Een onderzoek van Follow the Money onthult dat het Nederlandse Openbaar Ministerie een algoritme, genaamd Preselect Recidive, inzet om recidiverisico's bij minderjarigen te voorspellen. Het systeem analyseert jaarlijks tienduizenden jongeren.
Het algoritme, dat al tien jaar actief is binnen het Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen, berekent een risicoscore op basis van tien variabelen, waaronder leeftijd, geslacht en eerdere politieregistraties, meldt FTM. Ook worden registraties als getuige, slachtoffer of omstander meegewogen, evenals politiecontacten van huisgenoten. De uitkomst beïnvloedt of een jongere een Halt-traject krijgt of in het strafrechtelijke systeem belandt.
Het model is getraind op data van slechts 5000 verdachte jongeren, wat volgens wetenschappers van de Radboud Universiteit die met FTM spraken, een te beperkte dataset is voor betrouwbare voorspellingen. Vooral bij ondervertegenwoordigde groepen zoals 12-jarigen en meisjes zijn de voorspellingen weinig accuraat. Onderzoeker Joran van Apeldoorn van rechtenorganisatie Bits of Freedom analyseerde het systeem en concludeerde dat een op de drie jongeren onterecht een middelhoge of hoge risicoscore krijgt. Daarnaast is het model alleen gebaseerd op geregistreerde criminaliteit, wat een vertekend beeld zou kunnen geven door selectieve handhaving.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid erkent tegenover FTM de beperkingen, maar stelt dat het systeem 'voorlopig betrouwbaar genoeg' is. Na onderzoek van de Universiteit van Amsterdam wordt het algoritme momenteel doorontwikkeld. Betrokkenen, waaronder jeugdadvocaten, werden tot nu toe niet geïnformeerd over het gebruik van dit systeem.