSD, maakt er een sport van zo min mogelijk GNU tools te gebruiken, maar zonder kunnen ze niet.

Zonder die tools, zou Linus geen Linux kernel kunnen bouwen.

[eamelink]

Wat misschien ook interessant is om te beseffen is dat de nieuwe versie van de GPL óók gaat gelden voor oude software die oorspronkelijk onder GPLv2 uitgebracht is, maar dit zinnetje in de copyright file heeft (en dat hebben er véél):

either version 2 of the License, or (at your option) any later version.

De FSF zou zich best wat woede op de hals kunnen halen als GPLv3 volgens veel developers geen goede GPL licentie zou zijn.

Het zou best vervelend worden als developers het "or any later version" uit hun copyright file gaan halen, omdat ze versie 3 van de GPL niet zouden willen, dan krijg je straks het gebruik van meerdere GPL's wat de duidelijkheid ook niet zo bevordert

[Cybergamer]

Was dit dan niet aan de orde toen er van v1 naar v2 gegaan werd dan ?

[YaPP]

Het tweede aandachtspunt voor de ontwikkelaars van GPLv3 is dat, naast juridische regels, in de licentie ook zaken zijn vastgelegd over de verspreiding van vrije software. Zo is in Sectie 3 vastgelegd dat broncode beschikbaar moet zijn, iets wat invloed heeft op de manier waarop distributeurs software aanbieden.

Dat is in v2 toch ook al zo, of heb ik dat mis?